Tiểu luận Khủng hoảng kinh tế Mỹ: Thách thức, cơ hội và những bài học cho Việt Nam

Nguyễn Hằng Phương lớp DH23nh8 TIỂU LUẬN MÔN KINH TẾ VĨ MÔ KHỦNG HOẢNG KINH TẾ MỸ-THÁCH THỨC,CƠ HỘI-NHỮNG BÀI HỌC CHO VIỆT NAM / I)Nguyên nhân khủng hoảng kinh tế Mỹ Nguyên nhân trực tiếp và rõ ràng nhất của cuộc khủng hoảng tài chính lần này là sự suy sụp của thị trường bất động sản. Từ lâu nay đa số người Mỹ vay tiền ở ngân hàng mua nhà với thời hạn từ 10 đến 30 năm .Đó là môt việc bình thường.Do đó giữa lãi suất và tình hình của thị trường bất động sản có một sự liên hệ hết sức chặt chẽ.Khi lãi suất thấp ,dễ vay mượn đương nhiên mọi người sẽ đổ xô đi mua nhà,giá nhà cửa sẽ được đẩy lên cao ,ngược lại khi lãi suất cao,thị trường bất động sản giẫm chân tại chỗ ,người bán nhiều hơn người mua,đấy giá nhà cửa xuống thấp Bắt đầu từ năm 2001 để giúp nền kinh tế thoát khỏi tình trạng trì trệ ,cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed)đã liên tục hạ thấp lãi suất dẫn đến các ngân hàng cũng hạ lãi suất cho vay tiền mua bất động sản(vào giữa năm 2000 lãi suất của fed là trên 6% nhưng đến giữa năm 2003 chỉ còn 1%). Hơn nữa lúc bấy giờ chính phủ khuyến khích và tạo điều kiện cho dân nghèo và nhóm dân da màu được vay tiền dễ dàng hơn để mua nhà. Nhiều định chế đặt ra từ sau cuộc khủng hoảng 1929 bị xóa bỏ như việc phân định hai loại hoạt động riêng biệt là ngân hàng đòi hỏi cẩn trọng ,giảm rủi ro vì là dùng tiền của khách hàng và công ty tài chính ,nhằm thu hút vốn tư có như phát hành cổ phiếu ,giấy nợ là những hoạt động có rủi ro cao. Rõ ràng ngân hàng không thể làm công ty tài chính và ngược lại .cũng thế công ty phi tài chính không thể lập ngân hàng và ngược lại.nếu có cổ phiếu ở mức độ nào đó thì phải chịu sự kiểm soát chặt chẽ để tránh tự mình cho mình mượn tiền .Ngoài ra các định chế về vay mượn mua nhà thí dụ như phải có tỷ lệ vốn tối thiểu bỏ ra,tiền chi trả nợ thường xuyên không thể hơn một tỷ lệ nào đó so với thu nhập thương xuyên (thí dụ 30%) Các định chế này đã bị xóa bỏ.Các ngân hàng và các tổ chức cho vay thấy bở ào ạt tạo ra những hợp đồng cho vay không đủ tiêu chuẩn và khuyến khích cả những người không đủ khả năng tài chính vay tiên để mua nhà.Gần như ai mượn tiền cũng được với khẩu hiệu người nghèo phải có nhà. Thị trường bất động sản trở nên rất nhôn nhịp.Có nhiều người thu nhập thấp hoặc không có tín dụng tốt đổ xô đi mua nhà.Để có thể vay được tiền nhóm người này phải trả lãi suất cao hơn và thường được mượn dưới hình thức lãi suất điều chỉnh theo thời gian.Các tổ chức cho vay “sáng chế”ra những hợp đồng bắt đầu bằng lãi suất rất thấp trong những năm đầu .Sau đó điều chỉnh lại theo lãi suất của thị trường(VD :nếu thỏa thuận là được vay với lãi suất 6% và điều chỉnh sau 3 năm thì đúng 3 năm sau lãi suất mới sẽ được ấn định theo thời điểm đó).Cũng có những nhà đầu cơ ở một số nơi mua bất động sản và hy vọng