Tiểu luận Xây dựng và sử dụng nguồn nhân lực trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước

PHẦN MỞ ĐẦU Trong bối cảnh khu vực và tồn cầu hóa, cạnh tranh trong sự liên kết và hội nhập trở thành yêu cầu tất yếu cho sự tồn tại và phát triển của mỗi quốc gia. Ngồi lợi thế so sánh tĩnh về tài nguyên, ngày nay nguồn nhân lực và khoa học công nghệ lại là những yếu tố quyết định trong cuộc đua cạnh tranh phát triển kinh tế. Bởi lẽ, nguồn nhân lực trong sự gắn kết với trình độ phát triển khoa học công nghệ sẽ tạo lợi thế so sánh động biểu hiện sức mạnh riêng có của mỗi quốc gia và thắng lợi trong cạnh tranh kinh tế không gì khác sẽ thuộc về những quốc gia có chính sách đầu tư phát triển giáo dục và khoa học công nghệ đúng mức. Ngày nay với Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa đất nước không chỉ đòi hỏi phải có vốn, kỹ thuật, tài nguyên…. Mà còn cần phải phát triển nguồn nhân lực một cách tương xứng với trình độ phát triển của nền kinh tếù. Một vấn đề lớn đặt ra cho nền kinh tế định hướng xã hội chủ nghĩa của nước ta hiện nay là đã sử dụng nguồn nhân lực đúng và hiệu quả hay chưa? Xuất phát từ những vấn đề trên và qua những điều em được học và tiếp thu trong cuộc sống nên em đã lựa chọn đề tài:“Xây dựng và sử dụng nguồn nhân lực trong quá trình Công nghiệp hóa- Hiện đại hóa đất nước” cũng nhằm hỗ trợ và phục vụ nghề nghiệp, công việc hiện tại và sau này, ngồi ra còn để chia sẻ với những ai có cùng quan tâm về vấn đề này để cùng học hỏi, xây dựng kiến thức, phát triển con người nói chung và bản thân nói riêng. Vì kiến thức, hiểu biết, và kinh nghiệm còn hạn hẹp, đề tài chắc chắn có những hạn chế và thiếu sót, em kính mong thấy cô, các bạn góp ý, em sẽ tiếp thu và chân thành cảm ơn rất nhiều! PHẦN II VẤN ĐỀ CON NGƯỜI TRONG SỰ NGHIỆP CÔNG NGHIỆP HỐ- HIỆN ĐẠI HỐ ĐẤT NƯỚC 1. Con người là mục tiêu của sự nghiệp Công nghiệp hố- Hiện đại hố Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ:"Muốn chủ nghĩa cộng sản thực hiện được,cần phải có kỹ nghệ,nông nghiệp và tất cả mọi người đều được phát triển hết khả năng của mình". Đó chính là mục tiêu mà chủ nghĩa xã hội hướng tới: giải phóng con người nhằm phát triển mọi tiềm năng ,giá trị nhân cách của con người. Trong sự nghiệp đổi mới đất nước Đảng Cộng Sản Việt Nam xác định:"Phát triển con người ,với tư cách vừa là động lực ,vừa là mục đích của cách mạng,của sự nghiệp đổi mới đất nước". Đây cũng là mục tiêu nhân văn của nền văn hố tiên tiến,đậm đà bản sắc dân tộc:"Nội dung cốt lõi là lý tưởng độc lập dân tộc và Chủ nghĩa xã hội theo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nhằm mục tiêu tất cả vì con người, vì hạnh phúc, tự do và sự phát triển tồn diện của con người." Ngay trong thời kỳ cách mạng giành độc lập cho dân tộc, Hồ Chí Minh đã nói:"Tôi chỉ có một sự ham muốn,ham muốn tột bậc,là làm sao cho nước ta được hồn tồn độc lập,dân ta được hồn tồn tự do,đồng bào ai cũng có cơm ăn ,áo mặc ,ai cũng được học hành".Ngày nay trong sự nghiệp Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước để đi lên Chủ Nghĩa Cộng Sản, mục tiêu xây dựng con người được đặt ra một cách thiết thực, trực tiếp. Đây là con đường phát triển bền vững đất nước ta nhằm mục tiêu "Dân giàu, xã hội công bằng , dân chủ , văn minh". Hay nói cách khác là con đường phát triển nhắm tới một mục tiêu kép: vừa phát triển kinh tế, vừa phát triển con người và xã hội, vừa phấn đấu để dân giàu, nước mạnh, công bằng