Bài nghiên cứu này đánh giá mức độ mở cửa thị trường vốn của Trung Quốc
trong thực tế và so sánh kết quả với thước đo theo lý thuyết. Đồng thời, các tác giả
cũng nghiên cứu tác động của dòng vốn này lên các mục tiêu chính sách vĩ mô của
Trung Quốc. Từ đó, thu thập số liệu để đánh giá ba khía cạnh của bộ ba bất khả thi:
ổn định tỷ giá, độc lập tiền tệ và hội nhập tài chính; cách thức sử dụng và chi phí
của chính sách vô hiệu hóa để đồng thời đạt được 3 mục tiêu trên.
32 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 2462 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài nghiên cứu: dòng vốn và bộ ba bất khả thi ở Trung Quốc, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ T.P HỒ CHÍ MINH
TÀI CHÍNH QUỐC TẾ
BÀI NGHIÊN CỨU:
DÒNG VỐN VÀ BỘ BA BẤT KHẢ THI Ở
TRUNG QUỐC
Han Jian, Cheng Shaoyi và Shen Yanzhi
Nanjing University, Nanjing
The Johns Hopkins University - Nanjing University Center, Nanjing
GVHD: GS.TS TRẦN NGỌC THƠ
LỚP: NH Đêm 1 – Khóa 22 –Nhóm 17
Danh sách nhóm:
Lâm Đặng Xuân Hoa
Đỗ Thị Thanh Nhàn
Nguyễn Thị Thơm
Nguyễn Đồng Diễm Trâm
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 1
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ........................................................................................................4
Vấn đề nghiên cứu: ...............................................................................................4
Mục tiêu nghiên cứu: ............................................................................................4
Đối tượng nghiên cứu: ..........................................................................................4
Phạm vi nghiên cứu ..............................................................................................4
CHƯƠNG I. LÝ THUYẾT BỘ BA BẤT KHẢ THI ............................................5
1.1 Bộ ba bất khả thi .........................................................................................5
1.2 Xây dựng thước đo bộ ba bất khả thi: ..........................................................7
CHƯƠNG II. QUI MÔ CỦA DÒNG VỐN QUỐC TẾ CỦA TRUNG QUỐC . 10
2.1 Tổng quan về dòng vốn quốc tế tại Trung Quốc ........................................ 10
2.2 Đo lường mở cửa thị trường vốn ............................................................... 12
CHƯƠNG 3. PHÂN TÍCH THỰC NGHIỆM BỘ BA BẤT KHẢ THI TẠI
TRUNG QUỐC .................................................................................................... 15
3.1 Các yếu tố của bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc: ....................................... 15
3.2 Mối quan hệ tuyến tính giữa các chỉ số của Bộ ba bất khả thi .................... 21
3.3. Bài học kinh nghiệm: ................................................................................ 26
KẾT LUẬN .......................................................................................................... 29
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 2
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
FDI Đầu tư trực tiếp
NĐTNN Nhà đầu tư nước ngoài
NHTM Ngân hàng thương mại
NHTW Ngân hàng Trung ương
RMB Nhân dân tệ
TQ Trung Quốc
TTCK Thị trường chứng khoán
WTO Tổ chức thương mại thế giới
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 3
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
ĐẶT VẤN ĐỀ
Vấn đề nghiên cứu:
Bài nghiên cứu này đánh giá mức độ mở cửa thị trường vốn của Trung Quốc
trong thực tế và so sánh kết quả với thước đo theo lý thuyết. Đồng thời, các tác giả
cũng nghiên cứu tác động của dòng vốn này lên các mục tiêu chính sách vĩ mô của
Trung Quốc. Từ đó, thu thập số liệu để đánh giá ba khía cạnh của bộ ba bất khả thi:
ổn định tỷ giá, độc lập tiền tệ và hội nhập tài chính; cách thức sử dụng và chi phí
của chính sách vô hiệu hóa để đồng thời đạt được 3 mục tiêu trên.
Mục tiêu nghiên cứu:
Mục tiêu nghiên cứu của bài nghiên cứu này là:
Đánh giá tổng quan dòng vốn quốc tế chảy vào Trung Quốc.
