Tóm tắt Luận án Phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt nam trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI ĐINH VĂN HƯỞNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ TƯ VẤN MARKETING XUẤT KHẨU CHO CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH Chuyên ngành: Kinh tế Quốc tế Mã số: 63.31.01.06 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ HÀ NỘI - 2016 Công trình được hoàn thành tại: VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI Tập thể hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Phạm Thu Hương 2. PGS.TS. Hà Thị Ngọc Oanh Phản biện 1: PGS.TS. Lê Xuân Bá Viện Nghiên cứu Quản lý kinh tế TW Phản biện 2: PGS.TS. Đỗ Hương Lan Trường Đại học Ngoại thương Phản biện 3: PGS.TS. Lê Danh Tốn Đại học Quốc gia Hà Nội Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện, tại: Học viện Khoa học xã hội, 477 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội, vào hồi .. giờ . phút, ngày tháng năm 2017 Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia - Thư viện Học viện Khoa học xã hội. 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Phát triển các ngành dịch vụ, đáp ứng nhu cầu của thị trường, phát huy thế mạnh và tiềm năng của Việt Nam luôn là mối quan tâm của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế toàn diện và sâu sắc. Báo cáo chính trị tại Đại hội XI của Đảng khẳng định: “Đẩy mạnh tự do hóa thương mại phù hợp với các cam kết hội nhập kinh tế quốc tế. Tạo bước phát triển mới, nhanh và toàn diện thị trường dịch vụ, nhất là dịch vụ cao cấp, có hàm lượng trí tuệ cao, có giá trị gia tăng lớn. Phấn đấu đưa tốc độ tăng trưởng của khu vực dịch vụ cao hơn tốc độ tăng trưởng GDP. Phát triển mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động du lịch, đa dạng hóa các loại hình du lịch. Phát triển nhanh các loại hình dịch vụ vận tải, viễn thông, dịch vụ tài chính, ngân hàng, dịch vụ tư vấn” ..Đối với Việt Nam, lĩnh vực này mới chỉ thực sự đề cập và chú trọng phát triển sau những năm đổi mới, từ lý luận đến thực tiễn còn nhiều vấn đề chưa hoàn toàn thống nhất. Trong khi đó, thực tế cho thấy các ngành dịch vụ ngày càng có vị trí quan trọng mang tính quyết định đối với sự phát triển kinh tế của hầu hết các địa phương, các quốc gia trên thế giới..Mặc dù được coi là mới chú trọng phát triển nhưng tỷ trọng ngành dịch vụ của nước ta hiện nay cũng đã chiếm tới trên 38%. Với việc chính thức trở thành thành viên của Tổ chức thương mại thế giới (WTO), Việt Nam đã bước đầu quá trình thực hiện cam kết theo lộ trình với hầu hết tất các lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực dịch vụ. Tiềm năng và cơ hội phát triển cho các ngành dịch vụ còn nhiều nhưng chắc chắn sẽ gặp không ít khó khăn. Việt Nam đã và đang điều chỉnh chính sách thương mại với lộ trình xác định theo các nội dung của các hiệp định đã ký kết. Trong những năm đổi mới, đặc biệt là từ sau khi gia nhập WTO, kim ngạch xuất khẩu của nước ta có mức tăng trưởng khá cao nhưng mang tính không ổn định. Có hiện tượng này một phần là do sự thay đổi rất nhanh chóng của thị trường thế giới, những tác động tiêu cực của quá trình tự do hoá thương mại (gây ra sức ép cạnh tranh khốc liệt hơn cho các doanh nghiệp Việt Nam trước các đối thủ cạnh tranh lớn trong khu vực như các nhà xuất khẩu Trung Quốc, Malaixia, Thái Lan). Mặc dùng các doanh nghiệp Việt Nam trong thời gian qua đã đạt được nhiều thành tựu to lớn trong việc xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ, song so với yêu cầu của tiến trình cải cách và mở cửa đối ngoại, công tác xuất khẩu của nước ta vẫn còn nhiều bất cập, sự thiếu thông tin và lúng túng trong việc tìm kiếm khách hàng, thiết lập kênh phân phối hàng