Trong nền kinh tế Việt Nam, số lượng doanh nghiệp vừa và nhỏ (Small & Medium Enterprise). ngày càng tăng và hiện chiếm hơn 95% tổng số doanh nghiệp. Các doanh nghiệp này đóng góp trên 45% vào GDP nước ta, nhưng đang gặp khó khăn về nhiều mặt, trong đó có khó khăn về vốn, nhất là việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng.
Cùng với sự phát triển nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam, các ngân hàng thương mại nước ta có nhiều điều kiện để phát triển nhưng phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Vì vậy, hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ có nhiều tiềm năng nhưng đòi hỏi khả năng cạnh tranh mạnh mẽ của các ngân hàng thương mại .
Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam nói chung và chi nhánh Hà Nội nói riêng đã được định hướng tập trung vào khách hàng là cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy nhiên, tổng dư nợ cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng TMCP Phương Nam chi nhánh Hà Nội còn khiêm tốn so với tiềm năng của thị trường.
Bởi vậy, đề tài “Mở rộng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam chi nhánh Hà Nội” được chọn để nghiên cứu.
Nội dung chuyên đề được kết cấu theo 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của NHTM;
Chương 2: Thực trạng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng TMCP Phương Nam chi nhánh Hà Nội;
Chương 3: Giải pháp mở rộng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng TMCP Phương Nam chi nhánh Hà Nội.
72 trang |
Chia sẻ: tuandn | Lượt xem: 2163 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Mở rộng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam chi nhánh Hà Nội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lời mở đầu
Trong nền kinh tế Việt Nam, số lượng doanh nghiệp vừa và nhỏ (Small & Medium Enterprise). ngày càng tăng và hiện chiếm hơn 95% tổng số doanh nghiệp. Các doanh nghiệp này đóng góp trên 45% vào GDP nước ta, nhưng đang gặp khó khăn về nhiều mặt, trong đó có khó khăn về vốn, nhất là việc tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng.
Cùng với sự phát triển nền kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam, các ngân hàng thương mại nước ta có nhiều điều kiện để phát triển nhưng phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Vì vậy, hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ có nhiều tiềm năng nhưng đòi hỏi khả năng cạnh tranh mạnh mẽ của các ngân hàng thương mại .
Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam nói chung và chi nhánh Hà Nội nói riêng đã được định hướng tập trung vào khách hàng là cá nhân và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tuy nhiên, tổng dư nợ cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng TMCP Phương Nam chi nhánh Hà Nội còn khiêm tốn so với tiềm năng của thị trường.
Bởi vậy, đề tài “Mở rộng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam chi nhánh Hà Nội” được chọn để nghiên cứu.
Nội dung chuyên đề được kết cấu theo 3 chương:
Chương 1: Những vấn đề cơ bản về hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của NHTM;
Chương 2: Thực trạng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng TMCP Phương Nam chi nhánh Hà Nội;
Chương 3: Giải pháp mở rộng hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng TMCP Phương Nam chi nhánh Hà Nội.
Do thời gian nghiên cứu có hạn, trình độ và kiến thức còn hạn chế nên chuyên đề không tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được những ý kiến đóng góp nhằm giúp em hiểu rõ hơn vấn đề này.
Em xin chân thành cảm ơn PGS. TS Nguyễn Hữu Tài và các thầy cô trong khoa Ngân hàng - tài chính cùng các cán bộ ở ngân hàng thương mại cổ phần phương Nam đã giúp em hoàn thành chuyên đề này.
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY DOANH NGHIỆP VõA Vµ Nhá CñA NH¢N HµNG TH¦¥NG M¹I
1.1. Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại
1.1.1. C¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña NHTM.
Ng©n hµng lµ mét doanh nghiÖp cung cÊp dich vô cho c«ng chóng vµ doanh nghiÖp .Thµnh c«ng cña ng©n hµng phô thuéc vµo n¨ng lùc x¸c ®Þnh c¸c dÞch vô tµi chÝnh mµ x· héi cã nhu cÇu ,thùc hiÖn c¸c dich vô ®ã mét c¸ch cã hiÖu qu¶.
C¸c ho¹t ®éng c¬ b¶n cña ng©n hµng th¬ng m¹i bao gåm:
* Huy ®éng vèn.
