Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể vùng Trường Sơn - Tây Nguyên tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam

3 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG BÀN THỊ TRANG B T N À PH T HU G TRỊ N H ẬT TH NG TRƯỜNG SƠN - TÂ NGU ÊN TẠ ÀNG N H - U ỊCH C C ÂN T C ỆT N T T T LUẬN N THẠC SỸCHU ÊN NGHÀNH U N N H – 2019) Hà Nội, 2019 4 C NG TR NH NÀ Đ ĐƯ C H ÀN TH ỆN TẠ TRƯỜNG SƯ PHẠ NGHỆ THUẬT TRUNG ƯƠNG PGS TS T P ả b ệ 1 PGS.TS. B T V ệ V ệ V ệ P ả b ệ 2 GS.TS H V ệ V V ệ V ệ v đ ợ bả vệ r đồ ấ l v ạ sĩ ạ r Đ SP ệ Tr ơ V ồ 8h30 y 13 á 08 2019 Có thể tìm hiểu luận văn tại: h vi n n ại h hạm h thuật un n 5 Đ U do c đề tà V v ể v p v ể đ ợ l b p ữ ơ ấ sả v . G á rị ủ á sả v v ể p v ể đ ợ ì p á r ể ắ l ề v lị sử ự v ữ ủ đ l ữ á rị b ể bề vữ p ả á s s ủ ừ . Tr đ v v ể l b p ủ v á p p ầ ạ r ữ á rị v r ề v ủ đặ b ệ l r ề v ầ ế b ế ụ v p á y á ệ . Vù Tr Sơ - T y y đự sả v v ể ế s p p ú đ ạ . D sả v y ô ỉ b ể bả sắ v ủ đồ á vù đấ y ò ý ĩ r r v ệ ẳ đị í ấ r đ ạ ủ v V ệ . ô v v ể ủ đồ đ ợ p ụ ự ạ V - D lị á V ệ đ p p ầ ì ữ bả ồ p á y sả v ủ v ủ đồ á vù Tr Sơ - T y y r đồ đ r sả p ẩ lị ấp á r v . T y r á rì bả ồ v p á y á á rị v v ể ủ đồ á vù Tr Sơ - T y y đ y v ò ồ ạ ữ ạ ế bấ p ấ đị ề y . V ữ lý đ á ả đề “Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa vật thể vùng Trường Sơn - Tây Nguyên tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam” để . ịc sử cứ V ệ bả ồ v p á y á rị v á v ể r ề v đồ á V ệ v vù Tr Sơ – T y y r đ ề l ệ sá bá ạp í l v l á đề p đế . ữ ô rì về vù Tr Sơ - T y y v ồ r lầ l ợ đ ợ ấ bả Nhà rông các dân tộc Bắc Tây Nguyên, á ả yễ ắ Tụ - yễ ồ G áp Nxb, Kh 1991; Văn hóa, xã hội và con người Tây Nguyên, yễ Tấ Đắ Nxb, ấ bả 200 ; Nhà c a người Triêng Việt Nam, á ả P ạ V ợ b C í rị 2010 .. Cá ô rì ể r đ rì b y á ụ ể á p ụ p á lễ r yề sự đ ạ về á ô rì ế rú 6 rô ồ v đ ỉ r đ ợ á á rị v ủ á l ạ ì sả vù Tr Sơ - T y y . Cá ô rì u về V – Du lị á c Việt Nam ể ể đế : v uản l Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam ồng ô - Sơn Tây - à Nội (2016), Tr ng Đạ S P ạm Nghệ thu Tr ơ ủ á ả T ấ ; v Tái hiện văn hóa tộc người tại Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam ua trường h p người Ba Na (2017), Tr Đại h S p ạ N á ả yễ T ị T ... ì , đế đ ể á ả ô rì đề c p ện y s về ạ đ bảo tồ v p á y á rị v v t thể vù Tr Sơ - T y y ạ V - Du lịch á c Việt Nam. Mặ ù v y á ô rì r đ y l nguồ l ệ ý á úp á ả kế thừ n l c nhữ ô p ù hợp để triể đề y. 3 ục đíc và ệm vụ cứ 3.1. Mụ đí h n hiên ứu Đá á ự rạ v đ r á ả p áp p p ầ n ệ ả ạ đ bả ồ p á y á rị v v ể vù Tr Sơ – T y y ạ V – D lị á V ệ . 