Đề tài Một số vấn đề vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần đầu tư xây dựng và thương mại dịch vụ Hà Nội

LỜI MỞ ĐẦU Việt Nam đã chính thức là thành viên của tổ chức thương mại thế giới WTO, cơ hội phát triển kinh tế là rất lớn. Có nhiều nguồn đầu tư từ các nước đổ vào Việt Nam tạo nên động lực phát triển mạnh mẽ. Bên cạnh đó, cũng mang lại không ít những khó khăn, thách thức: yếu tố cạnh tranh ngày càng khốc liệt, các đối thủ nước ngoài với lợi thế về vốn và trình độ công nghệ,… Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển được, cần phải có một đội ngũ quản lý có kiến thức chuyên môn sâu rộng, năng động, sáng tạo, bản lĩnh vững vàng. Do mới thành lập nên công ty chủ yếu kinh doanh trong lĩnh vực xây dựng cơ bản. Công ty chuyên thi công các công trình giao thông, công nghiệp, dân dụng, thủy điện, thủy lợi và các dịch vụ du lịch. Để tồn tại và phát triển, công ty luôn đưa ra chiến lược kinh doanh có tính chất thời cuộc, xâm nhập, khai thác thị trường, tạo công ăn việc làm cho công nhân, nhằm tăng doanh thu cho doanh nghiệp. Đồng thời, để tạo uy tín, công ty luôn giữ chữ tín với khách hàng về chất lượng sản phẩm, thời gian hoàn thành,… Ngoài ra, công ty luôn tạo điều kiện để công nhân học tập, trau nhồi kiến thức nâng cao trình độ chuyên môn. H¬n n÷a c¸c nhà quản trÞ c«ng ty hiểu rõ rằng để sản xuất kinh doanh có hiệu quả thì yếu tố không thể thiếu là vốn. Vèn lµ mét ph¹m trï kinh tÕ hµng ho¸, lµ mét trong hai yÕu tè quan träng quyÕt ®Þnh ®Õn s¶n xuÊt vµ l­u th«ng hµng ho¸. Vèn cßn lµ ch×a kho¸, lµ ®iÒu kiÖn hµng ®Çu cña mäi quá tr×nh ph¸t triÓn, chÝnh v× vËy, c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Ó cã thÓ tiến hành c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× ph¶i cã mét luîng vèn nhÊt ®Þnh. Vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng, d­íi h×nh th¸i hiÖn vËt nã biÓu hiÖn lµ tµi s¶n cè ®Þnh vµ tµi s¶n l­u ®éng hay vèn tù cã vµ vèn ®i vay, vËy qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh vÒ tû lÖ gi÷a hai lo¹i vèn nµy nh­ thÕ nµo lµ hîp lý vµ cã hiÖu qu¶? Ngoµi ra, vÊn ®Ò lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn t¹i c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc mµ c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp quan t©m. Chính vì vậy em đã chọn đề tài b¸o c¸o thùc tËp nghiÖp vô: “Một số vấn đề về vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần đầu tư xây dựng và thương mại dịch vụ Hà Nội”. KÕt cÊu cña ®Ò tµi ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn cßn cã 3 phÇn chÝnh sau: Chương I: Những vấn đề cơ bản về vốn và hiệu quả sử dụng vốn trong các doanh nghiệp hiện nay. Chương II: Thực trạng về vốn và hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng và dịch vụ thương mại Hà Nội. Chương III: Giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng và dịch vụ thương mại Hà Nội. Em xin chân thành cảm ơn PGS. TS §µm V¨n HuÖ, Ban l·nh ®¹o c«ng ty ®· t¹o ®iÒu kiÖn vµ gióp ®ì em rÊt nhiÒu trong thêi gian thùc tËp vµ hoµn thµnh b¸o c¸o thùc tËp nhiÖp vô nµy. Hµ Néi, ngµy 4 th¸ng 5 n¨m 2008 Sinh viªn Bïi ThÞ Thanh H¶i CH¦¥NG I: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ VỐN VÀ HIỆU qu¶ sö dông vèn trong c¸c doanh nghiÖp hiÖn nay. kh¸I niÖm vµ ph©n lo¹i vèn kinh doanh Kh¸i niÖm vÒ vèn kinh doanh. §Ó ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp thùc sù cã hiÖu qu¶ th× ®iÒu ®Çu tiªn mµ c¸c doanh nghiÖp quan t©m vµ nghÜ ®Õn lµ lµm thÕ nµo ®Ó cã ®ñ vèn vµ sö dông nã nh­ thÕ nµo ®Ó ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. VËy vÊn ®Ò ®Æt ra ë ®©y - Vèn kinh doanh lµ g×? C¸c doanh nghiÖp cÇn bao nhiªu vèn th× ®ñ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt - kinh doanh cña m×nh. Cã rÊt nhiÒu quan niÖm kh¸c nhau vÒ vèn. Vèn trong c¸c doanh nghiÖp lµ mét quü tiÒn tÖ ®Æc biÖt. Môc tiªu cña quü lµ ®Ó phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh, tøc lµ môc ®Ých tÝch luü chø kh«ng ph¶i môc ®Ých tiªu dïng nh­ mét vµi quü tiÒn tÖ kh¸c trong c¸c doanh nghiÖp. §øng trªn c¸c gi¸c ®é kh¸c nhau ta cã c¸ch nh×n kh¸c nhau vÒ vèn. Theo quan ®iÓm cña Mark - nh×n nhËn d­íi gi¸c ®é cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt th× Mark cho r»ng: “Vèn chÝnh lµ t­ b¶n, lµ gi¸ trÞ ®em l¹i gi¸ trÞ thÆng d­, lµ mét ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt”. Tuy nhiªn, Mark quan niÖm chØ cã khu vùc s¶n xuÊt vËt chÊt míi t¹o ra gi¸ trÞ thÆng d­ cho nÒn kinh tÕ. §©y lµ mét h¹n chÕ trong quan ®iÓm cña Mark. Cßn Paul A.Samuelson, mét ®¹i diÖn tiªu biÓu cña häc thuyÕt kinh tÕ hiÖn ®¹i cho r»ng: §Êt ®ai vµ lao ®éng lµ c¸c yÕu tè ban ®Çu s¬ khai, cßn vèn vµ hµng ho¸ vèn lµ yÕu tè kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Vèn bao gåm c¸c lo¹i hµng ho¸ l©u bÒn ®­îc s¶n xuÊt ra vµ ®­îc sö dông nh­ c¸c ®Çu vµo h÷u Ých trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sau ®ã. Mét sè hµng ho¸ vèn cã thÓ tån t¹i trong vµi n¨m, trong khi mét sè kh¸c cã thÓ tån t¹i trong mét thÕ kû hoÆc l©u h¬n. §Æc ®iÓm c¬ b¶n nhÊt cña hµng ho¸ vèn thÓ hiÖn ë chç chóng võa lµ s¶n phÈm ®Çu ra, võa lµ yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Trong cuèn Kinh tÕ häc cña David Begg cho r»ng: “Vèn ®­îc ph©n chia theo hai h×nh th¸i lµ vèn hiÖn vËt vµ vèn tµi chÝnh”. Nh­ vËy, «ng ®· ®ång nhÊt vèn víi tµi s¶n cña doanh nghiÖp.Trong ®ã: Vèn hiÖn vËt: Lµ dù tr÷ c¸c hµng ho¸ ®· s¶n xuÊt mµ sö dông ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c