Phân tích các cơ hội quốc tế

Ph©n tÝch c¸c c¬ héi quèc tÕ I/ x¸c ®Þnh thÞ tr­êng kinh doanh. Hai vÊn ®Ò quan träng ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh khi lùa chän thÞ tr­êng ®ã lµ: Thø nhÊt, hä muèn gi÷ cho chi chÝ nghiªn cøu cµng thÊp cµng tèt. Thø hai, hä muèn ph©n tÝch kü thÞ tr­êng tiÒm n¨ng ®Ó lùa chän c¸c c¬ héi kinh doanh. §Ó ®¹t ®­îc ®ång thêi c¶ hai môc tiªu trªn, c¸c nhµ gi¸m ®èc ph¶i sö dông ph­¬ng ph¸p lùa chän thÞ tr­êng thÝch hîp. Chóng ta cã thÓ chia qu¸ tr×nh nµy thµnh 3 b­íc: 1. X¸c ®Þnh c¬ héi kinh doanh (thÞ tr­êng, luËt ph¸p, vµ nguån lùc,..) 2. Ph©n tÝch m«i tr­êng kinh doanh quèc gia (luËt ph¸p, kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸,..) §¸nh gi¸ vµ lùa chän thÞ tr­êng vµ ®Þa ®iÓm kinh doanh  B­íc 1: X¸c ®Þnh c¬ héi kinh doanh   S¬ ®å 9.1    * Sù phï hîp cña m«i tr­êng, nh÷ng h¹n chÕ tuyÖt ®èi * TiÕp cËn c¸c nguån nguyªn liÖu, lao ®éng, tµi trî   Qu¸ tr×nh lùa chän thÞ tr­êng vµ ®Þa ®iÓm tiÒm n¨ng.    B­íc 2: Ph©n tÝch m«i tr­êng kinh doanh quèc gia      * Ng«n ng÷, th¸i ®é, niÒm tin, truyÒn thèng, ®¹o ®øc lµm * Quy ®Þng cña chÝnh phñ, bé phËn hµnh chÝng, sù æng ®Þnh chÝnh trÞ * C¸c chÝnh s¸ch tµi khoa vµ tiÒn tÖ, c¸c vÊn ®Ò tiÒn tÖ * Chi phÝ vËn chuyÓn hµng ho¸, h×nh ¶nh quèc gia      B­íc 3: §¸nh gi¸ vµ lùa chän thÞ tr­êng      * Doanh thu hiÖn t¹i, cã gi·n thu nhËp, chØ sè thÞ tr­êng tiÒm n¨ng * ChÊt l­îng nguån lao ®éng, nguyªn vËt liÖu, c¬ së h¹ tÇng * C¸c chuyÕn ®i thùc ®Þa * Ph©n tÝch c¹nh tranh     Nh×n vµo s¬ ®å 9.1 ta thÊy r»ng qu¸ tr×nh lùa chän thÞ tr­êng ®Ó kinh doanh ®ßi hái tiªu tèn nhiÒu thêi gian, tiÒn b¹c. V× vËy, c¸c nhµ kinh doanh kh«ng thÓ nghiªn cøu dµn tr¶i, ng­îc l¹i nªn tËp trung vµo mét sè thÞ tr­êng träng ®iÓm, cã nhiÒu høa hÑn th«ng qua viÖc ph©n tÝch mét sè chØ tiªu chÝnh cña thÞ tr­êng ®ã. I. X¸c ®Þnh c¬ héi kinh doanh. C¸c c«ng ty tham gia vµo thÞ tr­êng quèc tÕ do nhiÒu nguyªn nh©n kh¸c nhau. §ã lµ nh»m më réng thÞ tr­êng tiªu thô, t¨ng doanh thu, hoÆc lµ tiÕp cËn c¸c nguån lùc míi. X¸c ®Þnh nhu cÇu c¬ b¶n: §Çu tiªn trong viÖc t×m kiÕm thÞ tr­êng tiÒm n¨ng lµ xem quèc gia ®ã cã nhu cÇu vÒ hµng ho¸ ®ã kh«ng. Nh­ ë mét sè quèc gia cÊm kinh doanh mét sè hµng ho¸ nhÊt ®Þnh. §iÓm quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh c¬ héi kinh doanh lµ nghiªn cøu m«i tr­êng kinh doanh cña quèc gia ®ã.. VÝ dô, c¸c n­íc theo ®¹o håi cÊm nhËp khÈu c¸c s¶n phÈm r­îu, vµ ph¹t rÊt n¨ng khi bu«n lËu. X¸c ®Þnh sù s½n cã cña c¸c nguån lùc C«ng ty n­íc ngoµi cÇn ph¶i xem xÐt kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån lùc cho dù ¸n, bao gåm nguån nguyªn vËt liÖu, nguån lao ®éng, vµ nguån vèn. C¸c nguån lùc