Tiểu luận Thị trường ngoại hối Việt Nam (Đánh giá thực trạng và hoàn thiện giải pháp)

1 Ƣ n u t n n : Ƣ Ệ ) m 1 3 CHK20: 1. h m guy n nh 2. r ng h u nh nh 3. h H nh 4. r n i t m 5. H h ng inh 6. ng Kha y 7. D ng h Mai Ly 8. guy n Hu nh am 9. guy n h Ho ng Oanh 10. r n h h c 11. guy n h h nh 12. i h hu h o 13. guy n h rung 14. guy n n rung 15. D ng uang 16. han Kim uy n 2 Trang ................................................................................................................... 5 ( hực hiện: Ph n im uy n) ƢƠ I: Ơ S Ý Ậ Ề Ƣ 1.1. Ề Ƣ .................................................... 7 1.1. H H H H H H I H G G I H I. .......... 7 1.1. KH I I : ............................................................................................................. 8 1.1. go i hối: ...................................................................................................... 8 1.1. h tr ờng ngo i hối: ...................................................................................... 8 1.1. I H G G I H I ..................................................... 9 1.1. H G H G G I H I ................................................. 9 1.1. H H H GI H G G I H I ...................... 10 1.1. g n h ng trung ng ................................................................................. 10 1.1.5.2. g n h ng th ng m i ................................................................................ 10 1.1. ác nh môi gi i ........................................................................................ 10 1.1. ác công ty kinh doanh, các nh kinh doanh ngo i hối phi ng n h ng ....... 10 1.1. H G I H G G I H I ..................................... 11 ( hực hiện: õ guyễn uỳnh m) 1.1. GHI KI H D H G I H I H : ...................... 11 1.1.7.1. Nghiệp vụ giao ngay ( pot) ........................................................................ 11 1.1. ghiệp vụ kì h n (Forward) ....................................................................... 12 1.1. giệp vụ hoán đổi ( wap) ........................................................................... 12 1.1.7.4. ghiệp vụ quyền chọn ( ption) ................................................................. 13 1.1.7. ghiệp vụ t ng lai (Future) ...................................................................... 13 ( hực hiện: guyễn hí rung) 3 1.2 Ề Ơ ................. 14 1.2. GI H I I ............................................................................................... 14 1.2. Khái niệm .................................................................................................... 14 1.2. ác lo i tỷ giá hối đoái ............................................................................... 14 1.2.1 ai trò của tỷ giá hối đoái ........................................................................... 15 1.2. ác nh n tố nh h ởng đ n tỷ giá hối đoái ................................................. 15 ( hực hiện: guyễn ấn rung) 1.2. H H H GI ....................................................................................... 18 1.2. ác hệ thống tỷ giá hối đoái: ....................................................................... 18 1.2. ự can thiệp của ch nh phủ trong hệ thống tỷ giá th nổi có qu n lý ........ 