Tiểu luận Nghệ thuật và kỹ năng lãnh đạo

Kỹ năng lãnh đạo Trang 1 TIỂU LUẬN Nghệ thuật và kỹ năng lãnh đạo Kỹ năng lãnh đạo Trang 2 MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU........................................................................................................................... 3 1. Lý do chọn đề tài.............................................................................................................. 3 2. Mục đích nghiên cứu....................................................................................................... 4 3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................... 4 4. Cấu trúc của tiểu luận .................................................................................................... 4 NỘI DUNG................................................................................................................................ 5 CHƯƠNG I. KHÁI NIỆM NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO.................................................... 5 1. Năng lực lãnh đạo là gì ?................................................................................................ 5 2. Chìa khoá quan trọng đối với một nhà lãnh đạo thành công ............................... 6 CHƯƠNG II. CÁC NHÂN TỐ LÃNH ĐẠO .................................................................... 9 1. Nhân viên........................................................................................................................... 9 2. Nhà lãnh đạo ..................................................................................................................... 9 3. Sự giao tiếp........................................................................................................................ 9 4. Hoàn cảnh.......................................................................................................................... 9 5. Chức vụ và mối quan hệ............................................................................................... 10 CHƯƠNG III. LÃNH ĐẠO VÀ NGHỆ THUẬT LÃNH ĐẠO .................................. 12 1. Các mục tiêu cần hướng tới......................................................................................... 12 2. Quá trình tạo lập mục tiêu .......................................................................................... 14 KẾT LUẬN ............................................................................................................................. 18 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................... 19 Kỹ năng lãnh đạo Trang 3 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nhà lãnh đạo là người đứng đầu doanh nghiệp, nên vai trò của họ ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển của doanh nghiệp. Khi họ thực hiện tốt vai trò của mình, họ sẽ thúc đẩy doanh nghiệp phát triển. Khi họ làm sai vai trò, họ sẽ kìm hãm sự phát triển của doanh nghiệp. Thực tế, nhiều doanh nhân Việt Nam đứng ở vị trí nhà lãnh đạo doanh nghiệp nhưng lại chưa làm tốt vai trò của mình. Một trong những lý do khiến họ là một nhà lãnh