Kể từ năm 1996, Đảng và nhà Nước bắt đầu thực hiện việc chuyển đổi nền kinh tế từ cơ chế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế thị trường, dưới sự quản lý của Nhà Nước và theo định hướng XHCN. Với cơ chế mới này, nền kinh tế của ta không còn là nền kinh tế tập thể, hợp tác nữa mà là nền kinh tế nhiều thành phần. Các thành phần kinh tế cùng tồn tại song song, cùng bổ xung hỗ trợ cho nhau để cùng tiến lên con đường CNXH. Cùng với sự chuyển đổi nền kinh tế là một môi trường kinh doanh hoàn toàn mới mẻ đầy những thuận lợi, những cơ hội và những thách thức đối với các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh nói chung và với công ty nói riêng và cả với các doanh nghiệp nước ngoài. Những bất cập, những hạn chế còn tồn tại đan xen với những quy luật những quy định mới, khiến các doanh nghiệp phải lao đao, vất vả trong qua trình tồn tại và phát triển của mình trong môi trường kinh doanh khốc nghiệt đó. Bên cạnh đó cũng có nhiều doanh nghiệp tự mình tìm ra những cơ hội để tự khẳng định mình trong nền kinh tế thị trường như hiện nay.
Trước sự thay đổi đó, công ty cung ứng nhân lực quốc tế và thương mại(SONA), một công ty được thành lập từ rất lâu, cũng đã phải chải qua nhiều sóng gió để tồn tại và phát triển. Sự phát triển lớn mạnh với uy tín, lợi thế của mình trên thương trường và đặc biệt là hoạt động kinh doanh thương mại được ra đời từ năm 1997 đã là một minh chứng cụ thể về sự thành công trên con đường phát triển của công ty, mặc dù chỉ mới ra đời chưa lâu nhưng hoạt động kinh doanh thương mại của công ty cũng đã gặt hái được những thành công đáng kể trong hoạt động thương mại của mình. Để có được những thành công bước đầu như vậy là cả một sự lỗ lực của ban quản trị, toàn thể nhân viên của công ty. Công ty đã thực hiện đầy đủ nghĩa vụ mà Đảng và Nhà Nước, cục quản lý lao động với nước ngoài, BLĐTBXH giao cho. Nghĩa vụ nộp ngân sách cho nhà nước luôn được thực hiện đầy đủ, hơn nữa đời sống của CBCNV ổn định và ngày càng được nâng cao
51 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 2043 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thực trạng nhập khẩu hàng hóa tại công ty cung ứng nhân lực quốc tế và thương mại (sona), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Lêi më ®Çu
KÓ tõ n¨m 1996, §¶ng vµ nhµ Níc b¾t ®Çu thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ trêng, díi sù qu¶n lý cña Nhµ Níc vµ theo ®Þnh híng XHCN. Víi c¬ chÕ míi nµy, nÒn kinh tÕ cña ta kh«ng cßn lµ nÒn kinh tÕ tËp thÓ, hîp t¸c n÷a mµ lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng tån t¹i song song, cïng bæ xung hç trî cho nhau ®Ó cïng tiÕn lªn con ®êng CNXH. Cïng víi sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ lµ mét m«i trêng kinh doanh hoµn toµn míi mÎ ®Çy nh÷ng thuËn lîi, nh÷ng c¬ héi vµ nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ víi c«ng ty nãi riªng vµ c¶ víi c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi. Nh÷ng bÊt cËp, nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i ®an xen víi nh÷ng quy luËt nh÷ng quy ®Þnh míi, khiÕn c¸c doanh nghiÖp ph¶i lao ®ao, vÊt v¶ trong qua tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh trong m«i trêng kinh doanh khèc nghiÖt ®ã. Bªn c¹nh ®ã còng cã nhiÒu doanh nghiÖp tù m×nh t×m ra nh÷ng c¬ héi ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng nh hiÖn nay.
