Đề tài Trình bày được thực trạng phát triển chăn nuôi gia cầm (chủ yếu là gà trên địa bàn huyện Phú Vang trong thời gia gần đây)

ii MỤC LỤC PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................1 I. Lý do chọn đề tài ..........................................................................................................1 II. Mục đích nghiên cứu ..................................................................................................3 III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................................3 IV. Phương pháp nghiên cứu...........................................................................................3 PHẦN II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .................................................5 Chương 1: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VẤN ĐỂ NGHIÊN CỨU..................................5 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN .......................................................................................................5 1.1 LÝ LUẬN VỀ HIỆU QUẢ KINH TẾ ......................................................................5 1.1.1Khái niệm và ý nghĩa của hiệu quả kinh tế .............................................................5 1.1.2 Phương pháp xác định và bản chất hiệu quả kinh tế ..............................................6 1.1.3 Vai trò chăn nuôi gia cầm nói chung và chăn nuôi gà nói riêng đối với sự phát triển kinh tế ......................................................................................................................7 1.1.4 Xu hướng phát triển chăn nuôi gà hiện nay............................................................9 1.2 CƠ SỞ THỰC TIỄN ...............................................................................................11 1.2.1 Tình hình chăn nuôi gà trên thế giới ....................................................................11 1.2.2 Tình hình chăn nuôi gà trong nước ......................................................................13 1.2.2.1 Tình hình chăn nuôi gia cầm ở Việt Nam .........................................................13 1.2.2.2. Tình hình chăn nuôi gà ở Thừa Thiên Huế ......................................................16 1.2.2.3 Tình hình chăn nuôi gà ở Huyện phú vang .......................................................18 1.3 ĐẶC ĐIỂM KINH TẾ- KỸ THUẬT CHĂN NUÔI GÀ........................................19 1.3.1 Đặc điểm sinh học của gà .....................................................................................19 1.3.1.1 Bộ máy tiêu hoá và nội tạng của gà...................................................................19 1.3.1.2 Khả năng chuyển hoá thức ăn ...........................................................................20 1.3.1.3 Hệ thống tuần hoàn............................................................................................20 1.3.1.4 Hệ thống bài tiết ................................................................................................20 1.3.1.5 Tốc độ sinh trưởng và sinh sản..........................................................................21 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế iii 1.3.1.6 Sản phẩm có giá trị dinh dưỡng cao ..................................................................21 1.3.1.7 Khả năng cơ giới hoá và tự động hoá................................................................22 1.3.2 Các phương thức chăn nuôi gà .............................................................................22 1.3.2.1. Chăn nuôi truyền thống (chăn nuôi thả vườn hoặc quảng canh)......................22 1.3.2.2. Phương thức chăn nuôi gà bán chăn thả (bán công nghiệp).............................22 1.3.2.3. Phương thức chăn nuôi gà nhốt hoàn toàn (chăn nuôi gà công nghiệp) ..........23 1.4 HỆ THỐNG CHỈ TIÊU NGHIÊN CỨU.................................................................24 1.5 TÌNH HÌNH CƠ BẢN CỦA HUYỆN PHÚ VANG ..............................................26 1.5.1 ĐẶC ĐIỂM TỰ NHIÊN ......................................................................................26 