Phân tích thực nghiệm ba mục tiêu của bộ ba bất khả thi và mối quan
hệ tuyến tính giữa chúng. Đánh giá hiệu quả sử dụng chính sách vô hiệu hóa.
Đối tượng nghiên cứu:
Bài nghiên cứu tập trung nghiên cứu các số liệu thực nghiệm về dòng vốn
quốc tế, các chỉ tiêu của bộ ba bất khả thi và các số liệu liên quan đến chính sách vô
hiệu hóa.
Phạm vi nghiên cứu
Các số liệu được lấy trong giai đoạn 14 năm từ 1996 đến 2009 tại thị trường
Trung Quốc.
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 4
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
CHƯƠNG I. LÝ THUYẾT BỘ BA BẤT KHẢ THI
1.1 Bộ ba bất khả thi
Bằng cách giả định chu chuyển vốn là hoàn hảo, Mundell-Fleming (1963) đã
chỉ ra rằng chính sách tiền tệ không thể phát huy hiệu quả dưới chế độ tỷ giá cố
định trong khi chính sách tài khóa không có tác dụng dưới cơ chế tỷ giá thả nổi.
Ngược lại, chính sách tài khóa phát huy hiệu quả cao trong cơ chế tỷ giá cố định và
chính sách tiền tệ có tác dụng mạnh dưới chế độ tỷ giá thả nổi. Điều này có nghĩa,
nếu chu chuyển vốn là hoàn hảo thì chính sách tiền tệ hoàn toàn không có hiệu lực
nếu chính phủ theo đuổi mục tiêu ổn định tỷ giá nhưng sẽ có hiệu lực cao nếu chính
phủ thả nổi tỷ giá. Dựa vào lý thuyết này, các nhà kinh tế học như Krugman (1979)
và Frankel (1999) đã phát triển lên thành lý thuyết bộ ba bất khả thi. Lý thuyết bộ
ba bất khả thi được phát biểu như một định đề: một quốc gia không thể đồng thời
đạt được tỷ giá cố định, hội nhập tài chính và độc lập tiền tệ. Trong đó:
Độc lập tiền tệ là sử dụng chính sách tiền tệ để ổn định nền kinh tế, thực hiện
mục tiêu tăng trưởng kinh tế và kiềm chế lạm phát. NHTW có thể tăng cung tiền và
giảm lãi suất khi nền kinh tế suy thoái và giảm cung tiền, tăng lãi suất khi nền kinh
tế phát triển quá nóng.
Hội nhập tài chính nghĩa là dòng vốn được tự do ra vào nền kinh tế. Việc này
cho phép công dân của nước đó đa dạng hóa tài sản bằng cách đầu tư ra nước ngoài.
Nó cũng khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài đem theo các nguồn lực, kinh
nghiệm, chuyên môn để đầu tư vào nước đó.
Duy trì tỷ giá ổn định giúp tạo ra cái neo danh nghĩa để chính phủ tiến hành
các biện pháp ổn định giá cả. Cái neo này làm cho nhận thức của nhà đầu tư đối với
rủi ro của nền kinh tế giảm đi, làm tăng thêm niềm tin của công chúng vào đồng nội
tệ. Tất cả giúp làm cho môi trường đầu tư tốt hơn.
Tuy nhiên, không thể cùng lúc đạt được cả ba mục tiêu trên. Một quốc gia chỉ
có thể lựa chọn cùng một lúc đồng thời hai trong ba mục tiêu. Bất kỳ cặp mục tiêu
nào cũng có thể đạt được bằng một chế độ tỷ giá tương ứng nhưng phải từ bỏ mục
tiêu chính sách còn lại.
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 5
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
Ổn định tỷ giá và hội nhập tài chính được kết hợp bằng cách lựa chọn chế độ
tỷ giá cố định nhưng phải từ bỏ độc lập tiền tệ. Điều này có nghĩa chính phủ đã mất
đi một công cụ để điểu chỉnh lãi suất trong nước độc lập với lãi suất nước ngoài.