18 ( hực hiện: hạm guyên nh) ƢƠ : Ƣ Ệ M 2.1. SƠ Ƣ .............................................. 25 2.1. I G H G G I H I H GI I G 2010 ...... 25 ( hực hiện: rƣơng hị uỳnh nh) 2.1. D H H G G I H I H GI I G 2011 .................................................................................................................................. 27 ( hực hiện: ặng ê h y) 2.2. Ƣ Ệ ................................. 28 2.2. H G GI H I G H G 29 2.2.1.1. hời k 1994 – 2000. ................................................................................... 29 ( hực hiện: rần hị ỹ hƣớc) 2.2. đ n nay .......................................................................................... 30 ( ừ năm 2001-2007: thực hiện: ƣơng u ng ú ừ năm 2008-2009: thực hiện: ƣơng hị i y ừ năm 2010-2011:thực hiện: guyễn hí hành) 4 2.2. H G G I KHÔ G H H H ......................................... 38 2.2. h n ánh cung c u ....................................................................................... 39 2.2. riệt phá đ u c lũng đo n th tr ờng ......................................................... 40 ( hực hiện: rần hị ỹ hƣớc) 2.2. Ô G HÒ G G I GI ..................................................... 40 ( hực hiện: õ hị ỹ ạnh) 2.2. H G D G I H I I ................................. 50 ( hực hiện: ƣơng u ng ú) C ƯƠN 3 S Ệ Ƣ Ệ 3.1. Ơ Ứ Ƣ Ệ ƢƠ ...................................................................... 52 3.1.1. CƠ H I CHO TH NG NGO I H I VI T NAM .....................................52 3.1.2. TH H H I V I TH NG NGO I H I VI T NAM ………….52 ( hực hiện: guyễn hị oàng nh) 3.2. M Ê Ể ỂN TH Ƣ NG NGO I H I VIỆT ……………………………………………………………………………..53 ( hực hiện: ùi hị hu hảo) 3.3. GI ỂN TH Ƣ NG NGO I H I VIỆT NAM……...54 3.3.1. GIẢI H Ơ Ả Ý G H G H C…… 54 3 Gi i pháp t c quan qu n lý …… ……… ………… …………… … ... 54 3 Gi i pháp t g n h ng h n c……………………………………… 57 ( hực hiện: à hƣơng inh) 3.3.2. GIẢI H G H G H Ơ G I…………………………58 ( hực hiện: Trần i t m) 5 3.3.3. GIẢI H D H GHI P ……………… ……………………...58 ( hực hiện: Ph n im uy n) Ậ ................................................................................................................... 59 ( hực hiện: Ph n im uy n) P ụ ụ m k ......................................................................................................... 60 6 1. Ý Ề : h tr ờng ngo i hối l một trong những nh n tố vô c ng quan trọng trong nền kinh t th tr ờng, Khi th tr ờng ngo i hối đ ợc kiểm soát tốt sẽ gi p ch ng ta kiểm soát v điều phối mọi ho t động phát triển kinh t một quốc gia, cũng nh n ng cao kh năng c nh tranh trong lĩnh vực xu t nhập khẩu, kiểm soát tốt cán c n th ng m i, x y dựng k t c u tỷ lệ dự trữ ngo i tệ ph hợp, điều ti t c c u vốn trong s n xu t, t o niềm tin về b n tệ trong t ng lai; Kiểm soát th tr ờng ngo i hối tốt có vai trò quan trọng trong ho t động phát triển kinh t đ t n c iệt am cũng nh các quốc gia đang phát triển, hiện đang g p ph i tình th ti n thoái l ỡng nan, trong việc lựa chọn các mục ti u c b n trong điều h nh ch nh sách kinh t vĩ mô, cụ thể l th tr ờng ngo i hối n đề ch ng ta c n quan t m đó l việc lựa chọn một ch nh sách hay nhiều ch nh sách c ng l c cho th tr ờng ngo i hối để điều h nh kinh t vĩ mô ph hợp v i giai