Tóm tắt Luận án Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm

Trường Đại học Sư phạm, nơi đào tạo giáo viên. Những người tham gia vào sự nghiệp trồng người, giáo dục học sinh bằng cả nhân cách của mình. Vì vậy nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức học cho sinh viên sư phạm ở các Trường Đại học Sư phạm là mục tiêu rất quan trọng. Xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, cơ chế thị trường đã đặt ra những yêu cầu mới trong giáo dục đạo đức nhân cách người công dân, người lao động hiện đại. Những người sống và làm việc có trách nhiệm, tôn vinh lối sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, tình yêu thương đồng loại Thực tiễn hiện nay đang nảy sinh rất nhiều biểu hiện tiêu cực ở thế hệ trẻ như: sự lệch lạc trong định hướng giá trị sống, lối sống thờ ơ, vô cảm, ích kỷ gây nên những lo lắng cho gia đình, người thân và toàn xã hội. Điều này đặt ra việc dạy và học môn Đạo đức học cho sinh viên ở các trường Đại học Sư phạm phải đổi mới nâng cao chất lượng dạy học môn học đáp ứng yêu cầu mới của đào tạo giáo viên hiện nay. Một trong những hoạt động dạy học được coi là phương pháp tích cực đó là phương pháp dạy học giải quyết vấn đề “lấy hoạt động của người học làm trung tâm” nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học giúp cho người học tiếp cận một cách nhanh nhất, có hiệu quả với khối lượng tri thức nhân loại ngày càng lớn.

pdf23 trang | Chia sẻ: thientruc20 | Lượt xem: 996 | Lượt tải: 8download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tóm tắt Luận án Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trường Đại học Sư phạm, nơi đào tạo giáo viên. Những người tham gia vào sự nghiệp trồng người, giáo dục học sinh bằng cả nhân cách của mình. Vì vậy nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức học cho sinh viên sư phạm ở các Trường Đại học Sư phạm là mục tiêu rất quan trọng. Xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, cơ chế thị trường đã đặt ra những yêu cầu mới trong giáo dục đạo đức nhân cách người công dân, người lao động hiện đại. Những người sống và làm việc có trách nhiệm, tôn vinh lối sống và làm việc theo hiến pháp và pháp luật, tình yêu thương đồng loại Thực tiễn hiện nay đang nảy sinh rất nhiều biểu hiện tiêu cực ở thế hệ trẻ như: sự lệch lạc trong định hướng giá trị sống, lối sống thờ ơ, vô cảm, ích kỷ gây nên những lo lắng cho gia đình, người thân và toàn xã hội. Điều này đặt ra việc dạy và học môn Đạo đức học cho sinh viên ở các trường Đại học Sư phạm phải đổi mới nâng cao chất lượng dạy học môn học đáp ứng yêu cầu mới của đào tạo giáo viên hiện nay. Một trong những hoạt động dạy học được coi là phương pháp tích cực đó là phương pháp dạy học giải quyết vấn đề “lấy hoạt động của người học làm trung tâm” nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học giúp cho người học tiếp cận một cách nhanh nhất, có hiệu quả với khối lượng tri thức nhân loại ngày càng lớn. Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề là bước tiến của khoa học sư phạm hiện đại. Đây là phương pháp hướng mọi cố gắng để kích thích nhu cầu nhận thức từ bên trong, tạo ra khả năng tư duy độc lập và sáng tạo cho người học, nhằm biến quá trình đào tạo thành quá trình tự đào tạo. Qua nghiên cứu có thể thấy phương pháp dạy học giải quyết vấn đề tỏ ra đặc biệt thích hợp với việc dạy học Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm, vì đặc thù của môn học chứa đựng nhiều tình huống cần giải quyết. Hơn nữa Đạo đức học đóng một vai