Như đã phân tích trong mô hình Mundell-Fleming, khi dòng vốn ra vào được tự do,
nếu muốn giữ tỷ giá hối đoái ổn định thì NHTW buộc phải tung đồng nội tệ để mua
vào đồng ngoại tệ hoặc giảm lãi suất trong nước nếu dòng tiền đi vào quá nhiều;
ngược lại, NHTW sẽ phải bán bớt ra một lượng ngoại tệ dự trữ để thu về đồng nội
tệ hoặc gia tăng lãi suất trong nước khi dòng vốn đảo chiều. Trong bối cảnh như
vậy, tính độc lập của chính sách tiền tệ hay nói cách khác điều hành chính sách tiền
tệ vì mục tiêu lạm phát và tăng trưởng kinh tế sẽ không thể đảm bảo vì cung tiền và
lãi suất không phải dựa vào diễn biến giá cả trong nền kinh tế mà do tỷ giá hay dòng
tiền vào ra quyết định.
Độc lập tiền tệ và hội nhập tài chính được kết hợp bằng cách lựa chọn chế độ
tỷ giá thả nổi nhưng phải từ bỏ mục tiêu ổn định tỷ giá. Với lựa chọn này, chính phủ
(NHTW) được quyền tự do ấn định lãi suất nhưng đổi lại tỷ giá phải vận hành theo
những nguyên tắc của thị trường. Ngược lại với cách kết hợp ở trên, nếu NHTW
muốn có một chính sách tiền tệ độc lập vì mục tiêu lạm phát và tăng trưởng kinh tế
thì buộc phải thả nổi tỷ giá khi tài khoản vốn đã được tự do.
Ổn định tỷ giá và độc tiền tệ được kết hợp bằng cách lựa chọn thị trường vốn
đóng. Lựa chọn này có nghĩa chính phủ phải thiết lập kiểm soát vốn. Khi có kiểm
soát vốn, mối liên hệ giữa lãi suất và tỷ giá sẽ bị phá vỡ.
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 6
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
1.2 Xây dựng thước đo bộ ba bất khả thi:
1.2.1 Độc lập tiền tệ:
Theo truyền thống, tỷ lệ lãi suất và tỷ lệ lạm phát thường được chọn làm biến
đại diện cho độc lập tiền tệ. Tuy nhiên, việc sử dụng tỷ lệ lạm phát có thể phức tạp
vì việc tính toán chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và chỉ số giá sản xuất (PPI) khác nhau
rất nhiều giữa các quốc gia vì thế không thể so sánh các chỉ số này giữa các quốc
gia với nhau. Sự khác nhau trong tỷ lệ lãi suất ngắn hạn ở các quốc gia khác nhau là
biến đại diện tốt hơn để phản ánh sự độc lập tiền tệ. Bài nghiên cứu này áp dụng
một phương pháp được sử dụng bởi Aizenmam và các cộng sự (2009) để đo lường
chỉ số độc lập tiền tệ. Nó được định nghĩa là:
(1)
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 7
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
Trong đó: i là lãi suất thị trường tiền tệ của quốc gia sở tại (trong bài nghiên
cứu này là Trung Quốc).
i* là lãi suất thị trường tiền tệ của quốc gia cơ sở (trong bài nghiên cứu này là
Mỹ).
Chỉ số này giao động giữa 0 và 1. Một chỉ số có giá trị cao hơn cho thấy mức
độ cao hơn của chính sách tiền tệ độc lập. Ở đây, chúng tôi chọn bình quân lãi suất
qua đêm liên ngân hàng (hằng tháng) và lãi suất qua đêm của các quỹ liên bang
(hằng tháng) tương ứng với giá thị trường tiền tệ của Trung Quốc và Mỹ.
1.2.2 Tỷ giá hối đoái ổn định:
Được sử dụng bởi Alzenmal và các cộng sự (2009) để đo lường sự ổn định tỷ
giá hối đoái, công thức (2) là sự tiêu chuẩn hóa “độ lệch chuẩn hàng năm của tỷ giá
hối đoái hằng tháng giữa nước chủ nhà và nước cơ sở”. Chỉ số sẽ ở giữa 0 và 1:
(2)
là giá trị tuyệt đối của tỷ lệ trượt giá so với cùng kỳ năm bằng
cách sử dụng tỷ giá hối đoái của tháng 12 của cùng năm. Giá trị cao hơn của chỉ số
ERS cho thấy một sự thay đổi ổn định hơn của tỷ giá hối đoái so với đồng tiền của
nước cơ sở. Chúng tôi sử dụng trung điểm trung bình hằng tháng của RMB so với
USD.
