Công nghiệp hoá-Hiện đại hoá (CNH-HĐH) là con đường tất yếu của mọi quốc gia nhằm phát triển kinh tế xã hội.Riêng ở nước ta,việc thực hiện CNH-HĐH được coi là “nhiệm vụ trung tâm” trong cả một chặng đường dài của thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Để thực hiện được “nhiệm vụ trung tâm” ấy chúng ta cần huy động rất nhiều nguồn lực khác nhau trong đó có một nguồn lực quan trọng nhất,mang tính quyết định nhất đến thành công của quá trình CNH-HĐH, đó là nguồn lực con người.Nói nguồn lực con người là nguồn lực quan trọng nhất,quyết định nhất đến sự thành công của quá trình CNH-HĐH là hoàn toàn đúng đắn bởi con người là yếu tố quyết định của lực lượng sản xuất,là yếu tố đứng ở vị trí hang đầu trong các yếu tố cấu thành lực lượng sản xuất.Hơn nữa con người vừa là chủ thể lại vừa là khach thể của quá trình CNH-HĐH,là nhân tố xây dựng quá trình đó nhưng cũng lại là nhân tố sử dụng những thành quả của quá trình đó,mặt khác thoả mãn nhu cầu của con người là mục tiêu mà quá trình CNH-HĐH hướng tới.Qua đó có thể thấy được tầm quan trọng không thể thay thế của nhân tố con người trong quá trình CNH-HĐH,bởi vậy việc nghiên cứu về vai trò cũng như tìm ra được các giải pháp để phát triển nguồn lực con người trong quá trình xây dựng CNH-HĐH là tất yếu và vô cùng quan trọng. Để làm được điều này chúng ta hãy cùng nhau bắt tay nghiên cứu về chủ đề vai trò của con người và các giải pháp phát triển nguồn lực con người trong thời kì CNH-HĐH ở Việt Nam
22 trang |
Chia sẻ: lvbuiluyen | Lượt xem: 2941 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Vai trò của nguồn lực con người và các giải pháp nhằm phát huy vai trò của con người trong thời kì công nghiệp hoá hiện đại hoá, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đề tài:Vai trũ của nguồn lực con người và cỏc giải phỏp nhằm phỏt huy vai trũ của con người trong thời kỡ cụng nghiệp hoỏ hiện đại hoỏ
*****
Lời mở đầu
Cụng nghiệp hoỏ-Hiện đại hoỏ (CNH-HĐH) là con đường tất yếu của mọi quốc gia nhằm phỏt triển kinh tế xó hội.Riờng ở nước ta,việc thực hiện CNH-HĐH được coi là “nhiệm vụ trung tõm” trong cả một chặng đường dài của thời kỡ quỏ độ lờn chủ nghĩa xó hội. Để thực hiện được “nhiệm vụ trung tõm” ấy chỳng ta cần huy động rất nhiều nguồn lực khỏc nhau trong đú cú một nguồn lực quan trọng nhất,mang tớnh quyết định nhất đến thành cụng của quỏ trỡnh CNH-HĐH, đú là nguồn lực con người.Núi nguồn lực con người là nguồn lực quan trọng nhất,quyết định nhất đến sự thành cụng của quỏ trỡnh CNH-HĐH là hoàn toàn đỳng đắn bởi con người là yếu tố quyết định của lực lượng sản xuất,là yếu tố đứng ở vị trớ hang đầu trong cỏc yếu tố cấu thành lực lượng sản xuất.Hơn nữa con người vừa là chủ thể lại vừa là khach thể của quỏ trỡnh CNH-HĐH,là nhõn tố xõy dựng quỏ trỡnh đú nhưng