Trong những năm gần đây hệ thống NHTM tại Việt Nam đã có những thành tựu
đáng kể. Bên cạnh những thành công ban đầu, các NHTM cũng đang phải đương
đầu với những thách thức to lớn như áp lực của lộ trình hội nhập khu vực và thế
giới, hàng loạt các vụ đổ vỡ tín dụng, các tổn thất mất mát do buông lỏng trong
công tác quản lý và điều hành NH, đặc biệt là các yếu kém trong kiểm soát.
BIDV là một trong những NHTM hàng đầu tại Việt Nam. Thiết lập môi trường
kiểm soát nội bộ phù hợp đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình vận hành hiệu
quả hoạt động kiểm soát nội bộ tại BIDV. Tuy nhiên, do sự phát triển quá nhanh về
quy mô và việc thay đổi cơ cấu tổ chức, môi trường kiểm soát gần đây có nhiều yếu
tố không thuận lợi cho công tác kiểm soát nội bộ. Để góp phần giải quyết vấn đề
này, trên cơ sở kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn, tôi đã tiếp cận đề tài:
“Hoàn thiện môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại Hội sở chính
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”.
Ngoài Lời mở đầu và Kết luận, nội dung chính của Luận văn được kết cấu theo
3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội
bộ tại ngân hàng thương mại.
Chương 2: Thực trạng môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại
Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam.
Chương 3: Phương hướng và các giải pháp hoàn thiện môi trường kiểm soát
trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
Việt Nam
13 trang |
Chia sẻ: thientruc20 | Lượt xem: 524 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem nội dung tài liệu Tóm tắt Luận văn Hoàn thiện môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
i
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Trong những năm gần đây hệ thống NHTM tại Việt Nam đã có những thành tựu
đáng kể. Bên cạnh những thành công ban đầu, các NHTM cũng đang phải đương
đầu với những thách thức to lớn như áp lực của lộ trình hội nhập khu vực và thế
giới, hàng loạt các vụ đổ vỡ tín dụng, các tổn thất mất mát do buông lỏng trong
công tác quản lý và điều hành NH, đặc biệt là các yếu kém trong kiểm soát.
BIDV là một trong những NHTM hàng đầu tại Việt Nam. Thiết lập môi trường
kiểm soát nội bộ phù hợp đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình vận hành hiệu
quả hoạt động kiểm soát nội bộ tại BIDV. Tuy nhiên, do sự phát triển quá nhanh về
quy mô và việc thay đổi cơ cấu tổ chức, môi trường kiểm soát gần đây có nhiều yếu
tố không thuận lợi cho công tác kiểm soát nội bộ. Để góp phần giải quyết vấn đề
này, trên cơ sở kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn, tôi đã tiếp cận đề tài:
“Hoàn thiện môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại Hội sở chính
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam”.
Ngoài Lời mở đầu và Kết luận, nội dung chính của Luận văn được kết cấu theo
3 chương như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội
bộ tại ngân hàng thương mại.
Chương 2: Thực trạng môi trường kiểm soát trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại
Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam.
Chương 3: Phương hướng và các giải pháp hoàn thiện môi trường kiểm soát
trong hệ thống kiểm soát nội bộ tại Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
Việt Nam.
ii
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ MÔI TRƯỜNG KIỂM SOÁT TRONG HỆ
THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Trong phần này luận văn trình bày những nội dung sau đây:
- Những khái niệm chung về kiểm soát nội bộ
Theo các tác giả Jones và George (2003), kiểm soát là quá trình nhà quản lý
giám sát và điều tiết tính hiệu quả và hiệu lực của tổ chức và các thành viên trong
việc thực hiện các hoạt động nhằm đạt được mục tiêu của tổ chức.
