Tiếng ồn và xử lý ô nhiễm tiếng ồn

BỘ CÔNG THƯƠNG TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP. HỒ CHÍ MINH VIỆN KHCN & QL MÔI TRƯỜNG Bộ môn Kỹ thuật khống chế ô nhiễm không khí và tiếng ồn GVHD: Thái Vũ Bình Nhóm TH: Nhóm 4 NỘI DUNG CHÍNH KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN TÁC HẠI CỦA TIẾNG ỒN KIỂM SOÁT TIẾNG ỒN KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Tiếng ồn là âm thanh không có giá trị không phù hợp với mong muốn của người nghe Có 2 loại tiếng ồn: Tiếng ồn khí động. Tiếng ồn va chạm Cũng có khi tâm lý khó chụi của người nghe chỉ là tác động riêng của tiếng ồn gây ra. Thính giác của con người có đặc tính là cảm thụ cường độ âm thanh theo hàm số logarit. Có thể dùng nhiều hệ thống đơn vị vật lý khác nhau để đo mức cường độ âm thanh, nhưng dùng phổ biến là hệ thống đơn vị đexiben. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Tai người ta có thể cảm thụ một khoảng mức cường độ âm thanh rất rộng từ 0 – 180 dB. Âm thanh 0 dB là ngưỡng bắt đầu nghe. Mức cao nhất mà tai người ta có thể chụi đựng nghe được gọi là ngưỡng chói tai (140 dB). Tác dụng của tiếng ồn đối với con người phụ thuộc vào tần số hay các xung của âm thanh. Mức áp lực âm thanh gây rado âm thanh tần số cao mạnh hơn âm thanh tần số thấp. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Âm thanh là một dao dộng điều cơ học. Tần số âm thanh là số lần dao động trong 1s, đơn vị là hertz (Hz). Con người có thể nghe thấy âm có tần số từ 16 – 20.000Hz. Nhưng khoảng tần số đó sẽ giảm dần theo tuổi già và các nhân tố khác. Độ nhạy cảm âm thanh của người phụ thuộc vào tần số âm thanh. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Trong thực tế còn có đơn vị đo lường âm thanh thứ 2 là mức to, đơn vị là Fon. Âm chuẩn là âm thanh dao động hình sin sóng phẳng và có tần số 1.000Hz. Nói chung, tai người ta có thể cảm với âm thanh có tần số 1.000 – 5.000Hz. Thống kê tương đương mức âm đo bằng dB của một số nguồn âm trong thực tế thể hiện ở bảng sau: KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Sự suy giảm tiếng ồn trên đường tuyến tuân theo quy luật tỷ lệ nghịch với bình phương khoảng cách. Môi trường tiếng ồn có mức âm không than phiền: Trong bệnh viện đóng kín, hay nhà ở của người già, và các công trình tương tự: ≤35dB vào ban đêm, 45dB vào ban ngày, đỉnh cao nhất 55dB. Khu dân cư: ≤45dB vào ban đêm, 55dB vào ban ngày, đỉnh cao nhất 70dB. Khu thương mại: trung bình là 60dB, đỉnh cao nhất 75dB. Khu công nghiệp:trung bình là 65dB, đỉnh cao nhất 80Hz. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Mức âm cao nhất có thể chấp nhậ được trong nhà công cộng phải thấp hơn các số liệu sau đây: Rạp chiếu bóng, phòng phát thanh, và phát truyền hình: 30dB. Phòng hòa nhạc và nhà hát: 35dB. Phòng làm việc, thư viện và công trình tương tự: 45dB. Cửa hàng, nhà băng và công trình tương tự: 50dB. Khách sạn và phân xưởng dụng cụ chính xác: 55dB. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Tiếng ồn là tổng hợp của niều thành phần khác nhau được hỗn hợp trong sự cân bằng biến động. Mức độ muốn nghe là thước đo thích chất tác hại ồn của tiếng ồn. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN KHÁI NIỆM CHUNG VỀ TIẾNG ỒN Giới hạn tối đa cho phép tiếng ồn khu vực công cộng và dân cư (theo mức âm tương dương) (dB) PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn giao thông Tiếng ồn từ thi công xây dựng Tiếng ồn công nghiệp Tiếng ồn trong nhà Tiếng ồn giao thông: Tiếng ồn của từng xe: Tiếng ồn từ động cơ và do sự rung động của các bộ phận của xe. Tiếng ồn của ống xả khói. Tiếng ồn do đóng cửa xe. Tiếng rít phanh. PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn của một số loại xe: Không phải tất cả các loại xe đều gây ra tiếng ồn như nhau: Xe hòm thanh lịch: 77dB Xe hành khách nhỏ: 79dB Xe hành khách mini: 84dB Xe thể thao: 91dB Xe mô tô 2 xilanh 4 kỳ: 94dB Xe mô tô 1 xilanh 2 kỳ: 80dB PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn từ dòng xe liên tục: Tiếng ồn máy bay: PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tăng nhanh trong mấy năm gần đây, đặc biệt là tiếng ồn gần các sân bay quốc tế. Phương pháp giảm nhỏ tiếng ồn máy bay: Làm lá chắn âm thanh đối với nhà ở, bệnh viện, trường học ở xung quanh sân bay. Tốt nhất là chuyển sân bay đến chỗ xa dân cư. Tiếng ồn từ thi công xây dựng: Nói chung là xấu hơn rất nhiều so với tiếng ồn từ các nhà máy: Do xây dựng nhà cửa, cầu cống, đường sá ở khắp nơi, không thể điều khiển, quản lý được. Do thiết bị dùng trong thi công xây dựng thường gây tiếng ồn lớn, như là: PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Đóng cọc là một loại gây tiếng ồn