Đề tài Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự nhằm nâng cao hiệu quả xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp

BỘ TƯ PHÁP TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT HÀ NỘI ************* ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CẤP TRƯỜNG HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT TỐ TỤNG HÌNH SỰ NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ XÉT XỬ THEO TINH THẦN CẢI CÁCH TƯ PHÁP MÃ SỐ: LH - 08 - 09/ ĐHL Chủ nhiệm đề tài: TS. Hoàng Thị Minh Sơn Trường Đại học Luật Hà Nội Hà Nội, 01/ 2009 DANH SÁCH CỘNG TÁC VIÊN THAM GIA ĐỀ TÀI 1. TS. Hoàng Thị Minh Sơn Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 03 2. Ts. Nguyễn Đức Mai Toà án Quân sự Trung ương Chuyên đề 11 3. Th.S. Nguyễn Mai Bộ Toà án Quân sự Trung ương Chuyên đề 02, chuyên đề 10 4. TS. Phan Thị Thanh Mai Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 8 5. Th.S. Vũ Gia Lâm Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 01, chuyên đề 7 6. Th.S. Mai Thanh Hiếu Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 9 7. Th.S. Nguyễn Hải Ninh Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 04 8. Th.S Đỗ Thị Phượng Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 05 9. Th.S. Nguyễn Ngọc Khanh Trường ĐH Luật Hà Nội Chuyên đề 6 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT BLHS : Bộ luật hình sự BLTTHS : Bộ luật tố tụng hình sự ĐTV : Điều tra viên ĐDHP : Đại diện hợp pháp XHCN : Xã hội chủ nghĩa HĐXX : Hội đồng xét xử HLPL : Hiệu lực pháp luật KSV : Kiểm sát viên TAND : Tòa án nhân dân HĐTP : Hội đồng thẩm phán TANDTC : Tòa án nhân dân tối cao TAQS : Tòa án quân sự TAQSTƯ : Tòa án quân sự trung ương TTHS : Tố tụng hình sự VKS : Viện kiểm sát VKSND : Viện kiểm sát nhân dân VKSNDTC : Viện kiểm sát nhân dân tối cao MỤC LỤC Trang PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU 3 PHẦN THỨ HAI: BÁO CÁO TỔNG THUẬT VỀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 8 PHẦN THỨ BA: CÁC CHUYÊN ĐỀ 57 1. Thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 57 2. Giới hạn của việc xét xử sơ thẩm 76 3. Một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự về chuẩn bị xét xử sơ thẩm và hướng hoàn thiện 87 4. Đổi mới thủ tục phiên toà sơ thẩm hình sự 103 5. Nâng cao hiệu quả tranh tụng tại phiên toà xét xử sơ thẩm hình sự 119 6. Một số vấn đề về đảm bảo quyền bào chữa của bị cáo trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 133 7. Kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm 146 8. Hoàn thiện quy định pháp luật về thủ tục phiên toà phúc thẩm vụ án hình sự 158 9. Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự về thẩm quyền của Toà án cấp phúc thẩm 173 10. Áp dụng, thay đổi huỷ bỏ biện pháp ngăn chặn trong giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm vụ án hình sự 187 11 Thực tiễn xét xử của các Toà án quân sự và một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả xét xử của Toà án quân sự 202 PHẦN THỨ NHẤT MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài: Quán triệt Nghị quyết 48 - NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ Chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 trong đó nhấn mạnh: “Đổi mới việc tổ chức phiên toà xét xử”, đồng thời “coi xét xử là hoạt động trong tâm của hoạt động tư pháp”, những quy định về thủ tục xét xử trong BLTTHS cần được sửa đổi, bổ sung một cách toàn diện. Theo quy định của BLTTHS hiện hành, quá trình giải quyết vụ án hình sự trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, trong đó giai đoạn xét xử được coi là giai đoạn có tính quyết định. Điều 9 BLTTHS quy định “ Không ai bị coi là có tội và phải chịu hình phạt khi chưa có bản án kết tội của Toà án đã có hiệu lực pháp luật”. Ở nước ta, để đảm bảo việc xét xử được chính xác, khách quan, luật tố tụng hình sự quy định Toà án thực hiện nguyên tắc hai cấp xét xử, các cấp xét xử hiện nay là cấp sơ thẩm và cấp phúc thẩm. Để thực hiện nguyên tắc hai cấp xét xử, luật TTHS quy định hai thủ tục xét xử là: thủ tục xét xử sơ thẩm và thủ tục xét xử phúc thẩm. Thực tiễn xét xử trong một số năm vừa qua cho thấy mặc dù số lượng án hình sự hàng năm không giảm nhưng Toà án các cấp đã thực hiện tương đối tốt các quy định pháp luật TTHS trong xét xử tại cấp sơ thẩm và cấp phúc thẩm. Tuy nhiên, hiệu quả công tác xét xử vẫn chưa thật sự được nâng cao, chưa đáp ứng được yêu cầu của công cuộc cải cách tư pháp. Thực tiễn vẫn xảy ra tình trạng án để quá hạn, án xử sai và còn không ít trường hợp xử oan người không phạm tội, gây bất bình trong nhân dân, bức xúc trong dư luận, làm giảm uy tín của các cơ quan tư pháp, ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả giáo dục ý thức pháp luật và đấu tranh phòng chống tội phạm. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến những tồn tại nói trên, trong đó có nguyên nhân rất quan trọng là những hạn chế, bất cập trong quy định của pháp luật TTHS. Trong giai đoạn hiện tại, cùng với việc tiếp tục đẩy nhanh quá trình cải cách kinh tế và cải cách nền hành chính quốc gia, công cuộc cải cách tư pháp cũng đang được Đảng và Nhà nước tích cực triển khai, coi đây như là khâu đột phá quan trọng, thúc đẩy quá trình xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Điều này đã thể hiện rõ nét trong các Nghị quyết của Đảng như: Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 02/6/2005 của Bộ chính trị về chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020 là: “Xây dựng và hoàn thiện pháp luật về tổ chức và hoạt động của các cơ quan tư pháp phù hợp với mục tiêu, định hướng của chiến lược cải cách tư pháp”; Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 24/5/2005 của Bộ chính trị về chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020 là: “Coi trọng việc hoàn thiện chính sách hình sự và thủ tục tố tụng tư pháp…”. Trước những yêu cầu của thực tiễn, việc nghiên cứu các quy định của pháp luật TTHS nói chung và các chế định của BLTTHS nói riêng về xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, đánh giá thực tiễn xét xử nhằm làm sáng tỏ về lý luận cũng như thực tiễn, tìm ra những hạn chế vướng mắc trong quy định pháp luật và thực tiễn thi hành pháp luật trong xét xử các vụ án hình sự, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả công tác xét xử các vụ án hình sự theo tinh thần cải cách tư pháp là hết sức cần thiết và cấp bách. 2. Tình hình nghiên cứu: Từ khi BLTTHS năm 2003 có hiệu lực thi hành đến nay đã có nhiều công trình nghiên cứu về xét xử trong TTHS của các nhà nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Gần đây cũng có một số tác giả nghiên cứu về hoạt động xét xử nhưng ở những góc độ khác nhau, ví dụ: tác giả Phan Thị Thanh Mai với luận án Tiến sĩ luật học đề tài "Giám đốc thẩm trong TTHSViệt Nam" (bảo vệ tháng 5/2007) có đề cập tới việc tổ chức Tòa án để xét xử sơ thẩm và phúc thẩm có hiệu quả và chất lượng, hạn chế tình trạng vi phạm nghiêm trọng pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án nhằm hạn chế lượng đơn từ, khiếu nại đề nghị giám đốc thẩm và hạn chế số lượng án bị kháng nghị giám đốc thẩm; Tác giả