Đề tài Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Quang Trung

Báo cáo tốt nghiệp “Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Quang Trung” MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU .............................................................................................. 1 CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ................................................................... 8 I. Ngân hàng thương mại và các hoạt động cơ bản ........................................ 8 II. Vai trò cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại ............................ 10 1. Lịch sử ra đời hoạt động cho vay tiêu dùng ....................................... 10 2. Nhu cầu cho vay tiêu dùng của dân cư và phân loại các khách hàng cá nhân ....................................................................................................... 11 2.1. Nhu cầu cho vay tiêu dùng của dân cư ............................................... 11 2.2. Phân loại các khách hàng cá nhân ...................................................... 12 2.2.1 Phân theo mức thu nhập ......................................................... 12 2.2.2 Phân loại khách hàng theo công việc của họ .......................... 13 3. Sự cần thiết khách quan phải hình thành và phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng ở các ngân hàng thương mại ............................................ 13 3.1. Nghiệp vụ cho tín dụng ra đời là tính tất yếu trong ngân hàng thương mại ............................................................................................................. 13 3.2. Đặc điểm của loại hình cho vay tiêu dùng ......................................... 14 3.2.1. Quy mô của từng khoản vay là nhỏ, nhưng số lượng các khoản vay lại nhiều.................................................................................... 15 3.2.2. Lãi suất trong hoạt động cho vay tiêu dùng thường cao hơn các hoạt động cho vay để hoạt động kinh doanh .................................... 15 3.2.3. Các khoản cho vay tiêu dùng có độ rủi ro cao ....................... 15 3.2.4. Chi phí để xử lí thông tin khách hàng trong cho vay tiêu dùng là cao so với quy mô của khoản vay ................................................ 16 3.2.5. Nguồn thu lợi ròng từ khoản cho vay tiêu dùng ..................... 16 4. Vai trò và lợi ích của cho vay tiêu dùng ............................................. 16 4.1. Đối với người tiêu dùng ..................................................................... 16 4.2. Đối với ngân hàng thương mại ........................................................... 17 4.3. Đối với nền kinh tế ............................................................................. 18 III. Các hình thức cho vay tiêu dùng ............................................................. 18 1. Phân loại cho vay tiêu dùng ............................................................... 18 1.1. Căn cứ vào mục đích cho vay ............................................................ 18 1.2. Căn cứ vào phương thức hoàn trả ...................................................... 18 1.2.1. Cho vay tiêu dùng trả góp: .................................................... 18 1.2.2. Cho vay tiêu dùng phi trả góp ............................................... 21 1.2.3. Cho vay tiêu dùng tuần hoàn ................................................. 21 1.3. Căn cứ vào nguồn gốc các khoản nợ .................................................. 21 1.3.1. Cho vay tiêu dùng gián tiếp ................................................... 21 1.3.2. Cho vay tiêu dùng trực tiếp ................................................... 23 2. Các hình thức cho vay tiêu dùng trực tiếp mà ngân hàng cung cấp .... 23 2.1. Giải ngân tiền vay trực tiếp cho khách hàng ...................................... 23 2.2. Tiền vay được luân chuyển vào tài khoản tiền gửi của khách hàng .. 