Như chung ta đa biết ,bội chi ngan sach la một vấn đề ma cac quốc gia đều
gặp phải .Việc Xử ly bội chi ngan sach nha n ước (NSNN) la một vấn đề
nhạy cảm, bởi no khong chỉ tac động trước mắt đối với nền kinh tế ma con tac
động đến sự phat triển bền vững của mỗi quốc gia. Vi vậy mỗi quốc gia đều có
những biện pháp thich hợp nhằm khắc phục bội chi ngan sach đua bội chi đến
một mức nhất định .Chinh phủ Việt Nam cũng khong phải la một ngoại lệ .
Trong bối cảnh kinh tế toan cầu đang co những biến động lớn như: gia dầu
tăng cao, khủng hoảng tai chinh tại Mỹ, tinh trạng lạm phat diễn ra nhiều nước
tren thế giới, vấn đề kiềm chế lạm phat đặt ra vo cung cấp bach khong chỉ ở
Việt Nam. Vậy xử ly bội chi NSNN như thế nao để ổn định vĩ mo, th ực hiện hiệu
quả cac mục tieu chiến lược về phat triển kinh tế – xa hội, tăng trưởng kinh tế
va kiềm chế lạm phat hiện nay? cac giải phap khắc phục bội chi ngan sach nha
nước Việt Nam hien nay la gi ? Nh ững ưu nhược điểm của cac giải phap đo đối
với sự phap triển kinh tế Việt Nam hien nay
21 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 2454 | Lượt tải: 4
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Bội chi ngân sách nhà nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tiểu luận
Bội chi ngân sách nhà nước
LỜI MỞ ĐẦU
Như chung ta đa biết ,bội chi ngan sach la một vấn đề ma cac quốc gia đều
gặp phải .Việc Xử ly bội chi ngan sach nha nước (NSNN) la một vấn đề
nhạy cảm, bởi no khong chỉ tac động trước mắt đối với nền kinh tế ma con tac
động đến sự phat triển bền vững của mỗi quốc gia. Vi vậy mỗi quốc gia đều có
những biện pháp thich hợp nhằm khắc phục bội chi ngan sach đua bội chi đến
một mức nhất định .Chinh phủ Việt Nam cũng khong phải la một ngoại lệ .
Trong bối cảnh kinh tế toan cầu đang co những biến động lớn như: gia dầu
tăng cao, khủng hoảng tai chinh tại Mỹ, tinh trạng lạm phat diễn ra nhiều nước
tren thế giới, vấn đề kiềm chế lạm phat đặt ra vo cung cấp bach khong chỉ ở
Việt Nam. Vậy xử ly bội chi NSNN như thế nao để ổn định vĩ mo, thực hiện hiệu
quả cac mục tieu chiến lược về phat triển kinh tế – xa hội, tăng trưởng kinh tế
va kiềm chế lạm phat hiện nay? cac giải phap khắc phục bội chi ngan sach nha
nước Việt Nam hien nay la gi ? Những ưu nhược điểm của cac giải phap đo đối
với sự phap triển kinh tế Việt Nam hien nay
I) KHAI NIỆM VA PHAN LOẠI
1. Khai niệm ngan sach nha nước:
Luật Ngan sach Nha nước đa được Quốc hội Việt Nam thong qua năm 1996
định nghĩa: Ngan sach Nha nước la toan bộ cac khoản thu, chi của quốc gia
trong dự
toan đa được cơ quan chinh phủ co thẩm quyền quyết định va được thực
hiện
trong một năm để đảm bảo thực hiện cac chức năng va nhiệm vụ của chinh
phủ.
2. Khai niệm tham hụt ngan sach nha nước:
2.1. Thu ngan sach nha nước: Chinh phủ dung quyền lực của minh để tập
trung một bộ phận của tổng sản phẩm quốc dan để hinh thanh quỹ tiền tệ tập
trung của quốc gia lam nguồn để thực hiện nhiệm vụ của minh. Cac nguồn
thu
chinh:
Thu từ cac hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước: Thu từ sản xuất,
thu từ
lưu thong - phan phối hang hoa, thu từ hoạt động dịch vụ
Thu từ nguồn thu ngoai nước: thu từ vay nợ va viện trợ của ngoại quốc
2.2. Khai niệm:
Tham hụt ngan sach nha nước, hay con gọi la bội chi ngan sach nha nước, la
tinh
trạng khi tổng chi tieu của ngan sach nha nước vượt qua cac khoản thu
"khong
mang tinh hoan trả" của ngan sach nha nước.
