Tiền lương và hình thức trả lương theo sản phẩm

Lêi më ®Çu §øng tr­íc sù thay ®æi tõng ngµy cña khoa häc c«ng nghÖ vµ sù c¹nh tranh khèc liÖt cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, nguån nh©n lùc ®· thùc sù trë thµnh tµi s¶n quý gi¸ ®èi víi c¸c c«ng ty. Bëi v× mét c«ng ty chØ cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc nÕu dùa trªn c¬ së ph¸t huy hiÖu qu¶ cña ng­êi lao ®éng trong c«ng ty m×nh. Mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nh»m duy tr×, cñng cè vµ ph¸t triÓn nguån nh©n lùc t¹i c«ng ty lµ viÖc tr¶ ®óng, tr¶ ®ñ tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Trong thùc tÕ, mçi c«ng ty ®Òu ph¶i lùa chän cho m×nh nh÷ng h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho phï hîp. Tuy nhiªn, cho dï h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµo th× chóng còng cã nh÷ng ­u vµ nh­îc ®iÓm riªng cña nã. V× vËy, viÖc ¸p dông vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn h×nh thøc tr¶ l­¬ng lµ vÊn ®Ò cÇn thiÕt ®èi víi c¸c c«ng ty. CHƯƠNG I : GIỚI THIỆU CHUNG VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI THIỆU YÊN 1. Quá trình hình thành và phát triển : C«ng ty CP_TM ThiÖu Yªn ph¸t triÓn v÷ng m¹nh ®Õn ngµy nay cã tiÒn th©n ph¸t triÓn nh­ sau: Trong thêi kú chuyÓn dÞch c¬ chÕ thÞ tr­êng chuyÓn tõ bao cÊp sang c¬ chÕ thÞ tr­êng cïng víi sù biÕn ®éng t×nh h×nh ChÝnh trÞ-Kinh tÕ thÓ giíi, nhÊt lµ sù ¶nh h­ëng lín sau khi Liªn X« sôp ®ç vµ kÐo theo nã lµ mét lo¹t c¸c n­íc XHCN ,lµm cho nÒn kinh tÕ N­íc ta gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n .DÉn ®Õn nhiÒu doanh nghiÖp cËn kÒ víi bê vùc ph¸ s¶n ,gi¶i thÓ .Tr­íc t×nh h×nh khã kh¨n ®ã ,®Ó cøu cho doanh nghiÖp kh«ng bÞ ph¸ s¶n ,gi¶i thÓ .Ba ®¬n vÞ ®ã lµ : C«ng ty VËt T­ ,C«ng ty Ngo¹i Th­¬ng ,C«ng ty XNK Th­¬ng NghiÖp quyÕt ®Þnh s¸p nhËp l¹i thµnh mét c«ng ty ®Ó duy tr× ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh . Ngµy 01/10/2000, ®¬n vÞ ®­îc nhÊt trÝ cña c¸c ban ngµnh qu¶n lý cã liªn quan chÝnh thøc kinh doanh tõ ho¹t ®«ng s¶n xuÊt –kinh doanh d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc sang h×nh thøc tù ®éc lËp s¶n xuÊt –kinh doanh d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, ®Ó b¾t kÞp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ th­¬ng m¹i. ChuyÓn tªn tõ Cty Th­¬ng M¹i ThiÖu Yªn thµnh Cty Cæ PhÇn Th­¬ng M¹i ThiÖu Yªn. 2. C¬ cÊu vµ ®Æc ®iÓm bè trÝ ®éi ngò lao ®éng. Qua khảo s¸t thực tế, cơ cấu tổ chức của c«ng ty được thể hiện qua sơ đồ sau: H§QT Ban Gi¸m §èc C¸c Tr¹m TM C¸c Cöa Hµng KÕ To¸n Phßng KÕ Ho¹ch Phßng KÕ To¸n 2.1 Bé m¸y qu¶n lý Bé m¸y qu¶n lý cÊp cao cña C«ng ty bao gåm H§QT,mét gi¸m ®èc, hai phã gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban trùc thuéc. Nh­ vËy, ng­êi qu¶n lý cao nhÊt lµ H§QT. Gi¸m ®èc lµ ng­êi sö dông tÊt c¶ c¸c ph­¬ng ph¸p kinh tÕ, hµnh chÝnh, tæ chøc... ®Ó ®iÒu khiÓn qu¶n lý C«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng cña C«ng ty tr­íc H§QT 2.2 C¸c ®¬n vÞ trùc thuéc Cty CP-TM ThiÖu Yªn bao gåm :04 phßng ban, 07 tr¹m cöa hµng, 01 cöa hµng Honda uû nhiÖm vµ 03 cöa hµng §iÖn m¸y _§iÖn l¹nh. - Phßng ban gi¸m ®èc. - Phßng kÕ to¸n tr­ëng. - Tr¹m th­¬ng m¹i VÜnh Léc –HuyÖn VÜnh Léc. - Tr¹m th­¬ng m¹i KiÓu-Yªn Phong –Yªn §Þnh. -Tr¹m th­¬ng m¹i Qu¸n lµo –ThÞ TrÊn Qu¸n lµo ;Yªn §Þnh. - Tr¹m th­¬ng m¹i ThiÖu Ho¸ -ThÞ trÊn V¹n Hµ ;ThiÖu Ho¸. - Tr¹m th­¬ng m¹i ga Thanh Ho¸ -Phó S¬n ;TP Thanh Ho¸. - Tr¹m th­¬ng m¹i ga NghÜa Trang –Ho»ng Ho¸. - Tr¹m th­¬ng m¹i NghÖ An –TP Vinh ; Nghª An. - Cöa hµng Honda uû nhiÖm –ThÞ trÊn Qu¸n Lµo. - Cöa hµng §iÖn m¸y-§iÖn L¹nh VÜnh Long; VÜnh Léc. - Cöa hµng §iÖn m¸y -§iÖn L¹nh KiÓu ;Yªn Tr­êng –Yªn §Þnh. - Cöa hµng §iÖn m¸y -§iÖn L¹nh Qu¸n lµo –ThÞ trÊn Qu¸n lµo. 3 . Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña c«ng ty Lµ mét ®¬ng vÞ chuyªn kinh doanh c¸c mÆt hµng : + Hµng ph©n bãn ,gièng c©y trång ,thøc ¨n gia sóc ,hµng c«ng nghÖ phÈm . + §iÖn tö -§iÖn m¸y -§iÖn l¹nh . + DÞch vô ¨n uèng . + Kinh doanh vËt liÖu x©y dùng . + X©y dùng c¸c c«ng tr×nh d©n dông ,giao th«ng ,thuû lîi nhá . + Kinh doanh xe m¸y ,« t« ,m¸y mãc phôc vô n«ng nghiÖp . 4. Ph­¬ng thøc tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty - C«ng ty tham gia c¶ hai ho¹t ®éng kinh doanh: Kinh doanh xuÊt nhËp khÈu Kinh doanh néi ®Þa Theo c¸ch nh×n kh¸c, c«ng ty tham gia c¶ hai ph­¬ng thøc kinh doanh lµ b¸n bu«n b¸n lÎ. §iÒu nµy lµ rÔ hiÓu bëi trong chñ tr­¬ng më réng tù do, tù chñ kinh doanh hiÖn nay, còng nh­ sù ra ®êi cña luËt doanh nghiÖp n¨m 99, hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay ®Òu ¸p dông ®Çy ®ñ c¸c ph­¬ng thøc ho¹t ®éng kinh doanh thu l·i tõng ®ång mét. 5. Bài toán Quản lý bán hàng tại công ty Đây là một công ty kinh doanh nhiÒu mÆt hµng, do đó việc giải quyết tốt bài toán Quản lý bán hàng là một công việc mang tính quyết định đối với công ty. Hoạt động bán hàng của công ty được diễn ra khi khách hàng có đơn đặt hàng vµ nhu cÇu vÒ mét lo¹i hµng hãc hay dÞch vô nµo ®ã mµ c«ng ty kinh doanh. 6. ThÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty. V× lµ mét c«ng ty kinh doanh c¸c mÆt hµng ®¸p øng nhu cÇu cuéc sèng, sinh ho¹t vµ s¶n xuÊt nhá nªn thÞ tr­êng tiªu thô chñ yÕu cña c«ng ty lµ thÞ tr­êng trong n­íc. Tuy nhiªn trong nh÷ng n¨m gµn ®©y chÝnh s¸ch më cöa ®· thóc ®Èy c«ng ty më réng thÞ tr­êng sang mét sè n­íc nh­ :Trung Quèc, Lµo… 7. ChiÕn l­îc kinh doanh cña c«ng ty. - C«ng ty x¸c ®Þnh kinh doanh lµ ho¹t ®éng l©u dµi lªn lu«n më réng t×m kiÕm thÞ tr­êng tiªu thô hµng ho¸ trong vµ ngoµi n­íc. - Sù n©ng cÊp vµ thµnh lËp liªn tôc c¸c tr¹m b¸n bu«n, b¸n lÎ. CHƯƠNG II : TIỀN LƯƠNG VÀ HÌNH THỨC TRẢ LƯƠNG THEO SẢN PHẨM I ) KHÁI NIỆM VỀ TIỀN LƯƠNG, TIỀN LƯƠNG THEO