§©y lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n vµ quan träng nhÊt cña NHTM nã quyÕt ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cua NH.
- NhËn tiÒn göi.
Cho vay ®îc coi lµ ho¹t ®éng sinh lêi cao, do ®ã c¸c NH d· t×m mäi c¸ch ®Ó huy ®éng ®îc tiÒn. Mét trong nh÷ng nguån quan träng lµ c¸c kho¶n tiÒn göi thanh to¸n vµ tiÕt kiÖm cña kh¸ch hµng. NH më dÞch vô nhËn tiÒn göi ®Ó b¶o qu¶n hé ngêi cã tiÒn víi cam kÕt hoµn tr¶ ®óng h¹n. Trong cuéc c¹nh tranh ®Ó t×m vµ dµnh ®îc c¸c kho¶n tiÒn göi c¸c NH ®· tr¶ l·i cho tiÒn göi nh lµ phÇn thëng cho kh¸ch hµng vÒ viÖc s½n sµng hy sinh nhu cÇu tiªu dïng tríc m¾t vµ cho phÐp NH sö dông t¹m thêi ®Ó kinh doanh.
- Mua b¸n ngo¹i tÖ.
Mét trong nh÷ng dÞch vô NH ®Çu tiªn ®îc thùc hiÖn lµ trao ®æi (mua , b¸n) ngo¹i tª mét NH ®øng ra mua b¸n mét lo¹i tiÒn nµy lÊy mét lo¹i tiÒn kh¸c vµ hëng phÝ dÞch vô.
- Ph¸t hµnh giÊy tê cã gi¸ trªn thÞ trêng tµi chÝnh.
§Ó huy ®éng ®îc mét lîng tiÒn lín trong thêi gian ng¾n, c¸c NHTM thùc hiÖn ph¸t hµnh c¸c lo¹i giÊy tê cã gi¸ trªn thÞ trêng víi c¸ch nµy c¸c NH ph¶i chÊp nhËn møc l·i suÊt cao h¬n thÞ trêng ®Ó thu hót ®îc c¸c nguån vèn nhµn rçi trong thêi gian ng¾n.
* Sö dông vèn.
- Cho vay gåm cho vay th¬ng m¹i vµ cho vay tiªu dïng.
+ Cho vay th¬ng m¹i.
ë thêi kú ®Çu, c¸c NH ®· chiÕt khÊu th¬ng phiÕu mµ thùc tÕ lµ cho vay ®èi víi nh÷ng ngêi b¸n (ngêi b¸n chuyÓn c¸c kho¶n ph¶i thu cho NH ®Ó lÊy tiÒn tríc). Sau ®ã lµ chuyÓn tÊt c¶ tõ chiÕt khÊu th¬ng phiÕu sang cho vay trùc tiÕp ®èi víi c¸c kh¸ch hµng (lµ ngêi mua), gióp hä cã vèn ®Ó mua hµng cã d÷ tr÷ nh»m më réng s¶n xuÊt kinh doanh.
+ Cho vay tiªu dïng.
Thêi gian ®Çu c¸c NH kh«ng chó träng cho vay ®èi víi c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh v× c¸c kho¶n cho vay tiªu dïng kh¶ n¨ng rñi ro vì nî t¬ng ®èi cao. §êi sèng ngµy cµng ®îc n©ng cao tiªu dïng c¸ nh©n vµ hé gia ®×nh còng ®îc t¨ng lªn ®¸ng kÓ ®· buéc c¸c NH ph¶i hëng tíi ngêi tiªu dïng nh lµ mét kh¸ch hµng tiÒm n¨ng.
* Tµi trî vµ ®Çu t.
- Tµi trî cho dù ¸n.
Bªn c¹nh cho vay truyÒn thèng lµ cho vay ng¾n h¹n c¸c ng©n hµng ngµy cµng trë nªn n¨ng ®éng trong viÖc tµi trî cho x©y dùng nhµ m¸y míi ®Æc biÖt lµ trong c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao.
- Tµi trî cho c¸c ho¹t ®éng cña chÝnh phñ.
Do nhu cÇu chi tiªu lín vµ thêng lµ cÊp b¸ch trong khi thu kh«ng ®ñ, chÝnh phñ c¸c níc ®Òu muèn tiÕp cËn víi c¸c kho¶n cho vay cña NH.
