Như chung ta đa biết ,bội chi ngan sach la một vấn đề ma cac quốc gia đều
gặp phải .Việc Xử ly bội chi ngan sach nha n ước (NSNN) la một vấn đề
nhạy cảm, bởi no khong chỉ tac động trước mắt đối với nền kinh tế ma con tac 
động đến sự phat triển bền vững của mỗi quốc gia. Vi vậy mỗi quốc gia đều có 
những biện pháp thich hợp nhằm khắc phục bội chi ngan sach đua bội chi đến
một mức nhất định .Chinh phủ Việt Nam cũng khong phải la một ngoại lệ .
Trong bối cảnh kinh tế toan cầu đang co những biến động lớn như: gia dầu 
tăng cao, khủng hoảng tai chinh tại Mỹ, tinh trạng lạm phat diễn ra nhiều nước 
tren thế giới, vấn đề kiềm chế lạm phat đặt ra vo cung cấp bach khong chỉ ở
Việt Nam. Vậy xử ly bội chi NSNN như thế nao để ổn định vĩ mo, th ực hiện hiệu 
quả cac mục tieu chiến lược về phat triển kinh tế – xa hội, tăng trưởng kinh tế
va kiềm chế lạm phat hiện nay? cac giải phap khắc phục bội chi ngan sach nha
nước Việt Nam hien nay la gi ? Nh ững ưu nhược điểm của cac giải phap đo đối
với sự phap triển kinh tế Việt Nam hien nay
                
              
                                            
                                
            
 
            
                 21 trang
21 trang | 
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 2772 | Lượt tải: 4 
              
            Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Bội chi ngân sách nhà nước, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Tiểu luận 
Bội chi ngân sách nhà nước 
 LỜI MỞ ĐẦU 
 Như chung ta đa biết ,bội chi ngan sach la một vấn đề ma cac quốc gia đều 
 gặp phải .Việc Xử ly bội chi ngan sach nha nước (NSNN) la một vấn đề 
nhạy cảm, bởi no khong chỉ tac động trước mắt đối với nền kinh tế ma con tac 
động đến sự phat triển bền vững của mỗi quốc gia. Vi vậy mỗi quốc gia đều có 
những biện pháp thich hợp nhằm khắc phục bội chi ngan sach đua bội chi đến 
một mức nhất định .Chinh phủ Việt Nam cũng khong phải la một ngoại lệ . 
 Trong bối cảnh kinh tế toan cầu đang co những biến động lớn như: gia dầu 
tăng cao, khủng hoảng tai chinh tại Mỹ, tinh trạng lạm phat diễn ra nhiều nước 
tren thế giới, vấn đề kiềm chế lạm phat đặt ra vo cung cấp bach khong chỉ ở 
Việt Nam. Vậy xử ly bội chi NSNN như thế nao để ổn định vĩ mo, thực hiện hiệu 
quả cac mục tieu chiến lược về phat triển kinh tế – xa hội, tăng trưởng kinh tế 
va kiềm chế lạm phat hiện nay? cac giải phap khắc phục bội chi ngan sach nha 
nước Việt Nam hien nay la gi ? Những ưu nhược điểm của cac giải phap đo đối 
với sự phap triển kinh tế Việt Nam hien nay 
 I) KHAI NIỆM VA PHAN LOẠI 
 1. Khai niệm ngan sach nha nước: 
 Luật Ngan sach Nha nước đa được Quốc hội Việt Nam thong qua năm 1996 
định nghĩa: Ngan sach Nha nước la toan bộ cac khoản thu, chi của quốc gia 
trong dự 
 toan đa được cơ quan chinh phủ co thẩm quyền quyết định va được thực 
hiện 
 trong một năm để đảm bảo thực hiện cac chức năng va nhiệm vụ của chinh 
phủ. 
 2. Khai niệm tham hụt ngan sach nha nước: 
 2.1. Thu ngan sach nha nước: Chinh phủ dung quyền lực của minh để tập 
 trung một bộ phận của tổng sản phẩm quốc dan để hinh thanh quỹ tiền tệ tập 
 trung của quốc gia lam nguồn để thực hiện nhiệm vụ của minh. Cac nguồn 
thu 
 chinh: 
   Thu từ cac hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước: Thu từ sản xuất, 
thu từ 
 lưu thong - phan phối hang hoa, thu từ hoạt động dịch vụ 
   Thu từ nguồn thu ngoai nước: thu từ vay nợ va viện trợ của ngoại quốc 
 2.2. Khai niệm: 
 Tham hụt ngan sach nha nước, hay con gọi la bội chi ngan sach nha nước, la 
tinh 
 trạng khi tổng chi tieu của ngan sach nha nước vượt qua cac khoản thu 
"khong 
 mang tinh hoan trả" của ngan sach nha nước. 
 3. Phan loại tham hụt ngan sach nha nước: 
 Tai chinh cong hiện đại phan loại tham hụt ngan sach thanh hai loại: thâm 
hụt cơ 
 cấu va thâm hụt chu kỳ. 
   Thâm hụt cơ cấu la cac khoản tham hụt được quyết định bởi những chinh 
 sach tuy biến của chinh phủ như quy định thuế suất, trợ cấp bảo hiểm xa hội 
hay 
 quy mo chi tieu cho giao dục, quốc phong,... 
   Thâm hụt chu kỳ la cac khoản tham hụt gay ra bởi tinh trạng của chu kỳ 
kinh 
 tế, nghĩa la bởi mức độ cao hay thấp của sản lượng va thu nhập quốc dan. Vi 
dụ 
 khi nền kinh tế suy thoai, tỷ lệ thất nghiệp tăng sẽ dẫn đến thu ngan sach từ 
 thuế giảm xuống trong khi chi ngan sach cho cho trợ cấp thất nghiệp tăng 
len. 
 II) THỰC TRẠNG BỘI CHI NGAN SACH NHA NƯỚC VIỆT 
 NAM HIỆN NAY . 
 Chỉ tieu năm 2007 năm 2008 Năm2009 
 Tổng thu can đối NSNN 281900 323000 389900 
 Thu kết chuyển từ năm trước sang 19000 9080 14100 
 Tổng chi can đối ngan sach nha 
 nước 357400 398980 481300 
 Bội chi ngan sach nha nước 56500 66900 873090 
 Tỷ lệ bội chi NSNN so với GDP 5% 5% 4,82% 
 Thực tế trong những năm qua chung ta đa kiểm soat được mức độ chi ngan 
sach nha 
 nước ở mức giới hạn cho phep ( khong qua 5% GDP tren năm) va nguồn 
vay chủ yếu la 
 chi cho đầu tư phat triển. Ngoai ra chung ta cũng tich lũy được một phần từ 
nguồn thu 
 thuế ,phi, lệ phi, chi đầu tư phat triển. Đay la những thanh cong bước đầu 
đang ghi nhận 
 trong cong tac quản li can đối ngan sach nha nước cũng như kiểm soat vấn 
đề bội chi 
 ngan sach nha nước. 