đạo tồi là họ chưa hiểu hết về vai trò của một nhà lãnh đạo. Họ cần hiểu được lãnh đạo chính là người đại diện cho doanh nghiệp, chỉ huy doanh nghiệp, là người liên lạc của doanh nghiệp, đồng thời là một nhà quản lý cấp cao của doanh nghiệp Các nhà lãnh đạo kinh doanh giỏi không tự dưng sinh ra. Nếu có ước mơ và khát vọng, bạn có thể có cơ hội trở thành một nhà lãnh đạo giỏi. Thực tế đã chứng minh rằng, phần lớn những ông chủ doanh nghiệp thành công nhất hiện nay đều gây dựng năng lực lãnh đạo của mình thông qua sự phấn đấu nỗ lực không ngừng của bản thân cũng như việc trau dồi kiến thức và kinh nghiệm lãnh đạo. Nghệ thuật và khoa học lãnh đạo là một đề tài bổ ích, thiết thực dành cho các nhà quản lý, các giám đốc công ty , các trưởng bộ phận, phòng ban và bất kỳ ai đang khao khát một ngày nào đó mình sẽ đứng trong hàng ngũ của những người lãnh đạo doanh nghiệp. Là học viên cao học quản trị kinh doanh, nhận thấy tầm quan trọng của người lãnh đạo trong tổ chức, tôi đã chọn đề tài “Nghệ thuật và kỹ năng lãnh đạo” làm đề tài tiểu luận hết môn học Kỹ năng Lãnh đạo. Tiểu luận tóm tắt các nội dụng cơ bản và quan trọng của cuốn “Leadership” của tác giả Donald Clark một chuyên gia nhân sự nổi tiếng của Mỹ để làm rõ hơn vấn đề này. Tác phẩm “Leadership” gồm khá nhiều chương nhưng tiểu luận chỉ đi vào những chương có nội dung sát với môn học Kỹ năng Lãnh đạo. Kỹ năng lãnh đạo Trang 4 2. Mục đích nghiên cứu Mục đích của đề tài này là làm rõ hơn một số vấn đề kỹ năng và nghệ thuật lãnh đạo được chuyên gia nhân sự nổi tiếng của M ỹ Donald Clark vit trong tác phm “Leadership”. 3. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện được mục đich và nhiệm vụ nghiên cứu, Đề tài sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau đây:  Đọc và hiểu tác phẩm gốc  Tóm tắt các chương chính của tác phẩm 4. Cấu trúc của tiểu luận Ngoài trang bài ch ính, bìa phụ, trang ghi ơn, mục lục, t ài liệu tham khảo và phụ lục, t iểu luận có cấu trúc như sau: Phần mở đầu; Phần nội dung: Căn cứ vào nhiệm vụ nghiên cứu, tiểu luận gồm 3 chương: Chương I- Khái niệm năng lực lãnh đạo. Chương II- Các nhân tố lãnh đạo. Chương III - Lãnh đạo và nghệ thuật lãnh đạo. Phần kết luận. Kỹ năng lãnh đạo Trang 5 NỘI DUNG CHƯƠNG I. KHÁI NIỆM NĂNG LỰC LÃNH ĐẠO 1. Năng lực lãnh đạo là gì ? Trước tiên, cần phải xác định cho mình thế nào là năng lực lãnh đạo. Năng lực lãnh đạo là cả một quá trình mà tại đó một cá nhân có ảnh hưởng lên những người khác để họ hoàn thành một mục tiêu và một hướng dẫn nào đó theo phương cách nối kết với nhau sao cho có hiệu quả nhất. Các nhà lãnh đạo thực hiện quá trình này bằng chính các kỹ năng lãnh đạo của mình, chẳng hạn như lòng tin, sự t ôn trọng, cách ứng nhân xử thế, tính cách, kiến thức hoặc kỹ năng. Mặc dù vị trí của bạn với tư cách nhà quản lý, nhà giám sát, trưởng các phòng ban,… sẽ đem lại cho bạn thẩm quyền để chỉ đạo người khác hoàn thành những nhiệm vụ và mục tiêu của công ty, tuy nhiên, quy ền lực này không khiến bạn trở thành nhà lãnh đạo theo đúng nghĩa của nó được. Đơn giản, nó chỉ giúp bạn ngồi vào vị trí “sếp” mà thôi. Còn năng lực lãnh đạo đem lại sự khác