cũng lại là nhõn tố sử dụng những thành quả của quỏ trỡnh đú,mặt khỏc thoả món nhu cầu của con người là mục tiờu mà quỏ trỡnh CNH-HĐH hướng tới.Qua đú cú thể thấy được tầm quan trọng khụng thể thay thế của nhõn tố con người trong quỏ trỡnh CNH-HĐH,bởi vậy việc nghiờn cứu về vai trũ cũng như tỡm ra được cỏc giải phỏp để phỏt triển nguồn lực con người trong quỏ trỡnh xõy dựng CNH-HĐH là tất yếu và vụ cựng quan trọng. Để làm được điều này chỳng ta hóy cựng nhau bắt tay nghiờn cứu về chủ đề vai trũ của con người và cỏc giải phỏp phỏt triển nguồn lực con người trong thời kỡ CNH-HĐH ở Việt Nam
Nội dung:
Chương I
Cơ sỏ lớ luận về nguồn lực con người và vai trũ của nguồn lực con người trong quỏ trỡnh CNH-HĐH
1.Khỏi niệm con người:
Con người đó xuất hiện từ rất lõu trờn trỏi đất này,trải qua hằng triệu năm tiến hoỏ và phỏt triển,con người đó trở nờn 1 sinh vật rất tiờn tiến,rất năng động. Đó từ 1 thời điểm nào đú con người chỳng ta đó trở thành sinh vật trung tõm của trỏi đất, đang từng ngày sử dụng và biến đổi trỏi đất và thiờn nhiờn để phục vụ cho cuộc sống và lợi ớch của mỡnh.Do đú cú thể thấy vị trớ trung tõm của con người chỳng ta trong cuộc sống trờn hành tinh này.tuy nhiờn đõu là định nghĩa chớnh xỏc về con người và nhõn tố con người, để hiểu được vấn đề này chỳng ta tiến hành nghiờn cứu định nghĩa con người qua nhiều cỏch hiểu khỏc nhau.
_Trong thời kỡ cổ đại và phong kiến: Cỏc quan niệm đều hướng theo chủ nghĩa duy tõm, đều cho rằng con người là trung tõm của vũ trụ,là một tiểu vũ trụ,coi con người là vật cao quớ nhất của đất trời.Coi con người là chỳa tể của muụn loài,chỉ phục tựng duy nhất thượng đế.
-Thời kỡ phong kiến và tiền TBCN cỏc nhà triết học duy tõm đều phỏt triển quan niệm về con người của mỡnh dụă trờn nền của chủ nghĩa duy tõm,họ coi con người là hiện thõn của ý niệm,hiệm thõn của tinh thần tuyệt đối.Trong khi đú triết học duy vật đó bắt đầu xuất hiện cựng với quỏ trỡnh bắt đầu phỏt triển của khoa học kĩ thuật,họ cho rằng con người là một bộ mỏy vận động theo quy luật cơ học,con người duy vật đề cao vai trũ sang tạo của lớ tớnh con người,mặt khỏc họ coi con người là sản phẩm tự nhiờn của hoàn cảnh
Như vậy cỏc quan niệm về con người trong thời gian này đều cũn rất đơn giản và sơ khai.tất cả cỏc ý kiến đều chỉ tập trung về một trong hai khớa cạnh là xem xột phần hồn hoặc phần xỏc,và xem xột chỳng một cỏch cụ lập và tỏch biệt đồng thời trừu tượng chỳng trong bản chất con người,chưa nhỡn nhận được về con người một cỏch tổng thể toàn diện và chớnh xỏc.Thậm chớ thời điểm này cũn chưa xuất hiện khỏi niệm “nhõn tố con người” và “vai trũ của nhõn tố con người” đặc biệt là vai trũ của con người trong nền sản xuất và phỏt triển của xó hội.Do đú cỏc ý kiến trong giai đoạn này đều cũn rất sơ khai và nhiều hạn chế.
