Đề tài Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng đầu tư và phát triển Phủ Quỳ

Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 1 Trường đại học vinh khoa kinh tế ===  === NGUYỄN KHÁNH LINH BÁO CÁO THỰC TẬP TỐT NGHIỆP §Ò tµi: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN PHỦ QUỲ Ngành: Tài Chính – Ngân Hàng NGHÖ aN - 04/2012 =  = Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 2 Tr­êng ®¹i häc vinh khoa kinh tÕ ===  === b¸o c¸o thùc tËp tèt nghiÖp §Ò tµi: GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN PHỦ QUỲ ngµnh: TµI CHÝNH NG¢N HµNG Giảng viên hướng dẫn : ThS. Phạm Thị Mai Hương Sinh viên thực hiện : Nguyễn Khánh Linh Mã số sinh viên : 0854027544 Lớp : 49B2 - TCNH NGHÖ aN - 04/2012 =  = Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 3 MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT. DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ. LỜI MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1 PHẦN 1: TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CHI NHÁNH PHỦ QUỲ ............................................................................................. 3 1.1 Khái niệm ngân hàng thương mại và các hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại ........................................................................................................... 3 1.1.1 Khái niệm ngân hàng thương mại ................................................................. 3 1.1.2 Các hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại.......................................... 4 1.1.2.1 Hoạt động nhận tiền gửi ............................................................................ 4 1.1.2.2 Hoạt động tín dụng .................................................................................... 4 1.1.2.3 Hoạt động đầu tư ....................................................................................... 4 1.1.2.4 Hoạt động kinh doanh ngoại hối ................................................................ 4 1.1.2.5 Các hoạt động dịch vụ khác của ngân hàng ............................................... 4 1.2 Quá trình hình thành và phát triển của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Qùy ........... 4 1.2.1 Một số vấn đề về NHĐT&PT Việt Nam ....................................................... 4 1.2.2 Quá trình hình thành và phát triển của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Qùy......... 5 1.3 Mô hình tổ chức của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ ...................................... 6 1.3.1 Sơ đồ mô hình tổ chức chính thức của chi nhánh .......................................... 6 1.3.2 Chức năng, nhiệm vụ của từng phòng, ban.................................................... 7 1.3.3 Chức năng, nhiệm vụ, mục tiêu , phương châm hoạt động của chi nhánh ...... 9 1.4 Môi trường hoạt động của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ .............................. 9 1.4.1 Thuận lợi ...................................................................................................... 9 1.4.2 Khó khăn ...................................................................................................... 10 1.4.3 Thách thức .................................................................................................... 10 1.4.4 Thời cơ ......................................................................................................... 10 1.5 Tình hình hoạt động kinh doanh của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ .............. 11 PHẦN 2:THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG TÍN DỤNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP VỪA VÀ NHỎ TẠI NHĐT&PT CHI NHÁNH PHỦ QUỲ ............................................................................................. 16 2.1 Lý luận chung về chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng thương mại .................................................................................................... 16 2.1.1 Các khái niệm ............................................................................................... 16 2.1.1.1 Khái niệm tín dụng ngân hàng ................................................................... 16 2.1.1.2 Khái niệm doanh nghiệp vừa và nhỏ .......................................................... 16 2.1.2 Vai trò của DNV&N đối với nền kinh tế ....................................................... 17 2.1.3 Vai trò của tín dụng ngân hàng đối với DNV&N .......................................... 17 2.1.4 Chất lượng tín dụng đối với DNV&N ........................................................... 18 2.1.4.1 Chất lượng tín dụng đối với DNV&N ......................................................... 