trò quan trọng, chủ đạo đến sự hình thành nhân cách, lối sống, đạo đức của sinh viên. Để hoàn thiện mình và trở thành người có nhân cách sống bản thân mỗi sinh viên không ngừng tư duy, nỗ lực giải quyết mâu thuẫn ngay trong suy nghĩ và hành vi ứng xử trong cuộc cuộc sống cũng như trong học tập của mình. Do vậy, học Đạo đức học không chỉ đơn giản là học những tri thức khoa học, mà thông qua các tình huống của bài học sẽ giúp cho mỗi sinh viên nỗ lực tư duy, không ngừng rèn đức, luyện tài, để hiểu biết sâu 2 sắc, đúng đắn về đạo đức. Đã có nhiều công trình nghiên cứu về phương pháp dạy học giải quyết vấn đề, đã có nhiều bài viết tham luận về việc đổi mới phương pháp dạy học Đạo đức học, nhưng chưa có một công trình khoa học nào nghiên cứu phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm. Với mong muốn được góp phần vào việc đổi mới phương pháp dạy học Đạo đức học nhằm nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên nói chung và sinh viên các trường Đại học sư phạm nói riêng tôi chọn đề tài “Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm” làm đề tài nghiên cứu của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Luận án nghiên cứu phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các Trường Đại học Sư phạm nhằm đưa ra những giải pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức học nói chung và dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm nói riêng. 3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 3.1. Khách thể nghiên cứu Quá trình dạy học môn Đạo đức học ở các Trường Đại học Sư phạm 3.2. Đối tượng nghiên cứu Mối quan hệ giữa việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học với chất lượng dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm . 4. Giả thuyết khoa học Phương pháp dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm thời gian qua còn nhiều hạn chế, hiệu quả chưa cao. Qua nghiên cứu thấy rằng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề phù hợp trong dạy học môn Đạo đức học. Trên cơ sở phân tích được thực trạng chỉ ra được nguyên nhân từ đó xây dựng được các giải pháp phù hợp trong việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học sẽ góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn học này ở các trường cao đẳng, đại học nói chung và ở các trường Đại học Sư phạm nói riêng 5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu 5.1. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm. 3 Xây dựng các giải pháp sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường đại học sư phạm. Tổ chức thực nghiệm sư phạm các phương pháp đã đề xuất. 5.2. Phạm vi nghiên cứu Luận án nghiên cứu thực trạng việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở 5 trường Đại học Sư phạm trên phạm vi cả nước: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội; Trường Đại học Sư Phạm Hà Nội 2; Trường Đại học Sư phạm Huế; Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên , Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh Thời gian điều tra và thực nghiệm từ tháng 9/2014 đến tháng 8/2016 6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu 6.1. Phương pháp luận Luận án sử dụng phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử; lí luận dạy học hiện đại; lí luận và phương pháp dạy học môn Đạo đức học 6.2. Phương pháp nghiên cứu 6.2.1. Các phương pháp nghiên cứu lí luận Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu khoa học cụ thể như: phân tích- tổng hợp,quy nạp, diễn dịch, lịch sử-cụ thể. 6.2.2. Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn Phương pháp điều tra xã hội học: Sử dụng phiếu hỏi với giảng viên, sinh viên để thu thập thông tin liên quan đến vấn đề nghiên cứu. Phương pháp quan sát: Quan sát thái độ, sự chú ý, biểu hiện hứng thú, tính tích cực của sinh viên trong dạy học Đạo đức học qua các buổi dự giờ, giảng dạy. Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến các nhà khoa học trong xây dựng đề cương, lựa chọn phương pháp xây dựng bộ phiếu khảo sát thực trạng. Phương pháp phỏng vấn giảng viên, sinh viên, nhà quản lí Phương pháp thực nghiệm: Thực nghiệm sư phạm để phân tích, đánh giá, so sánh nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng thông qua tác động của thực nghiệm, nêu kết luận và kiến nghị. 6.2.3. Các phương pháp hỗ trợ Sử dụng toán thống kê và phần mềm toán học để xử lý các số liệu thu được 4 trong điều tra thực trạng và thực nghiệm sư phạm nhằm rút ra những kết luận cần thiết. 7. Những luận điểm cần bảo vệ Sự phù hợp khi sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm Thực tiễn dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm hiệu quả chưa cao. Đưa ra nguyên tắc và giải pháp sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm đạt hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức học nói chung và chất lượng dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm nói riêng 8. Điểm mới của luận án Luận án góp phần xây dựng cơ sở khoa học của việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các Trường Đại học Sư phạm Phân tích nguyên nhân, thực trạng và đánh giá việc sử dụng phương pháp giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các Trường Đại học Sư phạm. Đưa ra nguyên tắc và giải pháp sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm. 9. Kết cấu luận án Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung luận án có 4 chương: Chương 1. Tổng quan tình hình nghiên cứu phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các Trường Đại học sư phạm Chương 2. Cơ sở khoa học của việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm Chương 3. Nguyên tắc và các nhóm giải pháp sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm. Chương 4. Thực nghiệm sư phạm việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học môn Đạo đức học ở các trường Đại học Sư phạm 5 Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ TRONG DẠY HỌC MÔN ĐẠO ĐỨC HỌC Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM 1.1. Phương pháp giải quyết vấn đề trong dạy học 1.1.1. Nghiên cứu khái niệm phương pháp dạy học giải quyết vấn đề Tư tưởng dạy học giải quyết vấn đề đã được nhà triết học cổ đại Xôcrat quan tâm đến, ông đã xây dựng một phương pháp độc đáo: Tọa đàm – tranh luận đó là tư tưởng khởi đầu của phương pháp đàm thoại. Phương pháp này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tìm ra nguyên nhân của vấn đề qua tư duy quy nạp và qua sự trao đổi giữa giáo viên với học sinh và học sinh với học sinh . Vào những năm 70 của thế kỷ XIX, các nhà khoa học về xã hội như: M.M Xtaxiulevct, N.A Rôgiơcôp, X.P Bantalon, M.A Rưpnicova, và các nhà khoa học tự nhiên như A.IA Giecđơ, B.E Raicôp, H.E Amxtơrong đã nêu lên phương án tìm tòi phát kiến (ơrixtic) trong dạy học nhằm hình thành năng lực nhận thức cho học sinh bằng cách lôi cuốn các em tự lực tham gia vào quá trình hoạt động tìm kiếm tri thức, phân tích các hiện tượng, làm các bài mới mà trước đây chưa hề làm và nội dung có chứa đựng những khó khăn nhất định. Đây là một trong những