Tiểu luận Những rủi ro trong phương thức thanh toán tín dụng thư L/C và các biện pháp phòng tránh

Thư tín dụng L/C Trang 1 TIỂU LUẬN BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH KHOA NGÂN HÀNG Gv hướng dẫn: Th.S Phan Chung Thủy Nhóm sinh viên giảng đường Kiểm toán I Khóa 33 Đề tài: Những rủi ro trong phương thức thanh toán tín dụng thư L/C và các biện pháp phòng tránh Thư tín dụng L/C Trang 2 Danh sách sinh viên 1. BÙI THỊ MỸ ANH---KI3 2. NGUUYỄN VŨ HẢO---KI1 3. NGUYỄN THỊ THIấN KIM--KI3 4. LƯƠNG THỊ LAN---KI3 5. Lấ ĐèNH LONG--KI3 6. NGUYỄN HẢI NAM--KI3 7. KHU VIỆT NGHĨA---KI3 8. HỒ MINH QUỐC--KI3 9. NGUYỄN THỊ PHƯƠNG THƠM---KI3 10. NGUYỄN THỊ QUỲNH TRÂM---KI3 Thư tín dụng L/C Trang 3 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN Ô Ô ♣ ♣ Ô Ô ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. ............................................................................................................................................. Thư tín dụng L/C Trang 4 MỤC LỤC Ô Ô ♣ ♣ Ô Ô Lời mở đầu CHƯƠNG I: QUY TRÌNH NGHIỆP VỤ CỦA PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN TÍN DỤNG CHỨNG TỪ I. KHÁI NIỆM .............................................................................................................................................. 10 II. QUY TRÌNH MỞ THƯ TÍN DỤNG........................................................................................................ 10 III. QUY TRÌNH THANH TOÁN ................................................................................................................ 12 3.1. Trường hợp thanh toán ngay ................................................................................................................. 12 a) Thanh toán tại NH mở L/C .......................................................................................................................... 12 b) Thanh toán tại NH chỉ định thanh toán trên L/C ........................................................................................... 13 3.2. Trường hợp chiếu khấu .......................................................................................................................... 13 3.3. Trường hợp thanh toán chậm ................................................................................................................ 14 a) Thanh toán bằng chấp nhận hối phiếu .......................................................................................................... 14 b) Cam kết thanh toán khi đến hạn .................................................................................................................. 16 CHƯƠNG II THƯ TÍN DỤNG (LETTER OF CREDIT - L/C ) I. KHÁI NIỆM VÀ CÁC BấN LIÊN QUAN 18 1.1. Khái niệm L/C ........................................................................................................................................ 18 1.2. Cỏc bờn liên quan ................................................................................................................................... 18 a) Người yêu cầu mở thư tín dụng (Applicant)................................................................................... 18 b) Người thụ hưởng (Beneficiary) ..................................................................................................... 18 c) NH mở hay NH phát hành thư tín dụng (Issuing bank) 19 d) NH thông báo thư tín dụng (Advising bank) .................................................................................. 19 e) NH xác nhận (Confirming bank) ................................................................................................... 19 Thư tín dụng L/C Trang 5 f) NH chỉ định (Nominating bank) ..................................................................................................... 19 g) NH thanh toán (The paying bank) ................................................................................................. 20 h) NH chiết khấu (Negotiating bank) ................................................................................................. 20 i) NH chấp nhận (Accepting Bank) .................................................................................................... 20 j) NH bồi hoàn (Reimbursing bank)................................................................................................... 