Tríc sù thay ®æi ®ã, c«ng ty cung øng nh©n lùc quèc tÕ vµ th¬ng m¹i(SONA), mét c«ng ty ®îc thµnh lËp tõ rÊt l©u, còng ®· ph¶i ch¶i qua nhiÒu sãng giã ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn lín m¹nh víi uy tÝn, lîi thÕ cña m×nh trªn th¬ng trêng vµ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i ®îc ra ®êi tõ n¨m 1997 ®· lµ mét minh chøng cô thÓ vÒ sù thµnh c«ng trªn con ®êng ph¸t triÓn cña c«ng ty, mÆc dï chØ míi ra ®êi cha l©u nhng ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i cña c«ng ty còng ®· gÆt h¸i ®îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong ho¹t ®éng th¬ng m¹i cña m×nh. §Ó cã ®îc nh÷ng thµnh c«ng bíc ®Çu nh vËy lµ c¶ mét sù lç lùc cña ban qu¶n trÞ, toµn thÓ nh©n viªn cña c«ng ty. C«ng ty ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô mµ §¶ng vµ Nhµ Níc, côc qu¶n lý lao ®éng víi níc ngoµi, BL§TBXH giao cho. NghÜa vô nép ng©n s¸ch cho nhµ níc lu«n ®îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, h¬n n÷a ®êi sèng cña CBCNV æn ®Þnh vµ ngµy cµng ®îc n©ng cao
Ch¬ng i. C¬ sö lý luËn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp th¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
I. Kh¸i niÖm, vai trß, h×nh thøc ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Kh¸i niÖm.
Tõ l©u nay nhËp khÈu hµng hãa ®· trë thµnh mét viÖc lµm quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh th¬ng m¹i. §ã chÝnh lµ viÖc trao ®æi hµng hãa tõ c¸c t«t chøc kinh tÕ, c¸c c«ng ty cã ph¸p nh©n t¹i níc së t¹i vµ viÖc tiÕn hµnh tiªu thô hµng hãa nhËp khÈu trong thÞ trêng néi ®Þa hoÆc t¸i – xuÊt khÈu víi môc ®Ých cuèi cïng lµ thu lîi nhuËn vµ nèi liÒn s¶n xuÊt vÇ tiªu thô gi÷a c¸c quèc gia.
2. Vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n.
NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng h÷u c¬ cña ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng nã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña mçi quèc gia. NhËp khÈu thÓ hiÖn møc ®é g¾n bã phô thuéc lÉn nhau gi÷a nÒ kinh tÕ cña mçi quèc gia víi tæng thÓ cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Nã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn c©n ®èi vµ khai th¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña nÒn kinh tÕ mçi quèc gia vÒ søc lao ®éng, vèn, tµi nguyªn, vµ khoa häc c«ng nghÖ. Trong xu thÕ vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh hiÖn nay, ViÖt Nam còng nh hÇu hÕt c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang kh«ng ngõng më réng quan hÖ bu«n b¸n quèc tÕ, sù phô thuéc lÉn nhau ngµy cµng lín m¹nh, cïng víi sî h×nh thµnh c¸c trung t©m th¬ng m¹i, khèi mËu dÞch tù do ®· chøng tá viÖc lu chuyÓn hµng hãa gi÷a c¸c quèc gia kh«ng ngõng ®îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao. lóc nµy vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ quèc gia nãi riªng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung.
Lý do lµ:
- NhËp khÈu lµ c¬ së nh»m bæ sung hµng hãa trong níc kh«ng s¶n xuÊt ®îc hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu, h¬n n÷a nã còng cho phÐp ®a d¹ng hãa c¸c chñng lo¹i hµng hãa, chÊt lîng cho phÐp th¶o m·n nhu cÇu trong níc.
- NhËp khÈu cßn khai th¸c ®îc lîi thÕ so s¸nh t¹o ra ®îc sù ph¸t triÓn vît bËc trong s¶n xuÊt x· héi, tiÕt kiÖm chi phÝ, thêi gian t¹o ra sù ph¸t triÓn ®ång ®Òu vÒ tr×nh ®é x· héi, ph¸ bá t×nh tr¹ng ®éc quyÒn trong s¶n xuÊt kinh doanh trong níc, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc kinh tÕ cã c¬ héi tham gia trªn thÞ trêng quèc tÕ.
