Tóm tắt Luận văn Phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam

LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong những năm gần đây, mật độ ngân hàng tăng ngày càng mạnh, cạnh tranh giữa các ngân hàng ngày càng gay gắt . Các Ngân hàng thương mại đã bắt đầu quân tâm đẩy mạnh hiện đại hoá ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào việc phát triển dịch vụ ngân hàng. Một trong những mảng dịch vụ ngân hàng đó là dịch vụ chuyển tiền kiều hối, mảng dịch vụ không chỉ đem lại phí dịch vụ cho ngân hàng mà còn là nguồn ngoại tệ đáng kể, nguồn tiền gửi ổn định. Việt Nam là quốc gia có số lư ợng kiều bào lớn, đồng thời Việt Nam còn có hàng trăm ngàn lao động xuất khẩu tại nhiều quốc gia, lượng kiều hối chuyển về Việt Nam lớn và ngày càng tăng nhanh. Dịch vụ chuyển tiền kiều hối là dịch vụ có tiềm năng phát triển lớn và đem lại nhiều lợi ích ch o ngân hàng. Hiện nay tại Việt Nam có trên 40 ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng cổ phần, 6 ngân hàng liên doanh và 44 chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung cấp dịch vụ chuyển tiền kiều hối. Ngoài ra còn có trên 50 công ty kiều hối tư nhân và các côn g ty chuyển tiền toàn cầu lớn như Western Union, Money Gram tham gia cung cấp dịch vụ chuyển tiền kiều hối. Chính vì thế, Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam với mục tiêu hoạt động kinh doanh đa năng, cung cấp sản phẩm dịch vụ theo chuẩn mực quốc tế đã thấy được tiềm năng và tầm quan trọng của hoạt động kiều hối, tăng cường hợp tác và ký kết quan hệ đại lý với hơn 1000 ngân hàng và các Công ty chuyển tiền trên thế giới để tạo lập các kênh chuyển tiền an toàn và hiệu quả. Với mục tiêu đến năm 2 012 giành được ít nhất 20% thị phần kiều hối về Việt Nam, Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp để đạt được kết quả mong muốn. Vì vậy, đề tài “ Phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại cổ p hần Công thương Việt Nam ” đã được lựa chọn nghiên cứu. 2. Mục đích nghiên cứu Đề tài được thực hiện nhằm mục đích đưa ra cơ sở lý luận phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng thương mại, phân tích thực trạng dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam trong giai đoạn 2005 đến 2009, từ đó đưa ra giải pháp phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam đạt được 20% thị phần kiều hối năm 2012 tại Việt Nam. 3. Đối tượ ng và phạm vi nghiên cứu Luận văn nghiên cứu Dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng thương mại tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam trong thời gian từ năm 2005 đến năm 2009 4. Phương pháp nghiên cứu Ngoài các phương pháp cơ bản được sử dụng trong việc nghiên cứu khoa học nói chung và kinh tế nói riêng như phương pháp duy vật biện chứng, phương pháp logic, các phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn bao gồm: phương pháp thống kê, phương pháp tổng hợp, phân tích và so sánh 5. Kết cấu của đề tài Ngoài các phần mở đầu và kết luận, đề tài nghiên cứu được cấu trúc thành 3 chương : Chương 1: Cơ sở lý luận phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam Chương 3: Giải pháp phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ CHUYỂN TIỀN KIỀU HỐI CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại Theo Peter .S.Rose định nghĩa ngân hàng nói chung như sau:“Ngân hàng là một tổ chức tài chính cung cấp các danh mục dịch vụ tài chính đa dạng nhất - đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán, đồng thời thực hi ện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế”. 