cã thÓ s½n cã t¹i quèc gia ®ã, hoÆc ph¶i ®­îc nhËp khÈu tõ mét quèc gia kh¸c. (Ph¶i chÞu thuÕ quan, h¹n ng¹ch, hoÆc c¸c c¶n trë kh¸c cña chÝnh phñ,... lµm cho chi phÝ t¨ng lªn) Nguån lao ®éng rÊt cÇn thiÕt cho kinh doanh ë bÊt kú quèc gia nµo. RÊt nhiÒu c¸c c«ng ty muèn thùc hiÖn kinh doanh ë nh÷ng quèc gia cã chi phÝ tiÒn c«ng thÊp h¬n ë trong n­íc. §iÒu nµy phï hîp víi nh÷ng s¶n phÈm sö dông nhiÒu lao ®éng, hoÆc chi phÝ nh©n c«ng chiÕm mét tû lÖ lín trong tæng chi phÝ. NÕu c«ng ty dù ®Þnh huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi cÇn xem xÐt kh¶ n¨ng cung øng vèn ë n­íc ®ã. NÕu tû lÖ l·i suÊt ë n­íc ngoµi qu¸ cao, c«ng ty ph¶i huy ®éng tµi chÝnh ë trong n­íc hoÆc ë mét thÞ tr­êng kh¸c cã chi phÝ thÊp h¬n. Nãi c¸ch kh¸c, tiÕp cËn c¸c nguån tµi chÝnh víi chi phÝ thÊp sÏ t¹o cho c«ng ty mét søc m¹nh khi më réng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh quèc tÕ. NÕu thÞ tr­êng nµo kh«ng ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu cña c«ng ty c¸c nhu cÇu c¬ b¶n trªn th× cÇn ph¶i ®­îc c©n nh¾c kü l­ìng h¬n. Xem xÐt bªn c¹nh nh÷ng bÊt lîi ®ã, th× thÞ tr­êng nµy ccã nh÷ng ®iÓm g× hÊp dÉn h¬n c¸c thÞ tr­êng kh¸c. VÝ dô, nh­ lµ c¸c ­u ®·i cña ChÝnh phñ hoÆc v× mét lý do nµo ®ã. Ph©n tÝch m«i tr­êng kinh doanh quèc gia Trong c¸c ch­¬ng 2, ch­¬ng 3 vµ ch­¬ng 4, chóng ta ®· ®Ò cËp ®Õn m«i tr­êng kinh doanh quèc gia vµ c¸c yÕu tè thuéc m«i tr­êng kinh doanh quèc gia. NÕu m«i tr­êng kinh doanh gi÷a c¸c quèc gia nh­ nhau, viÖc lùa chän thÞ tr­êng nµo ®Ó kinh doanh qu¸ dÔ dµng ®èi víi c¸c nhµ kinh doanh quèc tÕ. Thùc tÕ la m«i tr­êng king doanh ë c¸c quèc gia kh«ng gièng nhau. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c nhµ kinh doanh ph¶i so s¸nh vµ lùa chän thÞ tr­êng thÝch hîp nhÊt. 2.1 C¸c yÕu tè v¨n ho¸ V¨n ho¸ ¶nh h­ëng ®Õn viÖc ®iÒu chØnh vµ thay ®æi s¶n phÈm. Th«ng th­êng, c¸c c¸c quèc gia trong cïng khu vùc lµ nh÷ng n­íc cã nÒn v¨n ho¸ t­¬ng ®ång nhau. Do yÕu tè t­¬ng ®ång nµy mµ mét sè s¶n phÈm cã thÓ b¸n ë mét vµi thÞ tr­êng mµ kh«ng cÇn thay ®æi. Sè s¶n phÈm nµy th­êng lµ m¸y mãc c«ng nghiÖp nh­ lµ thiÕt bÞ ®ãng gãi, c¸c s¶n phÈm tiªu dïng bao gåm kem ®¾nh r¨ng vµ n­íc gi¶i kh¸t. Trong khi ®ã, mét sè s¶n phÈm kh¸c l¹i ph¶i thay ®æi cho phï hîp víi thÞ hiÕu cña tõng thÞ tr­êng nh­ ®å ¨n uèng, mét vµi lo¹i s¸ch, b¸o vµ t¹p chÝ. V¨n ho¸ cßn ¶nh h­ëng ®Õn viÖc lùa chän chñng lo¹i vµ c¸ch thøc ph©n phèi s¶n phÈm. C¸c nhµ kinh doanh ph¶i x¸c ®Þnh xem yÕu tè v¨n ho¸ ¶nh h­ëng nh­ thÕ nµo ®Õn kh¶ n¨ng tiªu thô cña s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. VÝ dô, xem xÐt kinh nghiÖm cña Coca-Cola ë Trung quèc n¬i mµ rÊt nhiÒu ng­êi sö dông y häc cæ truyÒn ®Ó trÞ bÖnh cóm vµ triÖu chøng c¶m l¹nh. Nh­ng cã mét ®iÒu lµ h­¬ng vÞ lo¹i thuèc nµy kh«ng ®­îc tÊt c¶ mäi ng­êi thÝch thó nh­ Coke. Bëi v× chÝnh s¸ch marketing cña Coca-Ccola lµ sö dông h­¬ng vÞ ®ång nhÊt trªn toµn cÇu, c«ng ty ®É ph¶i v­ît qua mäi trë ng¹i ®Ó t×m ra mét h­¬ng vÞ Coke cho tÊt c¶ mäi ng­êi d©n Trung quèc. Nã thùc hiÖn b»ng c¸ch t¹o ra mét chiÕn l­îc qu¶ng c¸o hç trî mua Coke víi mét sè kinh nghiÖm cña ng­êi Mü. Míi ®Çu, ®©y cã vÎ lµ thÞ tr­êng kh«ng hÊp dÉn nh­ng víi chÝnh s¸ch qu¶ng c¸o hç trî thÝch hîp, c«ng ty ®· rÊt thµnh c«ng ë thÞ tr­êng nµy. V¨n ho¸ cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh lùa chän ®Þa ®iÓm kinh doanh. Khi mét s¶n phÈm ph¶i thay ®æi v× lý do v¨n ho¸, c«ng ty ph¶i lùa chän dù ¸n ®¸p øng thÞ tr­êng môc tiªu, thay v× viÖc ®¸p øng tÊt c¶ c¸c lo¹i nhu cÇu v× hiÖu qu¶ kinh tÕ theo quy m«. VÝ dô, mÆc dï h·ng NOKIA s¶n xuÊt ®iÖn tho¹i trªn toµn thÕ giíi, nh­ng nã ®¶m b¶o r»ng bÊt kú nhµ m¸y nµo còng cã thÓ ®¸p øng tÊt c¶ c¸c nhu cÇu kh¸c nhau vÒ ®iÖn tho¹i di ®éng trªn c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau trong vßng 24 giê. ChÊt l­îng lao ®éng cã ý nghÜa quan träng ®èi víi viÖc lùa chän ®Þa ®iÓm cô thÓ. NÕu lao ®éng ë n­íc ngoµi cã mét ý thøc cao th× n¨ng suÊt lao ®éng còng rÊt cao. C¸c nhµ kinh doanh ph¶i c©n nh¾c xem nguån lao ®éng ¶nh h­ëng thÕ nµo ®Õn s¶n xuÊt, s¶n phÈm, R&D, marketing,... Trong mét sè tr­êng hîp, c«ng ty ph¶i tæ chøc ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ thªm cho nguån lao ®éng ®Þa ph­¬ng. NÕu lao ®éng ®Þa ph­¬ng kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c nguån lao ®éng cã chÊt l­îng cao th× c¸c nhµ kinh doanh cÇn ph¶i c©n nh¾c thªm tr­íc khi ®­a ra quyÕt ®Þnh lùa chän ®Þa ®iÓm v× khi ®ã ph¶i sö dông lao ®éng chÝnh quèc lµm cho gi¸ thµnh SF t¨ng cao (Tr­êng hîp cña c«ng ty P&G). 2.2. C¸c yÕu tè chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p C¸c yÕu tè chÝnh trÞ vµ luËt ph¸p còng ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh lùa chän thÞ tr­êng vµ ®Þa ®iÓm. Nh÷ng yÕu tè quan träng bao gåm (1) c¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ, (2) hÖ thèng hµnh chÝnh, vµ (3) sù æn ®Þnh chÝnh trÞ. 2.2.1. C¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ ChÝnh phñ mçi quèc gia cã th¸i ®é kh¸c nhau ®èi víi th­¬ng m¹i quèc tÕ vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi do sù kh¸c biÖt vÒ v¨n ho¸, lÞch sö vµ c¸c ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i. Mét sè QG thùc hiÖn chÝnh s¸ch b¶o hé chÆt chÏ, trong khi ®ã mét sè QG kh¸c l¹i khuyÕn khÝch tù do ho¸ th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Th¸i ®é cña