Báo cáo Giá trị văn hóa Phật giáo trong hoạt động du lịch tâm linh ở Quận Tây Hồ, Hà Nội hiện nay

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA NGƢỜI HỌC GIÁ TRỊ VĂN HÓA PHẬT GIÁO TRONG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TÂM LINH Ở QUẬN TÂY HỒ, HÀ NỘI HIỆN NAY Mã số đề tài: ĐTSV.2020.07 Chủ nhiệm đề tài : Trần Thị Huyền Lớp : ĐH. Chính trị học 16A Cán bộ hƣớng dẫn : TS. Đỗ Thu Hƣờng Hà Nội, 2020 TRƯỜNG ĐẠI HỌC NỘI VỤ HÀ NỘI KHOA KHOA HỌC CHÍNH TRỊ BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA NGƢỜI HỌC GIÁ TRỊ VĂN HÓA PHẬT GIÁO TRONG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TÂM LINH Ở QUẬN TÂY HỒ, HÀ NỘI HIỆN NAY Mã số đề tài: ĐTSV.2020.07 Chủ nhiệm đề tài : Trần Thị Huyền Thành viên tham gia : Nguyễn Thiện Thành Nguyễn Huệ Chi Lớp : ĐH. Chính trị học 16A Cán bộ hƣớng dẫn : TS. Đỗ Thu Hƣờng Hà Nội, 2020 MỤC LỤC MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Tính cấp thiết của đề tài ............................................................................... 1 2. Lịch sử nghiên cứu đề tài ............................................................................ 2 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài.................................................. 3 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................... 4 5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................. 4 6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài ......................................................................... 5 7. Kết cấu của đề tài ........................................................................................ 5 CHƢƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ VĂN HÓA PHẬT GIÁO VÀ DU LỊCH TÂM LINH ............................................................................................... 6 1.1. Khái quát về Phật giáo và giá trị văn hóa Phật giáo ở Việt Nam ............. 6 1.1.1. Khái quát quá trình du nhập và phát triển của Phật giáo Việt Nam ...... 6 1.1.2. Giá trị văn hóa Phật giáo ở Việt Nam .................................................... 9 1.2. Khái quát về du lịch tâm linh ................................................................. 15 1.2.1. Khái niệm du lịch, tâm linh và du lịch tâm linh .................................. 15 1.2.1.1.Khái niệm du lịch .............................................................................. 15 1.2.1.2. Khái niệm tâm linh ........................................................................... 16 1.2.1.3. Khái niệm du lịch tâm linh ............................................................... 17 1.2.2. Đặc điểm của du lich tâm linh ở Việt Nam ......................................... 18 Tiểu kết chương 1: ......................................................................................... 20 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG KHAI THÁC CÁC GIÁ TRỊ VĂN HÓA PHẬT GIÁO TRONG HOẠT ĐỘNG DU LỊCH TÂM LINHTẠI QUẬN TÂY HỒ HIỆN NAY ......................................................................................... 22 2.1. Khái quát về quận Tây Hồ ...................................................................... 22 2.1.1. Giới thiệu về quận Tây Hồ .................................................................. 