Đề tài Hướng dẫn học sinh phương pháp giải bài tập Vật lí trung học cơ sở
1.Lý do chọn đề tài : Trong việc nâng cao chất lượng giáo dụng noi chung và chất lượng bộ môn nói riêng. Việc cải tiến phương pháp dạy học nói chung là một nhân tố quan trọng, bên cạnh việc bồi dưỡng kiến thức chuyên môn, việc phát huy tính tích cực của học sinh có ý nghĩa hết sức quan trọng. Bởi vì xét cho cùng việc giáo dục phải được tiến hành trên cơ sở tự nhận thức, tự hành động, việc khơi dậy việc phát triển ý thức năng lực tư duy, bồi dưỡng phương pháp tự học là con đường phát triển tối ưu của giáo dục. Cũng như học tập các bộ môn khác, học Vật lí lại càng cần phát triển tư duy, năng lực tích cực của học sinh để không chỉ biết mà còn phải hiểu để giải thích hiện tượng Vật lí cũng như áp dụng kiến thức và kĩ năng vào các hoạt động trong cuộc sống gia đình và cộng đồng. Trong khuôn khổ nhà trường phổ thông, bài tập vật lý là những vấn đề không quá phức tạp, có thể giải quyết nhờ những suy luận logic, bằng tính toán và thí nghiệm dựa trên cơ sở các quy tắc Vật lí, phương pháp Vật lý đã quy định trong chương trình học. Trong quá trình dạy học môn vật lý, việc giải bài tập vật lý có tầm quan trọng đặc biệt giúp củng cố đào sâu mở rộng kiến thức cơ bản của bài giảng, xây dựng củng cố kĩ năng kĩ xảo vận dụng kiến thức vào thực tiễn, là biện pháp quý báu để phát triển năng lực tư duy của học sinh, có tác dụng sâu sắc về mặt giáo dục tư tưởng, đạo đức lớn. Hiện nay để việc thực hiện tốt chương trình sách giáo khoa mới và dạy học theo phương pháp đổi mới có hiệu quả thì việc hướng dẫn học sinh biết phân loại, nắm vững phương pháp và làm tốt các bài tập trong chương trình sách giáo khoa đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện thành công công tác dạy học theo phương pháp đổi mới. Vì thế trong việc giải bài tập Vật lí mục đích cuối cùng không phải chỉ tìm ra đáp số, tuy điều này quan trọng và cần thiết, mục đích chính của việc giải là ở chỗ người làm bài tập hiểu được sâu sắc hơn các khái niệm, định luật Vật lí, Vận dụng chúng vào những vấn đề thực tế trong cuộc sống, trong lao động. Qua thực tế giảng dạy vật lí ở trương THCS nối chung bộ Môn Vật lí 8, 9 nói riêng, tôi nhận thấy học sinh còn gặp rất nhiều khó khăn trong khi giải các bài tập Vật lí, điều này ít nhiều ảnh hưởng đến chất lượng dạy và học. Vừa qua cùng với sự đổi mới phương pháp nói chung của nghành, đồng thời bản thân cũng tự kiểm tra, tổng kết tình hình dạy học vật lí, cùng với việc tiếp thu các chuyên đề, thấy được tác dụng giáo dưỡng và giáo dục rất lớn với học sinh khi giải bài tập Vật lí. Từ đó vận dụng vào quá trình giảng dạy, tôi thấy có hiệu quả hơn so với trước đây, chất lượng học sinh được nâng cao hơn. Xuất phát từ những lí do trên, tôi quyết định chọn đề tài: “Hướng dẫn học sinh phương pháp giải bài tập Vật lí – THCS” nhằm giúp học sinh nắm chắc được kiến thức cơ bản, mở rộng, hiểu sâu kiến thức và vận dụng vào thực tế. Từ đó nâng cao chất lượng bộ môn. 2. Mục đích nghiên cứu Hình thành cho học sinh một cách tổng quan về phương pháp giảI một bài tập vật lí, từ đó các em có thể vận dụng một cách thành thạo và linh hoạt trong việc giảI các bài tập, nâng cao hiệu quả của bài tập, giúp các em năm vững kiến thức trong quá trình học tập.