3. Phan loại tham hụt ngan sach nha nước:
Tai chinh cong hiện đại phan loại tham hụt ngan sach thanh hai loại: thâm
hụt cơ
cấu va thâm hụt chu kỳ.
Thâm hụt cơ cấu la cac khoản tham hụt được quyết định bởi những chinh
sach tuy biến của chinh phủ như quy định thuế suất, trợ cấp bảo hiểm xa hội
hay
quy mo chi tieu cho giao dục, quốc phong,...
Thâm hụt chu kỳ la cac khoản tham hụt gay ra bởi tinh trạng của chu kỳ
kinh
tế, nghĩa la bởi mức độ cao hay thấp của sản lượng va thu nhập quốc dan. Vi
dụ
khi nền kinh tế suy thoai, tỷ lệ thất nghiệp tăng sẽ dẫn đến thu ngan sach từ
thuế giảm xuống trong khi chi ngan sach cho cho trợ cấp thất nghiệp tăng
len.
II) THỰC TRẠNG BỘI CHI NGAN SACH NHA NƯỚC VIỆT
NAM HIỆN NAY .
Chỉ tieu năm 2007 năm 2008 Năm2009
Tổng thu can đối NSNN 281900 323000 389900
Thu kết chuyển từ năm trước sang 19000 9080 14100
Tổng chi can đối ngan sach nha
nước 357400 398980 481300
Bội chi ngan sach nha nước 56500 66900 873090
Tỷ lệ bội chi NSNN so với GDP 5% 5% 4,82%
Thực tế trong những năm qua chung ta đa kiểm soat được mức độ chi ngan
sach nha
nước ở mức giới hạn cho phep ( khong qua 5% GDP tren năm) va nguồn
vay chủ yếu la
chi cho đầu tư phat triển. Ngoai ra chung ta cũng tich lũy được một phần từ
nguồn thu
thuế ,phi, lệ phi, chi đầu tư phat triển. Đay la những thanh cong bước đầu
đang ghi nhận
trong cong tac quản li can đối ngan sach nha nước cũng như kiểm soat vấn
đề bội chi
ngan sach nha nước.
D i đay chung toi xin đ a cac s li u v can đ i d toan ngan ướ ư ố ệ ề ố ự sach
nha nước trong
những năm gần đay (từ năm 2007 đến 2009 )
Bảng can đoidự toan ngan sach nha nước năm 2007
Can đối dự toan ngan sach nha nước 2007
(28/11/2006 16:17)
Đơn vị tinh: Tỷ
đồng
STT CHỈ TIEU
DỰ TOAN
NĂM 2007
A TỔNG THU CAN ĐỐI NGAN SACH NHA
NƯỚC 281.900
1 THU NỘI ĐỊA (KHONG KỂ THU TỪ DẦU THO) 151.800
2 THU TỪ DẦU THO 71.700
3 THU CAN ĐỐI TỪ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU,
NHẬP KHẨU 55.400
4 THU VIỆN TRỢ KHONG HOAN LẠI 3.000
B THU KẾT CHUYỂN TỪ NĂM TRƯỚC SANG 19.000
C TỔNG CHI CAN ĐỐI NGAN SACH NHA
NƯỚC 357.400
1 CHI ĐẦU TƯ PHAT TRIỂN 99.450
2 CHI TRẢ NỢ VA VIỆN TRỢ 49.160
3
CHI PHAT TRIỂN SỰ NGHIỆP KINH TẾ - XA
HỘI, QUỐC PHONG, AN NINH, QUẢN LY
HANH CHINH NHA NƯỚC, ĐẢNG, ĐOAN THỂ
(1)
174.550
4 CHI THỰC HIỆN CHINH SACH ĐỐI VỚI LAO
ĐỘNG DOI DƯ 500
5 CHI CẢI CACH TIỀN LƯƠNG (2) 24.600
6 CHI B SUNG Ổ QUỸ DỰ TRỮ TAI CHINH 100
7 DỰ PHONG 9.040
D BỘI CHI NGAN SACH NHA NƯỚC 56.500
TỶ LỆ BỘI CHI SO GDP 5%
NGUỒN BU ĐẮP BỘI CHI NGAN SACH NHA
NƯỚC
1 VAY TRONG NƯỚC 43.000
2 VAY NGOAI NƯỚC 13.500
Dự toan thu ngan sach nha nước quốc hội quyết định la 281900 tỉ đồng;
phấn đấu cả năm
ước đạt 287900 tỉ đổng, vượt 2,1% (6000 tỉ đồng). So với dự toan, tăng
11,6% so với thực
hiện năm 2006. Trong điều kiện dự toan năm 2007 được xay dựng ở mức
cao, qua trinh
điều hanh phat sinh nhiều kho khăn ảnh hưởng trực tiếp đến số thu ngan
sach như sản
lượng dầu tho, thanh toan giảm lớn so với dự toan, thực hiện điều chỉnh
