Cho đến nay thị trường chứng khoán không phải là hiện tượng xa lạ đối với các nước có nền kinh tế thị trường. Để hình thành và phát triển thị trường chứng khoán có hiệu quả, một yếu tố không thể thiếu được là các chủ thể tham gia kinh doanh trên thị trường chứng khoán. Mục tiêu của việc hình thành thị trường chứng khoán là thu hút vốn đầu tư dài hạn cho việc phát triển kinh tế và tạo ra tính thanh khoản cho các loại chứng khoán. Do vậy, để thúc đẩy thị trường chứng khoán hoạt động một cách có trật tự, công bằng và hiệu quả cần phải có sự ra đời và hoạt động của các công ty chứng khoán. Điều này đặc biệt đúng với Việt Nam khi mà thị trường chứng khoán đã ra đời và hoạt động trong bối cảnh hết sức khó khăn: lượng hàng hoá còn quá ít, trình độ hiểu biết của công chúng về chứng khoán và thị trường chứng khoán còn hạn chế,…
Vì vậy, trong thời gian thực tập tại công ty chứng khoán ngân hàng đầu tư và phát triển, em đã chọn đề tài : “Giải pháp phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ngân hàng đầu tư và phát triển” nhằm vận dụng những kiến thức đã học ở trường vào thực tế.
Nội dung của luận văn được trình bày như sau:
Chương I: Tổng quan về công ty chứng khoán
Chương II: Thực trạng hoạt động của công ty chứng khoán ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam
Chương III: Giải pháp phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ngân hàng đầu tư và phát triển việt nam
76 trang |
Chia sẻ: ducpro | Lượt xem: 2013 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp phát triển hoạt động của công ty chứng khoán ngân hàng đầu tư và phát trien, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Môc lôc
lêi nãi ®Çu 3
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ c«ng ty chøng kho¸n 4
1.1 Kh¸i niÖm 4
1.1.1 M« h×nh tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n 4
1.1.2 Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i c«ng ty chøng kho¸n 5
1.1.3 H×nh thøc ph¸p lý cña c«ng ty chøng kho¸n 7
1.1.4 Vai trß 8
1.1.5 Nguyªn t¾c ho¹t ®éng 10
1.1.6 §iÒu kiÖn thµnh lËp c«ng ty chøng kho¸n 11
1.2. Ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n 13
1.2.1. Ho¹t ®éng m«i giíi vµ t vÊn 13
1.2.2. Ho¹t ®éng tù doanh vµ qu¶n lý danh môc ®Çu t 18
1.2.3. Ho¹t ®éng b¶o l·nh, ®¹i lý ph¸t hµnh 20
1.2.4. C¸c ho¹t ®éng phô trî kh¸c 24
1.3. §iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n 26
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn BSC 28
2.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. 28
2.1.1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 28
2.1.2. LÜnh vùc kinh doanh 29
2.1.3. C¬ cÊu tæ chøc 30
2.1.4. M«i trêng c¹nh tranh 30
2.1.5. Kh¸ch hµng 33
2.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng 33
2.2.1. Ho¹t ®éng m«i giíi 33
2.2.2. Ho¹t ®éng tù doanh 35
2.2.3. Ho¹t ®éng t vÊn 36
2.2.4. Qu¶n lý danh môc ®Çu t 36
2.2.5. B¶o l·nh, ®¹i lý ph¸t hµnh. 37
2.2.6. Lu ký chøng kho¸n 38
2.3. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng 38
2.3.1. KÕt qu¶ ho¹t ®éng. 38
2.3.2.Tån t¹i vµ nguyªn nh©n 47
Ch¬ng III: Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn - BSC 52
3.1. §Þnh híng cña c«ng ty chøng kho¸n trong thêi gian tíi 52
3.2. Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng 52
3.2.1. §a d¹ng vµ ph¸t triÓn ®ång bé c¸c ho¹t ®éng 52
3.2.2. X©y dùng chiÕn lîc kh¸ch hµng toµn diÖn, hîp lý 57
