Đề tài Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty cổ phần thương mại dịch vụ Tân Yên – tỉnh Bắc Giang
Lao động với tư cách là hoạt động chân tay và trí óc của con người, sử dụng các tư liệu nhằm tác động, biến đổi các đối tượng lao động để tạo ra của cải vật chất nhằm phục vụ cho lợi ích cũng như nhu cầu thiết yếu của con người, nó là một trong ba yếu tố cơ bản của quá trình lao động sản xuất kinh doanh và là yếu tố mang tính chất quyết định nhất. Đồng thời nó cũng là nhân tố quan trọng trong sự phát triển của Đất nước. Khi Đất nước bước vào thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá, cái mà người lao động luôn đặt lên hàng đầu là tiền lương - đó là khoản thu nhập chính của người lao động, nó được tính vào chi phí trong giá thành sản phẩm. Vì vậy để đạt được độ chính xác trong cơ chế quản lý đòi hỏi kế toán tiền lương phải đạt được tính chính xác và phải phù hợp với chính sách chế độ, giúp cho cán bộ nhân viên và người lao động ổn định cuộc sống, quan tâm đến công việc, phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật. Để bù đắp lại sức lao động mà họ bỏ ra, khuyến khích, động viên họ hăng say làm việc thì họ sẽ nhận được khoản thù lao tương xứng với sức lao động đó. Với tinh thần trên thì trong những năm gần đây, nước ta đang cố gắng hoàn thiện cơ cấu quản lý cũng như những chế độ tính, trả lương mới trong các đơn vị SXKD sao cho phù hợp với xu thế mới với Bộ tài chính, đồng thời hướng dẫn các đơn vị thực hiện tốt các thể chế, chế độ đó sao cho phù hợp với sự phát triển của nền kinh tế nước ta. Hơn nữa cũng tạo sự công bằng trong việc chi trả lương và các khoản trích theo lương cho người lao động và động viên tinh thần làm việc của các cán bộ CNV trong đơn vị, góp phần thúc đẩy phát triển nền kinh tế, đưa Đất nước trên con đường công nghiệp hoá, hiện đại hoá được khẳng định từng bước rõ rệt hơn. Gắn chặt với tiền lương là các khoản trích theo lương gồm BHXH, BHYT, KPCĐ. Đây là quỹ xã hội thể hiện sự quan tâm của toàn xã hội đến từng thành viên tham gia, được hình thành từ nguồn đóng góp của người sử dụng lao động và người lao động. Có thể nói tiền lương và các khoản trích theo lương là một vấn đề rất thiết thực đối với người lao động. Hơn nữa, nó cũng là vấn đề mà được nhiều quan tâm trong giai đoạn hiện nay. Nhận thức được tầm quan trọng của công tác hạch toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong đơn vị SXKD. Trong thời gian qua được về thực tập tại công ty cổ phần thương mại dịch vụ Tân Yên – Tỉnh Bắc Giang, được sự giúp đỡ nhiệt tình của cô giáo Phạm Thị Thu Thủy và ban lãnh đạo của đơn vị, cùng các bác, các cô trong phòng Kế toán. Xuất phát từ ý nghĩa và lý luận thực tiễn của chuyên đề nên em đã chọn đề tài “Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty cổ phần thương mại dịch vụ Tân Yên – tỉnh Bắc Giang” cho chuyên đề tốt nghiệp của mình. Ngoài lời mở đầu và kết luận, chuyên đề gồm 3 chương: Chương I: Lý luận chung về công tác Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương trong đơn vị SXKD. Chương II: Thực tế công tác Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương ở công ty cổ phần thương mại dịch vụ Tân Yên – tỉnh Bắc Giang. Chương III: Phương hướng nhằm cải tiến và hoàn thiện công tác Kế toán tiên lương và các khoản trích theo lương tại ty cổ phần thương mại dịch vụ Tân Yên – tỉnh Bắc Giang.
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Kế toán tiền lương và các khoản trích theo lương tại công ty cổ phần thương mại dịch vụ Tân Yên – tỉnh Bắc Giang, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
Lao ®éng víi t c¸ch lµ ho¹t ®éng ch©n tay vµ trÝ ãc cña con ngêi, sö dông c¸c t liÖu nh»m t¸c ®éng, biÕn ®æi c¸c ®èi tîng lao ®éng ®Ó t¹o ra cña c¶i vËt chÊt nh»m phôc vô cho lîi Ých còng nh nhu cÇu thiÕt yÕu cña con ngêi, nã lµ mét trong ba yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh lao ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ lµ yÕu tè mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh nhÊt. §ång thêi nã còng lµ nh©n tè quan träng trong sù ph¸t triÓn cña §Êt níc.
