Tiểu luận Qua lịch sử ba phương thức sản xuất trước tư bản chủ nghĩa chứng minh quy luật quan hệ sản xuất phải phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất
Trải qua các hình thái kinh tế xã hội từ trước đến nay quy luật của sự phù hợp của quan hệ sản xuất (QHSX)phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lượng sản xuất(LLSX) luôn là quy luật cơ bản nhất trong cả lĩnh vực kinh tế và trong lịch sử phát triển của xã hội loài người. Chủ nghĩa duy vật lịch sử đã khẳng định: LLSX và QHSX là hai mặt của phương thức sản xuất (PTSX)chúng tồn tại và không tách rời nhau, tác động lẫn nhau. QHSXphù hợp với trình độ và tính chất của LLSXlà động lực thúc đẩy LLSX phát triển, ngược lại QHSX lỗi thời lạc hậu hoặc tiên tiến hơn một cách giả tạo so với trình độ phát triển của LLSX sẽ kìm hãm sự phát triển của LLSX.Trong xã hội có giai cấp mâu thuẫn giữa LLSX và QHSX biểu hiện thành mâu thuẫn giữa các giai cấp đối địch , mâu thuẫn này tất yếu dẫn đến đấu tranh giai cấp nổ ra cách mạng xã hội thay thế QHSX cũ lạc hậu bằng QHSX mới tiến bộ hơn. Lịch sử loài người đã trải qua các phương thức sản xuất: công xã nguyên thuỷ, chiếm hữu nô lệ, phong kiến. Hiện nay chúng ta vẫn vận dụng những quy luật này để áp dụng vào các thành phần kinh tế của nước ta.