Tiểu luận Nghệ thuật miêu tả chiến tranh qua dịch xích bích trong Tam quốc Diễn Nghĩa của La Quán Trung

Đối thoại là một phạm trù rất rộng của đời sống và nghệ thuật. Theo nghĩa thông thường, đối thoại là lời phát ngôn của con người trong khi giao tiếp với nhau. Trong tác phẩm văn học, đối thoại là hình thức ngôn từ xuất hiện từ lâu như một thủ pháp nghệ thuật hàng đầu để tái hiện con người và cuộc sống. Thành công của nghệ thuật đối thoại tùy thuộc vào tài năng và phong cách sáng tạo của mỗi nhà văn. Với Tônxtôi, "giao tiếp và đối thoại giữ vai trò quan trọng trong việc thể hiện tính cách nhân vật" [4,123]. Ngoài ra, Tônxtôi còn sử dụng đối thoại để miêu tả, phân tích đời sống nội tâm phong phú, phức tạp của con người. Nguyên tắc nghệ thuật này được triển khai mạnh mẽ trong tiểu thuyết Anna Karênina với đặc điểm nổi bật mà Bakhtin đã khái quát là "lời văn ở Tônxtôi mang tính đối thoại nội tại rất rõ nét"[1,99]. Tài năng nghệ thuật đối thoại của Tônxtôi góp phần tái hiện nhân vật một cách chân thực sống động trên từng trang cuốn tiểu thuyết.