Thế kỷ 20 đã chứng kiến sự phát triển như vũ bão của mọi ngành công nghiệp
và đặc biệt của khoa học công nghệ. Trong đó không thể không kể đến các thành
tựu công nghệ đã được ứng dụng vào ngành tài chính ngân hàng, tạo nên một
cuộc cách mạng hiện đại hóa, đồng thời đưa dịch vụ thanh toán điện tử trở thành
mũi nhọn k inh doanh của các ngân hàng. Nằm trong dịch vụ thanh toán điểm tử
này, thẻ thanh toán hay tiền điện tử ra đời không chỉ thay đổi chiến lược kinh
doanh của ngân hàng mà còn làm thay đổi thói quen tiêu dùng của mọi quốc gia.
Xét riêng về các ngân hàng, sau khi thẻ tín dụng do Ngân hàng Franklin
National Bank ở New York dược phát hành lần đầu tiên năm 1951, trước nhữg
đặc tính tiện dụng và an toàn hơn rất nhiều so với các phương tiện thanh toán
khác, ngày càng có rất nhiều ngân hàng và các tổ chức tín dụng tham gia vào
hoạt động kinh doanh thẻ.
Tính đến thời điểm hiện nay, thẻ thanh toán đã trở thành một phương tiện
thanh toán thông dụng và không thể thiếu trong đời sống kinh tế xã hội của nhiều
quốc gia trên thế giới. Với doanh số giao dịch hàng trăm tỷ đô la mỗi năm, thẻ
đang cạnh tranh quyết liệt cùng tiền mặt và séc trong hệ thống thanh toán toàn
cầu. Có lẽ chỉ trong vài thập kỉ tới việc phương tiện thanh toán thẻ sẽ thay thế
hầu hết các phương tiện thanh toán truyền thống không còn là điều ngạc nhiên
đối với tất cả chúng ta.
“Thế giới đang trở nên phẳng”, với một tấm thẻ nhựa nhỏ, người ta có thể
thanh toán tại bất cứ nơi nào trên thế giới, tại bất cứ thời điểm nào. Thẻ ngân
hàng – “chiếc ví điện tử” là một trong những dịch vụ ngân hàng được phát triển
dựa trên sự phát triển khoa học công nghệ.
52 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 2047 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài thảo luận Phát triển dịch vụ thẻ tại ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Mục Lục
ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH
KHOA NGÂN HÀNG
[2014]
PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ
TẠI NGÂN HÀNG TMCP TẠI
VIỆT NAM
[GVHD: TS. LẠI TIỄN DĨNH]
NHÓM 8- CAO HỌC ĐÊM 2-K22
1
CHƯƠNG 1 ..............................................................................................5
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ CỦA NGÂN
HÀNG THƯƠNG MẠI ..............................................................................5
1.1 Dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại ....................................................5
1.1.2. Khái n iệm dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại ..............................5
1.1.2. Nội dung dịch vụ thẻ ngân hàng.......................................................9
1.2. Phát triển dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại .................................... 16
1.2.1. Quan điểm về phát triển dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại ......... 16
1.2.2. Các chỉ tiêu đánh giá sự phát triển của dịch vụ thẻ............................ 17
1.2.2.1. Sự đa dạng về sản phẩm thẻ và tiện ích của dịch vụ thẻ............... 17
1.2.2.2. Số lượng thẻ phát hành và số lượng khách hàng sử dụng thẻ........ 18
1.2.2.3. Số lượng thẻ hoạt động trên tổng số lượng thẻ phát hành............. 19
1.2.2.4. Số dư tiền gửi trên tài khoản thẻ của khách hàng: ....................... 19
1.2.2.5. Doanh số thanh toán thẻ:......................................................... 20
1.2.2.6. Thu nhập từ hoạt động cung cấp dịch vụ thẻ: ............................. 20
1.3. Nhân tố ảnh hưởng tới phát triển dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại ... 21
1.3.1. Nhân tố chủ quan ......................................................................... 21
1.3.1.1. Mức độ đầu tư cho dịch vụ thẻ................................................. 21
