Mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có tri thức, có sức khỏe, có thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng nhu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong luật giáo dục cũng chỉ rõ nền giáo dục Việt Nam là nền giáo dục xã hội chủ nghĩa có tinh thần nhân dân, dân tộc, khoa học hiện đại, lấy chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng.
Đại hội IX Đảng cộng sản Việt Nam đã khẳng định mục tiêu tổng quát của chiến lược phát triển kinh tế- xã hội 2001- 2010 là: “Đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của nhân dân, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta trở thành một nước công nghiệp hóa- hiện đại hóa ” “ Con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước ta cần và có thể rút ngắn thời gian so với các nước đi trước, vừa có những bước tuần tự, vừa có những bước nhảy vọt .”.
Để đạt được mục tiêu trên, cùng với khoa học và công nghệ, giáo dục có vai trò quyết định, giáo dục có vị trí là quốc sách hàng đầu. Trong các quan điểm chỉ đạo phát triển giáo dục Đảng và Nhà nước ta rất chú trọng đến bồi dưỡng, hình thành con người mới trong thời kỳ mới để phụng sự lý tưởng Chủ nghĩa cộng sản, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc chủ nghĩa xã hội Việt Nam. Một khi nói đến con người mới tức là con người có đầy đủ cả đức lẫn tài. Ông cha ta có câu “ Tiên học lễ, hậu học văn ” tức con người phải học lễ nghĩa đạo đức trước rồi tiếp đến là cùng lĩnh hội tri thức, Bác Hồ của chúng ta đã dạy đạo đức là cái gốc của con người. Do đó, giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường học có vị trí rất quan trọng, vì đây là môi trường tốt nhất để học sinh hình thành và phát triển nhân cách, để sau này trở thành một công dân tốt cho xã hội.
Thực hiện nhiệm vụ trên, cùng với các trường trong toàn ngành, trường THCS Ngô Quyển chúng tôi song song với việc giảng dạy tri thức là giáo dục đạo đức cho học sinh, nhưng chất lượng hàng năm vẫn còn thấp, có nhiều học sinh có những biểu hiện sai phạm trong nhận thức, trong hành vi, có học sinh chưa chấp hành tốt nội quy trường, lớp, gây gổ đánh nhau, ý thức vệ sinh còn kém; đặc biệt là ý thức bảo vệ tài sản của nhà trường chưa tốt. Các vấn đề liên quan đến giáo dục, đạo đức cho học sinh chưa được nhà trường thực hiện một cách đầy đủ, đúng mức và phù hợp với đặc điểm của nhà trường và học sinh. Là một trong những người đang làm công tác giảng dạy và quản lý giáo dục, tôi luôn băn khoăn, trăn trở và suy nghỉ về vấn đề này để tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao chất lượng đạo đức học sinh nhà trường. Cho nên, tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp của Hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh THCS ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông ” . Kết quả của đề tài có lẽ còn ở mức độ nhất định, nhưng chắc chắn sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh tại trường.
59 trang |
Chia sẻ: ngtr9097 | Lượt xem: 2469 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Một số biện pháp của Hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh THCS ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, có tri thức, có sức khỏe, có thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng nhu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong luật giáo dục cũng chỉ rõ nền giáo dục Việt Nam là nền giáo dục xã hội chủ nghĩa có tinh thần nhân dân, dân tộc, khoa học hiện đại, lấy chủ nghĩa Mác- Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng.
Đại hội IX Đảng cộng sản Việt Nam đã khẳng định mục tiêu tổng quát của chiến lược phát triển kinh tế- xã hội 2001- 2010 là: “Đưa đất nước ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đời sống vật chất, văn hóa, tinh thần của nhân dân, tạo nền tảng để đến năm 2020 nước ta trở thành một nước công nghiệp hóa- hiện đại hóa ” “ Con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa của đất nước ta cần và có thể rút ngắn thời gian so với các nước đi trước, vừa có những bước tuần tự, vừa có những bước nhảy vọt ...”.