Để giảm thiểu rủi ro ảnh hưởng đến mục tiêu lợi nhuận, các doanh nghiệp
thường thiết kế những phương thức kiểm soát phù hợp thông qua việc xây dựng hệ
thống kiểm soát nội bộ. Đó là hệ thống các cơ chế kiểm soát trong doanh nghiệp
được cụ thể hoá bằng các quy chế quản lý do ban lãnh đạo ban hành nhằm giảm
thiểu những rủi ro làm cho doanh nghiệp không đạt được mục tiêu của mình.
Theo Liên đoàn Kế toán quốc tế (IFAC), kiểm soát nội bộ là tất cả các chính
sách, thủ tục do nhà quản lý xây dựng, lựa chọn áp dụng để đảm bảo đạt được các
mục tiêu quản trị và quản lý có hiệu quả hoạt động kinh doanh.
Tóm lại, có thể hiểu kiểm soát nội bộ là một quá trình giám sát xuyên suốt và
liên tục gắn liền với các hoạt động hàng ngày của một tổ chức, để đảm bảo tính hiệu
quả cho các hoạt động, duy trì sự tuân thủ các quy định, quy chế và đảm bảo độ tin
cậy của các thông tin tài chính trong tổ chức.
Hệ thống kiểm soát nội bộ, theo IFAC, là một hệ thống chính sách và thủ tục
được thiết kế nhằm bốn mục tiêu: Bảo vệ tài sản của đơn vị, Bảo đảm độ tin cậy
của các thông tin, Bảo đảm việc thực hiện các chế độ pháp lý, Bảo đảm hiệu quả
của hoạt động và năng lực quản lý. Mỗi hệ thống kiểm soát nội bộ dù hoàn hảo đến
iii
đâu cũng không thể ngăn ngừa hay phát hiện mọi sai phạm có thể xảy ra, đó là những
hạn chế cố hữu của hệ thống kiểm soát nội bộ.
- Vai trò của hệ thống kiểm soát nội bộ
Thiết lập hệ thống kiểm soát nội bộ là phương thức nhằm quản lý và giảm
thiểu rủi ro trong hoạt động của doanh nghiệp.
Một hệ thống kiểm soát nội bộ vững mạnh còn đem lại các lợi ích cho doanh
nghiệp như: giám sát và ngăn ngừa sai sót, giảm bớt rủi ro gian lận hoặc trộm cắp
đối với doanh nghiệp giảm bớt rủi ro không tuân thủ chính sách và quy trình kinh
doanh của doanh nghiệp; tạo nên sự tin tưởng cao của cổ đông; giảm thiểu sự xung
đột quyền lợi chung - quyền lợi riêng của người sử dụng lao động với người lao
động
Các yếu tố cấu thành hệ thống kiểm soát nội bộ gồm môi trường kiểm soát, hệ
thống kế toán, kiểm toán nội bộ và thủ tục kiểm soát.
Môi trường kiểm soát bao gồm toàn bộ những nhân tố có ảnh hưởng đến quá
trình thiết kế, vận hành và xử lý dữ liệu của hệ thống kiểm soát nội bộ doanh
nghiệp, trong đó nhân tố chủ yếu và quan trọng là nhận thức về hoạt động kiểm tra,
kiểm soát và điều hành hoạt động của các nhà quản lý doanh nghiệp. Các nhân tố
thuộc môi trường kiểm soát gồm: đặc thù về quản lý, chính sách nhân sự, cơ cấu tổ
chức của đơn vị, công tác kế hoạch, uỷ ban kiểm soát và môi trường bên ngoài.
- Đặc điểm môi trường kiểm soát nội bộ ngân hàng thương mại
NH là một loại hình tổ chức quan trọng đối với nền kinh tế. Những đặc điểm
của NHTM có ảnh hưởng đến môi trường kiểm soát nội bộ như: chức năng phân
phối vốn cho nền kinh tế, thực hiện chính sách tiền tệ, hoạt động liên quan đến mối
quan hệ tài chính của nhiều đối tượng của nền kinh tế, mô hình hoạt động phân tán,
iv
quy mô vốn lớn, bộ máy tổ chức phức tạp, nguồn nhân lực tốt là thế mạnh quyết
định hiệu quả hoạt động của hệ thống NHTM, phục vụ một số lượng lớn các khách
hàng với nhu cầu đa dạng, sự quản lý của các cơ quan chức năng, đặc biệt là NHNN
(NH Trung ương).