1.3.1.2. Số lượng và mật độ đơn vị chấp nhận thẻ cũng như các đơn vị chấp
nhận thanh toán trực tuyến ................................................................. 22
1.3.1.3. Trình độ của đội ngũ nhân viên ngân hàng ................................ 22
1.3.1.4. Năng lực quản trị rủi ro của ngân hàng ..................................... 23
2
1.3.2. Nhân tố khách quan...................................................................... 23
1.3.2.1. Môi trường pháp lý ................................................................ 23
1.3.2.2. Sự phát triển kinh tế xã hội ..................................................... 23
1.3.2.3. Môi trường cạnh tranh ............................................................ 24
CHƯƠNG 2 ............................................................................................ 26
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ TẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƯƠNG MẠI VIỆT NAM ..................................................................... 26
2.2. Thực trạng phát hành và thanh toán thẻ của các NHTM Việt Nam ............ 27
2.2.1 Số lượng thẻ và mạng lưới chấp nhận thanh toán thẻ gia tăng: ............ 27
2.2.2 Chất lượng dịch vụ thẻ ngày càng được cải thiện: ............................. 29
2.3. Những hạn chế còn tồn tại của hoạt động phát triển dịch vụ thẻ của các
NHTM Việt Nam:................................................................................. 31
CHƯƠNG 3 ............................................................................................ 38
NHỮNG GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ T ẠI CÁC NGÂN HÀNG
THƯỜNG MẠI VIỆT NAM ..................................................................... 38
3.1. Nhóm giải pháp đối với Chính phủ và NHNN : ...................................... 38
3.2. Giải pháp cho các ngân hàng thương mại và các tổ chức phát hành thẻ...... 39
KẾT LUẬN ............................................................................................ 50
LỜI NÓI ĐẦU
3
1. Tính cấp thiết của đề tài:
Thế kỷ 20 đã chứng kiến sự phát triển như vũ bão của mọi ngành công nghiệp
và đặc biệt của khoa học công nghệ. Trong đó không thể không kể đến các thành
tựu công nghệ đã được ứng dụng vào ngành tài chính ngân hàng, tạo nên một
cuộc cách mạng hiện đại hóa, đồng thời đưa dịch vụ thanh toán điện tử trở thành
mũi nhọn k inh doanh của các ngân hàng. Nằm trong dịch vụ thanh toán điểm tử
này, thẻ thanh toán hay tiền điện tử ra đời không chỉ thay đổi chiến lược kinh
doanh của ngân hàng mà còn làm thay đổi thói quen tiêu dùng của mọi quốc gia.
Xét riêng về các ngân hàng, sau khi thẻ tín dụng do Ngân hàng Franklin
National Bank ở New York dược phát hành lần đầu tiên năm 1951, trước nhữg
đặc tính tiện dụng và an toàn hơn rất nhiều so với các phương tiện thanh toán
khác, ngày càng có rất nhiều ngân hàng và các tổ chức tín dụng tham gia vào
hoạt động kinh doanh thẻ.
Tính đến thời điểm hiện nay, thẻ thanh toán đã trở thành một phương tiện
thanh toán thông dụng và không thể thiếu trong đời sống kinh tế xã hội của nhiều
quốc gia trên thế giới. Với doanh số giao dịch hàng trăm tỷ đô la mỗi năm, thẻ
đang cạnh tranh quyết liệt cùng tiền mặt và séc trong hệ thống thanh toán toàn
cầu. Có lẽ chỉ trong vài thập kỉ tới việc phương tiện thanh toán thẻ sẽ thay thế
hầu hết các phương tiện thanh toán truyền thống không còn là điều ngạc nhiên
đối với tất cả chúng ta.
“Thế giới đang trở nên phẳng”, với một tấm thẻ nhựa nhỏ, người ta có thể
thanh toán tại bất cứ nơi nào trên thế giới, tại bất cứ thời điểm nào. Thẻ ngân
hàng – “chiếc ví điện tử” là một trong những dịch vụ ngân hàng được phát triển
dựa trên sự phát triển khoa học công nghệ.