 D i đay chung toi xin đ a cac s li u v can đ i d toan ngan ướ ư ố ệ ề ố ự sach 
nha nước trong 
 những năm gần đay (từ năm 2007 đến 2009 ) 
 Bảng can đoidự toan ngan sach nha nước năm 2007 
 Can đối dự toan ngan sach nha nước 2007 
 (28/11/2006 16:17) 
 Đơn vị tinh: Tỷ 
 đồng 
 STT CHỈ TIEU 
 DỰ TOAN 
 NĂM 2007 
 A TỔNG THU CAN ĐỐI NGAN SACH NHA 
 NƯỚC 281.900 
 1 THU NỘI ĐỊA (KHONG KỂ THU TỪ DẦU THO) 151.800 
 2 THU TỪ DẦU THO 71.700 
 3 THU CAN ĐỐI TỪ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU, 
 NHẬP KHẨU 55.400 
 4 THU VIỆN TRỢ KHONG HOAN LẠI 3.000 
 B THU KẾT CHUYỂN TỪ NĂM TRƯỚC SANG 19.000 
 C TỔNG CHI CAN ĐỐI NGAN SACH NHA 
 NƯỚC 357.400 
 1 CHI ĐẦU TƯ PHAT TRIỂN 99.450 
 2 CHI TRẢ NỢ VA VIỆN TRỢ 49.160 
 3 
 CHI PHAT TRIỂN SỰ NGHIỆP KINH TẾ - XA 
 HỘI, QUỐC PHONG, AN NINH, QUẢN LY 
 HANH CHINH NHA NƯỚC, ĐẢNG, ĐOAN THỂ 
 (1) 
 174.550 
 4 CHI THỰC HIỆN CHINH SACH ĐỐI VỚI LAO 
 ĐỘNG DOI DƯ 500 
 5 CHI CẢI CACH TIỀN LƯƠNG (2) 24.600 
 6 CHI B SUNG Ổ QUỸ DỰ TRỮ TAI CHINH 100 
 7 DỰ PHONG 9.040 
 D BỘI CHI NGAN SACH NHA NƯỚC 56.500 
 TỶ LỆ BỘI CHI SO GDP 5% 
 NGUỒN BU ĐẮP BỘI CHI NGAN SACH NHA 
 NƯỚC 
 1 VAY TRONG NƯỚC 43.000 
 2 VAY NGOAI NƯỚC 13.500 
 Dự toan thu ngan sach nha nước quốc hội quyết định la 281900 tỉ đồng; 
phấn đấu cả năm 
 ước đạt 287900 tỉ đổng, vượt 2,1% (6000 tỉ đồng). So với dự toan, tăng 
11,6% so với thực 
 hiện năm 2006. Trong điều kiện dự toan năm 2007 được xay dựng ở mức 
cao, qua trinh 
 điều hanh phat sinh nhiều kho khăn ảnh hưởng trực tiếp đến số thu ngan 
sach như sản 
 lượng dầu tho, thanh toan giảm lớn so với dự toan, thực hiện điều chỉnh 
giảm thuế để 
 binh ổn gia cả thị trường… thi kết quả thu như vậy la tich cực. Dự toan chi 
quốc hội 
 quyết định la 357400 tỉ đồng, bao gồm cả nhiệm vụ chi từ số thu kết chuyển 
năm 2006 
 sang năm 2007 (19000 tỉ đồng); ước cả năm đạt 368340 tỉ đồng, tăng 3,1% 
(10940 tỉ 
 đồng) so với dự toan bằng 32,3% tăng 14,6% so với thực hiện năm 2006. 
 Bộ chi ngan sach năm 2007 được quốc hội quyết định la 56500 tỉ đồng ước 
cả năm la 
 56500 tỉ đồng, chiếm 4,95% GDP (tinh theo thống ke tai chinh CP-GFS la 
1,7% GDP bằng 
 mức quốc hội quyết định, được đảm bảo bằng cac nguồn vay bu đắp bộ chi 
đung với dự 
 toan năm.) 
 Thực hiện nghị quyết của quốc hội trong chỉ đạo điều hanh ngan sach nha 
nước năm 
 2007 dự kiến sẽ danh 9080 tỉ đồng (ngan sach trung ương 7000 tỉ đồng, 
ngan sach địa 
 phương 2080 tỉ đồng) kết chuyển sang năm 2008 để thực hiện cải cach tiền 
lương. Đến 
 31/12/2007 dư nợ chinh phủ (bao gồm cả nợ trai phiếu chinh phủ) bằng 
35,9% GDP dư 
 nợ nước ngoai của quốc gia bằng 30,4% GDP, trong giới hạn đảm bảo an 
ninh tai chinh 
 quốc gia va ổn định cac chỉ tieu kinh tế vĩ mo. 
