Toàn cầu hóa là xu thế tất yếu của thế giới đương đại. Cùng với sự
phát triển ngày càng lớn mạnh của trang thiết bị khoa học kỹ thuật,
nhân loại dường như đang đứng trước những thách thức mới, điều này
giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về vấn đề toàn cầu hóa.
Phạm vi vấn đề toàn cầu hóa rất rộng lớn, trong bài tiểu luận này
chúng tôi xin đề cập đến một trong những vấn đề mà đang được nhiều
chuyên gia, các nhà quan hệ quốc tế quan tâm trong giai đoạn đầu của
thế kỷ XXI này: Cạn kiệt tài nguyên nước.
Nước, thứ tài nguyên thiên nhiên vốn được coi là một tặng vật của
thiên nhiên, là “cái lộc trời ban” không bao giờ cạn kiệt.Người ta đã
nhầm khi quan niệm như vậy khi mà thứ “vàng xanh” này đang ngày
một cạn kiệt dần đi. Trong thời đại toàn cầu hóa, cạn kiệt nguồn nước
là vấn đề đáng báo động không chỉ ở quốc gia phát triển mà còn ở cả
quốc gia đang phát triển, những nước giàu cũng như những nước
nghèo. Điều này chứng tỏ đây là vấn đề toàn cầu trong thời đại ngày
nay, để làm được điều này cần sự nỗ lực chung của toàn thể các quốc
gia trên thế giới, vì một thế giới tươi đẹp hơn.
19 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 3292 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tiểu luận Các vấn đề toàn cầu - Chủ đề: cạn kiệt nguồn nước, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
HỌC VIỆN NGOẠI GIAO
KHOA CHÍNH TRỊ QUỐC TẾ VÀ NGOẠI GIAO
TIỂU LUẬN
CÁC VẤN ĐỀ TOÀN CẦU
Chủ đề: Cạn Kiệt Nguồn Nước
Nhóm thực hiện 8:
1. Hoàng Thanh Phương
2. Nguyễn Tuấn Phương
3. Nguyễn Thanh Trọng
4. Lý Láo Tả
Hà Nội, ngày 23 tháng 02 năm 2009
Mục Lục
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
2
Lời mở đầu ………………………………………………………………....3
I/ Thực Trạng Của Việc Cạn Kiệt Nguồn Nước………………………….4
II/ Nguyên Nhân Của Việc Cạn Kiệt Nước……………………………….7
1. Nguyên nhân “nhân tạo”……………………………………………….7
2. Nguyên nhân “tự nhiên”……………………………………………….10
III/ Tác Động Của Vấn Đề Trong Quan Hệ Quốc Tế …………………....10
1. Nhân tố liên quan đến vấn đề an ninh tài nguyên nước………………..11
2. Ảnh hưởng của vấn đề với cấp quốc gia……………………………….12
3. Ảnh hưởng của vấn đề trên phạm vi quốc tế…………………………...12
IV/ Hướng Giải Quyết …………………………………………………….14
1. Áp dụng các biện pháp kĩ thuật và quản lý…………………………....14
2. Áp dụng các biện pháp thị trường……………………………………..15
3. Áp dụng các biện pháp hợp tác và thương lượng……………………...15
4. Áp dụng các biện pháp pháp luật ……………………………………...16
5. Áp dụng các biện pháp khác …………………………………………..17
Lời kết ……………………………………………………………………….18
Tài liệu tham khảo ………………………………………………………….19
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
3
LỜI MỞ ĐẦU
Toàn cầu hóa là xu thế tất yếu của thế giới đương đại. Cùng với sự
phát triển ngày càng lớn mạnh của trang thiết bị khoa học kỹ thuật,
nhân loại dường như đang đứng trước những thách thức mới, điều này
giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về vấn đề toàn cầu hóa.
Phạm vi vấn đề toàn cầu hóa rất rộng lớn, trong bài tiểu luận này
chúng tôi xin đề cập đến một trong những vấn đề mà đang được nhiều
chuyên gia, các nhà quan hệ quốc tế quan tâm trong giai đoạn đầu của
thế kỷ XXI này: Cạn kiệt tài nguyên nước.