cơ sở của dạy học giải quyết vấn đề. Trong số các nhà khoa học thời kỳ này bàn về phương pháp giải quyết vấn đề trên thế giới không thể không nhắc đến M.I Makhơmutôp. Dựa vào các kết quả của những thành tựu về tâm lý học - giáo dục học, đặc biệt là lý luận dạy học mà M.I Makhơmutôp đã chính thức đưa ra cơ sở lý luận vững chắc của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề - phương pháp dạy học được kế thừa bởi dạy học Algorit hóa và Ơrixtic - và đã đưa dạy học giải quyết vấn đề trở thành một phương pháp dạy học tích cực. Cũng trên cơ sở bàn về lý luận dạy học giải quyết vấn đề các tác giả Nguyễn Ngọc Bảo, Nguyễn Ngọc Quang, Thái Duy Tuyên có một số công trình nghiên cứu rất có giá trị cả về lý luận và thực tiễn. 1.1.2. Nghiên cứu đặc trưng của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề Vào những năm giữa thế kỷ XX, phương pháp dạy học giải quyết vấn đề mới được tập trung nghiên cứu một cách đầy đủ và sâu sắc hơn ở các môn khoa học tự nhiên, khoa học xã hội và các môn kĩ thuật. Một đội ngũ đông đảo những người nghiên cứu về phương pháp giải quyết vấn đề: M.N Xcatkin, A.M Macchiuskin, T.V Cuđriapxep, M.I 6 Makhơmutôp, N.A Polopnicova,đã xuất hiện và có những đóng góp quan trọng. A.M Macchiuskin với Các tình huống có vấn đề trong tư duy và trong dạy học. I.IA. Lecne với Dạy học nêu vấn đề ông cho rằng tình huống có vấn đề là một khâu quan trọng của dạy học giải quyết vấn đề. Không có tình huống có vấn đề thì không có dạy học giải quyết vấn đề. V.Okôn - nhà giáo dục học nổi tiếng của Ba Lan với Những cơ sở của việc dạy học nêu vấn đề đã cho chúng ta biết tác dụng của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề là kích thích học sinh tích cực suy nghĩ, chủ động tìm tòi, sáng tạo để giải quyết vấn đề, đạt tới kiến thức mới một cách sâu sắc, vững chắc. Một số vấn đề chung về dạy học theo vấn đề của Nguyễn Phúc Chỉnh, Nguyễn Thị Hằng, Tạp chí Giáo dục Tháng 5, Số 309, tr. 32-33, năm 2013 cho rằng dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề là phương pháp dạy học trong đó giáo viên tạo ra những tình huống có vấn đề, điều khiển học sinh phát hiện vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo để giải quyết vấn đề và thông qua đó chiếm lĩnh tri thức, rèn luyện kĩ năng và đạt được những mục đích học tập khác. Đặc trưng cơ bản của dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề là “tình huống gợi vấn đề” vì "Tư duy chỉ bắt đầu khi xuất hiện tình huống có vấn đề" 1.1.3. Nghiên cứu nguyên tắc và quy trình của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề Trong nhiều thập kỷ tiếp theo, các nhà tâm lý học và nhà sư phạm Xô viết (cũ) đã đóng góp nhiều cống hiến lớn trong việc nghiên cứu lý luận phát huy tính tích cực nhận thức của học sinh trong học tập như Lev Vưgotsky , S.L.Rubinstein, A.M.Machjusin, A.V.Brus-linski, B.E.Raiơkov, P.I.Pidkasistưi, M.N.Skatkin.v.v.. Theo nhóm tác giả trong Modul số 18: Phương pháp dạy học tích cực; Tài liệu bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên khối trung học phổ thông; Vụ Giáo dục Trung học; 2013 đưa ra quy trình sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề gồm các giai đoạn cơ bản sau: Giai đoạn 1: Xây dựng tình huống có vấn đề - bước quan trọng quyết định toàn bộ quá trình tổ chức dạy - học. Giai đoạn 2: Giải quyết vấn đề - giai đoạn cơ bản, cần đầu tư nhiều thời gian nhất.. Mục đích của giai đoạn này là làm sáng tỏ bản chất của vấn đề đặt ra trong bài toán nhận thức. Giai đoạn 3: Hệ thống hóa và tổng