3.2. hi m vụ n hiên ứu - ữ vấ đề về bả ồ p á y á rị v v ể ủ 18 vù Tr Sơ - T y y ạ V – D lị á V ệ . - ả sá p í đá á ự rạ ô á bả ồ p á y á rị v v ể vù Tr Sơ - T y y ạ V – D lị á V ệ am. - Đề ấ ả p áp ệ ả ô á bả ồ v p á y á rị v v ể ạ V – D lị á V ệ . 4 Đố tượ và p ạm v cứ 4.1. ối t ợn n hiên ứu v p r v ệ bả ồ v p á y á rị v v ể vù Tr Sơ - T y y ạ V – D lị á V ệ . 4.2. Phạm vi n hiên ứu - P ạ v ô Tạ á l 2 V – D lị á V ệ (Đồ ô Sơ T y ). - P ạ v Đề ì ể v ệ bả ồ v p á y á rị v v ể vù Tr Sơ – T y y ạ V 7 á - D lị á V ệ ừ ử đ v ạ đ đ á ừ ( 2010) đế y. - P ạ vị ạ đ bả ồ p á y á rị v v ể ô v ồ ủ 18 vù Tr Sơ - T y y đ ợ p ụ ự ạ V – D lị á V ệ . 5 P ươ p áp cứ - P ơ p áp p í ổ ợp v ệ l ệ : Tr ơ s l ệ p đ ợ để ổ ợp p í v rú r ữ ế l . - P ơ p áp đ ề ự đị Đ y l p ơ p áp r yề đạ ệ ả r v ệ p ô s l ệ r đị b . - P ơ p áp ếp l Tr á rì ự ệ đề á ả đ ế ợp p ơ p áp ếp ủ á v á bả để r ể đ ợ ủ l v . 6. N ữ đ p củ l ậ vă - v p p ầ ỉ r đ ợ ữ ặ đ ể ạ ế về v ệ bả ồ p á y v v ể vù Tr Sơ - T y y ạ V – D lị á V ệ để ừ đ đị p á y á rị v r yề . - ế ả về ự rạ ũ á ả p áp l v đ r l r ữ ơ s úp á ấp l đạ ủ V – D lị á V ệ ả p áp p ù ợp r v ệ đổ ô á ả lý bả ồ v p á y á rị v v ể ủ đồ V ệ . - v ể ù l l ệ ả về ô á bả ồ p á y á rị v v á đ ả ì ể về v v ể vù Tr Sơ - T y y . 7. Bố cục của luậ vă p ần M đầu, Kết lu T l ệu tham khả v P ụ lục, n i dung lu v ồ 3 ơ Chương 1: Những vấ đề chung về bảo tồn v p á y á rị v v t thể v V - Du lị á t c Việt Nam. Chương 2: Thực trạng bảo tồ v p á y á rị v v t thể á vù Tr Sơ - T y y ạ V – D lị á V ệ . Chương 3: Giả p áp bảo tồn v p á y á rị v v t thể vù Tr Sơ - T y y ạ V - Du lị á c Việt Nam. 8 C ươ NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ B O T N À PH T HU G TRỊ N H ẬT TH À ÀNG N H – DU LỊCH C C ÂN T C VIỆT NAM 1.1. Một số k á ệm 1.1.1. Văn hóa Theo UNESCO: V đ ợ đề p đế l p ợp ủ ữ đặ r về ồ v ấ r v ú ả ủ y r v đự v v ệ ả á s p ơ s ệ á rị r yề v đ . C ủ ị ồ C í r v b ồ ả v v ấ v v ầ Vì lẽ s ồ ũ ụ đí ủ s l sá ạ v p á r ô ữ ữ v ế đạ đ p áp l ô á v ệ ữ ô ụ s ạt y về ặ v á p ơ sử ụ . T b ữ sá ạ v p á đ l v á. V á l sự ổ ợp ủ p ơ s ạ ù v b ể ệ ủ l đ sả s r í ữ ầ đ s v đò ỏ ủ sự s ồ . 