đo n phát triển kinh t y ch nh l mục ti u b i vi t, nhóm K ng y chọn l m đề t i nghi n cứu cho môn i h nh iền ệ “ hực trạng thị trƣờng ngoại hối iệt m và các giải pháp hoàn thiện thị trƣờng ngoại hối” dựa tr n c sở kiểm chứng thực nghiệm 2. Ê Ủ Ề : h n t ch đánh giá thực tr ng ho t động th tr ờng ngo i hối ở Việt Nam. ghi n cứu kinh nghiệm th tr ờng ngo i hối của một số n c v r t ra b i học cho Việt Nam. ề xu t quan điểm v gi i pháp cho th tr ờng ngo i hối Việt am trong quá trình hội nhập. 3. Ý Ĩ Ễ Ủ Ề : Hệ thống một số v n đề lý luận c b n về th tr ờng ngo i hối v phát triển th tr ờng ngo i hối. ghi n cứu kinh nghiệm th tr ờng ngo i hối của một số n c v r t ra b i học cho Việt Nam. V i những thông tin thu thập đ ợc đề t i đã ph n t ch, đánh giá thực tr ng ho t động th tr ờng ngo i hối Việt am, r t ra những k t qu , h n ch v nguy n nh n 7 4. Ủ Ề : ối t ợng nghi n cứu của đề t i l nghi n cứu d i góc độ vĩ mô th tr ờng ngo i hối theo nghĩa hẹp ( bao gồm các lo i ngo i tệ). Th tr ờng ngo i hối l th tr ờng các giao d ch mua bán, trao đổi, kinh doanh các lo i ngo i tệ Ph m vi gi i h n của đề t i th tr ờng ngo i hối Việt am giai đo n 1995 – 2010 5. ƢƠ Ậ Ệ : ử dụng nguồn dữ liệu s c p & thứ c p ữ liệu sơ cấp: hông tin thu đ ợc t việc phỏng v n trực ti p các đối t ợng l m việc l u năm trong ng nh t i ch nh – ng n h ng ữ liệu thứ cấp: hông tin t các t i liệu tham kh o ( internet, sách, b i gi ng ) 8 C ƯƠN I Ơ S Ý Ậ Ề Ƣ 1.1. Ề Ƣ 1.1.1 SỬ Ể Ƣ ỗi quốc gia đều có một đồng tiền ri ng, mỗi đồng tiền đều có sức mua v kh năng thanh toán ri ng t y thuộc v o tình hình kinh t , ch nh tr , xã hội h a có đồng tiền của quốc gia n o hay đồng tiền chung n o đ ợc sử dụng thống nh t cho t t c các quốc gia trong quan hệ tiền tệ g y nay quá trình trao đổi h ng hóa không chỉ d ng l i ở ph m vi một quốc gia m tr n ph m vi to n th gi i, t t y u ph i có sự ho t động mua bán giữa các đồng tiền v i nhau r c h t l để phục vụ cho việc thanh toán các mục đ ch nh th ng m i, du l ch, đ u t , t n dụng mang t nh quốc t , d n hình th nh n n th tr ờng kinh doanh trao đổi ngo i tệ đó l th tr ờng ngo i hối ự ra đời v phát triển của th tr ờng ngo i hối gắn liền v i nhu c u giao d ch v trao đổi ngo i tệ giữa các quốc gia nhằm phục vụ cho các ho t động kinh t v xã hội, đ c biệt l phục vụ cho sự phát triển của ngo i th ng h tr ờng ngo i hối đ ợc hình th nh v o năm v i việc bãi bỏ các thỏa thuận retton Woods (đ ợc đ a ra v o năm nhằm v o sự ổn đ nh tiền tệ th gi i thông qua việc ngăn c n đồng tiền đ ợc tự do trôi nổi giữa các quốc gia, v h n ch việc đ u c trong th tr ờng tiền tệ th gi i) v chuyển sang tỷ giá cố đ nh cho đ n tỷ giá nổi i năm , tiền tệ của các n c công nghiệp l n đ ợc l u h nh tự do h n bởi ch ng ph n l n đ ợc kiểm soát bằng nguồn lực cung v c u Giá tr b điều ti t h ng ng y v i sự thay đổi th ờng xuy n về số l ợng, tốc độ, v giá th nh, t t c tăng nhanh trong suốt những năm , dẫn đ n sự xu t hiện những công cụ t i ch nh, sự điều ti t th tr ờng, v sự tự do buôn bán m i Khối l ợng giao d ch của th tr ờng tiền tệ to n c u không ng ng phát triển iều n y đ ợc k t hợp v i sự phát triển của th ng m i quốc t v bãi bỏ các h n ch tiền tệ ở nhiều n c o những năm 8 sự vận chuyển tiền vốn qua bi n gi i đ ợc tăng