Chuyên đề Nông nghiệp hữu cơ

Với xu hướng hội nhập toàn cầu thì chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm đang là mối quan tâm của nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là các nước đang phát triển trong đó có Việt Nam. Vệ sinh an toàn thực phẩm không những ảnh hưởng trực tiếp đến sức khoẻ, tuổi thọ, chất lượng cuộc sống mà còn quyết định uy tín của thương hiệu sản phẩm thực phẩm. Chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm được quyết định bởi nhiều công đoạn mà công đoạn đầu tiên là sản xuất, tiếp đến là chế biến, bảo quản, lưu thông đến tay người tiêu dùng. Để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong khâu sản xuất thì ta phải sản xuất theo hướng nông nghiệp hữu cơ. Vậy nông nghiệp hữu cơ là gì? Chuyên đề: * GVHD : Lê Văn Dũ * Nhóm 4: Nguyễn Thị Mỵ Đỗ Thanh Tâm Lê Quang Tình Trần Hồng Thuận Huỳnh Thị Tố Quyên 1/ NÔNG NGHIỆP HỮU CƠ LÀ GÌ? * Định nghĩa của Liên Hiệp Quốc: NNHC là hệ thống canh tác và chăn nuôi tự nhiên, không sử dụng hóa chất làm phân bón và thuốc trừ sâu, giúp giảm thiểu ô nhiễm, bảo đảm sức khỏe cho người và vật nuôi. * Quy trình sản xuất các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ là 4 KHÔNG: 1) KHÔNG sử dụng phân bón hóa học và phân người. 2) KHÔNG sử dụng các chất kích thích tăng trưởng. 3) KHÔNG sử dụng các hóa chất bảo vệ thực vật hoặc các chất diệt cỏ. 4) KHÔNG sử dụng các chế phẩm biến đổi gien. Vì sao tham gia sản xuất nông nghiệp hữu cơ? - Vì sức khoẻ của cả gia đình - Vì có thu nhập cao hơn - Vì có môi trường tốt hơn - Vì thực phẩm an toàn hơn * Năng suất sản xuất nông nghiệp hữu cơ - Thấp, bằng so với năng suất nông nghiệp thâm canh. - Giảm chi phí phân bón, nguyên vật liệu để sản xuất ra phân hữu cơ. Sử dụng sản xuất nông nghiệp hữu cơ giảm được 30% so với chi phí mua phân bón hóa học. - Giá thành rau, quả sản xuất hữu cơ cao gấp đôi so với giá rau sản xuất thông thường. 4. Các nguyên tắc cơ bản của NNHC - Nông nghiệp hữu cơ là: tránh hoặc loại bỏ phần lớn việc sử dụng phân bón tổng hợp, thuốc trừ sâu, các chất điều tiết sự tăng trưởng của cây trồng, và các chất phụ gia trong thức ăn gia súc. 4. Các nguyên tắc cơ bản của NNHC - Các nông dân canh tác theo hình thức nông nghiệp hữu cơ, dựa tối đa vào việc quay vòng mùa vụ, các phần thừa sau thu hoạch, phân động vật và việc canh tác cơ giới để duy trì năng suất đất, cung cấp các chất dinh dưỡng cho cây trồng, kiểm soát cỏ, côn trùng và các loại sâu bệnh khác. 4. Các nguyên tắc cơ bản của NNHC Mục đích hàng đầu của nông nghiệp hữu cơ là tối đa hóa sức khỏe và năng suất của các cộng đồng độc lập về đời sống đất đai, cây trồng, vật nuôi và con người. - Duy trì sức khỏe của hệ sinh thái và các sinh vật từ các sinh vật có kích thước nhỏ nhất sống trong đất đến con người." 