Để đạt được mục tiêu trên, cùng với khoa học và công nghệ, giáo dục có vai trò quyết định, giáo dục có vị trí là quốc sách hàng đầu. Trong các quan điểm chỉ đạo phát triển giáo dục Đảng và Nhà nước ta rất chú trọng đến bồi dưỡng, hình thành con người mới trong thời kỳ mới để phụng sự lý tưởng Chủ nghĩa cộng sản, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc chủ nghĩa xã hội Việt Nam. Một khi nói đến con người mới tức là con người có đầy đủ cả đức lẫn tài. Ông cha ta có câu “ Tiên học lễ, hậu học văn ” tức con người phải học lễ nghĩa đạo đức trước rồi tiếp đến là cùng lĩnh hội tri thức, Bác Hồ của chúng ta đã dạy đạo đức là cái gốc của con người. Do đó, giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường học có vị trí rất quan trọng, vì đây là môi trường tốt nhất để học sinh hình thành và phát triển nhân cách, để sau này trở thành một công dân tốt cho xã hội.
Thực hiện nhiệm vụ trên, cùng với các trường trong toàn ngành, trường THCS Ngô Quyển chúng tôi song song với việc giảng dạy tri thức là giáo dục đạo đức cho học sinh, nhưng chất lượng hàng năm vẫn còn thấp, có nhiều học sinh có những biểu hiện sai phạm trong nhận thức, trong hành vi, có học sinh chưa chấp hành tốt nội quy trường, lớp, gây gổ đánh nhau, ý thức vệ sinh còn kém; đặc biệt là ý thức bảo vệ tài sản của nhà trường chưa tốt. Các vấn đề liên quan đến giáo dục, đạo đức cho học sinh chưa được nhà trường thực hiện một cách đầy đủ, đúng mức và phù hợp với đặc điểm của nhà trường và học sinh. Là một trong những người đang làm công tác giảng dạy và quản lý giáo dục, tôi luôn băn khoăn, trăn trở và suy nghỉ về vấn đề này để tìm ra những biện pháp hữu hiệu nhằm nâng cao chất lượng đạo đức học sinh nhà trường. Cho nên, tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp của Hiệu trưởng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh THCS ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông ” . Kết quả của đề tài có lẽ còn ở mức độ nhất định, nhưng chắc chắn sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh tại trường.
2. MỤC ĐÍCH, NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨUTỔNG
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở tìm hiểu thực trạng quá trình giáo dục đạo đức học sinh của trường, từ đó đề ra một số biện pháp chủ yếu, để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông .
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Nghiên cứu lý luận về những vấn đề liên quan đến công tác giáo dục đạo đức học sinh THCS.
- Phân tích thực trạng tình hình giáo dục đạo đức học sinh ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông .
- Đề xuất những biện pháp, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông .
3. ĐỐI TƯỢNG, KHÁCH THỂ VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Một số biện pháp của Hiệu trưởng, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh THCS ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông .
3.2. Khách thể nghiên cứu
- Hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, các đoàn thể quần chúng trong nhà trường, hội cha mẹ học sinh trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông
- Chính quyền địa phương, các đoàn thể và các lực lượng giáo dục ngoài xã hội thuộc xã Ia ga , huyện Chư prông .
- Trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông .
3.3. Phạm vi nghiên cứu
Giáo dục đạo đức cho học sinh là một vấn đề thiết thực nhưng rất khó và phức tạp, không thể làm một sớm một chiều, vì điều kiện công tác, học tập có hạn nên tôi chỉ nghiên cứu một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức cho học sinh của trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông
4. GIẢ THIẾT KHOA HỌC
Thực trạng giáo dục đạo đức học sinh ở trường còn thấp. Các vấn đề liên quan đến công tác giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường chưa được quan tâm đúng mức và chưa phù hợp. Qua nghiên cứu, nếu xây dựng được các biện pháp đúng đắn, phù hợp thì sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức của học sinh trong trường và có thể nhân rộng hơn ở các đơn vị trường bạn.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
5.1. Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý luận
- Đọc tài liệu, các văn bản.
- Phân tích tài liệu.
- Tìm hiểu các nghị quyết của Đảng và các văn bản tài liệu về giáo dục đạo đức học sinh.
5.2. Phương pháp nghiên cứu thực tiển
- Đề tài sử dụng tổng hợp nhóm các phương pháp nghiên cứu thực tiển, lý thuyết.
- Phương pháp trò chuyện, phỏng vấn.
- Phương pháp điều tra.
- Phương pháp phân tích tổng kết kinh nghiệm.
6. CẤU TRÚC CỦA ĐỀ TÀI
- Phần mở đầu: Những vấn đề lý luận chung.
- Phần nội dung: gồm ba chương.
Chương 1: Một số vấn đề cơ sở lý luận về nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh trường THCS.