giảm thuế để
binh ổn gia cả thị trường… thi kết quả thu như vậy la tich cực. Dự toan chi
quốc hội
quyết định la 357400 tỉ đồng, bao gồm cả nhiệm vụ chi từ số thu kết chuyển
năm 2006
sang năm 2007 (19000 tỉ đồng); ước cả năm đạt 368340 tỉ đồng, tăng 3,1%
(10940 tỉ
đồng) so với dự toan bằng 32,3% tăng 14,6% so với thực hiện năm 2006.
Bộ chi ngan sach năm 2007 được quốc hội quyết định la 56500 tỉ đồng ước
cả năm la
56500 tỉ đồng, chiếm 4,95% GDP (tinh theo thống ke tai chinh CP-GFS la
1,7% GDP bằng
mức quốc hội quyết định, được đảm bảo bằng cac nguồn vay bu đắp bộ chi
đung với dự
toan năm.)
Thực hiện nghị quyết của quốc hội trong chỉ đạo điều hanh ngan sach nha
nước năm
2007 dự kiến sẽ danh 9080 tỉ đồng (ngan sach trung ương 7000 tỉ đồng,
ngan sach địa
phương 2080 tỉ đồng) kết chuyển sang năm 2008 để thực hiện cải cach tiền
lương. Đến
31/12/2007 dư nợ chinh phủ (bao gồm cả nợ trai phiếu chinh phủ) bằng
35,9% GDP dư
nợ nước ngoai của quốc gia bằng 30,4% GDP, trong giới hạn đảm bảo an
ninh tai chinh
quốc gia va ổn định cac chỉ tieu kinh tế vĩ mo.
Bảng can đối dự toan ngan sach nha nước năm 2008
T đ ng - ỷ ồ In billions of dong
Stt
No Chỉ tieu - Items D toan ự
Plan 2008
A Tổng thu can đối ngan sach nha nước
Total state budget balancing revenues 323,000
1 Thu nội địa (khong kể thu từ dầu tho)
Domestic revenue (excluding oil revenues) 189,300
2 Thu dầu tho - Oil revenues 65,600
3 Thu can đối từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu
Revenues from import-export, net 64,500
4 Thu viện trợ khong hoan lại - Grants 3,600
B Thu kết chuyển từ năm trước sang
Brought forward revenues 9,080
C Tổng chi can đối ngan sach nha nước
Total state budget balancing expenditures 398,980
1 Chi đầu tư phat triển
Development investment expenditures 99,730
2 Chi trả nợ va viện trợ
Repayment of debt and provision of aids 51,200
3
Chi phat triển sự nghiệp kinh tế - xa hội, quốc
phong, an ninh, quản ly hanh chinh nha nước, đảng,
đoan thể
Expenditure on socio-economics, defense, public
security, public administration, party and unions
208,850
4 Chi cải cach tiền lương
Salary reform expenditure 28,400
5 Chi bổ sung quỹ dự trữ tai chinh
Transfer to financial reserve fund 100
6 Dự phong - Contingencies 10,700
D Bội chi ngan sach nha nước - State budget deficit 66,900
Tỷ lệ bội chi so GDP - Budget deficit as share of
GDP 5%
Nguồn bu đắp bội chi - Deficit financing
1 Vay trong nước - Domestic borrowings 51,900
2 Vay ngoai nước - External borrowings 15,000
Dự toan thu can đối ngan sach nha nước năm 2008 la 323000 tỉ đồng phấn
đấu cả năm
đạt 399000 tỉ đồng, vượt 23,5% (76000 tỉ đồng so với dự toan, tăng 26,3%
so với thực
hiện năm 2007, đạt tỉ lệ động vien 26,8% GDP, trong đo từ thuế va phi đạt
24,9% GDP,
;loại trừ yếu tố tăng thu do tăng gia dầu tho thi đạt tỉ lệ động vien 23,5%
GDP (thuế va
phi đạt 21,6% GDP) chinh phủ tập trung chỉ đạo tăng cường cong tac quản
ly thu ngan
sach năm 2008.