2.Quan niệm hiện đại về con người và nguồn lực con người
A.quan niệm cuả Mỏc về con người trong bản chất của nú
+con người là một thực thể sinh học xó hội:
Theo Mỏc thỡ con người là một sinh vật của tự nhiờn,là một sản phẩm của tự nhiờn.Con người là kết quả của sự tiến hoỏ lõu dài của giới hữu sinh.Do đú con người tự nhiờn là con người sinh học mang bản chất của sinh vật.Bản chất sinh vật qui định sự hỡnh thành những hiện tượng sinh vật tự nhiờn và quỏ trỡnh tõm lớ trong con người.Tuy nhiờn con người khụng phải là một sinh vật thuần tuý như cỏc động vật khỏc.Vỡ trong bản thõn con người cú tồn tại “ý thức” ,cỏi ý thức ấy làm cho con người biết suy nghĩ, biết tiến hành lao động sản xuất để sản xuất ra của cải vật chất để thoả món nhu cầu sinh học của mỡnh và xó hội.Con người là sản phẩm của tự nhiờn và xó hội nờn con người cũng chịu sự chi phối của cỏc quy luật tự nhiờn và xó hội cựng cỏc quy luật biến đổi của chỳng.Cỏc hệ thống qui luật trờn tỏc động tạo nờn thể thống nhất hoàn chỉnh giữa cỏi sinh học và cỏi xó hội trong con người.Tuy nhiờn trong quỏ trỡnh lao động ,cải biến tự nhiờn con người khụng những là sản phẩm của tự nhiờn,xó hội mà cũn là chủ thể cải biến tự nhiờn và xó hội để phục vụ cho những lợi ớch của mỡnh.Do đú cú thể núi con người là chủ thể của lịch sử,là nhõn tố chớnh cho sự phỏt triển của lịch sử và xó hội.
+Bản chất con người là tổng hoà cỏc mối quan hệ xó hội:
Con người muốn tồn tại và phỏt thiển thỡ phải sử dụng hang hoỏ,nhu yếu phẩm,tuy nhiờn hang hoỏ và nhu yếu phẩm ấy khụng phải là quà tặng của thượng đế,hay tạo hoỏ ban cho con người mà là sản phẩm của quỏ trỡnh lao động của con người,qua quỏ trỡnh lao động mà con người ngày càng phỏt triển và xó hội cũng ngày càng phỏt triển.Con người làm việc vỡ mỡnh và vỡ xó hội,do đú con người muốn tồn tại và phỏt triển toàn diện thỡ phải sống trong xó hội và được tụi luyện qua quỏ trỡnh lao động trong xó hội.
B.Nguồn lực con người:
+khỏi niệm “nguồn lực: theo quan niệm của tụi nguồn lực là toàn bộ cỏc yếu tố cả vật chất lẫn tinh thần đó, đang và sẽ tạo ra tạo ra sức mạnh cho sự phỏt triển và trong những điều kiện thớch hợp sẽ thỳc đẩy quỏ trỡnh cải biến xó hội của một quốc gia, dõn tộc.
+Nguồn lực con người:
• Nguồn lực con người là tổng hụảtng thể thống nhất hữu cơgiữa năng lực xó hội của con người (bao gồm thể lực,trớ lực,nhõn cỏch)và tớnh năng động xó hội của con người.Tớnh thống nhất đú được thể hiện ở quỏ trỡnh biến nguồn lực thành vốn con người.
•Ở 1 cỏch hiểu khỏc thỡ nguồn lực con người là khỏi niệm chỉ số dõn,cơ cấu dõn số và nhất là chất lượng con người với tất cả đặc điểm và sức mạnh của nú của nú trong sự phỏt triển xó hội.
+phỏt triển nguồn lực con người:
Phỏt triển nguồn lực con người là quỏ trỡnh làm biến đổi về số lượng,chất lượng và cơ cấu nguồn nhõn lực ngày càng đỏp ứng tốt hơn yờu cầu của nền kinh tế -xó hội.