biệt vì nó khiến tự bản thân các nhân viên có mong muốn đạt được các mục tiêu cao hơn, trong khi “làm sếp” thường chỉ đơn thuần là “sai khiến” người khác. Học thuyết về năng lực lãnh đạo của Bass (công bố vào 1989 & 1990) chỉ ra rằng có ba con đường để chúng ta trở thành nhà lãnh đạo, trong đó hai con đường đầu tiên tìm cách giải thích t ại sao chỉ có một số ít người thành công mà thôi. Học thuyết này là: - Một vài đặc điểm t ính cách cá nhân có thể dẫn chúng t a đến vai trò lãnh đạo một cách tự nhiên. Đây là Thuyết Tính Cách (Trait Theory). - Một sự kiện quan trọng hay tình huống khủng hoảng có thể khiến một cá nhân phải vượt lên chính mình, nhờ đó hình thành nên các phẩm chất lãnh đạo khác thường từ một con người bình thường. Đây là Thuyết Sự Kiện Lớn (Great Events Theory). - Mọi người đều có thể trở thành nhà lãnh đạo, nếu muốn. Bất cứ ai trong chúng ta đều có thể học hỏi các kỹ năng lãnh đạo. Đây là Thuyết Lãnh đạo chuyển biến (Transformational Leadership Theory). Thuyết này được chấp nhận rộng rãi tại nhiều nơi trên thế giới, và bài viết này cũng dựa trên quan điểm đó. Kỹ năng lãnh đạo Trang 6 Khi một cá nhân trong công ty đang quy ết định xem liệu mình có tôn trọng bạn như một nhà lãnh đạo thực thụ hay không, cá nhân đó sẽ không nghĩ về đặc điểm của bạn, đúng hơn là, người đó sẽ chỉ quan sát bạn đang làm cái gì để qua đó có thể biết thực sự bạn là ai. Cá nhân đó sẽ sử dụng những quan sát của mình để nhận định xem bạn có đúng là một nhà lãnh đạo có uy tín và đáng tin cậy hay chỉ là một cá nhân lạm dụng quyền lực nhằm thăng t iến và thu lợi cho bản thân. Những nhà lãnh đạo vị kỷ sẽ không thể hoạt động có hiệu quả vì nhân viên của họ sẽ chỉ lo làm sao vừa ý sếp, chứ sẽ không toàn tâm t oàn ý với sếp. Ta vẫn thấy có những người như vậy thành đạt trong nhiều lĩnh vực, bởi vì họ đã t ạo ra được ấn tượng tốt với cấp trên trong khi cấp dưới của họ sẽ phải chịu thiệt thòi. Yếu tố cơ bản của một năng lực lãnh đạo thành công đó là tính cách ngay thẳng và phi vụ lợi để phục vụ công ty. Trong con mắt nhân viên của bạn, năng lực lãnh đạo của bạn chính là tất cả những gì bạn làm mà có thể ảnh hưởng đến mục tiêu của tổ chức và đời sống của nhân viên. Những nhà lãnh đạo đáng kính tập trung vào những gì họ đang thể hiện (chẳng hạn như niềm tin và tính cách), những gì họ biết (chẳng hạn như công việc, nhiệm vụ và bản tính con người) và những gì họ làm (chẳng hạn như thực thi công việc, động viên mọi người, và đưa ra những định hướng). Điều gì khiến một cá nhân muốn phục tùng và đi theo một nhà lãnh đạo? Nhiều người trong chúng ta đều muốn được dẫn dắt bởi những người mà mình tôn trọng và những người có khả năng nhận ra đường hướng đúng đắn. Để có được sự tôn trọng của mọi người, các nhà lãnh đạo phải biết cách cư xử hợp đạo lý. Còn khả năng cảm nhận đường hướng đúng đắn sẽ đạt được thông qua việc truyền tải một viễn cảnh rõ ràng của tương lai đến với các nhân viên. 2. Chìa khoá quan trọng đối với một nhà lãnh đạo thành công Hay Group - một hãng cung cấp dịch vụ tư vấn đa quốc gia hàng đầu trên thế giới đã nghiên cứu trên 75 yếu tố then chốt làm nên sự thoả mãn của các nhân