Tiểu luận Lạm phát

TR ƯỜNG ĐẠI H ỌC KINH T Ế TP.H Ồ CHÍ MINH VI ỆN ĐÀO T ẠO SAU ĐẠI H ỌC TI ỂU LU ẬN MÔN: KINH T Ế VĨ MÔ ĐỀ TÀI 6: LẠM PHÁT GVGD : TR ẦN TH Ị BÍCH DUNG NHÓM : 6 LỚP : CHK22D3 TP. H ồ Chí Minh tháng 3, n ăm 2013 Mục l ục 1. T ỔNG QUAN V Ề LẠM PHÁT .......................................................................................... 4 1.1. Khái ni ệm l ạm phát ........................................................................................................ 4 1.2 Đo l ường l ạm phát ......................................................................................................... 5 1.3 Phân lo ại l ạm phát .......................................................................................................... 6 1.3.1 V ề mặt định l ượng ................................................................................................... 6 1.3.2 V ề mặt định tính ...................................................................................................... 7 1.4 Nguyên nhân gây ra l ạm phát .......................................................................................... 7 1.4.1 L ạm phát do c ầu kéo ................................................................................................. 7 1.4.2 L ạm phát do c ầu thay đổi ........................................................................................... 8 1.4.3 L ạm phát do chi phí đẩy ............................................................................................ 8 1.4.4 L ạm phát do c ơ c ấu ................................................................................................... 9 1.4.5 L ạm phát do xu ất kh ẩu .............................................................................................. 9 1.4.6 L ạm phát do nh ập kh ẩu ............................................................................................. 9 1.4.7 Lạm phát ti ền t ệ ....................................................................................................... 9 1.4.8 L ạm phát đẻ ra l ạm phát .......................................................................................... 10 1.5 Tác động c ủa l ạm phát ................................................................................................... 10 1.5.1 Tác động phân ph ối l ại thu nh ập và c ủa c ải ................................................................ 11 1.5.2 Tác động đến phát tri ển kinh t ế và vi ệc làm ............................................................... 11 1.5.3 Các tác động khác ................................................................................................... 11 1.6 L ạm phát và lãi su ất ...................................................................................................... 12 1.6.1 Lãi su ất th ực và lãi su ất danh ngh ĩa .......................................................................... 12 1.6.2 Hi ệu ứng Fisher ...................................................................................................... 13 1.6.3 Hai lo ại lãi su ất th ực ............................................................................................... 13 2. TH ỰC TR ẠNG - NGUYÊN NHÂN GÂY RA L ẠM PHÁT Ở VI ỆT NAM ................ 