3.2.3. ChÝnh s¸ch ®µo t¹o vµ sö dông nguån nh©n lùc 61
3.2.4. HiÖn ®¹i hãa c¬ së vËt chÊt, ph¬ng tiÖn ho¹t ®éng kinh doanh vµ hoµn thiÖn hÖ thèng tin häc cho c«ng ty. 63
3.2.5. T¨ng cêng x©y dùng c¸c mèi quan hÖ ®èi ngo¹i 65
3.3. Mét sè kiÕn nghÞ 66
3.3.1. Hoµn thiÖn khung ph¸p lý vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n. 66
3.2.2. C«ng khai th«ng tin 69
3.3.3.Tuyªn truyÒn vµ ®µo t¹o kiÕn thøc vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n 71
3.3.4. §Èy m¹nh cæ phÇn hãa. 72
Tµi liÖu tham kh¶o 76
lêi nãi ®Çu
Cho ®Õn nay thÞ trêng chøng kho¸n kh«ng ph¶i lµ hiÖn tîng xa l¹ ®èi víi c¸c níc cã nÒn kinh tÕ thÞ trêng. §Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn thÞ trêng chøng kho¸n cã hiÖu qu¶, mét yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®îc lµ c¸c chñ thÓ tham gia kinh doanh trªn thÞ trêng chøng kho¸n. Môc tiªu cña viÖc h×nh thµnh thÞ trêng chøng kho¸n lµ thu hót vèn ®Çu t dµi h¹n cho viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ vµ t¹o ra tÝnh thanh kho¶n cho c¸c lo¹i chøng kho¸n. Do vËy, ®Ó thóc ®Èy thÞ trêng chøng kho¸n ho¹t ®éng mét c¸ch cã trËt tù, c«ng b»ng vµ hiÖu qu¶ cÇn ph¶i cã sù ra ®êi vµ ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n. §iÒu nµy ®Æc biÖt ®óng víi ViÖt Nam khi mµ thÞ trêng chøng kho¸n ®· ra ®êi vµ ho¹t ®éng trong bèi c¶nh hÕt søc khã kh¨n: lîng hµng ho¸ cßn qu¸ Ýt, tr×nh ®é hiÓu biÕt cña c«ng chóng vÒ chøng kho¸n vµ thÞ trêng chøng kho¸n cßn h¹n chÕ,…
V× vËy, trong thêi gian thùc tËp t¹i c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn, em ®· chän ®Ò tµi : “Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn” nh»m vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· häc ë trêng vµo thùc tÕ.
Néi dung cña luËn v¨n ®îc tr×nh bµy nh sau:
Ch¬ng I:
Tæng quan vÒ c«ng ty chøng kho¸n
Ch¬ng II:
Thùc tr¹ng ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn ViÖt Nam
Ch¬ng III:
Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn viÖt nam
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o Ts. TrÇn §¨ng Kh©m vµ c¸c anh chÞ phßng ph©n tÝch c«ng ty chøng kho¸n ng©n hµng ®Çu t vµ ph¸t triÓn ®· tËn t×nh chØ b¶o vµ híng dÉn em hoµn thµnh luËn v¨n nµy.
Hµ Néi, ngµy 25 th¸ng 5 n¨m 2003
Sinh viªn
Ph¹m ThÞ LÖ Thi
Ch¬ng I: Tæng quan vÒ c«ng ty chøng kho¸n
Kh¸i niÖm
M« h×nh tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n
Ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n rÊt ®a d¹ng vµ phøc t¹p, kh¸c h¼n víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ th¬ng m¹i th«ng thêng v× c«ng ty chøng kho¸n lµ mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh ®Æc biÖt. V× vËy, vÊn ®Ò x¸c ®Þnh m« h×nh tæ chøc kinh doanh cña c«ng ty chøng kho¸n còng cã nhiÒu ®Æc ®iÓm kh¸c vµ vËn dông cho c¸c khèi thÞ trêng cã møc ®é ph¸t triÓn kh¸c (thÞ trêng cæ ®iÓn, thÞ trêng míi næi, thÞ trêng c¸c níc chuyÓn ®æi). Tuy nhiªn cã thÓ kh¸i qu¸t m« h×nh tæ chøc kinh doanh cña c«ng ty chøng kho¸n theo hai nhãm sau:
M« h×nh ng©n hµng ®a n¨ng
Theo m« h×nh nµy, c¸c ng©n hµng th¬ng m¹i ho¹t ®éng víi t c¸ch lµ chñ thÓ kinh doanh chøng kho¸n, b¶o hiÓm vµ kinh doanh tiÒn tÖ. M« h×nh nµy ®îc biÓu hiÖn díi hai h×nh thøc:
Lo¹i ®a n¨ng mét phÇn: c¸c ng©n hµng muèn kinh doanh chøng kho¸n ph¶i thµnh lËp c«ng ty con ho¹t ®éng ®éc lËp. M« h×nh nµy cßn gäi lµ m« h×nh kiÓu Anh.