1.5.1.1Vị trí địa lý..........................................................................................................26 1.5.1.2 Địa hình đất đai .................................................................................................27 1.5.1.3 Thời tiết, khí hậu ...............................................................................................28 1.5.2 ĐIỀU KIỆN KINH TẾ XÃ HỘI ..........................................................................29 1.5.2.1 Tình hình dân số và lao động của huyện Phú Vang ..........................................29 1.5.2.2 Tình hình sử dụng đất của Huyện năm 2010.....................................................32 1.5.2.3. Điều kiện cơ sở hạ tầng, vật chất kỹ thuật của Huyện .....................................35 1.5.3 ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH CƠ BẢN CỦA HUYỆN ............................................38 1.5.3.1 Thuận lợi............................................................................................................38 1.5.3.2 Khó khăn............................................................................................................39 CHƯƠNG 2: ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ KINH TẾ CHĂN NUÔI GÀ THỊT CỦA CÁC NÔNG HỘ TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN PHÚ VANG _ TỈNH THỪA THIÊN HUẾ...41 2.1 ĐẶC ĐIỂM CỦA NÔNG HỘ ĐIỀU TRA .............................................................41 2.1.1 Đặc điểm lao động và nhân khẩu của các hộ điều tra .........................................41 2.1.2 Tình hình sử dụng đất của các hộ điều tra............................................................43 2.1.3 Tình hình chăn nuôi gà của hộ .............................................................................44 2.1.4 Tình hình đầu tư cho chăn nuôi gà .......................................................................45 2.1.5 Chi phí cho chăn nuôi gà ......................................................................................47 2.2 KẾT QUẢ VÀ HIỆU QUẢ CHĂN NUÔI GÀ CỦA CÁC HỘ ĐIỀU TRA .........50 2.2.1 Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà theo phương thức chăn nuôi...........................50 2.2.2 Kết quả và hiệu quả chăn nuôi theo vùng sinh thái..............................................51 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế iv 2.2.3 Kết quả và hiệu quả chăn nuôi theo giống gà.......................................................53 2.2.4 Kết quả và hiệu quả theo quy mô .........................................................................55 2.3 PHÂN TÍCH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN KẾT QUẢ VÀ HIỆU QUẢ CHĂN NUÔI GÀ ..........................................................................................................57 2.3.1 Ảnh hưởng của chi phí sản xuất đến hiệu quả chăn nuôi gà ................................57 2.3.2 Ảnh hưởng quy mô nuôi đến hiệu quả chăn nuôi ................................................60 2.3.3 Thị trường tiêu thụ................................................................................................62 CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP ...........................................................65 3.1 Định hướng phát triển..............................................................................................65 3.2 Mục tiêu phát triển...................................................................................................65 3.2.1. Mục tiêu chung ....................................................................................................65 3.2.2. Mục tiêu cụ thể ....................................................................................................66 3.2.3 Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà thịt của các nông hộ ...................................................................................................................................66 PHẦN III: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.....................................................................73 