24 2.3 Thấu chi ............................................................................................... 24 2.4 Thẻ tín dụng ......................................................................................... 24 IV Nghiệp vụ cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại ...................... 24 V. Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại ....................................................................................................... 28 1. Quan niệm về mở rộng cho vay tiêu dùng .......................................... 28 2. Nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại ............................................................................................ 30 2.1. Nhóm nhân tố vĩ mô: .......................................................................... 30 2.2. Nhóm nhân tố vi mô ........................................................................... 32 CHƯƠNG II: MỞ RỘNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH QUANG TRUNG HÀ NỘI ........................................................................ 34 I. Tổng quan về ngân hàng đầu tư và phát triển .......................................... 34 1. Lịch sử hình thành và phát triển của ngân hàng đầu tư và phát triển .. 34 II. Hoạt động kinh doanh cơ bản của chi nhánh BIDV Quang Trung ....... 36 1.Tình hình hoạt động của chi nhánh quang Trung ................................ 36 2 Hoạt động và những kết quả thu được trong năm qua ........................ 37 2.1 Tổng tài sản của chi nhánh .................................................................. 38 2.2 Tình hình huy động vốn ...................................................................... 38 2.3 Tín dụng............................................................................................... 39 2.4 Chỉ tiêu dịch vụ .................................................................................. 40 III. Thực trạng hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh Quang Trung 42 1 Quá trình phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh Quang Trung ..................................................................................................... 42 2 Quy trình tổng quát đối với hoạt động cho vay tiêu dùng .................... 43 3. Điều kiện để có thể vay tại ngân hàng ................................................ 44 4. Hạn mức vay ..................................................................................... 44 5. Lãi suất cho vay đối với tín dụng tiêu dùng ....................................... 45 6. Về tài sản đảm bảo được quy định như sau ........................................ 45 7. Các loại cho vay tiêu dùng tại chi nhánh ............................................ 45 IV. Tình hình cho vay tiêu dùng tại chi nhánh ngân hàng Quang Trung .. 46 1. Đánh giá hiệu quả hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh ........... 46 1.1. Tỷ trọng cho vay tiêu dùng trong tổng dư nợ cho vay ...................... 46 1.2. Cơ cấu dư nợ tín dụng cho vay tiêu dùng theo sản phẩm .................. 47 1.3. Tình hình nợ quá hạn cho vay tiêu dùng ............................................ 48 1.4. Lãi và thu nhập của hoạt động cho vay tiêu dùng so với các hoạt động khác ............................................................................................................ 49 2. Những hạn chế của ngân hàng khi thực hiện hoạt động cho vay tiêu dùng ...................................................................................................... 50 CHƯƠNG III: MỘT SỐ GIẢI PHÁP MỞ RỘNG CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI NGÂN HÀNG ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM CHI NHÁNH 53 QUANG TRUNG HÀ NỘI .................................................... 51 I. Nhiệm vụ của ngân hàng đầu tư và phát triển trong việc phát triển hoạt động cho vay tiêu dùng trong dân cư ............................................................ 