hµng ho¸ kh¸c. Vèn tµi chÝnh: Lµ tiÒn vµ tµi s¶n trªn giÊy cña doanh nghiÖp. Ngoµi ra, cã nhiÒu quan niÖm kh¸c vÒ vèn nh­ng mäi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Òu cã thÓ kh¸i qu¸t thµnh: TLSX T...... H ....... SX ....... H’......T’ SLĐ §Ó cã c¸c yÕu tè ®Çu vµo (TLL§, TLSX) phôc vô cho ho¹t ®éng kinh doanh, doanh nghiÖp ph¶i cã mét l­îng tiÒn øng tr­íc, l­îng tiÒn øng tr­íc nµy gäi lµ vèn cña doanh nghiÖp. VËy: “Vèn cña doanh nghiÖp lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña vËt t­, tµi s¶n ®­îc ®Çu t­ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp nh»m thu lîi nhuËn”. Nh­ng tiÒn kh«ng ph¶i lµ vèn. Nã chØ trë thµnh vèn khi cã ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: Thø nhÊt: TiÒn ph¶i ®¹i diÖn cho mét l­îng hµng ho¸ nhÊt ®Þnh hay nãi c¸ch kh¸c, tiÒn ph¶i ®­îc ®¶m b¶o b»ng mét l­îng hµng ho¸ cã thùc. Thø hai: TiÒn ph¶i ®­îc tÝch tô vµ tËp trung ®Õn mét l­îng nhÊt ®Þnh. Cã ®­îc ®iÒu ®ã míi lµm cho vèn cã ®ñ søc ®Ó ®Çu t­ cho mét dù ¸n kinh doanh dï lµ nhá nhÊt. NÕu tiÒn n»m ë r¶i r¸c c¸c n¬i mµ kh«ng ®­îc thu gom l¹i thµnh mét mãn lín th× còng kh«ng lµm g× ®­îc. V× vËy, mét doanh nghiÖp muèn khëi sù th× ph¶i cã mét l­îng vèn ph¸p ®Þnh ®ñ lín. Muèn kinh doanh tèt th× doanh nghiÖp ph¶i t×m c¸ch gom tiÒn thµnh mãn ®Ó cã thÓ ®Çu t­ vµo ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt cña m×nh. Thø ba: Khi cã ®ñ mét l­îng nhÊt ®Þnh th× tiÒn ph¶i ®­îc vËn ®éng nh»m môc ®Ých sinh lêi. §Æc tr­ng cña vèn kinh doanh. Vèn ph¶i ®¹i diÖn cho mét l­îng tµi s¶n nhÊt ®Þnh. Cã nghÜa lµ vèn ®­îc biÓu hiÖn b»ng gi¸ trÞ cña tµi s¶n h÷u h×nh vµ tµi s¶n v« h×nh cña doanh nghiÖp. Vèn ph¶i vËn ®éng sinh lêi ®¹t ®­îc môc tiªu kinh doanh cña doanh nghiÖp. Vèn ph¶i ®­îc tÝch tô tËp trung ®Õn mét l­îng nhÊt ®Þnh míi cã thÓ ph¸t huy t¸c dông ®Ó ®Çu t­ vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Vèn cã gi¸ trÞ vÒ mÆt thêi gian tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, vèn lu«n biÕn ®éng vµ chuyÓn ho¸ h×nh th¸i vËt chÊt theo thêi gian vµ kh«ng gian theo c«ng thøc : T - H - SX – H’ – T’ §iÒu nµy rÊt cã ý nghÜa khi bá vèn vµo ®Çu t­ vµ tÝnh hiÖu qu¶ sö dông cña ®ång vèn Vèn ph¶i g¾n liÒn víi chñ së h÷u nhÊt ®Þnh vµ ph¶i ®­îc qu¶n lý chÆt chÏ. kh«ng thÓ cã ®ång vèn v« chñ vµ kh«ng cã ai qu¶n lý. Vèn ph¶i ®­îc quan niÖm nh­ mét hµng ho¸ ®Æc biÖt cã thÓ mua b¸n hoÆc b¸n b¶n quyÒn sö dông vèn trªn thÞ tr­êng t¹o nªn sù giao l­u s«i ®éng trªn thÞ tr­êng vèn, thÞ tr­êng tµi chÝnh. Nh­ vËy vèn b¾t ®Çu lµ h×nh th¸i tiÒn tÖ chuyÓn sang h×nh th¸i vËt t­ hµng ho¸ lµ t­ liÖu lao ®éng vµ ®èi t­îng lao ®éng tr¶i qua qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm lao vô hoÆc dÞch vô vèn sang h×nh th¸i ho¸ s¶n phÈm. Khi