 Bảng can đối dự toan ngan sach nha nước năm 2008 
 T đ ng - ỷ ồ In billions of dong 
 Stt 
 No Chỉ tieu - Items D toan ự 
 Plan 2008 
 A Tổng thu can đối ngan sach nha nước 
 Total state budget balancing revenues 323,000 
 1 Thu nội địa (khong kể thu từ dầu tho) 
 Domestic revenue (excluding oil revenues) 189,300 
 2 Thu dầu tho - Oil revenues 65,600 
 3 Thu can đối từ hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu 
 Revenues from import-export, net 64,500 
 4 Thu viện trợ khong hoan lại - Grants 3,600 
 B Thu kết chuyển từ năm trước sang 
 Brought forward revenues 9,080 
 C Tổng chi can đối ngan sach nha nước 
 Total state budget balancing expenditures 398,980 
 1 Chi đầu tư phat triển 
 Development investment expenditures 99,730 
 2 Chi trả nợ va viện trợ 
 Repayment of debt and provision of aids 51,200 
 3 
 Chi phat triển sự nghiệp kinh tế - xa hội, quốc 
 phong, an ninh, quản ly hanh chinh nha nước, đảng, 
 đoan thể 
 Expenditure on socio-economics, defense, public 
 security, public administration, party and unions 
 208,850 
 4 Chi cải cach tiền lương 
 Salary reform expenditure 28,400 
 5 Chi bổ sung quỹ dự trữ tai chinh 
 Transfer to financial reserve fund 100 
 6 Dự phong - Contingencies 10,700 
 D Bội chi ngan sach nha nước - State budget deficit 66,900 
 Tỷ lệ bội chi so GDP - Budget deficit as share of 
 GDP 5% 
 Nguồn bu đắp bội chi - Deficit financing 
 1 Vay trong nước - Domestic borrowings 51,900 
 2 Vay ngoai nước - External borrowings 15,000 
 Dự toan thu can đối ngan sach nha nước năm 2008 la 323000 tỉ đồng phấn 
đấu cả năm 
 đạt 399000 tỉ đồng, vượt 23,5% (76000 tỉ đồng so với dự toan, tăng 26,3% 
so với thực 
 hiện năm 2007, đạt tỉ lệ động vien 26,8% GDP, trong đo từ thuế va phi đạt 
24,9% GDP, 
 ;loại trừ yếu tố tăng thu do tăng gia dầu tho thi đạt tỉ lệ động vien 23,5% 
GDP (thuế va 
 phi đạt 21,6% GDP) chinh phủ tập trung chỉ đạo tăng cường cong tac quản 
ly thu ngan 
 sach năm 2008. 
 Dự toan chi can đối ngan sach nha nước quốc hội quyết định la 398900 tỉ 
đồng ước thực 
 hiện cả năm đạt 474280 tỉ đồng vượt 18,9% so với dự toan, tăng 22,3% so 
với thực hiện 
 năm 2007. 
 Bộ chi ngan sach nha nước năm 2008 quốc hội quyết định la 66900 tỉ đồng. 
Ước cả 
 năm bộ chi ngan sach thực hiện la 66200 tỉ đồng bằng 4,95% GDP khi xay 
dựng kiểm 
 toan. Đến ngay 31/12/2008 dư nợ chinh phủ (bao gồm cả nợ trai phiếu chinh 
phủ) bằng 
 33,5% GDP dư nợ ngoai nước của quốc gia bằng 27,2% GDP trong giới hạn 
đảm bảo an 
 ninh tai chinh quốc gia va ổn định cac chỉ tieu kinh tế vĩ mo. 
 Cong tac tai chinh ngan sach năm 2008 con những kho khăn tồn tại. 