viên. Và các chuyên gia của hãng này nhận thấy rằng: • Sự tín nhiệm và lòng tin đối với các nhà lãnh đạo hàng đầu là yếu t ố đáng tin cậy nhất để dự đoán về sự thỏa mãn của các nhân viên trong công ty. Kỹ năng lãnh đạo Trang 7 • Khả năng giao tiếp hiệu quả của các nhà lãnh đạo trong ba lĩnh vực quan trọng sau đây cũng là chìa khoá để có được lòng tin và sự tín nhiệm của các nhân viên: - Giúp đỡ các nhân viên hiểu được chiến lược kinh doanh tổng thể của công ty. - Giúp đỡ các nhân viên hiểu được họ cần cống hiến như thế nào để góp phần thực hiện các mục tiêu kinh doanh chiến lược của công ty . - Chia sẻ thông t in với các nhân viên về việc công ty đang hoạt động như thế nào - cũng như việc bộ phận chủ quản của nhân viên đó đang hoạt động như thế nào - trong việc thực thi các mục tiêu kinh doanh chủ chốt. Nói tóm lại, bạn phải là một người đáng tín cậy và bạn phải có khả năng truyền đạt viễn cảnh về tương lai của công ty cho mọi người biết. 3. Các nguyên tắc của năng lực lãnh đạo Để có khả năng thể hiện, hiểu biết và thực hiện năng lực lãnh đạo, cần tuân thủ 11 nguyên tắc lãnh đạo sau: 1/ Hãy hiểu chính bản thân mình và hãy nỗ lực tự hoàn thiện mình. Để hiểu chính mình, bạn phải hiểu rõ các đặc tính của bản thân: bạn là ai, bạn biết những gì và bạn đang làm gì. Còn việc nỗ lực tự hoàn thiện mình đồng nghĩa với việc không ngừng phát huy các đặc t ính đó. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc tự học, qua các khoá học chính thức, qua suy ngẫm chiêm nghiệm và giao tiếp với người khác. 2/ Hãy là một người giỏi chuyên môn: Với vai trò là nhà lãnh đạo, bạn phải biết rõ về công việc của mình đồng thời có sự hiểu biết vững vàng về các công việc của nhân viên dưới quyền. 3/ T ìm kiếm và sẵn sàng gánh vác trách nhiệm đối với hành động của bạn: Hãy tìm kiếm các cách để dẫn dắt công ty vươn tới những t ầm cao mới. Và khi gặp rắc rối, mà đ iều này thì sớm muộn gì chắc chắn cũng sẽ đến với bạn - không bao giờ được đổ lỗi cho người khác. Hãy phân tích tình huống, thực hiện những biện pháp chấn chỉnh, và tiếp tục bước tới để đương đầu với những thách thức tiếp theo. 4/ H ãy đưa ra những quyết định hợp lý và kịp thời: Bạn hãy sử dụng các kỹ năng và công cụ tốt để giải quyết vấn đề, ra quyết định và lên kế hoạch. 5/ Hãy gương mẫu: Bạn phải là một tấm gương điển hình trong con mắt các nhân viên. Họ không chỉ nghe mà s ẽ còn nhìn vào những gì họ mong đợi. Khi đó, hình Kỹ năng lãnh đạo Trang 8 ảnh của nhà lãnh đạo là rất quan trọng. Việc này thực sự không quá khó, nó chỉ đòi hỏi ở bạn một suy nghĩ cẩn trọng trong công việc. 6/ Phải thấu hiểu nhân viên và tìm cách chăm lo cho phúc lợi của họ: Người lãnh đạo giỏi cần thấu hiểu bản chất con người và tầm quan trọng của việc chân thành quan tâm đến nhân viên của mình. 7/ Hãy tuyền tải thông t in đầy đủ cho nhân viên của bạn: Bạn phải biết cách giao tiếp và hỗ trợ nhân viên chủ động trong việc liên lạc và cung cấp thông tin cho các nhà lãnh đạo. Việc giao t iếp này không chỉ đơn thuần giữa nhân viên với người phụ trách mà còn giữa nhân viên với các nhà quản lý cấp cao hơn hay với những nhân vật chủ chốt khác trong công ty. 8/ Phát triển ý thức tinh thần trách nhiệm của các nhân viên: Điều này giúp phát triển các tính cách tốt của nhân viên và sẽ giúp họ gánh vác tốt hơn trách nhiệm trong công việc của mình. 9/ Đảm bảo rằng các nhiệm vụ khi giao phó đã được hiểu, được giám sát và được hoàn thành: Giao tiếp là yếu tố then chốt để thực thi trách nhiệm này. 10/ Tạo ra một tập thể gắn kết thực thụ: Mặc dù nhiều nhà lãnh đạo tìm cách gọi công ty, các bộ phận, phòng ban, … của mình là những tập thể đoàn kết, nhưng thực ra đó vẫn chưa phải là một đội ngũ tập thể thực thụ, mà chỉ đơn thuần là một nhóm người làm chung một công việc mà thôi. Nhà lãnh đạo giỏi phải biết cách tạo ra một tập thể thực thụ. 11/ Hãy sử dụng một cách toàn diện mọi năng lực của công ty bạn: Bằng việc đẩy mạnh tinh thần t ập thể, bạn sẽ có thể tận dụng toàn bộ năng lực của công ty, của các phòng ban, bộ phận và nhân viên. Kỹ năng lãnh đạo Trang 9 CHƯƠNG II. CÁC NHÂN TỐ LÃNH ĐẠO 1. Nhân viên Tùy tng nhân viên mà bn s cn có các phong cách lãnh đo khác nhau. Ví d, mt nhân viên mi s cn s giám sát nhiu hn mt nhân viên lâu năm. Mt cá nhân thiu đng c làm vic s đòi hi nhà lãnh đo có mt phng pháp tip cn khác so vi mt cá nhân có đng c làm vic ln. Đi u quan trng là bn cn hiu nhân viên ca mình! Đim khi đu quan trng là phi có s hiu bit sâu sc v bn cht con ngi, chng hn nh v các nhu cu, tình cm và đng c. Bn cn phi hiu rõ các yu t to nên tính cách nhân viên ca mình: TH HIN - HIU BIT và THC HIN. 2. Nhà lãnh đạo Bn cn nhìn nhn và hiu mt cách trung thc bn là ai , bn bit nhng gì và bn có th làm nhng gì. Đng thi, bn cn bit rng chính các nhân viên ch không phi các nhà lãnh đo cp trên s là ngi quyt đnh xem bn có thc s là mt nhà lãnh đo thành công hay không. Nu các nhân viên không tin tng hay thiu lòng tin vi nhà lãnh đo ca mình, h s d cm thy chán nn. Đ thành công, bn cn phi thuyt phc đc các nhân viên, ch không phi bn thân bn hay cp trên ca bn, rng bn xng đáng đ các nhân viên toàn tâm toàn ý nghe theo mình. 3. Sự giao tiếp Bn s lãnh đo thông qua vic giao tip hai chiu mà ch yu không phi bng li nói . Ví d, khi mun “làm gng” đ mi ngi noi theo, bn s phi chng t cho h thy rng bn s không yêu cu h làm nhng gì mà bn thân bn không mun làm. Vic bn chuyn ti đn h nhng thông đip gì và nh th nào đóng mt vài trò quan trng trong mi quan h vi h. Nó có th giúp bn xây dng mi quan h tt vi mi ngi xung quanh, tuy nhiên, nó cũng có th hu hoi nhng gì bn đã dày công vun đp trong các mi quan h đó. 4. Hoàn cảnh Nên nh rng, mi th đu khác bit. Nhng gì bn làm đc trong mt vài trng hp không đng nghĩa vi vic bn s thành công trong nhng trng hp khác. Kỹ năng lãnh đạo Trang 10 Bn phi t cân nhc quyt đnh cách hành đng tt nht và cung cách lãnh đo phù hp nht trong tng tình hung. Ví d, bn cn nhc nh mt nhân viên vì nhng hành vi không phù hp ca ngi đó, nu vic nhc nh din ra quá sm hay quá mun, quá nghiêm khc hay quá xu xòa, có th nhng li nhc nh ca bn s chng mang li kt qu gì. Nhng yu t khác nhau s tác đng đn các nhân t lãnh đo, chng hn nh mi quan h gia bn vi cp trên, k năng ca các nhân viên, và c cu t chc ca công ty bn nh th nào. 5. Chức vụ và mối quan hệ Chc v là các v trí đc xác đnh bi