Nước, thứ tài nguyên thiên nhiên vốn được coi là một tặng vật của
thiên nhiên, là “cái lộc trời ban” không bao giờ cạn kiệt.Người ta đã
nhầm khi quan niệm như vậy khi mà thứ “vàng xanh” này đang ngày
một cạn kiệt dần đi. Trong thời đại toàn cầu hóa, cạn kiệt nguồn nước
là vấn đề đáng báo động không chỉ ở quốc gia phát triển mà còn ở cả
quốc gia đang phát triển, những nước giàu cũng như những nước
nghèo. Điều này chứng tỏ đây là vấn đề toàn cầu trong thời đại ngày
nay, để làm được điều này cần sự nỗ lực chung của toàn thể các quốc
gia trên thế giới, vì một thế giới tươi đẹp hơn.
Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, trong khuôn khổ bài tiểu luận này
chúng tôi sẽ giải thích tại sao cạn kiệt nguồn nước lại là vấn đề toàn
cầu Bài tiểu luận này gồm những nội dung như: nguyên nhân của vấn
đề, thực trạng của vấn đề này ra sao, nó ảnh hưởng như nào đến quan
hệ quốc tế, đồng thời cũng đưa ra một số hướng giải quyết.
I/ THỰC TRẠNG CỦA VIỆC CẠN KIỆT NGUỒN NƯỚC
( sinh viên thực hiện : Nguyễn Tuấn Phương )
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
4
Hiện nay, sự thiếu hụt nguồn nước đang là vấn đề nghiêm trọng mang tính
toàn cầu, nhưng quan trọng hơn là mang tính khu vực và quốc gia. Uỷ ban tài
nguyên thiên nhiên của Liên hợp quốc cho rằng 40% dân số thế giới hiện nay và
khoảng 80 nước đang đứng trước vấn đề thiếu nước nghiêm trọng. Các chuyên
gia hữu quan đánh giá rằng đến năm 2025 sẽ có khoảng 2/3 dân số thế giới sống
trong điều kiện căng thẳng do thiếu nước. Trung Đông và Bắc Phi là những khu
vực thiếu nước nghiêm trọng nhất. Theo dự tính, 6 nước Trung Phi và 5 nước
Bắc Phi là những quốc gia thiếu nước nghiêm trọng. Quốc tế lấy 1000m3 bình
quân theo đầu người 1 năm làm “tuyến cảnh báo”. Hai phần ba của lục địa Phi
châu, chín phần mười của lục địa Úc châu, hai phần ba lục địa Á châu và hai
phần ba của lục địa Mỹ châu; các nguồn nước ngọt đã dần dần cạn kiệt. Nhiều
nơi trên thế giới trong những thập niên qua đã chứng kiến cảnh sa mạc hóa đất
đai nơi mà họ đã canh tác từ hằng nhiều thế kỷ qua.
Trên thực tế, lượng nước bình quân theo đầu người của nhiều nước thấp hơn
nhiều so với “tuyến cảnh báo”. Năm 1990, trong số 18 quốc gia Trung Đông và
Bắc phi chỉ có 7 nước có lượng nước bình quân theo đầu người từ 100m3 trở
lên, đến năm 2005, lượng nước bình quân của khu vực này thấp hơn 670m3.
Lượng nước bình quân theo đầu người của các quốc gia như Angiêri, Burrundi,
Tandania,...chỉ trong khoảng:600-700m3,các nước Ixraen, Tuynidi…khoảng
400-500m3,các nước Xyri, Ả Rập Xê Út, Gioócđani, Yemen chỉ có khoảng 100-
200m3. Châu Á vốn là khu vực có tài nguyên nước phong phú nhưng do sự tăng
trưởng dân số và sự phát triển của kinh tế nên châu Á cũng sẽ trở thành châu lục
thiếu nước nghiêm trọng. Báo cáo nghiên cứu của 1 số chuyên gia quốc tế về tài
nguyên nước chỉ ra rằng, đến thế kỷ XXI, phần lớn các nước ở khu vực Châu Á
sẽ phải đứng trước nguy cơ thiếu nước trầm trọng.