chÝnh phñ ®èi víi th­¬ng m¹i vµ ®Çu t­ ®­îc ®¸nh gi¸ th«ng qua c¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt kinh tÕ ®èi ngo¹i cña quèc gia ®ã.. C¸c quy ®Þnh cña ChÝnh phñ cã thÓ lµ rµo c¶n buéc c¸c nhµ ®Çu t­ ph¶i tõ bá thÞ thÞ tr­êng ®ã. Nh÷ng quy ®Þnh nµy ®­îc quy ®inhj trong LuËt ®Çu t­ nh­ giíi h¹n së h÷u vèn trong c¸c c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. VÝ dô, ChÝnh phñ Ên ®é b¾t c«ng ty Pespi Co.ltd së h÷u tèi ®a 51% vèn trong liªn doanh víi n­íc chñ nhµ. §ång thêi buéc c«ng ty Pepsi ph¶i t¸i ®Çu t­ mét tû lÖ doanh thu nhÊt ®Þnh d­íi d¹ng tr¸i phiÕu cña Ên ®é. C¸c chÝnh phñ cßn giíi h¹n sù c¹nh tranh cña c¸c c«ng ty quèc tÕ trong mét sè ngµnh nhÊt ®Þnh, kh«ng cho phÐp sù tham gia cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. V× ®ã lµ nh÷ng ngµnh kinh tÕ quan träng ®èi víi sù ph¸t triÓn mét QG hoÆc ®ã lµ bÝ mËt quèc phßng. Thø hai, C¸c chÝnh phñ cã thÓ h¹n chÕ c¸c c«ng ty quèc tÕ di chuyÓn lîi nhuËn vÒ n­íc. Quy ®Þnh nµy buéc c¸c c«ng ty hoÆc lµ gi÷ ngo¹i tÖ ngay t¹i n­íc së t¹i hoÆc lµ t¸i ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n míi t¹i ®©y. Nh÷ng chÝnh s¸ch nµy b¾t nguån tõ viÖc thiÕu kh¶ n¨ng trang tr¶i ngo¹i tÖ cho nhu cÇu nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ. VÝ dô nh­ chi nh¸nh Motorola ë Trung quèc buéc ph¶i chuyÓn ®æi tiÒn tÖ ®Þa ph­¬ng sang ®« la tr­íc khi chuyÓn lîi nhuËn vÒ c«ng ty mÑ cña nã ë Mü. TÊt nhiªn, nã chØ ®ång ý khi ChÝnh phñ Trung quèc ®¶m b¶o cung cÊp ®ñ ngo¹i tÖ cho nã. Thø ba, C¸c chÝnh phñ cã thÓ ®­a ra c¸c quy ®Þnh rÊt nghiªm ngÆt vÒ b¶o vÖ m«i tr­êng. Nh÷ng quy ®Þnh nµy buéc c¸c c«ng ty ph¶i l¾p ®Æt c¸c thiÕt chèng « nhiÔm m«i tr­êng vµ quan t©m h¬n ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò xö lý chÊt th¶i. 2.2.2. Bé m¸y hµnh chÝnh C¸c c¬ quan hµnh chÝnh cña ChÝnh phñ cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn c¸c ho¹t ®éng KDQT. NÕu c¸c c¬ quan nµy ho¹t ®éng th«ng tho¸ng sÏ hÊp dÉn h¬n FDI, ng­îc l¹i, m«i tr­êng ®Çu t­ ë n­íc ®ã Ýt hÊp dÉn h¬n. ë nhiªu QG ®ang ph¸t triÓn, viÖc xin giÊy phÐp dÇu t­ t­¬ng ®èi ®¬n gi¶n, chØ cÇn c¸c nhµ ®Çu t­ cã ®­îc mét sè lo¹i giÊy tê nhÊt ®Þnh. Mét thùc tÕ lµ c¸c c¬ quan nµy l¹i khong mÊy quan t©m ®Õn viÖc c¶i tiÕn chÊt l­îng phôc vô. Nh­ vËy, c¸c c«ng ty s½n sµng chËp nhËn sù chê ®îi nÕu hä c¶m thÊy lîi nhuËn ë ®ã bï ®¾p ®­îc nh÷ng thiÖt h¹i vµ chi phÝ. C¸c c«ng ty vµo thÞ tr­êng Trung quèc vµ ViÖt nam rÊt phµn nµn vÒ thñ tôc hµnh chÝnh qu¸ r­êm ra ë ®©y, v× cã qu¸ nhiÒu c¬ quan cïng tham gia vµo qu¸ tr×nh cÊp giÊy phÐp nªn c¸c nhµ kinh doanh ph¶i ®i gâ cöa c¸c c¬ quan ®ã. Së dÜ cã ®iÒu nµy v× Trung quèc ®ang trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch kinh tÕ vµ söa ®æi luËt ph¸p vÒ kinh doanh. Nh­ng khung ph¸p luËn ch­a ®­îc ®Þnh h×nh râ rµng hay thñ tôc hµnh chÝnh qu¸ r­êm rµ kh«ng thÓ ng¨n c¶n vµ lµm n¶n trÝ c¸c nhµ kinh doanh v× ®©y lµ mét thÞ tr­êng lín, tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh. 2.2.3. Sù æn ®Þnh chÝnh trÞ MTKD cña mét QG chÞu sù t¸c ®éng cña yÕu tè rñi ro chÝnh trÞ. Rñi ro chÝnh trÞ lµ nh÷ng thay ®æi trong hÖ thèng chÝnh trÞ mµ g©y t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh. Rñi ro chÝnh trÞ cã thÓ ®e do¹ thÞ tr­êng cña nhµ xuÊt khÈu, vµ kh¶ n¨ng chuyÓn lîi nhuËn cña c«ng ty vÒ n­íc. YÕu tè chñ chèt cña rñi ro chÝnh trÞ mµ c¸c nhµ kinh doanh quan t©m lµ kh«ng dù b¸o ®­îc nh÷ng thay ®æi trong hÖ thèng chÝnh trÞ. §iÒu nµy l¹i ®ßi hái c¸c nhµ kinh doanh cã ®­îc nh÷ng th«ng tin vÒ nh÷ng biÕn ®éng chÝnh trÞ cña n­íc ®ã trong qu¸ khø. C¸c c«ng ty quèc tÕ ph¶i cè g¾ng x¸ ®Þnh vµ dù b¸o c¸c sù kiÖn chÝnh trÞ trong t­¬ng lai ¶nh h­ëng thÕ nµo ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh vµ lîi nhuËn cña c«ng ty. VÝ dô, m«i tr­êng chÝnh trÞ ë Nga ngµy nay thiÕu æn ®Þnh, nªn khi kinh doanh ë Nga ph¶i chÊp nhËn møc ®é rñi ro chÝnh trÞ cao h¬n c¸c QG kh¸c. C¸c c©u hái ®­îc ®Æt ra lµ sau thêi Boris Yeltsin, liÖu Nga cã quay vÒ chÕ ®é Céng s¶n kh«ng? LiÖu ng­êi d©n Nga cã ®×nh c«ng vµ næi lo¹n kh«ng?... viÖc ®Æt nh÷ng c©u hái nh­ vËy cã thÓ gióp c¸c nhµ gi¸m ®èc chñ ®éng lËp kÕ ho¹c ®èi phã nh÷ng nh÷ng biÕn ®éng nµy khi nã x¶y ra trªn thùc tÕ. 2.2.4. YÕu tè kinh tÕ vµ tµi chÝnh Bao gåm c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ, tµi chÝnh vµ tiÒn tÖ cña QG ®ã. NÕu NHT¦ kh«ng ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ tµi kho¸ thÝch hîp sÏ lµ mÇm mèng t¹o ra l¹m ph¸t cao, t¨ng th©m hôt ng©n s¸ch, gi¶m gi¸ tiÒn tÖ, gi¶m NSL§, vµ h¹n chÕ qu¸ tr×nh s¸ng t¹o. Nh÷ng biÕn ®éng nµy cã thÓ lµm cho m«i tr­êng ®Çu t­ trë nªn kÐm hÊp dÉn h¬n. TiÒn tÖ vµ viÖc chuyÓn ®æi tiÒn tÖ lµ mét th¸ch thøc lín cho c¸c c«ng ty quèc tÕ. Gi¸ trÞ tiÒn tÖ hay thay ®æi lµm cho c¸c gi¸m ®èc khã dù ®o¸n thu nhËp khi chuyÓn ®æi vÒ tiÒn tÖ n­íc m×nh. Sù biÕn ®éng m¹nh cña gi¸ trÞ tiÒn tÖ sÏ rÊt khã x¸c ®Þnh gi¸ trÞ vèn ®Çu t­ vµo c¸c dù ¸n míi. §Ó bæ sung cho c¸c nguån lùc cña ChÝnh phñ n­íc chñ nhµ, c¸c nhµ kinh doanh cã thÓ t×m kiÕm th«ng tin vÒ c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ vµ tµi chÝnh tõ c¸c thÓ chÕ nh­ WB, IMF, ADB. C¸c nguån th«ng tin kh¸c bao gåm c¸c xuÊt b¶n phÈm kinh tÕ vµ kinh doanh,... 