* C¸c ho¹t ®éng kh¸c.
- B¶o qu¶n tµi s¶n hé: Ng©n hµng thùc hiÖn viÖc lu gi÷ vµng,c¸c giÊy tê cã gi¸ trÞ vµ tµi s¶n kh¸c cho kh¸ch hµng trong kÐt ( v× vËy cßn gäi lµ dÞch vô cho thuª kÐt ).
- Cung cÊp tµi kho¶n giao dÞch ,thùc hiÖn thanh to¸n .
- Qu¶n lý ng©n quü.
- B¶o l¸nh.
- Cho thuª thiÕt bÞ trung vµ dµi h¹n.
- Cung cÊp dÞch vô uû th¸c vµ t vÊn.
- Cung cÊp dich vô m«i giíi vµ t vÊn chøng kho¸n.
1.1.2. Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại.
Hiểu một cách khái quát nhất thì cho vay là một quan hệ kinh tế phát sinh giữa các chủ thể trong nền kinh tế với nhau, trong đó chủ thể này chuyển sang cho chủ thể khác quyền sử dụng một lượng giá trị (có thể dưới hình thức hiện vật hoăc tiền tệ) trong một thời gian nhất định, sau thời gian này chủ thể đi vay phải hoàn lại một lượng giá trị lớn hơn ban đầu bao gồm cả phần dôi dư mà người ta gọi là lãi cho bên cho vay.
Trong nền kinh tế, có rất nhiều chủ thể cho vay, đó có thể là Nhà nước, ngân hàng, các tổ chức tín dụng, doanh nghiệp hay cá nhân, và với mỗi loại chủ thể có thể phát sinh nhiều loại cho vay khác nhau như cho vay nhà nước, cho vay thương mại, cho vay tiêu dùng…Nhưng trong đó, hoạt động cho vay của ngân hàng là hoạt động có tính chuyên nghiệp nhất, phổ biến nhất, là nghiệp vụ cơ bản nhất đem lại thu nhập chính cho ngân hàng.
Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại là giao dịch về vốn (vốn ở đây được hiểu theo nghĩa rộng bao hàm cả tiền và tài sản) giữa ngân hàng thương mại và các chủ thể khác còn lại trong nền kinh tế. Trong đó bên đi vay được quyền sử dụng vốn của ngân hàng thương mại trong một thời gian nhất định theo các điều kiện thoả thuận trước giữa hai bên; bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả gốc và lãi đầy đủ, đúng hạn cho ngân hàng thương mại.
Theo như khái niệm trên có thể thấy hoạt động cho vay của NHTM có ba đặc điểm, cụ thể là:
* Thứ nhất, cho vay là sự cung cấp một lượng giá trị trên cơ sở lòng tin, điều này được hiểu là một người cho vay tin tưởng người đi vay sẽ sử dụng vốn vay có hiệu quả, đúng mục đích và có khả năng trả được cả gốc và lãi đúng hạn cho ngân hàng. Chỉ khi ngân hàng tin tưởng vào khách hàng vay vốn thì hoạt động cho vay mới được thực hiện.
* Thứ hai, vốn được sử dụng một cách tạm thời nghĩa là có thời hạn. Việc xác định thời hạn dựa vào quá trình luân chuyển vốn của đối tượng vay tức là thời hạn cho vay phải phù hợp với chu kỳ luân chuyển vốn của đối tượng đi vay. Sự phù hợp giữa thời hạn vay và chu kỳ sản xuất kinh doanh tạo điều kiện để người vay có thể trả nợ cả gốc và lãi đúng thời hạn cho ngân hàng.
* Thứ ba, cho vay là sự chuyển nhượng tạm thời một lượng giá trị nên nguyên tắc là phải hoàn trả cả gốc và lãi, chỉ là chuyển quyền sử dụng chứ không phải chuyển quyền sở hữu. Sở dĩ có nguyên tắc này vì vốn cho vay của ngân hàng chủ yếu là vốn huy động của cá nhân, tổ chức có vốn tạm thời nhàn rỗi nên sau một thời gian ngân hàng phải trả cho người gửi, mặt khác ngân hàng phải mất chi phí để có được nguồn vốn đó nên ngoài phần vốn gốc người vay vốn phải trả lãi cho ngân hàng.