mt tp hp nhng mong đi v cung cách hành x ca mt ngi gi mt cng v nào đó. Mi chc v có mt lot các nhim v và trách nhim có th hoc không th đc mô t mt cách rõ ràng. Chc v có mt nh hng ln đn hành vi trong công vic vì nhiu lý do, chng hn mc lng đc tr gn vi mc đ đóng góp cho công vic, hay uy th đi cùng vi v trí công tác, hoc cm nhn v s hoàn thành hay thách thc trong công vic. Các mi quan h đc xác đnh bi các nhim v ca mt chc v nht đnh. Trong khi mt vài nhim v có th đc thc hin mt cách đn l thì phn ln các nhim v khác đc thc hin trong nhng mi quan h vi mi ngi xung quanh. Các nhim v s xác đnh ngi nm gi chc v cn tip xúc vi các cá nhân nào, thng xuyên hay không thng xuyên, và theo hng kt thúc nh th nào. Thông thng thì nu giao tip vi nhau càng nhiu, ngi ta s càng thy mn nhau hn dn đn vic h mun đc tip xúc thng xuyên hn. Trong cách c x ca con ngi , s rt khó đ có th thích mt ngi nào đó mà ta không h có tip xúc gì vi h, và chúng ta có xu hng tìm nhng a i mà mình thích. Phn ln mi ngi đu có xu hng làm nhng gì mà h mong s đc đn đáp, và tình bn chính là mt phn thng ln. Rt nhiu nhim v và hành vi gn vi mt chc v đã đc gii quyt nh nhng mi quan h nh vy. Vy l à khi bn nm gi mt chc v, ngi ta s trông đi bn nhng nhim v và cách hành x mi , da trên nhng mi quan h tt đp đã đc xây dng t trc bi n lc ca bn hay ca ngi tin nhim chc v này trc b n. Kỹ năng lãnh đạo Trang 11 Kỹ năng lãnh đạo Trang 12 CHƯƠNG III. LÃNH ĐẠO VÀ NGHỆ THUẬT LÃNH ĐẠO 1. Các mục tiêu cần hướng tới K năng t duy và suy xét vn đ ca bn có th đc xem nh nhng k năng dn dt và đnh hng bi vì nhng k năng này xác đnh hng đi cho doanh nghip mà theo đó, các khái nim nh vin cnh, mc đí ch cũng nh mc tiêu đc hình thành. Đó cũng chính là nhng quan sát và nghe ngóng ca bn v tng lai , cho phép bn nhn bit s cn thit cho vic ci t, thay đi , thi đim tin hành cũng nh quá trình thc hin và qun l ý s thay đi đó. Bng vic có đc bt c lý do nào đ thay đi , phát trin và ci thin, bn s tìm thy cho mình mt vin cnh mi . Cũng ging nh vic bo dng đnh k ỳ chic xe ôtô ca mình, bn cn phi có các k hoch đ “bo dng” cho doanh nghip ca bn. Tuy nhiên, cũng đng quá "c đm, ăn xôi" khi không th làm đc gì hn đ ci thin tình hình. Hãy coi mi k hoch ca mình nh mt n lc thay đi và mi công vic nh mt kinh nghim hc hi mi . Các t chc đc coi là thành công khi bit truyn đt vin cnh sáng ln v tng lai ca mình. Vi t cách là mt nhà l ãnh đo, bn phi tìm cách đ các nhân viên tin tng vào bn cũng nh vào vin cnh chung ca doanh nghip. Nu bit s dng nhng công c qun lý, đng thi trung thc và công bng trong mi vic, bn s gây dng đc lòng tin ni nhân viên. Đ thuyt phc h tin vào vin cnh ca mình, bn cn có ngh lc đng thi phi bit truyn ti đn h thái đ lc quan ca mình vì mi ngi ai cũng mun hng đn mt vin cnh ti đp hn, sáng ln hn. Có l, chng a i mun gn bó vi mt công ty đang trong cnh git gu vá vai vi tng lai b tc, m đm. Cũng không ai mun đng hành cùng mt doanh nghip khi không có mc tiêu, tôn ch hot đng rõ ràng, đi mà không bit bn b mình s đn. Phn ln mi ngi trong chúng ta đu mun ly mt ai đó ra làm hình mu đ bt chc. Và các nhân viên ca bn s là ngi cùng bn đt mc tiêu này, bi bn không th làm vic đó mt mình! Khi đt ra các m