Khi §Êt níc bíc vµo thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, c¸i mµ ngêi lao ®éng lu«n ®Æt lªn hµng ®Çu lµ tiÒn l¬ng - ®ã lµ kho¶n thu nhËp chÝnh cña ngêi lao ®éng, nã ®îc tÝnh vµo chi phÝ trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy ®Ó ®¹t ®îc ®é chÝnh x¸c trong c¬ chÕ qu¶n lý ®ßi hái kÕ to¸n tiÒn l¬ng ph¶i ®¹t ®îc tÝnh chÝnh x¸c vµ ph¶i phï hîp víi chÝnh s¸ch chÕ ®é, gióp cho c¸n bé nh©n viªn vµ ngêi lao ®éng æn ®Þnh cuéc sèng, quan t©m ®Õn c«ng viÖc, ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt.
§Ó bï ®¾p l¹i søc lao ®éng mµ hä bá ra, khuyÕn khÝch, ®éng viªn hä h¨ng say lµm viÖc th× hä sÏ nhËn ®îc kho¶n thï lao t¬ng xøng víi søc lao ®éng ®ã. Víi tinh thÇn trªn th× trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, níc ta ®ang cè g¾ng hoµn thiÖn c¬ cÊu qu¶n lý còng nh nh÷ng chÕ ®é tÝnh, tr¶ l¬ng míi trong c¸c ®¬n vÞ SXKD sao cho phï hîp víi xu thÕ míi víi Bé tµi chÝnh, ®ång thêi híng dÉn c¸c ®¬n vÞ thùc hiÖn tèt c¸c thÓ chÕ, chÕ ®é ®ã sao cho phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ níc ta. H¬n n÷a còng t¹o sù c«ng b»ng trong viÖc chi tr¶ l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cho ngêi lao ®éng vµ ®éng viªn tinh thÇn lµm viÖc cña c¸c c¸n bé CNV trong ®¬n vÞ, gãp phÇn thóc ®Èy ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, ®a §Êt níc trªn con ®êng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®îc kh¼ng ®Þnh tõng bíc râ rÖt h¬n.
G¾n chÆt víi tiÒn l¬ng lµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng gåm BHXH, BHYT, KPC§. §©y lµ quü x· héi thÓ hiÖn sù quan t©m cña toµn x· héi ®Õn tõng thµnh viªn tham gia, ®îc h×nh thµnh tõ nguån ®ãng gãp cña ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng.
Cã thÓ nãi tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng lµ mét vÊn ®Ò rÊt thiÕt thùc ®èi víi ngêi lao ®éng. H¬n n÷a, nã còng lµ vÊn ®Ò mµ ®îc nhiÒu quan t©m trong giai ®o¹n hiÖn nay.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c h¹ch to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong ®¬n vÞ SXKD. Trong thêi gian qua ®îc vÒ thùc tËp t¹i c«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i dÞch vô T©n Yªn – TØnh B¾c Giang, ®îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c« gi¸o Ph¹m ThÞ Thu Thñy vµ ban l·nh ®¹o cña ®¬n vÞ, cïng c¸c b¸c, c¸c c« trong phßng KÕ to¸n. XuÊt ph¸t tõ ý nghÜa vµ lý luËn thùc tiÔn cña chuyªn ®Ò nªn em ®· chän ®Ò tµi “KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i c«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i dÞch vô T©n Yªn – tØnh B¾c Giang” cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. Ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn, chuyªn ®Ò gåm 3 ch¬ng:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong ®¬n vÞ SXKD.
Ch¬ng II: Thùc tÕ c«ng t¸c KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng ë c«ng ty cæ phÇn th¬ng m¹i dÞch vô T©n Yªn – tØnh B¾c Giang.
Ch¬ng III: Ph¬ng híng nh»m c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c KÕ to¸n tiªn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng t¹i ty cæ phÇn th¬ng m¹i dÞch vô T©n Yªn – tØnh B¾c Giang.
Ch¬ng I
Lý luËn chung vÒ c«ng t¸c KÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng trong ®¬n vÞ S¶N XUÊT KINH DOANH.