nhanh c ng v i sự xu t hiện máy t nh v kỷ thuật đã mở rộng th tr ờng li n tục xuy n qua những v ng h u , h u u v h u ự l u chuyển ngo i tệ tăng m nh h ng ng y t $ tỷ trong những năm 8 t i h n $ ng n tỷ hai thập ni n sau đó Kho ng 8 % t t c các giao d ch đ u c , nhằm mục đ ch thu lợi nhuận t sự khác biệt tỷ giá hối 9 đoái iệc n y đã thu h t nhiều ng ời tham gia v i c hai tổ chức t i ch nh v đ u t cá nh n c ng th c đẩy th tr ờng ngo i hối phát triển Ở iệt am t năm 8 , công cuộc ổi i đ ợc đẩy m nh h n v i chủ tr ng của ng v h n c l phát triển một nền kinh t th tr ờng có sự qu n lý của h n c; công cuộc ổi i cũng đ ợc ti n h nh đồng thời v i việc phát triển kinh t đối ngo i, mở cửa, hợp tác v hội nhập, ph hợp v i xu h ng quốc t hoá nền kinh t th gi i ng y c ng m nh mẽ hằm bôi tr n v th c đẩy kinh t đối ngo i phát triển, đ c biệt l ho t động u t nhập khẩu, t đó đã dẫn đ n việc hình th nh v đ a v o ho t động th tr ờng ngo i hối ở iệt am l c n thi t 1.1.2 Ệ : 1.1.2 1 goại hối: go i hối l một khái niệm d ng để chỉ các ph ng tiện có giá tr d ng để thanh toán giữa các quốc gia y theo quan niệm của luật qu n lý ngo i hối của mỗi n c m khái niệm ngo i hối có thể l không giống nhau i iệt am theo pháp lệnh ố: 8/ / - H ng y / / của y ban h ờng vụ uốc hội quy đ nh về ho t động ngo i hối, theo pháp lệnh n y các th nh ph n c b n của ngo i hối bao gồm:  ồng tiền của quốc gia khác ho c đồng tiền chung ch u u v đồng tiền chung khác đ ợc sử dụng trong thanh toán quốc t v khu vực (sau đ y gọi l ngo i tệ);  h ng tiện thanh toán bằng ngo i tệ, gồm séc, thẻ thanh toán, hối phi u đòi nợ, hối phi u nhận nợ v các ph ng tiện thanh toán khác;  ác lo i gi y tờ có giá bằng ngo i tệ, gồm trái phi u h nh phủ, trái phi u công ty, k phi u, cổ phi u v các lo i gi y tờ có giá khác;  ng thuộc dự trữ ngo i hối nh n c, tr n t i kho n ở n c ngo i của ng ời c tr ; v ng d i d ng khối, thỏi, h t, mi ng trong tr ờng hợp mang v o v mang ra khỏi lãnh thổ iệt am;  ồng tiền của n c ộng ho xã hội chủ nghĩa iệt am trong tr ờng hợp chuyển v o v chuyển ra khỏi lãnh thổ iệt am ho c đ ợc sử dụng trong thanh toán quốc t uy nhi n trong gi i h n ph m vi nghi n của đề t i n y, ngo i hối đ ợc nghi n cứu theo nghĩa hẹp chỉ bao gồm các ngo i tệ 1.1.2.2 hị trƣờng ngoại hối: h tr ờng ngo i hối l một bộ phận c u th nh của hệ thống th tr ờng t i ch nh h tr ờng t i ch nh bao gồm th tr ờng vốn v th tr ờng tiền tệ, trong đó th tr ờng ngo i 10 hối l một bộ phận của th tr ờng tiền tệ h vậy th tr ờng ngo i hối l th tr ờng thực hiện các giao d ch mua bán, trao đổi v kinh doanh các lo i ngo i tệ, đ y cũng l n i hình th nh tỷ giá hối đoái dựa tr n quan hệ cung c u ngo i tệ 1.1.3 Ể Ủ Ƣ ị ườ ố ị ườ m b ó đặ b , d đó ó ó ữ đặ đ m ê b s ớ ị ườ k h tr ờng ngo i hối không tập trung t i v tr đ a lý hữu hình nh t đ nh, m l b t cứ đ u di n ra ho t động mua bán các đồng tiền khác nhau Do đó, nó còn đ ợc gọi l th tr ờng không gian th tr ờng to n c u, ho t động li n tục suốt ng y đ m v i thời l ợng giao d ch / giờ c điềm n y tr c h t xu t phát t sử ch nh lệch m i giờ giữa các khu vực đ a lý khác nhau K đ n, thực hiện giao d ch li n tục v tức thời thông qua các ph ng tiện hiện đ i nh điện tho i, internet,telex,… v chi ph giao d ch th p, ho t động hiệu qu