sẽ bán lại để kiếm lời trong một thời gian ngắn Bất kể khả năng trả nợ của nhóm người này khoản tiền cho vay dành cho nhóm này tăng lên vùn vut.Theo ước tính thì nó tăng từ 160 tỉ USD năm 2001 lên 540 tỉ năm 2004 và trên 1300 tỉ vào năm 2007 Hai công ty được bảo trợ bởi chính phủ là Fannie Mae và Freddie Mac đã giúp đổ vốn vào thị trường bất động sản bằng cách mua lại các khoản cho vay của ngân hàng thương mại ,biến chúng thành các loại chứng từ được bảo đảm bằng các khoản vay thế chấp(MBS-mortage –backed security),rồi bán lại cho các nhà đầu tư phố Wall ,đặc biệt là các ngân hàng đầu tư khổng lồ là Bears Strearns và Merrill Lynch.Các tổ chức tài chính phố Wall đã gom góp các hợp đồng cho vay bất động sản này lại và phát hành chứng khoán phát sinh,được bảo đảm bởi những hợp đồng cho vay thế chấp để bán ra trên khắp các thị trường quốc tế. Các tổ chức giám định hệ số tín nhiệm (Credit rating agencies)đánh giá cao loại sản phẩm phát sinh này.Và nó được các ngân hàng ,công ty bảo hiểm ,quỹ đầu tư ,quỹ hưu trí trên toàn thế giới mua mà không biết rằng các hợp đồng cho vay bất động sản dùng để bảo dảm không dủ tiêu chuẩn . Trước năm 2006 thì thị trường bất động sản chưa có dấu hiệu nào của việc nổ bong bóng ,sự cạnh tranh lẫn nhau và sự xuất hiện của CDS-credit default swap (hợp đồng bảo lãnh nợ khó đòi ,do các tổ chức tài chính và các công ty bảo hiểm bán ra theo đó bên mua CDS sẽ được bên bán bảo đảm sẽ hoàn trả đầy đủ số nợ cho vay nếu bên vay không trả được nợ) đã khiến các công ty mạnh tay mua các khoản cho vay đầy mạo hiểm này Điều này lại làm cho các công ty bán bảo hiểm càng mạnh tay hơn trong việc bán CDS ra thị trường bất chấp khả năng bảo đảm của mình. Vay tiền dễ dàng nên nhu cầu mua nhà tăng lên rất cao điều này đã đây giá bất động sản tăng lên liên tục.Giá nhà bình quân đã tăng 54% chỉ trong vòng 4 năm từ 2001(năm bắt đầu cắt mạnh lãi suất )đến 2005.Ai cũng tin rằng giá nhà không bao giờ xuống .Kết quả là người ta sẵn sàng mua nhà với giá cao bất chấp giá trị thực và khả năng trả nợ sau này vì nghĩ rằng nếu cần là bán thì vừa trả được nợ vừa có lời Định luật kinh tế là khi giá quá cao so với thu nhập thì giá phải xuống,nó đã xảy ra ở Nhật năm 1990 tạo ra cuộc khủng hoảng kéo dài 10 năm.Vậy thì nó phải xảy ra ở Mỹ Trong vài năm trở lại đây thị trường bất động sản liên tiếp hạ nhiệt,người đi vay đã không có khả năng trả được nợ lại cũng rất khó bán bất động sản để trả nợ,và kể cả bán được thì giá trị của bất động sản cũng đã giảm thấp tới mức không còn khả năng trả nợ Hậu quả là một số lớn hợp đồng cho vay bất động sản dùng để bảo đảm MBS là nợ khó đòi,MBS mất giá thảm hại trên thị trường ,thậm chí không còn mua bán được.Các ngân hàng ,công ty bảo hiểm các tổ chức tài chính nắm hàng nghìn tỷ USD chứng khoán đó không bán được ,mất khả năng thanh khoản và mất khả năng thanh toán đi đến gục ngã hoặc phá sản