I. Lao ®éng, tiÒn l¬ng vµ vai trß cña tiÒn l¬ng trong ho¹t ®éng cña ®¬n VÞ s¶n xuÊt kinh doanh
1. Lao ®éng, tiÒn l¬ng trong ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh
Lao ®éng lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña ®¬n vÞ. §Ó ®¶m b¶o tiÕn hµnh liªn tôc qu¸ tr×nh lµm viÖc còng nh nhu cÇu cuéc sèng cña ngêi lao ®éng tríc hÕt cÇn ®¶m b¶o søc lao ®éng. NghÜa lµ søc lao ®éng mµ con ngêi bá ra ph¶i ®îc båi hoµn díi d¹ng thï lao lao ®éng. Sù kÕt nèi cña qu¸ tr×nh ®ã chÝnh lµ l¬ng. V× tiÒn l¬ng lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña mét bé phËn s¶n xuÊt x· héi mµ ngêi lao ®éng ®îc sö dông ®Ó bï ®¾p hao phÝ lao ®éng cua m×nh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ( qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng ) . TiÒn l¬ng lµ nguån thu nhËp chñ yÕu cña ngêi lao ®éng, ngoµi ra hä cßn ®îc hëng trî cÊp BHXH trong thêi gian nghØ viÖc v× èm ®au, thai s¶n, tai n¹n lao ®éng, …
2. Vai trß cña tiÒn l¬ng
TiÒn l¬ng lµ mé ph¹m trï kinh tÕ g¾n bã víi lao ®éng, tiÒn tÖ vµ nÒn s¶n xuÊt hµng ho¸.
Trong ®iÒu kiÖn tån t¹i nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, tiÒn l¬ng lµ mét yÕu tè cña chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cÊu thµnh nªn gi¸ thµnh cña s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô. TiÒn l¬ng lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, t¨ng n¨ng xuÊt lao ®éng vµ cã t¸c dông khuyÕn khÝch nêi lao ®éng phÊn khëi, tÝch cùc lao ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c. MÆt kh¸c, tiÒn l¬ng chÝnh lµ mét nh©n tè thóc ®Èy n¨ng suÊt lao ®éng trong ®¬n vÞ.
Quü tiÒn l¬ng lµ tæng sè tiÒn l¬ng mµ ®¬n vÞ ph¶i tr¶ cho toµn bé lao ®éng mµ ®¬n vÞ ®ang sö dông.
+ VÒ mÆt h¹ch to¸n quü tiÒn l¬ng cña ®¬n vÞ bao gåm c¸c phÇn sau:
- L¬ng chÝnh: Lµ tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng theo ngµnh nghÒ ®· ®îc ®µo t¹o vµ c«ng viÖc chÝnh ®ang thùc hiÖn. L¬ng chÝnh ®îc thÓ hiÖn theo thang, bËc l¬ng cña Nhµ níc.
- L¬ng phô: Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng theo c¸c c«ng viÖc ®iÒu ®éng kh¸c ngoµi nhiÖm vô chÝnh.
- C¸c kho¶n phô c¸p l¬ng: Bao gåm phô cÊp chøc vô, phô cÊp tr¸ch nhiÖm, phô cÊp nghÒ nghiÖp, phô cÊp khu vùc, hoÆc th©m niªn c«ng t¸c, …
II. C¸c h×nh thøc tr¶ l¬ng vµ ý nghÜa cña chóng:
- ViÖc tÝnh vµ tr¶ l¬ng cho c¸n bé CNV trong ®¬n vÞ cã thÓ thùc hiÖn theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, tuú theo ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ, tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña ®¬n vÞ víi môc ®Ých lµ nh»m qu¸n triÖt nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng víi nhiÒu h×nh thøc tÝnh l¬ng. Nh vËy th× viÖc ®¬n vÞ lùa chän h×nh thøc nµo cho phï hîp ®iÒu ®ã sÏ lµ ®ßn bÈy kinh tÕ, khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc h¬n, h¬n n÷a hä sÏ chÊp hµnh tèt nh÷ng néi quy, quy chÕ trong lao ®éng, ®¶m b¶o ngµy c«ng, giê lµm vµ n¨ng suÊt lao ®éng.
Trªn thùc tÕ hiÖn nay, thêng ¸p dông c¸c chÕ ®é tiÒn l¬ng theo thêi gian, tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn l¬ng kho¸n.