lớn trong thi công xây dựng. Tiếng ồn của từng thiết bị gây ra ở trong khu xây dựng còn được tăng lên so với khu trống trải. PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn công nghiệp: Được sinh ra từ quá trình va chạm, chấn động hoặc chuyển động qua lại do sự ma sát của các thiết bị và hiện tượng chảy rối của các dòng không khí và hơi. PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn trong nhà: Có 2 dạng: Tiếng ồn không khí: được phát sinh và lan truyền trong vật rắn  làm giảm nó là tạo ra các “cầu” mềm xốp giữa nơi phát sinh tiếng ồn và nơi cần cách tiếng ồn. Tiếng ồn không khí: từ bên ngoài truyền vào nhà chủ yếu lả truyền qua các lỗ trống ở tường như cửa sổ, cửa đi, lỗ thông gió… còn qua tường thì rất ít. PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn từ giao thông PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn từ thi công xây dựng PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN Tiếng ồn máy bay PHÂN LOẠI TIẾNG ỒN TÁC HẠI CỦA TIẾNG ỒN Mức độ ảnh hưởng xấu đối với con người phụ thuộc vào: Mức ồn và phố tiếng ồn. Thời gian tác động và lứa tuổi. Trạng thái và giới tính. Một số tác hại của tiếng ồn đối với con người: Quấy rối giấc ngủ của con người. Gây ảnh hưởng tới thính giác. Ảnh hưởng đến cơ quan tiêu hóa. Ảnh hưởng xấu đền truyền dẫn thông tin. Tác hại của tiếng ồn có cường độ cao đối với sức khỏe của con người được thể hiện qua bảng sau: TÁC HẠI CỦA TIẾNG ỒN TÁC HẠI CỦA TIẾNG ỒN Tiếng ồn còn gây ảnh hưởng đến tim mạch và sự hình thành hệ thần kinh của bào thai. Làm giảm khả năng nghe của tai và gây bệnh và thính giác. Các trị số giờ ồn khác nhau mà nó không gây ra hậu quả làm biến đổi thính lực lâu dài của con người được thể hiện dưới bảng sau: TÁC HẠI CỦA TIẾNG ỒN TÁC HẠI CỦA TIẾNG ỒN KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Một số biện pháp chống ô nhiễm sau: Áp dụng các biện pháp có thể được để giảm tiếng ồn tại nguồn ồn. Cải tiến thiết kế máy và quy trình vận hành máy, kiểm soát chấn động, tăng cường học nguồn âm bằng các vật liệu hút ẩm. Hạn chế tiếng ồn do xe cộ vận chuyển gây bằng cách quy hoạch tổ chức các đường giao thông hợp lý. Thiết lập các vành đai cây xanh trong thành phố. Phát triển trồng cây xanh hai bên đường, chú ý chọn các cây có khả năng hút ẩm tốt Kiểm soát tiếng ồn trong nhà. Nhà nước ban hành “luật kiểm soát ô nhiễm tiếng ồn”, thiết lập cơ quan quản lý và kiểm soát ô nhiễm tiếng ồn ở các thành phố lớn. Giáo dục nhân dân bằng truyền thanh, vô tuyến truyền hình, phim ảnh về chống ô nhiễm tiếng ồn. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Tính chất hút âm của vật liệu và các loại vật liệu hút âm xốp: Tính chất hút âm của vật liệu: Hút âm và phản xạ âm là hai tính chất quan trọng của các vật liệu và kết cấu xây dựng. Năng lượng âm bị hút bao gồm năng lượng bị mất mát trong vật liệu, năng lượng lan truyền theo kết cấu và năng lượng âm truyền qua kết cấu. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Sự mất mát năng lượng âm lượng âm trong vật liệu và kết cấu xảy ra do bốn nguyên nhân chính sau đây: Do ma sát. Do không khí bị nén. Các thành lỗ bị biến dạng nóng lên. Do biến dạng dư. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Các loại vật liệu hút âm xốp: Loại có thành lỗ cứng, không đàn hồi, hút âm do ma sát của không khí với thành cứng và do sự lan truyền nhiệt của vật liệu. Loại có các thành lỗ đàn hồi, sự hút âm xảy ra theo cả bốn nguyên nhân kể trên. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Chống tiếng ồn trong thành phố, các thiết bị và trong công nghiệp: - Chống tiếng ồn trong thành phố: Biện pháp quy hoạch kiến trúc giao thông. Giải pháp kỹ thuật: cây xanh, tường chắn tiếng ồn. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Chống tiếng ồn cho các thiết bị và trong côn nghiệp: Khi sử dụng các thiết bị phục vụ đời sống và sản xuất công nghiệp ta có thể gặp các loại ồn sau: Tiếng ồn khí động Tiếng ồn cơ khí Tiếng ồn va chạm Tiếng ồn từ trường KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Các biện pháp có thể sử dụng để giảm tiếng ồn đối với các thiết bị và nhà công nghiệp: Dùng vật liệu hút âm để bao bọc các nguồn phát ra âm thanh như các loại bông, thủy tinh, bông khoáng, … Biện pháp công nghệ: nghiên cứu đổi mới công nghệ và thiết bị sản xuất theo hướng giảm nhỏ tiếng ồn do chúng sinh ra. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN Biện pháp kiến trúc - xây dựng: qui hoạch, sắp xếp hợp lý các vùng công nghiệp, các thiết bị gây ồn đặt ở vị trí xa các nhà xưởng, … Biện pháp kỹ thuật âm lọc: đây là biện pháp thụ động, giảm nhỏ tiếng ồn sau khi sinh ra trong một phân xưởng. KIỂM SOÁT Ô NHIỄM TIẾNG ỒN