Bắc Kinh gần đây cũng đã lo ngại rất nhiều cho các vùng đất đã sa mạc hóa
của họ, tạo thành những cơn bão quét qua thành phố Bắc Kinh. Theo thống kê
của Trung quốc, trong năm l950 chỉ có 5 trận bão cát thổi qua thành phố, nhưng
đến năm 2000 thì con số đó đã lên đến 13 cơn bão! Nhiều vùng đất ở miền tây
bắc Trung quốc đã sa mạc hóa rất nhanh, tạo ra sự khan hiếm nước ngọt rất trầm
trọng. Sông Hoàng Hà, một trong hai con sông huyết mạch lớn ở Trung quốc, có
đoạn hàng năm đã khô cạn đến ngàn cây số. Con sông này dài trên 3,400 dặm,
và là cái nôi của Trung quốc. Sông nhiều đoạn đã bị khô hạn, bùn ở lòng sông
bồi lên khi con nước cạn đi. Đến mùa nước lũ nước sông lại dâng lên rất mau
làm vỡ cả đê điều, nước tràn ra hai ven sông làm ngập lụt những vùng dọc theo
ven sông gây thiệt hại về mùa màng cùng nhân mạng khá lớn. Tình trạng hạn
hán thường xuyên biến các dòng sông khô cạn trong đó dòng sông Hoàng Hà có
nguy cơ khô cạn mau nhất. Từ năm cây số đến cửa khẩu của dòng sông này đã
bắt đầu khô cạn trong những tháng mùa hè (theo bản tường trình gần đây nhất
của ký giả Richard Hayes của dài BBC ở Bắc kinh)
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
5
Thế giới chúng ta đang sống chỉ có 3% nước ngọt, còn lại 97% là nước mặn
không thể dùng để uống hay canh tác được, mặc dầu gần đây đã có những quốc
gia tiến bộ đã dùng nước biển chế tạo ra nước ngọt như Hoa Kỳ hoặc Do Thái,
song giá thành của nước ngọt còn quá đắt và lại rất giới hạn. Trong số 3% nước
chúng ta có trên địa cầu, thì đã có đến 68.7% là nước đá dưới dạng đóng băng,
30.1% nước nằm trong lòng đất, 0.9% nước đá trong lòng đất, và phần còn lại là
0.3% là nguồn nước sông hồ và đầm lầy.
Trên một vài phần đất trên thế giới, nhu cầu nước ngọt đã vượt quá giới hạn
cung cấp. Lý do rất dễ hiểu là vì một số lớn các cư dân đó đã ở vào những vùng
đất khô hạn định kỳ hoặc thường xuyên. Theo thống kê của Viện nghiên cứu
môi sinh Stockholm (The Stockholm Environment Institute) gần đây cho biết
rằng một số rất lớn nhân loại đã ở vào những vùng đất khô hạn thiếu nước
thường xuyên, và nhu cầu dùng nước hằng ngày đã cao gấp đôi hơn sự tăng
trưởng nhân số. Những giếng nước đào thật sâu vào lòng đất cùng những hồ
chứa nước có thể cung cấp nước cho nhân loại một cách tạm thời, song số lượng
nước mưa và số lượng nước nằm trong lòng đất vẫn không thay đổi. Các chuyên
viên khí tượng tiên đoán rằng trong vòng 25 năm tới, số lượng nước mà mỗi
người trên thế giới đang dùng sẽ phải cắt đi một nửa. Trong khi đó một số nước
trên thế giới đã làm ô nhiễm nguồn nước địa phương của mình trầm trọng, như ở
Phần Lan chỉ có 5% nguồn nước sông rạch còn có thể dùng để uống, 75% bị ô
nhiễm nặng cho dù để dùng cho kĩ nghệ cũng không được.
