Quan điểm và giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong tiến trình tự do hóa thương mại trong ASEAN

Ngày nay, thế giới đã biết đến Việt Nam và Việt Nam cũng bắt đầu đi ra thế giới. Đây là xu hướng hoàn toàn phù hợp với quy luật phát triển, là điều kiện thuận lợi để Việt Nam hội nhập vào nền kinh tế khu vực và thế giới. Bắt nhịp được xu thế này 12/1987 Nhà nước ta chính thức ban hành luật đầu tư nước ngoài tại Việt Nam. Đầu tư trực tiếp ngoài đã đóng một vai trò hết sức quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển kinh tế của Việt Nam. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam hiện nay trong sự tác động của tự do hóa thương mại ASEAN có đạt được nhiều thành tựu to lớn nhưng do những biến động thất thường của nền kinh tế khu vực cũng như thế giới Việt Nam gặp phải những biến động thăng trầm, phức tạp tác động không tốt tới nền kinh tế Việt Nam. Xuất phát từ đó tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Quan điểm và giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong tiến trình tự do hóa thương mại trong ASEAN”.

doc38 trang | Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 1715 | Lượt tải: 1download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Quan điểm và giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam trong tiến trình tự do hóa thương mại trong ASEAN, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc Lêi më ®Çu Ch­¬ng I :T×nh h×nh thu hót FDI,vai trß cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam Sù cÇn thiÕt ph¶o thu hót FDI. T×nh h×nh thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam . Vai trß t¸c ®éng cña ®Çu t­ trùc tiÕp . Ch­¬ng II : §Æc ®iÓm FDI hiÖn nay vµ c¸c t¸c ®éng cña tù do ho¸ th­¬ng m¹i ASEAN ®Õn qu¸ tr×nh thu hót FDI t¹i ViÖt Nam Qu¸ tr×nh tù do ho¸ th­¬ng m¹i quèc tÕ va ASEAN Nh÷ng ®Æc ®iÓm míi cña FDI trong sù t¸c ®éng cña t­ do ho¸ th­¬ng m¹i t¹i ViÖt Nam Sù t¸c ®éng cña tù do ho¸ th­¬ng m¹i ASEAN ®Õn dßng l­u chuyÓn FDI t¹i ViÖt Nam Ch­¬ng III : §Þnh h­íng vµ c¸c gi¶i ph¸p t¨ng c­êng thu hót FDI vµo ViÖt Nam trong ®iªï kiÖn thùc hiÖn AFTA §Þnh h­íng thu hót FDI vµo ViÖt Nam Gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng thu hót FDI vµo ViÖt Nam trong ®iªï kiªn thùc hiªn AFTA Lêi kÕt Danh môc tµi liÖu tham kh¶o lêi më ®Çu Ngµy nay, thÕ giíi ®· biÕt ®Õn ViÖt Nam vµ ViÖt Nam còng b¾t ®Çu ®i ra thÕ giíi. §©y lµ xu h­íng hoµn toµn phï hîp víi quy luËt ph¸t triÓn, lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ViÖt Nam héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. B¾t nhÞp ®­îc xu thÕ nµy 12/1987 Nhµ n­íc ta chÝnh thøc ban hµnh luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam. §Çu t­ trùc tiÕp ngoµi ®· ®ãng mét vai trß hÕt søc quan träng trong sù t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ cña ViÖt Nam. Tuy nhiªn, trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay trong sù t¸c ®éng cña tù do hãa th­¬ng m¹i ASEAN cã ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tùu to lín nh­ng do nh÷ng biÕn ®éng thÊt th­êng cña nÒn kinh tÕ khu vùc còng nh­ thÕ giíi ViÖt Nam gÆp ph¶i nh÷ng biÕn ®éng th¨ng trÇm, phøc t¹p t¸c ®éng kh«ng tèt tíi nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. XuÊt ph¸t tõ ®ã t«i ®· chän nghiªn cøu ®Ò tµi “Quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi vµo ViÖt Nam trong tiÕn tr×nh tù do hãa th­¬ng m¹i trong ASEAN”. Ch­¬ng 1 T×nh h×nh thu hót fdi ,vai trß cña nã ®èi víi nÒn kinh tÕ viÖt nam 1. Sù cÇn thiÕt ph¶i thu hót FDI Ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµI ngµy cµng ®­îc nhiªu f n­íc thõa nhËn lµ mét nh©n tè quan träng ®èi víi sù nghiÖp ph¸t triÓn cña mçi quèc gia ,®Æc biÖt lµ ph¸t triÓn kinh tÕ. N­íc ta ,kÓ tõ khi luËt ®Çu t­ n­íc ngoµI ®­îc ban hµnh vµ thùc hiÖn, ho¹t ®éng ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµI ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc ta kh¼ng ®Þnh lµ bé phËn cÊu thµnh quan träng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x¨ héi chñ nghÜa, gãp phÇn thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña c¸c nguån lùc trong n­íc. Sù xuÊt hiÖn cña FDI t¹i ViÖt Nam thêi gian qua ®· ®em l¹i cho chung ta nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc vÒ kinh tÕ x· héi thÓ hiÖn qua c¸c khÝa c¹nh sau : FDI ®ãng gãp ®èi víi tæng vèn ®Çu t­ toµn x· héi . FDI lµm t¨ng kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c FDI gãp phÇn lµm chuyÓn dich c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸ ,hiÖn ®¹i ho¸ . T¨ng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc . T¨ng viÖc lµm vµ thu nhËp cho ng­êi lao ®éng. T¨ng c­êng xuÊt khÈu. FDI gãp phÇn chuyÓn giao c«ng nghÖ mét c¸ch thuËn lîi vµ nhanh chãng. NgoµI c¸c ho¹t ®éng trªn ,FDI cßn gãp phÇn tÝch cùc vµo ph¸t triÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. FDI tËp chung chñ yÕu vµo ngµnh c«ng nghiÖp vµ hiÖn chiÕm 35% gi¸ trÞ s¶n l­îng c«ng nghiÖp , tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®¹t trªn 20% ,gãp phÇn ®­a tèc ®é t¨ng tr­ëng gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp c¶ n­íc b×nh qu©n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®¹t trªn 10%. §Çu t­ n­íc ngßai trong lÜnh vùc x©y dùng h¹ tÇng ,khu c«ng nghiÖp , b­u chÝnh viÔn th«ng , y tÕ , ®µo t¹o nguån nh©n lùc t¨ng nhanh , §Çu t­ n­íc ngoµI ®· ®em l¹i nh­ng m« h×nh qu¶n lý tiªn tiÕn nh­ng ph­¬ng thøc kinh doanh hiÖn ®¹i cho nÒn kinh tÕ ,thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp trong n­íc ®æi míi c«ng nghÖ , n©ng cao chÊt l­¬ng s¶n phÈm vµ søc c¹nh tranh cña c¸c s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµI n­íc .§Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµI ®· t¨ng c­êng thÕ vµ lùc cña n­íc ta trong tiÕn tr×nh héi nhËp víi kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. 