xã hội và dân chủ, văn minh. Lấy phát triển con người làm mục tiêu chiến lược, chúng ta cần chú ý đến những vấn đề sau: - Cần quan tâm đến lợi ích của con người, gồm lợi ích vật chất và lợi ích tinh thần, trước hết là lợi ích vật chất. - Cần bảo đảm và phát huy quyền dân chủ của nhân dân trong đời sống xã hội bắt đầu từ cơ sở trên các lĩnh vực chính trị ,kinh tế, xã hội. Đặc biệt phát huy tinh thần làm chủ của nhân dân trong sự nghiệp đổi mới Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước. - Cần bảo đảm và thực hiện sự bình đẳng giữa những cá nhân, nhóm cộng đồng về cơ hội phát triển, tạo điều kiện cho mọi người và các nhóm, cộng đồng có điều kiện phát triển ngang nhau, được hưởng lợi ích công bằng phù hợp với sự phát triển kinh tế - xã hội trong từng giai đoạn cụ thể. - Cần phát huy sức mạnh của nhân dân,của khối đồn kết tồn dân tộc, xây dựng nhà nước của dân, do dân, vì dân. Phát triển kinh tế đi đôi với bảo vệ Tổ Quốc vì hạnh phúc của nhân dân. 2. Vai trò của con người trong quá trình Công nghiệp hố- Hiện đại hố Từ cách tiếp cận mới, Đảng ta chỉ ra vai trò quyết định của con người trong quá trình Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước. Con người không chỉ là trung tâm của sự phát triển kinh tế-xã hội với tư cách là mục tiêu mà còn là động lực và là nhân tố bảo đảm cho quá trình Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước thành công. Nói con người là động lực của sự phát triển là nói tới vai trò của nguồn lực con người bao gồm các yếu tố tri thức, kỹ năng, ý chí, tình cảm, đạo đức… của con người trong quá trình phát triển kinh tế xã hội của đất nước.Nghị quyết của Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp Hành TW khố VIII đã chỉ rõ điều đó:"Đẩy mạnh Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước, thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc vì"dân giàu, nước mạnh, công bằng, văn minh", là sự nghiệp xây dựng và sáng tạo to lớn của nhân dân ta, đồng thời là một quá trình cải biến của xã hội sâu sắc, đòi hỏi phát huy khả năng và trí tuệ ở con người Việt Nam". Để phát triển kinh tế xã hội ở nước ta trong thời kỳ quá độ lên Chủ nghĩa Xã Hội, chúng ta cần rất nhiều nguồn lực như: Nguồn lực khoa học và công nghệ; nguồn lực tài chính; nguồn lực tài nguyên thiên nhiên; nguồn lực lao động…. Trong các nguồn lực trên đều có vai trò của con người, con người với tư cách là nhân tố liên kết tích hợp, tổng hợp các nguồn lực thành động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế- xã hội. Hay có thể nói đó chính là nguồn lực tham gia vào quá trình phát triển và đóng vai trò chủ đạo trong quá trình đó. Nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu Công nghiêp hóa- Hiện đại hóa gồm những con người có đức, có tài, ham học hỏi, thông minh, sáng tạo, làm việc quên mình vì độc lập, vì sự phồn vinh của tổ quốc, được chuẩn bị tốt về kiến thức văn hóa, được đào tạo thành thạo về kỹ năng nghề nghiệp, về năng lực sản xuất kinh doanh, về điều hành vĩ mô nền kinh tế và tồn xã hội, có trình độ khoa học kỹ thuật vươn lên ngang tầm thế giới. Ngày nay, trong nền kinh tế tri thức , khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp. Kinh tế tri thức là giai đoạn phát triển mới của lực lượng sản xuất của lồi người, từ chỗ chủ yêu sử dung nguồn lưc vật chất sang nguồn lực trí tuệ.Tri thức là yếu tố quyết định đối với sự tăng trưởng kinh tế, làm giàu của cải vật chất. Nguồn lực con người trong phát triển kinh tế xã hội còn được thể hiện qua ý chí, tình cảm, đạo đức…. Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước là quá trình cải biến xãõ hội sâu sắc ở nước ta đòi hỏi phải có một ý chí lớn, tư tưởng lớn…Cho nên, nó đòi hỏi con người Việt Nam phải quyết tâm vượt qua khó khăn thử thách, chiến thắng nghèo nàn, lạc hậu để xây dựng đất nước thành công. Do vậy, khi đề cập quan điểm về vai trò của con người trong quá trình phát triển kinh tế xã hội hiện nay, Đảng Cộng Sản Việt Nam nhấn mạnh: "Lấy việc phát huy nguồn lực con người làm nhân tố cho sự phát triển nhanh và bền vững " ở nước ta. 3. Thực trạng việc sử dụng nguồn nhân lực ở nước ta trong thời gian qua Việc xây dựng và sử dụng nguồn nhân lực trong điều kiện nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại cần được xem xét và giải quyết. Đó là những vấn đề về sử dụng, đào tạo nguồn nhân lực trẻ và xây dựng, quản lý nguồn nhân lực trong bộ máy hành chính nhà nước. 3.1. Những bất cập còn tồn tại trong cơ chế sử dụng và đào tạo nguồn nhân lực trẻ hiện nay: Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân của tình trạng “Chảy máu chất xám” ở một nước đang phát triển như nước ta hiện nay. Trên thực tế, nước ta không hề thiếu nhân tài trẻ, các nhà lãnh đạo trẻ, chúng ta có rất nhiều nhưng đang dùng một cách lãng phí. Sự lãng phí thể hiện ở ba khía cạnh: Khía cạnh thứ nhất là lãng phí về ươm mầm tài năng. Thực tế hiện nay có đến 70% sinh viên ra trường không làm đúng ngành, nghề đã được đào tạo, nước ta lâm vào tình trạng thừa thầy, thiếu thợ. Các trường đại học đào tạo các ngành nghề theo chỉ tiêu của mình đặt ra mà không dựa trên nhu cầu thực tế của xã hội. Tình trạng này khiến cho nhiều sinh viên ra trường không có việc làm trong khi nhiều ngành nghề lại quá thiếu thốn về nhân lực. Lấy ví dụ trong ngành kinh tế: nguồn nhân lực đào tạo cho ngành kiểm tốn quá ít ỏi (xấp xỉ khoảng 50 sinh viên/1 năm với trường đại học kinh tế quốc dân-là một trường hiện đứng đầu ngành về đào tạo sinh viên ngành kinh tế), trong khi đó ngành kiểm tốn hiện đang là một ngành có nhiều tiềm năng phát triển trong nền kinh tế thị trường lại quá thiếu thốn về nhân tài. Điều này không chỉ gây lãng phí thời gian, công sức, tiền bạc của sinh viên, mà xã hội cũng lãng phí những “mầm” nhân tài. Thứ hai là lãng phí sức sáng tạo của các tài năng trẻ. Mỗi năm có bao nhiêu đề tài khoa học, bao nhiêu đồ án, luận văn … được các sinh viên nghiên cứu, nghiền ngẫm, mất rất nhiều công sức, thời gian, trí tuệ, nhưng cuối cùng cũng chỉ để chất đống trong kho tư liệu mà không được đem ra triển khai, ứng dụng. Cuối cùng là sự lãng phí về tâm huyết của người tài. Hiện nay có nhiều địa phương “trải thảm đỏ” đầu tư, kêu gọi ngươì tài về xây dựng quê hương, đất nước, sẵn sàng trang trải chi phí học tập cho những sinh viên xuất sắc để sau khi tốt nghiệp họ sẽ về công tác tại tỉnh nhà. Tuy nhiên, khi họ về chưa được giao việc ngay, còn phải trải qua “thời gian thử thách”, nếu nhân tài nào đủ kiên nhẫn thì trụ lại, còn nếu không lại tự “chảy máu chất xám” theo những lời mời gọi hấp dẫn của doanh nghiệp nước ngồi. Nhìn vào thực tế, thu nhập của người lao động ở các doanh nghiệp nước ngồi cao hơn hẳn các doanh nghiệp trong nước và các đơn vị hành chính sự nghiệp của nhà nước và điều kiện làm việc cũng có nhiều ưu đãi hơn. Tuy môi trường làm việc có khắc nghiệt hơn nhưng là môi trường cạnh tranh, năng động, giúp cho những người