20 k) NH chuyển nhượng (Transfering bank) ......................................................................................... 20 II. PHÂN LOẠI L/C........................................................................................................................ 20 2.1. Chia theo tính chất có thể hủy ngang ...................................................................................... 20 a) Thư tín dụng có thể huỷ ngang (Revocable Letter of Credit) ........................................................................ 20 b) Thư tín dụng không thể huỷ ngang (Irrevocable Letter of Credit) ................................................................. 20 2.2. Chia theo tính chất của L/C ................................................................................................................... 20 a) Thư tín dụng không thể huỷ ngang và không thể truy đòi tiền (Irrevocable without recourse Letter of Credit) ................................................................................................................................................................ 20 b) Thư tín dụng xác nhận (Confirmed Letter of Credit) .................................................................................... 20 c) Thư tín dụng chuyển nhượng (Transferable Letter of Credit) ....................................................................... 21 d) Thư tín dụng tuần hoàn (Revolving Letter of Credit) ................................................................................... 21 e) Thư tín dụng giáp lưng (Back to Back Letter of Credit) ............................................................................... 21 f) Thư tín dụng đối ứng (Reciprocal Letter of Credit)....................................................................................... 21 g) Thư tín dụng dự phòng (Standby Letter of Credit) ....................................................................................... 21 2.3. Chia theo thời hạn thanh toán của L/C ................................................................................... 21 a) Thư tín dụng trả ngay (Sight Letter of Credit) .............................................................................................. 22 b) Thư tín dụng trả chậm (Deferred Letter of Credit) ....................................................................................... 22 c) Thư tín dụng điều khoản đỏ (Red Clause Letter of Credit) ........................................................................... 22 III. NỘI DUNG CỦA L/C ............................................................................................................... 23 3.1. Phần 1: thông báo người lập L/C, người thụ hưởng, NH phát hành, giá trị L/C, cách thức thanh toỏn… ........................................................................................................................................ 23 3.2. Phần 2: cách thức chuyển giao hàng hoá, mô tả về hàng hoá chuyển giao… .............................. 28 3.3. Phần 3: các thông tin có liên quan khác: chứng từ đi kèm, NH thông báo, cam kết của NH… .... 20 CHƯƠNG III RỦI RO VÀ GIẢI PHÁP Thư tín dụng L/C Trang 6 I. RỦI RO ĐỐI VỚI NHÀ XUẤT KHẨU 1.1. Rủi ro từ phía nhà NK ............................................................................................................................ 38 a) Rủi ro do nhà NK không nhận hàng ............................................................................................................. 38 b) Rủi ro do nhà NK không có khả năng thanh toán hoặc không có thiện chí trong giao dịch............................ 39 c) Rủi ro do nhà XK không nắm rừ cỏc điều khoản được quy định trong L/C ................................................... 41 1.2. Rủi ro từ phía NH phát hành L/C .......................................................................................................... 47 II. RỦI RO ĐỐI VỚI NHÀ NHẬP KHẨU ................................................................................................... 48 2.1. Rủi ro từ phía nhà NK gây ra: Rủi ro về thời hạn mở L/C ...................................................................... 48 2.2. Rủi ro từ phía NH mở L/C: NH này không đảm bảo khả năng thanh toán ............................................... 50 2.3. Rủi ro từ phía nhà XK: .......................................................................................................................... 