- NhËp khÈu t¹o ra sù liªn kÕt trong níc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn, ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ, khai th¸c ®îc lîi thÕ so s¸nh trªn c¬ së chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt.
- NhËp khÈu ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ s¶n xuÊt tiªn tiÕn, t¨ng cêng chuyÓn giao c«ng nghÖ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo híng CNH – H§H ®Êt níc.
- NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc ®Õn viÖc thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu, thÓ hiÖn ë chç nhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu, t¹omt thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng hãa trong níc ra níc ngoµi, ®Æc biÖt lµ níc xuÊt khÈu.
Ngoµi ra nhËp khÈu cßn gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng hãa cña mét níc ®¹t ®îc tiªu chuÈn cña thÕ giíi quy ®Þnh.
Tuy nhiªn, liÖu cã thÓ tËn dông hÕt ®îc lîi thÕ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu cßn ph¶i xem chÝnh s¸ch, ®êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia. §èi víi níc ta, tríc ®©y quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ chØ thu hÑp trong mét sè níc XHCN, nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung, chØ mang tÝnh tù cung tù cÊp, hµng hãa chñ yÕu nhËp khÈu th«ng qua c¸c kho¶n viÖn trî vµ mua b¸n theo nghÞ ®Þnh th ®· lµ mÊt ®i tÝnh ®óng ®¾n cña ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ®®éc quyÒn. Do vËy ho¹t ®éng nhËp khÈu rÊt tr× trÖ vµ kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu vÒ hµng hãa trong níc.
NhËn ®îc tÇm quan träng ®ã, §¹i héi §¶ng toµn quèc VI ®· lµ bíc ngoÆc míi, mét ®éng lùc míi ®a ®Êt níc ta ®i vµo con ®êng c¶i c¸ch triÖt ®Ó, nh»m tho¸t khái nÒn kinh tÕ ®ã chÝnh lµ mét bíc tiÕn vÜ ®¹i gióp nÒn kinh tÕ níc ta héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, t¹o ra mét thÞ trêng néi ®Þa ®Çy s«i ®éng, hµng hãa phong phó, ph¸t huy m¹nh tÝnh c¹nh tranh. Trªn thùc tÕ ®· chøng minh ®îc sù n¨ng ®éng cña kinh tÕ thÞ trêng còng nh kh¼ng ®Þnh râ vai trß ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ míi.
NhËp khÈu ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt chuyÓn dich c¬ cÊu kinh tÕ theo híng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt níc, víi ®Þnh híng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, nhËp khÈu lu«n lµ gi¶i ph¸p cã tÇm cì chiÕn lîc, nh»m phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu ph¶i lu«n tranh thñ nguån vèn, khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt còng nh båi dìng ®äi ngò c¸n bé kü thuËt vµ qu¶n lý nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng hãa cña níc ta mét c¸ch ph¸t triÓn víi môc ®Ých võa s¶n xuÊt võa tiªu dïng trong níc, võa xuÊt khÈu thu ngo¹i tÖ, t¨ng tÝch luü cho ®Êt níc. Nhê cã ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ c¸c doanh nghiÖp trong níc cã c¬ héi tham gia c¹nh tranh trªn thÞ trêng quèc tÕ, khi ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét chiÕn lîc kinh doanh riªng nhng ph¶i phï hîp víi c¬ chÕ thÞ trêng, ®ång thêi ph¶i n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý sao cho phï hîp víi xu thÕ chung nh»m t¹o ra nhiÒu c¬ héi míi thån qua quan hÖ víi ca ®èi t¸c níc ngoµi trªn c¬ së c¸c bªn cïng hëng lîi.
Nh vËy, ®Ó ph¸t huy hÕt ®îc vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ mét viÖc lµm kh«ng hÒ ®¬n gi¶n, nã ®ßi hái mçi quèc gia nã chung vµ c¸c doanh nghiÖp nãi riªng ph¶i cã sù lùa xhän ®óng ®¾n c¸c h×nh thøc nhËp khÈu ®Ó x¸c ®Þnh râ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng nµy, nh thÕ th× víi cã thÓ khai th¸c ®îc tèi ®a lîi thÕ so s¸nh.
3. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu.
Trong thùc tÕ ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng cã nhiÒu h×nh thøc nhËp khÈu, nhng tuú theo ®Æc trng cña mçi quèc gia, mçi doanh nghiÖp mµ cÇn ph¶i lùa chän h×nh thøc nµo cho phï hîp nhÊt. Còng do t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè trong nÒn kinh tÕ cïng víi sù s¸ng t¹o vµ n¨ng næ cña c¸c nhµ kinh doanh ®· t¹o ra sù ®a d¹ng cña c¸c h×nh thøc nhËp khÈu chø kh«ng chØ bã hÑp trong h×nh thøc nhËp khÈu trùc tiÕp.
- NhËp khÈu uû th¸c.
Trong ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng cã thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp. Do ®ã khi mét doanh nghiÖp cã vèn b»ng ngo¹i tÖ, l¹i cã nhu cÇu nhËp khÈu trùc tiÕp th× hä ph¶i l¶m nh thÕ nµo? Tõ ®ã ®· h×nh thµnh nªn nhu cÇu nhËp khÈu uû th¸c, ®ã lµ doanh nghiÖp nµy uû th¸c cho doanh nghiÖp cã chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch ngo¹i th¬ng tiÕn hµnh nhËp khÈu theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nh©n uû th¸c sÏ tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi bªn ®èi t¸c níc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng hãa theo yªu cÇu cña bªn uû th¸c vµ lîi nhuËn nhËn ®îc gäi lµ phÝ uû th¸c.
H×nh thøc nµy cã ®Æc ®iÓm sau:
+ Doanh nghiÖp trùc tiÕp nhËp khÈu kh«ng ph¶i bá vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ng¹ch (nÕu cã), kh«ng ph¶i nghiªn cøu thÞ trêng tiªu thô do kh«ng ph¶i tiªu thô hµng hãa nhËp khÈu, mµ chØ ®øng ra lµm ®¹i diÖn ch bªn uû th¸c giao dÞch víi bªn níc ngoµi, ký kÕt hîp ®ång, lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng hãa, còng nh thay mÆt cho bªn uû th¸c khiÕu n¹i båi thêng víi bªn níc ngoµi khi cã tæn thÊt.
+ C¸c doanh nghiÖp ®îc uû th¸c nhËp khÈu chØ ®îc tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu chø kh«ng ®îc tÝnh doanh sè, doanh thu, bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu ph¶i lËp hai hîp ®ång. Mét hîp ®ång mua b¸n hµng hãa víi níc ngoµi , mét hîp ®ång uû th¸c .
- NhËp khÈu hµng ®æi hµng.
NhËp khÈu hµng ®æi hµng cïng trao ®æi bï trõ lµ nghiÖp vô chñ chèt cña bu«n b¸n ®èi lu, nã lag h×nh thøc nhËp khÈu g¾n liÒn víi xuÊt khÈu. Thanh to¸n trong trêng hîp nµy kh«ng og¶i b»ng tiÒn mµ b»ng sö dông uû th¸c, môc ®Ých nk uû th¸c ë ®©y kh«ng ph¶i chØ ®Ó thu l·i tõ nhËp khÈu mµ cßn nh»m ®Ó xuÊt khÈu thu c¶ l·i tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu.
§Æc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ:
+ Ho¹t ®éng nhËp khÈu nµy mang l¹i cho c¸c bªn liªn quan bëi cïng mét hîp ®ång cã thÓ tiÕn hµnh cïng mét lóc c¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu do vËy cã thÓ thu lêi tõ h¹i ho¹t ®éng nµy.
+ Doanh nghiÖp ®îc tÝnh trùc tiÕp c¶ kim ng¹ch xuÊt khÈu. Doanh sè tiªu thô ®îc tÝnh trªn c¶ hai mÆt hµng alf xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu.