1. H×nh thøc tiÒn l¬ng theo thêi gian
H×nh thøc tr¶ l¬ng theo thêi gian lµ h×nh thøc tr¶ l¬ng ¸p dông cho nh÷ng lao ®éng lµm c«ng t¸c v¨n phßng nh: hµnh chÝnh qu¶n trÞ, tæ chøc lao ®éng, thèng kª, Tµi vô – KÕ to¸n. H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy c¨n cø vµo thêi gian lµm viÖc thùc tÕ theo ngµnh nghÒ, tr×nh ®é thµnh th¹o nghiÖp vô, tr×nh ®é chuyªn m«n cña ngêi lao ®éng.
TÝnh l¬ng theo thêi gian kh«ng ph¶i ai còng gièng ai, cã thÓ dùa vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc, lao ®éng kh¸c nhau mµ mçi ngµnh cô thÓ ®Òu cã ng¹ch l¬ng kh¸c nhau. Trong mçi ng¹ch l¬ng ®ã l¹i tuú theo chøc vô hay tr×nh ®é thµnh thao nghiÖp vô kÕ to¸n mµ h×nh thµnh lªn nhiÒu bËc l¬ng. V× vËy, trong mçi bËc l¬ng ®Òu cã mét møc l¬ng nhÊt ®Þnh.
a. TiÒn l¬ng th¸ng
Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cè ®Þnh hµng th¸ng trªn c¬ së hîp ®ång lao ®éng. H×nh thøc tr¶ l¬ng th¸ng thêng ®îc ¸p dông ®Ó tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc lµm c«ng t¸c hµnh chÝnh, qu¶n lý hay c¸c nh©n viªn thuéc ngµnh ho¹t ®éng kh«ng mang tÝnh chÊt s¶n xuÊt kinh doanh,
Møc l¬ng th¸ng cã thÓ ®îc tÝnh nh sau:
L¬ng th¸ng = HÖ sè cÊp bËc x Møc l¬ng tèi thiÓu x Phô cÊp l¬ng (nÕu cã)
b. TiÒn l¬ng tuÇn
Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho mét tuÇn lµm viÖc, ®¬c x¸c ®Þnh trªn c¬ së sau:
Møc l¬ng th¸ng x 12 th¸ng
Møc l¬ng tuÇn =
52 tuÇn
c. TiÒn l¬ng giê
Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho mét giê lµm viÖc cña ngêi lao ®éng vµ ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
L¬ng ngµy
Møc l¬ng giê =
Sè giê lµm viÖc
* KÕt luËn:
- TiÒn l¬ng theo thêi gian c¸c ®¬n vÞ thêng ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc cha x©y dùng ®îc ®Þnh møc lao ®éng hay cha cã ®¬n gi¸ tiÒn l¬ng. MÆt kh¸c, h×nh thøc tÝnh l¬ng nµy ®¬n gi¶n, dÔ lµm bêi v× chØ cÇn c¨n cø vµo thêi gian thùc tÕ lµm viÖc cña ngêi lao ®éng lµ ta cã thÓ tÝnh ®îc l¬ng. V× b¶n chÊt cña h×nh thøc nµy nh vËy nªn nã cã nhiÒu h¹n chÕ. Nh÷ng h¹n chÕ næi bËt nh lµ: Kh«ng kÝch thÝch ®îc lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc. V× vËy chÊt lîng c«ng viÖc còng kh«ng ®¶m b¶o, ngêi lao ®éng sÏ kh«ng chó ý ®Õn c«ng viÖc m×nh lµm nªn sÏ ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng trong ®¬n vÞ. §Ó kh¾c phôc ®îc phÇn nµo nh÷ng h¹n chÕ ®ã th× hiÖn nay mét sè ®¬n vÞ tr¶ l¬ng theo thêi gian kÕt hîp víi chÕ ®é tiÒn thëng vµ tiÒn l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n ®Ó khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng h¨ng h¸i lµm viÖc.
+ TiÒn l¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n:
Lµ tiÒn l¬ng tr¶ cho ngêi lao ®éng, c¨n cø vµo thêi gian vµ ®¬n gi¸ ®Ó tÝnh l¬ng ph¶i tr¶ cho ngõi lao ®éng.