4
Sự xuất hiện thẻ thanh toán đã làm thay đổi cách chi tiêu, thanh toán của cộng
đồng xã hội. Với các đặc tính vốn có và các tiện ích mà nó mang lại d ịch vụ thẻ
đang từng bước thu hút được sự quan tâm của người dân. Điều đó sẽ tạo ra
những khoản lợi nhuận cho các ngân hàng thương mại khi tham gia phát hành và
thanh toán thẻ. Với nhũng lý do trên, nhóm nghiên cứu chọn đề tài: “Phát tr iển
dịch vụ thẻ tại Ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam”
- Kết cấu của luận văn: Ngoài lời mở đầu, kết luận cùng với danh mục tài liệu
tham khảo, luận văn được trình bày theo 3 chương như sau:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về phát triển dịch vụ thẻ của ngân
hàng thương mại
Chương 2: Thực trạng phát triển dịch vụ thẻ tại các Ngân hàng thương
mại Việt Nam
Chương 3: Một số giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tại các Ngân hàng
thương mại Việt Nam
5
CHƯƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ THẺ
CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
1.1 Dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại
1.1.2. Khái niệm dịch vụ thẻ của ngân hàng thương mại
a. Khái quát về thẻ ngân hàng
* Khái niệm : “Thẻ NH” (bank card) hay còn gọi là “tiền nhựa” hay “chiếc
ví điện tử” là một phương tiện thanh toán không dùng t iền mặt do NH và các tổ
chức tài chính phát hành và cung cấp cho KH (gọi là chủ thẻ) sử dụng để rút tiền
mặt hoặc thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ t ại trong phạm vi số dư của mình ở
tài khoản t iền gử i hoặc hạn mức tín dụng được cấp theo hợp đồng đã kí kết giữa
ngân hàng phát hành thẻ và chủ thẻ. Do đặc điểm dùng để thanh toán là chính
nên thẻ NH còn được gọi là thẻ thanh toán.
Theo “Quy chế phát hành, sử dụng và thanh toán thẻ NH” ban hành kèm
theo quyết định số 371/1999/QĐ/NHNN ngày 19/10/1999 thì thẻ NH là công cụ
thanh toán do NH phát hành cấp cho KH sử dụng theo hợp đồng đã kí kết giữa
NH và chủ thẻ.
* Tính năng thẻ: Thẻ là công cụ để quản lý tài khoản cá nhân, có thể
thực hiện được tất cả các chức năng cơ bản của tài khoản:
6
Nạp tiền: chủ thẻ có thể nạp tiền vào tài khoản trực tiếp tại ngân hàng, nạp tại
máy ATM, chuyển từ ngân hàng khác sang...
Rút tiền: tại ngân hàng, qua hệ thống máy ATM, tại các điểm ứng tiền của
ngân hàng.
Chuyển khoản: qua các tài khoản tại bất kỳ ngân hàng nào, thanh toán các
giao dịch kinh doanh, các hóa đơn dịch vụ (điện, nước, điện thoại...).
Nhận chuyển khoản: từ các ngân hàng trong và ngoài nước, nhận lương,
thưởng...
Nhưng tính chất chính của thẻ là sự linh hoạt và khả năng mở rộng rất nhiều
ứng dụng, hiện nay hầu hết các loại thẻ trên thị trường đã đưa vào một số tiện ích
mở rộng như sau:
Thanh toán hàng hóa - dịch vụ: tại các cửa hàng, trung tâm thương mại, siêu
thị, nhà sách, nhà hàng - khách sạn...
Thanh toán trực tiếp hoặc tự động các dịch vụ điện, nước, điện thoại, Internet,
phí bảo hiểm...
Mua các loại thẻ trả trước, thanh toán phí dịch vụ trực tiếp trên máy ATM.