Có nhiều tiêu thức phân loại cho vay, ứng với mỗi tiêu thức có thể phân loại ra nhiều loại cho vay.
* Căn cứ vào thời hạn cho vay: theo tiêu thức này cho vay phân làm ba loại: cho vay ngắn hạn, cho vay trung hạn, cho vay dài hạn.
- Cho vay ngắn hạn: là loại cho vay có thời hạn tối đa là một năm, dùng để bù đắp sự thiếu hụt vốn lưu động và các nhu cầu chi tiêu ngắn hạn. Tín dụng ngắn hạn chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tín dụng của NHTM.
- Cho vay trung hạn: trước đây theo quy định của ngân hàng Nhà nước thì thời hạn cho vay trung hạn từ 1 đến 3 năm, đến nay thì thời hạn cho vay trung hạn là 1 đến 5 năm, sự thay đổi nay một mặt để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của doanh nghiệp, mặt khác tạo ra sự phù hợp với chu kỳ sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp vì đối với một số tài sản nhất định thời hạn sử dụng của chúng tương đối dài nên cần phải có thời gian đủ lớn doanh nghiệp mới có thể hoàn trả gốc và lãi cho ngân hàng. Cho vay trung hạn chủ yếu được sử dụng để mua sắm tài sản cố định, cải tiến hoặc đổi mới thiết bị công nghệ, mở rộng kinh doanh, xây dựng các dự án mới có quy mô vừa và nhỏ phục vụ đời sống, sản xuất có thời hạn thu hồi vốn nhanh. Trong nông nghiệp cho vay trung hạn chủ yếu để đầu tư vào các đối tượng như máy cày, máy bơm nước, xây dựng các vườn cây công nghiệp.
- Cho vay dài hạn: là loại cho vay có thời hạn lớn hơn cho vay trung hạn, chủ yếu được sử dụng để đáp ứng nhu cầu dài hạn như: xây mới các công trình dân dụng, các công trình công nghiệp (nhà máy, xí nghiệp) hoặc mua sắm các dây chuyền sản xuất, các thiết bị, phương tiện vận tải quy mô lớn, các dự án đầu tư xây dựng cơ bản.
* Căn cứ vào phương pháp cho vay
- Cho vay trực tiếp: là loại cho vay mà người vay trực tiếp nhận tiền vay và trực tiếp trả nợ cho ngân hàng.
- Cho vay gián tiếp là loại cho vay được thực hiện thông qua người thứ ba như cho vay qua tổ hội, nhóm sản xuất, cho vay thông qua tổ chức tín dụng khác dưới hình thức đồng tài trợ.
* Căn cứ vào bảo đảm tiền vay: Cho vay đươc chia làm hai loại:
- Cho vay có bảo đảm: là loại tín dụng mà khi cho vay ngân hàng đòi hỏi khách hàng phải có tài sản cầm cố, thế chấp hoặc có sự bảo lãnh của bên thứ ba.
- Cho vay không có bảo đảm: là loại cho vay mà không có tài sản cầm cố, thế chấp hoặc có sự bảo lãnh của người thứ ba mà dựa trên cơ sở lòng tin, uy tín của khách hàng. Hình thức chủ yếu là tín chấp. Tín chấp là cho vay bằng lòng tin, căn cứ vào uy tín của khách hàng thay cho tài sản đảm bảo, áp dụng cho khách hàng truyền thông, có tình hình tài chính vững mạnh, dự án xin vay có tính khả thi cao.
* Căn cứ vào mục đích vay vốn: có các loại cho vay sau:
- Cho vay bất động sản: là loại cho vay liên quan đến việc mua sắm và xây dựng bất động sản, nhà ở, đất đai, bất động sản trong lĩnh vực công nghiệp, thương mại và dịch vụ.
- Cho vay công nghiệp và thương mại: là cho vay ngắn hạn để bổ sung vốn lưu động cho các doanh nghiệp trong lĩnh vực này.
- Cho vay nông nghiệp: là loại cho vay để trang trải các chi phí sản xuất như phân bón, thuốc trừ sâu, giống cây trồng, máy cày, máy kéo.
- Cho vay cá nhân: là loại cho vay để đáp ứng nhu cầu tiêu dụng như mua sắm các vận dụng đắt tiền. Ngày nay ngân hàng còn cho vay để trang trải các chi phí thông thường của đời sống.