xuất khẩu của các doanh nghiệp. Trong đó, các điểm yếu cơ bản nhất của các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam là hạn chế về khả năng tiếp cận thông tin, thị trường; gặp nhiều khó khăn trong xúc tiến thương mại. Nguyên nhân là do công tác đại diện thương mại của Việt Nam ở nước ngoài chưa phát huy được vai trò hỗ trợ đối với hoạt động xuất khẩu của doanh nghiệp. Các chương trình xúc tiến thương mại còn rời rạc, hiệu quả chưa cao, công tác dự báo thị trường thiếu hiệu quả dẫn đến việc các doanh nghiệp Việt Nam chưa kịp thời nắm bắt được những cơ hội để thâm nhập và khai thác thị 2 trường xuất khẩu. Chính vì vậy, một số doanh nghiệp phải xuất khẩu gián tiếp qua hình thức gia công thay vì xuất khẩu trực tiếp. Bên cạnh đó, khả năng tiếp cận thị trường, xúc tiến thương mại của các doanh nghiệp Việt Nam chưa cao do các doanh nghiệp Việt Nam chưa có mạng lưới phân phối tại các thị trường lớn. Ngoài ra, các doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam chưa xây dựng được hình ảnh trên thị trường quốc tế, nhiều doanh nghiệp chưa làm được vấn đề xây dựng và phát triển thương hiệu. Nhiều mặt hàng của Việt Nam có chất lượng tốt, song do doanh nghiệp còn yếu kém về xây dựng, quản trị thương hiệu nên bị các doanh nghiệp nước ngoài lợi dụng và đăng ký mất dẫn đến thiệt thòi cho các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh cũng không phải là ngoại lệ. Có thể thấy, doanh nghiệp Việt Nam còn rất nhiều vấn đề bất cập trong hoạt động xuất khẩu, một trong những lý do cơ bản là bản thân các doanh nghiệp này chưa tự làm tốt công tác marketing xuất khẩu. Bên cạnh đó, trong bối cảnh mới của quốc tế và điều kiện kinh tế trong nước thì cần có cơ chế và hoạt động thúc đẩy xuất khẩu hợp lý để tăng cường xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam vào thị trường thế giới nói chung và đặc biệt là hàng hóa xuất khẩu của khu vực trọng điểm quốc gia là TP.HCM nói riêng. Để giải quyết vấn đề này, một trong những ngành dịch vụ có khả năng đóng góp đáng kể vào GDP và hỗ trợ phát triển hoạt động xuất khẩu cho các doanh nghiệp đó là dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu, và là hoạt động rất cần thiết cho tất cả lĩnh vực kinh doanh quốc tế. Cùng với quá trình mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, các ngành dịch vụ của Việt Nam cũng được hình thành và phát triển. Nhiều ngành dịch dịch vụ đã có đóng góp không nhỏ đối với những thành tích trung của đất nước, trong số đó phải kể đến những đóng góp đáng kể của dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu. Tuy nhiên, so với các quốc gia trong khu vực và thế giới thì vai trò của dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu còn không ít hạn chế và khiêm tốn. Vấn đề đặt ra là những nhân tố nào ảnh hưởng và mức độ ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ này? Nguyên nhân nào dẫn đến loại hình dịch vụ chưa phát triển mạnh, do các nhà cung cấp dịch vụ hay về phía thị trường dịch vụ này? Xuất phát từ yêu cầu phát triển ngành dịch vụ nói chung, yêu cầu phát triển hỗ trợ cho hoạt động kinh doanh xuất khẩu trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế của nước ta, nghiên cứu sinh thực hiện luận án với đề tài: “Phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh”. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án 2.1. Mục đích nghiên cứu Trên cơ sở hệ thống hóa một số vấn đề lý luận và thực tiễn về dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu, Luận án sẽ làm rõ thực trạng phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn TP. HCM và đề xuất các giải pháp phát triển tốt hơn loại hình dịch vụ này thời gian tới. 3 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Trên cơ sở xác định mục tiêu, đối tượng nghiên cứu, luận án sẽ tập trung giải quyết các nhiệm vụ sau: Thứ nhất, hệ thống hóa các lý thuyết cơ bản và cơ sở thực tiển phát triển DVTVMXK; từ đó xây dựng mô hình các yếu tố tác động đến phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM; Thứ hai, phân tích và đánh giá thực trạng cung ứng và sử dụng DVTVMXK; kiểm định mức độ tác động của các yếu tố đến xu hướng phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn TP. HCM; Thứ ba, đề xuất các quan điểm, giải pháp và kiến nghị nhằm phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM trong thời gian tới. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Luận án nghiên cứu về lý luận và thực tiễn phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM, trong đó, tập trung nghiên cứu thực trạng cung ứng và sử dụng dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam tại Tp.HCM. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Về mặt nội dung: Luận án tiếp cận và tập trung nghiên cứu thực trạng hoạt động và phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn TP. HCM ở tầm vi mô. Thời gian nghiên cứu: mốc thời gian chủ yếu từ năm 2009 đến 2015. Đề xuất một số giải pháp chủ yếu chính nhằm phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn TP. HCM định hướng đến năm 2025, tầm năm nhìn 2035. 4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của luận án Trên cơ sở phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử. trong quá trình nghiên cứu, luận án sử dụng kết hợp các phương pháp phổ biến trong nghiên cứu kinh tế như phương pháp phân tích, tổng hợp, các phương pháp kỹ thuật như thống kê, thu thập số liệu, mô tả, so sánh, đánh giá, và điều tra khảo sát xã hội học,... Phương pháp điều tra chọn mẫu: Thông qua việc sử dụng phiếu điều tra có cấu trúc, phương pháp này giúp thu thập các số liệu để đánh giá thang đo và kiểm định mô hình cũng như những giả thuyết trong mô hình nghiên cứu. Các câu hỏi nghiên cứu chính của đề tài luận án là: (1) Bản chất, nội dung và điều kiện phát triển của dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu là gì? (2) Trong thời gian qua, tình hình hoạt động và phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM đã phát triển như thế nào? 4 (3) Có những nhân tố nào ảnh hưởng đến tình hình hoạt động và phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM và mức độ tác động của từng nhân tố này? (4) Các doanh nghiệp và cơ quan, tổ chức hữu quan cần làm gì để đảm bảo DVTVMXK phát triển và đáp ứng tốt cho nhu cầu của các doanh nghiệp xuất khẩu Việt Nam tại TP.HCM? 5. Những đóng góp mới của luận án Trên cơ sở nghiên cứu một cách toàn diện về hoạt động dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM, Luận án đã có những đóng góp mới về lý luận và thực tiễn như sau: Luận án đã xác định rõ cơ sở thực tiễn và hệ thống hóa được những lý thuyết cơ bản về phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu; phân tích làm rõ bản chất, đặc điểm và các loại hình của dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu. Kết hợp với các mô hình nghiên cứu về mối quan hệ các nhân tố tác động đến cung cầu, xu hướng tiêu dùng để xây dựng mô hình phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu. Đây là nền tảng để phân tích và xây dựng định hướng cũng như đề xuất các giải pháp. Qua nghiên cứu, phân tích thực trạng phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP.HCM, cho thấy rằng: Thứ nhất, DVTVMXK đóng vai trò quan trọng không chỉ ở mức độ vi mô hỗ trợ phát triển kinh doanh xuất khẩu của doanh nghiệp mà còn đóng góp đáng kể vào phát triển kinh tế của địa phương. Thứ hai, dựa trên các mô hình nghiên cứu trước đây kết hợp với