Trong thời buổi kinh tế thị trường, nhiều ngành công nghiệp ra đời kèm theo đó là vấn đề ô nhiễm môi trường. Để đảm bảo phát triển bền vững, lợi nhuận kinh tế, và đồng hành cùng với công tác bảo vệ môi trường. Các nhà kinh doanh, đầu tư ,đã chọn và áp dụng sản xuất sạch hơn trong quá trình hoạt động của mình như trong công nghiệp dệt nhuộm, sản xuất bia, sản xuất da, dịch vụ khách sạn .
24 trang |
Chia sẻ: tuandn | Lượt xem: 6693 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Tìm hiểu về sản xuất sạch hơn trong công nghiệp dệt, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Click to edit Master title style Click to edit Master text styles Second level Third level Fourth level Fifth level 4/2/2013 ‹#› TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌCKHOA MÔI TRƯỜNG Bài tiểu luận Chủ đề: Tìm hiểu về sản xuất sạch hơn trong công nghiệp dệt Nhóm sinh viên thực hiện: Phạm Thị Kiều Diễm Hồ Thị Luyến Lê Thị Thùy Dung Lê Ngọc Giàu NỘI DUNG I. Mở đầu. 1.Đặt vấn đề. 2.Lược sử ngành dệt. II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt 1.Tổng quan về quy trình sản xuất 2.Vấn đề về môi trường 3.Cơ hội SXSH 4.Áp dụng sản xuất sạch hơn cho công ty Nam Hưng III. Kết luận Mở đầu 1.Đặt vấn đề: Trong thời buổi kinh tế thị trường, nhiều ngành công nghiệp ra đời kèm theo đó là vấn đề ô nhiễm môi trường. Để đảm bảo phát triển bền vững, lợi nhuận kinh tế, và đồng hành cùng với công tác bảo vệ môi trường. Các nhà kinh doanh, đầu tư ,đã chọn và áp dụng sản xuất sạch hơn trong quá trình hoạt động của mình như trong công nghiệp dệt nhuộm, sản xuất bia, sản xuất da, dịch vụ khách sạn…. I.Mở đầu 2.Lượt sử ngành dệt Là ngành công nghiệp lâu đời nhất ở nước ta. Từ những năm 1897 đã xuất hiện những nhà máy dệt đầu tiên Trải qua nhiều thăng trầm đến nay dệt nhuộm đã trở thành ngành có kim ngạch xuất khẩu lớn nhất Việt Nam. Khẳng định vị thế của mình ở nhiều thị trường lớn trên thế giới. II. Sản xuất sạch hơn trong nghành dệt 1.Tổng quan về quy trình sản xuất − Về cơ bản, công nghệ dệt-nhuộm có 3 giai đoạn chủ yếu: kéo sợi thành chỉ; dệt vải và xử lý (nấu tẩy); nhuộm và hoàn thiện vải. − Nguyên liệu đầu có thể là sợi thiên nhiên (sợi bông) hay tơ nhân tạo (polyester, visco,...). Các hóa chất sử dụng trong dệt-nhuộm khá phong phú, gồm hồ (tinh bột hay PVA), chất tẩy trắng (NaOCl,H2O2,...); NaOH, HSO4; đặc biệt là các thuốc nhuộm và phụ gia. Sản xuất sợi Xe sợi Nhuộm xơ Vải không dệt Xơ Tạo cấu trúc sợi chéo Nhuộm sợi May Sợi Sản xuất vải Hồ Dệt thoi Dệt kim Dệt nhung Xử lý sơ bộ Nhuộm/In hoa Hoàn tất May Xử lý vải Sơ đồ quy trình tổng hợp sản xuất của ngành dệt: II.Sản xuất sạch hơn trong nghành dệt xơ thô nhuộm xơ xe sợi nhuộm sợi nhuộm /in hoa xử lí sơ bộ dệt hoàn tất may Sơ đồ chu trình đơn giản sản xuất dệt may II. Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt . 2. Vấn đề môi trường: a/Khí thải: – Tiêu thụ nhiều năng lượng trong quá trình đốt củi, sử dụng một số dung môi hữu cơ và hoá chất ⇒ tạo ra khí thải. b/Chất thải rắn: Nó bao gồm các xơ sợi thải ,vật liệu đóng gói thải, mép vải cắt thừa, vải vụn, các loại trống bằng kim loại đã qua sử dụng và bùn thải ra từ trạm xử lý chất thải. II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt . c/Tiêu thụ năng lượng: Năng lượng điện được sử dụng chủ yếu để đun nóng nước và sấy khô sản phẩm nhuộm. Ước tính cần khoảng 50 ÷ 300 lít nước/kg hàng dệt cho khâu xử lý hoàn tất. Tiêu thụ nhiều nước cũng có nghĩa là lượng nước thải cũng lớn. d/Nước thải chứa nhiều chất hóa học : − Thuốc nhuộm gây màu mạnh khi thải nước thải chưa qua xử lý gây sự chú ý đặc biệt. Một số hóa chất trong nước thải độc hại với cá và các thủy sinh vật khác. − Các thành phần không mong muốn trong nguyên liệu như dầu mỡ, bụi, hồ,.. đóng góp vào sự ô nhiễm hữu cơ của nước thải. II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt e/Sức khỏe và an toàn nghề nghiệp: Vấn đề sức khỏe nghề nghiệp cũng quan trọng không kém các vấn đề tác động môi trường. _ Nhiều hóa chất phụ trợ cho thuốc nhuộm có thể gây nguy hiểm khi thao tác. _ Một số công đoạn gây bụi. Một số có nguy cơ cháy nếu bảo quản không tốt. _ Các hóa chất có tính oxy hóa (chất tẩy trắng) hay kiềm mạnh có tính ăn mòn hay độc tính cấp. _ Một số dung môi và chất màu có thể gây nguy cơ mãn tính nếu tiếp xúc lâu dài II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt Các công đoạn Tiêu thụ/ chất thải Các vấn đề môi trường Giũ hồ(desizing) Nước thải có hàm lượng chất hữu cơ cao Gây ra phú dưỡng cho sông, hồ, biển và tác động xấu đến đa dạng sinh học. Giặt (washing) Nước thải chứa chất hóa học và tiêu thụ năng lượng,các dung môi Ô nhiễm nước ngầm, sương mù quang hóa, cạn kiệt tài nguyên… Nhuộm(dyeing) Nước thải chưa nhiều hóa chất độc,tiêu thụ năng lượng cho việc làm khô Gây phú dưỡng ảnh hưởng đa dạng sinh học, sức khỏe con người Hoàn tất (Finishing) Hoá chất làm mềm nước Formôn Một số hoá chất làm mềm nước rất độc Formôn độc và có khả năng gây ung thư Các vấn đề môi trường của một số công đoạn: : II.Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt 3.Các cơ hội sản xuất sạch hơn : a.Các cơ hội sản xuất sạch hơn chung: Quản lý nội vi Thay thế nguyên vật liệu Tối ưu hóa quá trình sản xuất Bổ sung thiết bị Thay đổi công nghệ Thu hồi và tái chế tại chỗ Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt b. Các cơ hội sản xuất sạch hơn trong các công đoạn: Hồ sợi: _ Tái sử dụng tại chỗ cho mẻ tiếp theo. _ Kiểm soát nhiệt độ chính xác và thu hồi nhiệt. Giũ hồ: _ Thay thế các chất ôxy hoá _ Có thể tái sử dụng nước có chứa kiềm và chất tẩy rửa. _ Có thể thu hồi các chất hồ tổng hợp bằng cách siêu lọc Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt Giặt: Không sử dụng quy trình giặt có dùng dung môi. Tránh sử dụng các hóa chất độc hại như các chất hoạt động bề mặt nhóm alkylphenol etoxilates (APEO); thay các alkylbenzene sulfonates mạch thẳng Giảm thiểu tiêu thụ nước ở nơi nào có thể Thu hồi và tái sử dụng nước làm lạnh. Tẩy trắng: Cân nhắc nhu cầu tẩy trắng Thay thế NaOCl, NaClO2 bằng H2O2 nơi nào có thể Peracetic acid là một chất thay thế khác cho các hợp chất clo. Sau khi tẩy bằng H2O2, thay vì dùng các acid (như CH3 COOH) để loại chất tẩy dư, có thể dùng enzyme catalase. Kết hợp giặt và tẩy nếu có thể để tiết kiệm nước và năng lượng. Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt Nhuộm: Thay thế các thuốc nhuộm gây ung thư, độc hại. Sử dụng thuốc nhuộm acid thay cho thuốc nhuộm chứa kim loại nặng cho nhuộm len và nylon. Tránh sử dụng các tác nhân phân tán. Sử dụng các thuốc nhuộm có mức độ tận dụng cao . Thaythế chất tẩy rửa nhóm alkylphenolethoxylates (APEO) bằng các chất tẩy rửa ít độc. Tìm khả năng làm sạch thuốc nhuộm khỏi dịch nhuộm. Tái sử dụng dịch nhuộm có nồng độ cao. Tối ưu hoá sử dụng nước cho rửa băng tải cao su, lưới. Hạn chế rửa tràn; áp dụng rửa dòng ngược trong rửa liên tục. Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt In hoa: Sử dụng các chất thay thế trong hồ in có dung môi. Tái sử dụng hồ in dư nếu có thể. Thay thế các chất làm đặc từ dầu khoáng bằng các polymer không bay hơi. Hoàn tất: Sử dụng các hợp chất không hay ít giải phóng ra formaldehyd. Thay thế các chất làm mềm cationic Làm mềm trong bể riêng Tránh sử dụng các chất chống khuẩn gốc thuỷ ngân, đồng và arsen; các chlorophenol. Thu hồi và tái sử dụng các dịch hoàn tất đã cô đặc. Tối ưu hoá quá trình sấy và ủ. Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt 4.Áp dụng sản xuất sạch hơn của công ty dệt Nam Hưng a/Giới thiệu về công ty: Địa chỉ: thôn Châu Hiệp, thị trấn Nam Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam. Thành lập năm: 2005 Sản phẩm: vải tẩy trắng, vải nhuộm Sản lượng: 1,1triệu mét vải/năm. b/Ảnh hưởng môi trường do hoạt động sản xuất: + Nhiệt độ cao + Khói và bụi thải lò hơi. + Bụi bông. + Nước thải có chất rắn lơ lững, COD, BOD, PH và hóa chất dư cao. Trung bình mỗi ngày công ty thải ra 25-30m3 nước thải có lẫn hóa chất và 100kg khói lò và bụi. Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt c/Áp dụng sản xuât sạch hơn Công ty đã áp dụng : _ Sửa chữa các vị trí bị rò rỉ,bay hơi. _ Bảo dưỡng các ống hơi và các thiết bị nhiệt. _ Bảo dưỡng các động cơ và các bộ phận truyền động. _ Thay thế các dây curoa chùng. _ Che chắn các động cơ tránh bị ướt. _ Khoáng định mức tiêu thụ điện hợp lý. . ống dẫn hơi không được bảo ôn Lắp thiết bị mới và bảo ôn đường ống _ Sử dụng đèn copact thay cho đèn sợi đốt và bóng đèn T8 thay cho T10. _ Lắp tôn sáng tận dụng ánh sáng tự nhiên thay thế cho chiếu sáng bằng điện. _ Thay thế máy mắc sợi tổng hợp bằng máy mắc hồ sợi ghép có hiệu suất cao hơn _ Đầu tư một lò đốt củi dạng nằm ngang 1,5 tấn hơi/giờ thay thế kiểu đứng Lắp tôn sáng compact tận dụng ánh sáng tự nhiên thay đèn điện Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt d/Những hiêu quả mang lại: _Khi áp dụng sản xuất sach hơn đã mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể cho công ty _vấn đề môi trường được tốt hơn cho khu vực xung quanh stt các vấn đề môi trường Tên giải pháp Đầu tư Hiệu quả Nhóm giải pháp 1 Tiêu thụ nhiều củi _Bảo dưỡng tất cả các vị trí ống hơi và thiết bị nhiệt. _Sửa chữa các vị trí rò rỉ hơi. 12 triệu đồng Tiết kiệm 12 triệu đồng / năm,giảm nhiệt độ trong nhà sưởng,giảm 238m3 củi/năm,giảm phát thải khí co2. quản lý nội vi 2 Tiêu hao điện Thay thế các dây