Theo ước tính của nhiều chuyên gia thì trong 22000 tỷ USD giá trị bất động sản tại Mỹ thì có tới 12000 tỷ USD là tiền đi vay,trong đó có tới khoảng 4000 tỷ USD là nợ xấu. Điều này không chỉ có ở Mỹ mà các thị trường tài chính nhiều nước châu Âu cũng bắt chước Mỹ phát hành trái phiếu phát sinh tương tự Trên toàn thế giới tổng số nợ bất động sản khó đòi và tổng số MBS nhiếm độc là chưa tính hết được.vì vậy tác động của nó trên toàn thế giới là chưa thể đo lường hết được Bear Stern,Indy Marc,Fannie Mae,Lehman brothers .Meryll lynch…(Mỹ),New century finnancial,nothern rock,HBOs(Anh),Dexia(Pháp Bỉ Luxembourg) …hoặc bị lung lay hoặc bị ngã gục Ở Mỹ tổng số CDS ước tính khoảng 35 nghìn tỷ USD ,và toàn thế giới khoảng 54.600 tỷ USD (theo ước tính của hiệp hội International swap and Derivatives association) Tập đoàn tài chính và bảo hiểm hàng đầu thế giới AIG bị đỗ vỡ một phần là do đầu tư vào MBS và phần lớn là do các hợp đồng CDS này. Cơn chấn động tài chính ở Hoa Kỳ chắc chắn sẽ khiến nhiều thị trường tài chính ,nhiều ngân hàng trên khắp thế giới rung động theo ,bởi hàng loạt ngân hàng trên thế giới đã đầu tư mua loại trái phiếu này. Đối với từng khu vực ,từng lĩh vực tác động sẽ khác nhau bởi nó phụ thuộc vào mối quan hệ kinh tế trong lĩnh vực vay trả nợ ,xuất nhập khẩu đầu tư kỹ thuật,công nghệ…những nước nào càng có mối quan hệ càng chặt chẽ với Mỹ thì càng chịu ảnh hưởng nặng nề Ông Alan Greenspan cựu chủ tịch Fed cho rằng khủng hoảng sẽ khiến hàng loạt định chế tài chính hàng đầu trên thế giới thua lỗ hoặc phá sản. “rõ ràng cuộc khủng hoảng này đang vượt xa những gì tôi từng chứng kiến ,và đến nay vẫn chưa được giải quyết”.Theo ông khủng hoảng sẽ còn tiếp diễn đến chừng nào giá nhà đất tại Mỹ ổn định trở lại Ngày 8-10 Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF)đưa ra đánh giá về triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới sẽ sụt giảm,trong đó nguyên nhân chính là ảnh hưởng khủng hoảng tài chính của Mỹ .Dự báo triển vọng tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2008 chỉ còn 3.9%(so với năm 2007 là 5%)và sẽ giảm xuống còn 3%vào năm 2009. VIỆT NAM CÓ TRÁNH ĐƯỢC CƠN BÃO KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH Kinh tế Mỹ là nền kinh tế lớn chiếm 30%tổng sản lượng ,chu chuyển vốn của nền kinh tế thế giới.Trong điều kiện toàn cầu hóa nền kinh tế như hiện nay thì “nhất cử nhất động của môt nền kinh tế nào cũng có ảnh hưởng nhất địn đối với thế giới ,chưa nói tới một nền kinh tế lớn như Mỹ Tác động của cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ là tác động mang tính hai chiều,song chủ yếu là tác động tiêu cực tới nền kinh tế toàn cầu cũng như của Việt Nam.Do sự hội nhập ngày càng sâu và rộng của nền kinh tế Việt Nam vào thế giới nên Việt Nam đương nhiên chịu những tác động nhất định ,tuy không trực tiếp “Những con khủng long tài chính giãy chết”là cụm từ mà