Y đức trong mối quan hệ thầy thuốc và cộng sự

Y đức trong mối quan hệ thầy thuốc và cộng sự PGS. TS. Nguyễn Thị Bay Mục tiêu Trình bày những điều thầy thuốc nên cư xử với người khác Trình bày những nguyên tắc chính trong hợp tác với đồng nghiệp trong chăm sóc bệnh nhân Nhận định các báo cáo về hành vi vi phạm y đức của đồng nghiệp Giải quyết xung đột giữa các nhân viên y tế Thách thức về thẩm quyền Vấn đề Đạo Đức Bác sĩ BS – Thầy Bác sĩ Nhân viên y tế Thách thức đối với truyền thống quyền hạn của bác sĩ Giải quyết các mối quan hệ Đối với lãnh đạo các cấp Đối với đồng nghiệp Đối với Thầy Đối với các quan hệ khác …. Truyền thống ngành Y Giữa BS và BS Giữa các ngành: Một số ngành “sang trọng” hay đông hơn các ngành còn loại Trong cùng một ngành: BS giảng dạy, bằng cấp cao >> BS làm việc tại BV công, phòng mạch tư Trong quyền hạn chăm sóc BN: BS trực tiếp điều trị có quyền hạn cao nhất Giữa BS và Nhân viên y tế BS luôn ở thứ bậc cao hơn NVYT: điều dưỡng, kỹ thuật viên Mức độ quyền hạn của BS đã thay đổi Kiến thức khoa học  Đa chuyên khoa Kỹ thuật y học  - đa ngành Phương tiện điều trị  Mỗi BS không thể là chuyên gia của tất cả các lĩnh vực  và  Họ cần sự hỗ trợ của các BS chuyên khoa khác và nhân viên y tế Vai trò độc tôn của BS  Quyền tự quyết định của BN được xem trọng  BS và BN hợp tác đưa ra quyết định điều trị Nhân viên y tế ý thức trách nhiệm chuyên môn của họ  có thể chất vấn hoặc không làm theo y lệnh nếu họ không rõ mục đích Quan hệ thầy thuốc với các cấp Truyền thống: “BS đối xử với đồng nghiệp như người nhà, thân thiết hơn cả bạn bè” Tuyên ngôn Hội hành nghề y thế giới tại Geneva: “Đồng nghiệp sẽ là anh chị em của tôi” BS phải tôn trọng và hợp tác với đồng nghiệp để đạt hiệu quả tối ưu trong chăm sóc BN Bộ luật Y đức của Hội hành nghề y thế giới: Nghiêm cấm nhận tiền hoặc bất kỳ khoản lợi nhuận nào nhằm lôi kéo BN Nghiêm cấm lôi kéo BN của đồng nghiệp Nghĩa vụ báo cáo hành vi vi phạm y đức của đồng nghiệp Quan hệ giảng viên – sinh viên Lời thề Hippocrates: Bác sĩ phải hết sức tôn trọng thầy mình Tuyên ngôn Geneva: “Tôi sẽ dành cho thầy mình sự tôn trọng và lòng biết ơn xứng đáng với người” “Giáo trình vô hình”: Ứng xử của thầy đối với BN trong thực tế ảnh hưởng mạnh hơn nhiều so với bài học Y đức trong sách vở Thầy không được yêu cầu sinh viên thực hiện hành vi vi phạm y đức Sinh viên nên ứng xử đúng mực với tư cách là bác sĩ tương lai, và nên đối xử với bạn học như đồng nghiệp Báo cáo về những thực trạng trái y đức Ngành y đòi hỏi tiêu chuẩn cao trong hành vi thái độ nhân viên y tế Nguyên tắc: Báo cáo việc vi phạm y đức, suy kém đạo đức và giảm sút khả năng chuyên môn của đồng nghiệp Tại thời điểm được thừa nhận là một thành viên của ngành y tế:* Tôi trang nghiêm cam kết hiến dâng đời mình để phục vụ nhân loại;* Tôi sẽ tôn trọng và biết ơn những người thầy của tôi như họ xứng đáng được như vậy;* Tôi sẽ hành nghề với lương tâm và danh dự;* Sức khoẻ của bệnh nhân sẽ là mối quan tâm hàng đầu của tôi;* Tôi sẽ tôn trọng những bí mật được tiết lộ cho tôi, kể cả sau khi bệnh nhân đã chết;* Tôi sẽ duy trì bằng tất cả khả năng của mình, danh dự và truyền thống cao đẹp của nghề y;* Đồng nghiệp sẽ là anh chị em của tôi;* Tôi sẽ không cho phép những quan tâm về tuổi tác, bệnh tật hay tàn tật, đức tin, nguồn gốc đạo đức, giới tính, quốc tịch, quan hệ chính trị, chủng tộc, xu hướng tình dục, địa vị xã hội hoặc bất kỳ tác nhân nào khác can thiệp vào giữa trách nhiệm của mình và bệnh nhân của mình;* Tôi sẽ duy trì sự tôn trọng tối đa với sự sống nhân loại;* Tôi sẽ không dùng kiến thức y khoa để vi phạm nhân quyền và tự do dân sự, kể cả khi bị đe doạ; Tôi hứa điều này một cách trang nghiêm, tự do và bằng danh dự của mình. Tuyên ngôn Geneve Thực tế không đơn giản: BS có thể tấn công danh tiếng của đồng nghiệp vì mục đích không trong sáng BS có thể chần chừ không báo cáo hành vi vi phạm đạo đức của đồng nghiệp khi đó là bạn thân Hậu quả của người đi báo cáo: bị cô lập, tẩy chay Tình huống BS. X (BS mới) BS phẫu chính của BV: Dùng kỹ thuật mổ cũ kéo dài BN đau nhiều sau mổ Thời gian hồi phục lâu Pha trò thô lỗ về BN, gây khó chịu cho NV Chần chừ trong báo cáo với lãnh đạo Dù cảm thấy đó là điều nên làm để cải thiện tình hình BV Thái độ cần làm Bước đầu tiên: nói chuyện thẳng thắn về hành động không an toàn, vi phạm y đức  Thảo luận với người chịu trách nhiệm trực tiếp  Báo cáo sai phạm là nghĩa vụ chuyên môn của thầy thuốc: - Giữ uy tín cho ngành - Phát hiện sự suy giảm khả năng chuyên môn - Tha hóa hay vi phạm đạo đức Tình huống ĐD. X ĐD nhiều kinh nghiệm của BV: Chăm sóc BN nặng – hôn mê Thay đổi loại thuốc đắt tiền của BN, cùng một tác dụng ĐD X. đã từng chịu ơn Chần chừ trong báo cáo với lãnh đạo Dù cảm thấy đó là điều vi phạm y đức Quan hệ với nhân viên y tế khác Tất cả: Có thể không cùng một nền giáo dục y khoa như nhau Nhưng cùng là con người bình đẳng và có cùng mối lo chung cho tình trạng sức khỏe BN