Dự toan chi can đối ngan sach nha nước quốc hội quyết định la 398900 tỉ
đồng ước thực
hiện cả năm đạt 474280 tỉ đồng vượt 18,9% so với dự toan, tăng 22,3% so
với thực hiện
năm 2007.
Bộ chi ngan sach nha nước năm 2008 quốc hội quyết định la 66900 tỉ đồng.
Ước cả
năm bộ chi ngan sach thực hiện la 66200 tỉ đồng bằng 4,95% GDP khi xay
dựng kiểm
toan. Đến ngay 31/12/2008 dư nợ chinh phủ (bao gồm cả nợ trai phiếu chinh
phủ) bằng
33,5% GDP dư nợ ngoai nước của quốc gia bằng 27,2% GDP trong giới hạn
đảm bảo an
ninh tai chinh quốc gia va ổn định cac chỉ tieu kinh tế vĩ mo.
Cong tac tai chinh ngan sach năm 2008 con những kho khăn tồn tại.
Thu ngan sach tăng nhưng chưa vững chắc chủ yếu la do gia dầu tho va thuế
xuất nhập
khẩu .Thu ngan sach những thang cuối năm co chiều hướng giảm do sản
xuất kinh doanh
gặp kho khăn
Cac b ,nganh ,đ a ph ng đa bam sat đi u hanh d toan ngan ộ ị ươ ề ự sach nha
nước được giao
nhưng triển khai vốn đầu tư xay dựng cơ bản cả từ nguồn ngan sach nha
nước va nguồn
trai phiếu chinh phủ con chậm
Quản ly chi tieu ngan sach đa được tăng cường nhưng vẫn con tinh trạng
lang phi ,kem
hiệu quả ,một số nơi chưa thật sự quan triệt để tiết kiệm chi ngan sach nha
nước .
Bảng can đối dự toan ngan sach nha nước năm 2009
Đơn vị tinh: Tỷ đồng
STT Chỉ tieu
Dự toan
năm 2009
A Tổng thu can đối ngan sach nha nước 389,900
1 Thu nội địa 233,000
2 Thu từ dầu tho 63,700
3 Thu can đối từ hoạt động xuất khẩu, nhập
khẩu 88,200
4 Thu viện trợ khong hoan lại 5,000
B Thu kết chuyển từ năm trước sang 14,100
C Tổng chi can đối ngan sach nha nước 491,300
1 Chi đầu tư phat triển 112,800
2 Chi trả nợ va viện trợ 58,800
3 Chi phat triển sự nghiệp kinh tế - xa hội,
quốc phong, an ninh, quản ly hanh chinh 269,300
4 Chi cải cach tiền lương 36,600
5 Chi bổ sung quỹ dự trữ tai chinh 100
6 Dự phong 13,700
D Bội chi ngan sach nha nước 87,300
Tỷ lệ bội chi so GDP 4.82%
E Nguồn bu đắp bội chi ngan sach nha
nước 87,300
1 Vay trong nước 71,300
2 Vay ngoai nước 16,000
Dự toan thu ngan sach nha nước : dự toan tổng thu can đối ngan sach nha
nước năm 2009
la 389900 tỉ đồng,đạt tỷ lệ động vien 23%GDP trong đo từ thuế phi va lệ phi
la 21,5%
GDP la mức động vien ich cực .