Với công nghệ hiện đại được áp dụng sẽ có nhiều t iện ích hơn trên chiếc thẻ
nhỏ bé này. Xu hướng là chiếc thẻ đa năng trở thành vật duy nhất để quản lý và
giao dịch tất cả các dịch vụ ngân hàng:
Về mặt tài chính: thẻ đa năng sẽ quản lý tất cả các tài khoản tại ngân hàng
(tài khoản tiết kiệm, tiền gửi, tiền vay...), kể cả tài khoản ngoại tệ.
Về mặt xã hội: thẻ đa năng sẽ phát triển thành thẻ từ có gắn chip để lưu trữ
những thông tin cá nhân quan trọng khác như: sổ lao động, bảo hiểm xã hội, bảo
hiểm y tế, nhóm máu, các tiền sử bệnh...
7
Về mặt t iện ích cá nhân: thẻ đa năng là thẻ ghi nợ được cấp thêm hạn mức
tín dụng - gọi là thấu chi, chủ thẻ có thể ngồi tại nhà sử dụng các dịch vụ internet
banking, phone banking để thanh toán các loại phí dịch vụ, mua hàng trực tuyến.
* Các loại thẻ thông dụng trên thị trường:
Thẻ tín dụng (credit): chủ thẻ được ngân hàng cấp một hạn mức (số tiền được
sử dụng tối đa). Hằng tháng (hoặc đ ịnh kỳ) ngân hàng sẽ gửi bản liệt kê những
khoản tiền đã sử dụng và yêu cầu chủ thẻ thanh toán lại cho ngân hàng. Thẻ tín
dụng có 2 loại: thẻ tín dụng nội địa và thẻ tín dụng quốc tế.
Thẻ thanh toán (thẻ ghi nợ - debit): chủ thẻ nạp tiền vào tài khoản thẻ và sử
dụng trong phạm vi số tiền mình có.
Thẻ ATM: là thẻ chỉ dùng để rút tiền trên máy ATM.
Thẻ đa năng: là loại thẻ được tích hợp và mở rộng tất cả các tính chất của các
loại thẻ trên; có thể nạp tiền vào tài khoản, rút tiền mặt tại quầy g iao dịch ngân
hàng hoặc trên ATM, thực hiện các giao dịch chuyển khoản...; ngoài ra còn có
thể được cấp một hạn mức tín dụng - gọi là thấu chi. Đặc điểm nổi bật của thẻ đa
năng là khách hàng có thể nạp tiền trực tiếp tại các máy ATM
Thẻ liên kết: là sự phối hợp phát hành thẻ của ngân hàng và một đối t ác phi
ngân hàng, đặc trưng của loại thẻ này là ngoài các chức năng là thẻ ngân hàng,
nó còn là thẻ thành viên, thẻ khách hàng thân thiết hoặc thẻ VIP của đơn vị liên
kết.
Thẻ từ: phía sau thẻ có băng từ, trên đó có lưu một số thông tin cơ bản của thẻ
và chủ thẻ (ngoại trừ những thông tin bảo mật). Đây là loại thẻ thông dụng và
vẫn được ưa chuộng trên thế giới vì giá thành rẻ.
Thẻ Chip - Thẻ thông minh (Smart Card): có bộ vi xử lý chip, có cấu trúc
giống bộ vi xử lý của một máy tính điện tử. Đây là loại thẻ mới nhất, có độ an
8
toàn rất cao, khó bị làm giả. Thẻ thông minh có nhiều nhóm với dung lượng nhớ
của chíp khác nhau. Hiện nay thẻ chuẩn EMV được xem là thẻ thông minh.
EMV là chuẩn gắn liền với thẻ chip và con chip sử dụng cho thiết bị EDC và
ATM, nhằm xác nhận các giao dịch trên thẻ ghi nợ và thẻ tín dụng. Cái tên EMV
xuất phát từ những chữ cái đầu tiên của các từ Europay, Mastercard và Visa, 3 tổ
chức chính đã hợp tác để phát triển nên chuẩn này, được thanh lập vào năm
1999. Thẻ thông minh bao gồm 2 loại: thẻ thông minh tiếp xúc (contact smart
card) và thẻ thông minh không t iếp xúc (contactless smart card). Các ngân hàng
Việt Nam hiện nay đang triển khai thẻ thông minh t iếp xúc. Thẻ thông minh tiếp
xúc là thẻ có con chip kích thước 1 x 1 cm ở mặt trước. Khi đưa thẻ vào máy
đọc, con chip sẽ kết nối với các điểm nối điện tử để đọc các thông tin từ chíp và
ghi thông tin vào chip.