tài có điều kiện phát huy năng lực cá nhân của mình. 3.2. Về xây dựng và quản lý nguồn nhân lực trong bộ máy hành chính nhà nước: Một trong những tồn tại yếu kém lớn nhất của nền hành chính nước ta là hệ thống pháp luật thiếu đồng bộ, chồng chéo, mâu thuẫn. Tình trạng tham nhũng, thiếu trách nhiệm, hách dịch, cửa quyền của công chức vẫn còn khá phổ biến. Năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức hành chính còn hạn chế. Trên thực tế, quan hệ giữa người dân và chính quyền mang tính cai trị và mệnh lệnh, tệ quan liêu và cửa quyền còn tồn tại ở nhiều nơi. Trong bộ máy nhà nước vẫn còn tồn tại những phần tử sâu mọt, cơ hội nịnh bợ, chui vào nắm giữ những trọng trách trong bộ máy, cơ quan hành chính nhà nước. 4. Một số biện pháp để sử dụng nguồn nhân lực một cách hiệu quả 4.1. Để sử dụng nguồn nhân tài trẻ hiệu quả: Nhà nước cần thay đổi môi trường, cũng như cơ chế trọng dụng người tài hiện nay, cụ thể như thay đổi quy trình bổ nhiệm công chức. Tạo điều kiện cho thanh niên có cơ hội giao lưu thực tập làm đại biểu quốc hội trẻ tuổi và lãnh đạo Nhà nước để thử giải quyết các vấn đề của đất nước. Đặc biệt là thay đổi nhận thức và giá trị sử dụng người tài như: loại bỏ chế độ cào bằng; loại bỏ chủ nghĩa kinh nghiệm; quan niệm tuổi tác quan trọng hơn logic khoa học. Cần xác định thanh niên là lực lượng xung kính, có lợi thế về thể chất và trí tuệ, có khả năng tiếp thu kiến thức mới, kiến thức hiện đại, kỹ thuật và công nghệ cao nhanh, vận dụng tốt. Do vậy, thanh niên chính là lực lượng xã hội có thế mạnh đặc biệt. 4.2. Trong bộ máy hành chính nhà nước: Để xây dựng nguồn nhân lực cần thường xuyên đào tạo công chức hành chính và bảo đảm đội ngũ ấy hoạt động có hiệu quả trong bất kỳ hồn cảnh nào. Củng cố tổ chức, phát triển nguồn nhân lực hướng tới những quy tắc hợp lý, có hiệu quả cao của từng công chức, tổ chức trong bộ máy hành chính. Phát triển nguồn nhân lực cần chuẩn hố đầu vào thông qua chế độ tuyển chọn cạnh tranh để có được những người thực đức, thực tài tận tuỵ với công việc, hết lòng phục vụ nhân dân. Cùng với đó có chế độ lương thích hợp, bảo đảm tiền lương là nguồn thu chủ yếu, chính đáng đủ bảo đảm cuộc sống của người lao động trong bộ máy nhà nước để họ yên tâm phục vụ lâu dài. Đồng thời giáo dục tinh thần phục vụ, chống quan liêu, tham nhũng, làm trong sạch bộ máy nhà nước, đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức. 5. Xây dựng con ngườøi trong thời kỳ Công nghiệp hố- Hiện đại hố Đại Hội IX của Đảng đã nêu ra các phẩm chất nhân cách con người Việt Nam trong giai đoạn Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước: “Xây dựng con người Việt Nam phát triển tồn diện về chính trị, tư tưởng, trí tuệ, đạo đức, thể chất…" Đánh giá cán bộ là khâu rất quan trọng thậm chí có ý nghĩ quyết định trong công tác cán bộ nói chung, cán bộ cơ sở nói riêng. Lập trường tư tưởng chính trị của người cán bộ lãnh đạo chủ chốt ở cơ sở nước ta hiện nay phải được biểu hiện trong tư tưởng va hành đợng của mỗi cán bộ văn kiện Hội nghị lần thứ ba Ban Chấp Hành Trung Ương, khóa VIII về chiến lược cán bộ thời kỳ đẩûy mạnh Công nghiệp hố- Hiện đại hố đâùt nước khẳng định mỗi cán bộ các cấp phải có : “ tinh thần yêu nước sâu sắc , tận tụy phục vụ nhân dân , kiên định mục tiêu độc lập và chủ nghĩa xã hội , phấn đáu thực hiện có kết quả đường lối của Đảng , chính sách và luật pháp của nhà nước”. Yêu cầu đánh giá về người cán bộ: đạo đức và hành