2. T×nh h×nh thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam Sau n¨m 1975, n­íc ta ®· ban hµnh nh÷ng ®iÒu lÖ quy ®Þnh vÒ ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®Ó ®iÒu tiÕt ho¹t ®éng cña c¸c dù ¸n ®Çu t­ chñ yÕu tõ c¸c n­íc XHCN nh­ Liªn X«, Trung Quèc. C¸c dù ¸n ®Çu t­ lóc bÊy giê dùa trªn nÒn t¶ng hîp t¸c gióp ®ì ViÖt Nam kh«i phôc nÒn kinh tÕ bÞ tµn ph¸ sau chiÕn tranh. Cïng víi chÝnh s¸ch ®æi míi ®Êt n­íc, th¸ng 12/1987, LuËt §Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®· ®­îc ban hµnh. TÝnh ®Õn ngµy 31/12/2003, c¶ n­íc thu hót kho¶ng 5236 dù ¸n ®Çu t­, trong ®ã cßn kho¶ng 4324 dù ¸n ®ang ho¹t ®éng víi vèn ®¨ng ký 40,8 tû USD, vèn thùc hiÖn kho¶ng 24,6 tû USD (b»ng 60,3% vèn ®¨ng ký), ®­a ViÖt Nam trë thµnh n­íc ®øng vÞ trÝ thø 5 ë khu vùc §«ng Nam ¸, 11 ë Ch©u ¸ vµ 34 trªn thÕ giíi vÒ thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. B¶ng 1: §Çu t­ n­íc ngoµi ®­îc cÊp giÊy phÐp giai ®o¹n 1988-2003 N¨m  Sè dù ¸n  Vèn ®¨ng ký (triÖu USD)  Vèn thùc hiÖn (triÖu USD)  Vèn b×nh qu©n 1 dù ¸n (triªu USD)   1988-1998  1611  18477  8254  11,5   1996  325  8497,3  2914  26,1   1997  345  4649,1  3215  13,5   1998  275  3897,0  2369  14,2   1999  311  1568,0  2535  5,0   2000  371  2012,4  2450  5,4   2001  523  2535,5  2591  4,8   2002  754  1557,7  1250  2,1   2003  721  1915,8  2650  2,7   Nguån: Tæng côc Thèng kª * VÒ c¬ cÊu ngµnh: C¸c dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi chñ yÕu tËp trung vµo lÜnh vùc c«ng nghiÖp vµ x©ydùng víi 2885 dù ¸n, vèn ®¨ng ký 23213,71 triÖu USD (chiÕm 66,7% sè dù ¸n, 56,9% tæng sè vèn ®¨ng ký); n«ng nghiÖp 596 dù ¸n víi vèn ®¨ng ký 2893,34 triÖu USD (chiÕm 13,8% dù ¸n; 7,1% vèn ®¨ng ký); dÞch vô 843 dù ¸n víi vèn ®¨ng ký 14682,7 triÖu USD (chiÕm 20,41% sè dù ¸n; 36% vèn ®¨ng ký. B¶ng 2: §Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi ph©n theo ngµnh ®èi víi nh÷ng dù ¸n cßn hiÖu lùc giai ®o¹n 1988- 2003 Ngµnh  Sè dù ¸n  Tæng vèn ®Çu t­ (tr.USD)  Vèn ph¸p ®Þnh (tr.USD)  Vèn thùc hiÖn (tr.USD)   C«ng nghiÖp  2885  23213,7  40583,2  16725,3   DÇu khÝ  27  1891,6  1389,6  4420,9   C«ng nghiÖp nhÑ  1174  6105,8  2808,8  273,9   C«ng nghiÖp nÆng  1207  9499,0  3952,1  5890,4   C«ng nghiÖp thùc phÈm  212  2585,0  1228,0  1779,4   X©y dùng  265  3132,1  1204,6  1860,6   N«ng, l©m nghiÖp  596  2898,35  1282,4  1562,2   N«ng-l©m nghiÖp  500  2635,0  1159,7  1435,1   Thuû s¶n  96  263,3  112,7  127,1   DÞch vô  843  14682,8  6687,5  6313,7   GTVT – B­u ®iÖn  118  2594,5  2034,5  1039,3   Kh¸ch s¹n – Du lÞch  143  3302,7  1120,8  2036,0   Tµi chÝnh – Ng©n hµng  46  596,0  577,0  598,1   V¨n hãa – Y tÕ – Gi¸o dôc  147  628,0  278,9  230,2   X©y dùng khu ®« thÞ míi  3  2466,7  675,2  6294,6   X©y dùng v¨n phßng, c¨n hé  99  3460,5  1205,8  1598,5   X©y dùng KCN, KCX  19  895,6  403,4  524,2   DÞch vô kh¸c  268  738,7  391,8  280,9   Tæng  4324  40794,8  