1.1.2. Văn hóa vật thể T Đ ều 4, Luật Di sản văn hóa ì D sả v v t thể l sản phẩm v t chấ á rị lịch sử v c, bao gồ á í lịch sử - v l ắng cả á v t, cổ v t, bảo v t qu ” [21]. 1.1.3. Giá t ị Trong cu n Từ iển Bách hoa Việt Nam, á rị đ ợ đị ĩ l P ạ rù r ế ỉ í í ý ĩ ủ ữ sự v ệ ợ ự y ả ỏ ầ p ụ vụ lợ í ủ . đ y á sự v ệ ợ đ ợ đ đá y ô đá ý ĩ í ự y ô đ v đ s . 1.1.4. Giá t ị văn hóa vật thể V v t thể ề đến chấ l ợ v đặ đ ểm củ đ i ợ đế ì á v t chất, khiến những v t thể v ất liệu tự ô sá ạo củ i biế ững sản phẩm v t chấ úp c s ng củ i. Di sả v v t thể đ ợc con i nh n th c, cảm nh n b ng nhiề á vì v y ũ ễ đ ợ đá á ơ . 9 1.1.5. Bảo tồn Luật Di sản văn hóa Việ đị ĩ Bảo vệ í lịch sử, v l ắng cảnh di v t, bảo v t, cảnh v t qu l ạt đ p ò ừ v ạn chế nhữ y ơ l ỏ ô l y đổi những yếu t y c v ủ í lịch sử - v danh lam thắng cảnh, di v t, cổ v t, bảo v t qu c gia. 1.1.6. Phát huy Theo Từ iển Tiếng Việt, P á y l l á y á t tỏ á dụ v ếp tục nảy n ”. Nộ d o t và p át á t ị d s vă Đ i v i di sả v v ồ vù Tr Sơ – T y y ạ V – D lị á V ệ v ệ bả ồ l ế ừ lạ ữ á rị b ể đặ sắ ; ế rú y ự y v l ệ lễ r yề ắ v ô ồ. ô ồ p á y l ế á b ệ p áp á th í ợp để l ỏ sá ữ á rị v á rị l r đ để đ lại những lợ í ế ự ủ ể v ũ V – D lị á V ệ p p ầ v v ệ ú đẩy sự p á r ể ủ . bảo tồ v p á y v v c v ể vù Tr Sơ – T y y ạ V – D lị á V ệ Nam l ô p ục, á ệ giữ ì á y á đẹp í á r b ệt, đ đá ủa ô á ế rú ồ l đều cảm nh đ ợ á y đẹp đ ý c giữ ì r r ng, v ự về v ơ đấ c. 1.3. ă p áp l củ Đ và N à ước về o t d s vă 1.3.1. Văn bản của ảng C ủ ị ồ C í v Đả đ đặ b ệ vấ đề v á ũ v ệ ì ữ p á y bả sắ v . Q á ì đạ ừ đổ đế y Đả v đ đ r rấ ề C ơ lĩ ị yế C í sá p ù ợp á đ í ự đế sự p á r ể v . y 23 á 11 19 s đấ đ ợ đ l p C ủ ị C í p ủ l ồ C í đ ý Sắc lệnh số 65/SL “Ấn ịnh nhiệm vụ c a ông Phương bác cổ học viện” - Sắ lệ đầ ủ về v ệ bả ồ sả v . Ban Chấp Tr ơ Đả VIII H i nghị lần th đ b Nghị quyết số 03/NQ-TW ngày 16/7/1998 về xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam tiên tiến, ậm à bản sắc dân tộc. Nghị ịnh Số 98/2010/N -CP củ C í phủ 2010 y định về di sả v p v ể v v t thể. y 10 9/6/2014, Ban C ấp Tr ơ Đả XI đ b Nghị quyết số 33-NQ/TW về Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam áp ứng yêu cầu phát triển bền vững ất nước. Sự ỉ đạo củ Đả v c về ô á bảo tồ v p á y á rị v ủa di sả đ ợc thể hiệ á v bả p áp lý đ ng l í sá về giữ ì v p á r ể v đ y í l ữ v bản