Vì vậy, môi trường kiểm soát nội bộ trong NHTM có những đặc điểm đặc
trưng như: ý thức rõ về tầm quan trọng của kiểm soát nội bộ của nhà quản lý, từ đó
có chính sách thiết lập, vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả, cơ cấu bộ máy
hoạt động lớn nhưng có sự phân chia nhiệm vụ, chức năng rõ ràng, phù hợp với
hoạt động kinh doanh, thực thi chính sách nhân sự thỏa đáng, thực hiện lập kế
hoạch và quản lý khoa học, toàn diện, xây dựng Ủy ban kiểm soát đủ mạnh, tuân
thủ quy định của pháp luật, chủ động với những biến động của môi trường kinh
doanh bên ngoài.
- Kinh nghiệm thế giới về môi trường kiểm soát trong kiểm soát nội bộ ngân
hàng thương mại
Luận văn trình bày những đặc điểm nổi bật, khác biệt trong môi trường kiểm
soát nội bộ tại tập đoàn HSBC, là một tập đoàn tài chính NH lớn trên thế giới.
Trong tương lai gần, khi hệ thống NHTM Việt Nam phát triển đủ lớn, hệ thống
kiểm soát nội bộ và môi trường kiểm soát cũng cần thiết phải tập trung vào các vấn
đề tương tự như với HSBC hiện nay.
v
Chương 2: THỰC TRẠNG MÔI TRƯỜNG KIỂM SOÁT TRONG HỆ
THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI HỘI SỞ CHÍNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ
VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM
Trong phần này luận văn trình bày những nội dung sau:
- Tổng quan về Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam
với hệ thống kiểm soát nội bộ
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam được thành lập ngày 26/04/1957. Qua
50 năm xây dựng và trưởng thành, BIDV đã trở thành một trong bốn NHTM lớn nhất
Việt Nam. Hiện tại, BIDV cung cấp đầy đủ và phong phú các dịch vụ tài chính, NH
như: các sản phẩm huy động vốn, các sản phẩm tín dụng, các dịch vụ thanh toán, dịch
vụ NH điện tử, dịch vụ kinh doanh tiền tệ, dịch vụ tài trợ thương mại,
Bộ máy tổ chức của BIDV được tổ chức theo mô hình quản lý tập trung và được
quản lý thống nhất tại HSC, bao gồm: HSC và các Sở giao dịch, chi nhánh (3 Sở
giao dịch và 110 chi nhánh); văn phòng đại diện trong và ngoài nước, đơn vị sự
nghiệp, các công ty trực thuộc BIDV.
Từ những đặc điểm hoạt động kinh doanh có thể thấy BIDV cung cấp một số
lượng lớn các sản phẩm khác nhau về tính chất, quy mô, số lượng giao dịch phát
sinh lớn, độ phức tạp khác nhau nên khả năng xảy ra gian lận, sai sót là vô cùng lớn.
Với nhiệm vụ quản lý toàn bộ hệ thống, kiểm soát nội bộ tại HSC là hết sức cần
thiết trong việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý rủi ro, kiểm soát tốt hoạt động
NH, đáp ứng yêu cầu quản trị và phát triển.