* Căn cứ theo phương thức hoàn trả tiền vay
- Cho vay trả góp: là loại cho vay khách hàng phải hoàn trả vốn gốc và lãi theo định kỳ.
- Cho vay phi trả góp: khoản vay sẽ được trả một lần cả gốc và lãi theo thời hạn đã thoả thuận.
- Cho vay hoàn trả theo yêu cầu: khoản vay sẽ hoàn trả cho ngân hàng bất cứ lúc nào khách hàng có thu nhập
1.2. Hoạt động cho vay doanh nghiệp vừa và nhỏ của ngân hàng thương mại.
1.2.1 Khái quát về doanh nghiệp vừa và nhỏ
Doanh nghiệp vừa và nhỏ hiểu theo nghĩa thông thường là những cơ sở sản xuất kinh doanh tương đối nhỏ với quy mô không lớn lắm. Tuy nhiên để có thể nói chính xác thế nào là quy mô nhỏ, không lớn lắm thì có rất nhiều ý kiến khác nhau giữa các nhà kinh tế trong và ngoài nước. Nhìn chung để xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ người ta thường căn cứ vào các tiêu thức: Tổng số vốn đầu tư cho sản xuất kinh doanh, giá trị tài sản cố định, số lao động được sử dụng thường xuyên, giá trị bằng tiền của sản phẩm, dịch vụ hoặc lợi nhuận....Trên cơ sở đó mỗi nước có một sự lựa chọn tiêu thức khác nhau để đưa ra doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ngày 23/11/2001 chính phủ đã ban hành nghị định 90/NĐ/-CP/2001 về “Trợ giúp phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ”.Theo nghị định này thì định nghĩa doanh nghiệp vừa và nhỏ được đưa ra như sau:“Doanh nghiệp vừa và nhỏ là cơ së sản xuất kinh doanh độc lập, đã đăng ký kinh doanh theo phương pháp hiện hành, có vốn đăng ký không quá 10 tỷ đồng hoặc số lao động trung bình hàng năm không quá 300 người. Căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội cụ thể của ngành, địa phương, trong quá trình thực hiện các biện pháp, chương trình hỗ trợ giúp có thể linh hoạt áp dụng đồng thời cả hai chỉ tiêu vốn và lao động hoặc một trong hai chỉ tiêu nói trên”.
Bảng 1: Một số tiêu chí xác định doanh nghiệp vừa và nhỏ đã được áp dụng ở Việt Nam
(Nguồn số liệu: Bộ kế hoạch và đầu tư)
Cơ quan tổ chức đưa ra tiêu chí
Vốn
Doanh thu
Lao động
Ngân hàng Công Thương Việt Nam
Vốn cố định dưới 10 tỷ đồng
Dưới 20 tỷ
đồng / năm
Dưới 500 người
Liên bộ Lao động và tài chính
Vốn pháp định dưới 1 tỷ đồng
Dưới 1 tỷ
đồng/ năm
Dưới 100 người
Dự án VIE/US/95(hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Việt Nam của UNIDU)
+Doanh nghiệp nhỏ
+Doanh nghiệp vừa
Vốn đăng ký dưới 0.1 triệu USD
Dưới 30 người
Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (chương trình VIỆT NAM – EU)
Vốn điều lệ từ 50.000USD đến 300.000 USD
Từ 10 đến 500 người
1.2.2. Ho¹t ®éng cho vay doanh nghiÖp võa vµ nhá cña NHTM.
Trong quy chế cho vay của các tổ chức tín dụng ban hanh kèm theo quyết định số 284/2000/QĐ/NHNN ngày 25/8/2000 của Thống đốc ngân hàng nhà nước Việt Nam, cho vay được định nghĩa như sau: “ cho vay là một hình thức cấp tín dụng, theo đó tổ chức tín dụng giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích nhất định trong thời gian nhất định theo sự thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc lẫn lãi”.