15 2.1 Th ực tr ạng l ạm phát ở Vi ệt Nam trong nh ững n ăm g ần đây ............................................... 15 2.2 Nguyên nhân gây ra l ạm phát ở Vi ệt Nam trong nh ững n ăm g ần đây .................................. 22 2.2.1 Lạm phát chi phí đẩy .............................................................................................. 22 2.2.2 Nguyên nhân về phía tổng cầu ................................................................................. 25 2.2.3 Sự phối hợp thi ếu đồng bộ gi ữa chính sách tài khóa và chính sách ti ền tệ ....................... 26 2.2.4 Một số nguyên nhân khác ....................................................................................... 28 3. CÁC GIÁI PHÁP KI ỀM SOÁT L ẠM PHÁT CHO N ỀN KINH T Ế VI ỆT NAM...... 30 3.1 Một số giải pháp ki ểm soát lạm phát, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ trong ng ắn h ạn và dài h ạn .... 30 3.1.1 Các gi ải pháp trong ng ắn hạn .................................................................................... 30 3.1.2 Các gi ải pháp trong dài hạn ...................................................................................... 30 3.2 M ột s ố đề xu ất c ủa nhóm v ề các bi ện pháp ki ểm soát l ạm phát trong th ời gian s ắp t ới ........... 32 3.2.1 T ập trung tháo g ỡ khó kh ăn cho s ản xu ất kinh doanh, gi ải quy ết điểm ngh ẽn n ợ xấu, hàng tồn kho. ......................................................................................................................... 33 3.2.2 Chính sách ti ền t ệ và tài khóa c ần ti ếp t ục th ận tr ọng và linh ho ạt ................................. 36 3.2.3 Gi ảm chi tiêu công của chính ph ủ ............................................................................. 37 3.2.4 M ở rộng lãi su ất ở mức h ợp lý ................................................................................. 38 3.2.5 Ki ểm soát giá ........................................................................................................ 38 4. XU H ƯỚNG L ẠM PHÁT N ĂM 2013 VÀ SO SÁNH L ẠM PHÁT Ở VI ỆT NAM V ỚI MỘT S Ố N ƯỚC TRÊN TH Ế GI ỚI ..................................................................................... 39 4.1 Xu h ướng l ạm phát n ăm 2013 ........................................................................................ 39 4.2 So sánh l ạm phát ở Vi ệt Nam v ới m ột s ố nước trên th ế gi ới ............................................... 41 1. T ỔNG QUAN V Ề L ẠM PHÁT 1.1. Khái ni ệm l ạm phát Đã có r ất nhi ều quan điểm khác nhau v ề l ạm phát và m ỗi quan điểm đều có s ự ch ắc ch ắn v ề lu ận điểm và nh ững lý lu ận c ủa mình. Theo L.V.chandeler, D.C cliner v ới tr ường phái l ạm phát giá c ả thì kh ẳng định :l ạm phát là s ự t ăng giá hàng b ất k ể dài h ạn hay ng ắn h ạn , chu k ỳ hay đột xu ất. G.G. Mtrukhin lại cho r ằng : Trong đời s ống, t ổng m ức giá c ả t ăng tr ước h ết thông qua vi ệc t ăng giá không đồng đều ở t ừng nhóm hàng hoá và rút cu ộc d ẫn t ới vi ệc tăng giá c ả nói chung. V ới ý ngh ĩa nh ư v ậy có th ể xem s ự m ất giá c ủa đồng ti ền là lạm phát. Ông c ũng ch ỉ rõ: lạm phát, đó là hình th ức tràn tr ề t ư b ản m ột cách ti ềm tàng ( t ự phát ho ặc có d ụng ý) là s ự