- Môi trường kiểm soát nội bộ tại Hội sở chính Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
Việt Nam
vi
BIDV là một trong những NHTM lớn hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiền
tệ và dịch vụ NH, quản lý một khối lượng lớn vốn và tài sản của NH và khách hàng,
đòi hỏi cần phải có một hệ thống kế toán, kiểm soát nội bộ hoạt động có hiệu quả,
tuân theo pháp luật nhằm quản lý và kiểm soát rủi ro, đảm bảo an toàn trong hoạt
động. Nhận thức rõ vấn đề này, Ban Lãnh đạo BIDV đặc biệt quan tâm đến kiểm
soát nội bộ, thể hiện qua quan điểm, cách thức quản lý, xây dựng bộ phận kiểm
toán, kiểm soát và ban hành, thực thi nghiêm túc hệ thống các văn bản. Bên cạnh đó
là quan điểm xem con người là nhân tố quyết định đến mọi thành công thể hiện qua
chính sách liên quan đến nhân sự, thiết lập thủ tục kiểm soát bao trùm tất cả các
nghiệp vụ kinh tế phát sinh, quán triệt việc xử lý kịp thời các sai sót trong quá trình
hoạt động, theo dõi thường xuyên rủi ro tác nghiệp trong toàn hệ thống
Việc nhận thức đúng đắn tầm quan trọng của hệ thống kiểm soát nội bộ là yếu tố
quyết định việc ban hành các văn bản, chính sách, chế độ của BIDV luôn được đặt
trong mối liên hệ với kiểm soát nội bộ. Qua việc hệ thống các văn bản, cơ cấu tổ
chức, chính sách nhân sự và các chính sách khác, có thể nhận thấy sự tồn tại của môi
trường kiểm soát nội bộ, từ đó giúp các yếu tố khác của hệ thống kiểm soát nội bộ có
thể được xây dựng và hoạt động có hiệu quả.
Cùng với việc mở rộng mạng lưới, nghiên cứu phát triển sản phẩm mới, những
năm gần đây, BIDV thực hiện tuyển dụng công khai, lựa chọn những ứng cử viên đạt
yêu cầu, bổ sung cho nguồn nhân lực đang thiếu trầm trọng cho quá trình phát triển.
Bên cạnh đó, BIDV đặc biệt quan tâm đến công tác đào tạo sau tuyển dụng,
đào tạo trong quá trình công tác nhằm củng cố kiến thức ban đầu, kiến thức chuyên
sâu, giúp cán bộ có đủ hiểu biết và đảm nhiệm công việc tốt nhất. BIDV thường
xuyên tổ chức các khóa đào tạo nghiệp vụ cơ bản bên cạnh các lớp học đào tạo
vii
chuyên sâu, khảo sát kinh nghiệm nước ngoài thông qua các buổi học trực tiếp, hội
thảo, qua văn bản hướng dẫn.
Chính sách lương thưởng tại HSC đảm bảo mức thu nhập tối thiểu cho cán bộ
nhân viên, phân phối kết hợp với mức độ hoàn thành công việc. Gắn phân phối thu
nhập với kết quả kinh doanh và kết quả hoàn thành nhiệm vụ kinh doanh. Đơn vị
kinh doanh hiệu quả, lợi nhuận cao, trích đủ dự phòng rủi ro theo quy định được
hưởng thu nhập cao hơn đơn vị kinh doanh kém hiệu quả, lợi nhuận thấp, không
trích đủ dự phòng rủi ro theo quy định.
Công tác khen thưởng tại BIDV đảm bảo các nguyên tắc: Bình xét, so sánh, lựa
chọn, công khai, khen thưởng kịp thời, đúng thành tích, đúng đối tượng. Ngoài khen
thưởng định kỳ, tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc đột xuất, có tác dụng nêu gương
tốt về các hoạt động khác của công đoàn cũng được xem xét khen thưởng kịp thời.
Việc kỷ luật được thực hiện kịp thời, đúng người, đúng trách nhiệm. Căn cứ
đưa ra các hình thức kỷ luật là kết quả kiểm tra, kiểm soát và kết luận công tác hậu
kiểm hàng ngày. Những sai sót trong quá trình tác nghiệp nếu xảy ra thiệt hại về
kinh tế, người trực tiếp thực hiện chịu 70%, người trực tiếp phê duyệt chịu 30%.
Đối với những gian lận, thường phải có một hội đồng kỷ luật được thành lập. Mức
độ kỷ luật cao hơn so với xử lý kỷ luật để xảy ra sai sót.
Tuy nhiên, trong quá trình xem xét trách nhiệm, xử lý kỷ luật cán bộ đã không
đề cập tới trách nhiệm của đơn vị quản lý là HSC.