16553,1  24601,1   Nguån: Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t­ * VÒ ph©n bæ dù ¸n: hÇu hÕt c¸c tØnh, thµnh trong c¶ n­íc ®Òu cã dù ¸n ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi, nh­ng tËp trung chñ yÕu vµo mét sè ®Þa ph­¬ng cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi nh­ Hµ Néi, H¶i Phßng, Thµnh phè Hå ChÝ Minh, B×nh D­¬ng, §ång Nai, Bµ RÞa – Vòng Tµu. Nh÷ng ®Þa ph­¬ng nµy chiÕm tíi 74,8% tæng sè døan vµ 74,7% tæng sè vèn ®Çu t­ cña c¶ n­íc. B¶ng 3: Mét sè ®Þa ph­¬ng dÉn ®Çu vÒ thu hót FDI (tÝnh ®Õn ngµy31/12/2003) §Þa ph­¬ng  Sè dù ¸n  Vèn ®¨ng ký (tr.USD)  §Þa ph­¬ng  Sè dù ¸n  Vèn ®¨ng ký (tr.USD)   TP.Hå ChÝ Minh  1581  11208,4  Bµ RÞa-Vòng Tµu  140  3569,8   B×nh D­¬ng  748  3028,4  Hµ Néi  634  8223,7   §ång Nai  579  4617,9  H¶i Phßng  170  1659,2   Nguån: - Niªn gi¸m thèng kª 2002 - Kinh tÕ ViÖt Nam vµ thÕ giíi 2003-2004, Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam * VÒ ®èi t¸c ®Çu t­: §Õn nay ®· cã h¬n 75 n­íc vµ vïng l·nh thæ ®Çu t­ vµo ViÖt Nam, nh­ng c¸c nhµ ®Çu t­ lín chñ yÕu ®Õn tõ c¸c n­íc Ch©u ¸ nh­: §µi Loan, Hµn Quèc, Hång C«ng, NhËt B¶n, Singapo. Nh÷ng n­íc nµy chiÕm tíi 60,12% sè dù ¸n vµ 58,41% sè vèn ®Çu t­. * VÒ h×nh thøc ®Çu t­: h×nh thøc liªn doanh chiÕm 51% vèn ®¨ng ký vµ 30% sè dù ¸n, h×nh thøc ®Çu t­ 100% vèn n­íc ngoµi chiÕm36% vèn ®¨ng ký vµ 66% sè dù ¸n, h×nh thøc hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh vµ BOT chiÕm 13% vèn ®¨ng ký vµ 4% sè dù ¸n. 2. Vai trß t¸c ®éng cña ®Çu t­ trùc tiÕp 2.1 . T¸c ®éng tÝch cùc B¶ng 4. Sè dù ¸n FDI vµo ViÖt Nam (1991-2002) N¨m  Sè dù ¸n  Vèn ®¨ng ký(triÖu USD)  Quy m«(triÖu USD/dù ¸n)   1991  151  132,0  80,79   1992  197  2165,0  10,0   1993  269  2900,0  10,78   1994  343  3765,6  10,98   1995  370  6530,8  17,65   1996  325  8497,3  26,15   1997  345  4649,1  13,48   1998  275  3897,0  14,17   1999  311  1568,0  5,04   2000  371  2012,4  5,42   2001  461  2436,0  5,28   2002  4447  43194  678,9   Tæng  7765  81747,2  878,64   Nguån : niªn gi¸m thèng kª 2000, NXB thèng kª,HN 2001 thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam,kinh tÕ 2001_ 2002 ViÖt Nam ,thÕ giíi. a. §èi víi n­íc nhËn giao vèn ChuyÓn giao vèn Vèn cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ bao gåm nguån vèn trong vµ ngoµI n­íc.§èi víi n­íc l¹c hËu,s¶n xuÊt ë tr×nh ®é thËp , nguån vèn tÝch luü cßn h¹n hÑp th× vèn §TNN ®Æc biÖt quan träng ®èi víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ , ë c¸c n­íc nµy cã nhiÒu tiÒm n¨ng lao ®éng vµ tµI nguyªn thiªn nhiªn nh­ng tr×nh ®é s¶n xuÊt cßn thËp kÐm ,c¬ së vËt chÊt kü thuËt cßn l¹c hËu nªn ch­a co ®iªï kiÖn ®Ó khai th¸c nh÷ng tiÒm n¨ng ®ã . C¸c n­íc nµy muèn tho¸t khái vßng luÈn quÈn cña sù ®ãi nghÌo nªn ®· t¨ng c­êng ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, t¹o ra møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao vµ æn ®Þnh . §Ó thùc