22 2.1.2. Tình hình Phật giáo ở quận Tây Hồ .................................................... 23 2.1.3. Tiềm năng và điều kiện để khai thác giá trị văn hóaPhật giáo trong phát triển Du lịch tâm linh tại quận Tây Hồ .................................................. 25 2.2. Thực trạng khai thác giá trị văn hóa Phật giáo trong hoạt động du lịch tâm linh tại Quận Tây Hồ .............................................................................. 28 2.2.1.Khai thác các giá trị văn hóa Phật giáo tại các ngôi chùa ở quận Tây Hồ 28 2.2.1.1.Du lịch tham quan ............................................................................. 28 2.2.1.2. Du lịch tham quan kết hợp với thiện nguyện ................................... 35 2.2.1.3. Khai thác các giá trị văn hóa Phật giáo quận Tây Hồ tại các lễ hội Phật giáo ........................................................................................................ 37 2.2.2. Cơ sở vật chất kỹ thuật và nguồn lực phục vụ du lịch tâm linh tại quận Tây Hồ hiện nay ............................................................................................ 38 2.2.2.1. Cơ sở vật chất của dịch vụ lưu trú .................................................... 38 2.2.2.2. Nguồn nhân lực phục vụ du lịch tâm linh ........................................ 40 2.3. Đánh giá thực trạng khai thác giá trị văn hóa Phật giáo tại Quận Tây Hồ 41 2.3.1. Những mặt đạt được ............................................................................ 41 2.3.2. Những mặt hạn chế .............................................................................. 47 *Tiểu kết chương 2: ....................................................................................... 50 CHƢƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ KHAI THÁC GIÁ TRỊ VĂN HÓA PHẬT GIÁO TRONG PHÁT TRIỂN VĂN HÓA DU LỊCH TÂM LINH Ở QUẬN TÂY HỒ HÀ NỘI HIỆN NAY ........ 51 3.1. Những vấn đề đặt ra đối với việc khai thác giá trị văn hóa Phật giáo phục vụ du lịch tâm linh tại Quận Tây Hồ Hà Nội. ...................................... 51 3.1.1. Đối với quản lý nhà nước .................................................................... 51 3.1.2. Đối với các chùa .................................................................................. 53 3.1.3. Đối với khách du lịch .......................................................................... 54 3.2. Một số giải pháp và kiến nghị phát huy giá trị văn hóa Phật giáo phục vụ du lịch tâm linh tại Quận Tây Hồ, Hà Nội. ................................................... 55 3.2.1. Một số giải pháp .................................................................................. 55 3.2.1.1.Định hướng bảo tồn, và khai thác giá trị văn hóa Phật giáo Hà Nội 55 3.2.1.2.Giải pháp về công tác tổ chức, quản lý ............................................. 58 3.2.1.3. Giải pháp về xây dựng, quảng bá các chuyên tour du lịch đến chùa 59 3.2.1.4. Nâng tầm lễ hội và tăng cường khai thác giá trị văn hóa Phật giáo trong các lễ hội Phật giáo tại Quận Tây Hồ Hà Nội ...................................... 60 3.2.2. Khuyến nghị ........................................................................................ 62 Tiểu kết chương 3: ......................................................................................... 