tiªu thô s¶n phÈm lao vô dÞch vô xong vèn l¹i trë vÒ h×nh th¸i tiÒn tÖ. Do sù lu©n chuyÓn vèn kh«ng ngõng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nªn cïng mét lóc vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp th­êng tån t¹i d­íi nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau trong lÜnh vùc s¶n xuÊt vµ l­u th«ng. Vèn kh«ng chØ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c tµi s¶n h÷u h×nh ( b»ng ph¸t minh s¸ng chÕ, c¸c bÝ quyÕt c«ng nghÖ, vÞ trÝ kinh doanh, lîi thÕ trong s¶n xuÊt …) Ph©n loại vốn kinh doanh trong doanh nghiệp. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, mçi doanh nghiÖp ®Òu cã mét ph­¬ng thøc vµ h×nh thøc kinh doanh kh¸c nhau. Nh­ng môc tiªu cña hä vÉn lµ t¹o ra ®­îc lîi nhuËn cho m×nh. Nh­ng ®iÒu ®ã chØ ®¹t ®­îc khi vèn cña doanh nghiÖp ®­îc qu¶n lý vµ sö dông mét c¸ch hîp lý. Vèn ®­îc ph©n ra vµ sö dông tuú thuéc vµo môc ®Ých vµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp. Ph©n lo¹i c¨n cø vµo mèi quan hÖ së h÷u vÒ vèn Vèn chñ së h÷u : Vèn chñ së h÷u lµ sè vèn cña c¸c chñ së h÷u, c¸c nhµ ®Çu t­ gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt vµ th«ng qua ®ã doanh nghiÖp kh«ng ph¶i cam kÕt thanh to¸n. Do vËy vèn chñ së h÷u kh«ng ph¶i lµ mét kho¶n nî. Vèn ph¸p ®Þnh: Vèn ph¸p ®Þnh lµ sè vèn tèi thiÓu mµ doanh nghiÖp ph¶i cã khi muèn h×nh thµnh doanh nghiÖp vµ sè vèn nµy ®­îc nhµ n­íc quy ®Þnh tuú thuéc vµo tõng lo¹i h×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp. §èi víi doanh nghiÖp Nhµ N­íc, sè vèn nµy ®­îc ng©n s¸ch nhµ n­íc cÊp. Vèn tù bæ xung: Thùc chÊt lo¹i vèn nµy lµ sè lîi nhuËn ch­a ph©n phèi (lîi nhuËn l­u tr÷ ) vµ c¸c kho¶n trÝch hµng n¨m cña doanh nghiÖp nh­ c¸c quü xÝ nghiÖp ( Quü phóc lîi, quü ®Çu t­ ph¸t triÓn . . . ). Vèn chñ së h÷u kh¸c: §©y lµ lo¹i vèn mµ sè l­îng cña nã lu«n cã sù thay ®æi bëi v× do ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n, do chªnh lÖch tû gi¸ ngo¹i tÖ, do ®­îc ng©n s¸ch cÊp kinh phÝ, do c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nép kinh phÝ qu¶n lý vµ vèn chuyªn dïng c¬ b¶n. Vèn huy ®éng cña doanh nghiÖp: Ngoµi c¸c h×nh thøc vèn do nhµ n­íc cÊp th× doanh nghiÖp cßn mét lo¹i vèn mµ vai trß cña nã kh¸ quan träng, ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ã lµ vèn huy ®éng. §Ó ®¹t ®­îc sè vèn cÇn thiÕt cho mét dù ¸n, c«ng tr×nh hay mét nhu cÇu thiÕt yÕu cña doanh nghiÖp mµ ®ßi hái trong mét thêi gian ng¾n nhÊt mµ doanh nghiÖp kh«ng ®ñ sè vèn cßn l¹i trong doanh nghiÖp th× ®ßi hái doanh nghiÖp ph¶i cã sù liªn doanh liªn kÕt, ph¸t hµnh tr¸i phiÕu hay huy ®éng c¸c nguån vèn kh¸c d­íi h×nh thøc vay nî hay c¸c h×nh thøc kh¸c. Vèn vay: Doanh nghiÖp cã thÓ vay ng©n hµng, c¸c tæ chøc tÝn dông, c¸c c¸ nh©n hay c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ ®éc lËp nh»m t¹o lËp vµ t¨ng thªm nguån vèn. Vèn vay ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tÝn dông lµ rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy ®¸p øng ®óng thêi ®iÓm c¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n hoÆc dµi h¹n tuú theo nhu cÇu cña doanh nghiÖp trªn c¬ së hîp ®ång tÝn dông gi÷a Ng©n hµng vµ Doanh nghiÖp. Vèn vay trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. T¹i c¸c nÒn kinh tÕ cã thÞ tr­êng chøng kho¸n ph¸t triÓn, vay vèn trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n lµ mét h×nh thøc huy ®éng vèn cho doanh nghiÖp. Th«ng qua h×nh thøc nµy th× doanh nghiÖp cã thÓ ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, ®©y lµ mét h×nh thøc quan träng ®Ó sö dông vµo môc ®Ých vay dµi h¹n ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ViÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ huy ®éng sè vèn nhµn rçi trong x· héi ®Ó më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Vèn liªn doanh liªn kÕt: Doanh nghiÖp cã thÓ kinh doanh liªn kÕt, hîp t¸c víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c nh»m huy ®éng vµ më réng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §©y lµ h×nh thøc huy ®éng vèn quan träng v× ho¹t ®éng tham gia gãp vèn liªn doanh, liªn kÕt g¾n liÒn víi viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ thiÕt bÞ gi÷a c¸c bªn tham gia nh»m ®æi míi s¶n phÈm, t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña s¶n phÈm ®iÒu nµy còng cã nghÜa lµ uy tÝn cña c«ng ty sÏ ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn. Doanh nghiÖp còng cã thÓ tiÕp nhËn m¸y mãc vµ thiÕt bÞ nÕu nh­ trong hîp ®ång liªn doanh chÊp nhËn viÖc gãp vèn b»ng h×nh thøc nµy. Vèn tÝn dông th­¬ng m¹i: TÝn dông th­¬ng m¹i lµ kho¶n mua chÞu tõ ng­êi cung cÊp hoÆc øng tr­íc cña kh¸ch hµng mµ doanh nghiÖp t¹m thêi chiÕm dông. TÝn dông th­¬ng m¹i lu«n g¾n víi mét l­îng hµng ho¸ cô thÓ, g¾n víi mét hÖ thèng thanh to¸n cô thÓ nªn nã chÞu t¸c ®éng cña hÖ thèng thanh to¸n, cu¶ chÝnh s¸ch tÝn dông kh¸c hµng mµ doanh nghiÖp ®­îc h­ëng. §©y lµ mét ph­¬ng thøc tµi trî tiÖn lîi, linh ho¹t trong kinh doanh vµ nã cßn t¹o kh¶ n¨ng më réng c¬ héi hîp t¸c lµm ¨n cña doanh nghiÖp trong t­¬ng lai. Tuy nhiªn kho¶n tÝn dông th­¬ng m¹i th­êng cã thêi h¹n ng¾n nh­ng nÕu doanh nghiÖp biÕt qu¶n lý mét c¸ch cã hiÖu qu¶ th× nã sÏ gãp phÇn rÊt lín vµo nhu cÇu vèn l­u ®éng cña doanh nghiÖp. Vèn tÝn dông thuª mua: Trong ho¹t ®éng kinh doanh, tÝn dông thuª mua lµ mét ph­¬ng thøc gióp cho c¸c doanh nghiÖp thiÕu vèn vÉn cã ®­îc tµi s¶n cÇn thiÕt sö dông vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §©y lµ ph­¬ng thøc tµi trî