3.Vai trũ của con người trong quỏ trỡnh phỏt triển kinh tế xó hội
-Con người là chủ thể sỏng tạo ra lịch sử , đồng thời cũng là kết quả thường xuyờn của phỏt triển lịch sử.Con người thụng qua hoạt động của mỡnh trở thành nguồn lực chủ yờu đối với sự phỏt triển kinh tế-xó hội.
-Quỏ trỡnh CNH-HĐH muốn thành cụng thỳc đẩy sự phỏt triển nhanh của nền kinh tế thỡ cần dựa trờn ớt nhất 3 trụ cột cơ bản là: ỏp dụng cụng nghệ mới,phỏt triển hạ tầng cơ sở hiện đại và nõng cao chất lượng nguồn nhõn lực,trong đú yếu tố và cũng là động lực quan trọng nhất của sự tăng trưởng kinh tế bền vững chớnh là con người, đặc biệt là nguồn nhõn lực chất lượng cao.Bởi vỡ trong một nền kinh tế toàn cầu đõỳ biến động và cạnh tranh quyết liệt thỡ ưu thế cạnh tranh nghiờng về cỏc nước cú nguồn nhõn lực chất lượng cao. Đặc biệt trong tương lai khi phỏt triển nền kinh tế tri thức thỡ phỏt triển nguồn vốn nhõn lực như là yếu tố cạnh tranh cơ bản nhất.
-Như vậy với tư cỏch là chủ thể lại vừa là người sử dụng và tiờu dựng là 2 mặt thống nhất cú mối quan hệ chặt chẽ với nhau.Nú tồn tại thống nhất và phỏt triển trong một thực thể con người và trong mối quan hệ với cộng đồng ,xó hội.Từ đú phỏt triển con người trở thành nhu cầu trước tiờn,nhu cầu cơ bản nhất và là trung tõm của mọi quỏ trỡnh phỏt triển.Nhu cầu đú nếu được đỏp ứng sẽ trở thành động lực to lớn và nguồn lực nội sinh vụ hạn thỳc đẩy quỏ trỡnh phỏt triển xó hội.
-Tầm quan trọng của nguồn lực con người khụng chỉ dừng lại ở nhận thức lý thuyết, ở tư duy của của cỏc nhà lónh đạo,cỏc nhà hoạch định chớnh sỏch mà điều này luụn được khẳng định trong cuộc sống sinh động.Nguồn lực con người , đặc biệt là nguồn nhõn lực chất lượng cao,luụn luụn là nguồn lực to lớn của sự phỏt triển kinh tế xó hội,là yếu tố vật chất quan trọng nhất,quyết định nhất của lực lượng sản xuất,của nền kinh tế,của xó hội ,trực tiếp sử dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật,cụng nghệ mới vào quỏ trỡnh sản xuất,và do đú nú là một trong những yếu tố quyết định nhất của tăng trưởng kinh tế.
4.Yờu cầu về con người của quỏ trỡnh CNH-HĐH ở Việt Nam
-Cụng nghiệp hoỏ là quỏ trỡnh cải biến nền kinh tế nụng nghiệp dựa trờn nền tảng kỹ thuật thủ cụng,mang tớnh hiện vật,tự cấp tự tỳc thành nền kinh tế cụng nghiệp-thị trường. Đõy cũng là xõy dựng một xó hội dựa trờn nền văn minh cụng nghiệp.Cải biến kỹ thuật tạo dựng nền cụng nghiệp theo hướng hiện đại(khớa cạnh vật chất-kỹ thuật) và phỏt triển kinh tế thị trường(khớa cạnh cơ chế-thể chế)là hai mặt của một quỏ trỡnh CNH duy nhất
-Cú cơ cấu kinh tế cụng nghiệp-dịch vụ-nụng nghiệp từng bước hiện đại được phỏt triển trờn cơ sở coi trọng hiệu quả,phỏt huy lợi thế của đất nước và lợi thế cạnh tranh của quốc gia đặc biệt nhất là lợi thế về nhõn lực,năng lực cạnh tranh mới do con người Việt Nam tạo ra dưới tỏc động của khoa học cụng nghệ hiện đại.