50 a) Không cung cấp hàng hóa theo đúng quy định của L/C mặc dù nhà NK đã mở L/C đã thực hiện ký quỹ ở NH. ..................................................................................................................................................... 51 b) Nhà XK không thực hiện đúng những quy định trong L/C ..................................................................... 51 2.4. Rủi ro trong thanh toán .......................................................................................................................... 54 2.5. Rủi ro do hãng tàu không tin cậy, do hư hỏng mất mát khi vận chuyển .............................................. 55 III. RỦI RO ĐỐI VỚI CÁC NH ................................................................................................................... 56 3.1. Rủi ro đối với NH phát hành .................................................................................................................. 56 a) Rủi ro kỹ thuật ............................................................................................................................................ 56 b) Rủi ro đạo đức ............................................................................................................................................ 56 3.2. Rủi ro đối với NH thông báo .................................................................................................................. 56 a) Rủi ro kỹ thuật ............................................................................................................................................ 56 b) Rủi ro đạo đức ............................................................................................................................................ 56 3.3. Rủi ro đối với NH xác nhận .................................................................................................................... 57 a) Rủi ro kỹ thuật ............................................................................................................................................ 57 b) Rủi ro đạo đức ............................................................................................................................................ 57 3.4. Rủi ro đối với NH chiết khấu ................................................................................................................. 57 a) Rủi ro kỹ thuật ............................................................................................................................................ 57 b) Rủi ro đạo đức ............................................................................................................................................ 57 3.5. Biện pháp ................................................................................................................................................ 57 Thư tín dụng L/C Trang 7 a) Đối với NH phát hành ................................................................................................................................. 57 b) Đối với NH xác nhận .................................................................................................................................. 58 c) Đối với NH thông báo ................................................................................................................................. 58 d) NH chiết khấu ............................................................................................................................................. 58 Kết luận Tài liệu tham khảo Phụ lục Chương I: QUY TRÌNH NGHIỆP VỤ CỦA PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN Thư tín dụng L/C Trang 8 Phương thức thanh toán tín dụng chứng từ là một thoả thuận mà trong đó một NH (NH mở thư tín dụng) đáp ứng những yêu cầu của khách hàng (người yêu cầu mở thư tín dụng) cam kết hay cho phép NH khác chi trả hoặc chấp nhận những yêu cầu cựa người thụ hưởng khi xuất trình chứng từ phù hợp với những điều kiện và điều khoản quy định trong thư tín dụng. Quy trình mở tín dụng bắt đầu từ lúc đơn vị NK lập giấy đề nghị mở L/C gửi vào NH và kết thúc khi đơn vị XK nhận được L/C do NH thông báo chuyển đến. Toàn bộ chu trình này liên quan đến bốn bên: Đơn vị nhõp khẩu, NH mở L/C , NH thông báo và đơn vị XK, trong đó đơn