th«ng qua hîp ®ång thuª gi÷a ng­êi cho thuª vµ doanh nghiÖp. Ng­êi thuª sö dông tµi s¶n vµ ph¶i tr¶ tiÒn thuª cho ng­êi thuª theo thêi h¹n mµ hai bªn ®· tho¶ thuËn, ng­êi cho thuª lµ ng­êi së h÷u tµi s¶n. TÝn dông thuª mua cã hai ph­¬ng thøc giao dÞch chñ yÕu lµ thuª vËn hµnh vµ thuª tµi chÝnh: Thuª vËn hµnh(thuª ho¹t ®éng): lµ ph­¬ng thøc thuª ng¾n h¹n tµi s¶n. H×nh thøc nµy cã c¸c ®Æc tr­ng sau: Thêi h¹n thuª ng¾n so víi toµn bé thêi gian tån t¹i h÷u Ých cña tµi s¶n, ®iÒu kiÖn chÊm døt hîp ®ång chØ cÇn b¸o tr­íc trong thêi gian ng¾n. Ng­êi thuª chØ viÖc viÖc tr¶ tiÒn theo tháa thuËn, ng­êi cho thuª ph¶i ®¶m b¶o mäi chi phÝ vËn hµnh cña tµi s¶n nh­ phÝ b¶o tr×, b¶o hiÓm thuÕ tµi s¶n . . . cïng víi mäi rñi ro v« h×nh cña tµi s¶n. H×nh thøc nµy hoµn toµn phï hîp ®èi víi nh÷ng ho¹t ®éng cã tÝnh chÊt thêi vô vµ nã ®em l¹i cho bªn thuª lîi thÕ lµ kh«ng ph¶i ph¶n ¸nh lo¹i tµi s¶n nµy vµo sæ s¸ch kÕ to¸n. Thuª tµi chÝnh: Thuª tµi chÝnh lµ mét ph­¬ng thøc tµi trî tÝn dông th­ong m¹i trung h¹n vµ dµi h¹n theo hîp ®ång. Theo ph­¬ng thøc nµy, ng­êi cho thuª th­êng mua tµi s¶n, thiÕt bÞ mµ ng­êi cÇn thuª vµ ®· th­¬ng l­îng tõ truíc c¸c ®iÒu kiÖn mua tµi s¶n tõ ng­êi cho thuª vµ ®· th­¬ng l­îng tõ tr­íc c¸c ®iÒu kiÖn mua tµi s¶n tõ ng­êi cho thuª. Thuª tµi chÝnh cã hai ®Æc tr­ng sau: Thêi h¹n thuª tµi s¶n cña bªn ph¶i chiÕm phÇn lín h÷u Ých cña tµi s¶n vµ hiÖn gi¸ thuÇn cña toµn bé cña c¸c kho¶n tiÒn thuª ph¶i ®ñ ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ mua tµi s¶n t¹i thêi ®iÓm b¾t ®Çu hîp ®ång. Ngoµi kho¶n tiÒn thuª tµi s¶n ph¶i tr¶ cho bªn thuª, c¸c lo¹i chi phÝ b¶o d­ìng vËn hµnh, phÝ b¶o hiÓm, thuÕ tµi s¶n, còng nh­ c¸c rñi ro kh¸c ®èi víi tµi s¶n do bªn thuª ph¶i chÞu còng t­¬ng tù nh­ tµi s¶n cña C«ng ty. Trªn ®©y lµ c¸ch ph©n lo¹i vèn theo nguån h×nh thµnh, nã lµ tiÒn ®Ò ®Ó cho doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän vµ sö dông hîp lý nguån tµi trî tuú theo lo¹i h×nh së h÷u, nghµnh nghÒ kinh doanh, quy m« tr×nh ®é qu¶n lý, tr×nh ®é khoa häc kü thuËt còng nh­ chiÕn l­îc ph¸t triÓn vµ chiÕn l­îc ®Çu t­ cña doanh nghiÖp. Bªn c¹nh ®ã, viÖc qu¶n lý vèn ë c¸c doanh nghiÖp träng t©m cÇn ®Ò cËp ®Õn lµ häat ®éng lu©n chuyÓn vèn, sù ¶nh h­ëng qua l¹i cña c¸c h×nh thøc kh¸c nhau cña tµi s¶n vµ hiÖu qu¶ vay vßng vèn. Vèn cÇn ®­îc nh×n nhËn vµ xem xÐt d­íi tr¹ng th¸i ®éng víi quan ®iÓm hiÖu qu¶. 