Đề tài Thực trạng nhập khẩu hàng hóa tại công ty cung ứng nhân lực quốc tế và thương mại (sona)

Lêi më ®Çu KÓ tõ n¨m 1996, §¶ng vµ nhµ N­íc b¾t ®Çu thùc hiÖn viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tõ c¬ chÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, d­íi sù qu¶n lý cña Nhµ N­íc vµ theo ®Þnh h­íng XHCN. Víi c¬ chÕ míi nµy, nÒn kinh tÕ cña ta kh«ng cßn lµ nÒn kinh tÕ tËp thÓ, hîp t¸c n÷a mµ lµ nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ cïng tån t¹i song song, cïng bæ xung hç trî cho nhau ®Ó cïng tiÕn lªn con ®­êng CNXH. Cïng víi sù chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ lµ mét m«i tr­êng kinh doanh hoµn toµn míi mÎ ®Çy nh÷ng thuËn lîi, nh÷ng c¬ héi vµ nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng kinh doanh nãi chung vµ víi c«ng ty nãi riªng vµ c¶ víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. Nh÷ng bÊt cËp, nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i ®an xen víi nh÷ng quy luËt nh÷ng quy ®Þnh míi, khiÕn c¸c doanh nghiÖp ph¶i lao ®ao, vÊt v¶ trong qua tr×nh tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña m×nh trong m«i tr­êng kinh doanh khèc nghiÖt ®ã. Bªn c¹nh ®ã còng cã nhiÒu doanh nghiÖp tù m×nh t×m ra nh÷ng c¬ héi ®Ó tù kh¼ng ®Þnh m×nh trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay. Tr­íc sù thay ®æi ®ã, c«ng ty cung øng nh©n lùc quèc tÕ vµ th­¬ng m¹i(SONA), mét c«ng ty ®­îc thµnh lËp tõ rÊt l©u, còng ®· ph¶i ch¶i qua nhiÒu sãng giã ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. Sù ph¸t triÓn lín m¹nh víi uy tÝn, lîi thÕ cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng vµ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i ®­îc ra ®êi tõ n¨m 1997 ®· lµ mét minh chøng cô thÓ vÒ sù thµnh c«ng trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña c«ng ty, mÆc dï chØ míi ra ®êi ch­a l©u nh­ng ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i cña c«ng ty còng ®· gÆt h¸i ®­îc nh÷ng thµnh c«ng ®¸ng kÓ trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i cña m×nh. §Ó cã ®­îc nh÷ng thµnh c«ng b­íc ®Çu nh­ vËy lµ c¶ mét sù lç lùc cña ban qu¶n trÞ, toµn thÓ nh©n viªn cña c«ng ty. C«ng ty ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô mµ §¶ng vµ Nhµ N­íc, côc qu¶n lý lao ®éng víi n­íc ngoµi, BL§TBXH giao cho. NghÜa vô nép ng©n s¸ch cho nhµ n­íc lu«n ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ, h¬n n÷a ®êi sèng cña CBCNV æn ®Þnh vµ ngµy cµng ®­îc n©ng cao Ch­¬ng i. C¬ sö lý luËn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. I. Kh¸i niÖm, vai trß, h×nh thøc ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Kh¸i niÖm. Tõ l©u nay nhËp khÈu hµng hãa ®· trë thµnh mét viÖc lµm quan träng trong ho¹t ®éng kinh doanh th­¬ng m¹i. §ã chÝnh lµ viÖc trao ®æi hµng hãa tõ c¸c t«t chøc kinh tÕ, c¸c c«ng ty cã ph¸p nh©n t¹i n­íc