-Quy mụ và nội dung thực hiện rất rộng,bao gồm từ việc xõy dựng cơ sở vật chất kỹ thuật trang bị cho cụng nghiệp và cỏc ngành khỏc đạt yờu cầu của CNH-HĐH đũi hỏi phải cú nguồn lực con người to lớn, đũi hỏi một nguồn nhõn lực cú kỷ luật và phong cỏch làm việc,nếp sống văn minh,khoa học,hiện đại trong cả xó hội và trong từng cơ sở hoạt động.
-Cú sự đa dạng về trỡnh đọ kĩ thuật ,cú sự kết hợp thớch đỏng giữa cỏc loại trỡnh độ kĩ thuật trong từng ngành từng lĩnh vực.Cú những ngành những lĩnh vực đũi hỏi trỡnh độ kỹ thuật vào loại tiờn tiến lại cú cả những ngành khụng nặng về trang bị kỹ thuật nhưng phải khoa học và hiện đại trong phương thức tổ chức hoạt động, điều này yờu cầu con người phải cú khả năng,cú trỡnh độ và đỏp ứng được yờu cầu về thể lực,trớ lực,khả năng làm việc để phục vụ được cho cả quỏ trỡnh.
-Quỏ trỡnh CNH-HĐH chỉ cú thể đạt được kết quả tốt nếu cú được cỏc yếu tố cơ bản đú là :một là cú thị trường hang hoỏ,dịch vụ trong nước và quốc tế rộng lớn, đủ sức phục vụ nhu cầu của quỏ trỡnh CNH-HĐH.Hai là cú nguồn nhõn lực cú chất lượng cao,thớch ứng được yờu cầu và đặc điểm của quỏ trỡnh CNH-HĐH trong bối cảnh ngày nay đú là phải khai thỏc và phỏt triển hợp lý,cú hiệu quả cỏc nguồn lực,trong đú quan trọng nhất là nguồn lực con người.Ba là cú một nền khoa học cụng nghệ phỏt triển,thực sự là nền tảng và động lực của quỏ trỡnh CNH-HĐH.
-Như vậy ,kết quả của quỏ trỡnh CNH-HĐH ngày nay phụ thuộc chủ yếu vào chất lượng nguồn lực con người.Do đú ,CNH-HĐH đũi hỏi rất cao về những năng lực và phẩm chất cần thiết,nhất là năng lực trớ tuệ của người lao động.Sẽ khụng thể cú CNH-HĐH nếu thiếu một nguồn lao động cú năng lực sỏng tạo cú trỡnh đọ chuyờn mụn giỏi,cú khả năng thớch nghi cao,cú bản lĩnh chớnh trị vững vàng,cú phẩm chất đạo đức tốt,cú sức khoẻ,cú năng lực hội nhập quốc tế.
5.Vai trũ của nguồn lực con người trong quỏ trỡnh CNH-HĐH đất nước.
Khi nhỡn nhận về tầm quan trọng của con người trong CNH-HĐH thỡ cả C.Mỏc ,Ph. Ăng ghen và V.I.Lờ Nin đều thống nhất về tư tưởng “con người trờn hết”,”con người quyết định”.Ngay cả Hồ Chớ Minh cũng đó từng núi lờn tư tưởng này một cỏch sõu sắc như “muốn xõy dựng CNXH phải cú những con người XHCN” ,hay “vỡ lợi ớch mười nam phải trồng cõy,vỡ lợi ớch trăm năm phải trồng người” và ngay cả núi về quỏ trỡnh CNH-HĐH để đi lờn CNXH thỡ Bỏc cũng đó từng núi “phải lấy dõn làm gốc”.