SẢN PHẨM 1) Khái niệm về tiền lương : 1.1. TiÒn l­¬ng: TiÒn l­¬ng theo bé luËt lao ®éng cña n­íc céng hoµ XHCNVN qui ®Þnh th× : TiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng do hai bªn tho¶ thuËn trong hîp ®ång lao ®éng vµ ®­îc tr¶ theo n¨ng suÊt lao ®éng, chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc. TiÒn l­¬ng lµ mét bé phËn c¬ b¶n trong hÖ thèng thï lao ®Ó tr¶ cho ng­êi lao ®éng. TiÒn l­¬ng ®­îc gäi lµ thï lao c¬ b¶n, tiÒn l­¬ng kh¸c víi c¸c lo¹i thï lao d­íi d¹ng khuyÕn khÝch: TiÒn hoa hång, tiÒn th­ëng, ph©n chia n¨ng suÊt, lîi nhuËn …hay c¸c phóc lîi: BHXH. 1.2. TiÒn l­¬ng tèi thiÓu: TiÒn l­¬ng tèi thiÓu lµ møc tiÒn l­¬ng thÊp nhÊt ¸p dông tr¶ cho ng­êi lao ®éng lµm c«ng viÖc gi¶n ®¬n nhÊt, ë møc ®é nhÑ nhµng nhÊt trong ®iÒu kiÖn lao ®éng b×nh th­êng. 1.3. TiÒn l­¬ng danh nghÜa, tiÒn l­¬ng thùc tÕ: TiÒn l­¬ng danh nghÜa lµ l­îng tiÒn mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc sau mét thêi gian lµm viÖc nhÊt ®Þnh theo ngµy, tuÇn hay th¸ng víi sè l­îng hay chÊt l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. TiÒn l­¬ng thùc tÕ: §ã lµ l­îng hµng ho¸ thùc tÕ mµ ng­êi lao ®éng sö dông tiÒn l­¬ng cña m×nh ®Ó mua. Do vËy tiÒn l­¬ng thùc tÕ phô thuéc vµo gi¸ c¶ hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng. 2) B¶n chÊt cña tiÒn l­¬ng: 2.1.Trong nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung : TiÒn l­ong ®­îc hiÓu lµ mét phÇn cña thu nhËp quèc d©n nhµ n­íc ph©n phèi mét c¸ch cã kÕ ho¹ch cho ng­êi lao ®éng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng. 2.2. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng: Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, khi søc lao ®éng ®­îc xem lµ hµng ho¸, tiÒn l­¬ng lµ gi¸ c¶ søc lao ®éng. Hay tiÒn l­¬ng lµ sè l­îng tiÒn tÖ mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo gi¸ trÞ hao phÝ søc lao ®éng trªn c¬ së hîp ®ång lao ®éng. TiÒn l­¬ng kh«ng chØ dïng ®Ó ph©n phèi mµ tiÒn l­¬ng dïng ®Ó trao ®æi, nã mang ph¹m trï gi¸ trÞ. 3) Vai trß cña tiÒn l­¬ng vµ nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n: 3.1. TiÒn l­¬ng cã vai trß quan träng ®èi víi c¶ ng­êi lao ®éng vµ doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña ng­êi lao ®éng, gióp cho hä trang tr¶i c¸c chi tiªu, c¸c nhu cÇu sinh ho¹t cña b¶n th©n vµ gia ®×nh. Ngoµi ra tiÒn l­¬ng cßn ph¶n ¸nh ®Þa vÞ cña gia ®×nh trong x· héi. §èi víi doanh nghiÖp tiÒn l­¬ng ®­îc coi lµ mét yÕu tè ®Çu vµo, lµ mét bé phËn cña chi phÝ s¶n xuÊt. Do ®ã nÕu t¨ng l­¬ng hoÆc gi¶m tiÒn l­¬ng th× sÏ ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ c¶. 3.2. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña c«ng t¸c qu¶n lý tiÒn l­¬ng . 3.2.1. Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho nh÷ng lao ®éng nh­ nhau . Nguyªn t¾c nµy dùa theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng dïng th­íc ®o dùa trªn n¨ng suÊt lao ®äng, chÊt l­îng lao ®éng vµ thêi gian hao phÝ. 3.2.2. §¶m b¶o n¨ng suÊt lao ®éng t¨ng nhanh h¬n tiÒn l­¬ng b×nh qu©n. XuÊt ph¸t ®iÓm lµ n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng t¨ng lªn lµ quy luËt kinh tÕ cña mäi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi vµ tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng còng ph¶i t¨ng lªn do t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè. 3.2.3. §¶m b¶o tÝnh hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong doanh nghiÖp . ViÖc ®¶m b¶o tÝnh hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng ng­êi lµm c«ng viÖc kh¸c nhau sÏ cã t¸c dông t¹o t©m lý tèt cho ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp thóc ®Èy tinh thÇn lµm viÖc cña hä, hä yªn t©m lµm viÖc. 4) Nh÷ng nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng: 4.1. M«i tr­êng bªn ngoµi: 4.1.1.L­¬ng bæng trªn thÞ tr­êng: BÊt cø mét tæ chøc nµo còng ®øng trong xu thÕ c¹nh tranh víi c¸c tæ chøc kh¸c vÒ chÊt l­îng gi¸ c¶, thÞ tr­êng. TiÒn l­¬ng lµ mét phÇn cña chi phÝ, v× vËy nã còng lµm t¸c ®éng ®Õn gi¸ c¶, v× vËy viÖc quan t©m ®Õn møc l­¬ng trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp cã cïng ngµnh nghÒ, tõ ®ã lËp kÕ ho¹ch vÒ møc l­¬ng cho doanh nghiÖp m×nh. 4.1.2. T¸c ®éng cña nÒn kinh tÕ : 4.1.3. Chi phÝ sinh ho¹t: 4.1.4. C¸c yÕu tè vÒ c«ng ®oµn trong tæ chøc vµ c¸c gi¶i ph¸p c«ng ®oµn ë c¸c tæ chøc kh¸c. 4.1.5. LuËt ph¸p: 4.2. C¸c yÕu tè bªn trong tæ chøc: 4.2.1. ChÝnh s¸ch cña c«ng ty: 4.2.2. C¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty: Mét c«ng ty cã nhiÒu cÊp qu¶n trÞ th× qu¶n trÞ cÊp cao nhÊt th­êng quyÕt ®Þnh c¬ cÊu l­¬ng bæng, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng kh«ng tèt ®Õn tiÒn l­¬ng v× hä kh«ng ®i s©u vµo nh©n viªn, kh«ng hiÓu ®­îc møc ®é phøc t¹p mét c¸ch chi tiÕt, m¨t kh¸c nÕu ®Ó c¸c l·nh ®¹o trùc tuyÕn lËp kÕ ho¹ch vÒ tiÒn l­¬ng th× hÖ thèng tiÒn l­¬ng sÏ hîp lý h¬n . 4.3. YÕu tè vÒ c«ng viÖc: C«ng viÖc lµ yÕu tè chÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn tiÒn l­¬ng. B¶n chÊt c«ng viÖc x¸c ®Þnh c¸c yÕu tè vÒ tr×nh ®é, kü n¨ng vµ tr×nh ®é cña ng­êi lao ®«ng ®Ó cã thÓ lµm ®­îc c«ng vÖc ®ã. 4.4. C¸c yÕu tè vÒ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. C¸c yÕu tè vÒ c¸ nh©n ng­êi lao ®éng bao gåm sù thùc hiÖn c«ng viÖc, kinh nghiÖm, th©m niªn c«ng t¸c, ý thÝch c¸ nh©n. 5) Khái niệm tiền lương theo sản phẩm : 5.1. Khái niệm : Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong ®ã tiÒn l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh phô thuéc vµo møc l­¬ng theo cÊp bËc c«ng viÖc, møc lao ®éng, ®¬n gi¸ s¶n phÈm vµ sè s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra. 5.2. Đối tượng áp dụng : H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm chñ yÕu dïng ®Ó tr¶ cho