1.1.3.2. .Ph©n loại căn cứ vào thời gian huy động và sử dụng vốn ( Nguån vèn th­êng xuyªn: Lµ nguån vèn mµ doanh nghiÖp sö dông ®Ó tµi trî cho toµn bé tµi s¶n cè ®Þnh cña m×nh. Nguån vèn nµy bao gåm vèn chñ së h÷u vµ nî dµi h¹n cña doanh nghiÖp, trong ®ã, nî dµi h¹n lµ c¸c kho¶n nî dµi h¬n mét n¨m hoÆc ph¶i tr¶ sau mét kú kinh doanh, kh«ng ph©n biÖt ®èi t­îng cho vay vµ môc ®Ých vay. ( Nguån vèn t¹m thêi: §©y lµ nguån vèn dïng ®Ó tµi trî cho tµi s¶n l­u ®éng t¹m thêi cña doanh nghiÖp. Nguån vèn nµy bao gåm: vay ng©n hµng, t¹m øng, ng­êi mua võa tr¶ tiÒn... Nh­ vËy, ta cã: TS = TSL§ + TSC§ = Nî ng¾n h¹n + Nî dµi h¹n + Vèn chñ së h÷u = Vèn t¹m thêi + Vèn th­êng xuyªn ViÖc ph©n lo¹i theo c¸ch nµy gióp doanh nghiÖp thÊy ®­îc yÕu tè thêi gian vÒ vèn mµ m×nh n¾m gi÷, tõ ®ã lùa chän nguån tµi trî cho tµi s¶n cña m×nh mét c¸ch thÝch hîp, tr¸nh t×nh tr¹ng sö dông nguån vèn t¹m thêi ®Ó tµi trî cho tµi s¶n cè ®Þnh. 1.1.3.3. Ph©n loại căn cứ vào phạm vi huy động vốn Nguån vèn bªn trong néi bé doanh nghiÖp : Lµ nguån vèn cã thÓ huy ®éng tõ ho¹t ®éng cña b¶n th©n doanh nghiÖp bao gåm khÊu hao tµi s¶n, lîi nhuËn ®Ó l¹i, c¸c kho¶n dù tr÷, dù phßng, c¸c kho¶n thu tõ nh­îng b¸n, thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh. Nguån vèn h×nh thµnh tõ ngoµi doanh nghiÖp: Lµ nguån vèn mµ doanh nghiÖp huy ®éng tõ bªn ngoµi ®¸p øng nhu cÇu ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm: Nguån tÝn dông tõ c¸c kho¶n vay nî cã kú h¹n mµ c¸c ng©n hµng hay tæ chøc tÝn dông cho doanh nghiÖp vay vµ cã nghÜa vô hoµn tr¶ c¸c kho¶n tiÒn vay nî theo ®óng kú h¹n quy ®Þnh. Nguån vèn tõ liªn doanh liªn kÕt gi÷a c¸c doanh nghiÖp gåm nguån vèn vay cã ®­îc do doanh nghiÖp liªn doanh, liªn kÕt tõ c¸c doanh nghiÖp ®Ó phôc vô cho viÖc më réng s¶n xuÊt kinh doanh. Nguån vèn huy ®éng tõ thÞ tr­êng vèn th«ng qua viÖc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu. ViÖc ph¸t hµnh nh÷ng chøng kho¸n cã gi¸ trÞ nµy cho phÐp c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thu hót sè tiÒn réng r·i nhµn rçi trong x· héi phôc vô cho huy ®éng vèn dµi h¹n cña doanh nghiÖp. Dùa theo c¸ch ph©n lo¹i nµy cho phÐp c¸c doanh nghiÖp thÊy ®­îc nh÷ng lîi thÕ gióp doanh nghiÖp cã thÓ chñ ®éng trong viÖc huy ®éng nguån vèn. §ång thêi do nhu cÇu th­êng xuyªn cÇn vèn doanh nghiÖp ph¶i tÝch cùc huy ®éng vèn, kh«ng tr«ng chê û l¹i vµo c¸c nguån vèn s½n cã. §èi víi c¸c nguån vèn bªn trong doanh nghiÖp cã thÓ toµn quyÒn tù chñ sö dông vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp mµ kh«ng ph¶i tr¶ chi phÝ cho viÖc sö dông vèn. Tuy nhiªn, ®iÒu nµy dÔ dÉn ®Õn viÖc sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶. Huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi t¹o cho doanh nghiÖp cã c¬ cÊu tµi chÝnh linh ho¹t. Do doanh nghiÖp ph¶i tr¶ mét kho¶n chi phÝ sö dông vèn nªn doanh nghiÖp ph¶i cè g¾ng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. ChÝnh v× thÕ, doanh nghiÖp cã thÓ vay vèn tõ bªn ngoµi ®Ó lµm t¨ng néi lùc vèn bªn trong. 