+ TiÒn l¬ng theo thêi gian cã thëng:
C¨n cø vµo chÊt lîng c«ng viÖc cña c«ng nh©n ®· hoµn thµnh, ®¬n vÞ tr¶ thªm mét kho¶n tiÒn thëng ngoµi l¬ng ngµy vµ l¬ng th¸ng. Thëng do ngêi lao ®éng n©ng cao ®îc tay nghÒ còng nh chÊt lîng c«ng viÖc. Tr¶ l¬ng nh vËy ®Ó ®éng viªn c¸c c«ng nh©n viªn chøc c¶i tiÕn c«ng t¸c lµm viÖc hay n©ng cao chÊt lîng s¶n phÈm, b¶o toµn m¸y mãc thiÕt bÞ, tiÕt kiÖm vËt t nh»m n©ng cao n¨ng suÊt cho ®¬n vÞ.
2. H×nh thøc tiÒn l¬ng theo s¶n phÈm:
- Theo h×nh thøc nµy th× thï lao cho ngêi lao ®éng ®îc tÝnh theo sè lîng vµ chÊt lîng s¶n phÈm mµ hä lµm ra. H×nh thøc nµy phï hîp víi nguyªn t¾c ph©n phèi lao ®éng, nã lµ ®éng lùc cho ngêi lao ®éng n©ng cao n¨ng suÊt, gãp phÇn t¹o mét thÞ trêng hµng ho¸, s¶n phÈm ®ao ph¬ng ho¸, t¹o cho x· héi sù ph©n phèi s¶n phÈm hîp lý h¬n, tuy nhiªn tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thÓ ®îc tiÕn hµnh theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau nh:
+ Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ
+ Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng
+ Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn
+ Tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp
a. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ
- H×nh thøc tr¶ l¬ng nµy ®îc ¸p dông phæ biÕn, tr¶ l¬ng theo h×nh thøc nµy kh«ng kÓ lµ ngêi c«ng nh©n hoµn hµnh vît møc bao nhiªu mµ cø lÊy sè lîng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh ®óng quy ®Þnh nh©n víi ®¬n gi¸ cè ®Þnh. ViÖc tr¶ l¬ng theo h×nh thøc nµy kh«ng bÞ chÞu sù h¹n chÕ bªn ngoµi nµo c¶ vµ cã thÓ ®îc kh¸i qu¸t qua c«ng thøc sau:
TiÒn l¬ng ph¶i Sè lîng s¶n phÈm §¬n gi¸ tiÒn l¬ng
tr¶ c«ng nh©n viªn = ®· hoµn thµnh x mét s¶n phÈm
b. H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm cã thëng
Theo h×nh thøc nµy ngoµi phÇn l¬ng chÝnh tÝnh theo s¶n phÈm trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ, ®¬n vÞ cßn c¨n cø vµo chÊt lîng hoµn thµnh vµ sè vît ®Þnh møc ®Ó tr¶ thªm cho c«ng nh©n viªn mét sè tiÒn thëng.
+ H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn:
Theo h×nh thøc nµy ngoµi phÇn l¬ng tÝnh theo s¶n phÈm trùc tiÕp kh«ng h¹n chÕ cßn c¨n cø vµo møc ®é hoµn thµnh ®Þnh møc s¶n lîng hay khèi lîng c«ng t¸c mµ tÝnh thªm mét sè tiÒn thëng theo tû lÖ luü tiÕn toµn bé hay tõng phÇn. NÕu nh tû lÖ hoµn thµnh ®Þnh møc cµng cao th× ®¬n gi¸ luü tiÕn cµng lín.
+ H×nh thøc tr¶ l¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp:
H×nh thøc nµy ®îc ¸p dông ®Ó tr¶ cho nh÷ng lao ®éng gi¸n tiÕp ë c¸c bé phËn s¶n xuÊt nh:
- Nh÷ng lao ®éng lµm nhiÖm vô tiÕp liÖu vËn chuyÓn thµnh phÈm, b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ. MÆc dï lao ®éng cña hä kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt ra s¶n phÈm nhng l¹i gi¸n tiÕp ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt lao ®éng cña lao ®éng trùc tiÕp. V× vËy cã thÓ c¨n cø vµo kÕt qu¶ cña lao ®éng trùc tiÕp ®Ó tÝnh l¬ng cho lao ®éng gi¸n tiÕp.