Về cơ cấu thu năm 2009 dự toan thu nội địa chiếm 59,8% tong thu ngan
sach nha nước
,thu dầu tho chiếm 16,3%, thu can đối từ hoạt động xuất nhập khẩu chiếm
22,6% tong
thu can đối ngan sach nha nước
Dự toan chi ngan sach nha nước năm 2009 được xay dựng tren cơ sở cơ cấu
lại chi ngan
sach mục tieu gop phần kiềm chế lạm phat ổn định vĩ mo ,đảm bảo cac
nguyen tắc :
-Tếp tục cơ cấu lại ngan sach ,dảm bảo kinh phi thực hiện cac chinh sach an
sinh xa
hội va đieu chỉnh tiền lương ,cac khoản tăng chi theo tiền lương
- bố tri tăng chi dự phong ,dự trữ quốc gia để đảm bảo an ninh lương thực va
chủ động
phong chống khắc phục hậu quả thien tai dịch bệnh ,bố tri đảm bảo chi trả
nợ theo đung
cam kết
- bố tri kinh phi cho cac lĩnh vực giao dục -đao tạo -dạy nghề y tế ,khoa học
-cong
nghệ ,văn hoa thong tin ,bảo vệ moi trường ,nong nghiệp nong thon …theo
nghị quyết
của đảng ,quốc hội
-đap ng nhu c u chi cho cac nhi m v khac tren tinh th n tri t đ ứ ầ ệ ụ ầ ệ ể
tiết kiệm ,tiếp tục ra
soat thắt chặt chi xay dưng ,bố tri dự toan chi thường xuyen cho cac bộ cac
cơ quan trung
ương va cac địa phương cơ bản khong tăng so với năm 2008 ,giảm mức bội
chi ngan sach
nha nước dưới 5%GDP
Dự toan chi ngan sach năm 2009 la 491300 tỉ đồng ,tăng 23,1% so với dự
toan năm 2008:
số tăng chi nay tập trung cho cac nhiệm vụ chinh
Về chi ngan sach nha nước đa bố tri theo hướng cơ cấu lại cac khoản chi tập
trung chi
cho an sinh xa hội ,đầu tư phat triển con người thong qua giao dục ,y
tế ,khoa học cong
nghệ ,đồng thời thực hiện điều chỉnh tiền lương ở mức cao hơn so với lộ
trinh đa được
duyệt
Được xay dựng trong bối cảnh cơ sở dự bao tinh hinh kinh tế van con kho
khăn ,diễn
biến thất thường của thị trường va cac biện phap kiềm chế lạm phat vẫn tiếp
tục thực
hiện ,việc điều chỉnh chinh sach thuế tạo thuận lợi hơn cho sản xuất kinh
doanh nhưng
bước đầu lam giảm thu ngan sach nha nước
Về can đối ngan sach nha nước
Bội chi ngan sach nha nước ở mức 4,82% GDP (giảm 3700 tỉ đồng so với
tinh bội chi ở
mức 5%) để gop phần kiềm chế lạm phat
Những vấn đề cần co giải phap khắc phục trong tổ chức thực hiện :
Về thu ngan sach nha nước : dự toan xay dựng vẫn con chứa đựng cac yếu
tố rủi ro
,chưa lường hết ,trong đo :thu nội địa từ hoạt động xuất nhập khẩu phụ
thuộc nhiều vao
khả năng kiểm soat lạm phat ,binh ổn kinh tế vĩ mo va phat triển sản xuất
kinh doanh .
thu dầu tho phụ thuộc vao yếu tố sản lượng va đặc biệt la yếu tố gia dang co
biến động
kho lường .
D toan chi ngan sach nha n c da th c hi n c c u l i đ tăng c ự ướ ự ệ ơ ấ ạ ể
ường an sinh xa hội ,
nhưng vẫn con kho khăn : dự toan chi đầu tư phat triển NSTW bố tri tăng
10,1% so với dự
toan năm 2008 ,nhưng vẫn con thấp so với nhu cầu ,đoi hỏi phải ra soat ,lựa
chọn cong
trinh ,dự an quan trọng để triển khai thực hiện . đồng thời phải tăng cường
huy động
nguồn lực đầu vao tư từ cac thanh phần kinh tế khac để phục vụ mục tieu
phat triển kinh
tế
- một số nhu cầu chi chưa co khả năng bố tri đủ theo yeu cầu ,như chi bu
chenh lệch
lai suất tin dụng ưu đai ,chi thu hồi vốn ứng theo kế hoạch …trong qua trinh
điều
hanh ,trường hợp co tang them thu NSTW sẽ bổ sung nguồn xử ly
- Để thực hiện mục tieu kiềm chế lạm phat , đa bố tri giảm bội chi ngan sach
nha
nước , nhưng mức giảm chưa nhiều do nhu cầu an sinh xa hội va đầu tư phat
triển
con lớn . nếu giảm tiếp mức bội chi ngan sach thi sẽ phải giảm chi đầu tư
phat triển
,hiện dang rất kho khăn .