1.2. c¬ cÊu vèn cña doanh nghiÖp Lµ thuËt ng÷ dïng ®Ó chØ mét doanh nghiÖp sö dông vèn l­u ®éng vµ vèn cè ®Þnh theo mét tû lÖ nµo ®ã. C¬ cÊu vèn cè ®Þnh: Lµ mét bé phËn cña s¶n xuÊt kinh doanh øng ra h×nh thµnh TSC§ cña doanh nghiÖp. Vèn cè ®Þnh lµ mét kho¶n ®Çu t­ øng ra tr­íc ®Ó mua s¾m TSC§ cã h×nh th¸i vËt chÊt vµ TSC§ kh«ng cã h×nh th¸i vËt chÊt. C¬ cÊu vèn l­u ®éng: Lµ mét bé phËn cña vèn s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, øng ra ®Ó mua s¾m TSL§ s¶n xuÊt vµ TSL§ l­u th«ng nh»m phôc vô cho s¶n xuÊt. BÊt kú mét doanh nghiÖp nµo muèn ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, muèn n©ng cao kh¶ n¨ng sö dông vèn ®Òu ph¶i x¸c ®Þnh cho m×nh mét c¬ cÊu vèn hîp lý.Tuy nhiªn tuú tõng lo¹i h×nh doanh nghiÖp kh¸c nhau cã mét c¬ cÊu vèn kh¸c nhau. NÕu doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× tû lÖ cè ®Þnh sÏ lín h¬n so víi vèn l­u ®éng, cßn ®èi víi doanh nghiÖp th­¬ng m¹i th× cÇn sè vèn l­u ®éng lín h¬n. NÕu c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nµy kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc c¬ cÊu vèn hîp lý, hä ®Çu t­ mua s¾m TSC§ qu¸ nhiÒu dÉn ®Õn vèn cè ®Þnh lín, ®iÒu nµy cho l·ng phÝ ®Çu t­ kh«ng cã hiÖu qu¶ v× ®Çu t­ cho TSC§ cÇn mét l­îng vèn lín, thêi gian thu håi vèn l©u, tuy nhiªn, nÕu ®©y lµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× c¬ cÊu vèn nµy lµ ®­îc bëi v× ®Çu t­ trang bÞ kü thuËt s¶n xuÊt kinh doanh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i phãng søc lao ®éng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm do ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¸t triÓn vµ t¨ng tr­ëng. 1.3. qu¶n lý vµ sö dông vèn kinh doanh 1.3.1. Qu¶n lý vµ sö dông vèn cè ®Þnh. Khái niệm: Vốn cố định lµ gi¸ trÞ nh÷ng TSC§ mµ DN ®· ®Çu t­ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh lµ 1 bé phËn vèn ®Çu t­ øng tr­íc vÒ TSC§ mµ ®Æc ®iÓm lu©n chuyÓn cña nã lµ chuyÓn dÇn vµo chu kú s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh 1 vßng tuÇn hoµn khi hÕt thêi h¹n sö dông. §Æc ®iÓm : Vèn cè ®Þnh (VC§) tham gia vµo nhiÒu chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®iÒu nµy do ®Æc ®iÓm cña TSC§ ®­îc sö dông l©u dµi trong nhiÒu chu kú s¶n xuÊt quyÕt ®Þnh. VC§ ®­îc lu©n chuyÓn dÇn dÇn tõng phÇn trong c¸c chu kú s¶n xuÊt. Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, 1 bé phËn VC§ ®­îc lu©n chuyÓn vµ cÊu thµnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm (d­íi h×nh thøc chi phÝ khÊu hao) t­¬ng øng víi phÇn gi¸ trÞ hao mßn cña TSC§. Sau nhiÒu chu kú s¶n xuÊt VC§ míi hoµn thµnh 1 vßng lu©n chuyÓn. Sau mçi chu kú s¶n xuÊt phÇn vèn ®­îc lu©n chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm dÇn dÇn t¨ng lªn, song phÇn vèn ®Çu t­ ban ®Çu vµo TSC§ l¹i dÇn gi¶m xuèng cho dÕn khi TSC§ hÕt thêi gian sö dông, gi¸ trÞ c