quan tr ng tạ l p áp lý ô á ả lý bảo tồ v p á y á á rị v củ c ta trong th ì đổi m v p á r ển. 1.3.2. Văn bản của hà n ớc Luật Di sản văn hóa b 2001 v Luật sửa ổi, bổ sung một số iều c a Luật Di sản văn hóa 2009 đ ụ thể đ ng l i, í sá ủ Đả v c ta, tạ đ ều kiện thu n lợi cho việ h á ạ đ ng bảo vệ v p á y á rị di sả v r ng phạ v đ ều chỉnh cả di sả v p v t thể l t vấ đề đ ợc nhiều qu đề c p t i. Trong á rì y ự ế l ợ p á r ể v đế 2020 B V T ể v D lị đ v v ụ sá ạ đ ể ỉ đạ ủ ị yế Tr ơ ( VIII) v á đị rõ á ệ vụ r ầ ự ệ r đ ệ vụ bả ồ v p á y sả v . y 21 8 199 Thủ C í p ủ ra Quyết ịnh số 667/TTg y 21 8 199 về phê duyệt Quy hoạch tổng thể Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam. y 1 09 2010 T ủ C í p ủ r Quyết ịnh số 1689/ -TTg về việc phê duyệt iều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam. 1.4. T v T ư Sơ – Tâ N 1.4.1. Vùn n n - ây uyên T đị lý í ện nay, T y y ỉnh: Kon Tum, G Đắk Lắ Đắ ô Đồng. Trong Văn hóa vùng và phân vùng văn hóa Việt Nam á ả ô Đ T ị vù y l đị b s ụ ủ r ơ á ô ữ ệ ô – ơ v Đả r đ á l B Xơ Đ ô ạ Cơ đ G r l á bả đị l đ Tr Sơ – T y y . Tr Sơ - T y y l vù ề lạ ấ về đặ r v . 1.4.2. C n đồn á dân t vùn n n - ây uyên ô v vù Tr Sơ - T y y đ ợ p ụ ự lạ ạ á l 2 v ệ í ơ 13 b ồ ô ế rú v ả ủ 18 B Br -V Kiề T Ô ô ạ Xơ Đ G ẻ-Tr X Rơ r C 11 Ho, Co, Raglai, Gia r đ Cơ T Br C t v i hệ ô ữ ô – r v Đảo. 1.4.3. hà và nhà mồ - n t văn hóa vật thể đ vùn n n – ây uyên Kiế rú v ồ chí l đặ r ơ bản nhất của v v t thể đồ á c Tr Sơ – T y y chung. l ế rú đặ sắ sả p ẩ b ể ủ đồ í v ô r rá ú ữ bả vệ sự s ò ủ . ô ũ l ơ ễ r á ạ đ s ạ ắ v v lễ - lễ v ồ p ụ vụ í ỡ v , sử vũ ạ đ s s ạ bả sắ ể ệ ệ s ồ b ơ ủ đồ á vù Tr Sơ – T y y . 1.5. à ét về à ă - Du lịc các dâ tộc Việt Nam 1.5.1. uá t ình hình thành và hát t iển đầ sự r đ ủ V – D lị á V ệ l 1988 đầ 1989 B V - T ô ( y l B V T ể v D lị ) v UB D ph đề xuất. y 26 9 1992 V p ò C í p ủ Công văn số 4375/KG nêu yêu cầu về việc cần kết h p thêm mục ích du lịch cho Làng văn hóa các dân tộc Việt Nam. D đ y 19 10 1992 B V - T ô ù v UB D p i gửi Công văn số 3387/VX-UB báo cáo Th tướng Võ Văn iệt và Phó Th tướng Nguyễn hánh nội dung cuộc họp giữa Bộ Văn hóa - Thông tin và UBND thành phố à Nội về việc thống nhất xây dựng Làng văn hóa các dân tộc Việt Nam. y 0 1993 B V - T ô r Quyết ịnh 503-TC/ thành lập Ban chuẩn bị ầu tư với nhiệm vụ xây dựng ề án chung tay xây