së t¹i vµ viÖc tiÕn hµnh tiªu thô hµng hãa nhËp khÈu trong thÞ tr­êng néi ®Þa hoÆc t¸i – xuÊt khÈu víi môc ®Ých cuèi cïng lµ thu lîi nhuËn vµ nèi liÒn s¶n xuÊt vÇ tiªu thô gi÷a c¸c quèc gia. 2. Vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ®èi víi nÒn kinh tÕ quèc d©n. NhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng h÷u c¬ cña ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng nã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi s¶n xuÊt vµ ®êi sèng cña mçi quèc gia. NhËp khÈu thÓ hiÖn møc ®é g¾n bã phô thuéc lÉn nhau gi÷a nÒ kinh tÕ cña mçi quèc gia víi tæng thÓ cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi. Nã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn c©n ®èi vµ khai th¸c tiÒm n¨ng thÕ m¹nh cña nÒn kinh tÕ mçi quèc gia vÒ søc lao ®éng, vèn, tµi nguyªn, vµ khoa häc c«ng nghÖ. Trong xu thÕ vËn ®éng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi nh­ hiÖn nay, ViÖt Nam còng nh­ hÇu hÕt c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi ®· vµ ®ang kh«ng ngõng më réng quan hÖ bu«n b¸n quèc tÕ, sù phô thuéc lÉn nhau ngµy cµng lín m¹nh, cïng víi sî h×nh thµnh c¸c trung t©m th­¬ng m¹i, khèi mËu dÞch tù do ®· chøng tá viÖc l­u chuyÓn hµng hãa gi÷a c¸c quèc gia kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng cao. lóc nµy vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu cã ý nghÜa rÊt lín ®èi víi viÖc æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn kinh tÕ quèc gia nãi riªng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ thÕ giíi nãi chung. Lý do lµ: - NhËp khÈu lµ c¬ së nh»m bæ sung hµng hãa trong n­íc kh«ng s¶n xuÊt ®­îc hoÆc s¶n xuÊt kh«ng ®ñ ®¸p øng nhu cÇu, h¬n n÷a nã còng cho phÐp ®a d¹ng hãa c¸c chñng lo¹i hµng hãa, chÊt l­îng cho phÐp th¶o m·n nhu cÇu trong n­íc. - NhËp khÈu cßn khai th¸c ®­îc lîi thÕ so s¸nh t¹o ra ®­îc sù ph¸t triÓn v­ît bËc trong s¶n xuÊt x· héi, tiÕt kiÖm chi phÝ, thêi gian t¹o ra sù ph¸t triÓn ®ång ®Òu vÒ tr×nh ®é x· héi, ph¸ bá t×nh tr¹ng ®éc quyÒn trong s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c tæ chøc kinh tÕ cã c¬ héi tham gia trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. - NhËp khÈu t¹o ra sù liªn kÕt trong n­íc víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi, t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ph¸t triÓn, ph©n c«ng lao ®éng vµ hîp t¸c quèc tÕ, khai th¸c ®­îc lîi thÕ so s¸nh trªn c¬ së chuyªn m«n hãa s¶n xuÊt. - NhËp khÈu ®em l¹i cho nÒn kinh tÕ trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ s¶n xuÊt tiªn tiÕn, t¨ng c­êng chuyÓn giao c«ng nghÖ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng CNH – H§H ®Êt n­íc. - NhËp khÈu cã vai trß tÝch cùc ®Õn viÖc thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu, thÓ hiÖn ë chç nhËp khÈu t¹o ®iÒu kiÖn ®Çu vµo cho