viÖc nµy c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cÇn ph¶i cã nhiÒu vèn ®Çu t­. Trong ®iªï kiÖn nµy ,khi mµ mét sè n­íc cÇn n¾m gi÷ mét khèi l­îng lín vèn vµ cã nhu cÇu ®Çu t­ ra nuãc ngoµi, th× ®ã lµ c¬ héi tèt nhÊt cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ tranht hñ nguån vèn §TNN vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ . T¹i nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓn ,vèn FDI chiÕm tû lÖ ®¸ng kÓ trong tæng vèn ®Çu t­cña toµn bé nÒn kinh tÕ, trong ®ã cã mét sè n­íc hoµn toµn dùa vµo vèn §TNN ,®Æc biÖt lµ giai ®o¹n ®©u t­ ph¸t triÓn kinh tÕ . Mét sè n­íc ®· thùc hiÖn kh¸ thµnh c«ng chiÕn l­îc thu hót FDI vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ c¸c n­íc nµy nh­ Indonexia (FDI/GDP-2001 =10,9%); Malaysia (FDI/GDP –2001 =26,6%) ; Singapore (FDI/GDP –2001 =65,3%). T¹i ViÖt Nam , nh­ng con sè ë b¶ng 4 cho thÊy chóng ta kh¸ thµnh c«ng trong viÖc thu hót FDI ,tuy nhiªn so víi c¸c n­íc trong khu vùc vÉn cßn thËp (FDI/GDP-2001 =13,1%). §èi víi c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn FDI vÉn lµ nguån vèn bæ sung quan träng cã ý nghÜa lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ. B»ng chøng lµ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®· thu hót trªn 80% FDI toµn thÕ giíi vµo n­íc hä . Kh¸c v¬Ý c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ,kh«ng ph¶I lµ hä thiÕu vèn ®Çu t­, còng kh«ng ph¶I tr×nh ®é thËp kÐm mµ c¸c n­íc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn cÇn thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp n­íc ngoµi. Thùc tÕ th× c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Çu t­ ra n­íc ngoµI nhiÒu nhÊt ,nh­ng còng thu hót phÇn lín §TTTNN . Theo b¸o c¸o ®Çu t­ cña LIªn Hîp Quèc 1994 c¸c n­¬cs ph¸t triÓn ®Çu t­ ra n­íc ngoµI kho¶ng 189 ty USD , chiÕm 85% tæng vèn FDI trªn toµn cÇu , nh­ng ng­îc l¹i hä ®· thu hót vµo 135 tû USD chiÕm 60% tæng vèn FDI toµn thÕ giíi. FDI cã vai trß quan träng trong viÖc khuÕn khÝch tiÕt kiÖm trong n­íc ,®Iòu nµy cã thÓ gi¶I thÝch nh­ sau ; khi cã §TTTNN cã thÓ t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm ,t¨ng thu nh¹p quèc d©n do ®ã cã thÓ t¨ng phÇn tiÕt kiÖm o n­íc nhËn vèn ®Çu t­. Khi FDI nh¶y vµo mét n­íc ,nã cã thÓ lµm gi¶m c¸n c©n v·ng lai, nã còng cã thÓ lµm triÖt tiªu kho¶n th©m hôt ®ã qua thêi gian ,khi c¸c c«ng ty n­íc ngoµI thu ®­îc nh­ng kho¶n xuÊt khÊu rßng, Thªm n÷a , khi nh÷ng lîi thÕ cña nÒn s¶n xuÊt n­íc ngoµI ®­îc ®­a vµo n­íc chñ nhµ nh­ c«ng nghÖ ,kü n¨ng s¶n xuÊt … chóng lµm n©ng cao søc c¹nh tranh quèc tÕ cña c¸c h·ng trong n­íc ,cã thÓ lµm t¨ng xuÊt khÈu ,gãp phÇn t¹o ra ngo¹i tÖ c¶I thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i . ChuyÓn giao c«ng nghÖ Khi ®Çu t­ vµo mét n­íc nµo ®ã ,chñ ®Çu t­ kh«ng chØ mang vµo n­íc ®ã vèn b¨ng tiÒn ,ma cßn chuyÓn vèn b¨ng hiÖn vËt nh­ m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu ,c«ng nghÖ ,n¨ng lùc thÞ tr­êng. Th«ng qua ho¹t ®éng FDI; qu¸ tr×nh chuyÓn giao c«ng nghÖ ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng vµ thuËn tiÖn cho c¶ hai bªn . Mét trë ng¹i lín trªn ®­êng ph¸t triÓn kinh tÕ cña hÇu hÕt c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ tr×nh ®é kü thuËt ,c«ng nghÖ l¹c hËu .Trong thêi ®¹i khoa hoc c«ng nghÖ ph¸t triÓn nh­ hiÖn nay ,viÖc tù nghiªn cøu khoa häc kü thuËt , c«ng nghÖ vµ tr×nh ®é s¶n xuÊt cña c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn lµ ph¶I biÕt tËn dông nh÷ng thanh tùu khoa häc tiªn tiÕn cña n­íc ngoµI th«ng qua chuyÓn giao c«ng nghÖ, TiÖp nhËn FDI lµ mét ph­¬ng thøc cho phÐp c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ tiªp thu ®­îc tr×nh ®é khoa häc c«ng nghÖ hiªn ®¹i trªn thª giíi , tuy nhiªn møc ®é hiÖn ®¹i t¬I ®©u cßn phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè kh¸c, nh­ng dï thÕ nµo ®©y còng lµ lîi Ých c¨n b¶n cña c¸c n­íc khi tiÖp nh©n FDI. Trong ®Iòu kiÖn nµy , trªn thÕ giíi cã nhiÒu c«ng ty cña nhiÒu quèc gia kh¸c nhau cã nhu cÇu ®Çu t­ ra n­íc ngoµI va thùc hien chuyÓn giao c«ng nghÖ cho n­íc tiªp nhËn ®Çu t­ . §©y lµ c¬ héi tèt cho c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cã thÓ tiÖp nhËn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i mµ kh«ng ph¶i tr¶ mét kho¶n phÝ nµo . C¸c n­íc ph¸t triÓn mÆc dï cã tr×nh ®é s¶n xuÊt hiÖn ®¹i ,khoa häc kü thuËt tiªn tiÕn nh­ng kh«ng thÓ nµo toµn diÖn ®­îc, ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao, mçi n­íc chØ tËp chung vµo mét sè lÜnh vùc nµo ®ã mµ hä cã lîi thÕ , ng­îc l¹i chÝnh sù tËp trung ®ã cµng cñng cè h¬n ®Þa vÞ vµ quyÒn lîi trªn thÕ giíi cña n­íc ®ã . Xu h­íng ph¸t triÓn ph©n c«ng lao ®éng x· héi còng la qu¸ tr×nh chuyªn m«n ho¸ vµ liªn kÕt chÆt chÏ v¬I nhau, phô thuéc lÉn nhau .Ho¹t ®éng FDI lµ kÕt qu¶ cña qóa tr×nh trªn. ChuyÓn giao c«ng nghÖ còng lµ yªu cÇu tÊt yÕu cña sù ph¸t triÓn khoa häc . BÊt kú mét tæ chøc nµo muèn thay thÕ kü thuËt ,c«ng nghÖ míi cÇn t×m cho m×nh mét n¬I th¶I kü thuËt c«ng nghÖ cò . ViÖc th¶I c«ng nghÖ cò dÔ dµng ®uîc nhiÒu n¬I ch©p nhËn ,®Æc biÖt lad c¸c n­íc ®ang phat triÓn ,chÝnh sù lan to¶ nh­ng thµnh tùu khoa häc ,c«ng nghÖ , kü thuËt cña nh©n lo¹i th­êng xuyªn nh­ thÕ nµy , ®· t¹o ra m«I tr­êng thuËn lîi cho sù tiÖp nhËn vµ ph¸t triÓn nhanh chãng cña khoa häc kü thuËt. Thóc ®Èy t¨ng tr­ëng kinh tÕ Tranh thñ vèn vµ kü thuËt cña n­íc ngoµI , c¸c n­íc ®ang phat triÓn muèn sö dông nã vµo môc tiªu quan träng hµng ®Çu lµ ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng kinh tÕ . §©y còng lµ ®Ióm nót ®Ó c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn tho¸t ra vßng luÈn quÈn ®ãi nghÌo . Thùc tiÔn vµ kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc cho thÊy quèc gia nµo thùc hiÖ chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ më víi bªn ngoµI, biÕt tranh thñ vµ ph¸t huy c¸c nh©n tè bªn