Ngân hàng thương mại cho vay đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ thông qua nhiều phương thức khác nhau. Trong quy chế cho vay của các tổ chức tín dụng, Ngân hàng nhà nước quy định các phương thức cho vay mà các ngân hàng thương mại được phép áp dụng như sau:
- Cho vay trực tiếp
+ Cho vay trực tiếp từng lần: là hình thức cho vay phổ biến của ngân hàng đối với các khách hàng không có nhu cầu vay vốn thường xuyên. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ thường có nhu cầu thời vụ hay mở rộng sản xuất kinh doanh đặc biệt mới vay ngân hàng, tức là vốn vay ngân hàng chỉ tham gia vào một số giai đoạn nhất định của chu kỳ sản xuất kinh doanh. Mỗi lần vay khách hàng phải làm đơn và trình ngân hàng phương án sử dụng vốn vay, mỗi món vay được tách biệt ra thành các hồ sơ khác nhau.
+ Cho vay theo hạn mức tín dụng: áp dụng đối với những khách hàng có nhu cầu vay vốn thường xuyên, sản xuất kinh doanh ổn định, có uy tín trong quan hệ tín dụng với ngân hàng. Tổ chức tín dụng và khách hàng xác định và thỏa thuận một hạn mức tín dụng duy trì trong thời gian nhất định hoặc chu kỳ sản xuất kinh doanh.
+ Cho vay theo dự án đầu tư: tổ chức tín dụng cho khách hàng vay vốn để thực hiện các dự án đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và các dự án phục vụ đời sống.
+ Cho vay trả góp: khi vay vốn, khách hàng và tổ chức tín dụng cố định và thỏa thuận số lãi phải trả cộng thêm phần gốc vay rồi chia ra để trả nợ thành nhiều kỳ hạn theo thời hạn cho vay. Tài sản hình thành từ vốn vay chỉ thuộc quyền sở hữu của người vay khi mà người vay trả hết phần gốc và lãi.
+ Cho vay theo hạn mức tín dụng dự phòng: căn cứ vào nhu cầu vay vốn của khách hàng, tổ chức tín dụng cam kết đảm bảo sẵn sàng cho khách hàng vay vốn trong phạm vi hạn mức tín dụng nhất định. Trong thời gian hiệu lực của hợp đồng, nếu khách hàng không hoặc không sử dụng hết hạn mức tín dụng dự phòng, khách hàng vẫn phải trả phí cam kết.
+ Cho vay thông qua nghiệp vụ phát hành và sử dụng thẻ tín dụng: tổ chức tín dụng chấp thuận cho khách hàng được sử dụng số vốn vay trong hạn mức tín dụng để thanh toán tiền mua hàng hóa dịch vụ và rút tiền mặt tại máy rút tiền tự động hoặc điểm ứng tiền mặt là đại lý của tổ chức tín dụng.
+ Cho vay theo hạn mức thấu chi: là hình thức cho vay mà tổ chức tín dụng thỏa thuận bằng văn bản chấp thuận cho khách hàng chi vượt số tiền có trên tài khoản thanh toán của khách hàng.
- Cho vay gián tiếp: Phần lớn cho vay của ngân hàng là cho vay trực tiếp. Bên cạnh đó ngân hàng cũng phát triển các hình thức cho vay gián tiếp. Đây là hình thức cho vay thông qua các tổ chức trung gian. Ngân hàng cho vay qua các tổ, đội, hội, nhóm như nhóm sản xuất, Hội Nông dân, Hội cựu chiến binh, Hội phụ nữ…
Qua đó ngân hàng có thể lựa chọn các phương thức cho vay phù hợp với từng đối tượng khách hàng mà mình phục vụ để đạt hiệu quả cao nhất. Về phía khách hàng, họ có nhiều cơ hội tiếp cận hơn với nhiều hình thức vay vốn, tạo thuận lợi trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Hiện nay thì đối với đối tượng là doanh nghiệp vừa và nhỏ thì phương thức cho vay của ngân hàng là cho vay từng lần.