s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu, t¹omt thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu hµng hãa trong n­íc ra n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ n­íc xuÊt khÈu. Ngoµi ra nhËp khÈu cßn gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc thóc ®Èy s¶n xuÊt nh»m gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng s¶n xuÊt hµng hãa xuÊt khÈu, t¹o ®iÒu kiÖn cho hµng hãa cña mét n­íc ®¹t ®­îc tiªu chuÈn cña thÕ giíi quy ®Þnh. Tuy nhiªn, liÖu cã thÓ tËn dông hÕt ®­îc lîi thÕ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu cßn ph¶i xem chÝnh s¸ch, ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ cña mçi quèc gia. §èi víi n­íc ta, tr­íc ®©y quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ chØ thu hÑp trong mét sè n­íc XHCN, nÒn kinh tÕ kÕ ho¹ch hãa tËp trung, chØ mang tÝnh tù cung tù cÊp, hµng hãa chñ yÕu nhËp khÈu th«ng qua c¸c kho¶n viÖn trî vµ mua b¸n theo nghÞ ®Þnh th­ ®· lµ mÊt ®i tÝnh ®óng ®¾n cña ho¹t ®éng nhËp khÈu cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®®éc quyÒn. Do vËy ho¹t ®éng nhËp khÈu rÊt tr× trÖ vµ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vÒ hµng hãa trong n­íc. NhËn ®­îc tÇm quan träng ®ã, §¹i héi §¶ng toµn quèc VI ®· lµ b­íc ngoÆc míi, mét ®éng lùc míi ®­a ®Êt n­íc ta ®i vµo con ®­êng c¶i c¸ch triÖt ®Ó, nh»m tho¸t khái nÒn kinh tÕ ®ã chÝnh lµ mét b­íc tiÕn vÜ ®¹i gióp nÒn kinh tÕ n­íc ta héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, t¹o ra mét thÞ tr­êng néi ®Þa ®Çy s«i ®éng, hµng hãa phong phó, ph¸t huy m¹nh tÝnh c¹nh tranh. Trªn thùc tÕ ®· chøng minh ®­îc sù n¨ng ®éng cña kinh tÕ thÞ tr­êng còng nh­ kh¼ng ®Þnh râ vai trß ho¹t ®éng nhËp khÈu trong nÒn kinh tÕ míi. NhËp khÈu ®· gãp phÇn quan träng vµo viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt chuyÓn dich c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n­íc, víi ®Þnh h­íng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ, nhËp khÈu lu«n lµ gi¶i ph¸p cã tÇm cì chiÕn l­îc, nh»m phôc vô cho viÖc ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. ChÝnh s¸ch nhËp khÈu ph¶i lu«n tranh thñ nguån vèn, khoa häc c«ng nghÖ tiªn tiÕn mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt còng nh­ båi d­ìng ®äi ngò c¸n bé kü thuËt vµ qu¶n lý nh»m thóc ®Èy s¶n xuÊt hµng hãa cña n­íc ta mét c¸ch ph¸t triÓn víi môc ®Ých võa s¶n xuÊt võa tiªu dïng trong n­íc, võa xuÊt khÈu thu ngo¹i tÖ, t¨ng tÝch luü cho ®Êt n­íc. Nhê cã ho¹t ®éng nhËp khÈu mµ c¸c doanh nghiÖp trong n­íc cã c¬ héi tham gia c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, khi ®ã buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i h×nh thµnh mét chiÕn l­îc kinh doanh riªng nh­ng ph¶i phï h­îp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®ång thêi ph¶i n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý sao cho phï hîp víi xu