1.2.3 Tự do hóa dòng vốn:
Tự do hóa dòng vốn của Trung Quốc được tính bằng:
(3)
Trong đó: FA đề cập đến tổng dự trữ hằng năm của tài sản nước ngoài
FL là tổng dự trữ hằng năm của nợ nước ngoài.
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 8
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
Công thức cho phép chúng tôi phân tích sự thay đổi của sự mở cửa thị trường
vốn của Trung Quốc theo thời gian. Để cách tính này có thể so sánh với các cách
khác, chúng tôi chuyển hóa chỉ số này nằm giữa 0 và 1. Giá trị cao hơn của chỉ số
này cho thấy một mức độ cao hơn trong sự tự do của thị trường vốn của Trung
Quốc.
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 9
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
CHƯƠNG II. QUI MÔ CỦA DÒNG VỐN QUỐC TẾ CỦA TRUNG QUỐC
2.1 Tổng quan về dòng vốn quốc tế tại Trung Quốc
Sau năm 2002, cuộc suy thoái kinh tế theo chu kỳ tấn công nước Mỹ trong khi
Trung Quốc vẫn duy trì tốc độ tăng trưởng cao, dòng vốn vào Trung Quốc tăng
mạnh. Theo báo cáo của IMF, tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của dòng
vốn đầu tư vào Trung Quốc trong thời gian 2002-2007 vượt quá 35%. Nhưng, với
sự bùng nổ của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu trong năm 2008, luồng vốn vào
Trung Quốc đã giảm mạnh 40%. Dòng vốn tín dụng ngân hàng thậm chí đảo chiều
mạnh. Tuy nhiên, với sự phục hồi kinh tế mạnh mẽ của Trung Quốc trong năm
2009, dòng vốn đầu tư quốc tế đã quay lại một cách nhanh chóng, và thể hiện một
xu hướng tăng mạnh. Chính sách tiền tệ của “nới lỏng định lượng” được đưa ra bởi
Cục Dự trữ Liên bang tăng các luồng vốn từ Hoa Kỳ vào Trung Quốc, đẩy mạnh áp
lực lạm phát và giá trị tài sản tại các thị trường Trung Quốc.
Dựa vào chương trình tính toán về cán cân thanh toán, đầu tư quốc tế có thể
được chia thành ba loại: đầu tư trực tiếp nước ngoài, đầu tư theo danh mục đầu tư
và đầu tư khác. Như được thể hiện rõ trong hình 1, cả ba luồng vốn đầu tư trên rất
thấp ở Trung Quốc trước những năm 1990. Và dòng vốn đầu tư khác thì nhỉnh hơn
so với hai hình thức còn lại. Trong năm 1992, dòng vốn đầu tư, đặc biệt là đầu tư
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 10
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
trực tiếp nước ngoài (FDI), bắt đầu gia tăng. Tổng dòng vốn FDI có mức tăng
trưởng ổn định và không có biến động lớn. Xu hướng này đã được quy cho các
chính sách giảm thuế ưu đãi của chính phủ Trung Quốc và các ưu đãi khác. Chi phí
lao động thấp một cách tương đối, thị trường trong nước tiềm năng và tăng trưởng
kinh tế ổn định cũng làm cho Trung Quốc trở thành điểm đến hấp dẫn đối với
FDI. Trong năm 2002, khi Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới
(WTO), dòng vốn FDI của Trung Quốc tăng hơn nữa. Tăng trưởng FDI nhanh nhất
xảy ra trong năm 2007 và đạt mức cao nhất trong năm 2008 là 147.8tỷ USD. Sau đó
đã bị cắt giảm một nửa, xuống còn khoảng 78.2tỷ USD trong năm 2009, khi cuộc
khủng hoảng tài chính toàn cầu bùng nổ.