+ Hµng hãa trong ho¹t ®éng nhËp khÈu còng lµ b¹n hµng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó b¶o ®¶m thùc nhiÖn hîp ®ång c¸c bªn cã thÓ dïng biÖn ph¸p sau.
+ Dïng th tÝn ®èi øng ®©y lµ mét lo¹i th tÝn dông mµ trong néi dung cña nã cã c¸c ®iÒu kho¶n chung. L/C chØ cã hiÖu lùc khi ngêi hëng lîi më mét th tÝn dông L/C kh¸c cã kim ng¹ch t¬ng ®¬ng.
+ Dïng ngêi thø 3 khèng chÕ chøng tõ së h÷u uû th¸c, ngêi nµy chØ giao chøng tõ ®ã cho ngêi nhËn hµng khi ngêi nµy nhËn l¹i mét chøng tõ së h÷u mét lo¹i hµng hãa nµo ®ã cã gi¸ trÞ t¬ng ®¬ng.
+ Ph¹t vÒ viÖc giao thiÕu hay giao chËm hµng.
- NhËp khÈu t¸i xuÊt:
Lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng hãa vµo trong níc nhng kh«ng ph¶i lµ ®Ó tiªu dïng trong níc mµ ®Ó xuÊt sang níc thø 3 naß ®ã, ho¹t ®éng nµy kh«ng ®îc chÕ biÕn ë níc t¸i xuÊt, nh vËy ho¹t ®éng nµy ®îc thùc hiÖn qua ba níc; níc xuÊt khÈu, níc t¸i xuÊt khÈu, níc nhËp khÈu.
H×nh thøc nhËp khÈu nµy cã nh÷ng ®Æc trng riªng kh¸c víi h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c, ®ã lµ:
+ Doanh nghiÖp nhËp khÈu ë níc t¸i xuÊt ph¶i tÝnh to¸n chi phÝ gÐp nèi b¹n hµng nhËp khÈu vµ b¹n hµng xuÊt khÈu, b¶o ®¶m sao cho cã thÓ thu ®îc sè tiÒn lín h¬n tæng chi phÝ bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng nµy.
+ Doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp ®îc tÝnh c¶ kim ng¹ch xuÊt khÈu, doanh sè tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu ®ã vÉn ph¶i chÞu thuÕ doanh thu.
+ Doanh nghiÖp níc t¸i xuÊt ph¶i lËp hai hîp ®ång, mét hîp ®ång xuÊt khÈu vµ mét b¶n hîp ®ång nhËp khÈu vµ kh«ng chÞu thuÕ nhËp khÈu vÒ h×nh thøc kinh doanh.
+ §Ó ®¶m b¶o thanh to¸n, hîp ®ång t¸i xuÊt thêng dïng th tÝn dông gi¸p lng .
Ngoµi ra hµng hãa kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i chuyÓn vÒ níc t¸i xuÊt mµ cã thÓ chuyÓn th¼ng tíi níc thø 3, nhng tiÒn tr¶ ph¶i do ngêi t¸i xuÊt tõ ngêi nhËp khÈu, tr¶ cho ngêi xuÊt khÈu, nhiÒu khi ngêi xuÊt cßn thu lîi nhuËn tõ do thu ®îc nhanh vµ tr¶ tiÒn chËm.
- NhËp khÈu liªn doanh.
Lµ ho¹t ®éngnk hµng hãa trªn c¬ së liªn kÕt mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m phèi hîp cïng nhau ®Ó tiÕn hµnh giao dÞch vµ c¸c chu tr¬ng, biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu, thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy theo híng cã lîi nhÊt cho c¶ hai bªn, cïng chÞu rñi ro vµ cïng hëng lîi nhuËn.
Sau ®ã mét vµi h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c th× h×nh thøc nµy Ýt chÞu rñi ro h¬n v× mçi doanh nghiÖp tham gia nhËp khÈu chØ ph¶i ®ãng gãp mét phÇn vèn nhÊt ®Þnh, khi ®ã quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm chØ ph¶i ph©n bæ theo tû lÖ gãp vèn.