 Thu ngan sach tăng nhưng chưa vững chắc chủ yếu la do gia dầu tho va thuế 
xuất nhập 
 khẩu .Thu ngan sach những thang cuối năm co chiều hướng giảm do sản 
xuất kinh doanh 
 gặp kho khăn 
 Cac b ,nganh ,đ a ph ng đa bam sat đi u hanh d toan ngan ộ ị ươ ề ự sach nha 
nước được giao 
 nhưng triển khai vốn đầu tư xay dựng cơ bản cả từ nguồn ngan sach nha 
nước va nguồn 
 trai phiếu chinh phủ con chậm 
 Quản ly chi tieu ngan sach đa được tăng cường nhưng vẫn con tinh trạng 
lang phi ,kem 
 hiệu quả ,một số nơi chưa thật sự quan triệt để tiết kiệm chi ngan sach nha 
nước . 
 Bảng can đối dự toan ngan sach nha nước năm 2009 
 Đơn vị tinh: Tỷ đồng 
 STT Chỉ tieu 
 Dự toan 
 năm 2009 
 A Tổng thu can đối ngan sach nha nước 389,900 
 1 Thu nội địa 233,000 
 2 Thu từ dầu tho 63,700 
 3 Thu can đối từ hoạt động xuất khẩu, nhập 
 khẩu 88,200 
 4 Thu viện trợ khong hoan lại 5,000 
 B Thu kết chuyển từ năm trước sang 14,100 
 C Tổng chi can đối ngan sach nha nước 491,300 
 1 Chi đầu tư phat triển 112,800 
 2 Chi trả nợ va viện trợ 58,800 
 3 Chi phat triển sự nghiệp kinh tế - xa hội, 
 quốc phong, an ninh, quản ly hanh chinh 269,300 
 4 Chi cải cach tiền lương 36,600 
 5 Chi bổ sung quỹ dự trữ tai chinh 100 
 6 Dự phong 13,700 
 D Bội chi ngan sach nha nước 87,300 
 Tỷ lệ bội chi so GDP 4.82% 
 E Nguồn bu đắp bội chi ngan sach nha 
 nước 87,300 
 1 Vay trong nước 71,300 
 2 Vay ngoai nước 16,000 
 Dự toan thu ngan sach nha nước : dự toan tổng thu can đối ngan sach nha 
nước năm 2009 
 la 389900 tỉ đồng,đạt tỷ lệ động vien 23%GDP trong đo từ thuế phi va lệ phi 
la 21,5% 
 GDP la mức động vien ich cực . 
 Về cơ cấu thu năm 2009 dự toan thu nội địa chiếm 59,8% tong thu ngan 
sach nha nước 
 ,thu dầu tho chiếm 16,3%, thu can đối từ hoạt động xuất nhập khẩu chiếm 
22,6% tong 
 thu can đối ngan sach nha nước 
 Dự toan chi ngan sach nha nước năm 2009 được xay dựng tren cơ sở cơ cấu 
lại chi ngan 
 sach mục tieu gop phần kiềm chế lạm phat ổn định vĩ mo ,đảm bảo cac 
nguyen tắc : 
 -Tếp tục cơ cấu lại ngan sach ,dảm bảo kinh phi thực hiện cac chinh sach an 
sinh xa 
 hội va đieu chỉnh tiền lương ,cac khoản tăng chi theo tiền lương 
 - bố tri tăng chi dự phong ,dự trữ quốc gia để đảm bảo an ninh lương thực va 
chủ động 
 phong chống khắc phục hậu quả thien tai dịch bệnh ,bố tri đảm bảo chi trả 
nợ theo đung 
 cam kết 
 - bố tri kinh phi cho cac lĩnh vực giao dục -đao tạo -dạy nghề y tế ,khoa học 
-cong 
 nghệ ,văn hoa thong tin ,bảo vệ moi trường ,nong nghiệp nong thon …theo 
nghị quyết 
 của đảng ,quốc hội 