1.2. Dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng thương mại Theo Puri & Ritzema (1999) “Kiều hối (international remittances) có thể được định nghĩa là “ph ần thu nhập của người lao động ở nước ngoài gửi về nước”. Một cách chi tiết hơn, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) định nghĩa kiều hối của người lao động “là hàng hoá và các công cụ tài chính do người lao động sống và làm việc ở nước ngoài từ một năm trở lên chuyển về đất nước họ” (dẫn lại từ Addy et al. 2003) Kiều hối có ý nghĩa lớn đối với nền kinh tế 1.3. Phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối Phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối là việc tăng doanh số kiều hối cả về số lượng và chất lượng bao gồm tăng doanh thu và th ị phần, tăng lợi nhuận từ dịch vụ kiều hối. Điều kiện phát triển dịch vụ kiều hối của Ngân hàng thương mại: trình độ công nghệ ngân hàng, mạng lưới chi nhánh của ngân hàng, chính sách đối với khách hàng nhận tiền kiều hối. Ngoài ra còn có Chính sách kinh tế vĩ mô của chính phủ như chính sách xuất khẩu lao động của nhà nước , chính sách lãi suất Như vậy, chương 1 đã khái quát dịch vụ chuyển tiền kiều hối của ngân hàng thương mại, ý nghĩa nguồn tiền kiều hối, các tiêu thức phản ánh mực độ phát triển cũng như những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối. Từ đó chúng ta có cái nhìn khái quát được dịch vụ chuyển tiền kiều hối để đánh giá được thực trạng dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam. CHƯƠNG 2 THỰC TRẠNG DỊCH VỤ CHUYỂN TIỀN KIỀU HỐI TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 2.1. Khái quát về Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam được thành lập vào tháng 7 năm 1998 có trụ sở chính tại 108 Trần Hưng Đạo, Hà Nội. Là Ngân hàng thương mại lớn, giữ vai trò quan trọng, trụ cột của ngành Ngân hàng Việt Nam. Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam có hệ thống mạng lưới trải rộng toàn quốc với 1Sở Giao dịch, 150 chi nhánh và trên 1000 phòng giao dịch. Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam đang nỗ lực phấn đấu trở thành tập đoàn tài chính ngân hàng hiện đại, hiệu quả hàng đầu trong nước và Quốc tế. 2.2. Thực trạng phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt N am Thứ nhất, về công nghệ, Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt đã tự nghiên cứu và triển khai thành công Module kiều hối được tích hợp hoàn toàn với hệ thống hiện đại hóa Incas. Module kiều hối mới cho phép Trụ sở chính Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam xử lý tập trung, giao dịch tức thời, nhanh chóng chính xác. Thứ hai, về mạng lưới chi trả , Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam đã có mạng lưới rộng khắp đất nước, với 150 chi nhánh, hơn 1000 phòng giao dịch, điểm giao dịch, thiết lập quan hệ với hàng ngàn ngân hàng đại lý trên khắp toàn cầu. Thứ ba, về chính sách sản phẩm dịch vụ, Ngân hàng thương mại cổ phần Công thương Việt Nam đã phối hợp với nhiều đối tác chuyển tiền, thiết lập nhiều kênh chuyển tiền trực tiếp từ nước ngoài về Việt Nam, đặc biệt từ các quốc gia có nhiều kiều bào và lao động Việt Nam như Đài loan, Malaysia, Hàn Quốc, Trung Đông, Mỹ, Australia, ... đồng thời phối hợp với các đối tác triển khai nhiều sản phẩm dịch vụ mới. Thứ tư, về công tác Marketing , Ngân hàng Công thương Việt Nam đã rất chú trọng đến việc triển khai các hoạt động marketing để quảng cáo dịch vụ, và thông qua các hoạt động này để củng cố và nâng cao chất lượng dịch vụ để thoả mãn ngày một nhiều hơn nhu cầu của khách hàng. 2.3. Đánh giá thực trạng dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam Thứ nhất, về doanh số và thị phần Doanh số kiều hối về Việt Nam tăng đều qua các năm, năm 2001 mới chỉ đạt 1.8 triệu USD nhưng đến năm 2008, năm kiều hối đạt kỷ lục từ trước đến nay là 7 .2 triệu USD, tăng gấp gần 4 lần so với năm 2001. Năm 2009 do khủng hoảng kinh tế toàn cầu nên lượng kiều hối về Việt Nam bị ảnh hưởng, giảm 0.4 triệu USD, thị phần chiếm 13%. Thứ hai, về phí dịch vụ. Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam đã chú trọng đến phí dịch vụ chuyển tiền để thu hút dịch vụ chuyển tiền kiều hối. Năm 2007, phí dịch vụ chuyển tiền kiều hối tăng mạnh nhất, 61.4% so với năm 2006. Phí dịch vụ tăng được như vậy là do doanh số chi trả kiều hối năm 2007 tăng rất nhiều, tăng 300 triệu USD so với năm 2006. Nhưng năm 2008 và 2009, phí dịch vụ thu được cũng tăng nhưng tốc độ tăng có phần giảm so với năm 2007. Thứ ba, về lượng ngoại tệ khách hàng bán lại và gửi lại ngân hàng . Mặc dù đây là nguồn ngoại tệ ngân hàng mua với chi phí thấp nhưng lượng n goại tệ Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam mua được của khách hàng và khách hàng gửi lại còn rất hạn chế, chỉ chiếm khoảng 10% doanh số chi trả. Như vậy, dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chưa thực sự phát triển so với tiềm năng, thể hiện: Về doanh số chi trả, mặc dù doanh số kiều hối của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam tăng đều qua các năm nhưng vẫn chưa đạt được so với kế hoạch đặt ra, tốc độ tăng trưởng chưa cao. Về thị phần kiều hối, với mục tiêu năm 2012 giành được 20% thị phần kiều hối nhưng đến năm 2009, thị phần kiều hối của ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam cũng mới đạt được 13%, vẫn đứng sau ngân hàng TMCP Ngoại thương và Ngân hàng Đông Á. Về lợi nhuận từ dịch vụ kiều hối, mặc dù phí dịch vụ của ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam thu được tăng đều qua các năm nhưng việc gia tăng nguồn vốn tiết kiệm ngoai tệ vẫn còn hạn chế, chỉ chiếm 10% doanh số chi trả. Hơn nữa, nguồn ngoại tệ khách hàng bán lại cho ngân hàng vẫn còn khá th ấp. Đây là nguồn ngoại tệ huy động với mức chi phí thấp mà ngân hàng cần phải quan tâm thu hút. Nguyên nhân dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam chưa thực sự phát triển so với tiềm năng là do: - Hoạt động marketing vẫn chưa có kế hoạch công tác cụ thể chi tiết cho từng tháng trong năm, chưa có tính kế hoạch. Những chương trình khuyến mại vẫn chưa kịp thời, băng rôn quảng cáo vẫn chưa gây ấn tượng với khách hàng . Ngoài ra, Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam còn gặp phải sự cạ nh tranh gay gắt với các ngân hàng cùng cung cấp sản phẩm dịch vụ chuyển tiền kiều hối, các NH thương mại trên địa bàn đã sử dụng nhiều hình thức cạnh tranh nhằm giành lấy khách hàng. - Về mạng lưới chi trả: Mặc dù có mạng lưới ở hầu khắp các tỉnh thành n hưng các chi nhánh của Ngân hàng Công thương thường đóng tại địa bàn thành phố trong khi người xuất khẩu lao động chủ yếu xuất thân từ các vùng nông thôn nghèo. Do vậy, việc nhận tiền thường khó khăn, khách hàng mất nhiều thời gian. Ngoài ra, Các chi nhánh của Ngân hàng Công thương không phải chi nhánh nào cũng chú trọng đến mảng dịch vụ kiều hối. - Về mặt công nghệ : Bộ phận phát triển công nghệ còn thiếu những cán bộ phát triển phần mềm, việc triển khai sản phẩm mới đôi khi bị chậm trễ, cán bộ điện toán của một số chi nhánh chưa quan tâm đến việc cài đặt các phần mềm liên quan để chạy chương trình kiều hối mới. - Về đối tác của ngân hàng : Một số ngân hàng Đại lý của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam không quan tâm phát triển dịch vụ kiều hối. Các ngân hàng này tuy có mở tài khoản và ký hợp đồng chuyển tiền với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam nhưng không chú trọng vào việc quảng cáo, marketing nên khách hàng ít biết đến và ít chuyển tiền qua. Về chính sách phí, hiện nay biểu phí của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam vẫn chưa thực sự thu hút được khách hàng. Về chính sách lãi suất , Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam vẫn chưa có chính sách lãi suất ưu đãi đối với trường hợp khách hàng nhận kiều hối sau đó gửi lại ngân hàng, khách hàng vẫn nhận mức lãi suất ngang bằng với tiền gửi thông thường. Chương 2 đã đánh giá được thực trạng dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam trong giai đoạn 2006 đến năm 2009, đã đánh giá được những thành công, đã tìm ra những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến việc phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam. Từ đó, chúng ta tìm ra những giải pháp phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối này. CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ CHUYỂN TIỀN KIỀU HỐI TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM 3.1. Cơ hội và thách thức phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Việt Nam Tiềm năng của dịch vụ kiều hối ở Việt Nam rất lớn, không chỉ đối với quốc gia mà còn với các ngân hàng thương mại. Năm 2011, dự kiến lượng kiều hối chuyển về Việt Nam sẽ tăng khá hơn nhờ sự hồi phục của kinh tế thế giới kéo theo thu nhập của kiều bào và LĐXK. Với các tổ chức kinh tế, dịch vụ kiều hối rất quan trọng vì là một kênh huy động ngoại tệ đặc biệt mà không cần phải trả nhiều chi phí. Để giúp khách hàng chuyển, nhận tiền từ nước ngoài về Việt Nam được nhanh chóng, an toàn và chi phí thấp, các ngân hàng đã thiết lập nhiều kênh chuyển tiền trực tiếp từ nước ngoài về Việt Nam, đặc biệt từ các quốc gia có nhiều kiều bào và lao động xuất khẩu 3.1. Định hướng phát triển Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam Mục tiêu dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng TMCP Cô ng thương Việt Nam là tạo kênh chuyển tiền nhanh chóng, thuận tiện, an toàn, hiệu quả cho bà con Việt Kiều, người lao động Việt Nam tại nước ngoài; tăng cường khả năng cạnh tranh và tăng nguồn thu nhập, nguồn ngoại tệ và nguồn vốn huy động ngoại tệ, nâng cao uy tín và vị thế của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam trong nước và quốc tế. 3.2. Giải pháp phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại Ngân hàng thương mại Cổ phần Công thương Việt Nam 3.2.1. Tăng cường hoạt động Marketing Cần xây dựng các chương t rình quảng cáo ấn tượng về thương hiệu Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam nói chung và cung cấp các sản phẩm dịch vụ kiều hối của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam nói riêng có sức hút trên các kênh truyền hình của Việt Nam. 3.2.2. Mở rộng mạng lưới chi trả, nâng cao chất lượng dịch vụ Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam cần phải khảo sát kỹ những vùng có tập trung nhiều người lao động xuất khẩu để thành lập phòng giao dịch, điểm chi trả kiều hối phục vụ và thu hút khách hàng. 3.2.3. Cải tiến công nghệ chuyển tiền Phải thường xuyên nghiên cứu cải tiến công nghệ bằng cách đi thực tế ở các nước có trình độ công nghệ tiên tiến như Trung Đông, Malaysia, tìm hiểu hệ thống chuyển tiền của các Công ty chuyển tiền có uy tín trên thế giới như Money Gram, Western Union 3.2.4. Khảo sát nghiên cứu thị trường , tìm kiếm đối tác Cán bộ phân tích