C¸c c«ng ty con sÏ cã ®îc sù hç trî rÊt lín tõ ng©n hµng mÑ ®Æc biÖt lµ vÒ vèn vµ nh©n sù. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty con cßn tËn dông ®îc uy tÝn, kh¸ch hµng, m¹ng líi kinh doanh, trang thiÕt bÞ kü thuËt cña ng©n hµng mÑ. §iÒu nµy rÊt quan träng ®èi víi sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty chøng kho¸n.
Lo¹i ®a n¨ng hoµn toµn: c¸c ng©n hµng ®îc phÐp trùc tiÕp kinh doanh chøng kho¸n, kinh doanh b¶o hiÓm vµ kinh doanh tiÒn tÖ còng nh c¸c dÞch vô tµi chÝnh kh¸c (m« h×nh nµy cßn gäi lµ m« h×nh kiÓu §øc).
¦u ®iÓm cña m« h×nh nµy lµ c¸c ng©n hµng cã thÓ kÕt hîp nhiÒu lÜnh vùc kinh doanh, nhê ®ã gi¶m bít rñi ro trong ho¹t ®éng kinh doanh b»ng viÖc ®a d¹ng hãa ®Çu t. Ngoµi ra, m« h×nh nµy cßn cã u ®iÓm lµ t¨ng kh¶ n¨ng chÞu ®ùng cña ng©n hµng tríc nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ trêng tµi chÝnh. MÆt kh¸c, c¸c ng©n hµng sÏ tËn dông ®îc lîi thÕ cña m×nh lµ tæ chøc kinh doanh tiÒn tÖ cã vèn lín, c¬ së vËt chÊt hiÖn ®¹i vµ hiÓu biÕt râ vÒ kh¸ch hµng còng nh c¸c doanh nghiÖp khi hä thùc hiÖn ho¹t ®éng cÊp tÝn dông vµ tµi trî dù ¸n.
Tuy nhiªn, m« h×nh nµy còng cã nh÷ng h¹n chÕ ®ã lµ do võa lµ tæ chøc tÝn dông võa lµ tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n nªn kh¶ n¨ng chuyªn m«n kh«ng s©u nh c¸c c«ng ty chøng kho¸n chuyªn doanh kh¸c. §iÒu nµy sÏ lµm cho thÞ trêng chøng kho¸n kÐm ph¸t triÓn v× c¸c ng©n hµng thêng cã xu híng b¶o thñ vµ v× lîi Ých cña c¸c ng©n hµng lµ dïng vèn huy ®éng ®îc ®Ó cho vay lÊy l·i nªn hä thÝch ho¹t ®éng cho vay h¬n lµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n nh b¶o l·nh ph¸t hµnh chøng kho¸n, t vÊn ®Çu t chøng kho¸n, qu¶n lý danh môc ®Çu t. §ång thêi, do khã t¸ch b¹ch ®îc ho¹t ®éng ng©n hµng vµ ho¹t ®éng kinh doanh chøng kho¸n, trong ®iÒu kiÖn m«i trêng ph¸p lý kh«ng lµnh m¹nh, c¸c ng©n hµng dÔ g©y nªn t×nh tr¹ng lòng ®o¹n thÞ trêng vµ khi ®ã c¸c biÕn ®éng trªn thÞ trêng chøng kho¸n sÏ t¸c ®éng m¹nh tíi kinh doanh tiÒn tÖ, g©y t¸c ®éng d©y chuyÒn vµ dÉn ®Õn khñng ho¶ng thÞ trêng tµi chÝnh. Bªn c¹nh ®ã, do kh«ng cã sù t¸ch biÖt râ rµng gi÷a c¸c nguån vèn, chøng kho¸n, vµ khi thÞ trêng chøng kho¸n biÕn ®éng theo chiÒu híng xÊu sÏ t¸c ®éng tíi c«ng chóng th«ng qua viÖc å ¹t rót tiÒn göi, lµm cho ng©n hµng mÊt kh¶ n¨ng chi tr¶. Do nh÷ng h¹n chÕ nh vËy, nªn sau khi khñng ho¶ng thÞ trêng tµi chÝnh 1929-1933, c¸c níc ®· chuyÓn sang m« h×nh chuyªn doanh, chØ cã mét sè thÞ trêng (nh §øc) vÉn cßn ¸p dông m« h×nh nµy.
M« h×nh c«ng ty chøng kho¸n chuyªn doanh
Theo m« h×nh nµy, ho¹t ®éng kinh doanh chøng kho¸n sÏ do c¸c c«ng ty ®éc lËp vµ chuyªn m«n hãa trong lÜnh vùc chøng kho¸n ®¶m tr¸ch; c¸c ng©n hµng kh«ng ®îc tham gia kinh doanh chøng kho¸n.
