Tóm tắt Luận văn - Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng Intracom

TÓM TẮT LUẬN VĂN MỞ ĐẦU Sau nhiều năm thực hiện đường lối phát triển kinh tế hàng hoá nhiều thành phần và vận hành theo cơ chế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, nền kinh tế nước ta đã có những biến đổi sâu sắc theo chiều hướng tích cực. Các doanh nghiệp đã và đang nâng cao được vai trò tự chủ và tự chịu trách nhiệm về kết quả tài chính trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Một vấn đề mà thực tế các doanh nghiệp Việt Nam nói chung trong đó có Công ty cổ phần đầu tư hạ tầng Intracom nói riêng đang rất quan tâm đó là việc thực hiện kế hoạch giá thành sản phẩm. Đối với các nhà quản lí doanh nghiệp thì CPSX và giá thành sản phẩm là những chỉ tiêu kinh tế quan trọng vì chúng phản ánh chất lượng hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Thông qua công tác kế toán CPSX và tính giá thành sẽ cung cấp những thông tin chính xác và cần thiết giúp cho nhà quản lí lãnh đạo phân tích, đánh giá tình hình thực hiện các định mức chi phi, tình hình sử dụng vật tư, lao động, máy móc thiết bị có hiệu quả hay không. Từ đó doanh nghiệp có thể tìm ra các biện pháp hữu hiệu nhất nhằm quản lí tốt CPSX và hạ giá thành cho sản phẩm. Công ty cổ phần đầu tư hạ tầng Intracom là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, cũng như các doanh nghiệp khác công tác kế toán CPSX và tính giá thành luôn được các nhà quản lí quan tâm hàng đầu. Nhận thấy sự cần thiết đó nên tôi lựa chọn đề tài nghiên cứu:“Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tƣ hạ tầng Intracom” Ngoài lời mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo và Phụ lục, luận văn được chia thành 04 chương: Chương 1: Giới thiệu chung về đề tài nghiên cứu Chương 2: Lí luận chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp xây lắp. Chương3: Thực trạng kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng Intracom. Chương 4: Thảo luận kết quả nghiên cứu và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng Intracom. CHƢƠNG 1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1.1. Tính cấp thiết của đề tài 1.2. Tổng quan về đề tài nghiên cứu 1.3. Mục tiêu nghiên cứu 1.4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 1.5. Phƣơng pháp nghiên cứu 1.6. Kết quả nghiên cứu 1.7. Giới hạn của luận văn CHƢƠNG 2 LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP 2.1. Đặc điểm của doanh nghiệp xây lắp (DNXL) ảnh hƣởng đến kế toán chi phí sản xuất (CPSX) và tính giá thành sản phẩm + Sản phẩm xây lắp là những công trình, vật kiến trúc... có quy mô lớn, kết cấu phức tạp, mang tính chất đơn chiếc, thời gian sản xuất sản phẩm xây lắp lâu dài, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái. + Sản phẩm xây dựng thường diễn ra ngoài trời, chịu tác động trực tiếp từ các yếu tố thuộc về điều kiện tự nhiên. + Sản phẩm xây dựng cố định tại nơi sản xuất, khi hoàn thành thì không nhập kho như các nghành sản xuất khác. Còn các điều kiện sản xuất (xe, máy thi công, thiết bị vật tư, người lao động...) phải di chuyển theo địa điểm đặt sản phẩm. + Chỉ có thể biết được chất lượng sản phẩm sau khi đã hoàn thành bàn giao và đưa vào sử dụng. 2.2. Tổng quan về CPSX và giá thành sản phẩm xây lắp Chi phí sản xuất Chi phí sản xuất là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ hao phí về lao động sống, lao động vật hóa và các chi phí cần thiết khác mà doanh nghiệp đã chi ra để tiến hành các hoạt động sản xuất kinh doanh trong một thời kỳ nhất định. Phân loại chi phí sản xuất Phân loại theo hoạt động