Vũ Gia Lâm với một số bài viết đăng trên các tạp chí chuyên ngành như: “Hoàn thiện một số quy định về xét xử sơ thẩm hình sự nhằm thực hiện có hiệu quả nguyên tắc hai cấp xét xử”(Tạp chí Tòa án nhân dân số 18/2006); “Hoàn thiện một số quy định về xét xử phúc thẩm hình sự nhằm thực hiện có hiệu quả nguyên tắc hai cấp xét xử” (Tạp chí TAND số 23/2006) đều ít nhiều đề cập đến các quy định pháp luật TTHS hiện hành về thủ tục xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, thực trạng áp dụng trong xét xử, những vướng mắc, bất cập và hướng hoàn thiện. Ở một số bài viết khác như: "Một số vấn đề về việc giao bản án của Tòa án cấp sơ thẩm theo luật tố tụng hình sự", của tác giả Trần Văn Độ đăng trên Tạp chí TAND, số 8 tháng 4/2007, trong đó với việc xác định rõ đối tượng và hình thức giao bản án, những hạn chế trong quy định của BLTTHS về việc giao bản án, đã làm rõ ý nghĩa pháp lý và ý nghĩa chính trị xã hội của việc giao bản án của Tòa án cấp sơ thẩm dưới góc độ bảo đảm nguyên tắc hai cấp xét xử. Ngoài ra còn một số tác giả khác như Trần Công Phàn với bài "Tiếp tục hoàn thiện các quy định của BLTTHS về xét xử phúc thẩm", tác giả Hồ Đức Anh với bài "Hoàn thiện các quy định của BLTTHS năm 2003 về phạm vi tranh luận và chủ thể tranh luận tại phiên tòa sơ thẩm"; tác giả Vũ Thành Long với bài "Về thẩm quyền của Tòa án cấp phúc thẩm quy định tại khoản 3 Điều 249 BLTTHS " đăng trên Tạp chí Kiểm sát, số 20 tháng 10/2007 (số chuyên đề về hoàn thiện các quy định của BLTTHS theo định hướng cải cách tư pháp) và rất nhiều bài viết khác đăng trên các tạp chí chuyên ngành. Nhìn chung, nội dung các bài viết này chủ yếu là nghiên cứu các vấn đề có liên quan đến xét xử theo các thủ tục sơ thẩm, phúc thẩm như vấn đề hoàn thiện pháp luật về thủ tục xét xử sơ thẩm, phúc thẩm theo hướng cải cách tư pháp được đề ra trong các nghị quyết của Đảng. Tuy nhiên hầu hết các công trình nghiên cứu mới chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu một cách đơn thuần và riêng lẻ các quy định pháp luật thực định và thực tiễn áp dụng pháp luật về từng giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm hoặc xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục giám đốc, tái thẩm, Ví dụ: nghiên cứu về thẩm quyền xét xử của Toà án, thủ tục xét xử sơ thẩm; thủ tục xét xử phúc thẩm; thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm; quyền hạn của Toà án cấp phúc thẩm…. mà chưa đi sâu nghiên cứu một cách có hệ thống và toàn diện các chế định về xét xử và các chế định khác có liên quan trong tố tụng hình sự trong mối liên hệ chặt chẽ và thống nhất với nhau cũng như việc áp dụng các chế định này trong thực tiễn trên tinh thần của chiến lược cải cách tư pháp. Vì vậy nhóm nghiên cứu cho rằng việc lựa chọn đề tài: “Hoàn thiện pháp luật TTHS nhằm nâng cao hiệu quả xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp” để nghiên cứu dưới góc độ một đề tài khoa học cấp trường trong thời điểm hiện nay là rất cấp thiết và vẫn có tính thời sự. 3. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài được thực hiện trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác- Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng và Nhà nước ta về cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Các phương pháp chủ yếu được sử dụng để nghiên cứu đề tài là: phương pháp phân tích, tổng hợp, đối chiếu, so sánh; phương pháp tổng kết lịch sử; phương pháp thống kê hình sự v.v… 4. Mục đích và phạm vi nghiên cứu nghiên cứu của đề tài: Nghiên cứu đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác xét xử trong TTHS theo tinh thần cải cách tư pháp, trong đó chủ yếu tập trung vào các giải pháp hoàn thiện quy định của pháp luật TTHS về các chế định xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm các vụ án hình sự. - Nghiên cứu các quy định pháp luật về xét xử sơ thẩm, xét xử phúc thẩm và thực tiễn thi hành các quy định này trong xét xử trong mối quan hệ với các yêu cầu của cải cách tư pháp; - Đánh giá thực trạng các quy định pháp luật về xét xử và thực tiễn áp dụng các quy định này trong hoạt động xét xử tại cấp sơ thẩm và cấp phúc thẩm, xác định nguyên nhân của những hạn chế và vướng mắc khi áp dụng các quy định pháp luật trong xét xử; - Nghiên cứu đề xuất các giải pháp có cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm nâng cao hiệu quả công tác xét xử trong tố tụng hình sự theo tinh thần cải cách tư pháp trong giai đoạn trước mắt cũng như lâu dài. 5. Những đóng góp của đề tài: Nhìn nhận một cách tổng quát trên phương diện nghiên cứu khoa học, đề tài có những đóng góp cơ bản sau: - Đề tài đã góp phần đáng kể trong việc phân tích, đối chiếu các chuẩn mực về hoạt động xét xử của hai giai đoạn xét xử sơ thẩm và phúc thẩm trong luật TTHS Việt Nam trên các phương diện lập pháp và thi hành pháp luật, có đối chiếu, so sánh với các quy định pháp luật của một số quốc gia trên thế giới có liên quan đến nội dung nghiên cứu của đề tài. - Đánh giá được thực trạng xét xử các vụ án hình sự, việc áp dụng pháp luật có liên quan đến xét xử sơ thẩm, phúc thẩm… từ đó đưa ra những giải pháp cho từng nhóm vấn đề nhằm nâng cao hiệu quả xét xử các vụ án hình sự trong bối cảnh cải cách tư pháp. - Đề tài đã chỉ ra được nhiều bất cập trong quy định của pháp luật TTHS về thẩm quyền xét xử, giới hạn xét xử, thủ tục tố tụng tại phiên toà sơ thẩm, phúc thẩm, quyền hạn của Toà án phúc thẩm …trên cơ sở đó đề xuất những ý kiến sửa đổi, bổ sung những quy định của BLTTHS hiện hành về các quy định này. Với những kết quả nghiên cứu nói trên, đề tài có thể được sử dụng như là một tài liệu tham khảo có giá trị cho giảng viên và sinh viên tại các trường đào tạo pháp luật cũng như các nhà nghiên cứu lý luận và hoạt động thực tiễn. 6. Kết cấu của đề tài: Đề tài có các chuyên đề nghiên cứu sau: 1. Thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 2. Giới hạn của việc xét xử sơ thẩm. 3. Một số quy định của BLTTHS về chuẩn bị xét xử sơ thẩm và hướng hoàn thiện 4. Đổi mới thủ tục phiên toà sơ thẩm hình sự 5. Nâng cao hiệu quả tranh tụng tại phiên toà xét xử sơ thẩm hình sự 6. Một số vấn đề về đảm bảo quyền bào chữa của bị cáo trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự 7. Kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm 8. Hoàn thiện quy định pháp luật về thủ tục phiên toà xét xử phúc thẩm hình sự 9. Hoàn thiện pháp luật TTHS về thẩm quyền của Toà án cấp phúc thẩm 10. Áp dụng, thay đổi huỷ bỏ biện pháp ngăn chặn trong giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm vụ án hình sự 11. Thực tiễn xét xử của các Toà án quân sự và một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả xét xử của Toà án quân sự. PHẦN THỨ HAI BÁO CÁO TỔNG THUẬT VỀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI Đề tài “Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự nhằm nâng cao hiệu quả xét xử theo tinh thần cải cách tư pháp” được nghiên cứu với các chuyên đề sau: * Thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự * Giới hạn của việc xét xử sơ thẩm * Một số quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự về chuẩn bị xét xử sơ thẩm