1.3. Më réng ho¹t ®éng cho vay doanh nghiÖp võa vµ nhá cña NHTM.
1.3.1. Sù cÇn thiÕt cña viÖc më réng ho¹t ®éng cho vay doanh nghiÖp võa vµ nhá cña NHTM.
- C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá b¾t ®Çu ho¹t ®éng chØ cÇn lîng vèn ®Çu t ban ®Çu Ýt , kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh : Cßn c¸c doanh nghiÖp lín ®I vµo ho¹t ®éng th× cÇn ph¶i cã mét lîng vèn ®Çu t ban ®Çu rÊt lín, chu kú s¶n xuÊt kinh doanh thêng dµi , kh¶ n¨ng thu håi vèn thêng chËm , rñi ro trong ®Çu t lín. Trong khi ®ã ®èi víi doanh nghiÖp võa vµ nhá th× cÇn lîng vèn Ýt .Ngoµi ra do quy m« võa , nhá nªn c¸c doanh nghiÖp chØ ®a sè lµ chØ s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn nhanh, gi¶m thiÓu ®îc rñi ro do thêi gian s¶n xuÊt ng¾n . §©y chÝnh lµ lîi thÕ cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá khi vay vèn t¹i c¸c ng©n hµng.
- Tæ chøc s¶n xuÊt , bé m¸y qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá gän nhÑ , tiÕt kiÖm chi phÝ : Víi sè lîng lao ®éng kh«ng nhiÒu , viÖc tæ chøc bé m¸y còng nh còng nh bé m¸y qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá t¬ng ®èi gän , kh«ng cã nhiÒu c¸c kh©u trung gian. §iÒu nµy t¨ng hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp , nh÷ng chÝnh s¸ch nhanh chãng ®îc phæ biÕn ®Õn ngêi lao ®éng. V× thÕ, c«ng t¸c kiÓm tra , gi¸m s¸t ®îc tiÕn hµnh mét c¸ch chËt chÏ, kh«ng ph¶I qua nhiÒu kh©u trung gian, tiÕt kiÖm ®îc chi phÝ cho doanh nghiÖp.
- Mèi quan hÖ gi÷a ngêi qu¶n lý vµ ngêi lao ®éng trong doanh nghiÖp võa vµ nhá t¬ng ®èi ch¹t chÏ: do quy m« cña doanh nghiÖp võa vµ nhá lµ kh«ng lín nªn trong doanh nghiÖp ngêi l¸nh ®¹o cã thÓ n¾m b¸t dîc tr×nh ®é,chuªn m«n vµ ®ßi sèng còng nh nh÷ng t©m t nguyÖn väng cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp th«ng qua viÖc trao ®æi nãi chuyÖn trùc tiÕp gi÷a c«ng nh©n vµ l·nh ®¹o. tõ ®ã, ngêi l·nh ®¹o cã thÓ cã nh÷ng x¾p xÕp ,bè trÝ c«ng viÖc cho phï hîp víi chuyªn m«n vµ kh¶ n¨ng cña tong ngêi.
- C¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cã tÝnh n¨ng ®éng cao: C¸c chñ doanh nghiÖp cã ®ñ nh÷ng kh¶ n¨ng nhÊt ®Þnh nh quyÒn tù chñ, sù ®am mª c«ng viÖc, kh«ng qu¶n ng¹i khã kh¨n, vÊt v¶ ®Ó thµnh ®¹t. NhiÒu chñ doanh nghiÖp lµ nh÷ng ngêi can ®¶m cã gan lµm giµu ®iÒu ®ã cã thÓ gióp hä ph¸t huy ®îc tÝnh s¸ng t¹o cña b¶n th©n hä dÓ b¬n tr¶I trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §· cã rÊt nhiÒu ngêi tõ mäi tÇng líp trong x· héi nh c«ng nh©n, n«ng d©n, tri thøc, c«ng chøc, phôc viªn… ra nhËp vµo hµng ngò doanh nghiÖp võa vµ nhá vµ ®· cã rÊt nhiÒu ngêi thµnh ®¹t.
- Doanh nghiÖp võa vµ nhá dÔ ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ vµ ®èi tîng kinh doanh: Do vèn ®Çu t nhá, vèn thiÕt bÞ kh«ng lín nªn khi muèn n©ng cao ch¸t lîng s¶n phÈm, h¹ gig¸ thµnh hä cã thÓ s½n sµng thay thÕ c«ng nghÖ cò b»ng c«ng nghÖ míi. Víi mÆt hµng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕu thÊy thÞ trêng cã lîi hä sÏ nhanh chãng vµo ®ã, ngîc l¹i hä sÏ chuyÓn híng nÕu ®iÒu kiÖn thÞ trêng bÊt lîi. §èi phã víi nh÷ng biÕn ®éng ®ã c¸