và công dụng kinh tế, CPSX của doanh nghiệp bao gồm: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, Chi phí nhân công trực tiếp, Chi phí sử dụng máy thi công, Chi phí sản xuất chung. Phân loại theo nội dung, tính chất của chi phí, CPSX của doanh nghiệp bao gồm: Chi phí nguyên liệu và vật liệu, Chi phí nhân công, Chi phí khấu hao máy móc thiết bị, Chi phí dịch vụ mua ngoài, Chi phí khác bằng tiền. Ngoài ra còn một số cách phân loại khác tùy theo yêu cầu quản lý. Giá thành sản phẩm Trong doanh nghiệp xây dựng, giá thành sản phẩm là biểu hiện bằng tiền của toàn bộ các khoản hao phí về vật liệu, nhân công, chi phí sử dụng máy thi công và các khoản CPSX chung mà doanh nghiệp xây dựng đã bỏ ra liên quan đến CT, HMCT hay khối lượng công trình xây dựng hoàn thành. Phân loại giá thành sản phẩm Theo thời điểm và cơ sở số liệu tính giá thành thì giá thành được chia thành ba loại: Giá thành kế hoạch, Giá thành định mức, Giá thành thực tế. Đối với kế toán quản trị, giá thành được phân loại thành: Giá thành sản xuất toàn bộ, Giá thành sản xuất theo biến phí, Giá thành sản xuất có phân bổ hợp lý định phí sản xuất, Giá thành toàn bộ theo biến phí, Giá thành toàn bộ của sản phẩm tiêu thụ. 2.3. Kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm trong DNXL dƣới góc độ kế toán tài chính Đối tượng tập hợp CPSX và tính giá thành sản phẩm xây lắp Đối tượng tập hợp CPSX trong DNXL thường được xác định là từng CT, HMCT theo đơn đặt hàng từng bộ phận (đội) sản xuất xây lắp. Trong doanh nghiệp xây lắp, đối tượng tính giá thành trùng với đối tượng tập hợp CPSX nhưng đó phải là các công trình, hạng mục công trình hay khối lượng xây lắp hoàn thành bàn giao. Kế toán CPSX trong DNXL Phương pháp tập hợp CPSX bao gồm: Phương pháp tập hợp trực tiếp, Phương pháp tập hợp gián tiếp. Kế toán CPSX gồm: kế toán chi phí NVLTT, kế toán chi phí nhân công trực tiếp, kế toán chi phí sử dụng máy thi công, kế toán chi phí sản xuất chung. Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang trong DNXL Sản phẩm dở dang trong doanh nghiệp xây lắp là những công trình, hạng mục công trình dở dang chưa hoàn thành hoặc khối lượng xây dựng dở dang trong kỳ chưa được bên chủ đầu tư nghiệm thu, chấp nhận thanh toán. Khi đánh giá sản phẩm dở, kế toán phải kết hợp chặt chẽ với bộ phận kỹ thuật, bộ phận tổ chức lao động để xác định mức độ hoàn thành của sản phẩm dở dang một cách chính xác. Phương pháp tính giá thành sản phẩm xây lắp Phương pháp tính giá thành sản phẩm là phương pháp sử dụng số liệu về CPSX để tính toán ra tổng giá thành và giá thành đơn vị thực tế của sản phẩm hoặc lao vụ đã hoàn thành theo các yếu tố hoặc khoản mục giá thành trong kỳ tính giá thành đã được xác định. Trong các DNXL thường sử dụng các phương pháp tính giá thành: phương pháp tính giá thành trực tiếp (giản đơn), và phương pháp tính giá thành theo đơn đặt hàng, phương pháp tính giá thành theo định mức. 2.4. Kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm trong DNXL dƣới góc độ kế toán quản trị Luận văn trình bày nội dung về Xây dựng định mức và lập dự toán chi phí trong DNXL, Xác định chi phí cho các đối tượng chịu chi phí trong DNXL, Phân tích biến động chi phí để kiểm soát chi phí trong DNXL, Phân tích thông tin chi phí để ra quyết định trong DNXL. Dự toán chi phí trong doanh nghiệp nói chung, doanh nghiệp xây lắp nói riêng chủ yếu gồm các dự toán sau: Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, Dự toán chi phí nhân công trực tiếp, Dự toán chi phí sử dụng máy thi công, Dự toán chi phí sản xuất chung. Đối với doanh nghiệp xây lắp