Nhà máy cung cấp nước cho đô thị Mễ tây cơ, lớn đứng hàng thứ nhì trên
thế giới, nguồn nước uống cung cấp gần 80% cho thị dân ở đây đã tụt xuống
một cách đáng ngại. Bắc Kinh, thủ đô của Trung quốc cũng đang gặp phải nạn
thiếu nước như trên. Lượng nước dùng đang trên đà tụt xuống 3 feet mỗi năm,
và 1/3 các giếng nước cung cấp cho thành phố hầu như đã khô cạn. Hàm lượng
nước vĩ đại Ogallala của Hoa Kỳ cũng đã dùng gần hết cho việc canh tác nông
sản ở các miền Tây Bắc tiểu bang Texas, hiện đang co rút lại đến 1/3 vì thiếu
nước để canh tác. Hai nước lớn là Trung Hoa và Ấn độ, đứng hạng nhì và ba
trên đà sản xuất nông phẩm cũng đã khựng lại đối đầu với tình trạng thiếu nước
ngày càng trầm trọng. Tình trạng càng bi đát hơn vì các giòng sông lớn như sông
Hằng (Ganges) bên Ấn độ đã không còn chảy ra đến biển vì dòng sông đã đổi
chiều chảy, cũng giống như giòng sông Colorado ở Bắc Mỹ vậy.
Cơ thể chúng ta rất cần nước sạch để đem các chất thải ra ngoài, thế nhưng
lại không có đủ nước sạch để sử dụng. Con số người trên địa cầu hiện nay không
có đầy đủ nước sạch để sử dụng đã gia tăng từ 2.6 tỉ người vào năm 1990 lên
đến 2.9 tỉ người vào năm 1997 và từ đó đến nay chỉ có tăng. Con số đó chiếm
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
6
gần nửa dân số trên địa cầu, và điều kiện vệ sinh của nước là cả một vấn đề sinh
tử.
Để sản xuất thực phẩm cũng phải tùy thuộc vào nước. Để tưới cho hoa màu
cây trái dĩ nhiên chúng ta cũng cần đến nước và nước mưa. Những thời gian gần
đây “dẫn thủy nhập điền” trở thành một phương tiện chính để có thể cung cấp
thực phẩm cho nhân số hoàn cầu càng ngày càng gia tăng. Ngày nay 36% mùa
màng trên toàn thế giới đều dựa vào phương tiện “dẫn thủy nhập điền”. Tổng số
các vùng đất canh tác hoa màu trên thế giới nhờ vào phương tiện dẫn thủy đó đã
lên đến tột đỉnh khoảng hai mươi năm về trước, và bây giờ thì đang tụt xuống
một cách từ từ. Nếu ta phải dùng rất nhiều nước để dội cầu cho mạnh, cho bồn
rửa mặt và cho bồn tắm thật sạch, thật khó mà tin rằng thế giới chúng ta đang
sống đã không cung cấp đủ nước cho chúng ta xài. Nên nhớ rằng đó là chỉ mới
có là 20% những người hưởng thụ được những phương tiện xa xỉ trên mà thôi.
Tại lục địa Phi châu hầu hết đàn bà phải mất mỗi ngày ít nhất là 6 tiếng đồng hồ
để đi kiếm nước đặng dùng và thường thường thì họ chỉ tìm được nước dơ bẩn
và ô nhiễm mà thôi. Dĩ nhiên là những người đàn bà đó hiểu thế nào là nước
sạch, nhưng họ phải đối diện một thực tế phủ phàng rằng càng ngày nguồn nước
càng cạn kiệt! Thế giới với kĩ thuật hiện đại có thể giải quyết vấn nạn này được
không? Nước đã đi dâu hết ? Trong khi đó thì nhu cầu đòi hỏi nước càng ngày
càng gia tăng.