III- nhiÖm vô kÕ to¸n vµ néi dung tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch treo l¬ng:
1. NhiÖm vô cña KÕ to¸n:
NhiÖm vô cña KÕ to¸n bao gåm ghi chÐp, ph¶n ¸nh tæng hîp chÝnh x¸c, ®Çy ®ñ, kÞp thêi vÒ sè lîng, chÊt lîng, thêi gian vµ kÕt qu¶ lao ®éng. Ngoµi ra kÕ to¸n cã nhiÖm vô tÝnh to¸n c¸c kho¶n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng, c¸c kho¶n phô cÊp ph¶i tr¶ cho ngêi lao ®éng vµ t×nh h×nh thanh to¸n c¸c kho¶n trî cÊp. Thªm vµo ®ã kÕ to¸n ph¶i kiÓm tra viÖc sö dông lao ®éng, viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ lao ®éng tiÒn l¬ng, trî cÊp BHXH vµ viÖc sö dông quü tiÒn l¬ng, quü BHXH.
TÝnh to¸n vµ ph©n bè c¸c kho¶n chi phÝ tiÒn l¬ng, BHXH vµ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo tõng ®èi tîng, híng dÉn vµ kiÓm tra c¸c bé phËn trong ®¬n vÞ, thùc hiÖn ®óng chÕ ®é Nhµ níc ban hµnh còng lµ nhiÖm vô cña KÕ to¸n.
Ngoµi ra kÕ to¸n cßn cã nhiÖm vô lËp b¸o c¸o lao ®éng, tiÒn l¬ng, BHXH, ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông lao ®éng, quü tiÒn l¬ng, quü BHXH vµ ®ång thêi ®Ò xuÊt biÖn ph¸p khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng lao ®éng, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, ng¨n ngõa nh÷ng vi ph¹m vÒ lao ®éng.
2, Néi dung tæ chøc kÕ to¸n tiÒn l¬ng vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng:
a. TÝnh l¬ng, thëng cho ngêi lao ®éng:
- Quü tiÒn l¬ng cña ®¬n vÞ lµ toµn bé tiÒn l¬ng mµ ®¬n vÞ tr¶ tÊt c¶ cho ngêi lao ®éng thuéc ®¬n vÞ qu¶n lý, viÖc tÝnh l¬ng, thëng, c¸c kho¶n phô cÊp, trî cÊp cho ngêi lao ®éng cã thÓ giao cho bé phËn kÕ to¸n ®¶m nhiÖm díi sù chØ ®¹o cña kÕ to¸n trëng.
B¶ng thanh to¸n l¬ng lµ mét chøng tõ lµm c¨n cø ®Ó tÝnh l¬ng, tÝnh phô cÊp, trî cÊp cho ngêi lao ®éng lµm viÖc trong ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp. B¶ng thanh to¸n l¬ng cã thÓ ®îc lËp cho tõng bé phËn nh phßng ban, tæ nhãm, ph©n xëng, …
Muèn lËp ®îc b¶ng thanh to¸n l¬ng th× ta ph¶i cã b¶ng chÊm c«ng. B¶ng thanh to¸n l¬ng lµ chøng tõ x¸c nhËn tiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éng.
Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông:
Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông ®Ó h¹ch to¸n tiÒn l¬ng, tiÒn thëng cho c«ng nh©n viªn trong ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh lµ tµi kho¶n 334
++ Tµi kho¶n 334: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn cã hai tµi kho¶n cÊp 2
+ Tµi kho¶n 334.1: Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn
Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n tiÒn l¬ng, phô cÊp,… cho c«ng chøc viªn trong ®¬n vÞ.
+ Tµi kho¶n 334.8: Ph¶i tr¶ c¸c ®èi tîng kh¸c.
Ph¶n ¸nh t×nh h×nh thanh to¸n víi c¸c ®èi tîng kh¸c víi c¸c kho¶n nh: Häc bæng, sinh ho¹t phÝ ph¶i tr¶ cho viªn chøc, häc sinh, sinh viªn vµ tiÒn trî cÊp th× thanh to¸n cho c¸c ®èi tîng ®îc hëng chÝnh s¸ch, chÕ ®é.
b. C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Gåm: Quü BHXH, BHYT, KPC§.
b.1. Quü B¶o hiÓm x· héi
- BHXH lµ kho¶n chi phÝ trî cÊp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong trêng hîp t¹m thêi hoÆc vÜnh viÔn mÊt søc lao ®éng, nh»m gi¶m bít khã kh¨n trong ®êi sèng cña ngêi lao ®éng trong c¸c trêng hîp tai n¹n rñi ro, èm ®au, thai s¶n, … sè tiÒn BHXH do c¬ quan BHXH qu¶n lý. Nã ®îc tÝnh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh trªn tæng sè l¬ng vµ c¸c kho¶n phô cÊp cña c«ng nh©n viªn thùc tÕ ph¸t sinh trong kú. HiÖn nay tû lÖ nµy lµ 20%, trong ®ã 15% do ®¬n vÞ sö dông lao ®éng nép vµ ®îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, 5% cßn l¹i do ngêi lao ®éng nép vµ ®îc trõ vµo l¬ng trong th¸ng.