chủ yếu sử dụng phương pháp xác định chi phí theo công việc (hay gọi là đơn đặt hàng). Để kiểm soát chi phí cần xác định rõ trách nhiệm, thành quả của từng bộ phận trong đơn vị, lập kế hoạch và dự toán chi phí, và đánh giá ảnh hưởng của nhân tố lượng, nhân tố giá đến biến động của từng bộ phận. Phân tích mối quan hệ giữa chi phí - khối lượng - lợi nhuận là xem xét mối quan hệ biện chứng giữa các nhân tố giá bán, sản lượng, chi phí biến đổi, chi phí cố định và tác động của chúng đến lợi nhuận của doanh nghiệp. CHƢƠNG 3 THỰC TRẠNG KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƢ HẠ TẦNG INTRACOM 3.1. Tổng quan về Công ty CP Đầu tƣ hạ tầng Intracom Trong phần này, Luận văn trình bày những nét khái quát chung nhất về Công ty CP Đầu tư Hạ tầng Intracom, về quá trình hình thành và phát triển, đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý, đặc điểm tổ chức công tác kế toán. 3.2. Kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty CP Đầu tƣ hạ tầng Intracom Trong phần này, Luận văn trình bày thực trạng các nội dung của công tác kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm xây lắp của Công ty CP DDTHT Intracom như: Đặc điểm công tác kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại công ty, Nội dung kế toán CPSX và tính tính giá thành sản phẩm tại công ty từ góc độ kế toán tài chính, Nội dung kế toán CPSX và tính tính giá thành sản phẩm tại công ty từ góc độ kế toán quản trị. Đặc điểm công tác kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại công ty gồm các nội dung: Đặc điểm CPSX tại công ty, Đối tượng tập hợp CPSX tại công ty, Thực trạng mã hóa các đối tượng tập hợp CPSX, các tài khoản chi tiết trong kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm tại công ty. Nội dung kế toán CPSX và tính tính giá thành sản phẩm tại công ty từ góc độ kế toán tài chính gồm: Kế toán CPSX tại công ty, Công tác tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty. Nội dung kế toán CPSX và tính tính giá thành sản phẩm tại công ty từ góc độ kế toán quản trị gồm: Phân loại chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm xây lắp, Xây dựng định mức và lập dự toán chi phí trong Công ty, Xác định chi phí cho các đối tượng chịu chi phí, Phân tích biến động chi phí để kiểm soát chi phí trong công ty, Phân tích thông tin chi phí để ra quyết định trong công ty. vii CHƢƠNG 4 THẢO LUẬN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC KẾ TOÁN CPSX VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM XÂY LẮP TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐTHT INTRACOM 4.1. Đánh giá khái quát về công tác kế toán CPSX và tính giá thành sản phẩm xây lắp ở Công ty CP ĐTHT Intracom Ƣu điểm Về bộ máy quản lý: Bộ máy quản lý của công ty được xây dựng một cách hợp lý hiệu quả phù hợp với đặc điểm riêng của doanh nghiệp xây dựng cũng như phù hợp với đặc điểm riêng của công ty. Về bộ máy kế toán: Bộ máy kế toán của công ty được tổ chức gọn nhẹ, chặt chẽ, có những nhân viên kế toán nhiệt tình, giàu kinh nghiệm; Công ty đã tổ chức hạch toán, tập hợp CPSX từng công trình, hạng mục công trình theo từng năm là hoàn toàn hợp lý; Công ty thực hiện việc lập, luân chuyển và lưu giữ chứng từ theo đúng chế độ kế toán quy định; Hệ thống sổ kế toán được mở đúng chế độ quy định đáp ứng yêu cầu tổng hợp số liệu; Đối tượng tập hợp CPSX và đối tượng tính giá thành được xác định hợp lý, đúng đắn; Phương thức giao khoán được công ty áp dụng cho các đội thi công tương đối hợp lý. Hạn chế Dưới góc độ Kế toán tài chính: + Về kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Thực