hợp tri thức-giai đoạn cuối của quy trình áp dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề. 1.1.4. Hiệu quả việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy 7 học Trong lĩnh vực dạy học sinh học, tác giả Trần Bá Hoành là người sớm có những nghiên cứu về mặt lý luận và vận dụng thành công dạy học giải quyết vấn đề. Trong lĩnh vực dạy học hoá học, tác giả Nguyễn Ngọc Quang là người đã có nhiều nghiên cứu vận dụng dạy học giải quyết vấn đề. Tiếp sau, có các tác giả: Nguyễn Cương; Nguyễn Ngọc Bảo; Nguyễn Đình Am; Dương Tất Tốn, luận án tiến sĩ của Lê Văn Năm (2001), với nhan đề Sử dụng dạy học nêu vấn đề- ơrixtic để nâng cao hiệu quả dạy học chương trình hóa đại cương và hóa vô cơ ở trường trung học phổ thông và bài viết Nâng cao nhận thức cho học sinh trong dạy học khái niệm phản ứng trao đổi Ion bằng dạy học nêu vấn đề Tạp chí Giáo dục Số 146. Tr.42-43, năm 2006 Tác giả Nguyễn Bá Kim trong cuốn "Phương pháp dạy học nêu vấn đề môn toán học” xuất bản năm 2001 Từ sự phân tích quá trình dạy học tác giả chỉ ra nhiệm vụ tổng quát của phương pháp dạy học môn toán Lê Nguyên Long; Nguyễn Đức Thâm; Phạm Hữu Tòng trong cuốn "Phương pháp dạy học vật lý" xuất bản năm 2002 . Cùng với đó tác giả Nguyễn Kì đã đưa phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề vào nhà trường tiểu học và thực nghiệm ở một số môn như Toán, Tự nhiên -Xã hội, Đạo đức. Phương pháp nêu vấn đề trong dạy và học lịch sử Đảng của Vũ Quang Hiển , Tạp chí Lịch sử Đảng năm 2007 Vận dụng phương pháp dạy học nêu vấn đề trong quá trình dạy học bộ môn những nguyên lí cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênnin ở các trường đại học, cao đẳng của Khuất Thị Thanh Vân, Tạp chí Giáo dục 2013, Tháng 6. Số 311. - tr. 43-45 Như vậy, dạy học giải quyết vấn đề là hình thức dạy học dựa trên sự lĩnh hội tri thức và các hoạt động một cách sáng tạo bao gồm sự kết hợp các phương pháp dạy và học có những nét cơ bản của sự tìm tòi khoa học phát triển tính tích cực, tính tự lực, năng lực sáng tạo và hình thành cơ sở thế giới quan của người học. Phương pháp dạy học giải quyết vấn đề thật sự là một phương pháp dạy học tích cực. Trong công cuộc đổi mới phương pháp dạy học tích cực, phương pháp này là một trong những phương pháp chủ đạo được sử dụng trong nhà trường nói chung. 1.2. Phương pháp dạy học giải quyết đề trong dạy học Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm 1.2.1. Tầm quan trọng sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học Đạo đức học Thế kỷ XVI - XVII, nhà sư phạm lỗi lạc người Tiệp Khắc Komensky (1592 - 1670) cho rằng việc trau dồi đức hạnh cần phải bắt đầu từ lúc tuổi còn thơ, trước khi tâm 8 hồn bị hoen ố; đạo hạnh của con người có thể trau dồi bằng cách luôn luôn xử sự chân chính. Trong các phương pháp giáo dục sinh động của mình, ông đề cao giáo dục động cơ và hành vi đạo đức. Và cách giáo dục đem lại hiệu quả sâu sắc nhất nên đưa ra các tình huống có vấn đề để rồi hướng dẫn học sinh tự giải quyết học sinh sẽ hiểu rõ hơn từng động cơ và hành vi đạo đức của mình. Nhà giáo dục học Makarenko A.X. với tác phẩm nổi tiếng Bài ca sư phạm đã bày tỏ quan điểm dạy học đạo đức cho học sinh, phương pháp giáo dục cá biệt. Nhiều nguyên tắc dạy học của ông đã được nhiều nhà sư phạm trên thế giới quan tâm. Trong tác phẩm ông cũng bàn nhiều về cách dạy học nêu vấn đề Chủ tịch Hồ Chí Minh là người đặt nền móng cho một lý luận mới về giáo dục đạo đức ở Việt Nam. Theo Người, tài phải đi đôi với đức, đức đi đôi với tài, nếu chỉ có tài mà không có đức thì là người vô dụng. Người chỉ rõ Đạo đức là cái gốc của người cách mạng, đạo đức cũng là cái gốc của con người phát triển toàn diện mà nhà trường phổ thông có trách nhiệm đào tạo. Do đó công tác giáo dục tư tưởng, chính trị và đạo đức phải giữ vị trí then chốt trong các nhà trường. Công tác đạo đức được tiến hành tốt sẽ là cơ sở để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, vì thế đức dục có quan hệ mật thiết với các mặt giáo dục khác. Do đó phải xây dựng các biện pháp giáo dục phù hợp với từng đối tượng để đạt hiệu quả cao. Các tác giả Hà Thế Ngữ, Đoàn Văn Khiêm, Trần Tuấn Lộ, Ngô Thị Thu Ngà, Võ Minh Tuấn, Phạm Hồng Tung, Đào Đức Doãn ... có những bài viết dù ở khía cạnh này hay khía cạnh khác cũng chỉ ra tầm quan trọng của việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy Đạo đức học. 1.2.2. Ưu thế khi sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học Đạo đức học Nói về ưu thế khi sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học Đạo đức học có rất nhiều tác nước ngoài bàn về vấn đề này, có thể kể một số tác giả như sau G.Bandzeladze với cuốn Đạo đức học của (NXB Giáo dục; T1,T2 1985) [116]; Tác giả bàn sâu về vấn đề phải sáng tạo ra những hình thức nhận thức, tinh thần phù hợp, tương thích với một đời sống đạo đức đang có những thay đổi sâu sắc, lớn lao. Theo tác giả những thay đổi sâu sắc, toàn diện, mạnh mẽ và nhanh chóng của thế giới đang làm bộc lộ ngày càng rõ không chỉ những giá trị đặc thù của mỗi dân tộc, khu vực, mà đặc biệt, cả những giá trị chung của con người. Một trong những cách thức thay đổi phải thay đổi cách truyền đạt về đạo đức học là nên đưa ra nhiều tình huống có vấn đề để 9 giải quyết các vấn đề của đạo đức trong cuộc sống. Vilixốpski và V. Mitikép với cuốn sách nhân cách của người sinh viên và cuốn Nói chuyện về giáo dục trong gia đình của tác giả A.Macaren cũng chỉ ra cách thức để dạy đạo đức học hiệu quả nhất là phải kết hợp nhiều phương pháp, trong đó nên xem phương pháp đưa ra vấn đề rồi hướng dẫn người học cùng giải quyết là phương pháp đạt hiệu quả cao. Cùng với các tác giả nước ngoài các tác giả ở Việt Nam như Nguyễn Duy Quý Nguyễn Hữu Hợp, Hoàng Văn Ngọc, Đặng Xuân Điều, Dương Thúy Nga, Trần Sỹ Phán ...: có nhiều công trình bàn về vai trò, ý nghĩa và khả năng sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề trong dạy học nói chung và dạy học Đạo đức học nói riêng từ đó góp phần nâng cao chất lượng dạy học đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập hiện nay Những kết quả nghiên cứu trên đều khẳng định xu hướng chung của nền giáo dục cần thiết phải tích hợp những thành tựu của phương pháp dạy học giải quyết vấn đề vào cải tiến phương pháp dạy học, vì nó góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, việc sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề như thế nào, kết hợp với phương pháp dạy học khác ra sao và đảm bảo nguyên tắc, giải pháp nào điều kiện nào để sử dụng phương pháp dạy học giải quyết vấn đề có hiệu quả thì vẫn chưa được các tác giả làm rõ. .1.3. Những vấn đề đặt ra để luận án tiếp tục giải quyết Một là, làm sáng tỏ một số vấn đề lý luận và thực tiễn việc dạy học giải quyết vấn đề nói chung và dạy học giải quyết vấn đề môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm nói riêng; luận chứng ưu thế của dạy học giải quyết vấn đề môn Đạo đức học ở các trường Đại học sư phạm. Hai là, điều tra, đánh giá thực trạng của việc sử dụng phương pháp dạy học giải
Luận văn liên quan