Việc tổ chức, phân công, phân nhiệm các bộ phận tại HSC được thực hiện căn
cứ vào Điều lệ Tổ chức và Hoạt động, căn cứ vào các lĩnh vực hoạt động chính của
BIDV, căn cứ vào chức năng nhiệm vụ của HSC nói chung, căn cứ vào đặc trưng về
quy mô, mạng lưới, chiến lược phát triển trung hạn, dài hạn của cả hệ thống BIDV.
viii
Hiện tại, tổ chức bộ máy quản lý và điều hành tại HSC bao gồm HĐQT và bộ
máy giúp việc; Ban Kiểm soát; Tổng Giám đốc và bộ máy giúp việc; Hệ thống kiểm
tra và kiểm toán nội bộ;
Bộ máy giúp việc cho Tổng giám đốc là các phó Tổng giám đốc và các phòng
ban chuyên môn nghiệp vụ được chia thành 7 khối dựa vào từng mảng nghiệp vụ
hoạt động của NH, vào vai trò của các ban trong mối liên hệ với các ban khác và
với toàn hệ thống, dựa vào đối tượng khách hàng mà các ban hướng tới. Mối liên hệ
giữa các khối trong quá trình hoạt động tại HSC thể hiện qua sự kết hợp cùng giải
quyết các mảng nghiệp vụ chính.
Tất cả các khối, ban thực hiện công việc dưới sự giám sát, điều hành trực tiếp
của Tổng Giám đốc và các phó Tổng Giám đốc phụ trách. Chịu trách nhiệm về hoạt
động của ban là Giám đốc Ban, giúp việc cho Giám đốc Ban có phó Giám đốc Ban,
trưởng/phó phòng và nhân viên trong phòng.
Bộ máy tổ chức được thiết lập phù hợp với lĩnh vực hoạt động của BIDV, phù
hợp với chức năng quản lý của HSC, thiết lập được kiểm soát trên các hoạt động
nghiệp vụ thông qua phân chia nhiệm vụ các phòng, ban.
Công tác kế hoạch được thực hiện định kỳ trên tất cả các nội dung nhằm mục
đích định hướng hoạt động tất cả các mặt nghiệp vụ, các phòng, ban, đơn vị trong
năm và kiểm soát hoạt động của các đơn vị.
Công tác kế hoạch do Ban Kế hoạch Phát triển đảm nhiệm.
Tại BIDV, việc lập kế hoạch được dựa trên báo cáo về tình hình biến động của môi
trường kinh doanh bên ngoài và môi trường nội tại BIDV do phòng Nghiên cứu Phát
triển thuộc Ban Kế hoạch Phát triển đảm nhiệm. Căn cứ vào những báo cáo như trên,
ix
phòng Kế hoạch hướng dẫn các đơn vị thành viên, các đơn vị tại HSC xây dựng kế
hoạch kinh doanh hàng năm và các kế hoạch khác trên mọi mặt hoạt động của đơn vị.
Song song với quá trình thực hiện kế hoạch là quá trình đánh giá xu hướng
phát triển, các mặt hoạt động của ngành NH để đề xuất những giải pháp thích ứng
cần thiết. Đối với những biến động của thị trường hay những điều chỉnh pháp lý
trong kinh doanh NH, nếu không thể đề xuất biện pháp giải quyết thì thực hiện điều
chỉnh chính sách, chiến lược, kế hoạch cho phù hợp với thực tế kinh doanh.
Ngoài lập kế hoạch, công việc điều hành và quản lý quá trình thực hiện kế
hoạch của các đơn vị cũng được thực hiện nghiêm túc nhằm kiểm soát tốt nhất mọi
diễn biến trong quá trình thực hiện kế hoạch. Các đơn vị định kỳ đánh giá tiến độ
thực hiện kế hoạch kinh doanh của đơn vị mình hoặc đột xuất theo yêu cầu của Ban
Lãnh đạo. Công tác chỉ đạo điều hành, kiểm tra tình hình thực hiện kế hoạch của
các đơn vị thành viên được thực hiện bởi các ban, phòng chức năng.