các chuyên gia kinh tế dùng để nói về cuộc khủng hoảng kinh tế đang diễn ra một số cường quốc,trongđó cuộc khủng hoảng tài chính ở Mỹ là đáng lo ngại nhất ,vì không chỉ ảnh hưởng đến kinh tế Mỹ mà còn tác động đến kinh tế toàn cầu .Và Việt Nam cũng không nằm ngoài quỹ đạo này dù mức độ ảnh hưởng của mỗi ngành có thể khác nhau”.Tiến sĩ Nguyễn Quang A đã đánh giá như vậy Chuyên gia tư vấn kinh tế Nguyễn Xuân Nghĩa ở Cali nhận định về ảnh hưởng toàn cầu trong đó có những nước đang phát triển như Việt Nam: “Đối với thế giới ,nếu đầu máy kinh tế số một là Hoa Kỳ mà bị suy thoái thì ta sẽ có nạn suy thoái toàn cầu vì ba nền kinh tế mạnh còn lại là Nhật Bản ,Âu Châu và Trung Quốc đang bị suy trầm với nguy cơ lạm phát cao.Kịch bản ấy mà xảy ra ,các nước đang phát triển như Việt Nam sẽ khốn đốn vì đầu tư nước ngoài giảm mạnh cùng suy trầm sản xuất ,khủng hoảng hối đoái vì đồng bạc mất giá” Nhận thức rẳng cuộc khủng hoảng ở Mỹ sẽ ít ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường tài chính Việt Nam,vì ở lĩnh vực này chưa có sự liên thông với thị trường tài chính Mỹ và các nước phát triển khác và không tham gia mua bán chứng khoán phát sinh này. Chúng ta chỉ mới mở cửa tài khoản vốn vào mà hầu như chưa mở cửa dòng ra ,do vậy lượng tiền Việt Nam đầu tư ra bên ngoài không đáng kể và dòng vốn gián tiếp đổ vào Việt Nam chưa nhiều nên ta sẽ không chịu nhiều tác động từ cuộc khủng hoảng này so với các nước có mức độ hội nhập tài chính sâu rộng ^-^ Nhưng khủng hoảng tài chính toàn cầu đã ảnh hưởng đến laĩ suất tín dụng cho vay giữa các ngân hàng (London Inter Bank offer rate ,singapore Inter bank offer rate thường được dùng làm lãi suất cơ sở để các xí nghiệp và ngân hàng Việt Nam vay) .nó có thể ảnh hưởng tới nợ ngắn hạn của Việt Nam tại các ngân hàng thương mại doanh nghiệp Những tác động chính từ cuộc khủng hoảng đối với hệ thống tài chính Việt Nam theo ông Huỳnh Thế Du(chương trình giảng dạy kinh tế Fulbright hiện đang có mặt tại Mỹ) chủ yếu là yếu tố tâm lý. “Thấy Dow jones sụp thì VN-index cũng sụp theo ,trong khi hai thứ dường như không liên quan tới nhau nhiều” Đối với nền kinh tế những ảnh hưởng Ảnh hưởng lớn nhất đối với nền kinh tế Việt Nam trước hết là xuất khẩu bởi 60% GDP Việt Nam dùng để phục vụ xuất khẩu , Mỹ ,EU ,Nhật là những thị trường nhập khẩu quan trọng các mặt hàng dệt may ,da giày,thủy sản của Việt Nam đều khủng hoảng nên sức mua giảm.Như vây xuất khẩu có khả năng bị giảm mạnh là rất cao trong khi nhập khẩu có giảm củng giảm ít hơn xuất khẩu.