- Dự toan chi thường xuyen bố tri cho cac bộ ,cơ quan trung ương ,cac địa
phương
ngoai cac khoản tăng chi theo chinh sach ,chế độ va nhiệm vụ mới phat
sinh ,cac
khoản chi con lại khong tăng so với dự toan năm 2008 trong khi gia cả
tawng la kho
khăn lớn ,đoi hỏi cac bộ ,cơ quan trung ương phải tiếp tục thực hiện triệt để
cac
biện phap sử dụng hiệu quả kinh phi va tiết kiệm chi
Dự phong ngan sach nha nước bố tri đạt 2,8% tổng chi ngan sach nha
nước ,trong đo
dự phong NSĐP bằng 3,5% ,đảm bảo dự phong của c địa phương ở mức 3-
4%, dự phong
NSTW 2,4% tổng chi NSTW , mức bố tri nay la raat mỏng so với yeu cầu
chủ động phong
chống thien tai dịch bệnh va sử ly cac nhiệm vụ đột xuất khac phat sinh
trong năm .
III) NGUYEN NHAN BỘI CHI NSNN
Dựa vao hai loại tham hụt tren ta co 2 nguyen nhan cơ bản gay tham hụt
ngan
sach nha nước:
Nhom nguyen nhan thứ nhất la tac động của chinh sach cơ cấu thu chi
của
Nha nước. Khi Nha nước thực hiện chinh sach đẩy mạnh đầu tư, kich thich
tieu
dung s lam tăng m c b i chi NSNN. Ng c l i, th c hi ẽ ứ ộ ượ ạ ự ện chinh
sach giảm đầu
tư va tieu dung của Nha nước thi mức bội chi NSNN sẽ giảm bớt. Mức bội
chi
do tac động của chinh sach cơ cấu thu chi gay ra được gọi la bội chi cơ cấu.
Nhom nguyen nhan thứ hai la tac động của chu kỳ kinh doanh. Khủng
hoảng
lam cho thu nhập của Nha nước co lại, nhưng nhu cầu chi lại tăng len, để
giải
quyết những kho khăn mới về kinh tế va xa hội. Điều đo lam cho mức bội
chi
NSNN tăng len. ở giai đoạn kinh tế phồn thịnh, thu của Nha nước sẽ tăng
len,
trong khi chi khong phải tăng tương ứng. Điều đo lam giảm mức bội chi
NSNN.
Mức bội chi do tac động của chu kỳ kinh doanh gay ra được gọi la bội chi
chu kỳ.
IV) CAC GIẢI PHAP KHẮC PHỤC BỘI CHI NGAN SACH NHA
NƯỚC Ở
VIET NAM HIỆN NAY
Xử ly bội chi ngan sach nha nước la một vấn đề nhạy cảm , bởi no khong
chỉ tac động
trước mắt tới nền kinh tế ma con tac động đến sự phat triển bền vững của
mỗi quốc
gia .Trong bối cảnh kinh tế toan cầu đang co những biến động lớn như : gia
dầu tăng
cao .khủng hoảng tai chinh tại mỹ ,tinh trạng lạm phat diễn ra nhiều nước
tren thế
giới,vấn đề kiềm chế lạm phat đặt ra vo cung cấp bach khong chỉ ở việt
nam .Vậy xử ly
bội chi ngan sach như thế nao đẻ ỏn định vĩ mo ,thực hiện hiệu quả cac mục
tieu chiến
lược về phat triển kinh tế -xa hội ,tăng trưởng kinh tế va kiềm chế lạm phat
hiện nay ?