vi của họ, yêu cầu về ý thức đạo đức và hành vi đạo đức của người cán bộ các cấp ở nước ta trong thời kỳ đổi mới là:” Cần, kiệm, liêm , chính, chí công vô tư. Không tham nhũng và kiên quyết đấùu tranh chống tham nhũng. Có ý thức tổ chức kỷ luật, trung thực, không cơ hội, gắn bó mật thiết với nhân dân, được nhân dân tín nhiệm”. Yêu cầu về tài đối với cán bộ nhân dân các cấp trong thời kỳ mới là phải:”có trình độ hiểu biết về lý luận chính trị , quan điểm đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của nhà nước, có trình độ văn hóa chuyên môn đủ năng lực và sức khỏe để làm việc có hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao”. Như vậy việc xây dựng con người cần phát triển tồn diện và hài hồ về nhân cách, nâng cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất , phong phú về tâm hồn, trong sáng về đạo đức. Để đạt được mẫu nhân cách đó,chúng ta phải từng bước thực hiện các chiến lược xây dựng con người một cách tích cực , chủ động, nhưng cũng không được quá nóng vội. 6. Những nhiệm vụ cơ bản xây dựng con người trong quá trình Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước Xây dựng con người là mục tiêu của sự nghiệp Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước nên nó phải là kết quả tổng hợp của tất cả những hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội và văn hóa của chúng ta. Song ở đây, chúng ta chỉ bàn đến những nhiệm vụ cơ bản trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa tác động đến sự hình thành con người trong quá trình Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước, cụ thể như sau: 6.1. Xây dựng tư tưởng đạo đức và lối sống Nghị quyết hội nghị lần thứ V Ban Chấp Hành Trung Ương khóa VIII về xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân ta đã chỉ rõ:” tư tưởng, đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa được coi là những lĩnh vực quan trọng nhất hiện nay cần đặc biệt quan tâm”. Định hướng xây dựng con người, yếu tố tư tưởng, đạo đức lối sống là yếu tố cơ bản nhất trong phẩm chất tinh thần của con người Việt Nam hiện nay.Trong đó, “hệ tư tưởng là cốt lõi của văn hóa, là định hướng cơ bản cho đời sống tinh thần xã hội”. Theo quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam đó là tư tưởng: độc lập dân tộc gắn liền với Chủ Nghĩa Xã Hội dựa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Do vậy, nhiệm vụ đặt ra là: Cần nghiên cứu và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin vào hồn cảnh nước ta trong giai đoạn hiện nay và trước những biến đổi sâu rộng của thời đại mới. Tuyên truyền giáo dục cho nhân dân hiểu biết đầy đủ sâu sắc chủ nghĩa Mác-Lênin củng cố lòng tin của nhân dân và tư tưởng Hồ Chí Minhø đã lựa chọn. Xây dựng tinh thần yêu nước có ý chí xây dựng đất nước vì mục tiêu dân giàu nước mạnh, xã hội công bằng dân chủ văn minh. Biến tinh thần đấu tranh giành độc lập dân tộc trước đây thành tinh thần phục hưng đất nước trong thời kỳ Công nghiệp hố- Hiện đại hố đất nước hiện nay. Quyết tâm xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc Việt Nam Xã Hội Chủ Nghĩa, vì hạnh phúc của nhân dân, của dân tộc và của mỗi con người. Xây dựng đạo đức và lối sống mới phấn đấu vì lợi ích con người với tư cách là mỗi cá nhân và cả cộng đồng, gắn lợi ích của cá nhân với lợi ích của cộng đồng, ở từng cơ sở, từng địa phương và trong cả nước. Hình thành lối sống mới, lối sống văn minh tác phong công nghiệp, trật tự kỷ cương và