tế có thể số vật liệu cuối kỳ còn lại tại các công trình do chưa sử dụng hết cũng chiếm một lượng không phải là nhỏ, do đó chi phí nguyên vật liệu trực tiếp thực tế phát sinh trong kỳ có thể chưa được phản ánh chính xác. + Về phần mềm kế toán: Tuy công ty đã áp dụng phần mềm kế toán máy và đã mang lại nhiều thuận tiện cho công tác kế toán nói chung và công tác kế toán chi phí và tính giá thành nói riêng nhưng còn một số phần hành chưa thực sự hoàn thiện nên chưa phát huy hết tác dụng của kế toán máy. Dưới góc độ Kế toán quản trị + Về tổ chức phân loại chi phí: Việc phân loại chi phí ở Công ty CP ĐTHT Intracom mới chỉ dừng lại ở cách phân loại theo mục đích, công dụng của chi phí mà chưa có hệ thống thu thập, nhận diện chi phí theo yêu cầu quản trị như phân loại chi phí theo cách ứng xử của chi phí hoặc theo cách phân loại khác nhằm ra quyết định kinh doanh của nhà quản trị. + Về việc xây dựng, quản lý và sử dụng định mức, dự toán: Hiện nay công tác xây dựng định mức dự toán của công ty chưa đáp ứng được yêu cầu quản trị, hệ thống định mức và dự toán chưa đầy đủ. Tại đơn vị đã có sự so sánh giữa chi phí thực tế với định mức chi phí và dự toán, song việc tìm ra nguyên nhân chênh lệch và các biện pháp cụ thể khắc phục nguyên nhân làm tăng chi phí so với định mức, dự toán còn hạn chế, chưa được chú trọng. + Về công tác lập báo cáo kế toán quản trị chi phí: Hiện nay các báo cáo kế toán quản trị của công ty chưa thiết lập đầy đủ, khoa học để phục vụ yêu cầu quản lý. Báo cáo còn mang nặng tính liệt kê, mẫu chưa khoa học và thống nhất, được lập bằng phương pháp thủ công nên tốn kém công sức và thiếu chính xác nên làm giảm tác dụng kiểm soát chi phí. + Về phân tích thông tin: Công ty chưa chủ động trong việc tổ chức và thực hiện kế toán quản trị phục vụ cho yêu cầu quản trị. Công tác phân tích chi phí chưa được quan tâm đúng mức mà chỉ thực hiện so sánh giản đơn để đánh giá sự biến động của chi phí. + Về tổ chức lựa chọn mô hình tổ chức kế toán quản trị chi phí : Công ty CP ĐTHT Intracom vẫn còn lúng túng trong việc thiết kế, lựa chọn mô hình tổ chức kế toán quản trị, không có bộ máy kế toán quản trị riêng, công tác kế toán quản trị chi phí ở các doanh nghiệp chỉ mới dừng ở việc kế toán chi tiết cho nên vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu quản trị chi phí, phục vụ cho việc lập kế hoạch và ra quyết định. 4.2. Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại công ty cổ phần đầu tƣ hạ tầng Intracom Dưới góc độ Kế toán tài chính: + Về kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Kế toán công ty cần yêu cầu các nhân viên thống kê đội lập bảng kê vật liệu còn lại chưa sử dụng cuối kỳ ở công trình để có căn cứ phản ánh chính xác hơn chi phí NVLTT thực tế phát sinh. + Về phần mềm kế toán: Để nâng cao hơn nữa tính hiệu quả của việc áp dụng phần mềm kế toán máy vào công việc kế toán, Công ty nên không ngừng cải thiện và nâng cấp cải tạo phần mềm hiện nay. Một trong những vấn đề cần giải quyết là phải xem xét để cải tiến phần tập hợp chi phí và tính toán tiền lương; các thao tác phân bổ chi phí và việc tính giá thành phải được thực hiện một cách liên hoàn trên máy. Dưới góc độ Kế toán quản trị + Về tổ chức phân loại chi phí: Kế toán công ty phải phân loại chi phí theo nhiều tiêu thức khác nhau, đáp ứng yêu cầu quản lý chi phí trong doanh nghiệp. Mỗi một cách phân loại chi phí có tác dụng và ý nghĩa khác nhau đến hoạt động quản trị. + Về việc xây dựng, quản lý và sử dụng định mức, dự toán: Trong thời gian tới, phòng kế hoạch - kỹ thuật và cả phòng kế toán của