Trong nhËp khÈu liªn doanh, doanh nghiÖp ®øng ra nhËp khÈu hµng sÏ ®îc tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu, nhng khi ®a hµng vÒ tiªu thô chØ ®îc tÝnh doanh sè trªn hµng theo tû lÖ vèn gãp vµ chÞu thuÕ doanh thu trªn doanh sè ®ã. Doanh nghiÖp ®øng ra nhËp khÈu ph¶i lËp hai hîp ®ång, mét hîp ®ång mua hµng víi bªn níc ngoµi vµ mét hîp ®ång liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. C¸ch ph©n tÝch h×nh thøc nhËp khÈu trªn dùa vµo chñ thÓ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. NÕu quan t©m tíi h×nh thøc thanh to¸n trong ho¹t ®éng nµy th× cã thÓ thÊy hai h×nh thøc chÝnh lµ mua b¸n b»ng tiÒn vµ mua b¸n thanh to¸n b»ng hµng. Thanh to¸n b»ng tiÒn lµ c¸ch thøc th«ng dông, thanh to¸n b»ng hµng lµ h×nh thøc cßn kh¸ míi mÎ víi chóng ta. Do ®ã cÇn ph¶i t×m hiÓu kü h×nh thøc nµy.
- NhËp khÈu t doanh.
Lµ ho¹t ®éng ®éc lËp cña mét sè doanh nghiÖp nhËp khÈu trùc tiÕp, ho¹t ®éng nµy ®ßi hái nhµ nhËp khÈu ph¶i t×m hiÓu vµ nghiªn cøu kü thÞ trêng trong níc, m«i trêng kinh doanh nh chÝnh s¸ch kinh tÕ, hµnh lang ph¸p luËt cña quèc gia vµ th«ng lÖ quèc tÕ. Trong h×nh thøc nµy doanh nghiÖp ph¶i tù ®øng ra nhËp khÈu, nªn rÊt rÔ x¶y ra rñiro, tæn thÊt còng nh lîi nhuËn thu ®îc. ChÝnh v× vËy tríc khi nhËp khÈu nhµ nhËp khÈu cÇn ph¶i nghiªn cøu kü tõng bíc, tõ kh©u nghiªn cøu thÞ trêng ®Çu vµo, ®Çu ra, cho ®Õn kh©u ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång, kÓ c¶ kh©u b¸n hµng, thanh to¸n tr¸nh t×nh tr¹ng tæn thÊt, trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång doanh nghiÖp ph¶i tù bá vèn ra ®Ó thanh to¸n, ph¶i c©n nh¾c c¸c kho¶n thu chi ®Ó ®¶m b¶o viÖc kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn.
II. Néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu.
Trong giao dÞch ngo¹i th¬ng nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng ®îc thùc hiÖn trªn pahm vi quèc tÕ, v× vËy néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu phøc t¹p h¬n so víi viÖc trao ®æi hµng hãa, dÞch vô trong níc. Ho¹t ®éng nµy ®îc thùc hiÖn th«ng qua nhiÒu kh©u vµ nhiÒu nghiÖp vô quan träng kh¸c, tõ kh©u nghiªn cøu ®Çu vµo, ®Çu ra ®Õn kh©u tiÕp cËn thÞ trêng lùa chän hµng hãa nhËp khÈu, tiÕn hµnh giao dÞch hµng hãa, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång khi hµng hãa nhËp c¶ng, chuyÓn giao quyÒn së h÷u cho ngêi mua vµ hoµn thµnh c¸c thñ tôc thanh to¸n, mçi kh©u mçi nghiÖp vô thanh to¸n ®Òu cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau, do ®ã ph¶i nghiªn cøu thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kü lìng bëi c¸n bé ngo¹i th¬ng cã n¨ng lùc ®Ò phßng s¬ xÈy g©y tæn thÊt cho c¸c bªn. vÊn ®Ò mÊu chèt lµ ph¶i n¾m b¾t ®îc lîi thÕ nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ngo¹i th¬ng ®¹t hiÖu qu¶ cao.