trách nhiệm. Phê phán lối sống thực dụng, chạy theo đồng tiền hay quan liêu, cửa quyền, cục bộ mà ở nhiều địa phương đã trở thành hiện tượng nổi cộm trong đời sống xã hội hiện nay. Cần nêu gương người tốt, việc tốt những cá nhân đơn vị, tập thể tiêu biểu có những phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam hiện nay. Cần phát huy sức mạnh của dư luận và sức mạnh của luật pháp để lên án và trừng phạt thích đáng những kẻ cố tình vi phạm pháp luật, quấy rối mất trật tự, an tồn xã hội, những kẻ gây nên những tội ác, gieo rắc những tư tưởng xấu hay những tệ nạn xã hội…. 6.2 . Phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo Để thực hiêïn chiến dịch con người và nguồn nhân lực, nhân tố quyết định sự phát triển của đất nước trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước cần tạo sự chuyển hướng căn bản , tồn diện về giáo dục và đào tạo. Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 2001_2010 của Đảng đã xác định nhiệm vụ phát triển sự nghiệp giáo dục và đào tạo như sau : Bồi dưỡng thế hệ trẻ tinh thần yêu nước, yêu quê hương, gia đình và tự tôn dân tộc, lý tưởng xã hội chủ nghĩa, lòng nhân ái, ý thức tôn trọng pháp luật, tinh thần hiếu học chí tiến thủ lập nghiệp, không cam chịu nghèo hèn. Đào tạo lớp người lao động có kiến thức cơ bản, làm chủ kỹ năng nghề nghiệp, quan tâm hiệu quả thiết thực, nhạy cảm với cái mới, có ý thức vươn lên vì khoa học và công nghệ. Xây dựng đội ngũ công nhân lành nghề, các chuyên gia và nhà khoa học, nhà văn hóa, nhà kinh doanh, nhà quản lý. Chính sách sử dụng lao đợng và nhân tài phải tận dụng mọi nhân lực, phát huy mọi tài năng của các tập thể và cá nhân phục vụ sự nghiệp xây dụng và bảo vệ đất nước. Phát triển giáo dục mầm non, củng cố vững chắc kết quả xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học , tiến hành phổ cập trung học cơ sở trong cả nước, phần lớn thanh thiếu niên trong độ tuổi ở thành thị và vùng nông thôn, đồng bằng được học hết trung học phổ thông, trung học chuyên nghiệp hoặc đào tạo nghề .Tạo mọi điều kiện cho mọi người ở mọi lứa tuổi được học tập thường xuyên suốt đời . Chú trọng giáo dục hướng nghiệp thiết thực trong trường phổ thông. Mở rộng đào tạo công nhân , kỹ thuật viên và nhân viên nghiệp vụ theo nhiều trình độ. Phát triển và nâng cao chất lượng đào tạo đại học, sau đại học, tập trung xây dựng một số trường đại học trọng điểm quốc gia mang tầm khu vực, tiến tới đạt trình độ quốc tế. Đổi mới phương pháp dạy và học, phát huy tư duy sáng tạo và năng lực đào tào của người học, coi trọng thực hành thực nghiệm, ngoại khóa làm chủ kiến thức tránh nhồi nhét , học vẹt, học chay. Đổi mới và thực hiện nghiêm chỉnh chế độ thi cử. Tăng cường cơ sở vật chất và từng bước hiện đại hóa nhà trường (lớp học, sân chơi, bãi tập, phòng thí nghiệm, thiết bị giảng dạy hiện đại, thư viện, kí túc xá…..).Phấn đấu đến năm 2010, phần lớn các trường phổ thông có đủ điều kiện cho học sinh học tập và hoạt đợng cả ngày tại trường. 6.3. Xây dựng và phát triển nềøn văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế của xã hội.Nghị quyết hội nghị lần năm ban chapá hành trung ương khóa VIII đã chỉ rõ vai trò của văn hóa nhiêïm vụ xây dựng và phát triễn nền văn hóa việt nam tiên tiến đạm đà bản sắc dân tộc: chăm lo văn hóa là chăm lo củng cố nền tảng tinh thần của xã hội.Thiếu nền tảng tinh thần tiến bộ,lành mạnh không quan tâm giải quyết tốt mối quan hệ giữa phát triển kinh tế với tiế