phân ph ối l ại s ản ph ẩm xã h ội và thu nh ập qu ốc dân thông qua giá c ả gi ữa các khu v ực c ủa quá trình tái s ản xu ất xã h ội, các ngành kinh t ế và các giai c ấp, các nhóm dân c ư xã h ội. Ở m ức bao quát h ơn P.A.Samuelson và W.D.Nordhaus trong cu ốn “Kinh t ế h ọc” đã được d ịch ra ti ếng vi ệt, xu ất b ản n ăm 1989 cho r ằng l ạm phát x ẩy ra khi m ức chung của giá c ả chi phí t ăng lên. Với lu ận thuy ết “L ạm phát l ưu thông ti ền t ệ “ J.Bondin và M. Friendman l ại cho rằng l ạm phát là đư a nhi ều ti ền th ừa vào l ưu thông làm cho giá c ả t ăng lên. M.Friedman nói “ l ạm phát ở m ọi lúc mo ị n ơi đều là hi ện t ượng c ủa l ưu thông ti ền tệ. L ạm phát xu ất hi ện và ch ỉ có th ể xu ất hi ện khi nào s ố l ượng ti ền trong l ưu thông tăng lên nhanh h ơn so v ới s ản xu ất” Tóm l ại, t ất c ả nh ững lu ận thuy ết, nh ững quan điểm v ề l ạm phát đã nêu trên đều đư a ra nh ững bi ểu hi ện ở m ột m ặt nào đó c ủa l ạm phát. Ngày nay ta có th ể hi ểu lạm phát là tình tr ạng m ức giá chung c ủa n ền kinh tế t ăng lên liên t ục trong m ột kho ảng th ời gian nh ất định. 1.2 Đo l ường l ạm phát Để đo l ường m ức độ l ạm phát mà n ền kinh t ế tr ải qua trong m ột th ời k ỳ nh ất định, các nhà th ống kê kinh t ế s ử d ụng ch ỉ tiêu t ỷ l ệ l ạm phát được tính b ằng ph ần tr ăm thay đổi của m ức giá chung. T ỷ l ệ l ạm phát cho th ời k ỳ t được tính theo công th ức sau: = . 100% πt : t ỷ l ệ l ạm phát c ủa th ời k ỳ t (có th ể là tháng, quí, ho ặc n ăm) Pt : m ức giá c ủa th ời k ỳ t Pt-1 : m ức giá c ủa th ời k ỳ tr ước đó Rõ ràng là để tính được t ỷ l ệ l ạm phát, tr ước h ết các nhà th ống kê ph ải quy ết định s ử dụng ch ỉ s ố giá nào để ph ản ánh m ức giá. Nh ư chúng ta đã bi ết là ng ười ta th ường s ử dụng ch ỉ s ố điều ch ỉnh GDP (D) và ch ỉ s ố giá tiêu dùng (CPI) để đo l ường m ức giá chung. Tuy nhiên, n ếu m ục tiêu là xác định ảnh h ưởng c ủa l ạm phát đến m ức s ống, thì rõ ràng ch ỉ s ố giá tiêu dùng t ỏ ra thích h ợp h ơn. Trong th ực t ế, các s ố li ệu công b ố chính th ức v ề l ạm phát trên toàn th ế gi ới đều được tính trên c ơ s ở CPI. CÁC KÊNH TRUY ỀN T ẢI ĐẾN L ẠM PHÁT Mức giá Giá hàng hóa th ươ ng m ại Giá hàng hóa phi th ươ ng m ại Giá th ế gi ới Tỷ giá Tổng c ầu Tổng cung (giá d ầu, g ạo và các đầu vào nh ập kh ẩu) Ti ền t ệ và tín Chi phí đầu vào dụng, lãi su ất, trong n ước và thu nh ập, tài s ản, nh ập kh ẩu, đôn chi tiêu và thu ế giá phía cung Nguy ễn Th ị Thu H ằng, Nguy ễn Đức Thành – 2011, VEPR 1.3 Phân lo ại l ạm phát Tùy theo tiêu th ức dùng để phân lo ại l ạm phát mà có các lo ại l ạm phát khác nhau. Ng ười ta phân lo ại l ạm phát trên c ơ s ở định l ượng và định tính. 1.3.1 V ề m ặt định l ượng Đó là d ựa trên t ỷ lệ ph ần tr ăm l ạm phát được tính trong n ăm, phân theo cách này thì l ạm phát có các lo ại sau: * L ạm phát v ừa ph ải: Được đặc tr ưng b ởi giá c ả t ăng ch ậm và có th ể d ự đoán tr ước được. Đối v ới các n ước đang phát tri ển , l ạm phát ở m ức độ m ột con s ố th ường được coi là l ạm phát v ừa ph ải. Đó là m ức l ạm phát mà bình th ường n ền kinh t ế tr ải qua và ít gây tác động tiêu c ực đến n ền kinh t ế. L ạm phát v ừa ph ải có hai c ấp độ c ơ b ản đó là: - Thi ểu phát: là t ỷ l ệ l ạm phát ở m ức 3 - 4 % m ột n ăm tr