 -đap ng nhu c u chi cho cac nhi m v khac tren tinh th n tri t đ ứ ầ ệ ụ ầ ệ ể 
tiết kiệm ,tiếp tục ra 
 soat thắt chặt chi xay dưng ,bố tri dự toan chi thường xuyen cho cac bộ cac 
cơ quan trung 
 ương va cac địa phương cơ bản khong tăng so với năm 2008 ,giảm mức bội 
chi ngan sach 
 nha nước dưới 5%GDP 
 Dự toan chi ngan sach năm 2009 la 491300 tỉ đồng ,tăng 23,1% so với dự 
toan năm 2008: 
 số tăng chi nay tập trung cho cac nhiệm vụ chinh 
 Về chi ngan sach nha nước đa bố tri theo hướng cơ cấu lại cac khoản chi tập 
trung chi 
 cho an sinh xa hội ,đầu tư phat triển con người thong qua giao dục ,y 
tế ,khoa học cong 
 nghệ ,đồng thời thực hiện điều chỉnh tiền lương ở mức cao hơn so với lộ 
trinh đa được 
 duyệt 
 Được xay dựng trong bối cảnh cơ sở dự bao tinh hinh kinh tế van con kho 
khăn ,diễn 
 biến thất thường của thị trường va cac biện phap kiềm chế lạm phat vẫn tiếp 
tục thực 
 hiện ,việc điều chỉnh chinh sach thuế tạo thuận lợi hơn cho sản xuất kinh 
doanh nhưng 
 bước đầu lam giảm thu ngan sach nha nước 
 Về can đối ngan sach nha nước 
 Bội chi ngan sach nha nước ở mức 4,82% GDP (giảm 3700 tỉ đồng so với 
tinh bội chi ở 
 mức 5%) để gop phần kiềm chế lạm phat 
 Những vấn đề cần co giải phap khắc phục trong tổ chức thực hiện : 
 Về thu ngan sach nha nước : dự toan xay dựng vẫn con chứa đựng cac yếu 
tố rủi ro 
 ,chưa lường hết ,trong đo :thu nội địa từ hoạt động xuất nhập khẩu phụ 
thuộc nhiều vao 
 khả năng kiểm soat lạm phat ,binh ổn kinh tế vĩ mo va phat triển sản xuất 
kinh doanh . 
 thu dầu tho phụ thuộc vao yếu tố sản lượng va đặc biệt la yếu tố gia dang co 
biến động 
 kho lường . 
 D toan chi ngan sach nha n c da th c hi n c c u l i đ tăng c ự ướ ự ệ ơ ấ ạ ể 
ường an sinh xa hội , 
 nhưng vẫn con kho khăn : dự toan chi đầu tư phat triển NSTW bố tri tăng 
10,1% so với dự 
 toan năm 2008 ,nhưng vẫn con thấp so với nhu cầu ,đoi hỏi phải ra soat ,lựa 
chọn cong 
 trinh ,dự an quan trọng để triển khai thực hiện . đồng thời phải tăng cường 
huy động 
 nguồn lực đầu vao tư từ cac thanh phần kinh tế khac để phục vụ mục tieu 
phat triển kinh 
 tế 
 - một số nhu cầu chi chưa co khả năng bố tri đủ theo yeu cầu ,như chi bu 
chenh lệch 
 lai suất tin dụng ưu đai ,chi thu hồi vốn ứng theo kế hoạch …trong qua trinh 
điều 
 hanh ,trường hợp co tang them thu NSTW sẽ bổ sung nguồn xử ly 
 - Để thực hiện mục tieu kiềm chế lạm phat , đa bố tri giảm bội chi ngan sach 
nha 
 nước , nhưng mức giảm chưa nhiều do nhu cầu an sinh xa hội va đầu tư phat 
triển 
 con lớn . nếu giảm tiếp mức bội chi ngan sach thi sẽ phải giảm chi đầu tư 
phat triển 
 ,hiện dang rất kho khăn . 