1. Nghiªn cøu thÞ trêng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu viÖc nghiªn cøu thÞ trêng gåm: Nghiªn cøu thÞ trêng thanh to¸n b¸n trong nÒn kinh tÕ hµng hãa th× thÞ trêng gi÷ vai trß quan träng träng cña ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Mµ môc ®Ých cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt lµ ®Ó tiªu thô, phôc vô vµ tho¶ m·n nhu cÇu cña ngêi tiªu dïng, do vËy thÞ trêng mang tÝnh sèng cßn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng hãa. V× vËy nÕu cßn thÞ trêng th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕ mÊt thÞ trêng th× ho¹t ®éng nµy bÞ ®×nh trÖ.
Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®îc thùc hiÖn trªn ph¹m vi quèc tÕ, v× vËy néi dung cña ho¹t ®éng nµy phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi viÖc kinh doanh hµng hãa néi ®Þa, nã ®îc thùc hiÖn díi nhiÒu kh©u vµ nhiÒu hiÖp ®Þnh kh¸c nhau, lùa chän hµng hãa nhËp khÈu, tiÕn hµnh giao dÞch, ®µm ph¸n, tiÕp cËn thÞ trêng, lùa chän hµng hãa nhËp khÈu, tiÕn hµnh giao dÞch, ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång, tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång khi hµng hãa nhËp c¶ng, chuyÓn giao quyÒn së h÷u cho ngêi mua hoµn thµnh c¸c thñ tôc thanh to¸n, vµ mçi kh©u, mçi nghiÖp vô ®Òu cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau, do vËy ph¶i ®îc thùc hiÖn nghiªn cøu ®Çy ®ñ kü lìng bëi c¸n bé ngo¹i th¬ng cã n¨ng lùc ®Ó ®Ò phßng sai sãt gËy tæn thÊt cho c¸c bªn, vÊn ®Ò ë chç lµ ph¶i n¾m b¾t ®îc lîi thÕ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ®¹t hiÖu qu¶ cao.
1.1. Nghiªn cøu thÞ trêng nhËp khÈu.
Khi nghiªn cøu vÒ thÞ trêng nhËp khÈu cÇn ph¶i n¾m b¾t râ c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn cña c¸c níc hay khu vùc mµ hä cÇn nhËp, m«i trêng chÝnh trÞ, t×nh h×nh tµi chÝnh tiÒn tÖ, ®iÒu kiÖn vËn t¶i vµ cíc phÝ.
V× lµ thÞ trêng níc ngoµi nªn viÖc nghiªn cøu gÆp nhiÒu khã kh¨n do kh«ng t×m hiÓu kü lìng ®îc nh thÞ trêng néi ®Þa. Nghiªn cøu thÞ trêng nhËp khÈu cã thÓ ®îc thùc hiÖn qua c¸c tµi liÖu, s¸ch b¸o, t¹p chÝ, c¸c ph¬ng tiÖn truyÒn tin... vÒ thÞ trêng ®ã hoÆc trùc tiÕp th«ng qua triÓn l·m, hay nh÷ng cuéc th¨m quan, nh÷ng chuyÕn du lÞch hoÆc giao dÞch trùc tiÕp.
Khi nghiªn cøu thÞ trêng nhËp khÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m b¾t ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè cña thÞ trêng nh kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, gi¸ c¶, sù biÕn ®éng cña thÞ trêng. H¬n n÷a doanh nghiÖp nhËp khÈu còng cÇn ®Æc biÖt quan t©m®Õn hµng hãa v× ®©y lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng hãa. Trong kinh doanh nhËp khÈu th× sù biÕn ®äng cña gi¸ c¶ còng trë nªn phøc t¹p do viÖc bu«n b¸n diÔn ra kh«ng ph¶i lóc nµo th× th× nã diÔn ra trong kho¶ng thêi gian dµi gi÷a hai quèc gia, hai khu vùc kh¸c nhau, so víi lîng trao ®æi bu«n b¸n lµ bao nhiªu, c¸c lo¹i gi¸ c¶ vµ nh÷ng nh©n tè t¹o nªn sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶.