63 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 65 TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................................................ 67 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Phật giáo du nhập vào Việt Nam vào khoảng thế kỷ II sau công nguyên và gắn bó mật thiết với lịch sử dân tộc ta. Tuy là một tôn giáo ngoại sinh nhưng Phật giáo trong quá trình hàng ngàn năm tồn tại và phát triển, đã thực sự gần gũi, thân thiết với người dân Việt Nam. Theo dòng lịch sử của dân tộc, Phật giáo đã và đang đóng một vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh người Việt Nam. Đặc biệt Hà Nội là một trong những trung tâm Phật giáo của nước ta trong lịch sử (xa nhất có thể biết là sự có mặt của chùa Khai quốc vào thể kỷ VI – nay là chùa Trấn Quốc) cũng như hiện tại (với chùa Quán Sứ vào nửa đầu thế kỷ XX – nơi đặt trụ sở của Giáo hội Phật giáo Việt Nam). Phật giáo Hà Nội trong dòng chảy văn hóa này đã tạo nên những nét đặc trưng riêng, thấm đẫm tinh thần Phật giáo trong lối sống, ứng xử của con người Hà thành. Giá trị văn hóa Văn hóa Phật giáo Hà Nội được thể hiện qua những ngôi chùa, trong nghệ thuật Phật giáo và trong những lễ hội chùa đặc sắc, mang lại sức hút thúc đẩy du lịch phát triển. Đặc biệt là kể từ 1/8/2008 khi tỉnh Hà Tây sát nhập vào Hà Nội thì số lượng di tích lịch sử, tôn giáo, tín ngưỡng của Hà Nội trở thành lớn nhất cả nước (Hà Nội đứng đầu cả nước về số lượng di tích Việt Nam với 3840 di tích trên tổng số gần 40.000 di tích Việt Nam trong đó có 1164 di tích trên tổng số gần 3500 di tích cấp quốc gia ở Việt Nam). Trong các di tích đó thì các ngôi chùa của Phật giáo đóng góp nhiều nhất. Ngoài ra, thủ đô cũng có rất nhiều các lễ hội truyền thống gắn liền với sinh hoạt Phật giáo.Đó là điều mà ngành du lịch Hà Nội nói riêng và du lịch Việt Nam nói chung cần tiếp tục khám phá và thấu hiểu những giá trị quý báu của văn hóa Phật giáo để khai thác tốt hơn. Quận Tây Hồ với 18 ngôi chùa lớn nhỏ tọa lạc trên 8 phường, đặc biệt những ngôi chùa xung quanh Hồ Tây là di tích lịch sử nổi tiếng trong và ngoài nước như chùa Kim Liên được đánh giá là một trong 10 di tích kiến trúc cổ đặc sắc nhất Việt Nam và là Bông Sen vàng trên mặt nước Tây Hồ. Như vậy với những điều kiện những giá trị văn hóa Phật giáo Hà Nội nói chung và quận Tây Hồ nói riêng thì du lịch tâm linh trở thành một loại hình du lịch quan trọng của 2 thành phố. Mặc dù hiện nay nguồn tài nguyêndu lịch tâm linh Phật giáo của quân Tây Hồ phong phú nhưng lại chưa được nghiên cứu thật đầy đủ, sản phẩm du lịch tâm linh Phật giáo chưa được khai thác có hiệu quả. Với mong muốn đóng góp một phần nhỏ bé của mình vào việc giới thiệu với du khách trong và ngoài nước về những giá trị văn hóa Phật giáo tại quân Tây Hồ nơi ngôi trường mà tôi đang học, đồng thời góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa Phật giáo Hà Nội nói chung, từ đó thúc đẩy việc khai thác những giá trị này, tương xứng với tiềm năng và lợi thế của du lịch Hà Nội và quận Tây Hồ. Trên cơ sở đó tôi lựa đề tài “Giá trị văn hóa phật giáo trong hoạt động du lịch tâm linh ở quận Tây Hồ, Hà Nội hiện nay” 2. Lịch sử nghiên cứu đề tài Cho đến nay các công trình nghiên cứu về vấn đề văn hóa và văn hóa Phật giáo ở