và hướng hoàn thiện * Đổi mới thủ tục phiên toà sơ thẩm hình sự * Nâng cao hiệu quả tranh tụng tại phiên toà xét xử sơ thẩm hình sự * Một số vấn đề về đảm bảo quyền bào chữa của bị cáo trong giai đoạn xét xử sơ thẩm vụ án hình sự * Kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm * Hoàn thiện quy định pháp luật về thủ tục phiên toà xét xử phúc thẩm hình sự * Hoàn thiện pháp luật tố tụng hình sự về thẩm quyền của Toà án cấp phúc thẩm * Áp dụng, thay đổi huỷ bỏ biện pháp ngăn chặn trong giai đoạn xét xử sơ thẩm, phúc thẩm vụ án hình sự * Thực tiễn xét xử của các Toà án quân sự và một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả xét xử của Toà án quân sự Sau thời gian nghiên cứu theo mười nội dung của các chuyên đề liên quan đến xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, các tác giả của nhóm nghiên cứu đã thu được những kết quả sau: 1. Về thẩm quyền xét xử sơ thẩm vụ án hình sự, các tác giả của nhóm nghiên cứu thống nhất quan điểm là: Nghiên cứu về thẩm quyền xét xử sơ thẩm của toà án có ý nghĩa rất quan trọng đối với việc tổ chức hệ thống các cơ quan tiến hành tố tụng để thực hiện các hoạt động tố tụng nhằm giải quyết vụ án khách quan toàn diện và đầy đủ, theo đúng tinh thần của nguyên tắc hai cấp xét xử hiện nay. Nghiên cứu về thẩm quyền xét xử sơ thẩm của toà án các cấp theo quy định của pháp luật TTHS Việt Nam nhóm tác giả rút ra kết luận: - Luật TTHS Việt Nam dựa vào một số dấu hiệu nhất định của vụ án hình sự để phân định thẩm quyền xét xử sơ thẩm cho các cấp Toà án. Đó là các dấu hiệu về tính chất nghiêm trọng, phức tạp của tội phạm (loại tội phạm), nơi tội phạm được thực hiện và người thực hiện tội phạm, cá biệt như ở Việt Nam còn căn cứ vào hành vi phạm tội gây thiệt hại cho lĩnh vực quản lý nhà nước nào để xác định thẩm quyền xét xử sơ thẩm giữa TAND và TAQS trong một số trường hợp nhất định. Dựa trên ba tiêu chí đã xác định trên, pháp luật tố tụng hình sự hiện hành Việt Nam phân định các loại thẩm quyền xét xử sau: Thẩm quyền xét xử theo sự việc: là loại thẩm quyền được phân định giữa Tòa án cấp huyện và Toà án cấp tỉnh; thẩm quyền xét xử sơ thẩm theo đối tượng: là loại thẩm quyền được phân định giữa Toà án nhân dân và Toà án quân sự; thẩm quyền xét xử theo lãnh thổ: là loại thẩm quyền được phân định cho các Toà án tại các địa bàn quản hạt khác nhau căn cứ vào nơi tội phạm được thực hiện hoặc nơi kết thúc việc điều tra. Việc phân định các loại thẩm quyền xét xử dựa theo các tiêu chí nêu trên là phù hợp với trình độ tổ chức và chuyên môn của Toà án trong thời điểm BLTTHS được ban hành và có hiệu lực. - Thực tiễn xét xử trong những năm gần đây cho thấy, mặc dù số lượng vụ án phải thụ lý xét xử ở cấp sơ thẩm ngày càng tăng nhưng tốc độ giải quyết tại cấp xét xử này đã nhanh chóng hơn, lượng án tồn đọng ngày càng hạn chế. Đặc biệt, chất lượng xét xử ngày càng được nâng cao so với thời gian trước, số lượng các vụ án mà bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo, kháng nghị có chiều hướng giảm so với trước đây. Nhờ chất lượng xét xử sơ thẩm ngày càng đảm bảo nên lượng án bị xét xử phúc thẩm theo hướng không chấp nhận kháng cáo, kháng nghị chiếm tỷ lệ cao so với số lượng án bị sửa, bị hủy. Lượng án tồn đọng tại TAND cấp huyện và cấp tỉnh hàng năm nhìn chung có xu hướng ngày càng giảm (tính trung bình từ năm 2002 đến năm 2007 lượng án sơ thẩm tồn đọng ở TAND cấp huyện và cấp tỉnh vào khoảng trên dưới 2% lượng án đã thụ lý). Số lượng án sơ thẩm bị huỷ để điều tra lại hoặc xét xử lại chiếm một tỷ lệ không đáng kể. Theo