Khu vực Nam Á, hạn hán ngày càng trầm trọng, do khai thác nước ngầm bừa
bãi nên tài nguyên nước ngầm của các nước Ấn Độ, Pakixtan, Banglađet…bị
khô kiệt. Tổng lượng Tài nguyên nước của Trung Quốc đứng thứ 6 trên thế giới,
nhưng lượng nước tính theo bình quân đầu người chỉ có 2400m3, thấp hơn rất
nhiều so với lượng nước bình quân đầu người trên Thế giới là 7700m3, chỉ đứng
ở vị trí 109 và bị liệt vào 1 trong số các quốc gia thiếu nước trên thế giới. Lượng
nước bình quân theo đầu người của 9 tỉnh miền bắc Trung Quốc chưa đến
500m3, thấp hơn tiêu chuẩn lượng nước ngọt thấp nhất thế giới. Diện tích biển
nước mặn Aran đã thu nhỏ lại còn không bằng một nửa trước đây. Khu vực
Trung Á cũng đang đứng trước vấn đề thiếu nước, 5 quốc gia ven biển đã bắt
đầu hành động để bảo vệ nguồn nước của khu vực này. Tài nguyên nước của
khu vực Châu Mỹ rất phong phú nhưng do phân bố không đồng đều nên các
bang miền Tây và miền Bắc Mêhicô vẫn thiếu nước, thành phố Mêhicô thường
xuyên không đủ nước để cung cấp trong thời gian dài, do việc khai thác bừa bãi
mạch nước ngầm đã làm cho thành cổ này mỗi năm tụt xuống 17cm. Xét ở góc
độ toàn cầu, các khu vực như Trung Đông, Bắc Phi, Trung Á, Nam Á đang ở
trong tình trạng thiếu nước nghiêm trọng, tài nguyên nước ngày càng có ảnh
hưởng to lớn đến sức khoẻ người dân, với môi trường sinh thái, và sự phát triển
kinh tế, chính trị, xã hội của những nước này
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
7
II/ NGUYÊN NHÂN CẠN KIỆT NGUỒN NƯỚC
( sinh viên thực hiện : Hoàng Thanh Phương )
Sự suy giảm mạnh mẽ về số lượng cũng như chất lượng của nước trên toàn
thế giới hiện nay là một thực tế nguy hiểm. Nước là nguồn tài nguyên thiên
nhiên quý hiếm và quan trọng số một. Nguy cơ thiếu nước là một hiểm họa lớn
cho sự sinh tồn của con người cũng như toàn bộ sự sống trên Trái Đất. Vậy
nguyên nhân nào đã dẫn đến tình trạng cạn kiệt nguồn nước ? Chúng ta sẽ cùng
tìm hiểu
1 ) Nguyên nhân “nhân tạo”
Nguyên nhân của thảm cảnh về nước trên thế giới hiện nay có rất nhiều,
nhưng chủ yếu vẫn là do sự gia tăng nhanh chóng những hoạt động kinh tế của
con người nhằm đáp ứng những nhu cầu sống còn của một số dân tăng quá
nhanh. Trong thế kỉ XX, nhu cầu của toàn thế giới về nước đã tăng lên gấp 7 lần
và cũng trong thời gian đó dân số tăng lên gấp 3 lần. Từ năm 1975 đến năm
1990 lượng nước dùng trong nông nghiệp toàn cầu tăng 6 lần, trong công nghiệp
tăng 21 lần, nước sinh hoạt của thành phố tăng 7,5 lần. Sự gia tăng dân số cùng
với sự phát triển kinh tế, kéo theo đó là sự gia tăng về nhu cầu nước sạch cho
sinh hoạt và sản xuất khiến cho khả năng đáp ứng của nguồn tài nguyên này
giảm dần. Ở Việt Nam hiện nay, mức đảm bảo nước trung bình cho một người
trong một năm đã giảm từ 12.800 m3/người vào năm 1990 xuống còn 10.900
m3/người vào năm 2000 và có khả năng chỉ còn khoảng 8.500 m3/người vào
khoảng 2020. Việt Nam có tài nguyên tương đối phong phú với tổng lượng dòng
chảy của các con sông chiếm khoảng 2% của thế giới, trong khi diện tích đất
liền chỉ chiếm khoảng 1,35%. Tuy nhiên, sự gia tăng dân số cùng với sự phát
triển kinh tế, kéo theo đó là sự gia tăng về nhu cầu nước sạch cho sinh hoạt và
sản xuất khiến cho khả năng đáp ứng của nguồn tài nguyên này giảm dần. Sự