Việt Nam rất phong phú như: Nguyễn Đăng Duy với Văn hóa tâm linh; Văn hóa tâm linh Nam Bộ; Các hình thái tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam; Mai Thanh Hải với Tôn giáo thế giới và Việt Nam; Nguyễn Duy Hinh với Người Việt Nam với Đạo giáo; Tâm linh Việt Nam; Hồ Văn Khánh với Tâm hồn - khởi nguồn cuộc sống văn hóa tâm linh, Phan Ngọc với Bản sắc văn hóa Việt Nam; Minh Chi với Phật giáo và tâm linh; tác giả Văn Quảng với Văn hóa tâm linh Thăng Long - Hà Nội... các công trình đã nghiên cứu về khái niệm văn hóa, cấu trúc văn hóa, văn hóa tâm linh và những giá trị của văn hóa Phật giáo tuy nhiên các công trình chưa đi sâu vào giá trị văn hóa Phật giáo với phát triển du lịch tâm linh hiện nay. Về các công trình, đề tài nghiên cứu về du lịch văn hóa tâm linh ở Việt Nam như: Nguyễn Thị duyên với đề tài Nghiên cứu phát triển du lịch tâm linh tỉnh Nam Định trong công trình này tác giả đã phân tích tiềm năng, thực trạng phát triển du lịch tâm linh ở tỉnh Nam Định và đưa ra một số giải pháp để phát triển du lịch tâm linh ở tỉnh này. Công trình nghiên cứu tác giả Nguyễn Trùng Khánh với đề tài Nghiên cứu loại hình du lịch tâm linh ở Việt Nam, tác giả đã phân loại du lịch tâm linh trên cơ sở nguồn tài nguyên và động cơ du lịch, đồng thời xây dựng được cơ sở lý 3 thuyết trên phương diện du lịch cho những nghiên cứ chi tiết hơn như nghiên cứu phát triển du lịch gắn với Phật giáo, tín ngưỡng dân gian... Luận văn Khai thác văn hóa Phật giáo Khmer phục vụ phát triển du lịch tỉnh Trà Vinh của Hà Thế Linh, công trình nghiên cứu này tác giảđã phân tích những giá trị văn hóa Phật giáo trong phát triển du lịch tâm linh ở tỉnh Trà Vinh và đưa ra những giải pháp nhằm khai thác loại hình du lịch này phát triển một cách bền vững trong tương lai. Về vấn đề du lịch tâm linh ở Hà Nội, đã có một số công trình nghiên cứu như: Nguyễn Vinh Phúc với Du lịch Hà Nội hướng tới 1000 năm Thăng Long, Nguyễn Phạm Hùng với Tượng đài Hà Nội và du lịch văn hoá, Du lịch tôn giáo và vấn đề giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc, Khai thác món ăn dân tộc trong các khách sạn ở Hà Nội, Tiềm năng du lịch phố cũ Hà Nội, Du lịch đêm Hà Nội; Đa dạng văn hóa và sự phát triển du lịch ở Việt nam; Đoàn Thị Thùy Trang đề tài Tìm hiểu hoạt động du lịch văn hóa tâm linh của người Hà Nội (khảo sát trên địa bàn quận Đống Đa) và Trương Sỹ Tâm với đề tài Nghiên cứu phát triển loại hình du lịch văn hóa tín ngưỡng tại các huyện phía tây Hà Nội (tỉnh Hà Tây cũ). Đây là những công trình đã nghiên cứu đến những giá trị văn hóa Hà Nội nói chung, văn hóa Phật giáo nói riêng và đã đưa ra những tiềm năng về loại hình du lịch văn hóa tín ngưỡng quận huyện trên địa bàn Hà Nội. Tuy nhiên về công trình nghiên cứu về giá trị Phật giáo đối với việc phát triển du lịch tâm linh ở Hà Nội và quậnTây Hồ chưa có một công trình nào nghiên cứu trực tiếp tuy nhiên những công trình là cơ sở lý luận để tác giả tiếp tục nghiên cứu giá trị Phật giáo với phát triển du lịch tâm linh ở Quận Tây Hồ hiện nay. 3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 3.1. Mục đích của đề tài Khảo sát, làm rõ thực trạng việc khai thác những giá trị văn hóa Phật giáo trong du lịch tâm linh ở Hà Nội từ năm 2010 đến nay. Từ đó đềxuất các giải pháp kiến nghị nhằm khai thác và