Thẻ tổng hợp: là loại thẻ vừa có băng từ vừa có chip điện tử, có thể sử dụng
được trên cả hai loại thiết bị, ngoài ra còn có thể lưu trữ thêm một số thông tin cá
nhân khác.
Hiện nay tại trên thị trường Việt Nam đã xuất hiện hầu hết các loại thẻ nêu
trên.
b. Khái niệm dịch vụ thẻ ngân hàng
Cùng với quá trình hội nhập diễn ra ngày càng sâu rộng ở các lĩnh vực đời
sống kinh tế của đất nước mà trong đó có dịch vụ ngân hàng, dịch vụ thẻ ngân
hàng là sự phát triển cao của dịch vụ ngân hàng, là sự phát triển của khoa học
công nghệ. Dịch vụ thẻ ngân hàng là một trong các dịch vụ ngân hàng hiện đại,
gắn chặt và phát triển cùng với dịch vụ ngân hàng điện tử (e-banking) và thương
mại điện tử (e-commerce).
9
Như trên đã nói, thẻ ngân hàng là một phương tiện thanh toán hiện đại,
“chiếc ví điện tử” của người sử dụng, dịch vụ thẻ là một trong các dịch vụ ngân
hàng hiện đại, đây là loại hình dịch vụ ngân hàng cung cấp cho khách hàng nhằm
giúp cho khách hàng có thể chi tiêu một cách thuận tiện, an toàn, chủ động mà
không cần dùng đến tiền mặt. Đồng thời, dịch vụ thẻ giúp cho ngân hàng đa
dạng hóa loại hình dịch vụ, gia tăng thu nhập cho ngân hàng, nâng cao năng lực
cạnh tranh của ngân hàng trên thương trường.
1.1.2. Nội dung dịch vụ thẻ ngân hàng
Dịch vụ thẻ do ngân hàng cung cấp bao gồm nhiều nội dung hoạt động
khác nhau với mục đích cung cấp cho khách hàng phương tiện thanh toán và
dịch vụ thanh toán hiện đại. Trong đó hai nội dung quan trọng của dịch vụ này
đó là hoạt động phát hành và hoạt động thanh toán thẻ.
Dưới đây là các chủ thể tham gia vào hoạt động phát hành và thanh toán
thẻ:
- Ngân hàng phát hành:
Ngân hàng phát hành có thể là thành viên chính thức của các Tổ chức thẻ
quốc tế, là Ngân hàng cung cấp thẻ cho khách hàng. Ngân hàng phát hành chịu
trách nhiệm chấp nhận hồ sơ xin cấp thẻ, xử lý và phát hành thẻ, ở và quản lý tài
khoản thẻ, đồng thời thực hiện việc thanh toán cuối cùng đối với chủ thẻ.
Ngân hàng phát hành quy đ ịnh các điều khoản, điều kiện sử dụng thẻ cho
các chủ thẻ. Ngân hàng phát hành có quyền ký kết hợp đồng đại lý với bên thứ
ba, là một ngân hàng hoặc một tổ chức tài chính tín dụng khác trong vệc thanh
toán hoặc phát hành thẻ tín dụng.
- Chủ thẻ:
10
Là những cá nhân hoặc người được ủy quyền (nếu là thẻ của tổ chức,
doanh nghiệp ủy quyền sử dụng) thỏa mãn các điều kiện phát hành và sử dụng
thẻ, được ngân hàng phát hành thẻ, có ghi tên trên thẻ, được dùng thẻ để chi trả,
thanh toán tiền mua hàng hóa, dịch vụ và phải thực hiện các nghĩa vụ đã cam kết
với ngân hàng phát hành.