Tương tự như vậy, danh mục đầu tư và đầu tư khác cũng chứng kiến sự tăng
trưởng nhanh chóng. Hình 1 cho thấy dòng vốn đầu tư gián tiếp và đầu tư khác bị
hạn chế và dễ bị biến động trước năm 2002. Theo sau việc Trung Quốc gia nhập
WTO, các danh mục đầu tư và các khoản đầu tư khác bắt đầu gia tăng để thực hiện
cam kết dần dần mở cửa thị trường vốn. Đặc biệt, sự phát triển của dòng vốn đầu tư
gián tiếp đã được thúc đẩy bởi các cải cách của thị trường chứng khoán Trung
Quốc. Thực hiện đủ điều kiện đầu tư tổ chức nước ngoài (QFIIs) đã làm giảm
những rào cản của kiểm soát vốn ở Trung Quốc, và là một kênh cho đầu tư nước
ngoài tới thị trường chứng khoán Trung Quốc. Tuy nhiên, thị trường danh mục đầu
tư của Trung Quốc luôn phát triển từng bước một, một phần vì các bài học kinh
nghiệm từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á vào năm 1997, khi các nước mở cửa
thị trường vốn của họ quá nhanh chóng để ngăn chặn những tác động tiêu cực của
đầu cơ tiền tệ quốc tế. Bên cạnh đó, sự gia tăng của các khoản "đầu tư khác" kết quả
từ cả hai việc giảm kiểm soát vốn và sự dự đoán về việc đánh giá cao đồng Nhân
dân tệ ngày càng tăng.
Khi so sánh với danh mục đầu tư và FDI, các thể loại "đầu tư khác", trong đó
cho vay ngân hàng và tín dụng thương mại là 2 khoản cho vay bất ổn nhất. Đó là
bởi vì có một lượng lớn "tiền nóng" lọt vào Trung Quốc thông qua kênh này, do có
thể tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn từ chênh lệch lãi suất giữa Trung Quốc và Mỹ và
sự mong đợi đồng Nhân dân tệ (RMB) được đánh giá cao. Những việc đầu cơ "tiền
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 11
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
nóng" có thể di chuyển ra vào rất nhanh thị trường Trung Quốc dẫn đến khả năng
gây ra sự mất ổn định thị trường. Các dòng vốn "đầu tư khác" tăng đáng kể trong
thời gian 2002 - 2007, nhưng đột ngột giảm xuống, thậm chí là xuống tới con số
tiêu cực trong năm 2008. Tuy nhiên, trong năm 2009 đã tăng trở lại mức khoảng 3/4
so với năm 2007. Dù vậy, dòng vốn danh mục đầu tư vẫn là nhạy cảm nhất đối với
những cú sốc bên ngoài. Nó bắt đầu giảm ngay sau khi các cuộc khủng hoảng thế
chấp dưới chuẩn xảy ra trong năm 2007. Một trong những luồng vốn ít nhạy cảm
nhất là dòng vốn FDI - không giảm cho đến năm 2009, có lẽ vì FDI thường là dài
hạn, không thể đảo ngược và khó di chuyển.
2.2 Đo lường mở cửa thị trường vốn
Làm thế nào để đo lường mức độ mở của tài khoản vốn từ lâu đã là một thách
thức đối với các nhà nghiên cứu. Cho đến bây giờ, nền khoa học hiện cung cấp hai
phương pháp chính để đo lường mở cửa thị trường vốn: đo lường theo tiêu chuẩn de
jure và đo lường theo tiêu chẩn de facto.
Đo lường de jure (đo lường theo luật định)
Đo lường De juredựa trên Báo cáo thường niên của IMF về thoả thuận trao đổi
và Hạn chế giao dịch (AREAER). Những biện pháp này cố gắng xây dựng "cổ
phần" để phản ánh phần nhỏ của các năm trong mẫu trong đó tài khoản vốn của một
quốc gia là di động (xem Kose et al. 2006). Đó là chỉ số KAOPEN một trong
những phương pháp đo lường de jure, được phát triển bởi Chinn và Ito (2008), được
sử dụng thường xuyên hơn trong những năm gần đây do lợi thế về sự toàn diện và
khả thi.