 - Dự toan chi thường xuyen bố tri cho cac bộ ,cơ quan trung ương ,cac địa 
phương 
 ngoai cac khoản tăng chi theo chinh sach ,chế độ va nhiệm vụ mới phat 
sinh ,cac 
 khoản chi con lại khong tăng so với dự toan năm 2008 trong khi gia cả 
tawng la kho 
 khăn lớn ,đoi hỏi cac bộ ,cơ quan trung ương phải tiếp tục thực hiện triệt để 
cac 
 biện phap sử dụng hiệu quả kinh phi va tiết kiệm chi 
 Dự phong ngan sach nha nước bố tri đạt 2,8% tổng chi ngan sach nha 
nước ,trong đo 
 dự phong NSĐP bằng 3,5% ,đảm bảo dự phong của c địa phương ở mức 3-
4%, dự phong 
 NSTW 2,4% tổng chi NSTW , mức bố tri nay la raat mỏng so với yeu cầu 
chủ động phong 
 chống thien tai dịch bệnh va sử ly cac nhiệm vụ đột xuất khac phat sinh 
trong năm . 
 III) NGUYEN NHAN BỘI CHI NSNN 
 Dựa vao hai loại tham hụt tren ta co 2 nguyen nhan cơ bản gay tham hụt 
ngan 
 sach nha nước: 
   Nhom nguyen nhan thứ nhất la tac động của chinh sach cơ cấu thu chi 
của 
 Nha nước. Khi Nha nước thực hiện chinh sach đẩy mạnh đầu tư, kich thich 
tieu 
 dung s lam tăng m c b i chi NSNN. Ng c l i, th c hi ẽ ứ ộ ượ ạ ự ện chinh 
sach giảm đầu 
 tư va tieu dung của Nha nước thi mức bội chi NSNN sẽ giảm bớt. Mức bội 
chi 
 do tac động của chinh sach cơ cấu thu chi gay ra được gọi la bội chi cơ cấu. 
   Nhom nguyen nhan thứ hai la tac động của chu kỳ kinh doanh. Khủng 
hoảng 
 lam cho thu nhập của Nha nước co lại, nhưng nhu cầu chi lại tăng len, để 
giải 
 quyết những kho khăn mới về kinh tế va xa hội. Điều đo lam cho mức bội 
chi 
 NSNN tăng len. ở giai đoạn kinh tế phồn thịnh, thu của Nha nước sẽ tăng 
len, 
 trong khi chi khong phải tăng tương ứng. Điều đo lam giảm mức bội chi 
NSNN. 
 Mức bội chi do tac động của chu kỳ kinh doanh gay ra được gọi la bội chi 
chu kỳ. 
 IV) CAC GIẢI PHAP KHẮC PHỤC BỘI CHI NGAN SACH NHA 
NƯỚC Ở 
 VIET NAM HIỆN NAY 
 Xử ly bội chi ngan sach nha nước la một vấn đề nhạy cảm , bởi no khong 
chỉ tac động 
 trước mắt tới nền kinh tế ma con tac động đến sự phat triển bền vững của 
mỗi quốc 
 gia .Trong bối cảnh kinh tế toan cầu đang co những biến động lớn như : gia 
dầu tăng 
 cao .khủng hoảng tai chinh tại mỹ ,tinh trạng lạm phat diễn ra nhiều nước 
tren thế 
 giới,vấn đề kiềm chế lạm phat đặt ra vo cung cấp bach khong chỉ ở việt 
nam .Vậy xử ly 
 bội chi ngan sach như thế nao đẻ ỏn định vĩ mo ,thực hiện hiệu quả cac mục 
tieu chiến 
 lược về phat triển kinh tế -xa hội ,tăng trưởng kinh tế va kiềm chế lạm phat 
hiện nay ? 
 Vấn đề thiếu hụt ngan sach thường lam cac nha chinh trị gia đau đầu giữa 
một ben la 
 phat triển bền vững ,duy tri được tốc độ tăng trưởng kinh tế với một ben la 
nguồn lực co 
 hạn .Đoi hỏi cac chinh trị gia phải lựa chọn để phu hợp với yeu cầu phat 
triển thực tế va 
 sự phat triển trong tương lai .Từ sự lưa chọn đo họ đưa ra mức bọi chi hợp 
ly ,bảo đảm 
 nhu cầu tai trợ cho tieu cũng như đầu tư phat triển kinh tế ,đong thời bảo 
đảm cho nợ 
 quốc gia ở mức hợp ly .Bội chi ngan sach nha nước được hiểu một cach 
chung nhất la la 
 sự vượt trọi về chi tieu so với tiền thu được trong năm tai khoa hoặc tham 
hụt ngan sach 
 do sự cố y của chinh phủ tạo ra nhằm thực hien chinh sach kinh tế vĩ mo . 