tăng trưởng dân số ở các quốc gia đang phát triển nhưng thiếu nước ngày càng
nổi bật, vì vậy một số nước đang đứng trước nguy cơ tài nguyên nước không thể
nào đáp ứng được yêu cầu của việc tăng dân số
Nguồn nước ngọt và sạch là nguồn tài nguyên không thể thay thế. Tuy nhiên
nó đang ngày càng bị khan hiếm bởi sự khai thác quá mức, sự tiêu dùng lãng phí
và cũng bởi do chúng ta không có biện pháp quản lý tốt tài nguyên này. Để thỏa
mãn nhu cầu ngày càng tăng của mình, con người đã khai thác, vơ vét tất cả
những nguồn tài nguyên thiên nhiên (trong đó có nguồn nước quý giá) để đưa
vào sản xuất, bất chấp các quy luật tồn tại của chúng, miễn là thu được lợi nhuận
cao nhất, nhanh nhất. Một số công trình thủy lợi do không hợp lý trong thiết kế,
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
8
quản lý và sử dụng đã làm cho nước bị rò rỉ cháy thoát ra ngoài, gây ngập tràn
lan, lãng phí một lượng nước rất lớn. Ước tính 60% nước dùng trong thủy lợi đã
bị thất thoát qua các hệ thống tưới tiêu kém hiệu quả và 50% nước ở các vùng
đô thị bị lãng phí do rò rỉ và bốc hơi. Cuộc khủng hoảng nước trên thế giới hiện
nay, được nhận định, không chỉ do nước quá ít so với nhu cầu mà còn do quản lý
nguồn nước quá kém. Báo cáo của Liên Hợp Quốc còn cho thấy: nguồn nước
sạch toàn cầu đang cạn kiệt một cách đáng lo ngại. Hiện nay đã có khoảng
12.000 km3 nước sạch trên thế giới bị ô nhiễm. Hàng năm có hơn 2,2 triệu
người chết do các căn bệnh liên quan đến nguồn nước ô nhiễm và điều kiện vệ
sinh nghèo nàn.
Sự phá hoại môi trường sinh thái cũng là một trong những nguyên nhân làm
giảm tài nguyên nước ngọt của đất liền. Bất chấp những lời cảnh báo, con người
vẫn tiếp tục tác động ngày càng nhanh hơn, mạnh hơn lên giới tự nhiên vì lợi ích
riêng của mình. Cụ thể là rừng bị tàn phá ở nhiều nơi trên thế giới góp phần vào
việc làm xói mòn đất và khan hiếm nước. Hàng năm có khoảng 11 triệu ha rừng
bị chặt phá khiến cho đất đai bị thoái hóa, nguồn nước bị phá hủy, khả năng hấp
thụ và giữ nước giảm đi, mùa mưa nước tràn ngập, mùa mưa thiếu nước
lớn…v.v.. gây thiệt hại nghiêm trọng đến môi trường sống của con người.
Nước trong lòng đất mà chúng ta đang dùng là nguồn nước cung cấp bởi các
giếng. Ở Việt Nam, tình trạng khoan giếng tràn lan của dân cư là nguyên nhân
chính dẫn đến tình trạng nhiễm phèn, nhiễm mặn và cạn kiệt nguồn nước
nghiêm trọng.Việc đào giếng tạo thành các phễu mực nước ngày càng dày đặc.
Có nơi tốc độ hạ thấp phễu mực nước đến 2m/năm gây ra tình trạng tầng nước
ngầm thấm nước dơ bẩn nhanh chóng hơn. Hiện nay ở TP HCM, tổng công suất
khai thác tầng nước ngầm của thành phố đạt khoảng 520.000 m3/ngày và có thể
đạt đến mức 570.000 m3/ngày trong 5 năm nữa. Thế nhưng theo nghiên cứu từ
Liên đoàn địa chất thủy văn - địa chất công trình miền Nam thì lượng nước
ngầm bổ cập tự nhiên chỉ đạt khoảng chưa tới 200.000 m3/ngày. Điều này có
nghĩa trữ lượng nước ngầm không được bổ sung kịp thời và cần phải tăng cường
bổ cập nhân tạo bằng nguồn nước mưa, nước sông... . Ở các huyện Đức Trọng,
Đơn Dương, Di Linh… nhiều hộ nông dân và một số doanh nghiệp đã tự động
khoan giếng lấy nước tưới cho cây trồng, phục vụ chế biến nông sản với khối
lượng lớn đang làm cạn kiệt nguồn nước ngầm dẫn tới hiện tượng sạt lở đất kéo
dài.
