Tiểu luận Công ty cho thuê tài chính

Tiểu luận Công ty cho thuê tài chính CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 1  DANH SÁCH NHÓM 2 YZUZY 1.Trần Thị Mỹ Chi 2. Đặng Thị Ngọc Diễm 3. Nguyễn Thành Luân 4. Nguyễn Hoàng Nam 5. Ngô Thị Hồng Nga 6. Lê Thị Hà Thanh 7. Lê Hoài Khánh Vi CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 2  LỜI MỞ ĐẦU Khi thị trường tài chính của Việt Nam chưa thật sự phát triển, thì vấn đề vốn kinh doanh luôn là một bài toán đau đầu cho các nhà quản trị. Thực tế cho thấy, việc đổi mới công nghệ cũng như mua máy móc hiện đại ở các doanh nghiệp là một vấn đề bức thiết cần phải giải quyết.Nhìn chung, số máy móc hiện đại trong các nhà máy sản xuất không nhiều và quá trình đổi mới công nghệ không diễn ra thường xuyên. Với máy móc hiện đại sẽ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, năng suất lao động, giảm chi phí, nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường. Phần lớn máy móc ở các doanh nghiệp Việt Nam đã rất lạc hậu, cũ kỹ, lỗi thời, kém chết lượng.Làm thế nào để có được nguồn vốn dồi dào để đầu tư mua máy móc?Sử dụng nguồn vốn nào có hiệu quả nhất?Vấn đề thật nan giải! Nắm bắt được nhu cầu đó, các công ty cho thuê tài chính đã ra đời.Vậy cho thuê tài chính là gì, hoạt động của công ty cho thuê tài chính ra sao.Dân hoạt động tài chính vẫn nói rằng, cho thuê tài chính là một kênh tín dụng hữu hiệu cho doanh nghiệp, câu nói này có ý nghĩa ra sao?Chính vì những lý do như thế, nhóm chúng tôi đã chọn đề tài “CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH” CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 3  NHẬN XÉT CỦA GVHD YZUZY ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................... CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 4  MỤC LỤC YZUZY CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ THUYẾT .......................................................................................6 I. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHO THUÊ TÀI CHÍNH............................................6 1. Khái niệm........................................................................................................................6 2. Vai trò công ty cho thuê tài chính.................................................................................8 3. Các loại hình công ty cho thuê tài chính......................................................................8 4. Thời hạn hoạt động........................................................................................................8 5. Đặc điểm..........................................................................................................................9 6. Các chủ thể tham gia ...................................................................................................10 7.Điều kiện cho thuê tài chính.........................................................................................12 8.Tài sản cho thuê.............................................................................................................13 9. Số tiền cho thuê (P) ......................................................................................................13 10. Thời hạn cho thuê ......................................................................................................13 11. Kỳhạn thanh toán tiền thuê ......................................................................................14 12. Lãi suất cho thuê ........................................................................................................14 13. Tỷ lệ đặt cọc ................................................................................................................14 14. Giá chọn mua..............................................................................................................14 15. Thanh lý và bảo đảm trong giao dịch cho thuê.......................................................14 II. CÁC HÌNH THỨC CHO THUÊ TÀI CHÍNH..............................................................15 1. Cho thuê tài chính thông thường................................................................................15 2. Mua và cho thuê lại ......................................................................................................17 3. Cho thuê trả góp...........................................................................................................18 4. Cho thuê tài chính giáp