điều này sẽ làm thâm hụt ngoại thương của Việt Nam gia tăng Sụt giảm đầu tư do sự giảm sút của dòng vốn bên ngoài chảy vào.Dòng vốn bên ngoài gồm vốn đầu tư trực tiếp(FDI),vốn đầu tư gián tiếp(ODA),vay nợ và kiều hối. Vốn đầu tư của nước ngoài vào Việt Nam có thể chững lại ,thậm chí vốn đã cam kết sẽ trễ hơn bởi 80% vốn đầu tư vào Việt Nam là vốn đi vay.khi không đi vay được thì nhà đầu tư sẽ khó giải ngân vào Việt Nam.vốn cam kết thì lớn nhưng vốn thực hiện được thì lại thấp,tình hình giải ngân vào những tháng cuối năm sẽ gặp khó khăn. “các quĩ đầu tư rủi ro đã cạn kiệt thanh khoản nên không có ý định chuyển vốn vào Việt Nam trong vài Năm tới”-ông Huỳnh Bửu Sơn nói Chuyên gia Việt kiều Trần Sĩ Chương cho rằng nguồn FDI vào Việt Nam sẽ thay đổi lớn ,theo đó chỉ trong quí này thôi sẽ thấy có sự điều chỉnh trong FDI vào Việt Nam và có thể sẽ nhỏ giọt xuống dưới 10 tỷ một năm Lượng kiều hối với doanh số 8-10 tỷ USD một năm là một nguồn thu rất quan trọng của VN,dòng kiều hối từ trước đên nay vẫn là một dòng ngoại tệ tương đối ổn định ,ngay cả trong thời kỳ kinh tế toàn cầu có khó khăn.trong một vài năm trở lại đây dòng kiều hối về VN tăng mạnh.Ngoài mục đích hỗ trợ thân nhân và đâu tư vào kinh doanh trong nền kinh tế thực thì một phần không nhỏ của dòng vốn kiều hối này có mục đích đầu tư vào chứng khoán và bất động sản-là những lĩnh vực không còn nóng như trước.đồng thời một phần lớn lượng kiều hối có nguồn từ Mỹ nên dòng kiều hối chắc chắn bị suy giảm.Theo ông Vũ Thành Tự Anh giám đốc phụ trách nghiên cứu chương trình giảng dạy Fulbirght thì sự suy giảm này không nhất thiết do sự khủng hoảng tì chính thế giới gây ra mà có lẽ chủ yếu do các nguyên nhân nội tại của nền kinh tế Việt Nam^-^ Thị trường chứng khoán Việt Nam chưa gia nhập vào hệ thống thị trường chứng khoán thế giới nên ảnh hưởng tương đối nhỏ .Lo ngại là phần lớn các nhà đầu tư nước ngoài sẽ rút vốn khi nguồn vốn của họ bị co lại .Điều này tác động đến dự trữ ngoại hối và giá cả trên thị trường chứng khoán.Nhà đầu tư chứng khoán bán nhiều hơn mua sẽ làm giảm giá chứng khoán của VN.Trong thời gian tới huy động vốn gián tiếp vào thị trường cổ phiếu VN sẽ rất khó khăn do các nhà đầu tư hướng tới các kênh đầu tư an toàn .Điều này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường chứng khoán và quá trình cổ phần hóa các doanh nghiệp nhà nước trong những năm tới.Việc huy động vốn thông qua thị trường vốn khó khăn trong khi thị trường tín dụng thắt chặt sẽ chặn dòng vốn và đẩy chi phí tài chính của các doanh nghiệp lên cao.Việc phát hành chứng khoán huy động vốn trên thị trường quốc tế sẽ khó khăn do chi phí tăng cao(chính phủ việt nam có kế hoạch phát hành 1 tỷ USD và Vinashin có kế hoạch huy động 400 triệu USD vào năm 2009 đây là một thử thách lớn) Ông Trần Sĩ Chương chuyên gia kinh tế ngân hàng của quốc hôi Mỹ trong thập niên 1980 ví von trên Vietnamnet rằng chấn động khủng hoảng Mỹ vào Việt Nam như sóng thần Tsunami từ biển vào kênh rạch .VN chịu tác động ví như sóng thần qua biển vào con sông rồi mới qua kênh rạch TS Nguyễn Quang A viện trưởng viện nghiên cứu phát triển IDS ,nhận định “theo dự đoán của tôi tăng trưởng năm nay đạt 6,5% đên 7% là cùng ,nếu đạt được như vậy là tốt và nễu xu hướng phục hồi