c«ng nh©n s¶n xuÊt ra s¶n phÈm, c¸c c«ng viÖc cã thÓ quan s¸t ®­îc râ rµng cô thÓ, cã thÓ ®Þnh møc ®­îc. II) CÁC ĐIỀU KIỆN ÁP DỤNG HÌNH THỨC TIỀN LƯƠNG THEO SẢN PHẨM : §Ó cã thÓ ¸p dông h×nh thøc tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm ®¹t hiÖu qu¶ cao, ph¸t huy ®­îc hÕt kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, c«ng nh©n phôc vô, kh«ng bÞ l·ng phÝ nguyªn vËt liÖu, ®ång thêi ®¶m b¶o n¨ng suÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm th× c«ng ty cÇn ph¶i ®¶m b¶o mét sè c¸c ®iÒu kiÖn c¬ b¶n. 1) Tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc: 1.1. Tæ chøc n¬i lµm viÖc: 1.1.1. Kh¸i niÖm: Tæ chøc n¬i lµm viÖc lµ hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p nh»m thiÕt kÕ n¬i lµm viÖc, trang bÞ cho n¬i lµm viÖc nh÷ng thiÕt bÞ, dông cô cÇn thiÕt vµ s¾p xÕp bè trÝ chóng theo mét trËt tù nhÊt ®Þnh. 1.1.2. Néi dung cña tæ chøc n¬i lµm viÖc : Bao gåm 3 néi dung sau - ThiÕt kÕ n¬i lµm viÖc - Trang bÞ n¬i lµm viÖc _ Bè trÝ n¬i lµm viÖc 1.2. Phôc vô n¬i lµm viÖc: 1.2.1. Kh¸i niÖm: Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc lµ cung cÊp cho n¬i lµm viÖc c¸c lo¹i ph­¬ng tiÖn vËt chÊt kü thuËt cÇn thiÕt vµ t¹o c¸c ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tiÕn hµnh qu¸ tr×nh lao ®éng. 1.2.2. C¸c h×nh thøc phôc vô n¬i lµm viÖc: 1.2.3. Vai trß cña tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc: 2) C«ng t¸c ®Þnh møc cã c¨n cø khoa häc: 2.1. Kh¸i niÖm: §Þnh møc lao ®éng lµ lÜnh vùc ho¹t ®éng thùc tiÔn vÒ x©y dùng vµ ¸p dông c¸c møc lao ®éng ®èi víi tÊt c¶ c¸c qu¸ tr×nh lao ®éng. 2.2. C¸c lo¹i møc: - Møc thêi gian - Møc s¶n l­îng - Møc thêi gian phôc vô - Møc phôc vô 2.3. C¸c ph­¬ng ph¸p ®Þnh møc lao ®éng: 2.3.1. Ph­¬ng ph¸p tæng hîp : Lµ ph­¬ng ph¸p x©y dùng møc kh«ng dùa trªn c¬ së nghiªn cøu ph©n tÝch c¸c bé phËn cña b­íc c«ng viÖc vµ ®iÒu kiÖn tæ chøc kü thuËt hoµn thµnh nã, thêi gian hao phÝ chØ ®­îc qui ®Þnh cho toµn bé c«ng viÖc. 2.3.2. Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch : Lµ ph­¬ng ph¸p x©y dùng møc b»ng c¸ch ph©n chia vµ nghiªn cøu tû mû qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, qu¸ tr×nh lao ®éng, c¸c b­íc c«ng viÖc ®­îc ®Þnh møc vµ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn thêi gian hao phÝ. 2.4. Sù cÇn thiÕt cña ®Þnh møc lao ®éng cã c¨n cø khoa häc: 3) C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm: 3.1. Kh¸i niÖm: KiÓm tra ph©n lo¹i s¶n phÈm lµ mét bé phËn cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm mét hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p nh»m kiÓm tra vÒ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh»m ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao. 3.2.C¸c lo¹i kiÓm tra ph©n lo¹i: Trong c«ng ty th­êng cã c¸c lo¹i kiÓm tra ph©n lo¹i s¶n phÈm lµ: KiÓm tra chÊt l­îng nguyªn nhiªn vËt liÖu vµ m¸y mãc thiÕt bÞ tr­íc khi ®­a vµo s¶n xuÊt, kiÓm tra vÒ t×nh h×nh chÊp hµnh c¸c qui ®Þnh vÒ kü thuËt ph­¬ng ph¸p vµ thao t¸c lao ®éng, kü thuËt an toµn vµ b¶o hé lao ®éng ngay trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm, kiÓm tra kiÓm nghiÖm c¸c chi tiÕt chÕ t¹o vµ kiÓm tra ph©n lo¹i ph©n cÊp s¶n phÈm. 3.3. Sù cÇn thiÕt cña kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm: III) C¸c chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm : 1) ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n. 1.1. Kh¸i niÖm, ®èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ¸p dông ®èi víi tõng c«ng nh©n, trong ®ã tiÒn l­¬ng tû lÖ thuËn víi l­îng s¶n phÈm s¶n xuÊt ra. 1.2. ¦u nh­îc ®iÓm: lµm viÖc. 2) ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ: 2.1. Kh¸i niÖm, ®èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng trong ®ã tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ cho mét nhãm ng­êi lao ®éng theo khèi l­îng c«ng viÖc thùc tÕ mµ hä ®· ®¶m nhËn vµ sau ®ã ®­îc ph©n chia tíi tõng ng­êi theo mét ph­¬ng ph¸p nhÊt ®Þnh nµo ®ã. 2.2. ¦u nh­îc ®iÓm: 3) ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp: 3.1. Kh¸i niÖm, ®èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng cho nh÷ng ng­êi lµm c«ng viÖc phôc vô mµ c«ng viÖc cña hä cã ¶nh h­ëng nhiÒu tíi kÕt qu¶ lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm. 3.2. ¦u nh­îc ®iÓm: 4) ChÕ ®é tr¶ l­¬ng kho¸n: 4.1. Kh¸i niÖm, ®èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng kho¸n lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng trong ®ã tiÒn l­¬ng sÏ ®­îc tr¶ cho toµn bé khèi l­îng c«ng viÖc ®­îc giao kho¸n cho c¶ nhãm. 4.2. ¦u nh­îc ®iÓm: 5) ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng: 5.1. Kh¸i niÖm, ®èi t­îng ¸p dông: ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng lµ kÕt hîp tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn th­ëng khi c«ng nh©n cã sè l­îng s¶n phÈm thùc hiÖn cao h¬n møc qui ®Þnh. 5.2. ¦u nh­îc ®iÓm: 6) ChÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn : 6.1. Kh¸i niÖm, ®èi t­îng ¸p dông: Lµ chÕ ®é tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kÕt hîp víi ®¬n gi¸ luü tiÕn khi c«ng nh©n cã sè l­îng s¶n phÈm thùc hiÖn trªn møc qui ®Þnh. 6.2. ¦u nh­îc ®iÓm IV) SỰ CẦN THIẾT PHẢI HOÀN THIỆN HÌNH THỨC TRẢ LƯƠNG THEO SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI THIỆU YÊN : C«ng ty cổ phần thương mại Thiệu Yên víi chøc n¨ng chuyªn s¶n xuÊt và kinh doanh các loại mặt hàng như xe máy,đồ điện lạnh, phân bón..., s¶n phÈm lµm ra, và tiêu thụ ®­îc tÝnh b»ng chiÕc, mang tÝnh chÊt ®¬n lÎ. V× vËy l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong c«ng ty th­êng ®­îc tÝnh theo s¶n phÈm c¸ nh©n vµ s¶n phÈm tËp thÓ. CHƯƠNG III : PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG HÌNH THỨC TRẢ LƯƠNG THEO SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI THIỆU YÊN I) ĐẶC ĐIỂM VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI THIỆU YÊN ẢNH HƯỞNG ĐẾN TIỀN LƯƠNG THEO SẢN PHẨM : 1) Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty: C«ng ty cổ phần thương mại Thiệu Yên cã nguån gèc s¬ khai từ ba ®¬n vÞ ®ã lµ : C«ng ty VËt T­ ,C«ng ty Ngo¹i Th­¬ng ,C«ng ty XNK Th­¬ng NghiÖp quyÕt ®Þnh s¸p nhËp l¹i thµnh mét c«ng ty ®Ó duy tr× ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ,tõ ®ã ®Õn nay c«ng ty ®· tån t¹i vµ ph¸t triÓn theo nh÷ng giai ®o¹n chÝnh sau: 1.1. Giai ®o¹n tõ 1991-2000: Th¸ng 06/1991 sau khi c¸c bªn bµn thèng nhÊt vµ ®i ®Õn quyÕt ®Þnh thµnh lËp c«ng ty Th­¬ng M¹i ThiÖu Yªn ,d­ãi sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc.Tõ th¸ng 06/1991 ®Õn th¸ng 10/2000 cïng víi sù gi¶m biªn chÕ ,bè trÝ l¹i nh©n sù ,®¬n vÞ ®· dÇn ®i vµo æn ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng ghi nhËn 1.2. Giai ®o¹n tõ 2000 ®Õn nay: Sau 10 n¨m ®i vµo æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh doanh th­¬ng m¹i, cïng víi sù më cöa cña c¬ chÕ qu¶n lý nÒn kinh tÕ nhµ n­íc. NhiÒu ®¬n vÞ ®· chuyÓn ®æi cæ phÇn tù h¹ch to¸n thu chi, ®éc lËp vÒ kinh tÕ d­íi sù qu¶n lý cña nhµ n­íc, ®¸p øng thêi k× ph¸t triÓn kinh tÕ më cöa vµ héi nhËp kinh tÕ ®Êt n­íc. 2) Chøc n¨ng, nhiÖm vô s¶n xuÊt cña c«ng ty: 2.1. Chøc n¨ng cña c«ng ty ®­îc qui ®Þnh trong ®iÒu lÖ: C«ng ty thùc hiÖn chøc n¨ng s¶n xuÊt kinh doanh nhiều mặt hàng, cung øng ®Õn tiªu thô s¶n phÈm, nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu, phô liÖu, thiÕt bÞ, phô kiÖn, liªn doanh liªn kÕt víi c¸c tæ chøc kinh tÕ trong vµ ngoµi n­íc. 2.2. NhiÖm vô cña c«ng ty trong c¬ chÕ thÞ tr­êng: - S¶n xuÊt mÆt hµng phân bón phục vụ nhu cầu nông nghiệp trong nước và xuất khẩu sang nước ngoài. - Kinh doanh các mặt hàng xe máy (honda), đồ điện lạnh :tủ lạnh, máy giặt, quạt máy... - Nghiªn cøu nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña thÞ tr­êng vÒ s¶n phÈm sản xuất và kinh doanh ®Ó x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn cña c«ng ty. - Tæ chøc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh theo ngµnh nghÒ ®· ®¨ng ký, thùc hiÖn ®óng kÕ ho¹ch, nhiÖm vô nhµ n­íc giao. - Tæ chøc nghiªn cøu n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm b»ng c¸ch n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông m¸y mãc thiÕt bÞ vµ ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt. - ChÊp hµnh ph¸p luËt vµ thùc hµnh ®óng chÕ ®é chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc giao, sö dông cã hiÖu qu¶ tiÒn vèn, vËt t­, tµi s¶n vµ ®Êt ®ai nhµ n­íc giao. §ång thêi cã nghÜa vô nép thuÕ ®Çy ®ñ cho ng©n s¸ch nhµ n­íc. - B¶o vÖ doanh nghiÖp, b¶o vÖ m«i tr­êng, gi÷ g×n an ninh chÝnh trÞ vµ an toµn x· héi theo quan ®iÓm, chÝnh s¸ch ph¸p luËt cña nhµ n­íc. - ChÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tÝnh s¸t thùc cña c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh. 3) §Æc ®iÓm cña c«ng ty ¶nh h­ëng tíi tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm: 3.1. C¬ cÊu tæ chøc qu¶n lý: Tr­íc ®©y do s¶n l­îng cßn nhá, c«ng nghÖ kü thuËt cßn gi¶n ®¬n, sè l­îng c«ng nh©n cßn Ýt nªn c¬ cÊu tæ chøc cña c«ng ty ®­îc tæ chøc theo kiÓu trùc tuyÕn. 