1. KẾT LUẬN ...............................................................................................................73 2. KIẾN NGHỊ...............................................................................................................74 Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế vDANH MỤC CÁC BẢNG Bảng1: Phân bố số lượng gia súc gia cầm thế giới năm 2009 ...............................12 Bảng 2: Các nước có số lượng gà nhiều nhất thế giới.............................................13 Bảng 3: Phân bố đàn gia cầm của Việt Nam qua 2 năm 2009- 2010......................14 Bảng 4: Số lượng đàn gà phân bố trên địa bàn Thừa Thiên Huế Thời kỳ 2006- 2010 ...................................................................................16 Bảng 5: Số lượng đàn gia cầm Huyện Phú Vang qua 3 năm 2008- 2010..............18 Bảng 6: Hệ thống bài tiết của gà .............................................................................21 Bảng 7: Lượng protein có trong 100g thịt...............................................................21 Bảng 8: Tình hình dân số và lao động của Huyện qua 3 năm 2008-2010 ..............31 Bảng 9: Tình hình sử dụng đất của huyện Phú Vang năm 2010.............................33 Bảng 10: Đặc điểm lao động của các hộ điều tra ......................................................41 Bảng 11: Tình hình sử dụng đất của các hộ điều tra .................................................43 Bảng 12: Tình hình chăn nuôi gà của nông hộ..........................................................44 Bảng 13: Tình hình đầu tư cho hệ thống chuồng trại ................................................46 Bảng 14: Chi phí cho 100 con/lứa của các hộ năm 2011 .........................................48 Bảng 15: Kết quả và hiệu quả chăn nuôi gà theo phương thức nuôi năm 2011........50 Bảng 16: Kết quả và hiệu quả theo vùng sinh thái năm 2011...................................52 Bảng 17: Kết quả và hiệu quả chăn nuôi theo giống gà năm 2011 ..........................54 Bảng 18: Kết quả và hiệu quả theo quy mô năm 2011 ............................................56 Bảng 19: Phân tổ các hộ chăn nuôi gà theo chi phí sản xuất ....................................58 Bảng 20: Ảnh hưởng của quy mô nuôi đến hiệu quả chăn nuôi năm 2011 ..............61 Trư ờ g Đạ i họ c K inh tế H uế vi DANH MỤC CÁC TỪ NGỮ VIẾT TẮT KT_ XH : Kinh tế xã hội KH_ KT : Khoa học kỹ thuật GO : Tổng giá trị sản xuất C : Chi phí sản xuất TT : Chi phí sản xuất trực tiếp MI : Thu nhập hổn hợp NB : Lợi nhuận kinh tế ròng TC : Chi phí tự có KH TSCĐ : Khấu hao tài sản cố định UBND : Uỷ ban nhân dân NN : Nông nghiệp KHHGĐ : Kế hoạch hoá gia đình FAO : Tổ chức lương thực và nông nghiệp thế giới PTNT : Phát triển nông thôn HĐND : Hội đồng nhân dân BTB& DHMT : Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung TD& MNPB : Trung Du và Miền Núi Phía Bắc Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế vii TÓM TẮT NGHIÊN CỨU Mục đích nghiên cứu - Trên cơ sở nghiên cứu tình hình chăn nuôi gà ở Huyện Phú Vang thời gian qua đề xuất các giải pháp nhằm phát triển chăn nuôi gà để nâng cao kết quả, hiệu quả ở Huyện trong những năm tới góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân. - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển chăn nuôi gia cầm, chăn nuôi gà ở hộ nông dân nói riêng; - Đánh giá tình hình chăn nuôi gà , thực trạng đầu tư cũng như tổ chức sản xuất, kết quả, hiệu quả chăn nuôi gà của các hộ gia đình tại Huyện Phú Vang trong thời gian qua; - Phân tích nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng đến việc phát triển chăn nuôi gà thịt ở Huyện Phú Vang trong thời gian qua. - Đánh giá những thuận lợi và khó khăn đối với chăn nuôi gà của các hộ nông dân ở Huyện Phú Vang. - Đề xuất định hướng và các giải pháp nhằm phát triển và đạt hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà thịt của Huyện trong thời gian tới. Dữ liệu phục vụ nghiên cứu Số liệu sơ cấp: Thu nhập từ số liệu điều tra, phỏng vấn của 45 hộ của các xã chon làm nghiên cứu trên địa bàn huyện Số liệu thứ cấp: Dựa vào số