Chương 2: Thực trạng tình hình giáo dục đạo đức ở trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông
Chương 3: Những biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức học sinh trường THCS Ngô Quyền, Xã Ia ga , huyện Chư prông .
Phần kết luận - kiến nghị.
PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC HỌC SINH TRƯỜNG THCS.
1.1. Một số khái niệm của đề tài
1.1.1. Giáo dục:
Giáo dục là họat động chuyên môn của xã hội, nhằm hình thành và phát triển nhân cách con người theo những yêu cầu của xã hội trong những giai đoạn lịch sử nhất định. Thuật ngữ giáo dục thường được hiểu theo hai nghĩa: nghĩa rộng và nghĩa hẹp.
- Giáo dục ( theo nghĩa rộng ) là bao gồm cả việc dạy lẫn việc học cùng với hệ thống các tác động sư phạm khác diễn ra trong và ngoài lớp, trong và ngoài nhà trường củng như trong gia đình và ngoài xã hội. Đó chính là một quá trình vẹn toàn để hình thành nhân cách, được tổ chức một cách có mục đích và có kế hoạch thông qua các hoạt động và các quan hệ giữa người giáo dục và người được giáo dục, nhằm chiếm lĩnh những kinh nghiệm xã hội của loài người.
- Giáo dục ( theo nghĩa hẹp ) là một bộ phận của quá trình sư phạm, đó là một quá trình tác động đến thế hệ trẻ về mặt đạo đức, tư tưởng, hành vi ... nhằm hình thành niềm tin, lý tưởng, động cơ, thái độ và những hành vi thói quen cư xử đúng đắn trong xã hội.
Như vậy, giáo dục là sự tác động của nhân cách này đến nhân cách khác, tác động của người giáo dục đến người được giáo dục, củng như tác động của những người được giáo dục với nhau. Chính thông qua những loại hình hoạt động của người học, được thực hiện trong mối quan hệ xã hội mà nhân cách của người học được hình thành và phát triển.
1.1.2. Đạo đức:
Có thể hiểu đạo đức theo một vài khái niệm như sau:
- Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, là tổng hợp những quy tắc, nguyên tắc, chuẩn mực xã hội, nhờ nó con người tự giác điều chỉnh hình vi của mình sao cho phù hợp với lợi ích, hạnh phúc của con người trong quan hệ giữa con người với con người, giữa cá nhân với xã hội.
- Đạo đức là hệ thống những quy tắc, chuẩn mực biểu hiện sự tự giác trong quan hệ giữa con người với con người, giữa con người với cộng đồng xã hội với tự nhiên với cả với bản thân mình.
- Đạo đức là toàn bộ những quy tắc, chuẩn mực nhằm điều chỉnh và đánh giá cách ứng xử của con người với nhau, trong quan hệ xã hội và quan hệ tự nhiên và cả với bản thân mình.
- Giáo sư A.F. ShishKin tán thành quan điểm cho rằng: “ Đạo đức là một ngành đặc biệt của tri thức triết học ”.
Từ các khái niệm trên, có thể nói đạo đức là một hình thái ý thức được hình thành rất sớm trong lịch sử phát triển nhân loại và được mọi xã hội, mọi giai cấp, mọi thời đại quan tâm. Sự phát triển của đạo đức xã hội từ thấp lên cao như sự phát triển văn minh con người. Trong cuộc sống hiện thực, đạo đức bao gồm ý thức, tình cảm và hành động thực tiễn. Cả ba mặt đó thường thì thống nhất với nhau, nói lên năng lực phục vụ một cách tích cực, tự giác của cá nhân trong mối tương quan vì lợi ích của người khác và xã hội.
1.1.3. Hành vi đạo đức:
Là một hành động tự giác được thúc đẩy bởi một động cơ có ý nghĩa về mặt đạo đức.
1.1.4. Giáo dục đạo đức:
- Giáo dục đạo đức trong nhà trường là một quá trình tác động có mục đích, có kế hoạch đến học sinh nhằm hình thành và bồi dưỡng cho học sinh thế giới quan, nhân sinh quan cộng sản chủ nghĩa, quan điểm lập trường của giai cấp công nhân, bồi dưỡng cho học sinh hành vi và thói quen đạo đức, hình thành những nét tính cách của con người mới phù hợp với mục đích giáo dục.