lưng.......................................................................................18 CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 5  5. Cho thuê hợp tác ..........................................................................................................20 III. QUY TRÌNH CHO THUÊ TÀI CHÍNH ......................................................................21 1. Lập hồ sơ đề nghị tài trợ .............................................................................................21 2. Phân tích tín dụng ........................................................................................................21 3. Quyết định tài trợ.........................................................................................................22 4. Giải ngân (cho thuê).....................................................................................................22 5. Xử lý tài sản khi chấm dứt hợp đồng thuê ................................................................23 IV. Lợi ích của cho thuê tài chính. .......................................................................................24 CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VN HIỆN NAY............................................................................................................27 1.Sơ lược về thị trường cho thuê tài chính trên thế giới...............................................27 2. Thực trạng cho thuê tài chính tại VN ........................................................................28 3. Đề xuất giải pháp phát triển .......................................................................................34 KẾT LUẬN ............................................................................................................................37 TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................................38 CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 6  CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ THUYẾT I. NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ CHO THUÊ TÀI CHÍNH 1. Khái niệm ™ CTTC là hình thức cấp tín dụng trung dài hạn, trong đó bên cho thuê chuyển giao cho bên thuê quyền sử dụng tài sản cho thuê trong một khoảng thờigian xác định. Trong thời gian sử dụng tài sản, bên thuê phải trả tiền cho bên cho thuê. Khi kết thúc thời hạn cho thuê, bên thuê được quyền mua lại tài sản thuê hoặc tiếp tục thuê tài sản hoặc hoàn trả lại tài sản cho bên cho thuê. ™ Tại Việt Nam, Nghị định số 16/2001/NĐ-CP, Nghị định số 65/2005/NĐ-CP và Nghị định số 95/2008/NĐ-CP của Chính phủ, Luật Các TCTD năm 2010 đưa ra khái niệm CTTC: CTTC phải có một trong 04 điều kiện sau: - Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng cho thuê tài chính, bên thuê được nhận quyền sở hữu tài sản cho thuê hoặc tiếp tục thuê theo thỏa thuận của hai bên. - Khi kết thúc thời hạn cho thuê theo hợp đồng, bên thuê được quyền ưu tiên mua tài sản cho thuê theo giá danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế của tài sản cho thuê tại thời điểm mua lại. - Thời hạn cho thuê một tài sản phải ít nhất bằng 60% thời gian cần thiết để khấu hao tài sản cho thuê đó. - Tổng số tiền cho thuê một tài sản quy định tại hợp đồng cho thuê tài chính ít nhất bằng giá trị của tài sản đó tại thời điểm ký hợp đồng 9 CTTC có những đặc trưng như: thời gian thuê chiếm phần lớn thời gian hữu dụng của tài sản; bên thuê chịu mọi chi phí vận hành, bảo trì, bảo hiểm,… CTTC có sự khác biệt với cho thuê vận hành và cho vay của các ngân hàng thương mại (NHTM) về thời hạn, tài sản cho thuê,... 9 Hợp đồng cho thuê tài chính CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 7  Hợp đồng CTTC là phương thức thực hiện giao dịch CTTC, là hình thức pháp lý của quan hệ CTTC hình thành trên cơ sở sự thỏa thuận của các bên tham gia giao dịch CTTC. Hợp đồng CTTC được phân loại dựa vào các tiêu chí khác nhau. Chủ thể chính tham gia hoạt động CTTC theo quy định pháp luật hiện hành là Bên cho thuê và Bên thuê (trong một số một số giao dịch CTTC, còn có thể có nhà cung cấp và bên cho vay). Các bên giao kết hợp đồng CTTC phải đảm bảo các điều kiện để hợp đồng có hiệu lực.Hợp đồng CTTC có thể được chấm dứt theo thỏa thuận hoặc chấm dứt trước thời hạn. 9 Hoạt động huy động vốn Công ty CTTC huy động vốn từ các nguồn khác nhau: nguồn vốn chủ sở hữu, tiền gửi của tổ chức; vốn huy động từ tổ chức thông qua phát hành chứng chỉ tiền gửi, kỳ phiếu, tín phiếu, trái phiếu; vốn vay của TCTD, tổ chức tài