¦u ®iÓm cña m« h×nh nµy lµ h¹n chÕ ®îc rñi ro cho hÖ thèng ng©n hµng, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®i vµo chuyªn m«n hãa s©u trong lÜnh vùc chøng kho¸n ®Ó thóc ®Èy thÞ trêng ph¸t triÓn. M« h×nh nµy ®îc ¸p dông kh¸ phæ biÕn ë c¸c thÞ trêng Mü, NhËt, vµ c¸c thÞ trêng míi næi nh Hµn Quèc, Th¸i Lan…
Tuy nhiªn, do xu thÕ h×nh thµnh nªn c¸c tËp ®oµn tµi chÝnh khæng lå nªn ngµy nay mét sè thÞ trêng còng cho phÐp kinh doanh trªn nhiÒu lÜnh vùc tiÒn tÖ, chøng kho¸n, b¶o hiÓm, nhng ®îc tæ chøc thµnh c¸c c«ng ty mÑ, c«ng ty con vµ cã sù qu¶n lý, gi¸m s¸t chÆt chÏ vµ ho¹t ®éng t¬ng ®èi ®éc lËp víi nhau.
Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i c«ng ty chøng kho¸n
C«ng ty chøng kho¸n lµ mét tæ chøc kinh doanh chøng kho¸n, cã t c¸ch ph¸p nh©n, cã vèn riªng ho¹t ®éng theo chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ, ho¹t ®éng theo giÊy phÐp cña ñy ban chøng kho¸n Nhµ níc cÊp.
ë ViÖt Nam, theo quyÕt ®Þnh 04/1998/Q§-UBCK ngµy 13 th¸ng 10 n¨m 1998 cña UBCKNN, c«ng ty chøng kho¸n lµ c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n thµnh lËp hîp ph¸p t¹i ViÖt Nam, ®îc ñy ban chøng kho¸n nhµ níc cÊp giÊy phÐp thùc hiÖn mét hoÆc mét sè lo¹i h×nh kinh doanh chøng kho¸n.
C¸c c«ng ty chøng kho¸n thêng ®îc ph©n lo¹i theo h×nh thøc kinh doanh mµ c«ng ty tiÕn hµnh:
C«ng ty m«i giíi chøng kho¸n: Lo¹i c«ng ty nµy cßn ®îc gäi lµ c«ng ty thµnh viªn v× nã lµ mét thµnh viªn cña së giao dÞch chøng kho¸n. C«ng viÖc kinh doanh chñ yÕu cña c«ng ty m«i giíi lµ mua vµ b¸n chøng kho¸n cho kh¸ch hµng cña hä trªn së giao dÞch chøng kho¸n mµ c«ng ty ®ã lµ thµnh viªn.
C«ng ty ®Çu t ng©n hµng: Lo¹i c«ng ty nµy ph©n phèi nh÷ng chøng kho¸n míi ®îc ph¸t hµnh cho c«ng chóng qua viÖc mua chøng kho¸n do c«ng ty cæ phÇn ph¸t hµnh vµ b¸n l¹i cho c«ng chóng theo gi¸ tÝnh gép c¶ lîi nhuËn cña c«ng ty. V× vËy, c«ng ty nµy cßn gäi lµ nhµ b¶o l·nh ph¸t hµnh.
C«ng ty chøng kho¸n kh«ng tËp trung lµ c¸c c«ng ty chøng kho¸n ho¹t ®éng chñ yÕu trªn thÞ trêng OTC.
HiÖn nay nhiÒu c«ng ty chøng kho¸n cã vèn lín ®îc luËt ph¸p cho phÐp ho¹t ®éng trªn c¶ ba lÜnh vùc trªn.
C«ng ty dÞch vô ®a n¨ng: Nh÷ng c«ng ty nµy kh«ng bÞ giíi h¹n ho¹t ®éng ë mét lÜnh vùc nµo cña ngµnh c«ng nghiÖp chøng kho¸n. Ngoµi ba dÞch vô trªn, hä cßn cung cÊp cho kh¸ch hµng dÞch vô t vÊn ®Çu t chøng kho¸n, niªm yÕt chøng kho¸n trªn së giao dÞch chøng kho¸n, ñy nhiÖm c¸c giao dÞch bu«n b¸n cho kh¸ch hµng trªn thÞ trêng OTC. Sù kÕt hîp gi÷a s¶n phÈm vµ kinh nghiÖm cña c«ng ty sÏ quyÕt ®Þnh c¬ së nh÷ng dÞch vô mµ hä cã thÓ cung cÊp cho kh¸ch hµng.