18 Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 4 2.1.4.2 Các chỉ tiêu đánh giá chất lượng tín dụng đối với DNV&N của ngân hàng thương mại ............................................................................................................ 19 2.1.4.3 Các nhân tố ảnh hưởng đến chất lượng tín dụng đối với DNV&N của ngân hàng thương mại ................................................................................................... 21 2.2 Thực trạng về chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ ................................................................................................................ 23 2.2.1 Thực trạng về hoạt động tín dụng đối với DNV&N tại chi nhánh.................. 23 2.2.2. Thực trạng về chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại chi nhánh ............... 25 2.2.3 Đánh giá về chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại chi nhánh ................... 30 2.2.3.1 Kết quả đạt được........................................................................................ 30 2.2.3.2 Hạn chế ..................................................................................................... 31 2.2.3.3 Nguyên nhân .............................................................................................. 32 2.3 Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ ...................................................................................................... 35 2.3.1 Định hướng về nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ ................................................................................................ 35 2.3.2 Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ ...................................................................................................... 36 2.3.2.1. Không ngừng bồi dưỡng, nâng cao trình độ nghiệp vụ và các kiến thức tổng hợp trên các lĩnh vực khác cho cán bộ ngân hàng đặc biệt là cán bộ tín dụng ....... 37 2.3.2.2 Thiết lập một cơ chế chính sách tín dụng đối với DNV&N phù hợp với khả năng đáp ứng của ngân hàng, thoả mãn nhu cầu của khách hàng ......................... 38 2.3.2.3 Xây dựng chính sách Marketing, quảng bá rộng rãi thương hiệu ngân hàng ĐT&PT ................................................................................................................. 40 2.3.2.4 Không ngừng hoàn thiện hệ thống thông tin kinh tế phục vụ cho việc ra quyết định cấp tín dụng ......................................................................................... 42 2.3.2.5 Tăng cường kiểm tra, kiểm soát món vay ................................................... 43 2.3.2.6 Không ngừng củng cố nguồn vốn trung, dài hạn và kết hợp với Công ty cho thuê tài chính để tạo điều kiện cho các DNV&N tiếp xúc được tín dụng trung, dài hạn, mua sắm máy móc, trang thiết bị đáp ứng nhu cầu sản xuất, kinh doanh ....... 44 2.3.3 Kiến nghị ...................................................................................................... 44 2.3.3.1 Đối với cơ quan quản lý nhà nước ............................................................. 44 2.3.3.2 Đối với DNV&N ........................................................................................ 46 2.3.3.3 Đối với ngân hàng nhà nước ...................................................................... 46 2.3.3.4 Đối với NHĐT&PT Việt Nam .................................................................... 47 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 49 TÀI LIỆU THAM KHẢO Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 5 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT BIDV Ngân hàng Đầu tư và Phát triển NHTM Ngân hàng Thương Mại NHNN Ngân hàng Nhà nước NHĐT&PTVN Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam NHĐT&PT Ngân hàng Đầu tư và Phát triển QHKH Quan hệ khách hàng QLRR Quản lý rủi ro DVKH Dịch vụ khách hàng QTRR Quản trị rủi ro NQH Nợ quá hạn NH Ngân hàng DNV&N Doanh nghiệp vừa và nhỏ DNNN Doanh nghiệp nhà nước KQKD Kết quả kinh doanh Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 6 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ: Sơ đồ1.1: Mô hình tổ chức chính thức của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ .. 7 Bảng 1.1: Cơ cấu huy động vốn theo thời hạn ( Nguồn báo cáo kết quả kinh doanh của Chi nhánh .................................................................................. 11 Bảng 1.2: Bảng dư nợ tín dụng ( Nguồn báo cáo kết quả kinh doanh của Chi nhánh ) ........................................................................................................ 