dựng Làng văn hóa các dân tộc Việt Nam. Ban Chuẩn bị đầ đ l v ệc v i H V á c Việt Nam, Việ V về n v c của dự á v đ ổ ch r ầ ý ” quy hoạ v á c Việt Nam. y 21 8 199 T ủ C í p ủ Võ V ệ ý Quyết ịnh số 667/ -TTg về việc phê duyệt Quy hoạch tổng thể Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam. y 16 6 1999 B Q ả lý V - Du lị á c Việ í đ ợ l p tại Quyết ịnh số 142/ -TTg c a Th tướng Chính ph . y 03 10 1999 Dự á V - Du lị á c Việ í đ ợ ô y ự . y 19 9 2010 để ù p p ầ v Đạ lễ ệ 1000 T – V – D lị á V ệ í ổ đ á r v ế . 12 1.5.2. Mụ đí h xây dựn Tr Q yế đị s 66 QĐ-TT y 21 8 199 ủ T ủ C í p ủ p yệ Q y ạ ổ ể V - D lị á V ệ X y ự V - D lị á V ệ r ạ đ v í p r á ệ ì ữ p á y v á á sả v r yề ủ ệ v ả v á ế; đáp á ầ v ơ ả rí l ạ ạ đ ể ỡ s v ệ. T ô á ạ đ v ệ ì p p ú đ ạ ấp v đ đ bả sắ ế v ệ á ụ ì y đấ rí v ệ ệ ỹ đồ đ lạ ồ ế ồ p ầ v y v p á r ể V - Du lị . 1.5.3. uy mô V - Du lị á c Việt Nam v tổng diệ í 1.544 ha r đ ơ 900 ệ í ặ ồ Đồ ô v ơ 600 ệ í ặ đấ . C p á á l n t c; Khu Di sả v ế gi ; r v v v ơ ả rí; ô v bến thuyền; dịch vụ, du lịch tổng hợp; y ặ c hồ Đồ ô; Q ả lý đ ề v p ò . 1.6 S c t t p o t p át á t ị vă vật t v T ư Sơ - Tâ N D sả v v ể í l ả đẹp ủ đấ l r yề sả ủ . B ế ữ ì sả v l p p ầ l đẹp bả sắ l p p ú v đ ạ sả v ế . Q sả v sẽ ấy đ ợ rí ệ sá ạ ủ ô để ừ đ ự về bả sắ v ủ ì . C í vì v y v ệ bả ồ v p á y á rị v v ể l v ệ l ầ ế v ấp bá á ả lý v . t củ v ệc o t và p át á t ị vă vật t đố vớ à ă – lịc các dâ tộc ệt N m V – D lị á V ệ l ô ụ, ô ì p r ỏ b ể đạ ợ r ữ á rị v b ể ấ ủ đồ V ệ . Quy hoạch tổng thể V - Du lị á c Việt Nam thể hiệ rõ í đặ ù ủa m t dự á ế - v t mặt bảo tồ v để phục vụ du lịch; mặ á ổ ch c dịch vụ du lịch nh m bảo tồ v . Hai n y i quan hệ hữ ơ ô ể á r r á 13 rì đầ y ự ũ v á đồng th i thể hiện rõ í r ô á bảo tồ v . V rò ủa v v ể đ ợc thể hiệ r á loạ ì v p v t thể: lễ h i, tụ r v l ... Tr á s hoạ v ấy, ô ế rú ồ l ô ể thiế . ồn tạ t thực thể á ầu củ i, củ đ i s ng c đồng. iểu t C ơ 1 l v rì b y t s vấ đề r đ l rõ t s á iệm ơ bả l đến vấ đề u. Cá v bản củ Đảng v c về bảo tồ v p á y sả v . Tr ơ y l n v đ đ r đ ợ bả ồ v p á y á rị v ; m t s ơ bản về V – D lị á V ệ ; sự ầ ế bả ồ v p á y á á rị v v ể vù Tr Sơ - T y y ; v rò r ủ v ệ bả ồ p á y á rị v v ể đ v V – Du lị á V ệ . 