2.2.5. C¸c yÕu tè kh¸c Chi phÝ vËn chuyÓn NVL vµ hµng ho¸ vµ h×nh ¶nh QG còng ®ãng mét vai trß quan träng ¶nh h­ëng ®Õn quyÕt ®Þnh vÒ lùa chän ®Þa ®iÓm. Chóng ta xem xÐt khai qu¸t vÒ c¸c yÕu tè nµy. H×nh ¶nh quèc gia H×nh ¶nh QG ¶nh h­ëng ®Õn viÖc lùa chän ®Þa ®iÓm s¶n xuÊt vµ l¾p r¸p s¶n phÈm v× tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ®Ò ph¶i ghi tªn QG s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã, nh­ lµ “s¶n xuÊt ë NhËt b¶n”, hay “s¶n xuÊt ë Trung quèc”. §èi víi c¸c s¶n phÈm ®iÖn tö, ch¾c ch¾n ng­êi tiªu dïng thÝch s¶n phÈm mµ “s¶n xuÊt ë NhËt b¶n ” h¬n. C¸c SF ®­îc s¶n xuÊt ë c¸c n­íc ph¸t triÓn th­êng ®­îc ®¸nh gi¸ cao h¬n c¸c s¶n phÈm ®­îc s¶n xuÊt ë c¸c n­íc §PT. Sù so s¸nh nµy xuÊt hiÖn do t­ t­ëng cña ng­êi cho r»ng c«ng nh©n ë c¸c n­íc ph¸t triÓn cã tr×nh ®é tay nghÒ cao h¬n. VÝ dô, P&G vµ Unilever ®Òu s¶n xuÊt hµng tiªu dïng cã tiÕng vµ ®Ò ®· cã mÆt ë VN. Nh­ng ng­êi tiªu dïng ViÖt nam l¹i kh«ng thÝch tiªu dïng s¶n phÈm kem ®¸nh r¨ng hiÖu Close-up vµ bét giÆt Tide vµ cè g¾ng t×m kiÕm nh·n hiÖu quen thuéc ®­îc s¶n xuÊt ë Th¸i lan. Mét ng­êi b¸n hµng ViÖt nam gi¶i thÝch:”Tide s¶n xuÊt ë Th¸i lan th¬m h¬n”. Mét nhËn thøc chung cña ng­êi tiªu dïng ViÖt nam cho r»ng hµng ho¸ ®­îc s¶n xuÊt ë NhËt b¶n hay á Singapore lµ tèt nhÊt, sau ®ã ®Õn hµng ho¸ cña Th¸i lan. RÊt khong may cho P&G vµ Unilever ë ViÖt nam lµ cã rÊt nhiÒu hµng ho¸ cña hai c«ng ty nµy s¶n xu¸at ë c¸c n­íc kh¸c ®­îc ®­a lËu vµo thÞ tr­êng ViÖt nam vµ b¸n ë thÞ tr­êng ®en, ®iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng lín ®Õn doanh thu cña 2 c«ng ty nµy. H×nh ¶nh QG cã thÓ lµ tÝch cùc ®èi víi s¶n phÈm nµy nh­ng l¹i ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn c¸c s¶n phÈm kh¸c. VÝ dô, ng­êi tiªu dïng s½n sµng tr¶ thªm mét sè tiÒn cho bia Corona nhËp khÈu tõ Mexico. T­¬ng tù, xe Beetle lo¹i míi cña Volkswagen ®­îc s¶n xuÊt ë Mexico ®Ó cung cÊp cho thÞ tr­êng Mü kh«ng g©y h¹i ®Õn doanh thu xe nµy ë thÞ tr­êng Mü. LiÖu giíi kh¸ch hµng th­îng l­u cã mua xe h¬i cña h·ng Roll-Roys khi nã chuyÓn sang s¶n xuÊt ë Mexico, v× tõ trø¬c tíi giê ng­êi tiªu dïng mua xe Roll-Roys lµ do h×nh ¶nh sang träng cña nã, v× thÓ liÖu h×nh ¶nh cña nã cßn tån t¹i khi chuyÓn sang s¶n xuÊt ë Mexico. Cuèi cïng nªn nhí r»ng h×nh ¶nh QG kh«ng cè ®Þnh mµ cã thÓ thay ®æi theo thêi gian. VÝ dô, “s¶n xuÊt ë Ên ®é” th­êng ®i víi nh÷ng s¶n phÈm cã hµm l­îng c«ng nghÖ thÊp nh­ bãng ®o¸ vµ nhiÒu lo¹i s¶n phÈm dÖt kh¸c. Nh­ng hiÖn nay, trªn thÕ giíi, c¸c «ng ty s¶n xuÊt phÇn mÒm m¸y tÝnh l¹i chñ yÕu dùa vµo kü n¨ng ph¸t triÓn phÇm mÒm cña c¸c kü s­ ë kh¾p c¸c vïng nh­ Madras vµ Bangalore ë miªn B¾c Ên ®é. §¸nh gi¸ vµ lùa chän thÞ tr­êng vµ ®Þa ®iÓm kinh doanh §¸nh gi¸ thÞ tr­êng vµ ®Þa ®iÓm kinh doanh §¸nh gi¸ thÞ tr­êng tiÒm n¨ng Ngµy nay, víi xu h­íng toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ lµm cho c¸c rµo c¶n ®èi víi th­¬ng m¹i quèc tÕ ngµy cµng ®­îc c¾t gi¶m trªn toµn thÕ giíi. Víi sù xuÊt hiÖn cña mét trung t©m kinh tÕ thÕ giíi míi - khu vùc Ch©u ¸-Th¸i B×nh D­¬ng, c¸c c«ng ty cã khuynh h­íng gia t¨ng kinh doanh ë c¸c n­íc ®· CNH vµ c¸c thÞ tr­êng míi næi. Do m«i tr­êng kinh doanh ë c¸c quèc gia nµy kh¸c nhau, ®«i khi ®èi lËp nhau nªn rÊt Ýt khi c¸c c«ng ty cã thÓ thùc hiÖn mét chiÕn l­îc marketing ®ång nhÊt cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm cña hä trªn c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau. Sù kh¸c biÖt gi÷a c¸c quèc gia vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ ¶nh h­ëng ®Õn chñng lo¹i hµng ho¸ ®em b¸n vµ c¸ch thøc ph©n phèi nh÷ng hµng ho¸ ®ã. Ngoµi ra, møc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ kh¸c nhau ®ßi hái ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc tiÕp cËn thÞ tr­êng kh¸c nhau. C¸c thÞ tr­êng ®· CNH: C¸c th«ng tin cÇn thiÕt hç trî cho viÖc dù b¸o nhu cÇu vÒ mét s¶n phÈm nµo ®ã ë c¸c n­íc ph¸t triÓn s½n cã h¬n ë c¸c n­íc kÐm ph¸t triÓn.. Thùc tÕ, ë c¸c n­íc ph¸t triÓn th­êng cã c¸c tæ chøc chuyªn nghiªn cøu vµ cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng. Euromonitor lµ mét trong nh÷ng c«ng ty nh­ vËy, c«ng ty nµy chuyªn nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng hµng ho¸ tiªu dïng vµ thùc hiÖn c¸c nghiªn cøu theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Mét sè th«ng tin mµ c«ng ty nµy th­êng cung cÊp nh­: Tªn, sè l­îng, vµ thÞ phÇn cña c¸c nhµ c¹nh tranh chñ yÕu Khèi l­îng X-N khÈu cña mét lo¹i s¶n phÈm nhÊt ®Þnh M¹ng l­íi ph©n phèi b¸n bu«n vµ b¸n lÎ C¸c th«ng tin c¬ së vÒ thÞ tr­êng nh­ d©n sè, c¸c xu h­íng x· héi quan träng, vµ m« pháng c¸c ph­¬ng ph¸p marketing cã thÓ ¸p dông. Tæng chitiªu cho s¶n phÈm Doanh thu b¸n lÎ vµ møc gi¸ trªn thÞ tr­êng Dù b¸o thÞ tr­êng vµ c¸c c¬ héi tiÒm n¨ng Qua nh÷ng nghiªn cøu ®ã cho phÐp ta cã thÓ h×nh dung tæng quan vÒ thÞ tr­êng nh­ quy m« vµ c¬ cÊu thÞ tr­êng vÒ mét SF nµo ®ã. Chi phÝ cña c¸c nghiªn cøu ®ã biÕn ®éng rÊt lín, kho¶ng tõ 750$ ®Õn 1.500$. C¸c c«ng ty còng cã thÓ khai th¸c c¸c nghiªn cøu ®· c«ng bè trªn trang WEB cña c«ng ty theo ®Þa chØ www.euromonitor.com. Chóng ta sÏ quay l¹i th¶o luËn c¸c nguån cung cÊp th«ng tin kh¸c ë cuèi ch­¬ng nµy. Nh­ vËy, c¸c c«ng ty khi th©m nhËp thÞ tr­êng c¸c n­íc ph¸t triÓn th­êng rÊt thuËn lîi trong viÖc t×m kiÕm th«ng tin. VÊn ®Ò quan träng tiÕp theo lµ dù ®o¸n sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng trong t­¬ng lai. Mét c¸ch ®Ó dù b¸o nhu cÇu vÒ mét s¶n phÈm l¸ x¸c ®Þnh ®é co gi·n thu nhËp cña s¶n phÈm. HÖ sè co gi·n thu nhËp ®­îc tÝnh b»ng c¸ch chia tû lÖ phÇn tr¨m thay ®æi nhu cÇu cho tû lÖ phÇn tr¨m thay ®æi thu nhËp. NÕu hÖ sè lín h¬n 1 th× s¶n phÈm ®ã ®­îc gäi lµ co gi·n theo thu nhËp, cã nghÜa lµ nhu cÇu thay ®æi lín h¬n so víi sù thay ®æi cña thu nhËp. Nh÷ng s¶n phÈm thuéc lo¹i nµy lµ nh÷ng s¶n phÈm kh«ng thiÕt yÕu nh­ m¸y vi tÝnh, vedio, ®å trang søc. S¶n phÈm kh«ng co gi·n lµ nh÷ng s¶n phÈm cã hÖ sè trªn nhá h¬n 1. §ã lµ nh÷ng s¶n phÈm thiÕt yÕu cho tiªu dïng cña ®êi sèng cña con ng­êi nh­ quÇn ¸o, g¹o, thùc phÈm,... C¸c thÞ tr­êng míi næi HÇu nh­ tÊt c¶ c¸c c«ng ty quèc tÕ ®Òu mong muèn minh doanh ë c¸c thÞ tr­êng míi næi, cã quy m« lín nh­ Trung quèc, Ên ®é, vµ Brazil. Víi lîi thÕ vÒ quy m« thÞ tr­êng vµ tèc ®é t¨ng tr­ëng cao, c¸c thÞ tr­êng nµy sÏ nhanh chãng cã mét vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Trong b¶ng 11.1 ®­a ra nh÷ng chØ tiªu so s¸nh c¬ b¶n gi÷a 3 thÞ tr­êng nµy vµ thÞ tr­êng Mü. B¶ng 11.1 Quy m« thÞ tr­êng: C¸c thÞ tr­êng míi næi vµ thÞ tr­êng Mü S¶n phÈm  Trung quèc  Ên ®é  Brazil  Mü   Tivi (triÖu ®¬n vÞ) Bét giÆt (kg/ng­êi) (triÖu tÊn) Xµ phßng (tû ®« la) D­îc phÈm (tû ®« la) ¤ t« (triÖu ®¬n vÞ) N¨ng l­îng (MGW)  13.6 2.5 3.5 1.0 5.0 1.6 236.542  5.2 2.7 2.3 0.8 2.8 0.7 81.736  7.8 7.3 1.1 1.0 8.0 2.1 59.950  23.0 14.4 3.9 1.5 60.6 15.5 810.964   C¸c c«ng ty khi th©m nhËp c¸c thÞ tr­êng míi næi ph¶i ®èi phã víi t×nh tr¹ng thiÕu th«ng tin. C¸c d÷ liÖu th­êng kh«ng s½n cã hoÆc rÊt khã thu thËp. Nh­ng cã rÊt nhiÒu c¸ch c«ng ty cã thÓ ®¸nh gi¸ c¬ héi ë c¸c thÞ tr­êng míi næi nµy. Mét c¸ch lµ c«ng ty s¾p xÕp c¸c thÞ tr­êng kh¸c nhau theo chØ sè thÞ tr­êng tiÒm n¨ng. Ph­¬ng ph¸p nµy, tuy nhiªn, cã t¸c dông h¬n cho c¸c c«ng ty c©n nh¾c khi xuÊt khÈu. C¸c c«ng ty dù ®Þnh ®Çu t­ vµo c¸c thÞ tr­êng míi næi ®Òu ph¶i c©n nh¾c thªm c¸c nh©n tè kh¸c ®Ò cËp ë phÇn sau ch­¬ng nµy. Khi ph©n tÝch thÞ tr­êng tiÒm n¨ng ph¶i c©n nh¾c c¸c nh©n tè sau ®©y: ( Quy m« thÞ tr­êng. Nh©n tè nµy cho biÕt quy m« thÞ tr­êng t¹i c¸c thêi ®iÓm kh¸c nhau. Nã kh«ng dù b¸o nhu cÇu vÒ mét s¶n phÈm cô thÓ, mµ lµ quy m« cña toµn nÒn kinh tÕ. D÷ liÖu vÒ quy m« thÞ tr­êng cho phÐp c¸c gi¸m ®èc x¾p sÕp c¸c thÞ tr­êng theo trËt tù tõ lín nhÊt ®Õn nhá nhÊt vÒ nhu cÇu mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã. Quy m« thÞ tr­¬ng co sthÓ dù b¸o tõ tæng sè d©n hoÆc møc ®é tiªu dïng n¨ng l­îng. ( Tèc ®é t¨ng tr­ëng thÞ tr­êng. Cïng víi quy m« thÞ tr­êng, tèc ®ä t¨ng tr­ëng thÞ tr­êng còng lµ mét nh©n tè quan träng. Nã gióp cho c¸c gi¸m ®èc tr¸nh c¸c thÞ tr­êng tuy quy m« lín nh­ng l¹i kh«ng t¨ng tr­ëng, hoÆc t¨ng tr­ëng rÊt chËm.. Nã ®­îc dù b¸o chñ yÕu th«ng qua t¨ng tr­ëng GDP hoÆc t¨ng tr­ëng nhu cÇu tiªu