Nói cách khác:
- Giáo dục đạo đức là quá trình hình thành những thói quen, phẩm chất đạo đức và từng bước hoàn thiện nhân cách con người cho thế hệ trẻ. Muốn thực hiện được vấn đề trên các nhà quản lý và những người làm công tác giáo dục cần phải xây dựng kế hoạch giáo dục đạo đức với những mục tiêu, nội dung và yêu cầu cụ thể, rõ ràng phù hợp với điều kiện kinh tế, chính trị, xã hội trong từng thời kỳ, trong từng giai đoạn phát triển của đất nước.
1.1.5. Tại sao cần phải nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức:
Do quy luật của thời đại, do sự phát triển của xã hội, do khoa học và kỹ thuật ngày càng tiên tiến, do nhu cầu của con người ngày càng cao. Xã hội đòi hỏi con người phải có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực chuyên môn cao mới đáp ứng được. Ngày nay trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới về việc đào tạo và bỗi dưỡng đạo đức cách mạng cho thế hệ trẻ là việc làm cần thiết và cấp bách hơn lúc nào hết.
Nghị quyết TW 5 khóa VIII đã nhận định:
“ Tư tưởng đạo đức, lối sống và đời sống văn hóa được coi là lĩnh vực quan trọng nhất hiện nay và cần được quan tâm ”
1. 2. Quan điểm của Hồ Chủ Tịch, của Đảng và Nhà nước về giáo dục đạo đức con người.
Qua nghiên cứu tư tưởng Hồ Chí Minh, chúng ta thấy rõ tư tưởng của người về đạo đức được thể hiện nhiều trong các bài giảng :“ Cây phải có gốc, nếu cây không có gốc thì cây héo, cũng như sông khi có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Và con người Việt Nam phải có đạo đức, không có đạo đức thì tài giỏi mấy củng không lãnh đạo được nhân dân và bản thân làm việc gì cũng khó”.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy: “ Đạo đức là cái gốc của người cách mạng, đạo đức là cái gốc của con người phát triển toàn diện mà trường phổ thông phải có trách nhiệm đào tạo ”
Bác còn khẳng định “ Người có tài mà không có đức là người người vô dụng, có đức mà không có tài thì làm việc gì cũng khó ”.
Trong giai đoạn mới của cách mạng vấn đề đạo đức luôn được Đảng và Nhà nước quan tâm. Nghị quyết TW 5 khóa VIII đã nhấn mạnh: “ Phải tạo cho được sự chuyển biến mạnh mẽ về tư tưởng, đạo đức lối sống và đời sống văn hóa được coi là lĩnh vực quan trọng nhất hiện nay cần được quan tâm ”. Nghị quyết còn đề cập đến vấn đề giáo dục lý tưởng đạo đức cho thế hệ trẻ. Trang 81 có viết “ Phải quan tâm giáo dục lý tưởng đạo đức và lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ ”
Văn kiện Đại hộI IX của Đảng có viết: “ Cần tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức lối sống cho học sinh, sinh viên ” Nghị quyết còn khẳng định: “ Phải xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện về chính trị, tư tưởng, trí tuệ, đạo đức, thể chất, năng lực, sáng tạo, có ý thức cộng đồng, lòng nhân ái khoan dung, tôn trọng nghĩa tình, lối sống có văn hóa, quan hệ hài hòa trong gia đình, cộng đồng và xã hội ”
1.3. Vị trí, vai trò và đặc điểm của hoạt động giáo dục đạo đức ở trường THCS
1.3.1. Vị trí:
Đức dục có vị trí hàng đầu trong toàn bộ công tác ở nhà trường xã hội chủ nghĩa. Vậy để quản lý tốt hoạt động giáo dục này trước hết người Hiệu trưởng cần nắm vững vị trí, vai trò của giáo dục đạo đức trong trường THCS.
Trong nhà trường xã hội chủ nghĩa, đức dục có vị trí then chốt trong toàn bộ giáo dục của nhà trường. Nó góp phần giáo dục cho học sinh phát triển toàn diện về nhân cách của con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Công tác giáo dục đạo đức được tiến hành tốt sẽ là cơ sở để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, vì thế hoạt động giáo dục đạo đức có quan hệ mật thiết với các mặt giáo dục khác.
Đạo đức là một thành phần cơ bản của nhân cách và gắn bó chặt chẽ với các mặt khác trong nhân cách hoàn chỉnh của người học sinh.
Đức dục hổ trợ tích cực các mặt giáo dục khác và nó cũng là kết quả của các mặt giáo dục đó. Thực hiện tốt công tác giáo dục đạo đức sẽ tạo nên những chuyển biến cơ bản cho các mặt giáo dục toàn diện. Vì nhận thức đúng sẽ đi đế hành động đúng.