bảo tồn giá trị văn hóa Phật giáo phục vụ phát triển du lịch quận Tây Hồ. 4 3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu - Làm rõ những giá trị văn hóa Phật giáo Việt Nam, Phật giáo Hà Nội tại quận Tây Hồ, du lịchtâm tinh - Làm rõ thực trạng thực trạng việc khai thác những giá trị văn hóa Phật giáo trong du lịch tâm linh ở quận Tây Hồ. - Rút ra nhận xét và đề xuất các giải pháp kiến nghị nhằm khai thác và bảo tồn giá trị văn hóa Phật giáo phục vụ phát triển du lịch ở quận Tây Hồ. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Những giá trị văn hóa Phật giáo ở quận Tây Hồ như kiến trúc, điêu khắc, lễ hội và thực trạng khai thác những giá trị này trong du lịch tâm linh 4.2. Phạm vi nghiên cứu Về không gian: Chủ yếu tập trung nghiên cứu nhữnggiá trị văn hóa Phật giáo ở quận Tây Hồ. Về thời gian: Nghiên cứu từ năm 2017 đến nay khi Luật du lịch được thông qua 5. Phƣơng pháp nghiên cứu Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu: Là phương pháp chính được sử dụng trong đề tài. Trên cơ sở thu thập thông tin tư liệu từ nhiều lĩnh vực, nhiều nguồn khác nhau có liên quan tới đề tài nghiên cứu, người viết sẽ xử lý, chọn lọc để có những kết luận cần thiết, có được tầm nhìn khái quát về vấn đề nghiên cứu nhằm có một cái nhìn tổng quan nhất về loại tài nguyên giá trị còn đang bị bỏ ngỏ này. Phương pháp thống kê, phân tích, so sánh tổng hợp: Phương pháp này giúp định hướng, thống kê, phân tích để có cách nhìn tương quan, phát hiện ra các yếu tố và sự ảnh hưởng của yếu tố tới hoạt động du lịch trong đề tài nghiên cứu; việc phân tích, so sánh, tổng hợp các thông tin và số liệu mang lại cho đề tài cơ sở trong việc thực hiện các mục tiêu dự báo, các định hướng và giải phápphát triển du lịch trong phạm vi nghiên cứu của đề tài. 5 - Các phương pháp liên ngành như chính trị học, tôn giáo học, xã hội học, sử học. 6. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài Đề tài nghiên cứu tiềm năng và thực trạng khai thác giá trị văn hóa Phật giáo trong phát triển du lịch văn hóa tâm linh của quận Tây Hồ và từ đó đưa ra các giải pháp mang tính thực tế nhằm khai thác tài nguyên du lịch văn hóa Phật giáo trong phát triển du lịch tâm linh một cách hiệu quả. 7. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, đề tài có kết cấu chủ yếu gồm 3 chương. 6 CHƢƠNG 1. LÝ LUẬN CHUNG VỀ VĂN HÓA PHẬT GIÁO VÀ DU LỊCH TÂM LINH 1.1. Khái quát về Phật giáo và giá trị văn hóa Phật giáo ở Việt Nam 1.1.1. Khái quát quá trình du nhập và phát triển của Phật giáo Việt Nam Phật giáo là một tôn giáo có nguồn gốc từ Ấn Độ ra đời từ thế kỷ VI trước công nguyên với nội dung cơ bản là triết lý nhân sinh về nỗi khổ của con người và cách tu luyện diệt khổ, giải thoát. Cốt lõi của triết lý đó là tứ diệu đế: khổ đế, diệt đế, tập đế và đạo đế. Phật giáo chủ trương bình đẳng giữa các giai tầng xã hội và đề cao lòng từ bi bác ái. Từ rất sớm, Phật giáo đã lan toả hoà bình đến các miền đất rộng lớn, nhất là ở Đông Bắc Á và Đông Nam Á trong đó có Việt Nam. Theo nhiều công trình nghiên cứu lịch sử Phật giáo Việt Nam Phật giáo du nhập vào nước ta từ đầu công nguyên.