Co nhiều cach 
 để chinh phủ bu đắp thiếu hụt ngan sach như tăng thu từ thuế ,phi ,lệ phi ; 
giảm chi ngan 
 sach ;vay nợ trong nước ,vay nợ nước ngoai ;phat hanh them tiền để phu đắp 
chi tieu ;… 
 Sử dụng phương phap nao ,nguồn nao tuy thuộc vao điều kiện kinh tế va 
chinh sach kinh 
 tế tai chinh trong từng thời kỳ của mỗi quốc gia . 
 Bội chi ngan sach tac động đến nền kinh tế vĩ mo phụ thuộc nhiều vao cac 
giải phap 
 nhằm bu đắp bội chi ngan sach .Mỗi giải phap bu đắp đều lam ảnh hưởng 
đến can đối 
 kinh tế vĩ mo .Chung ta hay cung đi tim hiểu một số giải phap cơ bản ma 
chinh phủ viet 
 nam sử dụng để kiềm chế bội chi ngan sach hien nay . 
 1.TĂNG THU GIẢM CHI 
 Đay la bi n phap c b n nh t ma chinh ph th ng dung đ ệ ơ ả ấ ủ ươ ể giảm hộ 
chi ngan sach 
 .Bằng quyền lực va nghĩa vụ của minh chinh phủ tinh toan để tăng cac 
khoản thu va cắt 
 giảm chi tieu . 
 Tăng thu va giảm chi la biện phap cổ tryền nhưng khong phải bao giờ cũng 
thực hiện 
 thanh cong được bởi vi ở đay xả ra hai nghịch li kho giải quyết .Một la: 
trong bối cảnh tỉ 
 lệ tăng trưởng GDP chưa lớn sẽ ảnh hưởng đến khả năng đầu tư vao tieu 
dung ở khu 
 vực tư nhan bị hạn chế ,tức giảm động lực phat triển kinh tế .Hai la: khả 
năng giảm chi 
 cũng co giới hạn nhất định ,nếu giảm chi vượt qua giới hạn thi cũng ảnh 
hưởng khong 
 tốt đến qua trinh phat triển xa hội 
 Chinh vi thế vấn đề đặt ra la chinh phủ pohai tinh toan phi tăng thu va giảm 
chi như thế 
 nao để gay ảnh hưởng it nhất đến tăng trưởng kinh tế 
 TĂNG THU 
 Cong tac thu ngan sach nha nước phải đảm bảo mức động vien vao ngan 
sach nha nước 
 hợp ly tăng nhanh tỉ trọng nội địa trong tổng thu ngan sach nha nước tập 
trung thực hiện 
 thu đung,đủ ,kịp thời theo cac luật thuế nhằm động vien hợp ly ,khuyến 
khich sản cuất 
 kinh doanh phat triển va đảm bảo nguồn lực thực hiện nhiệm vụ quan trọng 
phat triển 
 kinh tế xa hội trong điều kiện hội nhập quốc tế chủ động ứng pho với cấc tac 
động của 
 thị trường gia cả trong va ngoai nước ;đồng thời đẩy mạnh thực hiện cải cac 
thủ tục 
 hanh chinh ,hải quan va mổ rộng cơ chế tự khai tự nộp tăng trach nhiệm 
người nộp thuế 
 va cơ quan thu ;tăng cường kiểm tra chống thất thu ,nợ đọng tạo moi trường 
thuận lợi 
 binh đẳng trong mọi doanh nghiệp của cac thanh phần kinh tế