3.2. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng tiªu thô: - Ho¹t ®éng s¶n xuÊt s¶n phÈm - VÒ thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty 3.3. §Æc ®iÓm vÒ qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm: §èi víi mçi c«ng ty, qui tr×nh c«ng nghÖ lµ yÕu tè c¬ b¶n t¸c ®éng m¹nh mÏ vµ ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi chÊt l­îng s¶n phÈm. Møc ®é chÊt l­îng s¶n phÈm cña c«ng ty vµ n¨ng suÊt lao ®éng phô thuéc tr×nh ®é hiÖn ®¹i, c¬ cÊu, kh¶ n¨ng lµm viÖc theo thêi gian cña m¸y mãc thiÕt bÞ. 3.4. §Æc ®iÓm cña ®éi ngò lao ®éng: Lùc l­îng lao ®éng cña c«ng ty lµ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng, quyÕt ®Þnh qu¸ tr×nh sản xuÊt và kinh doanh. Khi cßn trong thêi kú kinh tÕ bao cÊp, C¸c c«ng ty ®Òu cã bé m¸y cång kÒnh, ho¹t ®éng kÕm hiÖu qu¶. II) PHÂN TÍCH THỰC TRẠNH HÌNH THỨC TRẢ LƯƠNG THEO SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI THIỆU YÊN: 1. Qui m« tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty: Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt và kinh doanh s¶n phÈm cã tÝnh chÊt dÔ kiÓm tra vÒ sè l­îng, do ®ã ng­êi lao ®éng h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm lµ rÊt lín, chñ yÕu ng­êi lao ®éng cña c«ng ty ®Òu h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n vµ h­ëng l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ, vÒ thêi gian lµm viÖc cña c¸c tæ trong c«ng ty th× tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña tõng tæ và từng thời vụ mà thời gian làm việc là khác nhau. 2. Ph©n tÝch ®iÒu kiÖn tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i c«ng ty : 2.1. §Þnh møc lao ®éng t¹i c«ng ty: ViÖc ®Þnh møc lao ®éng hiÖn nay cña c«ng ty ®ang ¸p dông c¶ hai ph­¬ng ph¸p lµ ph­¬ng ph¸p tæng hîp vµ ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch. 2.2. C«ng t¸c tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc: Tæ chøc phôc vô n¬i lµm viÖc lµ kh©u ®Çu tiªn quan träng ®ång thêi diÔn ra trong suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm. Do ®Æc ®iÓm cña c«ng ty lµ s¶n xuÊt theo d©y chuyÒn c«ng nghÖ nªn c«ng ty kh«ng chó ý nhiÒu ®Õn viÖc tæ chøc n¬i lµm viÖc, chñ yÕu tæ chøc n¬i lµm viÖc do ng­êi lao ®éng tù s¾p xÕp cho hîp lý, d­íi sù h­íng dÉn cña tæ tr­ëng vµ qui ®Þnh vÒ sè l­îng lao ®éng trong tæ ®ã . 2.3. C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm: C«ng t¸c kiÓm tra nghiÖm thu s¶n phÈm t¹i c«ng ty rÊt