51 1. Nhiệm vụ trong thời gian tới. ............................................................. 51 2. Những nhiệm vụ cụ thể trước mắt ..................................................... 54 II. Một số giải pháp mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển chi nhánh 53 Quang Trung Hà Nội.......... 56 1. Đa dạng hóa danh mục sản phẩm ....................................................... 56 2. Đơn giản hóa các chính sách cho vay tiêu dùng ................................. 56 3. Các biện pháp hạ lãi suất cho vay tiêu dùng xuống thấp nhất ............. 57 4. Nâng cao chất lượng thu thập thông tin.............................................. 57 5. Tập trung tăng cường chất lượng tín dụng tiêu dùng tại chi nhánh ..... 59 6. Đẩy mạnh kế hoạch marketing của ngân hàng .................................. 61 7. Tăng cường loại hình cho vay tín chấp với cán bộ công nhân viên thông qua đầu mối tại chi nhánh ............................................................ 63 4. Đẩy mạnh việc triển khai phương thức cho vay tiêu dùng trả góp tại chi nhánh giao dịch ngày càng một phát triển .............................................. 64 5. Nâng cao chất lượng thông tin về nghiên cứu, tìm hiểu, điều tra các yếu tố có liên quan tới cho vay tiêu dùng ..................................................... 65 6. Hoàn thiện công tác định giá trong cho vay có tài sản đảm bảo là nhà đất.......................................................................................................... 66 7. Tiếp tục phát huy tiềm lực công nghệ ngân hàng ............................... 67 8.Tăng cường đội ngũ cán bộ về cho vay tiêu dùng cả về số lượng và chất lượng ..................................................................................................... 68 9. Nâng cao năng lực cạnh tranh của chi nhánh BIDV Quang Trung trên địa bàn thành phố trong lĩnh vực tín dụng tiêu dùng .............................. 70 III. Một số kiến nghị ....................................................................................... 70 1. Kiến nghị với chính phủ và các cơ quan bộ nghành có liên quan ....... 70 2. Kiến nghị với ngân hàng nhà nước .................................................... 72 DANH MỤC BẢNG Bảng số 1: Số liệu về huy động vốn của chi nhánh Quang Trung .................. 38 Bảng số 2: Kết quả hoạt động kinh doanh năm 2007 của chi nhánh Quang Trung..................................................................................................................... 41 Bảng số 3: Số liệu về cho vay tiêu dùng 3 năm của chi nhánh Quang Trung . 42 Bảng số 4: Số liệu về tỷ trọng cho vay tiêu dùng so với tổng dư nợ cho vay . 46 Bảng số 5: cơ cấu dư nợ tín dụng theo sản phẩm ........................................... 47 Bảng số 6: Số liệu nợ quá hạn qua các năm ................................................... 48 Bảng số 7: Số liệu về thu lãi cho vay tiêu dùng của chi nhánh Quang Trung . 49 LỜI NÓI ĐẦU Đất nước chúng ta đang ngày càng phát triển, trong những năm gần đây chúng ta luôn đạt tốc độ tăng trưởng ở mức rất cao từ 7% trở lên, để phát triển được như vậy thì chúng ta phải tập trung tất cả các nguồn lực từ con người tới vốn đầu tư, bên cạnh đó thì chúng ta vừa mới gia nhập WTO cũng tạo ra cho chúng ta những động lực mới, những áp lực mới bắt buộc chúng ta phải có những giải pháp thích hợp để đẩy mạnh tốc độ tăng trưởng. Trong quá trình công nghiệp hóa hiện đại hóa như thế này thì nguồn vốn để đầu tư là rất lớn, để có thể sắm sửa các trang thiết bị hiện đại đáp ứng cho nhu cầu đòi hỏi công nghệ cao. Bên cạnh đó cần đáp ứng vốn cho chuyển dịch cơ cấu sản xuất nâng cao hiệu quả sản xuất. Lúc đó chúng ta mới có thể đảm bảo cho một nên kinh tế phát triển bền vững. Đất nước ngày càng phát triển thì cũng đồng thời nâng cao mức sống của nhân dân, lúc chúng ta vừa mới thoát khỏi chiến tranh thì tiêu chí là “ăn no mặc ấm”, còn giờ đây khi chúng ta đang sống trong giai