Nạn khan hiếm nước chỉ là một mặt của vấn đề về nước hiện nay trên thế
giới. Mặt khác của vấn đề này là “chất lượng nước” cũng đang bị suy giảm một
cách nghiêm trọng. Ô nhiễm nước theo nhận định của mọi người thì nó là dạng ô
nhiễm nguy hiểm nhất, bởi vì toàn bộ sự sống trên Trái Đất gắn liền với nước Ở
một số vùng trên thế giới nước đã bị ô nhiễm nặng nề đến mức không thể dùng
Tiểu luận các vấn đề toàn cầu_ nhóm 8
9
được, ngay cả cho nông nghiệp và công nghiệp.. Nguyên nhân là do nước đã sử
dụng rồi (nước sinh hoạt và nước thải công nghiệp có nhiều chất độc hại) đã
không được xử lý. Các chất độc hại thẩm thấu xuống đất rồi đi vào các mạch
nước ngầm mang theo nhiều chất gây ô nhiễm cho nước. Theo báo cáo của “Tổ
chức quốc tế cứu trợ trẻ em của Liên hiệp quốc” thì nguồn nước trong đất là
nguồn nước nguy hiểm vì không nhìn thấy được và rằng một nửa số nước đó đã
dùng cho con người và cho việc canh tác. Cũng vì nước giếng là nước sạch và ít
bị ô nhiễm hơn nước trên mặt đất, một số lượng lớn đã dùng cho con người sử
dụng để uống, kể cả thành thị lẫn nông thôn. Nước ở các thành phố còn bị ô
nhiễm bởi các chất độc hại phân hủy từ các bãi rác thành phố, nước thải từ các
bệnh viện, các cơ sở y tế và các khu trại chăn nuôi …v..v.. Người ta ước tính
rằng 90% nước đã được sử dụng trong các nước đang phát triển đã không được
xử lý mà đổ trực tiếp vào môi trường. Nếu chúng ta dùng một cách có điều độ,
nước trong lòng đất sẽ cung cấp đủ cho chúng ta, vì nước mưa sẽ thấm vào lòng
đất sau mỗi cơn mưa và tồn trữ lại trong những hồ chứa dưới mặt đất. Nhưng
trong nhiều thập niên qua, con người đã lạm dụng bằng cách đặt ống mang nước
đến các nơi khác và tiêu dùng nhiều hơn khi thiên nhiên không tái tạo và tuần
hoàn kịp. Kết quả là mực nước trong lòng đất càng ngày càng sâu hơn, khó có
thể cho ta đào sâu đủ để lấy được nước. Khi mà nước các giếng đã cạn, thì hậu
quả về kinh tế và con người khó mà lường trước được mức độ thiệt hại nặng nề.
Việc thi công nhiều công trình thủy lợi, thủy điện có dung tích lớn đã tạo
nhiều điều kiện thuận lợi cho phát triển KT-XH , nhưng lại đang làm giảm diện
tích rừng tự nhiên và ảnh hưởng lớn đến tài nguyên nước. Đây là nguyên nhân
chính dẫn tới tình trạng sông suối cạn kiệt nước vào mùa khô và ngập úng trên
diện rộng vào mùa mưa hàng năm. Việc gia tăng khai thác khoáng sản trên đất
dốc cùng phần nào đang làm cho đất ngày càng bị xói mòn, rửa trôi làm bồi lấp
sông suối, ao hồ, dẫn đến tài nguyên nước ngày càng mai một.
Những hạn chế về mặt tiền vốn, kĩ thuật cũng phần nào dẫn đến tính trạng
thiếu thốn nước sạch ở một số nơi. Vì không có đủ vốn, kĩ thuật để khai thác,
bảo vệ và cung cấp nước ngọt cho sinh hoạt nên hơn ¼ dân số toàn thế giới thiếu
nước sạch, nước an toàn, khoảng 1,8 tỉ người trong tình trạng không có bảo đảm
y tế vệ sinh về nước.
2 ) Nguyên nhân “tự nhiên”
Không chỉ kiệt quệ trước nhu cầu tăng lên của con người, nguồn nước còn
có thể bị suy giảm do tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu, có mùa lượng mưa
tập