v i khối l ợng giao d ch cực l n rung t m của th tr ờng ngo i hối l th tr ờng li n ng n h ng (Interbank) v i các th nh vi n chủ y u l các ng n h ng th ng m i, các nh môi gi i ngo i hối v các ng n h ng trung ng Doanh số giao d ch tr n th tr ờng Interbank chi m t i 8 % tổng doanh số giao d ch ngo i hối to n c u y l th tr ờng giao d ch t i ch nh l n nh t, có doanh số l n nh t th gi i Không ai có thể l m lũng đọan th tr ờng bởi vì th tr ờng ngo i hối quá rộng l n v có nhiều ng ời tham gia chứ không ph i l một thực thể độc lập, thậm ch ng n h ng trung t m cũng không thể điều khiển đ ợc tỷ giá th tr ờng trong một thời gian đ ợc n i rộng ồng tiền đ ợc sử dụng nhiều nh t trong các giao d ch ngo i hối l đồng USD. h tr ờng ngo i hối r t nh y c m v i các v i sự kiện ch nh tr , kinh t , xã hội,…nh t l v i các ch nh sách tiền tệ của các n c phát triển 1.1.4 Ứ Ủ Ƣ h tr ờng ngo i hối hình th nh t nhu c u trao đổi mua bán các đồng tiền khác nhau phục vụ cho mục đ ch th ng m i, du l ch, đ u t , t n dụng mang t nh quốc t công cụ để ng n h ng trung ng có thể thực hiện ch nh sách tiền tệ nhằm điều khiển nền kinh t theo mục ti u của ch nh phủ h tr ờng ngo i hối l n i các tổ chức t n dụng, các ng n h ng th ng m i cung c p d ch vụ cho khách h ng nhằm thu ph 11 ung c p các công cụ cho các nh kinh t nghi n cứu để phòng ng a rủi ro hối đoái trong trao đổi ngo i tệ ồng thời gi p các nh đ u c nghi n cứu thu đ ợc lợi nhuận n u họ dự đoán đ ợc tỷ giá hối đoái. ó ý nghĩa đ c biệt quan trọng đối v i ho t động kinh t đối ngo i, bao gồm: th ng m i, đ u t , t n dụng,… thi tr ờng ngo i hối phát triển sẽ bôi tr n cho các ho t động khác, đ c biệt l thanh toán quốc t , th c đẩy ngo i th ng, gắn k t kinh t của một quốc gia v i nền kinh t th gi i 1.1.5 Ủ Ể Ê Ƣ 1.1.5.1. Ng n hàng trung ƣơng: g n h ng trung ng đóng vai trò l chủ thể đ c biệt ho t động tr n th tr ờng ngo i hối, v a đóng vai trò l ng ời tổ chức, qu n lý, điều h nh v a trực ti p tham gia giao d ch nhằm thực thi ch nh sách tiền tệ, ch nh sách giá c 1.1.5.2. g n hàng thƣơng mại: L các chủ thể chủ y u ho t động tr n th tr ờng ngo i hối v th tr ờng li n ng n h ng ác ng n h ng th ng m i tham gia v o th tr ờng ngo i hối v i t cách trung gian đ ợc ủy quyền mọi giao d ch hối đoái thông th ờng v li n tục đối v i b n th n họ lẫn khách h ng ác ng n h ng th ng m i giữ vai trò trung t m của các ho t động kinh doanh ngo i tệ ác ng n h ng n y đ m b o h u h t các ho t động chuyển hóa tr n th tr ờng ngo i hối v tiền gửi v i t cách l ng ời bán ho c ng ời mua ai trò chủ đ o n y xu t phát t v tr trung t m của các ng n h ng th ng m i trong việc thực hiện các ho t động thanh toán quốc t ua đó, ng n h ng l ng ời cuối c ng hình th nh nền t ng doanh thu của th tr ờng hối đoái 1.1.5.3. ác nhà môi giới: trung gian giữa các ng n h ng, tham gia không có t nh ch t bắt buộc, nh ng sẽ góp ph n t ch cực v o ho t động của th tr ờng bằng cách cho cung v c u ti p cận nhau 1.1.5.4. ác công ty kinh do nh, các nhà kinh do nh ngoại hối phi ng n hàng: ác công ty xu t nhập khẩu: C n ngo i tệ cho ho t động th ng m i v đ m b o ngo i hối của doanh nghiệp mình ác nh đ u t quốc t . 