C«ng ty bu«n b¸n chøng kho¸n: Lµ c«ng ty ®øng ra mua b¸n chøng kho¸n víi chi phÝ do c«ng ty tù chÞu. C«ng ty ph¶i cè g¾ng b¸n chøng kho¸n víi gi¸ cao h¬n gi¸ mua vµo. V× vËy, lo¹i c«ng ty nµy ho¹t ®éng víi t c¸ch lµ ngêi uû th¸c chø kh«ng ph¶i lµ ®¹i lý nhËn ñy th¸c.
C«ng ty bu«n b¸n chøng kho¸n kh«ng nhËn hoa hång: Lo¹i c«ng ty nµy nhËn chªnh lÖch gi¸ qua viÖc bu«n b¸n chøng kho¸n, do ®ã hä cßn ®îc gäi lµ nhµ t¹o thÞ trêng, nhÊt lµ trªn thÞ trêng giao dÞch OTC.
H×nh thøc ph¸p lý cña c«ng ty chøng kho¸n
HiÖn nay cã ba lo¹i h×nh tæ chøc c¬ b¶n cña c«ng ty chøng kho¸n, ®ã lµ c«ng ty hîp danh, c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn.
C«ng ty hîp danh:
Lµ lo¹i h×nh kinh doanh tõ hai chñ së h÷u trë lªn. Thµnh viªn tham gia vµo qu¸ tr×nh ®a ra quyÕt ®Þnh qu¶n lý vµ cã quyÒn nh©n danh c«ng ty ®Ó tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kinh doanh ®îc gäi lµ thµnh viªn hîp danh. C¸c thµnh viªn hîp danh ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm v« h¹n ®èi víi c¸c kho¶n nî cña c«ng ty, nghÜa lµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm b»ng toµn bé tµi s¶n cña m×nh. Ngîc l¹i, thµnh viªn gãp vèn kh«ng tham gia ®iÒu hµnh c«ng ty, hä chØ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n trong phÇn vèn gãp cña m×nh ®èi víi nh÷ng kho¶n nî cña c«ng ty.
Th«ng thêng kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña c«ng ty kh«ng lín, nã chØ giíi h¹n trong sè vèn mµ c¸c héi viªn cã thÓ ®ãng gãp.
C«ng ty hîp danh kh«ng ®îc phÐp ph¸t hµnh bÊt cø mét lo¹i chøng kho¸n nµo.
C«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n
Thµnh viªn cña c«ng ty chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n nî vµ c¸c nghÜa vô tµi s¶n kh¸c cña doanh nghiÖp trong ph¹m vi sè vèn ®· cam kÕt gãp vµo doanh nghiÖp.
VÒ ph¬ng diÖn huy ®éng vèn, nã ®¬n gi¶n vµ linh ho¹t h¬n so víi c«ng ty hîp danh v× nã ®îc phÐp ph¸t hµnh tr¸i phiÕu. §ång thêi vÊn ®Ò tuyÓn ®éi ngò qu¶n lý còng n¨ng ®éng h¬n, kh«ng bÞ bã hÑp trong mét sè ®èi t¸c nh c«ng ty hîp danh.
C«ng ty cæ phÇn
Lµ mét ph¸p nh©n ®éc lËp víi c¸c chñ së h÷u c«ng ty (lµ c¸c cæ ®«ng).
§¹i héi cæ ®«ng cã quyÒn bÇu héi ®ång qu¶n trÞ. Héi ®ång nµy sÏ ®Þnh ra c¸c chÝnh s¸ch cña c«ng ty vµ chØ ®Þnh gi¸m ®èc cïng c¸c chøc vô qu¶n lý kh¸c ®Ó ®iÒu hµnh c«ng ty theo c¸c s¸ch lîc kinh doanh ®· ®Ò ra.
C«ng ty cæ phÇn cã quyÒn ph¸t hµnh chøng kho¸n (cæ phiÕu vµ tr¸i phiÕu) ra c«ng chóng theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt vÒ chøng kho¸n hiÖn hµnh.
GiÊy chøng nhËn cæ phiÕu kh«ng thÓ hiÖn mãn nî cña c«ng ty mµ thÓ hiÖn quyÒn lîi cña chñ së h÷u ®èi víi c¸c tµi s¶n cña c«ng ty.
C«ng ty vÉn tån t¹i khi quyÒn së h÷u cña c«ng ty bÞ thay ®æi.
So víi hai lo¹i h×nh trªn, c«ng ty cæ phÇn cã c¸c u ®iÓm c¬ b¶n:
Nã tån t¹i liªn tôc kh«ng phô thuéc vµo viÖc thay ®æi cæ ®«ng.
Rñi ro mµ chñ së h÷u cña c«ng ty ph¶i chÞu ®îc giíi h¹n ë møc ®é nhÊt ®Þnh. NÕu c«ng ty thua lç, ph¸ s¶n, cæ ®«ng chØ chÞu thiÖt h¹i ë møc vèn ®· ®ãng gãp.
QuyÒn së h÷u ®îc chuyÓn ®æi dÔ dµng th«ng qua viÖc mua b¸n cæ phiÕu.
Ngoµi ra, ®èi víi c«ng ty chøng kho¸n, nÕu tæ chøc theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn vµ ®îc niªm yÕt t¹i së giao dÞch th× danh tiÕng cña hä ®îc c«ng chóng biÕt ®Õn nhiÒu h¬n, vµ nh vËy, ho¹t ®éng kinh doanh sÏ thuËn lîi h¬n rÊt nhiÒu.
H×nh thøc tæ chøc qu¶n lý, chÕ ®é b¸o c¸o vµ th«ng tin còng tèt h¬n hai lo¹i h×nh trªn.
Vai trß
Ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n tríc hÕt cÇn nh÷ng ngêi m«i giíi trung gian, ®ã lµ c¸c c«ng ty chøng kho¸n – mét ®Þnh chÕ tµi chÝnh trªn thÞ trêng chøng kho¸n, cã ho¹t ®éng chuyªn m«n, ®éi ngò nh©n viªn lµnh nghÒ vµ bé m¸y tæ chøc phï hîp ®Ó thùc hiÖn vai trß trung gian m«i giíi mua - b¸n chøng kho¸n, t vÊn ®Çu t vµ thùc hiÖn mét sè dÞch vô kh¸c cho c¶ ngêi ®Çu t lÉn tæ chøc ph¸t hµnh.
C«ng ty chøng kho¸n lµ t¸c nh©n quan träng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ nãi chung vµ cña thÞ trêng chøng kho¸n nãi riªng. Nhê c¸c c«ng ty chøng kho¸n mµ chøng kho¸n ®îc lu th«ng tõ nhµ ph¸t hµnh tíi ngêi ®Çu t, qua ®ã vèn ®îc huy ®éng tõ n¬i nhµn rçi ®Ó ph©n bæ vµo nh÷ng n¬i sö dông cã hiÖu qu¶.
C«ng ty chøng kho¸n cã vai trß quan träng ®èi víi nh÷ng chñ thÓ kh¸c nhau trªn thÞ trêng chøng kho¸n.
§èi víi tæ chøc ph¸t hµnh:
Môc tiªu khi tham gia thÞ trêng chøng kho¸n cña c¸c tæ chøc ph¸t hµnh lµ huy ®éng vèn th«ng qua viÖc ph¸t hµnh c¸c chøng kho¸n. V× vËy, th«ng qua ho¹t ®éng ®¹i lý ph¸t hµnh, b¶o l·nh ph¸t hµnh, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cã vai trß t¹o ra c¬ chÕ huy ®éng vèn phôc vô c¸c nhµ ph¸t hµnh.
Mét trong nh÷ng nguyªn t¾c ho¹t ®éng cña thÞ trêng chøng kho¸n lµ nguyªn t¾c trung gian. Nguyªn t¾c nµy yªu cÇu nh÷ng nhµ ph¸t hµnh kh«ng ®îc mua b¸n trùc tiÕp mµ ph¶i th«ng qua c¸c trung gian mua b¸n. C¸c c«ng ty chøng kho¸n sÏ thùc hiÖn vai trß trung gian cho c¶ ngêi ®Çu t vµ nhµ ph¸t hµnh. Vµ khi thùc hiÖn c«ng viÖc nµy, c«ng ty chøng kho¸n ®· t¹o ra c¬ chÕ huy ®éng vèn cho nÒn kinh tÕ th«ng qua thÞ trêng chøng kho¸n.