14 C ươ THỰC TRẠNG B O T N À PH T HU G TRỊ N H ẬT TH C C ÂN T C NG TRƯỜNG SƠN – TÂ NGU ÊN TẠ ÀNG N H – U ỊCH C C ÂN T C ỆT N 2.1. Các á t ị vă vật th v T ư Sơ - Tâ N 2.1.1. Giá t ị dụn đ ợc tạ r để ơ rú s s í ổ đị ơ đ l ủ á v r đì . ò á ụng bảo vệ rá đ ợ ú ữ rá ắ ỉ ơ để á ạo s l đ v l ơ ế s ạ đ sả ấ v ạ đ v ầ . 2.1.2. Giá t ị văn hóa Trong tất cả những yếu t v ể cả v t chấ v ần của m t t i, l ô l yếu t ch đựng, biểu hiệ v ủa m t t rõ r ụ thể nhấ đựng nhữ đ ể r b ệt của từ c. 2.1.3. Giá t ị n h thuật ắ đế á rị ú ô ỉ ắ đế á rị ự ễ á rị v y ề á rị á ô ắ đế á rị ệ . r yề ủ á vù Tr Sơ – T y y ể ệ sự l v sá ạ ủ . Dù ô bả vẽ ế ế , ữ ô v đ ợ ự l ách vữ á ắ b bù . 2.1.4. Giá t ị tâm linh ồ của m t s vù Tr Sơ - T y y ể hiện rõ á rị l của loạ ì sả v v t thể củ á i ơ đ y. ồ l ô ắ l ề v lễ bỏ ả v l r ủ lễ l ấ v r ấ r ổ r yề ủ s vù Tr Sơ – T y y . N ồ l ơ để n đ ấ rú ngụ. Hồn của nhữ i chết sẽ ầ úp đỡ l đ ế v ặp nhiề đ ề l ù b i thu, s c khỏe dồ ... 2.2. Chủ th qu l và cơ c p ố ợp 2.2.1. B Văn hóa, hể thao và Du lịch y 19 6 201 T ủ C í p ủ r Nghị ịnh 79/2017/N -CP về việc uy ịnh chức năng, nhiệm vụ, uyền hạn và cơ cấu tổ chức c a Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. B V T ể v D lị l ơ ả lý rự ếp đ v V – D lị á V ệ . B á ô quyế định, chỉ thị v á v bả á c phạm vi quả lý c của B . Chỉ đạ ng d n, kiể r v ệ ổ ch c thực hiệ á v bản quy phạ p áp l t, chiế l ợc, quy hoạ ơ rì ế hoạ v á 15 dự á ô rì r đ đ ợ b ặ p yệ ạ V – D lị á V ệ . 2.2.2. Làn Văn hóa - Du lị h á dân t c Vi t Nam Về : thực hiện ch ả lý c trực tiếp đ i v i V – D lị á V ệ y định củ p áp l t. ệ vụ X y ự rì B r ng B V T ể v D lị để rì T ủ C í p ủ quyế đị p yệt hoặ b Quy hoạch, kế hoạch p á r ển trung hạ v ạ đ i v i V – D lị á V ệ ; Cơ ế í sá đ đ i v i V – D lị á V ệ p ù ợp v đ ều kiệ p á r ển thực tế trong từng th i kỳ. Cơ ấ ổ b áy ủ B Q ả lý V – D lị á V ệ ồ 01 Tr b v ô á 3 P Tr b ; 8 đơ vị rự [55]. đạ B ệ y ồ 02 P Tr b ô P ạ V Q yế Ô Trị C . Cá đơ vị rự V – D lị á V ệ đế đ ể á ả ả sá ồ 9 đơ vị rự . 2.2.3. C n đồn á dân t vùn n n - ây uyên tại Làn Văn hóa – du lị h á dân t Vi t am Từ 2016 đế y ạ ụ l 2 ệ đ đ 6 đồ vù Tr Sơ - T y y về ạ đ y ạ V – D lị á V ệ : C đồ T Ô , Cơ T , Ba Na, Xơ Đ , Raglai, đ . Đ v V – D lị á V ệ để l v ệ bả ồ v p á y á á rị v v ể ô ể ế v rò ủ ủ ể v . 3 N l c cơ s vật c t và tà c í 2.3.1. C hạ tầng V đị ì bá sơ đị đồ ú v v ổ ệ í l 1. V – D lị á V ệ đủ đ ề ệ về ặ ô để ự ệ ô á đầ ơ s ạ ầ á l đ ô ồ đ ệ b đ p ò áy ữ áy .. 