12 Bảng 1.3: Bảng kết quả kinh doanh ( Nguồn báo cáo kết quả kinh doanh của Chi nhánh ) ................................................................................................. 14 Bảng 2.1: Tình hình cho vay đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011) .............................. 24 Bảng 2.2: Doanh số cho vay, dư nợ đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ (Phân theo loại hình doanh nghiệp) (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011) ................................................................................... 26 Bảng 2.3: Doanh số cho vay dư nợ đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ (Phân theo thời hạn cho vay) (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011) .................................................................................................. 26 Bảng 2.4: Cơ cấu vốn đầu tư đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011) .............................. 27 Bảng 2.5: Báo cáo nợ quá hạn đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011 ) ............................. 28 Bảng 2.6: Phân loại nợ theo QĐ 493 của Ngân hàng Nhà nước ( Nguồn báo cáo phân loại nợ NHĐT&PT Phủ Quỳ thời điểm 31/12/2011 ) ................... 29 Bảng 2.7: Vòng quay vốn tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011) ....................... 29 Bảng 2.8: Lợi nhuận bình quân (Nguồn báo cáo KQKD NHĐT&PT Phủ Quỳ giai đoạn 2009-2011) ................................................................................... 29 Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 7 LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Từ một đất nước nông nghiệp lạc hậu sản xuất không đủ tiêu dùng, qua gần 23 năm đổi mới Việt Nam đã và đang từng bước vươn lên, bước đầu khẳng định được uy tín, chinh phục được mọi thị trường, chiếm lĩnh thị trường lớn, ổn định, góp phần nâng cao vị thế của mình trên chính trường quốc tế. Hiện nay với cơ chế mở cửa, các thành phần kinh tế hoạt động một cách bình đẳng theo Pháp Luật. Nhiều loại hình doanh nghiệp ra đời và phát triển mạnh mẽ. Cùng với nó là sự cạnh tranh gay gắt giữa các doanh nghiệp trong nước cũng như nước ngoài đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn luôn đổi mới công nghệ, phương pháp sản xuất, mở rộng sản xuất. Theo tình hình thực tế và dự tính trong tương lai thì nhu cầu vốn sẽ ngày càng tăng nhằm đáp ứng nhu cầu của sản xuất kinh doanh tạo ra năng lực mới, nâng cao khả năng cạnh tranh của các doanh nghiệp. Để hoạt động kinh doanh phát triển và cạnh tranh được trên thị trường các doanh nghiệp cần phải đầu tư một lượng vốn không nhỏ, mà vốn tự có của doanh nghiệp chỉ đáp ứng được một phần nhu cầu của họ. Đặc biệt là đối với loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ với lượng vốn tự có ít; với sự quan tâm của Nhà nước, ban ngành, các tổ chức kinh tế nên trong những năm qua số lượng DNV&N tăng mạnh, chiếm hơn 90% trong tổng số doanh nghiệp ở Việt Nam. Vì vậy Ngân hàng thương mại chính là nơi mà các doanh nghiệp này tìm đến để giải quyết các khâu về vốn. Tín dụng ngân hàng là một trong những hình thức sử dụng vốn đối với các doanh nghiệp nói chung và các DNV&N nói riêng. Tuy nhiên trong những năm qua, vấn đề tín dụng đối với các DNV&N gặp không ít khó khăn và tồn tại như sự an toàn, chất lượng, hiệu quả…đặc biệt là vấn đề chất lượng của các khoản tín dụng. Chất lượng tín dụng đối với DNV&N liên quan trực tiếp đến quá trình hoạt động kinh doanh của các ngân hàng. Đây là mối quan tâm hàng đầu của các ngân hàng trong đó có Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Phủ Qùy. Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Chi nhánh Phủ Quỳ chính thức trở thành chi nhánh Cấp I mới được 6 năm, nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Nghệ An, bao gồm các huyện Quỳ Hợp, Nghĩa Đàn, Quỳ Châu, Quế Phong…với hàng trăm DNV&N. NHĐT&PT Chi nhánh Phủ Quỳ đã có những định hướng cụ thể nhằm vào thị phần những khách hàng này. Qua thời gian thực tập được làm việc tại phòng quản lý rủi ro của NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ. Kết hợp giữa quá trình học tập lý thuyết ở Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 8 nhà trường và một thời gian đi vào thực tế, em quyết định chọn đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng đầu tư và phát triển chi nhánh Phủ Quỳ” làm chuyên đề thực tập tốt nghiệp. Với quá trình tìm hiểu thực tiễn của chi nhánh từ đó hiểu rõ được thực trạng tại chi nhánh để đưa ra giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại ngân hàng góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh của chi nhánh cũng như sự phát triển của Thị Xã Thái Hoà. 2. Đối tượng nghiên cứu Chuyên đề chỉ tập trung vào nghiên cứu nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại Ngân hàng ĐT&PT Chi nhánh Phủ Quỳ thuộc Ngân hàng Đầu tư & Phát triển Việt Nam. 3. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử; phương pháp thống kê, phương pháp so sánh, phân tích và tổng hợp, thu thập thông tin, số liệu thông qua sách báo, tạp chí, tài liệu liên quan đến hoạt động tín dụng, chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại chi nhánh; các trang web, sách báo liên quan đến hoạt động của ngân hàng thương mại… 4. Mục đích nghiên cứu Nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích tiến hành phân tích tình hình và đánh giá thực trạng chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ trong thời gian qua từ đó nhằm định hướng và tìm giải pháp để nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại chi nhánh, đáp ứng yêu cầu của các cấp, ban ngành có liên quan, góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh của chi nhánh và sự phát triển của khu vực. 5. Phạm vi nghiên cứu NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ.Với nguồn số liệu từ năm 2009 đến năm 2011. 6. Kết cấu của đề tài Đề tài gồm 2 phần (Ngoài Lời mở đầu, Kết luận, Phụ lục): Phần 1: Tổng quan về ngân hàng đầu tư và phát triển chi nhánh Phủ Quỳ Phần 2: Thực trạng và giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với DNV&N tại NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ. Qua báo cáo thực tập tốt nghiệp này em xin gửi lời cám ơn đến các cô chú, các anh chị Phòng Quản Lý Rủi Ro và các phòng ban khác tại NHĐT&PT chi nhánh Phủ Quỳ. Đặc biệt em xin cám ơn cô giáo Phạm Thị Mai Hương đã tận tình giúp đỡ em hoàn thành tốt báo cáo này. Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 9 PHẦN 1 TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN CHI NHÁNH PHỦ QUỲ 1.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại và các hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại 1.1.1 Khái niệm Ngân hàng thương mại Khi nền kinh tế ngày càng phát triển, đời sống còn người được nâng cao thì ngân hàng càng đóng vai trò quan trọng không thể thiếu được trong xã hội loài người. Không phải ai sinh ra đều có đầu óc kinh doanh, có khả năng sinh lãi cho đồng tiền mà mình có nên hàng triệu gia đình, cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức xã hội đều gửi tiền tại ngân hàng nhằm hưởng những khoản thu nhập vô cùng ổn định và đảm bảo an toàn. Ngân hàng không chỉ là một tổ chức thu hút tiết kiệm trong hầu hết mọi nền kinh tế. Mà bên cạnh đó, ngân hàng cũng là một tổ chức cho vay chủ yếu đối với các doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân và một phần đối với Nhà nước (thành phố, tỉnh). Ngoài ra, khi doanh nghiệp, hộ gia đình phải thanh toán cho việc mua hàng hoá, dịch vụ, họ thường sử dụng các dịch vụ của ngân hàng như séc, uỷ nhiệm chi, thẻ tín dụng... và khi họ cần những thông tin tài chính hay lập kế hoạch tài chính, họ lại đến ngân hàng để nhận những lời tư vấn. Còn đối với chính phủ, các khoản tín dụng của ngân hàng là nguồn tài chính quan trọng để đầu tư phát triển, xây dựng cơ sở hạ tầng... Hơn nữa, khi nền kinh tế có những dấu hiệu bất ổn thì ngân hàng là một trong địa chỉ thực thi các chính sách kinh tế (đặc biệt là chính sách tiền tệ) một cách hiệu quả. Với cách tiếp cận như trên, ngân hàng được xem là một tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất, đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán và thực thi nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế. Ngân hàng bao gồm rất nhiều loại, tuỳ thuộc vào sự phát triển của kinh tế nói chung và hệ thống tài chính nói riêng, dẫn đến có rất nhiều định nghĩa về ngân hàng. Ở Mỹ: Ngân hàng thương mại là một công ty kinh doanh chuyên cung cấp dịch vụ tài chính và hoạt động trong ngành công nghiệp dịch vụ tài chính. Ở Ấn Độ: Ngân hàng thương mại là cơ sở nhận các khoản ký thác để cho vay hay tài trợ các khoản đầu tư. Theo điều 20 khoản 2 và 7 luật các tổ chức tín dụng của Việt Nam ban hành ngày 12/12/1997:” Ngân hàng thương mại là một tổ chức tín dụng thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên Giải pháp nâng cao chất lượng tín dụng đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Phủ Quỳ Sinh viên : Nguyễn Khánh Linh Lớp: 49B2-TCNH Page 10 quan. Hoạt động ngân hàng là hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung chủ yếu và thường xuyên là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này để cấp tín dụng, cung cấp các dịch vụ thanh toán”. 1.1.2 Các hoạt động cơ bản của Ngân hàng thương mại 1.1.2.1 Hoạt động nhận tiền gửi Đây là hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại. Ngân hàng nhận được các khoản tiền gửi của khách hàng dưới hình thức tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các hình