vị XK và NH mở L/C đóng vai trò chủ động. Quy trình mở L/C Bước 1: Căn cứ vào hợp đồng mua bán ngoại thương (hoặc hóa đơn chào hàng) đơn vị NK viết giấy đề nghị mở thư tín dụng và gửi đến NH phục vụ cho mình. Sau khi tiếp nhận, NH sẽ kiểm tra và thông báo cho khách hàng. Bên cạnh giấy đề nghị mở L/C cần phải có những chứng từ quan trọng sau đây: - Giấy phép kinh doanh xuất NK trực tiếp. - Giấy phép NK lô hàng hoặc quota nhập. Người yêu cầu mở L/C Giấy đề nghị mở L/C Người hưởng lợi L/C NH thông báo L/C NH mở L/C L/C L/C Hợp đồng (1) (2) (3) I. KHÁI NIỆM II. QUY TRÌNH MỞ THƯ TÍN DỤNG Thư tín dụng L/C Trang 9 - Hoa đơn Ngoại thương, phương án sản xuất kinh doanh. - Báo cáo tài chính, Báo cáo lưu chuyển tiền tệ, … Bước 2: Căn cứ vào yêu cầu đề nghị mở thư tín dụng và các giấy tờ liên quan, nếu đồng ý, NH trích tài khoản của đơn vị NK để thực hiện ký quỹ (mức ký quỹ tùy thuộc vào việc thẩm định hồ sơ). Sau đó NH lập thư tín dụng gửi cho đơn vị XK thông qua NH thông báo tại nước XK bằng đường hàng không bưu chính hoặc bằng điện tín, hoặc bằng hệ thống swift. Bước 3: Khi nhận được thư tín dụng của NH mở L/C gửi đến, NH thông báo sẽ kiểm tra rồi chuyển bản chính L/C cho đơn vị XK dưới hình thức văn bản “nguyờn bản” Trường hợp 1: NH phục vụ người thụ hưởng L/C là NH đại lý của NH phát hành L/C. Trường hợp 2: NH phục vụ người thụ hưởng L/C không là NH đại lý của NH phát hành L/C. Trường hợp 3: NH đại lý của NH phát hành không phải là NH phục vụ người thụ hưởng LC NH phát hành LC Người thụ hưởng VCB HCM L/C Thông báo L/C NH phát hành LC Người thụ hưởng NH thông báo thứ nhất L/C Thông báo L/C VCB Thông báo L/C NH phát hành LC Người thụ hưởng NH thông báo thứ hai L/C Thông báo L/C VCB Thông báo L/C Thư tín dụng L/C Trang 10 3.1. Trường hợp thanh toán ngay a) Thanh toán tại NH mở L/C Bước 4: Đơn vị XK nhận được thư tín dụng do NH thông báo gửi đến, tiến hành kiểm tra, dịch thuật, đối chiếu với hoá đơn ngoại thương đã ký. Sau khi kiểm tra nếu đồng ý thì tiến hành giao hàng cho đơn vị NK, nếu không đồng ý thì đề nghị điều chỉnh hoặc bổ sung thêm cho đến khi hoàn chỉnh thì mới giao hàng. (Thông thường chi phí tu chỉnh L/C do đơn vị XK chịu) Bước 5: Sau khi hoàn thành nghĩa vụ giao hàng, đơn vị XK lập bộ chứng từ thanh toán gồm: thư yêu cầu thanh toán chứng từ hàng xuất theo hình thức L/C (phải có đầy dủ chữ ký của chủ tài khoản và chữ ký của kế toán trưởng), các chứng từ chi tiết phù hợp với những điều khoản ghi trong thư tín dụng xuất trình cho NH phục vụ mình để yêu cầu thanh toán. Bước 6: NH phục vụ đơn vị XK nhận, kiểm tra và xử lý bộ chứng từ do đơn vị XK nộp vào. 6.1 Nếu bộ chứng từ không có sai sót thì NH phục vụ của đơn vị XK chuyển bộ chứng từ kèm theo thư đòi tiền gởi về ngần hàng phát hành để yêu cầu thanh toán. 6.2 Nếu bộ chứng từ có sai sót thì tất cả các sai sót hoặc bất hợp lệ của chứng từ đều được thanh toán viên ghi vào phiếu kiểm chứng từ XK. Sau đó phân chia và xử lý các sai sót ra thành hai loại: Sai sót có thể sửa chữa và Sai sót không thể sửa chữa. L/C (5) bộ chứng từ NK XK NH thông báo L/C NH mở L/C (4) hàng hóa (6) Thanh toán (7) Thanh toán (6) Bộ chứng từ/ thư đòi tiền (7)//(9) Thanh toán & nhận bộ chứng từ III. QUY TRÌNH THANH TOÁN Thư tín dụng L/C Trang 11 Bước 7: NH mở L/C nhận được bộ chứng từ thanh toán do NH phục vụ của đơn vị XK gửi đến, tiến hành kiểm tra đối chiếu với những điều hoản quy định trên L/C đã mở trước đây. - Nếu phù hợp: NH mở L/C sẽ thanh toán cho đơn vị XK thông qua NH phục vụ đơn vị XK. - Nếu không phù hợp: NH mở L/C có quyền từ chối thanh toán L/C hoặc có thể xin ý kiến của người yêu cầu mở L/C về việc thanh toán lô hàng NK. Thời gian hiệu lực để kiểm tra và thanh toán bộ chứng từ là 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận bộ chứng từ. Bước 8: Nhận được điện báo Có từ NH mở L/C, NH phục vụ đơn vị XK tiến hành báo cáo cho đơn vị XK và cũng có thể nhận được thông báo về sự từ chối của NH mở L/C. Bước 9: NH mở L/C đề nghị người yêu cầu mở L/C thanh toán bộ chứng từ và chuyển bộ chứng từ cho người yêu cầu mở L/C. - Nếu bộ chứng từ phù hợp với những điều khoản đã ghi trong L/C thì hoàn trả lại tiền cho NH mở L/C hoặc vay NH để thanh toán L/C. - Nếu đơn vị NK từ chối thanh toán thỡ tựy trường hợp mà NH mở L/C sẽ giải quyết. b) Thanh toán tại NH chỉ định thanh toán trên L/C Quy trình thanh toán tương tự như trường hợp thanh toán tại NH