của UBND Huyện, Phòng Thống kê, Phòng NN- PTNT Huyện Phú Vang và một số sách, báo chí, internet Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp duy vật biện chứng và duy lich sử là phương pháp luận được sử dụng xuyên suốt trong quá trình thực hiện đề tài - Phương pháp thu thập số liệu dung để thu thập số liệu sơ cấp từ các hoạt động sản xuất của các hộ gia đình và số liệu thứ cấp từ các cơ quan chuyên ngành - Phương pháp phân tổ thống kê nhằm hệ thống hoá số liệu dưới dạng các chỉ tiêu nghiên cứu - Phương pháp thống kê so sánh được dùng để so sánh kết quả và hiệu quả hoạt động sản xuất qua thời gian và không gian Trư ờ g Đạ i họ c K inh tế H uế viii Kết quả đạt được - Đề tài này đã trình bàu được thực trạng phát triển chăn nuôi gia cầm tmà chủ yếu là gà trên địa bàn huyện Phú Vang trong thời gia gần đây, mà chủ yếu là vụ nuôi đầu năm 2011 nhằm phân tích các nhân tố ảnh hưởng kết quả và hiệu quả chăn nuôi của các nông hộ trên địa bàn Huyện nhằm rút ra những thuận lợi và khó khăn để đưa ra các giải pháp khắc phục trong thời gian tới. - Từ những cơ sở lý luận và thực tiễn, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa hiệu quả chăn nuôi gà trên địa bàn Huyện. Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế Khoá luận tốt nghiệp SVTH: Đào Thị Bé 1 PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ I. Lý do chọn đề tài Với xu thế phát triển chung của thế giới Việt Nam đã và đang tiến hành quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa nhằm đưa đất nước đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp, bên cạnh đó nông nghiệp cũng là một bộ phận quan trọng nhằm đảm bảo an ninh lương thực, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân nông thôn, ổn định nền kinh tế cho quốc gia. Việc sản xuất nông nghiệp không chỉ cung cấp lương thực, thực phẩm, đảm bảo nguồn dinh dưỡng cho đời sống con người mà cung cấp nguyên liệu cho các ngành công nghiệp chế biến, cung cấp các yếu tố sản xuất như lao động, vốn cho các ngành khác mà còn góp phần sản xuất ra các mặt hàng có giá trị xuất khẩu, tăng nguồn thu ngoại tệ cho quốc gia. Nhận thức được tầm quan trọng này Đảng và nhà nước ta đã coi trọng việc phát triển nông nghiệp nông thôn mang tính chiến lược. Cùng với sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, việc chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, nông thôn theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp, tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ đã có nhiều chuyển biến tích cực.Tuy nhiên, chúng ta không nên phủ nhận vai trò của nông nghiệp. Ở nước ta, nông nghiệp chiếm vị trí quan trọng 80% dân số sống ở nông thôn và 70% dân số nước ta là nông dân. Sau 20 năm đổi mới, nền kinhh tế nước ta đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể đặc biệt trong sản xuất nông nghiệp tăng về số lượng và chất lượng.Từ trước đến nay thì trồng lúa và nuôi lợn được xem như là nghề phổ biến ở các nông hộ. Ngày nay khi nhu cầu của con người càng cao thì các sản phẩm nông nghiệp không những đáp ứng về số lượng mà còn về chất lượng. Cũng vì vậy mà chăn nuôi gia cầm như gà, vịt ngày một phát triển. Các sản phẩm được chế biến từ gia cầm đã phần nào đáp ứng được nhu cầu của con người. Ở Huế các phong tục như cúng, tổ chức tiệc, lễ cưới hỏi... rất được xem trọng, các món ăn được chế biến từ gà, vịt thường được mọi người thích và chọn là món chính và sang trọng, giá cả của các món ăn này cũng rất cao. Đó là lý do vì sao việc nuôi gia cầm ngày càng phát triển Trư ờn Đạ i họ c K inh tế H uế 2Chăn nuôi gia cầm nói chung và chăn nuôi gà nó riêng có vị trí và chiến lược rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp nói chung và sản xuất hàng hoá nói riêng, chăn nuôi gà không chỉ mang lại thu nhập cho người dân và đóng góp phần không nhỏ trong gía tri xuất khẩu nhằm mang lại ngoại tệ cho quốc gia.Tuy nhiên chăn nuôi gà đã thể hiện nhiều bất cập. Do tốc độ mở rộng sản xuất quá nhanh và chạy theo nhu cầu và lợi nhuận trước mắt đã dẫn đến quy mô nuôi và số hộ nuôi phát triển một cách tự phát. Phong trào nuôi gà chủ yếu theo kinh nghiệm và ít quan tâm đến vấn đề kỹ thuật dẫn đến hiệu quả kinh tế cho người dân chưa cao. Bên cạnh đó công tác phòng trừ, tiêm vacxin cho gà còn hạn chế nên dịch cúm gia cầm xảy ra liên tục đã ảnh hưởng đến kết quả chăn nuôi, thu nhập ngày càng có xu hướng giảm xuống. Do vậy, để đáp ứng nhu cầu cần thiết của con người thì đòi hỏi những người chăn nuôi gia cầm nói chung và chăn nuôi gà nói riêng cần phải đưa ra những giải pháp thích hợp nhằm tăng năng suất và hiệu quả cao hơn không những về số lượng mà còn về chất lượng. Trong những năm qua, cùng với sự phát triển chung của Đất Nước trong thời kỳ hội nhập với nền kinh tế quốc tế, ngành chăn nuôi và đặc biệt chăn nuôi gà ở Huyện Phú Vang đã có những bước phát triển mới, góp phần vào sự phát triển kinh tế chung của Tỉnh nhà. Phú Vang là trong những huyện ở đồng bằng của Tỉnh Thừa Thiên Huế có sự đa dạng về địa hình và vùng sinh thái ,có tỷ lệ dân số sống trong nông nghiệp cao và phong trào chăn nuôi gà công nghiệp phát triển sớm và nhanh, tiếp cận các trung tâm Giống gia cầm trên địa bàn Tỉnh Thừa Thiên Huế. Vì vậy việc chăn nuôi gia cầm đặc biệt là hoạt động nuôi gà theo hướng thịt được đánh giá là có hiệu quả. Chăn nuôi gà theo hướng gà thịt có thời gian nuôi ngắn (có thể rút ngắn từ 2-3 tháng), thời gian hoàn vốn nhanh do vậy ngành chăn nuôi này rất được phổ biến ở các hộ dân. Bên cạnh đó chăn nuôi gia cầm đặc biệt gà trên địa bàn Huyện còn chịu nhiều sự tác động tiêu cực như dịch bệnh thường xuyên đe doạ do sự biến đổi thất thường của thời tiết, giá cả đầu ra, đầu vào biến đổi thất thường . v.v. nên đã làm cho chăn nuôi gà trên địa bàn Huyện phát triển nhưng lại kém bền vững. Vì vậy chăn nuôi gà trên địa bàn Huyện có xu hướng giảm xuống. Xuất phát từ thực tế đó, Tôi đã lựa chọn đề tài: Đánh giá hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà thịt ở Huyện Phú Vang, Tỉnh Thừa Thiên Huế Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế 3II. Mục đích nghiên cứu 1. Mục tiêu chung: Trên cơ sở nghiên cứu tình hình chăn nuôi gà ở Huyện Phú Vang thời gian qua đề xuất các giải pháp nhằm phát triển chăn nuôi gà để nâng cao kết quả, hiệu quả ở Huyện trong những năm tới góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân. 2. Mục tiệu cụ thể: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển chăn nuôi gia cầm, chăn nuôi gà ở hộ nông dân nói riêng. - Đánh giá tình hình chăn nuôi gà, thực trạng đầu tư cũng như tổ chức sản xuất, kết quả, hiệu quả chăn nuôi gà của các hộ gia đình tại Huyện Phú Vang trong thời gian qua. - Phân tích nguyên nhân và các yếu tố ảnh hưởng đến việc phát triển chăn nuôi gà thịt ở Huyện Phú Vang trong thời gian qua. - Đánh giá những thuận lợi và khó khăn đối với chăn nuôi gà của các hộ nông dân ở Huyện Phú Vang. - Đề xuất định hướng và các giải pháp nhằm phát triển và đạt hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà thịt của Huyện trong thời gian tới. III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 1. Đối tượng nghiên cứu: Hiệu quả kinh tế chăn nuôi gà thịt của các gia trại, trang trại trên địa bàn Huyện Phú Vang 2. Phạm vi nghiên cứu: - Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu hộ nông dân chăn nuôi gà thịt ở quy mô gia trại và trang trại - Về không gian: Huyện Phú Vang nhưng tập trung các xã: Vinh An, Phú Hồ, Phú Lương, Phú Đa, Vinh Thái, Phú Mỹ làm địa bàn nghiên cứu - Thời gian nghiên cứu: năm 2012 IV. Phương pháp nghiên cứu  Phương pháp duy vật biện chứng và duy lich sử Nghiên cứu sự vật hiện tượng phải đặt trong mối quan hệ với những sự vật hiện tượng khác trong khoảng không gian và thời gian nhất định để thấy rõ sự vận động của Trư ờng Đạ i họ c K inh tế H uế 4sự vật hiện tượng đó. Hai phương pháp này được thường xuyên sử dụng trong xuyên suốt qua trình làm đề tài nhằm nhận thức được bản chất của các hiện tượng kinh tế xã hội đang nghiên cứu  Phương pháp thu thập số liệu Số liệu sơ cấp thu thập được từ phỏng vấn 45 hộ trên địa bàn huyện chăn nuôi gà năm 2012, bằng cách chọn mẫu ngẫu nhiên từ danh sách hộ nuôi gà từ phòng NN huyện, trạm thú y của các xã Số liệu thứ cấp thu thập được từ các báo cáo của phòng NN, UBNN, phòng Thống Kê của Huyện Phú V