Gi¸ c¶ trªn thÞ trêng biÕn ®éng lµ do nh÷ng nh©n tè sau:
- Nh©n tè chu kú: lµ do sù vËn ®éng theo quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ®iÒu nµy ¶nh hëng trùc tiÕp tíi gi¸ c¶ cña hµng hãa nãi chung trªn thÕ giíi vµ hµng hãa nhËp khÈu cña doanh nghiÖp nãi riªng.
- Sù lòng ®o¹n cña thÞ trêng: còng lµm xuÊt hiÖn møc gi¸ cña cïng mét lo¹i hµng hãa trªn mét hay nhiÒu thÞ trêng kh¸c nhau.
- Sù c¹nh tranh: tuú thuéc vµo møc ®é c¹nh tranh, ®èi tîng c¹nh tranh.
- TÝnh thêi vô: gi¸ c¶ sÏ thay ®æi rÊt lín nÕu hµng hãa ®îc tho¶ m·n nhu cÇu nÕu nã ®îc s¶n xuÊt ®óng thêi vô.
- T×nh h×nh kinh tÕ x· héi:
Bªn c¹nh c¸c nh©n tè trªn th× doanh nghiÖp nhËp khÈu còng cÇn ph¶i t×m hiÓu t×nh h×nh vËn chuyÓn hµng hãa, cíc phÝ vËn chuyÓn, c©c chi phÝ phô ®Ó sao cho cã thÓ lùa chän thÞ trêng nhËp khÈu phï hîp nhÊt.
1.2. Nghiªn cøu thÞ trêng trong níc.
* Nhu cÇu thÞ trêng.
Nhu cÇu lµ nh©n tè ®Çu tiªn mµ c¸c nhµ kinh doanh nhËp khÈu cÇn ph¶i nghiªn cøu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña mçi doanh nghiÖp. Kinh nghiÖm kinh doanh còng cho thÊy viÖc ®Çu tiÖn lµ ph¶i nghiªn cøu nhu cÇu ®Çu tiªn, sau ®ã míi tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó nh»m ®¸p øng vµ tho¶ m·n nhu cÇu ®ã. Thùc tÕ lµ nhiÒu doanh nghiÖp níc ta trong ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· cha nghiªn cøu hay cha nghiªn cøu kü lìng nhu cÇu thÞ trêng trong níc, do ®ã hµng hãa nhËp khÈu vÒ ®· kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña cña ngêi tiªu dïng c¶ vÒ sè lîng lÉn chÊt lîng. §a sè hµng hãa nhËp khÈu chØ dùa vµo nh÷ng ý kiÕn chñ quan hoÆc c¸c ®¬n ®Æt hµng, chµo hµng cña c¸c c«ng ty níc ngoµi.
Nghiªn cøu nhu cÇu ë ®©y c¨qn cø vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng vÒ quy c¸ch, chñng lo¹i, kÝch kì, gi¸ c¶, thÞ hiÕu, tËp qu¸n tõng vïng, tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt, tõ ®ã tiÕn hµnh nghiªn cøu tõng mÆt cña hµng hãa trªn thÕ giíi. ViÖc lµm nµy ®· ph¸t hiÖn nhiÒu sù biÕn ®æi trong tiªu dïng khi cã t¸c ®éng cña nh©n tè kh¸c, ®Æc biÖt lµ gi¸ c¶.
* Dung lîng thÞ trêng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th× viÑc t×m hiÓu dung lîng thÞ trêng hµng hãa t¬ng ®èi quan träng. Cã thÓ hiÓu dung lîng thÞ trêng cña mét lo¹i hµng hãa lµ khèi lîng hµng hãa giao dÞch trªn mét ph¹m vi thÞ trêng nhÊt ®Þnh. Dung lîng thÞ trêng thay ®æi theo diÔn biÕn cña t×nh h×nh t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau trong nh÷ng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh.
C¸c nh©n tè lµm dung lîng thÞ trêng thay ®æi cã tÝnh chÊt chu kú nh sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ t b¶n chñ nghÜa, tÝnh thêi vô trong s¶n xuÊt, lu th«ng vµ ph©n phèi hµng hãa.
C¸c nh