thÕ chung nh»m t¹o ra nhiÒu c¬ héi míi thån qua quan hÖ víi ca ®èi t¸c n­íc ngoµi trªn c¬ së c¸c bªn cïng h­ëng lîi. Nh­ vËy, ®Ó ph¸t huy hÕt ®­îc vai trß cña ho¹t ®éng nhËp khÈu lµ mét viÖc lµm kh«ng hÒ ®¬n gi¶n, nã ®ßi hái mçi quèc gia nã chung vµ c¸c doanh nghiÖp nãi riªng ph¶i cã sù lùa xhän ®óng ®¾n c¸c h×nh thøc nhËp khÈu ®Ó x¸c ®Þnh râ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng nµy, nh­ thÕ th× víi cã thÓ khai th¸c ®­îc tèi ®a lîi thÕ so s¸nh. 3. C¸c h×nh thøc nhËp khÈu. Trong thùc tÕ ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng cã nhiÒu h×nh thøc nhËp khÈu, nh­ng tuú theo ®Æc tr­ng cña mçi quèc gia, mçi doanh nghiÖp mµ cÇn ph¶i lùa chän h×nh thøc nµo cho phï hîp nhÊt. Còng do t¸c ®éng cña nhiÒu nh©n tè trong nÒn kinh tÕ cïng víi sù s¸ng t¹o vµ n¨ng næ cña c¸c nhµ kinh doanh ®· t¹o ra sù ®a d¹ng cña c¸c h×nh thøc nhËp khÈu chø kh«ng chØ bã hÑp trong h×nh thøc nhËp khÈu trùc tiÕp. - NhËp khÈu uû th¸c. Trong ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng kh«ng ph¶i doanh nghiÖp nµo còng cã thÓ tham gia vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu trùc tiÕp. Do ®ã khi mét doanh nghiÖp cã vèn b»ng ngo¹i tÖ, l¹i cã nhu cÇu nhËp khÈu trùc tiÕp th× hä ph¶i l¶m nh­ thÕ nµo? Tõ ®ã ®· h×nh thµnh nªn nhu cÇu nhËp khÈu uû th¸c, ®ã lµ doanh nghiÖp nµy uû th¸c cho doanh nghiÖp cã chøc n¨ng trùc tiÕp giao dÞch ngo¹i th­¬ng tiÕn hµnh nhËp khÈu theo yªu cÇu cña m×nh. Bªn nh©n uû th¸c sÏ tiÕn hµnh ®µm ph¸n víi bªn ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Ó lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng hãa theo yªu cÇu cña bªn uû th¸c vµ lîi nhuËn nhËn ®­îc gäi lµ phÝ uû th¸c. H×nh thøc nµy cã ®Æc ®iÓm sau: + Doanh nghiÖp trùc tiÕp nhËp khÈu kh«ng ph¶i bá vèn, kh«ng ph¶i xin h¹n ng¹ch (nÕu cã), kh«ng ph¶i nghiªn cøu thÞ tr­êng tiªu thô do kh«ng ph¶i tiªu thô hµng hãa nhËp khÈu, mµ chØ ®øng ra lµm ®¹i diÖn ch bªn uû th¸c giao dÞch víi bªn n­íc ngoµi, ký kÕt hîp ®ång, lµm thñ tôc nhËp khÈu hµng hãa, còng nh­ thay mÆt cho bªn uû th¸c khiÕu n¹i båi th­êng víi bªn n­íc ngoµi khi cã tæn thÊt. + C¸c doanh nghiÖp ®­îc uû th¸c nhËp khÈu chØ ®­îc tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu chø kh«ng ®­îc tÝnh doanh sè, doanh thu, bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu ph¶i lËp hai hîp ®ång. Mét hîp ®ång mua b¸n hµng hãa víi n­íc ngoµi , mét hîp ®ång uû th¸c . - NhËp khÈu hµng ®æi hµng. NhËp khÈu hµng ®æi hµng cïng trao ®æi bï trõ lµ nghiÖp vô chñ chèt cña bu«n b¸n ®èi l­u, nã lag h×nh thøc nhËp khÈu g¾n liÒn víi xuÊt khÈu. Thanh to¸n trong tr­êng hîp nµy kh«ng og¶i b»ng tiÒn mµ b»ng sö dông uû th¸c, môc ®Ých nk uû th¸c ë ®©y kh«ng ph¶i chØ ®Ó thu l·i tõ nhËp khÈu mµ cßn nh»m ®Ó xuÊt khÈu thu c¶ l·i tõ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Æc ®iÓm cña h×nh thøc nµy lµ: + Ho¹t ®éng