công ty cần nghiên cứu, thảo luận và xây dựng một hệ thống định mức cho các công việc mới mà chưa xây dựng được định mức, đơn giá dựa trên thông tư hướng dẫn của Bộ xây dựng đã ban hành. + Về công tác lập báo cáo kế toán quản trị chi phí: Việc hoàn thiện hệ thống báo cáo kế toán quản trị chi phí là việc làm hết sức cần thiết và mang ý nghĩa thực tế. + Về phân tích thông tin: Kế toán công ty cần thực hiện phân tích biến động các chi phí trong sản xuất, chi phí ngoài sản xuất, để có thể kiểm soát chi phí hiệu quả, giúp công ty quản lý tốt, tiết kiệm chi phí, góp phần giảm giá thành sản phẩm xây lắp. Trên cơ sở số liệu chi tiết về chi phí, kế toán tiến hành phân tích chi phí thành biến phí và định phí, sau đó kế toán lập báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh theo cách ứng xử của chi phí. Từ đó, tiến hành phân tích điểm hòa vốn trong kinh doanh để xác định sản lượng hòa vốn và doanh thu hòa vốn, xây dựng công thức dự toán chi phí và dự toán linh hoạt. + Về tổ chức lựa chọn mô hình tổ chức kế toán quản trị chi phí: Trên thế giới hiện nay tồn tại hai mô hình tổ chức bộ máy kế toán quản trị chủ yếu là mô hình kết hợp và mô hình tách rời giữa kế toán quản trị và kế toán tài chính. Mỗi mô hình đều có những ưu, nhược điểm nhất định, do đó, việc lựa chọn mô hình nào để áp dụng phải căn cứ vào đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, nhu cầu quản trị và năng lực của doanh nghiệp. Qua nghiên cứu thực trạng công tác kế toán quản trị chi phí ở Công ty CP ĐTHT Intracom, công ty nên thực hiện mô hình kết hợp giữa kế toán tài chính và kế toán quản trị trong cùng một bộ máy kế toán là phù hợp. 4.3. Điều kiện cơ bản để thực hiện các giải pháp Trong phần này, Luận văn trình bày các điều kiện cơ bản để thực hiện các giải pháp nêu trên bao gồm các nội dung: Về phía Nhà nước và ngành chủ quản, Về phía các tổ chức đào tạo, tư vấn về kế toán, tài chính và quản lý kinh tế, Về phía doanh nghiệp. KẾT LUẬN Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, trên cả 2 khía cạnh kế toán tài chính và kế toán quản trị, là vấn đề lớn, nên trong phạm vi nghiên cứu của đề tài, tác giả uận văn không có tham vọng trình bày toàn bộ vấn đề mà chỉ tập trung phân tích, luận iải để đưa ra những quan điểm cơ bản, những giải pháp chủ yếu nhằm hoàn thiện công tác kế oán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty CP ĐTHT Intracom. Để thực hiện công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm có hiệu quả, góp phần tiết kiệm chi phí, giảm giá thành, cung cấp thông tin cần thiết cho nhà uản trị, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp: hoàn thiện bộ máy kế toán, hệ thống sổ sách báo cáo, chính sách kế toán, phần mềm kế toán. Với kinh nghiệm và khả năng cho phép, tôi không thể phân tích và đánh giá một cách toàn diện, đầy đủ, toàn bộ công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, mà chỉ đi sâu phân tích những mặt chủ yếu của công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, những thiếu sót, tồn tại cơ bản và đề xuất một số giải pháp chủ yếu để áp dụng vào thực tế. Do đó, việc thực hiện đề tài không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Kính mong các thầy cô góp ý giúp đỡ để đề tài được hoàn thiện hơn. Với đề tài “Hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng Intracom”, tác giả mong muốn công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm xây lắp tại Công ty Cổ phần Đầu tư hạ tầng Intracom sẽ ngày càng chính xác, hiệu quả, đóng góp những thông tin quan trọng để góp phần đưa công ty ngày càng lớn mạnh và phát triển.