ở xu ống - Lạm phát th ấp: là m ức l ạm phát có t ỷ l ệ ở 3% đến 7% m ột n ăm * L ạm phát cao ( l ạm phát phi mã) : là lo ại l ạm phát ở m ức hai đến ba con s ố m ột năm. Lo ại l ạm phát này tác động tiêu c ực đến n ền kinh t ế , v ới nh ững h ậu qu ả c ực kì khó kh ăn cho đời s ống kinh t ế, xã h ội, chính tr ị trong n ước. L ạm phát phi mã được duy trì trong th ời gian dài s ẽ gây ra nh ững bi ến d ạng kinh t ế nghiêm tr ọng. Trong b ối cảnh đó, đồng ti ền b ị m ất giá r ất nhanh, cho nên m ọi ng ười ch ỉ gi ữ l ượng ti ền t ối thi ểu v ừa đủ cho các giao d ịch hàng ngày. M ọi ng ười có xu h ướng tích tr ữ hàng hoá, mua b ất động s ản và chuy ển sang s ử d ụng vàng ho ặc các ngo ại t ệ m ạnh để làm ph ươ ng ti ện thanh toán cho các giao d ịch có giá tr ị l ớn và tích lu ỹ c ủa c ải. * Siêu l ạm phát: là l ạm phát m ất ki ểm soát, m ột tình tr ạng giá c ả t ăng nhanh chóng khi ti ền t ệ m ất giá tr ị. Siêu l ạm phát là l ạm phát ở m ức 4 con s ố, t ừ 1000% tr ở lên. Đặc điểm chung c ủa m ọi cu ộc siêu l ạm phát là s ự gia t ăng quá m ức trong cung ti ền, điều này th ường b ắt ngu ồn t ừ s ự c ần thi ết ph ải tài tr ợ cho thâm h ụt ngân sách quá l ớn. H ơn n ữa m ột khi l ạm phát cao đã b ắt đầu , tình hình thâm h ụt ngân sách có th ể tr ở nên không th ể ki ểm soát được: l ạm phát cao d ẫn đến gi ảm m ạnh ngu ồn thu t ừ thu ế tính theo ph ần tr ăm so v ới GDP mà điều này đến l ượt nó làm t ăng thâm h ụt ngân sách và d ẫn đến l ạm phát cao h ơn. 1.3.2 V ề m ặt định tính Lạm phát được chia thành nhi ều lo ại khác nhau, tu ỳ theo tính ch ất c ủa l ạm phát mà ng ười ta chia thành các lo ại c ơ b ản sau: - Lạm phát thu ần túy: Đây là tr ường h ợp đặc bi ệt c ủa l ạm phát, h ầu nh ư giá c ả c ủa mọi lo ại hàng hoá đều t ăng lên cùng m ột t ỷ l ệ trong cùng m ột đơ n v ị th ời gian. - Lạm phát cân b ằng: Là lo ại l ạm phát có m ức giá chung t ăng t ươ ng ứng v ới m ức tăng thu nh ập. - Lạm phát được d ự đoán tr ước: Là l ạm phát mà m ọi ng ười có th ể d ự đoán tr ước nh ờ vào s ự di ễn ti ến liên t ục theo chu ỗi th ời gian trong nhi ều n ăm. - Lạm phát không được d ự đoán tr ước: Là l ạm phát x ảy ra b ất ng ờ, ngoài s ự tiên li ệu của m ọi ng ười v ề quy mô, c ường độ c ũng nh ư m ức độ tác động. - Lạm phát cao và l ạm phát th ấp: l ạm phát cao là m ức l ạm phát mà t ỷ l ệ t ăng thu nh ập t ăng th ấp h ơn t ỷ l ệ l ạm phát, l ạm phát th ấp là m ức t ăng thu nh ập t ăng cao h ơn mức độ t ăng c ủa t ỷ l ệ l ạm phát. 1.4 Nguyên nhân gây ra l ạm phát 1.4.1 Lạm phát do c ầu kéo Kinh t ế học Keynes cho r ằng n ếu tổng c ầu cao h ơn tổng cung ở mức toàn d ụng lao động, thì s ẽ sinh ra l ạm phát. Điều này có th ể gi ải thích qua sơ đồ AD-AS. Đường AD d ịch sang ph ải trong khi đường AS gi ữ nguyên s ẽ khi ến cho m ức giá và s ản l ượng cùng t ăng. Trong khi đó, ch ủ ngh ĩa ti ền t ệ gi ải thích r ằng do t ổng c ầu cao h ơn t ổng cung, ng ười ta có cầu v ề ti ền m ặt cao h ơn, d ẫn t ới cung ti ền ph ải t ăng lên để đáp ứng. Do đó có lạm phát. 1.4.2 Lạm phát do c ầu thay đổi Gi ả dụ lượng c ầu về một m ặt hàng gi ảm đi, trong khi l ượng c ầu v ề một m ặt hàng khác l ại t ăng lên. N ếu th ị tr ường có ng ười cung c ấp độc quy ền và giá c ả có tính ch ất cứng nh ắc phía d ưới (ch ỉ có th ể tăng mà không th ể gi ảm), thì m ặt hàng mà l ượng cầu gi ảm v ẫn không gi ảm giá. Trong khi đó m ặt hàng có l ượng c ầu t ăng th ì l ại t ăng giá. K ết qu ả là m ức giá chung t ăng lên, ngh ĩa là l ạm phát. 1.4.3 Lạm phát do chi phí đẩy Nếu ti ền công danh ngh ĩa tăng lên, thì chi phí s ản xu ất c ủa các xí nghi ệp t ăng. Các xí nghi ệp vì mu ốn b ảo toàn m ức l ợi nhu ận c ủa mình s ẽ tăng giá t hành s ản ph ẩm. Mức giá chung c ủa toàn th ể nền kinh t ế cũng t ăng. 1.4.4 L ạm phát do c ơ c ấu Ngành kinh doanh có hi ệu qu ả tăng ti ền công danh ngh ĩa cho ng ười lao động. Ngành kinh doanh không hi ệu qu ả, vì th ế, không th ể không t ăng ti ền công cho ng ười lao động trong ngành mình. Nh ưng để đảm b ảo m ức l ợi nhu ận, ngành kinh doanh kém hi ệu qu ả sẽ tăng giá thành s ản ph ẩm. L ạm phát n ảy sinh vì điều đó. 1.4.5 L ạm phát do xu ất kh ẩ u Xuất kh ẩu tăng d ẫn t ới t ổng c ầu t ăng cao h ơn t ổng cung, ho ặc s ản ph ẩm được huy động cho xu ất kh ẩu khi ến l ượng cung s ản ph ẩm cho th ị tr ường trong n ước gi ảm khi ến t ổng cung th ấp h ơn t ổng c ầu. L ạm phát n ảy sinh do t ổng cung và t ổng c ầu m ất cân b ằng. 1.4.6 L ạm phát do nh ập kh ẩu Sản ph ẩm không t ự sản xu ất trong n ước được mà ph ải nh ập kh ẩu. Khi giá nh ập kh ẩu t ăng (do nhà cung c ấp n ước ngoài t ăng giá nh ư trong tr ường OPEC quy ết định tăng giá d ầu, hay do đồng ti ền trong n ước xu ống giá) thì giá bán s ản ph ẩm đó trong nước c ũng t ăng. L ạm phát hình thành khi m ức giá chung b ị giá nh ập kh ẩu đội lên. 1.4.7 L ạm phát ti ền t ệ Cung ti ền t ăng (ch ẳng h ạn do [ngân hàng trung ươ ng] mua ngo ại t ệ vào để gi ữ cho đồng ti ền ngo ại t ệ kh ỏi m ất giá so v ới trong n ước; hay ch ẳng h ạn do ngân hàng trung ươ ng mua [công trái] theo yêu c ầu c ủa nhà n ước) khi ến cho l ượng ti ền trong l ưu thông t ăng lên là nguyên nhân gây ra l ạm phát. Lạm phát lo ại này nguyên nhân là do l ượng ti ền trong n ền kinh t ế quá nhi ều, v ượt quá mức h ấp th ụ của nó, ngh ĩa là v ượt quá kh ả năng cung ứng giá tr ị của n ền kinh t ế́. Có th ể do ngân hàng trung ươ ng l ưu thông l ượng ti ền quá l ớn trong nền kinh t ế bằng các nghi ệp v ụ th ị tr ường m ở hay chính sách ti ền t ệ nới l ỏng. Khi l ượng ti ền l ưu thông quá lớn, ví d ụ trong tay b ạn có nhi ều h ơn 100 tri ệu..., thì s ự tiêu dùng theo đó mà t ăng r ất lớn theo xã h ội. ÁP l ực cung h ạn ch ế dẫn t ới t ăng giá trên thị tr ường, và do đó s ức ép lạm phát t ăng lên. 1.4.8 L ạm phát đẻ ra l ạm phát Khi nh ận th ấy có l ạm phát, cá nhân v ới dự tính duy lý đó là tâm lý d ự tr ữ, giá tăng lên ng ười dân t ự phán đoán, t ự suy ngh ĩ là đồng ti ền không ổn định thì giá c ả sẽ tăng cao t ạo nên tâm lý d ự tr ữ đẩy m ạnh tiêu dùng hi ện t ại t ổng c ầu tr ở nên cao h ơn tổng cung hàng hóa s ẽ càng tr ở nên khan hi ếm kích thích giá lên => gây ra l ạm phát. 1.5 Tác động c ủa l ạm phát Nhìn chung, l ạm phát v ừa ph ải có th ể đem l ại nh ững điều l ợi bên c ạnh nh ững tác hại không đáng k ể; còn l ạm phát cao và siêu l ạm phát gây ra nh ững tác h ại nghiêm tr ọng đối v ới kinh tế và đời s ống. Tác động c ủa l ạm phát còn tùy thu ộc vào l ạm phát đó có d ự đoán tr ước được hay không, ngh ĩa là công chúng và các th ể ch ế có tiên tri được m ức độ lạm phát hay s ự thay đổi m ức độ lạm phát là m ột điều b ất ng ờ. N ếu nh ư lạm phát hoàn toàn có th ể dự đoán tr ước được thì l ạm phát không gây nên gánh n ặng kinh t ế lớn b ởi ng ười ta có th ể có nh ững gi ải pháp để thích nghi v ới nó. L ạm phát không d ự đoán tr ước được s ẽ dẫn đến nh ững đầu t ư sai l ầm và phân ph ối l ại thu nh ập một cách ng ẫu nhiên làm m ất tinh th ần và sinh l ực c ủa n ền kinh t ế. 1.5.1 Tác động phân ph ối l ại thu nh ập và c ủa c ải Tác động chính c ủa l ạm phát v ề mặt phân ph ối phát sinh t ừ nh ững lo ại khác nhau trong các lo ại tài s ản và n ợ nần c ủa nhân dân. Khi l ạm phát x ảy ra, nh ững ng ươ i có tài s ản, nh ững ng ười đang vay n ợ là có l ợi vì giá c ả của các lo ại tài s ản nói chung đều t ăng lên, con giá tr ị đồng ti ền thì gi ảm xu ống. Ng ược l ại, nh ững ng ười làm công ăn l ươ ng, nh ững ng ười g ửi ti ền, nh ững ng ười cho vay là b ị thi ệt h ại. Để tránh thi ệt h ại, m ột s ố nhà kinh t ế đư a ra cách th ức gi ải quy ết đơ n gi ản là lãi su ất cần được điều ch ỉnh cho phù h ợp v ới t ỷ lệ lạm phát. Ví d ụ, lãi su ất th ực là 3%, t ỷ lệ tăng giá là 9%, thì lãi su ất danh ngh ĩa là 12%. Tuy nhiên, m ột s ự điều ch ỉnh cho lãi su ất phù h ợp t ỷ lệ lạm phát ch ỉ có th ể th ực hi ện được trong điều l ạm phát ở mức độ th ấp. 1.5.2 Tác động đến phát tri ển kinh t ế và vi ệc làm Trong điều ki ện n ền kinh t ế ch ưa d ạt đến m ức toàn d ụng, l ạm phát v ừa ph ải thúc đẩy s ự phát tri ển kinh t ế vì nó có tác d ụng làm t ăng kh ối ti ền tệ trong l ưu thông, cung c ấp thêm v ốn cho các đơ n v ị sản su ất kinh doanh, kích thích s ự tiêu dùng c ủa chính ph ủ và nhân dân. Gi ữa l ạm phát và th ất nghi ệp có m ối quan h ệ ngh ịch bi ến: khi l ạm phát t ăng lên thì th ất nghi ệp gi ảm xu ống và ng ược l ại khi th ất nghi ệp gi ảm xu ống thì l ạm phát t ăng lên. Nhà linh t ế học A.W. Phillips đã đư a ra “Lý thuy ết đánh đổi gi ữa l ạm phát và vi ệc làm”, theo đó m ột n ước có th ể mua m ột m ức độ th ất nghi ệp tháp h ơn n ếu s ẵn sàng tr ả giá b ằng m ột t ỷ lệ lạm phát cao h ơn. 1.5.3 Các tác động khác Trong điều ki ện l ạm phát cao và không d ự đoán được, c ơ c ấu n ền kinh t ế dễ bị mất cân đối vì khi đó các nhà kinh doanh th ường h ướng đầu t ư vào nh ững khu v ực hàng hóa có giá c ả tăng lên cao, nh ưng ngành s ản su ất có chu k ỳ ng ắn, th ời gian thu hồi v ốn nhanh, h ạn ch ế đầu t ư vào nh ững ngành s ản su ất có chu k ỳ dài, th ời gian thu hồi v ốn ch ậm vì có nguy c ơ g ặp ph ải nhi ều r ủi ro. Trong l ĩnh v ực l ưu thông, khi v ật giá t ăng quá nhanh thì tình tr ạng đầu c ơ, tích tr ữ hàng hóa th ường là hi ện t ượng ph ổ bi ến, gây nên m ất cân đối gi ả tạo làm cho l ưu thông càng thêm r ối lo ạn. Trong điều ki ện các nhân t ố khác không đổi, l ạm phát x ảy ra làm t ăng t ỷ giá h ối đoái. Sự mất giá của ti ền trong n ước so v ới ngo ại t ệ tạo điều ki ện t ăng c ường tính c ạnh tranh c ủa hàng xu ất kh ẩu, tuy nhiên nó gây b ất l ợi cho ho ạt động nh ập kh ẩu. L ạm phát cao và siêu lạm phát làm cho ho ạt động c ủa h ệ th ống tín d ụng r ơi vào tình tr ạng kh ủng ho ảng. Ngu ồn ti ền trong xã h ội b ị sụt gi ảm nhanh chóng, nhi ều ngân hàng b ị phá s ản vì m ất kh ả năng thanh toán, lam phát phát tri ển nhanh, bi ểu giá th