nhËp khÈu nµy mang l¹i cho c¸c bªn liªn quan bëi cïng mét hîp ®ång cã thÓ tiÕn hµnh cïng mét lóc c¶ ho¹t ®éng nhËp khÈu vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu do vËy cã thÓ thu lêi tõ h¹i ho¹t ®éng nµy. + Doanh nghiÖp ®­îc tÝnh trùc tiÕp c¶ kim ng¹ch xuÊt khÈu. Doanh sè tiªu thô ®­îc tÝnh trªn c¶ hai mÆt hµng alf xuÊt khÈu vµ nhËp khÈu. + Hµng hãa trong ho¹t ®éng nhËp khÈu còng lµ b¹n hµng trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu. §Ó b¶o ®¶m thùc nhiÖn hîp ®ång c¸c bªn cã thÓ dïng biÖn ph¸p sau. + Dïng th­ tÝn ®èi øng ®©y lµ mét lo¹i th­ tÝn dông mµ trong néi dung cña nã cã c¸c ®iÒu kho¶n chung. L/C chØ cã hiÖu lùc khi ng­êi h­ëng lîi më mét th­ tÝn dông L/C kh¸c cã kim ng¹ch t­¬ng ®­¬ng. + Dïng ng­êi thø 3 khèng chÕ chøng tõ së h÷u uû th¸c, ng­êi nµy chØ giao chøng tõ ®ã cho ng­êi nhËn hµng khi ng­êi nµy nhËn l¹i mét chøng tõ së h÷u mét lo¹i hµng hãa nµo ®ã cã gi¸ trÞ t­¬ng ®­¬ng. + Ph¹t vÒ viÖc giao thiÕu hay giao chËm hµng. - NhËp khÈu t¸i xuÊt: Lµ ho¹t ®éng nhËp khÈu hµng hãa vµo trong n­íc nh­ng kh«ng ph¶i lµ ®Ó tiªu dïng trong n­íc mµ ®Ó xuÊt sang n­íc thø 3 naß ®ã, ho¹t ®éng nµy kh«ng ®­îc chÕ biÕn ë n­íc t¸i xuÊt, nh­ vËy ho¹t ®éng nµy ®­îc thùc hiÖn qua ba n­íc; n­íc xuÊt khÈu, n­íc t¸i xuÊt khÈu, n­íc nhËp khÈu. H×nh thøc nhËp khÈu nµy cã nh÷ng ®Æc tr­ng riªng kh¸c víi h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c, ®ã lµ: + Doanh nghiÖp nhËp khÈu ë n­íc t¸i xuÊt ph¶i tÝnh to¸n chi phÝ gÐp nèi b¹n hµng nhËp khÈu vµ b¹n hµng xuÊt khÈu, b¶o ®¶m sao cho cã thÓ thu ®­îc sè tiÒn lín h¬n tæng chi phÝ bá ra ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng nµy. + Doanh nghiÖp xuÊt khÈu trùc tiÕp ®­îc tÝnh c¶ kim ng¹ch xuÊt khÈu, doanh sè tÝnh trªn gi¸ trÞ hµng nhËp khÈu ®ã vÉn ph¶i chÞu thuÕ doanh thu. + Doanh nghiÖp n­íc t¸i xuÊt ph¶i lËp hai hîp ®ång, mét hîp ®ång xuÊt khÈu vµ mét b¶n hîp ®ång nhËp khÈu vµ kh«ng chÞu thuÕ nhËp khÈu vÒ h×nh thøc kinh doanh. + §Ó ®¶m b¶o thanh to¸n, hîp ®ång t¸i xuÊt th­êng dïng th­ tÝn dông gi¸p l­ng . Ngoµi ra hµng hãa kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i chuyÓn vÒ n­íc t¸i xuÊt mµ cã thÓ chuyÓn th¼ng tíi n­íc thø 3, nh­ng tiÒn tr¶ ph¶i do ng­êi t¸i xuÊt tõ ng­êi nhËp khÈu, tr¶ cho ng­êi xuÊt khÈu, nhiÒu khi ng­êi xuÊt cßn thu lîi nhuËn tõ do thu ®­îc nhanh vµ tr¶ tiÒn chËm. - NhËp khÈu liªn doanh. Lµ ho¹t ®éngnk hµng hãa trªn c¬ së liªn kÕt mét c¸ch tù nguyÖn gi÷a c¸c doanh nghiÖp nh»m phèi hîp cïng nhau ®Ó tiÕn hµnh giao dÞch vµ c¸c chu tr­¬ng, biÖn ph¸p cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng nhËp khÈu, thóc ®Èy ho¹t ®éng nµy theo h­íng cã lîi nhÊt cho c¶ hai bªn, cïng chÞu rñi ro vµ cïng h­ëng lîi nhuËn. Sau ®ã mét vµi h×nh thøc nhËp khÈu kh¸c th× h×nh thøc nµy Ýt chÞu rñi ro h¬n v× mçi doanh nghiÖp tham gia nhËp khÈu chØ ph¶i ®ãng gãp mét phÇn