Việc kiểm soát dựa vào kế hoạch chưa tập trung vào các dấu hiệu bất thường,
tăng giảm đột biến không phù hợp với tình hình thực tế của thị trường bên ngoài
cũng như tình hình của đơn vị. Việc kiểm tra được thực hiện định kỳ hoặc đột xuất,
kết quả đưa ra mang tính thời điểm, vì vậy những dấu hiệu bất thường xảy ra trong
khoảng thời gian kiểm tra sẽ không được phát hiện.
Ban Kiểm soát HĐQT tại HSC BIDV được thành lập nhằm kiểm soát, định
hướng các hoạt động của BIDV tuân thủ pháp luật, giảm thiểu sai phạm, đảm bảo
hiệu quả kinh doanh.
Ban Kiểm soát HĐQT BIDV là đơn vị trực thuộc bộ máy tổ chức hoạt động
của BIDV tại HSC, hoạt động theo Điều lệ Tổ chức và Hoạt động của BIDV, Quy
chế tổ chức, hoạt động của HĐQT và Quy chế Tổ chức và Hoạt động của Ban Kiểm
x
soát HĐQT; chịu sự lãnh đạo trực tiếp của HĐQT.
Ban Kiểm soát thực hiện kiểm tra hoạt động tài chính, giám sát việc chấp hành
chế độ hạch toán, sự an toàn trong hoạt động của BIDV, thực hiện kiểm toán nội bộ
hoạt động từng thời kỳ, từng lĩnh vực nhằm đánh giá chính xác hoạt động kinh
doanh và thực trạng tài chính của BIDV.
Điều hành mọi hoạt động của Ban Kiểm soát là Trưởng Ban. Giúp việc
Trưởng Ban là Phó Trưởng Ban, Trưởng/Phó phòng thuộc Ban và các thành viên
Ban Kiểm soát.
Số lượng thành viên do HĐQT quyết định, hiện tại Ban Kiểm soát gồm 05
thành viên đáp ứng những tiêu chuẩn cụ thể về chuyên môn và phẩm chất đạo đức.
Việc bổ nhiệm, miễn nhiệm các thành viên ban Kiểm soát được thực hiện theo Quy
chế Tổ chức và Hoạt động của ban Kiểm soát HĐQT và Quy trình Bổ nhiệm cán bộ
của BIDV.
Hoạt động NH được coi là huyết mạch của nền kinh tế, do đó quản lý vĩ mô
đối với hoạt động NH rất chặt chẽ thông qua các quy định, quy chế và hướng dẫn
của NHNN, thông qua chế độ thông tin báo cáo định kỳ gửi NHNN, thông qua hoạt
động thanh tra NHNN các cấp.
NHNN Việt Nam thực hiện quản lý các NH nói chung và BIDV nói riêng thông
qua các cơ chế, chính sách: chính sách tỷ giá, chính sách về lãi suất, quản lý dự trữ,
soạn thảo các dự thảo luật về kinh doanh NH và các tổ chức tính dụng, quy định thực
hiện kiểm toán bắt buộc hàng năm, xem xét việc thành lập các NH và TCTD, quản lý
các NHTM nhà nước... Ngoài ra, BIDV chịu sự ảnh hưởng của các đối thủ cạnh tranh,
khách hàng, nhà đầu tư, sự biến động tình hình kinh tế vĩ mô, thị trường chứng khoán,
thị trường bất động sản, xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế
xi
Chương 3: PHƯƠNG HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN MÔI
TRƯỜNG KIỂM SOÁT TRONG HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ TẠI
HỘI SỞ CHÍNH NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM
- Phương hướng hoàn thiện môi trường kiểm soát nội bộ tại HSC BIDV
Sự cần thiết phải thiết lập môi trường kiểm soát phù hợp tại BIDV xuất phát từ
những nguyên nhân sau: Xuất phát từ cơ sở lý luận chung về kiểm soát nội bộ trong
NHTM và từ vai trò ngày càng được khẳng định của môi trường kiểm soát nội bộ;
Xuất phát từ thực trạng hiện nay đối với yêu cầu về kiểm soát nội bộ trong hệ thống
NHTM nói chung và BIDV nói riêng; Xuất phát từ định hướng phát triển của BIDV.