ngoµI biÕn nã thµnh nh©n tè bªn trong , th× quçc gia ®ã cã tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao. Møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ ë nh÷ng n­í ®ang ph¸t triÓn th­êng do nh©n tè ®Çu t­ la chñ yÕu , nhê ®ã c¸c nh©n tã kh¸c nh­ lao ®éng ®­îc sö dông ,n¨ng suÊt lao ®éng ®­îc t¨ng lªn . V× vËy , th«ng qua ®Çu t­ cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch t­¬ng ®èi møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña mçi n­íc. Thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ FDI lµ bé phËn quan träng cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i ,th«ng qua ®ã c¸c quèc gia sÏ tham gia ngµy cµng nhiÒu vµo ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ ®Ó h«Þ nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi ,®ßi hái mçi quèc gia ph¶I thay ®æi c¬ cÊu kinh tÕ cho phï hîp víi sù ph©n c«ng lao ®éng cua quèc tÕ. Sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ cña mçi quèc gia phï hîp víi tr×nh ®ä ph¸t triÓn chung trªn thÕ giíi sÏ t¹o ®iªï kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng FDI .Ng­îc l¹i chÝnh FDI l¹i gãp phÇn vµo ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, bëi v× : + Th«ng qua §TTTNN ®· lµm xuÊt hiÖn nhiÒu lÜnh vùc ,ngµnh kinh tÕ míi ë n­íc nhËn ®Çu t­. + §TTTNN gióp cho sù ph¸t triÓn nhanh chãng vÒ trnhf ®é kü thuËt céng nghÖ ë nhiÒu ngµnh kinh tÕ, gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng n¨ng suÊt vµ lµm t¨ng tû phÇn ®ãng gãp cña nã cho nÒn kinh tÕ. +Mét sè ngµnh nghÒ ®­îc kÝch thÝch ph¸t triÓn bëi §TTTNN , bªn c¹nh ®ã còng cã mét sè ngµnh bÞ mai mét råi ®I ®Õn xo¸ sæ. NgoµI nh÷ng t¸c ®éng trªn , FDI cßn cã mét sè tac ®éng kh¸c nh­ sau : Gãp phÇn t¨ng thu ng©n s¸ch nhµ n­íc th«ng qua viÖc nép thuÕ cña c¸c ®¬n vÞ §TNN vµ phÇn thu tõ tiÒn cho thuª ®Êt … Cïng víi kh¶ n¨ng s¶n xuÊt , nhËp khÈu hµng ho¸ , FDI cßn gióp më réng thÞ tr­êng c¶ trong n­íc vµ quèc tÕ. §a sè c¸c dù ¸n FDI ®Òu cã ph­¬ng ¸n bao tiªu s¶n phÈm. §©y lµ hiÖ t­îng hai chiÒu ®ang trë nªn kh¸ phæ biÕn ë nhiÒu n­íc ®ang ph¸t triÓ hiÖn nay. VÒ mÆt x· héi , FDI ®· t¹o ra nhiÒu chç lµm míi ,thu hót ®¬n vÞ cã vèn §TNN. §IÒu nµy gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc gi¶m bít n¹n thÊt nghiÖp ,vèn lµ t×nh tr¹ng nan gi¶I cña nhiÒu quèc gia, ®Æc biÖt ®èi víi nhiÒu quèc gia ®ang ph¸t triÓn. b. §èi víi n­íc ®i ®Çu t­ Cã thÓ nãi ®Çu t­ còng lµ h×nh thøc më réng thôi tr­êng cho mét quèc gia hay mét tËp ®oµn kinh tÕ. ViÖc më réng nµy cã ý nghÜa nhiÒu mÆt ®èi víi n­íc ®I ®Çu t­. §IÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng mÆt sau : §øng trªn gãc ®é vÜ m« : Th«ng qua ho¹t ®éng FDI , c¸c n­íc cã thÓ má réng vµ n©ng cao mèi quan hÖ víi nhau, ®«I bªn cïng cã lîi .Ho¹t ®éng FDI còng lµm cho l­u th«ng kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc dÔ dµng h¬n , uy tÝn cña c¸c n­íc ®ã còng ®­îc n©ng cao trªn thÞ tr­êng