vèn nhÊt ®Þnh, khi ®ã quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm chØ ph¶i ph©n bæ theo tû lÖ gãp vèn. Trong nhËp khÈu liªn doanh, doanh nghiÖp ®øng ra nhËp khÈu hµng sÏ ®­îc tÝnh kim ng¹ch nhËp khÈu, nh­ng khi ®­a hµng vÒ tiªu thô chØ ®­îc tÝnh doanh sè trªn hµng theo tû lÖ vèn gãp vµ chÞu thuÕ doanh thu trªn doanh sè ®ã. Doanh nghiÖp ®øng ra nhËp khÈu ph¶i lËp hai hîp ®ång, mét hîp ®ång mua hµng víi bªn n­íc ngoµi vµ mét hîp ®ång liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. C¸ch ph©n tÝch h×nh thøc nhËp khÈu trªn dùa vµo chñ thÓ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. NÕu quan t©m tíi h×nh thøc thanh to¸n trong ho¹t ®éng nµy th× cã thÓ thÊy hai h×nh thøc chÝnh lµ mua b¸n b»ng tiÒn vµ mua b¸n thanh to¸n b»ng hµng. Thanh to¸n b»ng tiÒn lµ c¸ch thøc th«ng dông, thanh to¸n b»ng hµng lµ h×nh thøc cßn kh¸ míi mÎ víi chóng ta. Do ®ã cÇn ph¶i t×m hiÓu kü h×nh thøc nµy. - NhËp khÈu t­ doanh. Lµ ho¹t ®éng ®éc lËp cña mét sè doanh nghiÖp nhËp khÈu trùc tiÕp, ho¹t ®éng nµy ®ßi hái nhµ nhËp khÈu ph¶i t×m hiÓu vµ nghiªn cøu kü thÞ tr­êng trong n­íc, m«i tr­êng kinh doanh nh­ chÝnh s¸ch kinh tÕ, hµnh lang ph¸p luËt cña quèc gia vµ th«ng lÖ quèc tÕ. Trong h×nh thøc nµy doanh nghiÖp ph¶i tù ®øng ra nhËp khÈu, nªn rÊt rÔ x¶y ra rñiro, tæn thÊt còng nh­ lîi nhuËn thu ®­îc. ChÝnh v× vËy tr­íc khi nhËp khÈu nhµ nhËp khÈu cÇn ph¶i nghiªn cøu kü tõng b­íc, tõ kh©u nghiªn cøu thÞ tr­êng ®Çu vµo, ®Çu ra, cho ®Õn kh©u ký kÕt thùc hiÖn hîp ®ång, kÓ c¶ kh©u b¸n hµng, thanh to¸n tr¸nh t×nh tr¹ng tæn thÊt, trong viÖc thùc hiÖn hîp ®ång doanh nghiÖp ph¶i tù bá vèn ra ®Ó thanh to¸n, ph¶i c©n nh¾c c¸c kho¶n thu chi ®Ó ®¶m b¶o viÖc kinh doanh mang l¹i lîi nhuËn. II. Néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu. Trong giao dÞch ngo¹i th­¬ng nãi chung vµ ho¹t ®éng nhËp khÈu nãi riªng ®­îc thùc hiÖn trªn pahm vi quèc tÕ, v× vËy néi dung cña ho¹t ®éng nhËp khÈu phøc t¹p h¬n so víi viÖc trao ®æi hµng hãa, dÞch vô trong n­íc. Ho¹t ®éng nµy ®­îc thùc hiÖn th«ng qua nhiÒu kh©u vµ nhiÒu nghiÖp vô quan träng kh¸c, tõ kh©u nghiªn cøu ®Çu vµo, ®Çu ra ®Õn kh©u tiÕp cËn thÞ tr­êng lùa chän hµng hãa nhËp khÈu, tiÕn hµnh giao dÞch hµng hãa, ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång khi hµng hãa nhËp c¶ng, chuyÓn giao quyÒn së h÷u cho ng­êi mua vµ hoµn thµnh c¸c thñ tôc thanh to¸n, mçi kh©u mçi nghiÖp vô thanh to¸n ®Òu cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau, do ®ã ph¶i nghiªn cøu thùc hiÖn ®Çy ®ñ, kü l­ìng bëi c¸n bé ngo¹i th­¬ng cã n¨ng lùc ®Ò phßng s¬ xÈy g©y tæn thÊt cho c¸c bªn. vÊn ®Ò mÊu chèt lµ ph¶i n¾m b¾t ®­îc lîi thÕ nh»m ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng ®¹t hiÖu qu¶ cao. 1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng gåm: Nghiªn cøu thÞ tr­êng thanh to¸n b¸n trong nÒn kinh tÕ hµng hãa th× thÞ tr­êng gi÷ vai trß quan träng träng cña ho¹t ®éng kinh doanh cña mçi doanh nghiÖp. Mµ môc ®Ých cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt lµ ®Ó tiªu thô, phôc vô vµ tho¶ m·n nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng, do vËy thÞ tr­êng mang tÝnh sèng cßn ®èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng hãa. V× vËy nÕu cßn thÞ tr­êng th× ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, nÕ mÊt thÞ tr­êng th× ho¹t ®éng nµy bÞ ®×nh trÖ. Ho¹t ®éng nhËp khÈu ®­îc thùc hiÖn trªn ph¹m vi quèc tÕ, v× vËy néi dung cña ho¹t ®éng nµy phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi viÖc kinh doanh hµng hãa néi ®Þa, nã ®­îc thùc hiÖn d­íi nhiÒu kh©u vµ nhiÒu hiÖp ®Þnh kh¸c nhau, lùa chän hµng hãa nhËp khÈu, tiÕn hµnh giao dÞch, ®µm ph¸n, tiÕp cËn thÞ tr­êng, lùa chän hµng hãa nhËp khÈu, tiÕn hµnh giao dÞch, ®µm ph¸n, ký kÕt hîp ®ång, tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång khi hµng hãa nhËp c¶ng, chuyÓn giao quyÒn së h÷u cho ng­êi mua hoµn thµnh c¸c thñ tôc thanh to¸n, vµ mçi kh©u, mçi nghiÖp vô ®Òu cã mèi quan hÖ phô thuéc lÉn nhau, do vËy ph¶i ®­îc thùc hiÖn nghiªn cøu ®Çy ®ñ kü l­ìng bëi c¸n bé ngo¹i th­¬ng cã n¨ng lùc ®Ó ®Ò phßng sai sãt gËy tæn thÊt cho c¸c bªn, vÊn ®Ò ë chç lµ ph¶i n¾m b¾t ®­îc lîi thÕ ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng ®¹t hiÖu qu¶ cao. 1.1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng nhËp khÈu. Khi nghiªn cøu vÒ thÞ tr­êng nhËp khÈu cÇn ph¶i n¾m b¾t râ c¸c chÝnh s¸ch ph¸t triÓn cña c¸c n­íc hay khu vùc mµ hä cÇn nhËp, m«i tr­êng chÝnh trÞ, t×nh h×nh tµi chÝnh tiÒn tÖ, ®iÒu kiÖn vËn t¶i vµ c­íc phÝ. V× lµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi nªn viÖc nghiªn cøu gÆp nhiÒu khã kh¨n do kh«ng t×m hiÓu kü l­ìng ®­îc nh­ thÞ tr­êng néi ®Þa. Nghiªn cøu thÞ tr­êng nhËp khÈu cã thÓ ®­îc thùc hiÖn qua c¸c tµi liÖu, s¸ch b¸o, t¹p chÝ, c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn tin... vÒ thÞ tr­êng ®ã hoÆc trùc tiÕp th«ng qua triÓn l·m, hay nh÷ng cuéc th¨m quan, nh÷ng chuyÕn du lÞch hoÆc giao dÞch trùc tiÕp. Khi nghiªn cøu thÞ tr­êng nhËp khÈu, doanh nghiÖp cÇn ph¶i n¾m b¾t ®Çy ®ñ c¸c yÕu tè cña thÞ tr­êng nh­ kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, gi¸ c¶, sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. H¬n n÷a doanh nghiÖp nhËp khÈu còng cÇn ®Æc biÖt quan t©m®Õn hµng hãa v× ®©y lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ hµng hãa. Trong kinh doanh nhËp khÈu th× sù biÕn ®äng cña gi¸ c¶ còng trë nªn phøc t¹p do viÖc bu«n b¸n diÔn ra kh«ng ph¶i lóc nµo th× th× nã diÔn ra trong kho¶ng thêi gian dµi gi÷a hai quèc gia, hai khu vùc kh¸c nhau, so víi l­îng trao ®æi bu«n b¸n lµ bao nhiªu, c¸c lo¹i gi¸ c¶ vµ nh÷ng nh©n tè t¹o nªn sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶. Gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng biÕn ®éng lµ do nh÷ng nh©n tè sau: - Nh©n tè chu kú: lµ do sù vËn ®éng theo quy luËt cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ®iÒu nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi gi¸ c¶ cña hµng hãa nãi chung trªn thÕ giíi vµ hµng hãa nhËp khÈu cña doanh nghiÖp nãi riªng. - Sù lòng ®o¹n cña thÞ tr­êng: còng lµm xuÊt hiÖn møc gi¸ cña cïng mét lo¹i hµng hãa trªn mét hay nhiÒu thÞ tr­êng kh¸c nhau. - Sù c¹nh tranh: tuú thuéc vµo møc ®é c¹nh tranh, ®èi t­îng c¹nh tranh. - TÝnh thêi vô: gi¸ c¶ sÏ thay ®æi rÊt lín nÕu hµng hãa ®­îc tho¶ m·n nhu cÇu nÕu nã ®­îc s¶n xuÊt ®óng thêi vô. - T×nh h×nh kinh tÕ x· héi: Bªn c¹nh c¸c nh©n tè trªn th× doanh nghiÖp nhËp khÈu còng cÇn ph¶i t×m hiÓu t×nh h×nh vËn chuyÓn hµng hãa, c­íc phÝ vËn chuyÓn, c©c chi phÝ phô ®Ó sao cho cã thÓ lùa chän thÞ tr­êng nhËp khÈu phï hîp nhÊt. 1.2. Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong n­íc. * Nhu cÇu thÞ tr­êng. Nhu cÇu lµ nh©n tè ®Çu tiªn mµ c¸c nhµ kinh doanh nhËp khÈu cÇn ph¶i nghiªn cøu lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña mçi doanh nghiÖp. Kinh nghiÖm kinh doanh còng cho thÊy viÖc ®Çu tiÖn lµ ph¶i nghiªn cøu nhu cÇu ®Çu tiªn, sau ®ã míi tæ chøc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó nh»m ®¸p øng vµ tho¶ m·n nhu cÇu ®ã. Thùc tÕ lµ nhiÒu doanh nghiÖp n­íc ta trong ho¹t ®éng nhËp khÈu ®· ch­a nghiªn cøu hay ch­a nghiªn cøu kü l­ìng nhu cÇu thÞ tr­êng trong n­íc, do ®ã hµng hãa nhËp khÈu vÒ ®· kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña cña ng­êi tiªu dïng c¶ vÒ sè l­îng lÉn chÊt l­îng. §a sè hµng hãa nhËp khÈu chØ dùa vµo nh÷ng ý kiÕn chñ quan hoÆc c¸c ®¬n ®Æt hµng, chµo hµng cña c¸c c«ng ty n­íc ngoµi. Nghiªn cøu nhu cÇu ë ®©y c¨qn cø vµo t×nh h×nh s¶n xuÊt vµ tiªu dïng vÒ quy c¸ch, chñng lo¹i, kÝch kì, gi¸ c¶, thÞ hiÕu, tËp qu¸n tõng vïng, tõng lÜnh vùc s¶n xuÊt, tõ ®ã tiÕn hµnh nghiªn cøu tõng mÆt cña hµng hãa trªn thÕ giíi. ViÖc lµm nµy ®· ph¸t hiÖn nhiÒu sù biÕn ®æi trong tiªu dïng khi cã t¸c ®éng cña nh©n tè kh¸c, ®Æc biÖt lµ gi¸ c¶. * Dung l­îng thÞ tr­êng. §èi víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh th× viÑc t×m hiÓu dung l­îng thÞ tr­êng hµng hãa t­¬ng ®èi quan träng. Cã thÓ hiÓu dung l­îng thÞ tr­êng cña mét lo¹i hµng hãa lµ khèi l­îng hµng hãa giao dÞch trªn mét ph¹m vi thÞ tr­êng nhÊt ®Þnh. Dung l­îng thÞ tr­êng thay ®æi theo diÔn biÕn cña t×nh h×nh t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè t¸c ®éng tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè kh¸c nhau trong nh÷ng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. C¸c nh©n tè lµm dung l­îng thÞ tr­êng thay ®æi cã tÝnh chÊt chu kú nh­ sù vËn ®éng cña t×nh h×nh kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa, tÝnh thêi vô trong s¶n xuÊt, l­u th«ng vµ ph©n phèi hµng hãa. C¸c nh