chính trong nước và nước ngoài, vay NHNN dưới hình thức tái cấp vốn. 9 Hoạt động khác Các công ty CTTC được thực hiện hoạt động khác như: Tư vấn khách hàng về những vấn đề có liên quan đến nghiệp vụ CTTC; dịch vụ ủy thác; thực hiện dịch vụ bảo lãnh liên quan đến CTTC theo hướng dẫn NHNN; cho thuê vận hành và các hoạt động khác theo quy định pháp luật. Các hoạt động khác này góp phần tạo nguồn lực hỗ trợ, thúc đẩy sự phát triển của hoạt động CTTC, tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận giao dịch CTTC, nâng cao hiệu quả hoạt động của công ty CTTC ™ Bên cho thuê (công ty cho thuê tài chính) cam kết mua máy móc thiết bị, phương tiện vận chuyển và các động sản khác theo yêu cầu của Bên thuê và nắm quyền sở hữu đối với các tài sản thuê trong suốt quá trình thuê. ™ Bên thuê được sử dụng tài sản thuê, thanh toán tiền thuê trong suốt thời hạn thuê đã được hai bên thoả thuận và không được hủy bỏ hợp đồng thuê trước thời hạn. Khi kết thúc thời hạn thuê, Bên thuê được chuyển quyền sở hữu, mua lại hoặc tiếp tục thuê lại tài sản đó theo các điều kiện đã được hai bên thoả thuận. Tổng số tiền thuê một loại tài sản quy định tại hợp đồng cho thuê tài chính ít nhất phải tương đương với giá trị tài sản đó tại thời điểm ký CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 8  hợp đồng (trích nghị định 95/2008/NĐ-CP sửa đổi và bổ sung nghị định 16/2001/NĐ-CP của chính phủ về tổ chức và hoạt động của công ty cho thuê tài chính. 2. Vai trò công ty cho thuê tài chính Công ty CTTC là tổ chức tài chính trung gian giữa người thừa vốn và người thiếu vốn, tạo sự luân chuyển vốn trong nền kinh tế, phá vỡ thế độc quyền cho vay trung và dài hạn của các ngân hàng thương mại, tạo ra sự cạnh tranh có lợi cho khách hàng và nền kinh tế, giúp các DN tái cấu trúc nguồn vốn 3. Các loại hình công ty cho thuê tài chính: Công ty cho thuê tài chính là một tổ chức tín dụng phi ngân hàng, là pháp nhân Việt Nam. Công ty cho thuê tài chính được thành lập và hoạt động tại Việt Nam dưới các hình thức sau: 1. Công ty cho thuê tài chính Nhà nước. 2. Công ty cho thuê tài chính cổ phần. 3. Công ty cho thuê tài chính trực thuộc của tổ chức tín dụng. 4. Công ty cho thuê tài chính liên doanh. 5. Công ty cho thuê tài chính 100% vốn nước ngoài 4. Thời hạn hoạt động: Thời hạn hoạt động của công ty cho thuê tài chính tại Việt Nam tối đa là 50 năm.Trường hợp cần gia hạn thời hạn hoạt động phải được Ngân hàng Nhà nước chấp thuận.Mỗi lần gia hạn không quá 50 năm. Đối với những công ty cho thuê tài chính đã được thành lập và cấp Giấy phép hoạt động trước khi Nghị định này có hiệu lực, thời hạn hoạt động được áp dụng như quy định trong Giấy phép hoạt động đã cấp. CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 9  Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan quản lý Nhà nước về hoạt động cho thuê tài chính, có nhiệm vụ cấp và thu hồi Giấy phép thành lập và hoạt động; giám sát và thanh tra hoạt động của các công ty cho thuê tài chính; trình cơ quan Nhà nước có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các văn bản quy định về hoạt động cho thuê tài chính. 5.Đặc điểm. -Tín dụng trung dài hạn; - Bên đi thuê được tài trợ lên đến 100% nhu cầu đầu tư. Nếu so sánh với trường hợp vay trung dài hạn trong đó chủ đầu tư phải một số vốn đối ứng nhất định thì tín dụng thuê mua rõ ràng là có lợi hơn tín dụng đầu tư. - Người thuê là người chủ động hoàn toàn trong việc tìm và lựa chọn phương tiện hay tài sản để thuê, do vậy bên cho thuê không phải bỏ ra những chi phí liên quan đến công việc đó. - Phù hợp với những doanh nghiệp vừa và nhỏ với số vốn hạn chế không có khả năng tự tài trợ hình thành tài sản để hoạt động. - Giá cả thuê được xác định theo nguyên tắc đủ bù đắp khấu hao, chi phí và có lãi tương ứng với thời gian và số vốn đã bỏ ra của bên cho thuê - Khi hết hạn hợp đồng, bên thuê được quyền lựa chọn 1 trong 3 cách giải quyết: mua lại tài sản thuê theo giá đã thoa thuận hoặc tiếp tục thuê tài sản hoặc trả lại tài sản cho bên cho thuê. - Về mặt pháp lý, bên thuê chỉ là người quản lý sử dụng tài sản thuê còn quyền sở hữu tài sản thuê vẫn thuộc về bên cho thuê. - Tất cả các chi phí về bảo hiểm, bảo quản… tài sản thuê do bên thuê chịu. Các chi phí về bảo trì, sửa chữa nếu trong hợp đồng ghi do bên cung cấp chịu thì bên cung cấp phải thực hiện nghĩa vụ này. - Thời hạn cho thuê là bất biến, không thể thay đổi và thời hạn này phụ thuộc vào tuổi thọ của tài sản. Thông thường thời hạn này ít nhất phải lớn hơn ½ tuổi thọ tài sản. CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 10  - Quyền bên cho thuê được ưu tiên trong trường hợp bên thuê bị phá sản nghĩ là bên thê được quyền lấy lại tài sản của mình ngay lập tức nếu bên thuê bị tuyên bố phá sản. 6. Các chủ thể tham gia. Quyền và nghĩa vụ của các bên: ™ Bên cho thuê: 9 Quyền: - Yêu cầu bên thuê cung cấp các báo cáo quý, quyết toán tài chính năm và tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh và các vấn đề có liên quan đến tài sản cho thuê. - Kiểm tra việc quản lý và sử dụng tài sản cho thuê. - Mua, nhập khẩu tài sản cho thuê theo yêu cầu của bên thuê. - Gắn ký hiệu sở hữu trên tài sản cho thuê trong suốt thời hạn cho thuê. - Chuyển nhượng các quyền và nghĩa vụ của mình trong hợp đồng cho thuê tài chính cho một công ty cho thuê tài chính khác. Trong trường hợp này, bên cho thuê chỉ cần thông báo trước bằng văn bản cho bên thuê. - Yêu cầu bên thuê đặt tiền ký cược hoặc có người bảo lãnh thực hiện hợp đồng cho thuê tài chính nếu thấy cần thiết. BÊN CHO THUÊ BÊN CUNG CẤP BÊN THUÊ CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 11  - Giảm tiền thuê, gia hạn thời hạn trả tiền thuê, bán tài sản cho thuê theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. - Yêu cầu bên thuê bồi thường thiệt hại khi bên thuê vi phạm hợp đồng cho thuê tài chính. • Bên cho thuê có quyền chấm dứt hợp đồng cho thuê tài chính trước hạn khi có một trong các trường hợp sau: - Bên thuê không trả tiền thuê theo quy định trong hợp đồng cho thuê tài chính; - Bên thuê vi phạm các điều khoản của hợp đồng cho thuê tài chính; - Bên thuê bị phá sản, giải thể; - Người bảo lãnh bị phá sản, giải thể và bên cho thuê không chấp thuận đề nghị chấm dứt bảo lãnh hoặc đề nghị người bảo lãnh khác thay thế của Bên thuê. 9 Nghĩa vụ - Ký hợp đồng mua tài sản với bên cung ứng theo các điều kiện đã được thoả thuận giữa bên thuê và bên cung ứng. Bên cho thuê không chịu trách nhiệm về việc tài sản cho thuê không được giao hoặc giao không đúng với các điều kiện do bên thuê thoả thuận với bên cung ứng. - Đăng ký quyền sở hữu, làm thủ tục mua bảo hiểm đối với tài sản cho thuê. - Thực hiện đầy đủ, đúng các điều khoản đã cam kết trong hợp đồng. ™ Bên thuê 9 Quyền: - Lựa chọn, thoả thuận với bên cung ứng về đặc tính kỹ thuật, chủng loại, giá cả, cách thức và thời hạn giao nhận, lắp đặt và bảo hành tài sản cho thuê. - Trực tiếp nhận tài sản cho thuê từ bên cung ứng theo thoả thuận trong hợp đồng mua tài sản. - Quyết định việc mua tài sản hoặc tiếp tục thuê sau khi kết thúc hợp đồng cho thuê tài chính. - Yêu cầu bên cho thuê bồi thường thiệt hại khi bên cho thuê vi phạm hợp đồng cho thuê tài chính. • Bên thuê có thể chấm dứt hợp đồng trước hạn khi bên cho thuê vi phạm một trong các trường hợp sau: CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH    GVHD: PGS.TS Bùi Kim Yến  Nhóm 2 – Cao học‐ NH Đêm 1  Trang 12  - Bên cho thuê không giao đúng hạn tài sản cho thuê; - Bên cho thuê vi phạm hợp đồng. - Hợp đồng cho thuê tài chính được chấm dứt trước hạn cho thuê trong trường hợp tài sản cho thuê bị mất, hỏng không thể phục hồi sửa chữa. - Hợp đồng cho thuê tài chính được chấm dứt trước khi kết thúc thời hạn cho thuê trong trường hợp bên cho thuê chấp thuận để bên thuê thanh toán toàn bộ tiền thuê trước thời hạn ghi tại hợp đồng cho thuê tài chính. 9 Nghĩa vụ - Cung cấp các báo cáo quý, quyết toán tài chính năm và tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh, các vấn đề liên quan đến tài sản thuê khi bên cho thuê yêu cầu; tạo điều kiện để bên cho thuê kiểm tra tài sản cho thuê. - Chịu trách nhiệm về sự lựa chọn, thoả thuận nêu tại khoản 1 Điều 25 của Nghị định này. - Sử dụng tài sản thuê đúng mục đích đã thoả thuận trong hợp đồng cho thuê tài chính; không được chuyển quyền sử dụng tài sản thuê cho cá nhân, tổ chức khác nếu không được bên cho thuê đồng ý bằng văn bản. - Trả tiền thuê theo thoả thuận trong hợp đồng cho thuê tài chính và thanh toán các chi phí có liên quan đến việc nhập khẩu, thuế, lệ phí đăng ký quyền sở hữu, bảo hiểm đối với tài sản thuê. - Chịu mọi rủi ro về việc mất mát, hư hỏng đối với tài sản thuê và chịu trách nhiệm về mọi hậu quả do việc sử dụng tài sản thuê gây ra đối với tổ chức và cá nhân khác trong quá trình sử dụng tài sản thuê. - Bảo dưỡng, sửa chữa tài sản thuê trong thời hạn thuê. Không được tẩy xoá, làm hỏng ký hiệu sở hữu gắn trên tài sản thuê. - Không được dùng tài sản thuê để thế chấp, cầm cố hoặc để đảm bảo thực hiện