Tóm tắt Luận văn - Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than - Khoáng sản Việt Nam – Công ty than Mạo Khê

i CHƢƠNG 1 GIỚI THIỆU VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1 Tính cấp thiết của đề tài Nhằm tìm ra giải pháp để có thể hạ giá thành sản xuất than để từ đó giúp các đơn vị ngành than xây dựng giá bán hợp lý tăng sức cạnh tranh. 1.2. Tổng quan về các Công trình nghiên cứu có liên quan đến đề tài Đến thời điểm hiện tại chưa có công trình nghiên cứu cùng đề tài tại đơn vị. 1.3 Câu hỏi nghiên cứu về đề tài Để hoàn thành nghiên cứu đề tài nghiên cứu của tác giả trả lời cho 4 câu hỏi 1.4 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Mục tiêu về lý luận và thực tế 1.5 Đối tƣợng và phạm vị nghiên cứu của đề tài 1.5.1 Đối tượng nghiên cứu Cơ sở lý luận và thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty than Mạo Khê 1.5.2 Phạm vi nghiên cứu Số liệu tháng 3 năm 2015 và một số số liệu liên quan đến quý I năm 2015. 1.6 Phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài Sử dụng phương pháp Điều tra, khảo sát, tổng hợp, so sánh 1.7 Ý nghĩa của đề tài Ý nghĩa về lý luận và ý nghĩa về thực tế 1.8 Kết cấu đề tài Bao gồm 4 chương. ii CHƢƠNG 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG CÁC DOANH NGHIỆP SẢN XUẤT CÔNGNGHIỆP 2. 1 Khái quát chung về chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 2.1.1 Khái niệm và bản chất chi phí sản xuất, giá thành sản phẩm Khái niệm chi phí sản xuất trên góc độ kế toán quản trị và kế toán tài chính Giá thành sản phẩm được xác định bao gồm những chi phí về lao động sống, lao động vật hóa và các chi phí khác được dùng để sản xuất hoàn thành một khối lượng sản phẩm, công việc, dịch vụ nhất định 2.1.2 Phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm 2.1.2.1 Phân loại chi phí sản xuất kinh doanh Tùy theo tiêu thức mà doanh nghiệp lựa chọn mà chi phí sản xuất được chia theo nhiều tiêu thức 2.1.2.2 Phân loại giá thành sản phẩm Theo thời điểm tính và nguồn số liệu để tính giá thành và theo phạm vi phát sinh chi phí 2.1.3 Mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm 2.1.4 Đối tượng tập hợp chi phí và đối tượng tính giá thành sản phẩm 2.1.4.1 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất Là xác định phạm vi và giới hạn của nơi phát sinh chi phí và nơi gánh chịu chi phí. 2.1.4.2 Đối tượng tính giá thành Sản phẩm, bán thành phẩm, công việc, lao vụ hoàn thành 2.15 Phương pháp tập hợp chi phí sản xuất Tùy thuộc vào đặc điểm của từng loại chi phí, doanh nghiệp có thể lựa chọn: Phương pháp tập hợp chi phí trực tiếp, Phương pháp tập hợp và phân bổ gián tiếp iii 2.2. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm dƣời góc độ kế toán tài chính 2.2.1 Kế toán chi phí sản xuất 2.2.1.1 Kế toán chi phí sản xuất tại doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên Toàn bộ chi phí phát sinh được tập hợp trên TK 621,622,627, cuối kỳ kết chuyển vể TK 154 để tập hợp chi phí. 2.2.1.2 Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ Toàn bộ chi phí phát sinh được tập hợp trên TK 621,622,627, cuối kỳ kết chuyển vể TK 631 để tập hợp chi phí. 2.2.1.3 Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ Doanh nghiệp có thể lựa chọn một trong các phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang theo quy định. 2.2.2 Các phương pháp tính giá thành sản phẩm Phương pháp trực tiếp (giản đơn); phương pháp loại trừ giá trị sản phẩm phụ; phương pháp hệ số; phương pháp tỷ lệ; phương pháp tính giá thành liên hợp 2.3 Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm dƣới góc độ kế toán