§èi víi c¸c nhµ ®Çu t:
Th«ng qua c¸c ho¹t ®éng nh m«i giíi, t vÊn ®Çu t, qu¶n lý danh môc ®Çu t, c«ng ty chøng kho¸n cã vai trß lµm gi¶m chi phÝ vµ thêi gian giao dÞch, do ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c kho¶n ®Çu t. §èi víi hµng ho¸ th«ng thêng, mua b¸n qua trung gian sÏ lµm t¨ng chi phÝ cho ngêi mua vµ ngêi b¸n. Tuy nhiªn, ®èi víi thÞ trêng chøng kho¸n, sù biÕn ®æi thêng xuyªn cña gi¸ c¶ chøng kho¸n còng nh møc ®é rñi ro cao sÏ lµm cho nh÷ng nhµ ®Çu t tèn kÐm chi phÝ, c«ng søc vµ thêi gian t×m hiÓu th«ng tin tríc khi quyÕt ®Þnh ®Çu t. Nhng th«ng qua c¸c c«ng ty chøng kho¸n, víi tr×nh ®é chuyªn m«n cao vµ uy tÝn nghÒ nghiÖp sÏ gióp c¸c nhµ ®Çu t thùc hiÖn c¸c kho¶n ®Çu t mét c¸ch cã hiÖu qu¶.
§èi víi thÞ trêng chøng kho¸n:
§èi víi thÞ trêng chøng kho¸n, c«ng ty chøng kho¸n thÓ hiÖn hai vai trß chÝnh:
Gãp phÇn t¹o lËp gi¸ c¶, ®iÒu tiÕt thÞ trêng. Gi¸ c¶ chøng kho¸n lµ do thÞ trêng quyÕt ®Þnh. Tuy nhiªn, ®Ó ®a ra møc gi¸ cuèi cïng, ngêi mua vµ ngêi b¸n ph¶i th«ng qua c¸c c«ng ty chøng kho¸n v× hä kh«ng ®îc tham gia trùc tiÕp vµo qu¸ tr×nh mua b¸n. C¸c c«ng ty chøng kho¸n lµ nh÷ng thµnh viªn cña thÞ trêng, do vËy hä còng gãp phÇn t¹o lËp gi¸ c¶ thÞ trêng th«ng qua ®Êu gi¸. Trªn thÞ trêng s¬ cÊp, c¸c c«ng ty chøng kho¸n cïng víi nhµ ph¸t hµnh ®a ra møc gi¸ ®Çu tiªn. ChÝnh v× vËy, gi¸ c¶ cña mçi lo¹i chøng kho¸n giao dÞch ®Òu cã sù tham gia ®Þnh gi¸ cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n.
C¸c c«ng ty chøng kho¸n cßn thÓ hiÖn vai trß lín h¬n khi tham gia ®iÒu tiÕt thÞ trêng. §Ó b¶o vÖ nh÷ng kho¶n ®Çu t cña kh¸ch hµng vµ b¶o vÖ lîi Ých cña chÝnh m×nh, nhiÒu c«ng ty chøng kho¸n ®· dµnh mét tû lÖ nhÊt ®Þnh c¸c giao dÞch ®Ó thùc hiÖn vai trß b×nh æn thÞ trêng.
Gãp phÇn lµm t¨ng tÝnh thanh kho¶n cña c¸c tµi s¶n tµi chÝnh. Trªn thÞ trêng cÊp 1, do thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nh b¶o l·nh ph¸t hµnh, chøng kho¸n hãa, c¸c c«ng ty chøng kho¸n ®· huy ®éng mét lîng vèn lín ®a vµo s¶n xuÊt kinh doanh cho nhµ ph¸t hµnh. Trªn thÞ trêng cÊp 2, do thùc hiÖn c¸c giao dÞch mua vµ b¸n c¸c c«ng ty chøng kho¸n gióp ngêi ®Çu t chuyÓn ®æi chøng kho¸n thµnh tiÒn mÆt mét c¸ch Ýt thiÖt h¹i nhÊt vµ ngîc l¹i. Nh÷ng ho¹t ®éng ®ã cã thÓ lµm t¨ng tÝnh thanh kho¶n cña nh÷ng tµi s¶n tµi chÝnh.
§èi víi c¬ quan qu¶n lý thÞ trêng:
C«ng ty chøng kho¸n cã vai trß cung cÊp th«ng tin vÒ thÞ trêng chøng kho¸n cho c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ trêng. C¸c c«ng ty chøng kho¸n thùc hiÖn ®îc vai trß nµy bëi v× hä võa lµ ngêi b¶o l·nh ph¸t hµnh cho c¸c chøng kho¸n míi, võa lµ trung gian mua b¸n chøng kho¸n vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch trªn thÞ trêng. Mét trong nh÷ng yªu cÇu cña thÞ trêng chøng kho¸n lµ c¸c th«ng tin cÇn ph¶i ®îc c«ng khai hãa díi sù gi¸m s¸t cña c¬ quan qu¶n lý thÞ trêng. ViÖc cung cÊp th«ng tin võa lµ quy ®Þnh cña hÖ thèng luËt ph¸p, võa lµ nguyªn t¾c nghÒ nghiÖp cña c¸c c«ng ty chøng kho¸n v× c«ng ty chøng kho¸n cÇn ph¶i minh b¹ch vµ c«ng khai trong ho¹t ®éng. C¸c th«ng tin c«ng ty chøng kho¸n cã thÓ cung cÊp bao gåm th«ng tin vÒ c¸c giao dÞch mua, b¸n trªn thÞ trêng, th«ng tin vÒ c¸c cæ phiÕu, tr¸i phiÕu vµ tæ chøc ph¸t hµnh, th«ng tin vÒ c¸c nhµ ®Çu t… Nhê c¸c th«ng tin nµy, c¸c c¬ quan qu¶n lý thÞ trêng cã thÓ kiÓm so¸t vµ chèng c¸c hiÖn tîng thao tóng, lòng ®o¹n, bãp mÐo thÞ trêng.