- Chøng tõ kÕ to¸n lµ phiÕu nghØ hëng BHXH. Khi ngêi lao ®éng nghØ hëng BHXH th× kÕ to¸n ph¶i lËp phiÕu nghØ hëng BHXH cho ngêi lao ®éng ®ã, sau ®ã lËp b¶ng thanh to¸n BHXH cho ngêi lao ®éng.
b.2. Quü B¶o hiÓm y tÕ
BHYT ®îc dïng ®Ó thanh to¸n c¸c kho¶n vÒ kh¸m ch÷a bÖnh. HiÖn nay tû lÖ trÝch lµ 3%, trong ®ã 2% ®¬n vÞ sö dông lao ®éng nép vµ ®îc tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh, 1% ®îc trõ vµo thu nhËp hµng th¸ng cña ngêi lao ®éng. BHYT ®îc tr¶ cho ngêi lao ®éng th«ng qua m¹ng líi y tÕ.
b.3. Kinh phÝ c«ng ®oµn
Kinh phÝ c«ng ®oµn lµ kho¶n chi phÝ chi cho ho¹t ®éng c«ng ®oµn cÊp trªn vµ c«ng ®oµn cÊp díi nh»m phôc vô ®êi sèng tinh thÇn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc nh: Th¨m hái, tham quan, nghØ m¸t, … . Nã ®îc tÝnh vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh theo mét tû lÖ nhÊt ®Þnh. HiÖn nay lµ 2%, mét phÇn ph¶i nép cho c¬ quan c«ng ®oµn cÊp trªn, mét phÇn ®Ó l¹i ®¬n vÞ dïng cho c¸c ho¹t ®éng c«ng ®oµn.
Tãm l¹i, c¸c quü b¶o hiÓm ®îc h×nh thµnh tõ hai nguån:
- Chñ ®¬n vÞ sö dông lao ®éng. êi lao ®éng ph¶i trÝch 19% ( tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ), trong ®ã:
15% lµ BHXH
2% lµ BHYT
2 lµ KPC§
Ngêi lao ®éng: C¸ nh©n ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng gãp cho quü nµy lµ 6%, trong ®ã:
5% lµ BHXH
1% lµ BHYT
Nh vËy, ®èi víi c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng, trong chÕ ®é hiÖn hµnh c¶ ngêi sö dông lao ®éng vµ ngêi lao ®éng ph¶i ®ãng gãp lµ 25%.
+ Tµi kho¶n sö dông:
Thµi kho¶n 332- C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
+ Tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh.
ViÖc trÝch nép vµ thanh to¸n c¸c kho¶n BHXH, BHYT cña ®¬n vÞ ph¶i tu©n theo quy ®Þnh cña Nhµ níc.
+ Tµi kho¶n 332- C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng cã hai tµi kho¶n cÊp 2
Tµi kho¶n 332.1: B¶o hiÓm x· héi:
Ph¶n ¸nh t×nh h×nh trÝch, nép vµ thanh to¸n chi tr¶ BHXH ë ®¬n vÞ. §¬n vÞ ph¶i më sæ chi tiÐt ®Ó theo dâi néi dung trÝch, nép vµ nhËn BHXH.
Tµi kho¶n 332.2: B¶o hiÓm y tÕ:
Ph¶n ¸nh t×nh h×nh trÝch, nép BHYT t¹i ®¬n vÞ.
c. Ph¬ng ph¸p kÕ to¸n
H¹ch to¸n tiÒn l¬ng:
1)- TÝnh ra tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ c«ng chøc, viªn chøc, c«ng nh©n viªn vµ c¸c kho¶n ph¶i tr¶ cho häc sinh, sinh viªn vµo chi cña ®¬n vÞ.
Nî TK 661: Chi ho¹t ®éng
Nî TK 662: Chi dù ¸n
Nî TK 631: Chi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh
Cã TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
2)- TÝnh, trÝch tiÒn l¬ng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc vµo quü BHXH, BHYT.
KÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK 332: C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
3)- Khi thanh to¸n tiÒn l¬ng cho c«ng chøc, viªn chøc, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK 111: TiÒn mÆt
Cã TK 112: TGNH, Kho b¹c
4) TrÝch quü c¬ quan ®Ó thëng cho CNV:
- Khi trÝch quü c¬ quan ®Ó thëng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 431: Quü c¬ quan
Cã TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Khi chi tiÒn l¬ng cho c¸n bé, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK 111: TiÒn mÆt
Cã TK 112: TGNH, Kho b¹c
5) Sè BHXH mµ c¸n bé c«ng chøc ®îc hëng theo quy ®Þnh:
Nî TK 332: C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
Cã TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
6). Nh÷ng kho¶n t¹m øng vµ båi thêng trõ vµo l¬ng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK312: T¹m øng
Cã TK 311: C¸c kho¶n ph¶i thu
7). Trî cÊp cho nh÷ng ®èi tîng chÝnh s¸ch:
- Khi tr¶ tתn trî cÊp, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK 111: TiÒn mÆt
Cã TK 112: TGNH, Kho b¹c
- Cuèi kú quyÕt to¸n kho¶n chi ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ:
Nî TK 661: Chi ho¹t ®éng
Cã TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
S¬ ®å h¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i tr¶ viªn chøc:
Nî TK 334 Cã
TK 661
TK 662
TK 111
Thanh to¸n l¬ng, BHXH cho CNV
TK 112
Thanh to¸n l¬ng, BHXH cho CNVC TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho CBCNVC
TK 332
T¹m øng TiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho CBCNV
TK 311
C¸c kho¶n ph¶i thu
TK 332
Sè ph¶i nép theo l¬ng
Sè tiÒn BHXH ph¶i tr¶ c¸n bé CNV
* H¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng:
1) Hµng th¸ng ®¬n vÞ trÝch BHXH, BHYT tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 661: Chi ho¹t ®éng
Nî TK 662: Chi dù ¸n
Cã TK 332: C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
2) Khi tÝnh sè BHXH, BHYT cña c«ng nh©n viªn chøc ph¶i nép theo chÕ ®é trõ vµo l¬ng, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK 332: C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
3) §¬n vÞ chuyÓn nép BHXH, hoÆc chuyÓn mua thÎ BHYT, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 332: C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
Cã TK 111: TiÒn mÆt
Cã TK 112: TGNH, Kho b¹c
Cã TK 461: Nguån kinh phÝ ho¹t ®éng
Khi rót h¹n møc kinh phÝ th× ®ång thêi ghi cã TK 008: HMKP ( tµi kho¶n ngo¹i b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n).
4) Khi nhËn ®îc tiÒn do ®¬n vÞ BHXH cÊp cho ®¬n vÞ ®Ó tr¶ cho c¸c ®èi tîng hëng BHXH, kÕ to¸n ghi;
Nî TK 111: TiÒn mÆt
Nî TK 112: TGNH, Kho b¹c
Cã TK 332: C¸c kho¶n trÝch theo l¬ng
5) Khi nhËn ®îc giÊy ph¹t nép chËm sè tiÒn BHXH ph¶i né, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 311: C¸c kho¶n ph¶i thu
Nî TK 661: Chi ho¹t ®éng ( nÕu ®îc phÐp chi )
Cã TK 332: C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
6) Khi tÝnh BHXH ph¶i tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®îc hëng theo chÕ ®é, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 332: C¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng
Cã TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
7) Khi tr¶ BHXH cho viªn chøc t¹i ®¬n vÞ, kÕ to¸n ghi:
Nî TK 334: Ph¶i tr¶ viªn chøc
Cã TK 111: TiÒn mÆt
Cã TK 112: TGNH, Kho b¹c
S¬ ®å h¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i nép theo l¬ng:
TK 661
TK 662
TK 331
Nî TK 332 Cã
TK 461
ChuyÓn nép BHXH hoÆc BHYT TrÝch BHXH, BHYT
TiÒn nép ph¹t
TK 111
Nép BHXH, BHYT TrÝch BHXH, BHYT
TK 112
Nép BHXH, BHYT TiÒn ph¹t nép chËm BHXH
Sè tiÒn BHXH ph¶i tr¶ c¸n bé CNV
IV- Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n theo c¸c h×nh thøc sæ:
1. H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký - sæ c¸i
Tr×nh tù kÕ to¸n theo h×nh thøc nhËt ký - sæ c¸i ®îc tãm t¾t theo s¬ ®å sau:
Chøng tõ
gèc
B¶ng tæng hîp Chøng tõ gèc
Sæ quü
Sæ, thÎ kÕ