Vấn đề thiếu hụt ngan sach thường lam cac nha chinh trị gia đau đầu giữa
một ben la
phat triển bền vững ,duy tri được tốc độ tăng trưởng kinh tế với một ben la
nguồn lực co
hạn .Đoi hỏi cac chinh trị gia phải lựa chọn để phu hợp với yeu cầu phat
triển thực tế va
sự phat triển trong tương lai .Từ sự lưa chọn đo họ đưa ra mức bọi chi hợp
ly ,bảo đảm
nhu cầu tai trợ cho tieu cũng như đầu tư phat triển kinh tế ,đong thời bảo
đảm cho nợ
quốc gia ở mức hợp ly .Bội chi ngan sach nha nước được hiểu một cach
chung nhất la la
sự vượt trọi về chi tieu so với tiền thu được trong năm tai khoa hoặc tham
hụt ngan sach
do sự cố y của chinh phủ tạo ra nhằm thực hien chinh sach kinh tế vĩ mo .
Co nhiều cach
để chinh phủ bu đắp thiếu hụt ngan sach như tăng thu từ thuế ,phi ,lệ phi ;
giảm chi ngan
sach ;vay nợ trong nước ,vay nợ nước ngoai ;phat hanh them tiền để phu đắp
chi tieu ;…
Sử dụng phương phap nao ,nguồn nao tuy thuộc vao điều kiện kinh tế va
chinh sach kinh
tế tai chinh trong từng thời kỳ của mỗi quốc gia .
Bội chi ngan sach tac động đến nền kinh tế vĩ mo phụ thuộc nhiều vao cac
giải phap
nhằm bu đắp bội chi ngan sach .Mỗi giải phap bu đắp đều lam ảnh hưởng
đến can đối
kinh tế vĩ mo .Chung ta hay cung đi tim hiểu một số giải phap cơ bản ma
chinh phủ viet
nam sử dụng để kiềm chế bội chi ngan sach hien nay .
1.TĂNG THU GIẢM CHI
Đay la bi n phap c b n nh t ma chinh ph th ng dung đ ệ ơ ả ấ ủ ươ ể giảm hộ
chi ngan sach
.Bằng quyền lực va nghĩa vụ của minh chinh phủ tinh toan để tăng cac
khoản thu va cắt
giảm chi tieu .
Tăng thu va giảm chi la biện phap cổ tryền nhưng khong phải bao giờ cũng
thực hiện
thanh cong được bởi vi ở đay xả ra hai nghịch li kho giải quyết .Một la:
trong bối cảnh tỉ
lệ tăng trưởng GDP chưa lớn sẽ ảnh hưởng đến khả năng đầu tư vao tieu
dung ở khu
vực tư nhan bị hạn chế ,tức giảm động lực phat triển kinh tế .Hai la: khả
năng giảm chi
cũng co giới hạn nhất định ,nếu giảm chi vượt qua giới hạn thi cũng ảnh
hưởng khong
tốt đến qua trinh phat triển xa hội
Chinh vi thế vấn đề đặt ra la chinh phủ pohai tinh toan phi tăng thu va giảm
chi như thế
nao để gay ảnh hưởng it nhất đến tăng trưởng kinh tế
TĂNG THU
Cong tac thu ngan sach nha nước phải đảm bảo mức động vien vao ngan
sach nha nước
hợp ly tăng nhanh tỉ trọng nội địa trong tổng thu ngan sach nha nước tập
trung thực hiện
thu đung,đủ ,kịp thời theo cac luật thuế nhằm động vien hợp ly ,khuyến
khich sản cuất
kinh doanh phat triển va đảm bảo nguồn lực thực hiện nhiệm vụ quan trọng
phat triển
kinh tế xa hội trong điều kiện hội nhập quốc tế chủ động ứng pho với cấc tac
động của
thị trường gia cả trong va ngoai nước ;đồng thời đẩy mạnh thực hiện cải cac
thủ tục
hanh chinh ,hải quan va mổ rộng cơ chế tự khai tự nộp tăng trach nhiệm
người nộp thuế
va cơ quan thu ;tăng cường kiểm tra chống thất thu ,nợ đọng tạo moi trường
thuận lợi
binh đẳng trong mọi doanh nghiệp của cac thanh phần kinh tế