nhóm nghiên cứu thì thẩm quyền xét xử sơ thẩm theo sự việc của Toà án các cấp hiện nay quy định tại Điều 170 BLTTHS, về cơ bản là phù hợp và đã được chứng minh cụ thể qua thực tiễn xét xử trong thời gian qua. Tuy nhiên, quá trình áp dụng đã cho thấy có một số bất cập: Thứ nhất: Bộ luật TTHS hạn chế quá nhiều trường hợp vụ án hình sự về tội phạm ít nghiêm trọng, tội phạm nghiêm trọng và tội phạm rất nghiêm trọng mà Toà án cấp huyện không được xét xử tại điểm c khoản 1 Điều 170 (21 tội phạm cụ thể). Trước đây năng lực tổ chức và trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của cán bộ các cơ quan tiến hành tố tụng ở cấp huyện còn nhiều hạn chế, cơ sở vật chất, phương tiện hoạt động còn thiếu thốn, nên quy định như vậy là phù hợp. Tuy nhiện, hiện nay năng lực thực tế của các cơ quan tiến hành tố tụng nói chung và cơ quan tiến hành tố tụng ở cấp huyện nói riêng đã được nâng cao rất nhiều so với thời điểm BLTTHS có hiệu lực thi hành. Vì vậy, chúng tôi cho rằng đối với các tội xâm phạm an ninh quốc gia quy định tại Chương 11 là các tội phạm liên quan đến sự vững mạnh cũng như sự tồn vong của Nhà nước của chế độ và việc xử lý các tội phạm này đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan tiến hành tố tụng và các cơ quan hữu quan khác, đồng thời trong một số trường hợp cần đảm bảo bí mật nhà nước; các tội phá hoại hoà bình, chống loài người và tội phạm chiến tranh quy định tại chương 24 BLHS là các tội phạm chưa từng được khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử ở Việt Nam kể từ khi quy định các tội phạm này tại BLHS năm 1985 nên chưa có sự khảo nghiệm trong thực tế, hơn nữa các tội phạm này ít nhiều đều có liên quan đến các mối quan hệ và luật pháp quốc tế vì vậy chúng thuộc phạm vi quốc gia, nên không thể giao cho cấp huyện giải quyết được. Do vậy, quy định các tội phạm này không thuộc thẩm quyền xét xử của Toà án cấp huyện là hoàn toàn phù hợp. Đối với các tội phạm quy định tại điểm c khoản 1 Điều 170 BLTTHS, trong thời điểm hiện tại, các Toà án cấp huyện đã có khả năng xét xử hầu hết các tội phạm này, vì vậy chỉ nên quy định Toà án cấp huyện không được xét xử một số tội phạm quy định tại 9 điều luật sau thay vì 21 Điều như hiện nay: Điều 172 tội vi phạm các quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên; Điều 216 tội vi phạm các quy định về điều khiển tàu bay; Điều 217 tội cản trở giao thông đường không; Điều 218 tội đưa vào sử dụng phương tiện giao thông đường không không đảm bảo an toàn; Điều 219 tội điều động hoặc giao cho người không đủ điều kiện điều khiển các phương tiện giao thông đường không; Điều 221 tội chiểm đoạt tàu bay, tàu thuỷ; Điều 222 tội điều khiển tàu bay vi phạm các quy định vể hàng không của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Điều 223 tội điều khiển phương tiện hàng hải vi phạm các quy định về hàng hải của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Điều 263 tội cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội mua bán, chiếm đoạt hoặc tiêu huỷ tài liệu bí mật nhà nước. Thứ hai: Về thẩm quyền xét xử sơ thẩm của TAND cấp tỉnh và TAQS cấp Quân khu, chúng tôi hoàn toàn đồng ý với quy định hiện nay của BLTTHS về việc TAND cấp tỉnh và TAQS Quân khu xét xử những vụ án không thuộc thẩm quyền xét xử của TAND cấp huyện và TAQS khu vực. Tuy nhiên, quy định việc TAND cấp tỉnh và TAQS cấp Quân khu có thể lấy vụ án thuộc thẩm quyền của Toà án cấp dưới lên để xét xử như hiện nay là chưa hợp lý, vì nếu quy định một cách chung chung như vậy dễ dẫn đến sự tuỳ tiện trong áp dụng và tron