đoạn này thì tiêu chí của chúng ta là “ăn ngon mặc đẹp”. Trong mỗi chúng ta luôn có nhu cầu đi lên đáp ứng những nhu cầu cơ bản của cuộc sống mỗi chúng ta và để thực hiện được điều đó chúng ta không thể lúc vừa mới ra trường là chúng ta có thể có thể thực hiện được điều đó, do vậy mà yêu cầu cần thiết là có những tổ chức tín dụng đứng ra thực hiện loại hình cho vay này từ đó mà tín dụng cho vay tiêu dùng ra đời. Loại hình tín dụng này được các tầng lớp trẻ sử dụng rất nhiều để có thể tự sắm sửa những thứ cần thiết cho bản thân, loại hình này có tác dụng rất tốt đối với nền kinh tế khi nó góp phần làm tăng khả năng kích cầu, và nó cũng tốt cho ngân hàng khi có được một nguồn thu lợi nhuận cao. Trong cuộc sống ngày nay tín dụng tiêu dùng phục vụ hầu như tất cả các nhu cầu của các bạn trẻ vừa mới ra trường như là cho vay để mua nhà, cho vay để mua sắm các trang thiết bị và đòi hỏi đó là chúng ta phải có thu nhập ổn định để có thể thanh toán các khoản nợ này. Hiện này các hình thức cho vay được áp dụng như là cho vay mua nhà có thế chấp, cho vay qua thẻ, cho vay trả góp mua bất động sản… đang được thực hiện ở rất nhiều ngân hàng. Đứng trên nền kinh tế thì cho vay tiêu dùng có tác dụng nâng cao đời sống của người dân góp phần giảm thời gian qua việc tiết kiệm để có thể mua được một món hàng có giá trị lớn. Bên cạnh đó loại hình này còn giúp cho nền kinh tế giảm hình thức thanh toán bằng tiền mặt làm tăng hệ số nhân tiền trong nền kinh tế. Mặt khác loại hình này đã định hướng được một hướng đi chính xác cho hệ thống ngân hàng trong tương lai trong lĩnh vực kinh doanh đầy triển vọng này. Loại hình tín dụng cho vay tiêu dùng được phát triển rất mạnh mẽ ở các nước phát triển và nó đã trở thành một nguồn thu chủ yếu cho ngân hàng trong khi đó thì loại hình này vừa mới được áp dụng tại Việt Nam trong những năm gần đây khi cùng với sự phát triển của kinh tế do vậy chúng ta đặt ra là làm sao để loại hình này có thể phát triển một cách mạnh mẽ nâng cao mức sống của người dân do đó với kiến thức được học tại trường cùng với sự học hỏi tại ngân hàng BIDV Quang Trung đã giúp cho em viết đề tài “Mở rộng hoạt động cho vay tiêu dùng tại ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam chi nhánh Quang Trung” và em mong muốn rằng trong tương lai không xa thì nghiệp vụ này sẽ ngày càng phát triển và nó sẽ là một nguồn thu cho ngân hàng, đồng thời góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển bền vững. CHƯƠNG I: LÝ LUẬN CHUNG VỀ CHO VAY TIÊU DÙNG TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI I. Ngân hàng thương mại và các hoạt động cơ bản Như chúng ta đã biết ngay từ đầu thế kỉ XV những hình thức sơ khai của ngân hàng bắt đầu xuất hiện ban đầu là những thương nhân thực hiện việc mua bán hàng hóa từ nơi này tới nơi khác, đó là những nhu cầu đổi tiền để có thể mua và bán của địa điểm mà chúng ta đang thực hiện việc buôn bán, tiếp sau đó là những kẻ cho vay nặng lãi ra đời chúng thực hiện những khoản vay với các cá nhân, đối với vua quan, đặc biệt là ngân hàng còn có thể cho vay để phục vụ cho nhu cầu chi tiêu của chiến tranh, sự phát triển tiền gửi theo kiểu này do không thu hồi được nợ đã đẩy ngân hàng tới chổ phá sản, do vậy đã hình thành nên một loại hình ngân hàng mới đó là ngân hàng thương mại do các nhà buôn kết hợp lại với nhau, hệ thống ngân hàng này đã thực hiện nhiều nghiệp vụ giống như ngân hàng ngày nay đó là huy động tiền gửi, cho vay. Và từ đó cho tới nay hệ thống ngân hàng luôn phát triển và ngày càng lớn mạnh cùng với sự phát triển của nền kinh tế do vậy mà khi nói đến ngân hàng thì ai ai cũng biết đó là nơi để mình gửi tiền tiết kiệm khi có dư dật lượng tiền mặt và cũng là nơi để chúng ta tới vay một khoản tiền trong một kì hạn nhất định với một lãi suất đã được ấn định. Nhưng đó chỉ là cách hiểu đơn giản nhất về ngân hàng mà chúng ta cần hiểu rằng “ngân hàng là một tổ chức trung gian tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất, đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm, dịch vụ thanh toán và thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kì tổ chức kinh doanh nào hoạt động trong nền kinh tế” Các hoạt động chủ yếu của ngân hàng thương mại cơ bản 1) Mua bán ngoại tệ: đây là một trong những hoạt động đầu tiên của ngân hàng kể từ khi mới thành lập, như chúng ta biết thì ngân hàng ngày xưa chủ yếu là đổi tiền để những nhà buôn đi buôn bán từ địa điểm này sang địa điểm khác thì ngân hàng là nơi đổi tiền để họ có thể thuận lợi trong việc mua bán hàng hóa, khi thực hiện việc đổi này thì ngân hàng hưởng theo tỷ lệ phần trăm. 2) Nhận tiền gửi : đây là hoạt động then chốt của một ngân hàng, nếu không có hoạt động này thì ngân hàng không thể tồn tại, đây chính là nguồn cung của ngân hàng để ngân hàng có thể thực hiện các hoạt động cho vay 3) Cho vay: có 3 hình thức cho vay đó là Cho vay thương mại: đây là hình thức cho vay áp dụng đối với các nhà kinh tế làm ăn giúp họ có vốn để có thể linh động được hàng hóa tạo điều kiện để họ có thể mở rộng sản xuất kinh doanh Cho vay tiêu dùng :đây là hình thức cho vay tương đối mạo hiểm mang tính rủi ro cao nhưng bù lại có thể thu được lãi ròng cao, hình thức này được áp dụng đối với các cá nhân là chủ yếu Tài trợ dự án: hình thức cho vay này đòi hỏi phải có vốn lớn, vì dự án thường là những công trình thường đòi hỏi vốn lớn, ngân hàng thường huy động vốn trung và dài hạn để tài trợ dự án 4) Bảo quản vật có giá: ngân hàng thường nắm giữ hộ khách hàng những vật có giá trị lớn như vàng bạc đá quý các giấy tờ quan trọng 5) Cung cấp các tài khoản giao dịch và thực hiện thanh toán : Ngân hàng muốn có khách hàng họ cần phải biết lôi kéo khách hàng mà do vậy các ngân hàng luôn tạo điều kiện tốt nhất cho khách hàng và đồng thời mở rộng ra các dịch vụ mới trong đó có việc mở tài khoản thẻ cho cá nhân chính là hình thức lôi kéo khách hàng về với ngân hàng của mình, bên cạnh việc mở tài khoản thẻ thì ngân hàng cũng thực hiện luôn hình thức thanh toán không dùng tiền mặt 6) Quản lý ngân quỹ : khi nói tới ngân quỹ là chúng ta nói tới quan hệ của ngân hàng với các doanh nghiệp, ngân hàng thực hiện việc quản lý dòng tiền cho các doanh nghiệp, hoạt động này giúp cho ngân hàng có thể có thêm được nhiều các khách hàng và đồng thời ngân hàng sẽ có rất nhiều thông tin về các doanh nghiệp 7) Tài trợ các hoạt động của chính phủ : chính phủ thường thực hiện các dự án yêu cầu về nguồn vốn lớn, trong một lúc không thể giải ngân ra tất cả số tiền như vậy được vì giải ngân sẽ gây ra tình trạng ngập tiền do vậy mà chính phủ sẽ quyết định cho một ngân hàng nào đó giải ngân cho dự án cụ thể theo từng thời kì và sau khi kết thúc dự án chính phủ sẽ hoàn trả 8) Bảo lãnh: là hình thức mà ngân hàng dựa vào uy tín của mình để bảo lãnh cho các hoạt động của các doanh nghiệp nhằm tạo ra lòng tin cho các doanh nghiệp cùng làm ăn buôn bán với họ 9) Cho thuê các thiết bị trung và dài hạn: các thiết bị máy móc mà doanh nghiệp cần có thể có giá rất lớn doanh nghiệp không có khả năng mua hoặc là máy chỉ có giá trị sử dụng trong thời gian ngắn và sau đó không còn dùng tới nữa như vậy các ngân hàng có thể triển khai các hoạt động cho thuê để giúp cho các doanh nghiệp tiết kiệm được một phần chi phí. 10) Cung cấp dịch vụ ủy thác và tư vấn : Những cán bộ làm trong nghành ngân hàng là những người có chuyên môn về tài chính rất tốt, đặc biệt họ lại có được những thông tin rất quan trong mà trong quá trình cho vay doanh nghiệp đã cung cấp cho ngân hàng, hội tủ các điều kiện đó thì việc mà ngân hàng cung cấp các tư vấn là khá chính xác, và có thể tin cậy được Bên cạnh đó thì ngân hàng còn cung cấp thêm các dịch vụ khác như là cung cấp dịch vụ môi giới đầu tư chứng khoán, cung cấp các dịch vụ bảo hiểm, cung cấp các dịch vụ đại lý II. Vai trò cho vay tiêu dùng của ngân hàng thương mại 1. Lịch sử ra đời hoạt động cho vay tiêu dùng Tín dụng là một nghiệp vụ không thể không có trong các ngân hà