quản trị 2.3.1 Phương pháp kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tình giá thành sản phẩm Phương pháp: xác định chi phí sản xuất theo công việc; xác đinh chi phí theo quá trình sản xuất, xác định chi phí theo mô hình mục tiêu, xác đinh chi phi sản xuất sản phẩm dựa trên hoạt động (ABC) 2.3.2 Xây dựng định mức và lập dự toán chi phí sản xuất Xây dựng định mức chi phí sản xuất trong doanh nghiệp gồm: định mức CPNVLTT; định mức CPNCTT; định mức CPSXC Hệ thống dự toán sản xuất kinh doanh bao gồm các dự toán như dự toán vốn bằng tiền; dự toán hàng tồn kho; dự toán sản lượng sản xuất sản phẩm iv 2.3.3 Xác định trung tâm chi phí Trung tâm chi phí chính là một bộ phận mà nhà quản trị của bộ phận đó sẽ phải chịu toàn bộ trách nhiệm quản lý hoạt động ở bộ phận mình với nhà quản trị ở cấp trên. 2.3.4 Phân tích mối quan hệ giữa chi phí, sản lượng và lợi nhuận Quan hệ giữa chi phí, sản lượng, giá cả và lợi nhuận được thể hiện trong phương trình kinh tế cơ bản: Lợi nhuận = Tổng doanh thu - Tổng chi phí. 2.3.5 Thông tin kế toán quản trị chi phí cho việc ra quyết định của nhà quản trị Thông tin chi phí chính xác, kịp thời, đầy đủ, phù hợp là rất quan trọng đối với các nhà quản trị, giúp họ chọn lựa và ra các quyết định hiệu quả nhất. CHƢƠNG 3 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CHI NHÁNH TẬP ĐOÀN CÔNG NGHIỆP THAN – KHOÁNG SẢN VIỆT NAM- CÔNG TY THAN MẠO KHÊ- TKV 3.1. Tổng quan về chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê - TKV 3.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV - Tên đầy đủ: Chi nhánh tập đoàn công nghiệp than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê - TKV - Trụ sở chính: Thị trấn Mạo Khê- TX Đông Triều- tỉnh Quảng Ninh. Công ty Than Mạo Khê thuộc tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam. 3.1.2 Đặc điểm kinh tế - kỹ thuật của đơn vị ảnh hưởng tới kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty Hoạt động sản xuất chủ yếu của công ty là khai thác than hầm lò nằm sâu dưới lòng đất, quá trình khai thác, vận chuyển than chịu ảnh hưởng rât nhiều vào điều kiện địa lý, thời tiết, trang bị cở sở vật chất v 3.1.3 Đặc điểm tổ chức quản lý hoạt động sản xuất và kinh doanh của chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV 3.1.3.1Sơ đồ bộ máy tổ chức quản lý sản xuất kinh doanh tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Bộ máy quản lý điều hành của công ty Than Mạo Khê được tổ chức kết hợp giữa hai hình thức: trực tuyến và chức năng. 3.1.3.2 Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận Các bộ phận phòng ban trong công ty được phân cấp chức năng và nhiệm vụ rõ ràng. 3.1.4 Đặc điểm tổ chức sản xuất và quy trình Công nghệ sản xuất của chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV 3.1.4.1 Đặc điểm tổ chức sản xuất Theo mô hình công ty, dưới công ty là các phân xưởng, thành viên 3.1.4.2 Quy trình công nghệ sản xuất Với điều kiện đặc biệt của địa chất nên công nghệ khai thác tại công ty than Mạo khê chủ yếu là hầm lò 3.1.5 Đặc điểm tổ chức kế toán tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV 3.1.5.1Sơ đồ bộ máy kế toán và chức năng từng phần hành kế toán tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Công ty Than Mạo Khê áp dụng hình thức công tác kế toán tập trung nửa phân tán. 3.1.5.2 Công tác kế toán tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Công ty áp dụng chế độ kế toán ban hành theo quyết định số 15/2006/QĐ- BTC ngày 20/3/2006 của Bộ tài chính. - Công ty đang áp dụng hình thức ghi sổ kế toán Nhật ký – chứng từ vi 3.2 Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV trên góc độ kế toán tài chính 3.2.1 Đặc điểm chi phí sản xuất và phân loại chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV 3.2.1.1 Đặc điểm chi phí sản xuất . Chi phí sản xuất được công ty theo dõi chi tiết theo từng khoản mục, từng yếu tố phát sinh. 3.2.1.2 Phân loại chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Hiện tại, chi phí sản xuất của công ty được phân loại căn cứ theo khoản mục chi phí trong giá thành sản phẩm và theo yếu tố chi phí. 3.2.2. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV Đối tượng tập hợp chi phí là từng công đoạn của quá trình sản xuất, trong mỗi công đoạn lại có đối tượng tập hợp chi phí theo từng phân xưởng, công trường. 3.2.3. Thực trạng kế toán chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV 3.2.3.1 Kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt nam – công ty than Mạo Khê Công ty sử dụng TK 621 để tập hợp chi phí Nguyên vật liệu trực tiếp và mở chi tiết theo từng đối tượng tính giá thành 3.2.3.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt nam – công ty than Mạo Khê Công ty kế toán sử dụng TK 622 để tập hợp chi phí nhân công trực tiếp và mở chi tiết cho từng đối tượng tính giá thành 3.2.3.2 Kế toán chi phí sản xuất chungtại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt nam – công ty than Mạo Khê Toàn bộ chi phí sản xuất chung phát sinh của hoạt động sản xuất được kế toán theo dõi trên TK 627 mở chi tiết theo từng đối tượng tính giá thành. vii 3.2.3.4 Hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Cuối kì, để tính tập hợp xác định toàn bộ chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ cụ thể là bao nhiêu kế toán sử dụng TK 154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang để tổng hợp. Cụ thể tại công ty, tài khoản 154 được mở chi tiết theo từng đối tượng tính giá thành. 3.2.4.Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang tại Công ty Than Mạo Khê áp dụng theo công thức chung của Tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam quy định. 3.2.5. Tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV 3.2.5.1 Đối tượng tính giá thành tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Đối tượng tính giá thành của công ty là sản phẩm than sạch 3.2.5.2 Kỳ tính giá thành tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Kỳ tính giá thành của Công ty xác định theo tháng. 3.2.5.3 Phương pháp tính giá thành áp dụng tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Hiện nay công ty đang áp dụng mô hình tính giá thành phân bước và áp dụng theo công thức giản đơn: Z = Dđk + C - Dck): 3.3 Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV trên góc độ kế toán quản trị 3.3.1 Phương pháp xác định chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàncông nghiệp than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Công ty than Mạo Khê sử dụng phương pháp xác định chi phí sản xuất theo quá trình sản xuất. viii 3.3.2 Lập dự toán chi phí sản xuất tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Hiện tại, vào thời điểm đầu năm căn cứ vào định mức chi phí sản xuất cho từng công đoạn khai thác than lộ thiên và khai thác than hầm lò được Tập đoàn than khoáng sản giao, Pḥòng kế hoạch giá thành sẽ xây dựng kế hoạch chi phí sản xuất của công ty cho từng quý và cả năm. 3.3.3 Thông tin kế toán quản trị chi phí sản xuất cho việc ra quyết định của nhà quản trị tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than – khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo khê Hiện tại các báo cáo dự toán do bộ phận kế hoạch lập vào số liệu phòng kế toán cung cấp, số liệu định mức của tập đoàn giao, và các thông tin về chi phí sản xuất kỳ trước. CHƢƠNG 4 THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CHI NHÁNH TẬP ĐOÀN CÔNG NGHIỆP THAN – KHOÁNG SẢN VIỆT NAM- CÔNG TY THAN MẠO KHÊ- TKV 4.1 Đánh giá khái quát thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê - TKV 4. 