được củng cố ,thì việc đặt ra tăng trưởng của sang năm khoảng 7% đên 7.5% tôi nghĩ không quá lạc quan” Chuyên gia Võ Trí Thành thuộc viện nghiên cứu quản lý kinh tế trung ương trong nghiên cứu cập nhật ước tính lạm phát toàn năm 2008 là khoảng 24.5% và tăng trưởng chỉ khoảng 6.7%.Nhận định của ông được công bố tại diễn đàn kinh tế 2008 tổ chức hôm 2.10 tại Hà Nội.Ngoài ra chuyên gia này con dự báo nhiều ngành kinh tế của Việt Nam sẽ tăng trưởng thấp như công nghiệp và dịch vụ ở quanh mức 7%.Đặc biệt ngành xây dựng sẽ tăng trưởng âm -0.8đến -1%. Cơ hội cho Việt Nam Tác động tiêu cực là khó tránh khỏi nhưng cuộc khủng hoảng cũng đem đến cho Việt Nam những cơ hôi sau đây. ”Sự sụp đổ của các công ty tài chính phố Wall chỉ là sự sụp đổ của các mối quan hệ được xây dựng từ những tính toán kinh tế tồi cũ các doanh nhân .Những ràng buộc nợ nần xấu của các ngân hàng bị phá sản sẽ bị bung đứt,doanh nhân phạm phải sai lầm sẽ bị thua lỗ .Nhưng nguồn lực tư bản của các DN bị sụp đổ thì vẫn còn đó.Các nguồn lực sẽ nhanh chóng chuyển về cho những doanh nhân có khả năng hơn trong việc xây dựng được những mô hình quản lý tốt hơn.”(nguồn www.minhbien.org) Theo ông Huỳnh Thế Du nhận định "Thực tế ta có thể có những cơ hội: cơ hội thu hút đầu tư bởi dòng vốn đầu tư trên thế giới sẽ tập trung vào nơi có môi trường chính trị và kinh doanh ổn định như VN.Cơ hội tăng xuất khẩu ,theo nghĩa tăng mạnh những mặt hàng VN có lợi thế so sánh.Cơ hội chọn lọc nhập khẩu,chọn lọc nhập khẩu những mặt hàng công nghệ hiện đại mà các nước phát triển phải án do kinh tế đi xuống.Đồng thời qua những gì đã xảy ra VN có thể rút ra bài học kinh nghiệm cho mình.Đồng thời đây cũng là cơ hội tốt để củng cố lại hệ thóng tài chính trong nước vốn đang có rất nhiều vấn đề trục trặc.Khi có một hệ thống tài chính đúng nghĩa thì nền kinh tế sẽ tăng trưởng lành mạnh và phát triển bền vững.có lẽ đây là điểm có lợi nhất cho VN trong cuộc khủng hoảng này.Qua cuộc khủng hoảng này ,cấu trúc tài chính quốc tế sẽ thay đổi ,vai trò của những ông lớn hiện tại có khả năng sẽ giả sút ,những nước khác có thể có vai trò nhiều hơn,đây là cơ hôi cho nhiều nước. Tuy nhiên cũng cần khẳng định rằng trong tình huống này ,việc tìm kiếm những cơ hội sẽ rất khó khăn khi mà những người xung quanh những đối tác của mình đang gặp khó khăn Theo TS Nguyễn Quang A. “Thách thức cũng là cơ hội nếu ta nắm bắt được nó,tình hình kinh tế toàn cầu có thể ví như “nước đục”,mà với các DN ,nếu nắm được cơ hôi thì sẽ là con cò chứ đừng chậm chân như con trâu để uống nước đục.Chính DN hiểu mình nhất từ điểm mạnh đến điểm yếu và phải tự cứu lấy mình .Chẳng hạn DN có thể thay đổi tái cấu trúc về các lĩnh vực tài chính ,chiến lược quản trị để tránh tác động xấu biến động của thị trường chứng khoán ngân hàng Bài học cho nền kinh tế Từ cuộc khủng hoảng này ,VN có thể rút ra hững bài học cho mình . Tiến sĩ Vũ Quang Việt khẳng định “Cần bằng mọi cách giữ cho hệ thống ngân hàng lành mạnh.,sử dụng các biện pháp ,chính sách kinh tế hợp lý nhằm ngăn ngừa thị trường nhà đất mang tính đầu cơ,các cơ quan quản lý nhà nước phải giám định chặt chẽ hoạt động của các định chế tài chính tránh ngủ gục trên tay lái của mình,cần theo dõi chặt chẽ sự vận hành khó lường hay sự biến ảo của thị trường để có những uốn nắn hợp lý” Ông Mạc Quang Huy chuyên gia tài chính độc lập hiện đang có mặt ở Australia nhận xét”.Thị trường luôn có những thất bại của nó ,nếu để nó hoàn toàn tự do sẽ gây ra những tác động tiêu cực ,nhưng nếu can thiệp vào nó mộ cách thô bạo thì hậu quả của nó cũng không kém phần nghiêm trọng.Quan trọng là phải giữ được nềm tin trong quần chúng,bởi những gì đã diễn ra cho thấy bài học về khủng hoảng niềm tin(như chúng ta đã thấy khi hạ nghị viện Mỹ từ chối phê chuẩn gói cứu trợ 700 tỷ USD đã tạo ra làn sóng bán tháo cổ phiếu.việc phê chuẩn sau đó cũng như việc cắt giảm lãi suất đã không ngăn chặn được sự bán tháo.Cho đến đầu tuần qua khi các chính phủ nhiều nước đứng ra cam kết đảm bảo thanh toán hệ thống ngân hàng và cam kết bơm nguồn vốn lớn vào ngân hàng thì niềm tin mới quay trở lại).để ngăn chặn khủng hoảng niềm tin cần có các hành động quyết đoán triêt để ,kịp thời và thống nhất trên cơ sở minh bạch thông tin. Việt Nam cần xây dựng các chiến lược xử lý khủng hoảng trên cơ sở phân tích tình huống nhằm chuẩn bị tốt hơn cho tương lai” Tóm lại trong nền kinh tế toàn cầu hóa hôm nay,khủng hoảng tài chính và sự trì trệ của nền kinh tế Mỹ đang và sẽ ảnh hưởng đến nhiều nước trên thế giới,Việt Nam chắc chắn sẽ không thoát khỏi tác động của cơn bão táp suy thoái này.Đối mặt với cơn bão táp suy thoái này vừa có những thách thức nhưng cũng tạo ra nhiều cơ hội.Ta cần có cái nhìn tỉnh táo để rút ra những bài học,xây dựng một nền kinh tế lành mạnh và vững bền TÀI LIỆU THAM KHẢO www.minhbien.org +bài viết của tác giả Đinh Tuấn Minh +khủng hoảng tài chính thế giới ,đông nam á và Việt Nam(www.minhbien.org) +sự sụp đổ của tài chính phố wall và cơ hội cho nền kinh tế việt nam thời báo kinh tế sài gòn online www.vneconomy.com/ +nguyên nhân của cuộc khủng hoảng kinh tế Mỹ và ảnh hưởng của nó đến việt nam +ảnh hưởng khủng hoảng tài chính đến việt nam được và mất +ngân hàng rút tiền ở nước ngoài về thiệt hay không www.thanhnienonlie.com (bài viết “Cuộc khủng hoảng hình thành như thế nào”của giáo sư kinh tế Trần Văn Thọ,hiện đang nghiên cứu tại đại học Havard và TRần Le Anh phó giáo sư kinh tế và quản trị kinh doanh,đại học Lasell Boston.Mỹ) www.laodong.com.vn/ +khủng hoảng kinh tế mỹ lan mạnh toàn thế giới +từ cuộc khủng hoảng tài chính Mỹ thương mại việt nam đỗi mặt với những cơn dư chấn www.tuoitre.com.vn www.vnexpress.com.vn kinh tế Mỹ lâm vào cuộc khủng hoảng thế kỷ bài viêt “khủng hoảng Mỹ việt nam ít ảh hưởng nhưng đầy âu lo” của đài RFA