Định hướng hoàn thiện môi trường kiểm soát tại HSC cần chú ý đến những
vấn đề sau: nghiên cứu xây dựng khái niệm môi trường kiểm soát nội bộ BIDV;
Hoàn thiện môi trường kiểm soát nội bộ đặt trong mối quan hệ với 4 mục tiêu của
hệ thống kiểm soát nội bộ; Tăng cường tác động tích cực, giảm thiểu tác động tiêu
cực của các yêu tố thuộc môi trường kiểm soát nội bộ hiện tại tại BIDV; Xem con
người là yếu tố trọng tâm trong quá trình hoàn thiện môi trường kiểm soát nội bộ;
Kết hợp hài hòa giữa lợi ích và phí tổn trong quá trình hoàn thiện môi trường kiểm
soát; Xây dựng chiến lược hoàn thiện môi trường kiểm soát nội bộ theo từng giai
đoạn; Mô hình, những yếu tố của môi trường kiểm soát nội bộ có thể thay đổi cho
phù hợp với biến động môi trường bên ngoài và bên trong.
Tại BIDV có thể hiểu môi trường kiểm soát nội bộ là tổng thể các nhân tố có
tác động đến việc thiết kế, hoạt động và hữu hiệu của các chính sách, thủ tục kiểm
soát tại BIDV, làm thay đổi rủi ro ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của BIDV.
Các nhân tố thuộc môi trường kiểm soát nội bộ BIDV gồm có: đặc thù quản lý,
xii
chính sách nhân sự, cơ cấu tổ chức, công tác kế hoạch, Ban Kiểm soát HĐQT, môi
trường bên ngoài.
Để hoàn thiện hơn nữa môi trường kiểm soát nội bộ tại HSC BIDV, NH cần
thực hiện đồng bộ những giải pháp sau:
Để hoàn thiện yếu tố đặc thù quản lý cần tăng cường nhận thức về tầm quan
trọng của kiểm soát nội bộ trong toàn thể đội ngũ ban lãnh đạo và nhân viên, hoàn
thiện hơn nữa chính sách liên quan đến đội ngũ nhân sự, thực hiện đánh giá khách
quan, công bằng hơn, thực hiện luân chuyển cán bộ phù hợp, thực hiện chính sách
kỷ luật đặt trong mối quan hệ với trách nhiệm của từng cá nhân, đơn vị, Bổ sung
những cán bộ có năng lực cho hoạt động kiểm tra nội bộ; phối hợp một cách tốt hơn
nữa giữa các ban trong quá trình giải quyết công việc, thực hiện quản lý, kiểm soát
kế hoạch đặt trong mối liên hệ với rủi ro và phòng ngừa, ngăn chặn rủi ro; lập kế
hoạch thực hiện chiến lược; phát huy hiệu quả hoạt động của ban Kiểm soát HĐQT;
Chủ động với những biến động từ môi trường bên ngoài; Nghiên cứu kỹ những rủi
ro từ thị trường chứng khoán, bất động sản.
- Điều kiện thực hiện giải pháp
Để thực hiện các giải pháp nhằm hoàn thiện môi trường kiểm soát tại BIDV,
ngoài những nỗ lực Ban lãnh đạo BIDV và của các bộ phận liên quan còn cần sự hỗ
trợ từ phía các cơ quan hữu quan như Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính, NHNN
về mặt hoàn thiện các văn bản pháp lý liên quan đến hoạt động kiểm soát nội bộ và
các yếu tố thuộc môi trường kiểm soát nội bộ.
Qua thực tế tìm hiểu về môi trường kiểm soát nội bộ tạ