thực tế cung cầu của DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM, luận án đã đề xuất mô hình nghiên cứu. Kết quả cho thấy có tám nhân tố mối quan hệ tương quan và tác động đến xu hướng phát triển của hoạt động DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM. Bao gồm: Nhận thức về tính hữu dụng của DVTVMXK; Năng lực phục vụ của nhà cung ứng DVTVMXK; Chất lượng DVTVMXK; Độ tin cậy của DVTVMXK; Hình ảnh thương hiệu của nhà cung ứng DVTVMXK; Phương tiện hữu hình của nhà cung ứng DVTVMXK; Hoạt động quảng bá của nhà cung ứng DVTVMXK; và Môi trường kinh doanh cải thiện. Thứ ba, luận án đã đánh giá tổng kết một số kết quả đạt được, những tồn tại hạn chế của hoạt động DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn Tp.HCM trong thời gian qua. Từ đó, kết hợp với kết quả nghiên cứu khảo sát để đề xuất mục tiêu, quan điểm phát triển và những giải pháp nhằm phát triển DVTVMXK trong thời gian tới. Nghiên cứu trong luận án đã rút ra những kết luận và kiến nghị các giải pháp nhằm hỗ trợ cho các nhà hoạch định chính sách, các hiệp hội, các cơ quan quản lý, các doanh nghiệp cung ứng, khách hàng sử dụng DVTVMXK. 5 6. Ý nghĩa của đề tài luận án - Luận án xây dựng được mô hình phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn TP. HCM, đồng thời, chỉ ra được những nhân tố chủ yếu và mức độ tác động của từng nhân tố đến xu hướng phát triển loại hình dịch vụ này. - Phân tích và đánh giá được thực trạng phát triển DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM thời gian qua. - Luận án đưa ra một số giải pháp nhằm phát triển hơn nữa DVTVMXK cho các doanh nghiệp Việt Nam ở TP. HCM đến năm 2025 và tầm nhìn năm 2035.. 7. Kết cấu luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục các bảng, biểu, hình, và phụ lục, Luận án gồm 04 chương như sau: Chương 1: Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài Luận án. Chương 2: Cơ sở lý thuyết về dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu và quy trình, kỹ thuật nghiên cứu. Chương 3: Thực trạng hoạt động và phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam tại TP. HCM. Chương 4: Một số giải pháp chủ yếu nhằm phát triển dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu cho các doanh nghiệp Việt Nam trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025 và tầm nhìn năm 2035. 6 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU 1.1. Sự phát triển của các nghiên cứu liên quan đến luận án 1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài Một số nghiên cứu ở nước ngoài đã cho thấy góc nhìn đa chiều về dịch vụ, tư vấn hỗ trợ phát triển kinh doanh, trong đó có DVTVMXK. Hơn nữa, từ các nghiên cứu trên có thể thấy được mức độ lan tỏa của việc nghiên cứu dịch vụ, tư vấn hỗ trợ phát triển kinh doanh không chỉ tập trung ở những nước phát triển mà được nhân rộng ở một số nước đang phát triển. 1) Nghiên cứu về lĩnh vực marketing xuất khẩu Lĩnh vực marketing xuất khẩu, trong đó có hoạt động xúc tiến xuất khẩu đã được quan tâm nghiên cứu ở nhiều nước trên thế giới. Công trình nghiên cứu của Liesel Anna, 2001. 2) Nghiên cứu về dịch vụ phát triển kinh doanh có liên quan đến DVTVMXK Một số công trình nghiên cứu về dịch vụ phát triển kinh doanh có liên quan đến DVTVMXK tiêu biểu: Jacob Levitsky,2000; Alexandra O. Miehlbradt và M. McVay,2002; Riddle, 1986, 1987; UNCTAD, 1989, 1993; Bryson,1998; Hakansson and Johanson,1994; Johannisson, 1998; Mole & Bramley, 2006; Bennett & Robson, 2004; Dyer & Ross, 2007; Mole et al., 2008; Roper & Hart, 2005; P. Parker, 2005; Heidelberg,2006; Larissa Ruth Muller,2003. 1.1.2. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam Số lượng các nghiên cứu về DVTVMXK ở Việt Nam còn rất ít, chưa có đề tài nào nghiên cứu một cách toàn diện, có tính hệ thống, và cụ thể về lĩnh vực này. Trong số các nghiên cứu trước đây chỉ tập trung đánh giá tổng quát thị trường dịch vụ phát triển kinh doanh, dịch vụ tư vấn nói chung và một vài khía cạnh của hoạt động marketing như: dịch vụ quảng cáo, xúc tiến thương mại, . i) Nghiên cứu về lĩnh vực marketing xuất khẩu Nguyễn Thị Nhiễu, 2003; Phạm Thu Hương, 2004; Trần Công Sách, 2010. ii) Nghiên cứu về dịch vụ phát triển kinh doanh có liên quan đến DVTVMXK Alexandra (2002) do ba tổ chức xúc tiến và phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ phối hợp ủy nhiệm thực hiện là (1) Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI), (2) Tổ chức Hợp tác Kỹ thuật Đức (GTZ) thông qua Dự án Phát triển Doanh nghiệp vừa và nhỏ, và (3) Swisscontact thông qua Chương trình Xúc tiến Doanh nghiệp vừa và nhỏ; Tô Xuân Dân, Hàn Mạnh Tiến và Nguyễn Thành Công, 2002; Nguyễn Văn Lân và Nguyễn Phương Quỳnh Trang,2004; Nguyễn Đông Phong và Bùi Thanh Tráng, 2006; Trần Kim Hào,2005; Phan Hồng Giang, 2006; Nguyễn Doãn Thị Liễu, 2006. 7 1.2. Nhận xét chung về các công trình nghiên cứu có liên quan đến luận án Tổng quát, các nghiên cứu trước đây đã tập trung: Khẳng định vai trò của dịch vụ, tư vấn hỗ trợ phát triển kinh doanh, trong đó có DVTVMXK đối với việc đóng góp cho sự phát triển của xã hội; thúc đẩy, phát huy hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp; thu hút các nhà đầu tư nước ngoài; thúc đẩy hoạt động xuất khẩu. Nghiên cứu theo từng nhóm dịch vụ, tư vấn hỗ trợ kinh doanh khác nhau như dịch vụ, tư vấn hỗ trợ kinh doanh tăng cường và không tăng cường; dịch vụ, tư vấn hỗ trợ kinh doanh chất lượng cao (tư vấn marketing, quảng cáo, kế toán, quản lý, pháp lý,). Hệ thống hoá được những vấn đề lý luận, thực tiễn, phân tích về hoạt động xúc tiến xuất khẩu, marketing xuất khẩu. Khái quát hóa được tình hình phát triển các loại hình tư vấn, thực trạng hoạt động quảng cáo, thị trường dịch vụ phát triển kinh doanh, môi trường pháp lý liên quan đến các hoạt động dịch vụ phát triển kinh doanh, tư vấn quản lý, . KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 Chương 1 tập trung phân tích, so sánh các nghiên cứu trong và ngoài nước có liên quan về dịch vụ, tư vấn hỗ trợ phát triển kinh doanh nói chung và hoạt động marketing xuất khẩu, DVTVMXK nói riêng. Thực tế cho thấy, có nhiều nghiên cứu có liên quan nhưng chưa có nhiều nghiên cứu về những loại hình dịch vụ riêng lẻ như dịch vụ tư vấn marketing, đặc biệt là DVTVMXK. Đây là một khoảng trống để hình thành các nghiên cứu tiếp sau, đề tài nghiên cứu luận án sẽ góp phần bổ sung thêm vào những nghiên cứu về nhóm ngành dịch vụ tư vấn hỗ trợ phát triển kinh doanh nói chung và DVTVMXK nói riêng. 8 CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ DỊCH VỤ TƯ VẤN MARKETING XUẤT KHẨU VÀ QUY TRÌNH, KỸ THUẬT NGHIÊN CỨU 2.1. Cơ sở lý thuyết về dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu 2.1.1. Khái quát về marketing xuất khẩu Marketing xuất khẩu là một trong các hình thức của Marketing quốc tế. Đó là hoạt động marketing của các doanh nghiệp của một quốc gia nhất định, ứng dụng vào việc xuất khẩu hàng hoá và dịch vụ của nước mình ra nước ngoài với yêu cầu cơ bản là làm thích ứng các chiến lược marketing đã áp dụng ở thị trường nội địa với môi trường và nhu cầu của thị trường xuất khẩu bên ngoài. 2.1.2. Dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu (1) Khái niệm dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu Dịch vụ tư vấn marketing xuất khẩu là dịch vụ tư vấn chuyên về lĩnh vực marketing trong hoạt động xuất khẩu, mang tính độc lập nhằm giúp các nhà quản lý và các tổ chức đạt được mục tiêu đề ra bằng cách