4. Các nguyên tắc cơ bản của NNHC - Canh tác Nông nghiệp hữu cơ sẽ cải thiện và duy trì cảnh quan tự nhiên và hệ sinh thái nông nghiệp, tránh việc khai thác quá mức và gây ô nhiễm cho các nguồn lực tự nhiên, giảm thiểu việc sử dụng năng lượng và các nguồn lực không thể tái sinh, sản xuất đủ lương thực có dinh dưỡng, không độc hại, và có chất lượng cao,… 4. Các nguyên tắc cơ bản của NNHC - Đảm bảo, duy trì và gia tăng độ màu mỡ lâu dài cho đất, củng cố các chu kỳ sinh học trong nông trại, đặc biệt là các chu trình dinh dưỡng, bảo vệ cây trồng dựa trên việc phòng ngừa thay cho cứu chữa, đa dạng các vụ mùa và các loại vật nuôi, phù hợp với điều kiện địa phương,… * Tiêu chuẩn chất lượng Nguồn nước phải là nguồn nước sạch - Khu vực sản xuất hữu cơ phải được cách ly tốt khỏi các nguồn ô nhiễm như các nhà máy, khu sản xuất công nghiệp... - Cấm sử dụng các loại phân bón hóa học * Tiêu chuẩn chất lượng Cấm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Cấm sử dụng các chất kích thích sinh trưởng. Các thiết bị phun thuốc riêng, hoặc làm sạch trước khi dùng - Duy trì việc ghi chép vào sổ tất cả vật tư đầu vào. * Tiêu chuẩn chất lượng - Không được phép sản xuất song song: các cây trồng trong ruộng hữu cơ phải khác với các cây trồng trong ruộng thông thường. - Phải có một vùng đệm (01 m) để ngăn cản sự xâm nhiễm của các chất hóa học từ ruộng bên cạnh. Loại cây đệm khác với loại cây trồng hữu cơ. Có một bờ đất hoặc rãnh thoát nước để tránh xâm nhiễm do nước bẩn tràn qua. * Tiêu chuẩn chất lượng - Các loại cây trồng ngắn ngày được sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ trọn vẹn một vòng đời từ khi làm đất đến khi thu hoạch, sau khi thu hoạch có thể được bán như sản phẩm hữu cơ. - Các loại cây trồng lâu năm được sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ trọn vẹn một vòng đời từ khi kết thúc thu hoạch vụ trước cho đến khi ra hoa và thu hoạch vụ tiếp theo có thể được bán như sản phẩm hữu cơ. * Tiêu chuẩn chất lượng - Cấm sử dụng tất cả các vật tư đầu vào có chứa sản phẩm biến đổi gen GMOs. - Nên sử dụng hạt giống và các nguyên liệu trồng hữu cơ. Hoặc các nguyên liệu gieo trồng thông thường không xử lý bằng thuốc bảo vệ thực vật hóa học trước khi gieo trồng. * Tiêu chuẩn chất lượng - Cấm đốt cành non và rơm rạ, ngoại trừ phương pháp du canh truyền thống. - Cấm sử dụng phân người. - Phân động vật phải được ủ nóng trước khi dùng trong canh tác hữu cơ. - Cấm sử dụng phân ủ từ rác thải đô thị. * Tiêu chuẩn chất lượng Có biện pháp phòng ngừa xói mòn và tình trạng nhiễm mặn đất. Túi và các vật đựng để vận chuyển và cất giữ sản phẩm hữu cơ đều phải mới hoặc được làm sạch. Thuốc bảo vệ thực vật bị cấm trong canh tác hữu cơ không sử dụng trong kho cất giữ sản phẩm hữu cơ. - Chỉ được phép sử dụng các đầu vào nông dân đã có đăng ký với PGS và được PGS chấp thuận. Màu xanh trung thực Lá dày, ngắn, cân đối giữa các bộ phận Thân ròn, trọng lượng nặng, rắn chắc Lâu héo, rất dễ bảo quản - Ăn ròn và ngon, giữ được hương vị tự nhiên * Dấu hiệu nhận biết trực quan 5. Biện pháp kỹ thuật trong sản xuất NNHC Về phân bón: chỉ dùng phân hữu cơ có nguồn gốc từ phân chuồng, phân xanh, các phế liệu từ lò mổ, một số loại phân khoáng như phốt phát tự nhiên, bột các loại tảo biển... Sản xuất phân hữu cơ ở Malaysia Về quản lý sâu bệnh: không dùng thuốc hóa học mà phải phát huy tính chống chịu của cây trồng bằng cách bón phân tốt, luân canh, xen canh thường xuyên kết hợp với phòng trừ sinh học, vệ sinh đồng ruộng, dùng các thuốc phòng trừ thảo mộc. - Về làm đất: Chỉ làm ở lớp đất mỏng (10 – 15 cm), bón phân để tạo điều kiện cho vi sinh vật hoạt động.