Tãm l¹i, c«ng ty chøng kho¸n lµ mét tæ chøc chuyªn nghiÖp trªn thÞ trêng chøng kho¸n, cã vai trß cÇn thiÕt vµ quan träng ®èi víi thÞ trêng chøng kho¸n nãi chung. Nh÷ng vai trß nµy ®îc thÓ hiÖn th«ng qua c¸c ho¹t ®éng cña c«ng ty chøng kho¸n.
Nguyªn t¾c ho¹t ®éng
C«ng ty chøng kho¸n ho¹t ®éng theo hai nguyªn t¾c c¬ b¶n ®ã lµ nhãm nguyªn t¾c ®¹o ®øc vµ nhãm nguyªn t¾c tµi chÝnh
Nhãm nguyªn t¾c ®¹o ®øc:
- C«ng ty chøng kho¸n ph¶i ®¶m b¶o giao dÞch trung thùc vµ c«ng b»ng v× lîi Ých cña kh¸ch hµng
- Kinh doanh cã kü n¨ng, tËn tôy, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm
- ¦u tiªn thùc hiÖn lÖnh cña kh¸ch hµng tríc khi thùc hiÖn lÖnh cña c«ng ty
- Cã nghÜa vô b¶o mËt cho kh¸ch hµng, kh«ng ®îc tiÕt lé c¸c th«ng tin vÒ tµi kho¶n kh¸ch hµng khi cha ®îc kh¸ch hµng ®ång ý b»ng v¨n b¶n trõ khi cã yªu cÇu cña c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc
- C«ng ty chøng kho¸n khi thùc hiÖn ho¹t ®éng t vÊn ph¶i cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ cho kh¸ch hµng vµ gi¶i thÝch râ rµng vÒ c¸c rñi ro mµ kh¸ch hµng cã thÓ ph¶i g¸nh chÞu, ®ång thêi hä kh«ng ®îc kh¼ng ®Þnh vÒ lîi nhuËn c¸c kho¶n ®Çu t mµ hä t vÊn
- C«ng ty chøng kho¸n kh«ng ®îc phÐp nhËn bÊt cø kho¶n thï lao nµo ngoµi c¸c kho¶n thï lao th«ng thêng cho dÞch vô t vÊn cña m×nh
- ë nhiÒu níc, c¸c c«ng ty chøng kho¸n ph¶i ®ãng gãp tiÒn vµo quü b¶o vÖ nhµ ®Çu t chøng kho¸n ®Ó b¶o vÖ lîi Ých kh¸ch hµng trong trêng hîp c«ng ty chøng kho¸n mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n
- Nghiªm cÊm thùc hiÖn c¸c giao dÞch néi gi¸n, c¸c c«ng ty chøng kho¸n kh«ng ®îc phÐp sö dông c¸c th«ng tin néi bé ®Ó mua b¸n chøng kho¸n cho chÝnh m×nh, g©y thiÖt h¹i ®Õn lîi Ých cña kh¸ch hµng
- C¸c c«ng ty chøng kho¸n kh«ng ®îc tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng cã thÓ lµm cho kh¸ch hµng vµ c«ng chóng hiÓu lÇm vÒ gi¸ c¶, gi¸ trÞ vµ b¶n chÊt cña chøng kho¸n hoÆc c¸c ho¹t ®éng kh¸c g©y thiÖt h¹i cho kh¸ch hµng
Nhãm nguyªn t¾c tµi chÝnh
- §¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ vèn, c¬ cÊu vèn vµ nguyªn t¾c h¹ch to¸n, b¸o c¸o theo quy ®Þnh cña UBCK Nhµ níc. §¶m b¶o nguån tµi chÝnh trong cam kÕt kinh doanh chøng kho¸n ví