cu roa chùng 7,3 triệu đồng Tiết kiệm 3,5 triệu đồng /năm Quản lý nội vi Che chắn các động cơ tránh bị ướt Chi phí không đáng kể Bảo quản động cơ tốt,. Quản lý nội vi Sử dụng đèn compact thay cho đèn sợi đốt,T10 bằng T8 3 triệu đồng Tiết kiệm 0,3 triệu đồng /năm.cải thiện môi trường cho công nhân Thay đổi thiết bị 3 Tiêu hao nước Thay thế các van ,vòi, ống dẫn bị rỉ nước Chí phí thấp Giảm nước thải ra môi trường Quản lý nội vi 4 Hao hụt sợi, nguyên liệu cao, ô nhiễm bụi bông Thay máy mắc sợi tổng hợp bằng máy mắc – hồ sợi ghép hiệu suất cao hơn. 854 triệu đồng Tiết kiệm 41 triệu đồng /năm. Giảm phát thải 183kg bụi bông /năm (75%). Thay đổi thiết bị 5 Tiêu thụ năng lượng, hóa chất Thay máy tẩy 220 triệu đồng Tiết kiệm 118 triệu đồng /năm Thay đổi thiết bị 6 Ô nhiễm không khí tại khu vực nồi hơi Đầu tư lò hơi đốt củi nằm ngang(3 pass) 1,5 tấn hơi/giờ thay cho lò hơi kiểu đứng (1 pass) 1,24 tỷ 376,8 triệu đồng /năm. Giảm phát thải bụi trong khói thải , giảm phát thải 814 tấn CO2 /năm. Thay đổi công nghệ Sản xuất sạch hơn trong ngành dệt Công ty còn nhận được sự hỗ trợ từ phía hợp phần CPI đối với 4 hạng mục của công trình SXSH. Đó là xây dựng nhà lò hơi và đài nước cấp lò hơi; thay mới lò hơi; thay đổi thiết bị, xây dựng và lắp đặt hệ thống xử lý bụi bông và nước thải sản xuất. Tổng giá trị đầu tư 3.997.000.000 đồng, trong đó nguồn vốn do CPI tài trợ là 2.000.000.000 đồng, thời gian thực hiện đầu tư từ tháng 12/2008 đến tháng 7/2009 Nhận xét Bước đầu công ty đã áp dụng được một số giải pháp và đem lại lợi ích về mặt kinh tế cũng như hiệu quả về môi trường. Ưu điểm của công ty là đã sử dụng các biện pháp cải tiến thiết bị và quản lý nội vi tốt. Đó là một biện pháp tối ưu trong tình trạng hiện tại của công ty. Một số thiết bị đã kịp thời được thay thế để nâng cao hiệu quả hiệu quả kinh tế và chất lượng môi trường. Khuyến nghị Với đặc thù nằm trong vùng khá nhạy cảm. Để công ty hoạt động hiệu quả hơn, chất lượng môi trường ngày càng tốt hơn thì nhóm có một vài đề xuất : Lắp thiết bị hút bụi và lọc bụi khu vưc mặc sợi và hồ sợi để giảm được lượng khói bụi than bụi tổng Đào tạo nâng cao tay nghề của người lao động cũng như ý thức để hạn chế rơi vãi trong quá trình làm việc. Lắp máy hồ điều khiển tự động thấm ướt trước. Nhận xét và khuyến nghị đối với công ty Nam Hưng Kết luận Trong thời buổi công nghiệp hiện đại phát triển, các vấn đề môi trường luôn được chú trọng. Thì việc sản xuất sạch hơn được biết đến như một cách tiếp cận để giảm thiểu ô nhiễm tại nguồn thông qua việc sử dụng nguyên nhiên liệu có hiệu quả hơn. Việc sản xuất sạch hơn không chỉ giúp các ngành công nghiệp cắt giảm chi phí nguyên liệu, chi phí sản xuất mà còn đóng góp vào việc cải thiện hiện trạng môi trường, qua đó giảm bớt được chi phí môi trường. Qua việc phân tích chi phí lợi ích, cho thấy việc áp dụng sản xuất sạch hơn đem lại lợi ích không hề nhỏ. Vì vậy nên đưa sản xuất sạch hơn như là một chiến lược trong hoạt động phát triển của các doanh nghiệp. Tài liệu tham khảo _Giáo trình sản xuất sạch hơn,Khoa Môi Trường, 2011 _www.sxsh.vn Cảm ơn các bạn đã chú ý lắng nghe!