1.3.2. Vai trò:
Đạo đức có một vai trò đặc biệt quan trọng trong đời sống xã hội không thể quan niệm được sự tồn tại của xã hội mà không có đạo đức. Chẳng có hình thức nào của xã hội lại có thể thay thế cho đạo đức. Nơi nào không có hành động tự nguyện, tự giác của con người thì nơi ấy không có nhân phẩm, không thể thực sự có đời sống xã hội. Đặc trưng của đời sống con người và của bản thân, tình người, nhân phẩm là ở đạo đức.
1.3.3. Đặc điểm công tác giáo dục đạo đức trường THCS:
Cũng như các hoạt động giáo dục khác, công tác đức dục cũng tuân theo các quy luật tâm lý, sinh lý của lứa tuổi học sinh THCS. Trên cơ sở đó chúng ta phải quán triệt mục đích giáo dục và tiến hành theo những nguyên tắc, nội dung, phương pháp đã được quy định. Tuy vậy, về tổ chức thực hiện, công tác đức dục có những đặc điểm khác với các hoạt động giáo dục khác.
Những yêu cầu và nội dung đức dục đã được “ Chương trình hóa ” và “ Cụ thể hóa ” như đối với hệ thống kiến thức văn hóa và một vài hoạt động giáo dục khác. Nhưng trước những biến động của xã hội, nhận thức về các chuẩn mực đạo đức của một số thanh, thiếu niên có những biểu hiện sai phạm hoặc mơ hồ. Do đó, người Hiệu trưởng cần căn cứ vào mục tiêu đào tạo của cấp học vào tình hình thực tế của học sinh, vào khả năng thực hiện của nhà trường mà tiến hành “ Chương trình hóa ”, “ Kế hoạch hóa ” mặt giáo dục này ở trường mình tạo, được thế chủ động trong công tác giáo dục và có cơ sở khoa học trong việc đánh giá hạnh kiểm của học sinh.
Tính đa dạng và sự phát triển không đồng đều về tính cách của những học sinh trong cùng một lớp, trong quá trình rèn luyện về đạo đức của một số học sinh làm cho công tác giáo dục trong nhà trường thêm phần phức tạp.
Đặc điểm này đòi hỏi các giáo viên trước hết là giáo viên chủ nhiệm và Hiệu trưởng phải lập kế hoạch giáo dục đạo đức thật tỉ mỷ, nhất là đối với những học sinh có những biểu hiện sai phạm. Đồng thời phải có cách ứng xử thích hợp với những đối tượng, phải thường xuyên theo dõi và tìm ra những biện pháp có tính chất quyết định làm đòn bẩy trong việc xây dựng nhân cách cho mỗi học sinh. Hiệu trưởng cùng với giáo viên chủ nhiệm cần tập hợp được các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để thống nhất các yêu cầu, phương pháp và kế hoạch giáo dục học sinh nhằm sử dụng tới mức tối đa khả năng của những lực lượng đó trong việc xây dựng môi trường giáo dục thuận lợi để tổ chức giáo dục đạo đức cho các học sinh.
1.4. Mục tiêu, chức năng, nhiệm vụ của giáo dục đạo đức cho học sinh trong trường THCS
1.4.1. Mục tiêu của công tác giáo dục đạo đức cho học sinh THCS:
Từ vị trí, vai trò và đặc điểm của giáo dục đạo đức ở trên, tùy vào tình hình thực tế của địa phương, tình hình học sinh mà nhà trường cụ thể hóa nội dung và mục tiêu giáo dục chính trị, đạo đức cho học sinh trường mình lớp mình theo từng cấp học, năm học với các mặt nhận thức chính trị, tình cảm cách mạng và hành vi đạo đức sao cho phù hợp trên cơ sở những mục tiêu và nội dung giáo dục đạo đức cơ bản sau:
- Giáo dục cho học sinh có hiểu biết cơ bản về tính vật chất của thế giới, sự phát triển của tự nhiên và xã hội, về mối quan hệ lẫn nhau giữa các hiện tượng, có niềm tin vào khoa học, không mê tín dị đoan.
- Hiểu rõ vai trò của lao động và sức mạnh của con người trong việc cải tạo tự nhiên, xã hội, tin tưởng vào tương lai.