Đáng chú ý trong thời kỳ đầu chủ yếu sự truyền bá Phật giáo vào Việt Nam trực tiếp từ Ấn Độ sang bằng đường biển. Một số tăng sỹ Ấn độ và Trung Á sang truyền giáo ở Việt Nam như: Marajavaka, K’sudara đến Việt Nam, sau đó là Khương Tăng Hội, Lương Cương, tiếp đó Dharmadeva, dưới thời vua Asoka đã có những tăng đoàn truyền giáo từ Ấn Độ sang Miến Điện, Thái Lan, Việt Nam. Đến thế kỷ V, tại Việt Nam Phật giáo đã được truyền đến nhiều nơi. Đã xuất hiện những nhà sư Việt Nam có danh tiếng như: Huệ Thắng, Đạo Thiền, Đạo Cao và Pháp Minh. Trong lịch sử Phật giáo Việt Nam, từ thế kỷ VI đến đến thế kỷ X đa số các công trình vẫn coi là giai đoạn truyền giáo. Tuy nhiên, có thể thấy từ thế kỷ VI, ảnh hưởng của các nhà truyền giáo Ấn Độ giảm dần, trong khi đó các nhà truyền giáo Trung Quốc tăng lên, nhất là một số thiền phái trung Quốc du nhập ảnh hưởng rõ nét tại Việt Nam như: Thiền phái Tỳ-ni-đa-lưu-chi với 18 đời và 29 vị sư tổ, kể từ người đầu tiên là Pháp Hiền (626) đến người cuối cùng là Y Sơn (1216), Thiền phái Vô Ngôn Thông với 15 đời và 40 vị sư tổ, kể từ người đầu tiên là Cảm Thành (860) đến người cuối cùng là Ứng Vương (1287). 7 Trong gần mười thế kỷ đầu truyền bá vào Việt Nam mặc dù trong hoàn cảnh đất nước bị xâm lược và đô hộ nhưng do điều kiện hiện thực tương hợp, Phật giáo đã du nhập một cách hoà bình vào xã hội Việt Nam. Bước đầu Phật giáo đã tạo ảnh hưởng trong nhân dân và có những chuẩn bị cho sự phát triển mới trong giai đoạn đất nước độc lập tự chủ. Việc nước ta bước vào kỷ nguyên độc lập tự chủ sau một ngàn năm Bắc thuộc đã tạo điều kiện cho Phật giáo phát triển một bước mới. Từ thế kỷ X Phật giáo đã trở thành quốc giáo. Tuy vậy nó vẫn mang đậm yếu tố dân gian. Ở kinh đô Hoa Lư chùa chiền xuất hiện nhiều chùa như chùa Bà Ngô, chùa Thápvà nhiều cột kinh Phật, hình tượng Phật đã quen thuộc với người Việt Nam. Từ thế Kỷ X - XIV dưới thời Lý - Trần, Phật giáo phát triển đến mức cực thịnh, hầu hết các đời vua đều sùng Phật, xây dựng chùa tháp, tô tượng, đúc chuông, dịch kinh phật. Đông đảo quần chúng nô nức theo Phật giáo, dân chúng quá nửa là sư. Rất nhiều chùa, tháp có quy mô lớn với kiến trúc độc đáo như chùa Phật Tích, chùa Diên Hựu, chùa Phổ Minh, chùa Quỳnh Lâm Giai đoạn này Phật giáo có vai trò rất lớn đối với văn hoá (như thơ ca, kiến trúc, điêu khắc), đối với đường lối đối ngoại, đặc biệt Phật giáo có vai trò lớn đối với những thắng lợi trong các cuộc kháng chiến chống quân xâm lược chống Tống thời Lý và ba lần chống quân Nguyên Mông thời Trần. Sang thế kỷ XV, cùng với sự xác lập của triều đình phong kiến nhà Lê đã tuyên bố lấy Nho giáo làm quốc giáo. Mất vị trí quốc giáo nhưng Phật giáo vẫn lan toả trong tầng lớp bình dân và những làng quê. Thời kỳ biến động thế kỷ XVI đến thế kỷ XVIII cũng là thời kỳ hậu Nho, Phật giáo lại được sùng mộ. Thế kỷ XVII, vua Quang Trung có quan tâm chấn hưng Phật giáo, đã xuống chiếu xây cất chỉnh đốn các chùa lớn như chùa Bút Tháp, Tây Phương, Kim Liên, Keo, Hương Tích, Trấn Quốc Sang thế kỷ XIX, thời Nguyễn Phật giáo vẫn được phát triển nhưng dưới sự kiểm soát của nhà nước. Đầu thế kỷ XX, đất nước rơi vào tay thực dân Pháp. Trước trào lưu ảnh hưởng phương Tây đến cả phương Đông trong đó có Việt Nam. Đã dẫn đến phong trào chấn hưng Phật giáo, Phật giáo từ đó mới bắt đầu 8 khởi sắc. Cũng từ đây Phật giáo đi vào hoạt động có tổ chức khác với sự rời rạc, lỏng lẻo trước đó. Một loạt tổ chức Phật giáo ra đời trong thời kỳ này ở ba miền, nhưng tr