Ưu điểm chung của đo lường de jure là sự tiện lợi trong so sánh việc mở cửa
tài khoản vốn giữa các quốc gia khác nhau. Tuy nhiên, phương pháp này cũng bị
nhiều thiếu sót. Đầu tiên, chúng không phản ánh chính xác mức độ mở của tài
khoản vốn bởi vì những phương pháp này chỉ tiếp cận được một phần dựa trên
những hạn chế khác nhau liên quan đến giao dịch ngoại tệ nước ngoài.
Thứ hai, chúng không phản ánh hiệu quả của việc thực thi kiểm soát vốn, bởi
vì ở một số nước, quy định có thể không thay đổi, trong khi việc thực thi có thể thay
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 12
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
đổi theo thời gian. Tại một số quốc gia khác, bất chấp những hạn chế nghiêm ngặt
trên thị trường vốn, quan chức chính phủ đã không thể kiểm soát dòng vốn đầu tư
hiệu quả, như Trung Quốc. Cuối cùng, đó là không thể tránh khỏi rằng AREAER,
cơ sở của đo lường de jure, thất bại bao gồm cả sự tồn tại của kiểm soát vốn nhất
định mà thực sự có ảnh hưởng nhất ở một số nước (Xem Kose et al. 2006). Để giải
quyết vấn đề này, nhiều nhà nghiên cứu chuyển sang đo lường de facto.
Đo lường theo tiêu chuẩn de facto (đo lường trên thực tế)
Tương tự như đo lường mở cửa thương mại, đo lường de facto (Lane và
Milessi-Ferreti, 2007) tính toán mở cửa thị trường vốn của một quốc gia bằng cách
sử dụng các tỷ lệ của tổng các tổng luồng vào và ra của GDP quốc gia, dựa trên
dòng chảy thực tế. Tuy nhiên, phương pháp này lại dễ bị lỗi đo lường, khi dòng vốn
hàng năm có xu hướng khá ổn định. Nhiều nhà nghiên cứu phản đối đo lường này
cũng bởi vì họ tin rằng dòng vốn là nội sinh, và một số dòng vốn đầu tư theo danh
mục đã không được thúc đẩy bởi sự mở cửa thị trường, nhưng bằng các yếu tố khác,
như việc lây lan lãi suất hoặc dự đoán của giá tiền tệ (Chen, 2006). Để giảm thiểu
những vấn đề này, (2006) Kose et al. giới thiệu một cách tiếp cận thay đổi, trong đó
sử dụng tổng số cổ phiếu của tổng tài sản và nợ phải trả nước ngoài như một tỷ lệ so
với GDP.
Nhóm 17-CHNH Đêm 1-K22 Trang 13
Bộ ba bất khả thi tại Trung Quốc GS.TS Trần Ngọc Thơ
Hình 2 mô tả việc mở cửa thị trường vốn của Trung Quốc bằng cách sử
dụng đo lường de jure (phía bên phải) và đo lường de facto (bên trái). Trong
phương pháp đo lường de facto, chỉ số dao động trong khoảng 0 và 1. Giá trị cao
hơn chỉ số này cho thấy mức độ cao của sự mở cửa thị trường vốn của Trung Quốc
(Xem đoạn của "Mở cửa thị trường vốn" trong chương tiếp theo mục tính chi tiết
chỉ số này). Ở bên phải của hình 2, cho thấy các kết quả của phương pháp đo
lường de jure của việc sử dụng chỉ số KAOPEN. Chỉ số này có thể là trên hoặc dưới
số không. Đối với các nước có chỉ số KAOPEN dưới số không, việc mở cửa thị
trường vốn của họ sẽ là tương đối thấp. Tương tự như biện pháp de facto, giá trị cao
hơn của chỉ số KAOPEN chỉ ra độ cao hơn mở cửa thị trường vốn, và ngược
lại. Việc mở cửa thị trường vốn vẫn không thay đổi ở -1.2 từ năm 1993 đến năm
2009 tại phương pháp đo lường de jure, mà chỉ ra một mức độ tương đối thấp của
thị trường vốn mở của Trung Quốc. Tuy nhiên,