quèc tÕ . Gi÷a c¸c quèc gia tån t¹i mét vÊn ®Ò c¬ b¶n lµ : cã nh÷ng n­íc thõa nhËn mÆt hµng nµy, nh­ng còng mÆt hµng ®ã l¹i thiÕu ë n­íc kh¸c. C¸c nhµ ®Çu t­ chñ ®éng ®IÒu nµy vµ hä cã thÓ tiªu thô nh÷ng mÆt hµng cò,l¹c hËu hoÆc nhu cÇu ®· gi¶m ë n­íc hä . NgoµI ra , ho¹t ®éng FDI cßn mang vÒ cho n­íc ®I ®Çu t­ nh÷ng kho¶n lîi nhuËn ,nh÷ng nguyªn liÖu mµ trong n­íc hä kh«ng cã hoÆc ®· c¹n kiÖt … c¸c n­íc ®I ®Çu t­ dÔ dµng kiÕm lîi nhuËn do ®­îc h­ëng nh÷ng ­u ®·I vÒ thuÕ , khai th¸c ®­îc nguån tµI nguyªn thiªn nhiªn vµ lao ®éng rÎ ,lîi dông ®­îc nh÷ng kÏ hë cña ph¸p luËt vµ tr×nh ®é qu¶n lý kÐm .. §øng trªn gãc ®é vi m« : §èi víi bÊt kú doanh nghiªp nµo ,môc ®Ých cuèi cïng lµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn, khi thÞ tr­êng trong n­íc trë nªn nhá bÐ ,th× b¾t buéc hä ph¶I ®Çu t­ ra nuíc ngoµi, ®Ó më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña m×nh . Th«ng qua ®Çu t­ c¸c h·ng kh«ng chØ kiÕm ®­îc lîi nhuËn ,mµ hä cã thÓ thÊy nh÷ng nguån hµng ,nguång tµI nguyªn …mµ n­íc m×nh khan hiÕm . PhÇn lín nh­ng n­íc tiÖp nhËn ®Çu t­ lµ c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn ,nghÌo nµn vÒ mäi mÆt. V× thÕ khi ®I ®Çu t­ kh¶ n¨ng sö dông vèn cña c¸c doanh nghiÖp sÏ linh ho¹t ,dÔ dµng h¬n. chi phÝ ®Çu t­ nhá h¬n trong n­íc v× nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·I ,hä cã thÓ sö dông l¹i nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®· l¹c hËu kh«ng cßn sö ®­îc ë n­íc hä . Còng nhê ho¹t ®éng ®©ï t­ mµ mét c«ng ty cã chi nh¸nh ë nhiÒu n­íc ,v× thÕ uy tÝn vµ søc c¹nh tranh ®­îc n©ng cao trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. . Mét ssè ¶nh h­ëng tiªu côc cña ho¹t ®éng FDI Cïng víi nh÷ng g× gÆt h¸i ®­îc, ho¹t ®éng FDI nãi riªng vµ chñ tr­¬ng më cöa nãi chung còng t¹o ra nh÷ng mÆt tr¸I cho x· héi . §TTTNN ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu do c¸c c«ng ty ®a quèc gia ,®· lµm n¶y sinh nçi lo r»ng c¸c c«ng ty nµy sÏ lµm t¨ng sù phô thuéc cña nÒn kinh tÕ vµo vèn,kü thuËt vµ m¹ng l­íi tiªu thô s¶n phÈm cña c¸c c«ng ty nµy . Vëy nÒn kinh tÕ cµng dùa vµo FDI th× nÒn kinh tÕ cµng phô thuéc vµo nÒn kinh tÕ lín, do v¹y sù ph¸t triÓn cña nã kh«ng bÒn v÷ng ,mçi sù biÕn ®éng cña nÒn kinh tÕ lín ,®Òu cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn nÒn kinh tÕ. Trong vÊn ®Ò chuyÓn giao c«ng nghÖ ho¹t ®éng cña FDI,do tr×nh ®é c«ng nghÖ h¹n chÕ mµ n­íc nhËn ®Çu t­ cã thÓ tiÖp nhËn nh÷ng c«ng nghÖ kh«ng phï hîp . C¸c c«ng ty n­íc ngoµI th­êng chuyÓn vµo nh÷ng c«ng nghÖ l¹c hËu , nh­ng m¸y mãc ®· cò vµ ®¸nh gi¸ nã cao h¬n møc b×nh th­êng. Khi tiÕn hµnh dù ¸n liªn doanh ,c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµI th­êng gãp vèn b»ng m¸y mãc ,thiÕt bÞ vËt t­ , lîi dông sù non yÕu vÒ kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cña ®èi t¸c, hä cã thÎ chuyÓn vµo nh÷ng thiÕt bÞ m¸y mãc ®· ®Õn thêi h¹n thanh lý . Hä chuyÓn vµ
Luận văn liên quan