- Hiểu về truyền thống đấu tranh, dựng nước và giữ nước của quê hương, của dân tộc, có những hiểu biết cơ bản về con đường đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta. Định hướng đường lối phát triển kinh tế- xã hội ở địa phương. Từ đó giáo dục cho các em tình yêu quê hương, tự hào về truyền thống dân tộc. Biết ơn Đảng, Bác Hồ và cách mạng. Mong muốn được đóng góp sức mình xây dựng quê hương, đất nước. Các em sẽ có ý thức tham gia phổ biến các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà nước trong nhân dân.
- Hiểu biết về các tổ chức chính quyền các cấp, nội dung cơ bản của hiến pháp, một số bộ luật, quyền hạn và nghĩa vụ của công dân, hiểu biết trách nhiệm về hành vi của mình trước pháp luật. Biết sống và làm việc theo pháp luật. Sẵn sàng giúp đỡ các cơ quan dân chính đảng bảo vệ pháp luật và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.
- Hiểu rõ vai trò nhiệm vụ và truyền thống vẻ vang của Đảng, Đoàn, đội phấn đấu để trở thành đội viên xuất sắc, đoàn viên ưu tú.
- Hiểu biết về cuộc đời giản dị và sự nghiệp cách mạng của Bác Hồ và các anh hùng cách mạng luôn phấn đấu: “ Sống, chiến đấu, làm việc và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại ”.
- Hiểu lối sống của con người dưới chế độ xã hội chủ nghĩa và lẽ sống: “ Mỗi người vì mọi người và mọi người vì mỗi người ”. Thực hiện các chuẩn mực đạo đức, quy tắc sống của lối sống xã hội chủ nghĩa có tình cảm tốt với gia đình, nhà trường, bạn bè và các tổ chức xã hội.
- Đặc biệt chú ý xây dựng tình cảm đúng mực trong quan hệ bạn bè, quan hệ với người trên, biết tự giác làm việc tốt và trung thực thẳn thắn đấu tranh với những sai trái, chống lối sống ích kỷ, ỷ lại, gian dối, gây gổ với bạn bè và mọi người.
- Xây dựng thái độ học tập đúng đắn và hành vi văn minh. Tự giác, chăm chỉ học tập, học toàn diện, trung thực trong học tập và thi cử. Phấn đấu trở thành học sinh giỏi toàn diện. Tích cực lao động và tham gia các hoạt động xã hội theo kế hoạch của nhà trường và của Đoàn- Đội.
- Có ý thức tự giác như nhặt được của rơi trả lại người đánh mất, lễ phép với người trên, nhường nhịn với em nhỏ, có thái độ và hành vi văn minh ở mọi lúc, mọi nơi. Biết trọng lời hứa, trọng danh dự; biết sống cần cù giản dị, tiết kiệm, khiêm tốn, có ý thức tổ chức kỷ luật, có nhu cầu phù hợp với điều kiện thực tế của gia đình và xã hội Việt Nam.
- Hiểu biết được âm mưu của các thế lực thù địch, bành trướng phản động, hiểu biết những điều chủ yếu về tinh thần quốc tế vô sản, tình đoàn kết với các nước láng giềng, các nước trong khu vực, các nước XHCN và các nước khác trên thế giới.
1.4.2 Chức năng của đạo đức:
- Đạo đức là phương thức nhận thức hiện thực, có tính chất mệnh lệnh, nó điều chỉnh hành vi của con người trên cơ sở sự vận động của những mặt đối lập về thiện và ác.
- Đạo đức còn có vai trò to lớn giúp con người sáng tạo ra hạnh phúc, giữ gìn và bảo vệ cuộc sống tốt đẹp của xã hội, nâng cao phẩm giá của cá nhân. Vì vậy, trong quản lý xã hội nói chung, quản lý giáo dục nói riêng cần phải quan tâm đúng mức đến 3 chức năng của đạo đức.
1.4.2.1 Chức năng định hướng giáo dục:
- Con người muốn làm được những việc tốt, tránh được những việc không tốt, muốn cho những hành vi của mình được mọi người chấp nhận, không bị dư luận xã hội lên án thì họ cần nắm được những quan điểm, những nguyên tắc, quy tắc chuẩn mực đạo đức cơ bản. Từ đó con người có thể tự do lựa chọn cho mình những hành vi phù hợp với , đồng thời mới có khả năng đánh giá đúng đắn các hiện tượng, hành vi trong quan hệ xã hội theo quan niệm đạo đức của xã hội đó.
- Vì vậy, công tác giáo dục đạo đức góp phần quan trọng vào việc