1.1 Những thành tựu đã đạt được trong kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV * Trên góc độ kế toán tài * Trên góc độ kế toán quản trị 4.1.2 Những tồn tại cần được khắc phục trong kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV * Những hạn chế tồn tại trong kế toán tài chính ảnh hưởng đến kế toán chi ix phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty: quá trình luân chuyển chứng từ; vấn đề về tiền lương nghỉ phép của công nhân sản xuất; căn cứ lập bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm; sổ sách kế toán theo hình thức nhật ký chứng từ. * Những hạn chế tồn tại trong kế toán quản trị ảnh hưởng đến kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: việc phân loại chi phí; xây dựng trung tâm chi phí; tổ chức mô hình kế toán quản trị. 4.2. Phƣơng hƣớng phát triển của chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê - TKV trong giai đoạn 2015 – 2020 Trên bước đường hoạt động Công ty than Mạo Khê vạch ra mục tiêu hướng đến phát triền bền vững, chăm lo đời sống sức khỏe của người lao động công ty 4.3. Yêu cầu và nguyên tắc hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Tuân thủ đúng Luật kế toán, chuẩn mực kế toán Việt Nam và chế độ kế toán hiện hành 4.4. Giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê - TKV 4.4.1. Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê – TKV dưới góc độ kế toán tài chính Giải pháp: Trích lập tiền lương nghỉ phép CNTTSX Giải pháp: Rút ngắn thời thời gian luân chuyển chứng từ tiền lương Giải pháp: Tính giá thành sản phẩm 4.4.2. Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn công nghiệp than- khoáng sản Việt Nam – công ty than Mạo Khê - TKV dưới góc độ kế toán quản trị Giải pháp: Hoàn thiện công tác phân loại chi phí sản xuất Giải pháp: Xây dựng trung tâm chi phí Giải pháp: Hoàn thiện lập dự toán chi phí sản xuất Giải pháp: Hoàn thiện mô hình kế toán quản trị x 4.5. Điều kiện để thực hiện các giải pháp hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – Công ty than Mạo Khê 4.5.1. Điều kiện vĩ mô về phía Nhà nước Các cơ quan, các Bộ ban hành phải thường xuyên tiếp nhận, xử lý các phản hồi thực tế từ các doanh nghiệp 4.5.2. Điều kiện vi mô về phía Tập đoàn than- khoáng sản Việt Nam và về phía tại chi nhánh tập đoàn than – khoáng sản Việt Nam – Công ty than Mạo Khê Cần sự quan tâm, tạo điều kiện phía Tập đoàn và ban lãnh đạo của công ty 4.6. Đóng góp của đề tài nghiên cứu 4.6.1. Về mặt lý luận Hệ thóng hóa những lý luận cơ bản về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp nói chung . 4.6.2. Về mặt thực tiễn Những giải pháp kiến nghị của nghiên cứu thì công ty có thể tham khảo để hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty. 4.7. Những hạn chế của đề tài nghiên cứu và một số gợi ý cho các nghiên cứu trong tƣơng lai 4.7.1. Hạn chế của đề tài Trong quá trình nghiên cứu, tác giả nhận thấy để tài nghiên cứu của tác giả còn một số hạn chế cần được khắc phục: thời gian, không gian, mối quan hệ giữa các phần hành kế toán. 4.7.2. Một số gợi ý cho các nghiên cứu trong tương lai Từ những hạn chế còn tồn tại của đề tài nghiên cứu, tác giả đưa ra một số gợi ý cho các nghiên cứu trong tương lai: Thời gian, không gian và giữa cá phần hành 11