12 ác công ty đa quốc gia : ác công ty n y tham gia v o th tr ờng ngo i hối v i mục ti u k m lợi nhuận cũng nh phục vụ cho ho t động mậu d ch quốc t của họ, ho c để ho t động đ u t trực ti p ra n c ngo i hông th ờng các công ty đa quốc gia tham gia mua bán tr n th tr ờng hối đoái v i số l ợng l n n n có thể g y nh h ởng đ n tỷ giá hối đoái ác nh kinh doanh ngo i tệ v các cá nh n c n ngo i tệ trong khi đi du l ch, ho c chuyển tiền ra n c ngo i ho c đ n thu n l để đ u t v o một lo i ngo i tệ có lãi su t cao h n… 1.1.6 Ƣ Ể Ủ Ƣ Th tr ờng ngo i hối l một th tr ờng r t đa d ng. ó h ng ng n ng n h ng trung t m v th ng nghiệp, các tổ chức đa quốc gia, các nh buôn v các ch nh phủ tham dự v o th tr ờng n y h ng ng y h nh nhờ có những t ng l p tham dự r t đa d ng n y cộng th m v i y u tố th tr ờng rộng l n m ko có một nh n tố n o có thể điều khi n đ ợc h ng đi của th tr ờng ngo i hối. V i th tr ờng ngo i hối, ch ng ta có thể sinh lời kể c khi th tr ờng đi l n ho c đi xuống iều quan trọng không ph i l th tr ờng đi l n hay xuống, m điều quan trọng nh t trong th tr ờng ngo i hối ch nh l ch ng ta có đi c ng v i xu h ng của th tr ờng hay khônh th tr ờng có t nh thanh kho n cao, th tr ờng n y luôn có ng ời mua v ng ời bán v b n không bao giờ ph i lo về “ đ u ra “ cho lệnh của mình, b n luôn giao d ch v i một c p tiền tệ ghĩa l mua tiền tệ n y v bán ra tiền tệ kia n n không có gì ph i dựa v o h ng đi của th tr ờng h t. T t c đều có sự c n bằng của mua v bán song song Chỉ c n b n “ i c ng xu th “ l b n có thể có lời d mua v o hay bán ra, kh năng b n lời tiền l ho n to n ngang nhau 1.1.7 S Ệ Ủ : h tr ờng ngo i hối l một th tr ờng r t sôi động v i nhiều lo i hình giao d ch: 1.1.7.1. ghiệp vụ gi o ng y (Spot): a. K á n m: Giao d ch ngo i hối giao ngay l một giao d ch m trong đó hai b n trao đổi hai đồng tiền khác nhau theo tỷ giá giao ngay t i thời điểm giao d ch v k t th c thanh toán trong vòng hai ng y l m việc ti p theo ỉ giá giao ngay tỉ giá do g n h ng ni m y t t i thời điểm giao d ch ho c do thỏa thuận giữa g n h ng v khách h ng ho c đối tác nh ng ph i đ m b o ph hợp v i th 13 tr ờng t i thời điểm giao d ch v quy đ nh về tỉ giá giao ngay của g n h ng h n c iệt am t i thời điểm giao d ch b. Đặc đ ểm: ghiệp vụ giao ngay đ ợc ng n h ng sử dụng nhằm đ p ứng nhu c u mua ho c bán ngo i tệ ngay cho khách h ng Không đáp ứng đ ợc nhu c u mua ho c bán ngo i tệ của những khách h ng n o c n mua v bán ngo i tệ nh ng việc chuyển giao ngo i tệ ch a thực hiện t i thời điểm hiện t i m sẽ đ ợc thực hiện trong t ng lai. 1.1.7.2. ghiệp vụ kì hạn (Forw rd): a. K á n m: Giao d ch hối đoái k h n l giao d ch hai b n cam k t sẽ mua, bán v i nhau một luợng ngo i tệ theo một mức tỷ giá xác đ nh v việc thanh toán sẽ đ ợc thực hiện v o thời điểm xác đ nh trong t ng lai ỉ giá k h n l tỉ giá do g n h ng v khách h ng ho c đối tác tự t nh toán v thỏa thuận v i nhau nh ng ph i đ m b o ph hợp v i th tr ờng t i thời điểm giao d ch v quy đ nh về tỉ giá k h n của g n h ng h n c iệt am t i thời điểm giao d ch b. Đặc đ ểm: Giao d ch ngo i tệ có k h n tho mãn đ ợc nhu c u mua ngo i tệ của khách h ng m việc thực hiện đ ợc chuyển giao trong t ng lai Giao d ch k h n l giao d ch bắt buộc ph i thực hiện n n khi đ n ng y đáo h n d b t lợi hai b n vẫn ph i thực hiện hợp đồng ột điểm h n ch nữa l hợp đồng k h n chỉ đ ợc đáp ứng nhu c u