2.3.2. hoạ h đầu t và hát t iển 2008 T ủ C í p ủ đ r uyết ịnh số 540/ -TTg y 12 2008 về v ệ p yệ ế ạ đầ p á r ể l V - D lị á V ệ đế 201 đ á đị ụ đầ đế 2010 l r ơ V á - D lị á V ệ v v ệ ỉ ệ ạ ầ ỹ v đ v ạ đ p ầ á l v 2 sử ụ ồ v sá . 16 ồ v để r ể ự ệ ế ạ đ ợ á đị ừ á ồ v sá đầ y ự V á - D lị á V ệ đ ạ 2008 - 201 l 3.2 6.826 r ệ đồ . 2.3.3. hự t ạn t iển hai T á ả ả sá ì V á- D lị á V ệ đ ô ự ệ rì ự đầ á đ ạ p í r . ự ế B Q ả lý V - D lị á V ệ đ r ể ự á y p ơ á . 2.4 T c t ạ o t và p át á t ị vă vật t v T ư Sơ – Tâ N tạ à ă – lịc các dâ tộc ệt N m 2.4.1. hiên ứu và lựa ch n để phục dựng nhà , nhà mồ tại Làn Văn hóa – Du lị h á dân t c Vi t Nam Về á ế rú s ạ ồ đ ợ p ụ ự ạ V – D lị á V ệ đ đ ợ ả sá đ ề ạ ề đị p ơ v l p ồ sơ ụ ể. Đồ ổ á ả lấy ý ế á ệ l á s đ ế y ự đ đ ợ đồ ấ đồ ý. 2.4.2. uá t ình ti n hành hục dựng Q bả ể ấy ô v vù Tr ng Sơ - T y y đ ợ p ụ ự ạ V – D lị á V ệ v 0 ô r yề v 11 ồ ấ ả đề đ ợ lự ả sá v á đị đ ể vù ề v ủ í đồ đ . á l 2 đ ợ á y ự ừ 1999 đế 2009 y ự ệ về á ô rì ế rú . 2.4.3. u tầm và quản lý á hi n vật t n bày tại nhà và nhà mồ H ệ y ạ V – D lị á V ệ 3 0 ệ v đồ á á v ế ặ . Tạ ụ II vù v T y y ầ 100 ệ v ụ ể đ ơ r đ r p ụ ữ ù ô ì rô ả bầ ô y rì ... á ệ v đ ợ ra r b y ạ ô v ô r b y r ể l ạ á khu l ô đ ếp. 2.4.4. Côn tá bảo tồn V – D lị á V ệ á đị đ ợc p á r ể l i chỉ đ ợc á ả p áp ì ế. Đầ đến đ á đế đ sá . Vừa V – D lị á V ệ ũ đ r s á lạ á ạng mục, dự á . ện nhiều dự á B Quả lý v ì á để đ v á , v . 17 Đế đ ể á ả ả sá ì V – D lị á V ệ đ ô ủ 0 ệ y 13 l đồ s s y ả ô l ô đ ợ đả bả . Cò s l ô ệ s s v để ì rạ ỏ ù á ô rì ế rú bị ấp đ ợc duy bả ỡ ịp . Cô á bả ồ á rị v v ể ủ đồ á ặ ù đ đ ợ B Q ả lý V – D lị á V ệ Nam v đạ đ ợ ế ả .Cô á ả lý ò yế á p ơ p áp đề r để ự ệ ò ế í ả á ơ rì y đề á đ r đ đ ợ p yệ ò yế l ệ r ể ự ệ . 2.4.5. oạt đ n hát huy Tí đế y, ạ á l 2 đ đ đ ợ 2 l ợ đồ b ủ 6 ỉ , p v Tr Tr ấp Đ S về v đ á ệ lạ 3 lễ rò ơ đ v r yề lễ ừ ; lễ ú lú ; lễ ầ ; lễ rỉ lú ; lễ ú bế lễ .... ể ừ đ v ạ đ đế 201 V – D lị á V ệ ỉ ổ 3 lễ l r Tế y đá v ủ đề Sắ r ề ổ ”; y 19 y v á V ệ ”; y 23 11 y D sả v V ệ – T ầ Đạ đ ế v ”. C 201 B Q ả lý V – D lị á V ệ đ đ s đồ về ạ đ y lú đầ ỉ đ í đ ể 2 đồ đ l ( ò Bì ) T á ( ò Bì ) về s s đế y ạ V – D lị á V ệ đ đ đ ợ 13 đồ đạ ệ 3 khu l về ạ đ s s y ạ . Từ 2016 đế y ạ V – D lị á V ệ Nam 3 sự ệ ò ổ á sự ệ ủ đề ủ đ ể á sự ệ ầ v sự ệ y. B Q ả lý V – D lị á V ệ ự sự ấ l ợ đ s á đế ỉ ơ y l đ ể p ụ á ô y lữ ì ơ đ y đ ể để rử r á v ỉ ả ừ 1 - 2h. M s ạ đ v đ ợ ổ v ụ bả ồ ò ặp ề , ặ ề vấ đề ì . B ạ đ á ơ rì v ệ v ụ đí p á y bả sắ v đ ợ ổ ú đ ợ đô đả sự ủ á . 