Chỉ có chủ thẻ hoặc người được chủ thẻ ủy quyền mới có thể sử dụng thẻ
của mình. Mỗi khi thanh toán cho các cơ sở chấp nhận thẻ về hàng hóa d ịch vụ
hoặc trả nợ, chủ thẻ phải xuất trình thẻ nơi chấp nhận thẻ kiểm tra theo quy trình
và biên lai (hóa đơn) thanh toán. Đối với thẻ tín dụng, sau một thời gian nhất
định tùy theo quy định của từng ngân hàng phát hành, chủ thẻ sẽ nhận đượ sao
kê. Sao kê là bản thông báo chi tiết toàn bộ g iao dịch có thanh toán bằng thẻ, số
dư nợ cuối kỳ, ngày đến hạn thanh toán cũng như số tiền thanh toán, các khoản
phí phát sinh và các thông báo liên quan đến việc sử dụng thẻ. Căn cứ vào thông
tin sao kê, chủ thẻ sẽ thực hiện thanh toán các khoản tín dụng đã sử dụng cho
ngân hàng phát hành thẻ.
- Tổ chức thẻ quốc tế:
Là hiệp hội các tổ chức tài chính, tín dụng lớn tham gia phát hành và thanh
toán thẻ quốc tế. Tổ chức thẻ quốc tế là đơn vị đứng đầu, quản lý mọi hoạt động
phát hành và thanh toán thẻ, có mạng lưới hoạt động rộng khắp và có thươnghiệu
nổi t iếng trên thế giới với các loại sản phẩm thẻ đa dạng, ví dụ như tổ chức thẻ
VISA, tổ chức thẻ Master Card, công ty thẻ American Express, công ty thẻ JCB,
công ty thẻ Dinners Club,...
Tổ chức thẻ không thực hiện việc phát hành thẻ mà đóng vai trò cầu nối
giữa một bên là các chủ thẻ và các tổ chức và công ty thành viên, cung cấp
mạng lưới viễn thông trên phạm vi toàn cầu phục vụ cho quy trình thanh toán.
11
- Ngân hàng thanh toán
Là ngân hàng trực tiếp ký kết hợp đồng với cơ sở tiếp nhận và thanh toán
các chứng từ giao dịch do cơ sở chấp nhận thẻ xuất trình. Một ngân hàng có thể
vừa đóng vai trò thanh toán thẻ vừa đóng vai trò phát hành.
Trong hợp đồng chấp nhận ký kết với các đơn vị cng ứng hàng hóa, d ịch
vụ, ngân hàng thanh toán thẻ cam kết: Chấp nhận các đơn vị này vào hệ thống
thanh toán thẻ của ngân hàng, cung cấp các thiết bị đọc thẻ tự động cho các đơn
vị này kèm theo những hướng dẫn sử dụng hoặc chương trình đào tạo nhân viên
cách thức vận hành cùng với dịch vụ bảo trì, bảo dưỡng đi kèm trong suốt thời
gian hoạt động, quản lý và xử lý những giao dịch có sử dụng thẻ tại những đơn
vị này. Thông thường ngân hàng thanh toán thu từ các đơn vị cung ứng hàng hóa
dịch vụ có ký kết hợp đồng chấp nhận thẻ một mức phí chiết khấu cho việc xử lý
các giao dịch có thanh toán bằng thẻ tại đây.
- Đơn vị chấp nhận thẻ:
Là các đơn vị kinh doanh hàng hóa và dịch vụ có ký kết với ngân hàng
thanh toán về việc chấp nhận thẻ như: nhà hàng, khách sạn, cửa hàng,...