thị trường cần nghiên cứu tìm hiểu các thị trường chủ chốt, thị trường có tiềm năng lớn để có được các kênh chuyển tiền mới hiệu quả. Việc mở rộng quan hệ hợp tác với nhiều ngân hàng sẽ giúp cho việc chuyển tiền về Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam không phải đi qua các ngân hàng trung gian để giảm phí chuyển tiền và rút ngắn thời gian chuyển tiền của khách hàng 3.2.5. Xây dựng chính sách phí hợp lý Chinh sách phí hợp lý sẽ giúp ngân hàng thu hút nhiều khách hàng hơn trong hoạt động chuyển tiền kiều hối. 3.2.6. Xây dựng chính sách lãi suất hợp lý Lãi suất linh hoạt ưu đãi không những thu hút được khách hàng chuyển tiền kiều hối về qua Ngân hàng TMCP Công thương Việt nam mà còn giúp ngân hàng tăng thêm nguồn vốn ngoại tệ với chi phí thấp. 3.3. Kiến nghị Với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, để thu hút hơn nữa lượng tiền kiều hối chuyển về Việt Nam cũng như thu hút lượng kiều hối gửi tại ngân hàng, ngân hàng Nhà nước cần có chính sách tiền tệ hợp lý, có biện pháp điều hành ổn định tỷ giá giữa thị trường tự do và tỷ giá niêm yết tại ngân hàng để thu hút lượng tiền kiều hối tại ngân hàng. Với chính phủ, để thu hút nguồn kiều hối đang đổ về nước ngày một nhiều, nhà nước cần phải có những chính sách thuận lợi và các giải pháp khả thi hơn nữa để thu hút nguồn tiền này như chính sách mua nhà đất, chính sách đầu tư của Việt kiều. Việc ban hành kịp thời và thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các chính sách mới sẽ trực tiếp tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ kiều bào yên tâm làm ăn sinh sống, hội nhập vào đời sống xã hội nước sở tại, đóng góp nhiều hơn cho quê hương, đất nước. KẾT LUẬN Dịch vụ chuyển tiền kiều hối bao gồm chuyển tiền đến và chuyển chuyển tiền đi, nhưng trong luận văn nghiên cứu này chỉ đề cập đến mảng chuyển tiền đến của ngân hàng. Trên cơ sở vận dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu, bám sát mục tiêu và phạm vi nghiên cứu, luận văn đã làm sáng tỏ và có một số đóng góp chính yếu sau: Hệ thống hoá những vấn đề cơ bản về hoạt động của NHTM và dịch vụ chuyển tiền kiều hối của NHTM, ý nghĩa của nguồn tiền kiều hối , các tiêu thức phản ánh mực độ phát triển cũng như những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối. Làm rõ thực trạng dịch vụ chuyển tiền kiều hối của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2006 đến năm 2009, qua đó đánh giá được những thành công, những hạn chế dịch vụ chuyển tiền kiều hối của ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, từ đó tìm ra nguyên nhân ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối . Đây là cơ sở cho những và giải pháp được đề xuất trong chương tiếp theo. Luận văn đã trình bày một số giải pháp có tính khả thi để Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam có thể đạt được mục tiêu về thị phần, phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối trong năm 2012. Và để có điều kiện thực hiện các giải pháp, luận văn đưa ra một số kiến nghị với NHNN, với chính phủ trong việc hoạch định những chính sách, ban hành những chính sách nhằm đưa ra những chính sách hiệu quả thúc đẩy phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối không chỉ của Ngân hàng TMCP Việt Nam mà của tất cả các Ngân hàng. Phát triển dịch vụ chuyển tiền kiều hối tại ngân hàng thương mại là vấn đề gần đây được các ngân hàng quan tâm, chú trọng phát triển. Vì vậy, v ới kiến thức còn hạn chế học viên mong muốn nhận được nhiều sự đóng góp hơn nữa của các nhà nghiên cứu, các thầy cô giáo để luận văn ngày càng được hoàn thiện hơn.