18 5 Hoạt độ l vớ c ức ă o tà và c ức ă oạt độ vă ộ . Nam Đ v bả V – D lị á V ệ í l ơ ệ ô v ế rú ô l ủ V ệ s ầ r b y á ệ v đặ r ủ vù ề . C ạ đ v ữ á rị v r yề ủ đ ợ ễ r ạ V – D lị á V ệ đề đ ợ á ạ p ụ ự lạ ự r sự á đị yế v ” ( ơ ò l ữ đ ợ ề á á rị v r yề ủ ừ ) để ừ đ đ đế ữ ạ đ v đ ợ ễ r ạ đ y 3 lễ l y Sắ r ề ủ ổ ”; á ạ đ ừ y v á V ệ 19 ”; ầ Đạ đ ế á – Di sả v V ệ ” ú ề á v rả ệ . Đặ b ệ V – D lị á V ệ đ ổ ô ơ rì G bá ù ế ” 2018 v ồ p í y đ 100 . C ơ rì đ r ạ đ ủ B Q ả lý V – D lị á V ệ đồ b á ả y ù đồ b đ ế . V sự ả lý ạ đ ạ V – D lị á V ệ ắ v bả v ạ đ v đ ề á V – D lị á V ệ đị ỉ v ầ để đ đì ù rả ệ y v l ỏ ữ á rị v đặ sắ đế v đồ . Cù p p ầ v v ệ bả ồ á á rị v r yề r ế ấ yế ủ á rì l p ế ũ á rì đô ị v sự p á r ể ế ị r để ú ể ò p” ô ể ò ”. 2.6 Đá á c tác o t và p át á t ị vă vật t v T ư Sơ - Tâ N 2.6.1. Ưu điểm Đả v l ô ững chủ r ơ í sá p á r ển á rị v r yề . ạ V – Du lị á V ệ l ô h đ ợc sự ỉ đạo kịp th i củ á ấp l đạ r á rì ực hiệ ơ rì ế hoạ ô á đ ợc giao; sự ph i hợp ơ đ i chặt chẽ củ á đơ vị đị p ơ l r á rì ổ ch c á ạ đ ng. 19 V – D lị á V ệ y ú đ ợ đô đả á r v ế . V – D lị á V ệ thu i, trung í rị, kinh tế v á ủa cả c ều lợi thế trong việc đ ếp á lị r v c. Mặ á V – D lị á V ệ n r rì lịch nghỉ ỡng của m t chu á lịch nổi tiế p í y T á Đ Rừng qu c B Vì X A V rất thu n lợ để á ừng rải nghiệm. V – Du lị á c Việ l lị đầu v y ất tại Việ y ự ô ì ầm cỡ qu c í đến th đ ểm hiện tại. Khả ếp c đ ể đế đ yể b ế í ực v i sự hoạt đ y ủa tuyến bus 107 từ cu 201 v yể ừ – Trầ D y – Đại L T – Cô ệ cao á ạc – Qu c l 21 – V – D lị á V ệ ( í đ ếp). Đáp đ ợ ầ yể á l đ ợ s s v ... ừ r đế v V – D lị á V ệ 2.6.2. Hạn ch Sự thiế đồng b giữ ô v ảnh quan, dịch vụ v ạ tầng do vừa tiếp tụ đầ y ựng, vừ á v . Đ s sản đ ả lý v ạ V – D lị á V ệ đ ợ b đồng b v ệc triển khai tổ ch ô á y , bả ỡng, tổ ch á ịch vụ, hoạ đ ò ặp . Do ồ v đầ b đầ l 3.258,6 t đồng đế y ự á đ ợ 0 s v đầ . Hạ tầng kỹ thu t thiế đồng b y ô á ả lý v . Việc kh p n i giữa hoạ đ ng dịch vụ, du lịch v i thị r đ i ợ á lị b đầ đ đ ợ y v đáp đ ợ y ầ v ực tế. M t s p á s trong hoạ đ ng h y ủ đồ b c tuy đ đ ợ ò ếu kịp th v đ ều chỉ p ù ợp thực tế. ạ đ đ á ếp ệ v ủ í ủ ể v đạ ệ ả í cò yế . Cô á y bả ỡ á ô rì ò ặp ấ l v đ ể b ô l c.