Để trở thành đơn vị chấp nhận thẻ, các đơn vị kinh doanh phải có tình hình
tài chính và năng lực kinh doanh tốt. Là đơn vị chấp nhận thẻ, các tổ chức này có
được lợi thế cạnh tranh bởi thanh toán thẻ giúp cho họ tăng uy tín trong kinh
doanh, từ đó có thể tăng doanh thu và lợi nhuận
a. Hoạt động phát hành thẻ
Có thể nói, nghiệp vụ phát hành thẻ có những đặc điểm riêng tùy theo
chiến lược và nguyên tắc hoạt động kinh doanh của từng ngân hàng. Tuy nhiên,
nghiệp vụ này có những nét cơ bản như sau:
Quy trình phát hành thẻ cho khách hàng bao gồm các bước sau:
12
Sơ đồ 1: Sơ đồ quy trình phát hành thẻ
(1) Khách hàng nộp hồ sơ yêu cầu phát hành thẻ cho ngân hàng phát hành
(2) Ngân hàng phát hành kiểm tra tính chính xác, hợp lệ của các thông tin trên hồ
sơ phát hành thẻ do khách hàng khai báo. Tham khảo, đối chiếu với những thông
báo phòng ngừa rủi ro(nếu có) của các ngân hàng khác và của các cơ quan hữu
quan (ví dụ CIC- Trung tâm thông tin tín dụng)
(3) Sau khi hồ sơ được chấp nhận, ngân hàng mở tài khoản thẻ cho khách hàng,
lập hồ sơ quản lý thẻ, xác định hạng thẻ và loại thẻ theo yêu cầu của khách hàng,
xác định hạn mức đối với thẻ tín dụng, tiến hành mã hóa thẻ, xác định số PIN và
in thẻ.
Chủ thẻ
Ngân hàng
phát hành
Tài khoản thẻ
(1)
(3)
(2)
(4)
13
(4) Ngân hàng tiến hành giao thẻ cho khách hàng. Khách hàng (chủ thẻ) nhận thẻ
và ký vào giấy giao nhận thẻ, đông thời chủ thẻ ký tên vào mặt sau của thẻ.
Sau khi giao thẻ cho khách hàng, ngân hàng phát hành thực hiện đông thời
công việc sau:
- Quản lý thông tin khách hàng
- Quản lý hoạt động sử dụng thẻ của khách hàng, giải quyết mọi yêu cầu
liên quan đến sử dụng thẻ hợp pháp của khách hàng, thực hiện cập nhật vào hệ
thống quản lý thẻ toàn bộ các giao dịch sử dụng thẻ của khách hàng, giải quyết
mọi vấn đề phát sinh liên quan đến hoạt động sử dụng thẻ của khách hàng.
- Thực hiện thu nợ khách hàng (đối với thẻ tín dụng), định kì ngân hàng sẽ
gửi bản sao kê toàn bộ các giao dịch sử dụng thẻ của chủ thẻ trong kỳ. Sau đó
thực hiện thu nợ theo như số tiền thể hiện trên bảng sao kê.
- Cung cấp dịch vụ cho khách hàng
- Tổ chức thanh toán bù trừ với các tổ chức thẻ quốc tế
Triển khai hoạt động phát hành thẻ, ngoài việc hưởng phí phát hành các
ngân hàng còn được hưởng phí trao đổi do ngân hàng thanh toán thẻ chia sẻ từ
phí thanh toán thẻ, từ việc sử dụng số dư trên tài khoản tiền gửi tạm thời khách
hàng chưa sử dụng. Đây là phần thu nhập cơ bản của các tổ chức tài chính, ngân
hàng phát hành thẻ.
b. Hoạt động thanh toán thẻ
* Quy trình thanh toán thẻ:
Như ta đã biết theo tính chất thanh toán thẻ có các loại như thẻ tín dụng,
thẻ ghi nợ. Với mỗi loại thẻ này quy trình thanh toán là khác nhau.
14
Sơ đồ 2: Quy trình thanh toán thẻ tín dụng:Quy trình chung
1) Chủ thẻ xuất trình thẻ tại ĐVCNT/ĐƯTM để thực hiện giao d ịch thanh
toán tiền hàng hoá, dịch vụ hoặc rút tiền mặt;
2) ĐVCNT/ĐƯTM thực hiện giao dịch thanh toán bằng thẻ, nếu thẻ đủ
điều kiện thanh toán, thì lập hoá đơn, giao tiền/hàng và trả lại thẻ cho khách
hàng;
3) ĐVCNT/ĐƯTM nộp