-Con người vừa là chủ thể vừa là khỏch thể của quỏ trỡnh cụng nghiệp hoỏ.Với tư cỏch là chủ thể con người sỏng tạo ra mọi của cải vật chất và tinh thần.Con người bằng quỏ trỡnh lao động của mỡnh vận dụng tất cả cỏc nguồn lực khỏc như tài nguyờn thiờn nhiờn,vốn,… để tạo ra của cải vật chất cho xa hội,cho quỏ trỡnh CNH-HĐH.Do đú trong quỏ trỡnh CNH-HĐH con người bằng sức lao động của mỡnh ,là yếu tố là lực lượng sản xuất cơ bản nhất của quỏ trỡnh sản xuất,tạo ra mọi giỏ tri vật chất và tinh thần.Với tư cỏch là khỏc thể con người là mục tiờu mà quỏ trỡnh CNH-HĐH hướng tới,con người là người sử dụng và tiờu dựng của cải vật chất và dich vụ mà quỏ trỡnh CNH-HĐH mang lại.Thoả món những nhu cầu của con người là mục tiờu mà quỏ trỡnh CNH-HĐH nhằm tới.
-Để thực hiện được CNH-HĐH thỡ cần biết khai thỏc phỏt huy và sử dụng cú hiệu quả cỏc nguồn lực,tuy nhiờn trong cỏc nguồn lực thỡ nguồn lực về con người là nguồn lực quan trọng nhất,là yếu tố quyết định nhất tới quỏ trỡnh CNH-HĐH.Chi tiết hơn xem xột tới tầm quan trọng của nguồn nhõn lực trong quan hệ so sỏnh với cỏc nguồn lực khỏc,PH. Ăng ghen đó từng nhấn mạnh rằng muốn nõng nền sản xuất lờn thỡ một mỡnh tư liệu lao động,dự là tư liệu cơ giới hay bất kỡ một tư liệu nào khỏc,cũng khụng đủ mà cũn cần cú những con người cú năng lực tương xứng sử dụng những tư liệu đú.Sở dĩ như vậy vỡ ,thứ nhất nếu khụng cú con người với trớ lực thể lực và những năng lực phẩm chất cần thiết khỏc thỡ dự tư liệu lao động cú sức mạnh đến đõu và đối tượng lao động cú phong phỳ như thế nào cũng khụng cú tỏc ,quỏ trỡnh sản xuất khụng được thực hiện.Thứ hai trừ đối tượng lao động là những loại cú sẵn trong tự nhiờn ,cũn lại tất cả cỏc yếu tố khỏc trong lực lượng sản xuất từ cụng cụ lao động,phương tiện vận chuyển…đến đối tượng lao động đó qua chế biến đều do con người sỏng tạo ra.Thứ ba mọi sự biến đổi và phỏt triển của lực lượng sản xuất đều do con người.Do bản chất hiếu động của con người là sỏng tạo để thoả món nhu cầu ngày càng cao,con người khụng ngừng cải tiến sỏng chế ra những tư liệu lao động mới cú năng suất và hiệu quả hơn, đồng thời lien tục mở rộng phạm vi đối tượng lao động,tạo ra thiờn nhiờn thứ hai phong phỳ.Cựng với điều đú tri thức và kỹ năng của con người ngày càng được nõng cao.tất cả những điều đú làm cho con người trở thành nhõn tố động nhất,khụng ngừng biến đổi và phỏt triển.Như vậy với tư cỏch là một lực lượng sản xuất của quỏ trỡnh CNH-HĐH thỡ con người giữ vị trớ quan trọng nhất trong lực lượng sản xuất,quyết định toàn bộ quỏ trỡnh sản xuất xó hội.
-Xột về mặt cụng nghệ là một mặt vụ cựng quan trọng của quỏ trỡnh sản xuất thỡ thành phần con người trong cụng nghệ cũng chiếm vị trớ quan trọng nhất.Bởi vỡ cỏc thành phần khỏc như mỏy múc thiết bị,thụng tin liờn quan đến bớ quyết,Tổ chức quản lý dự hiện đại phức tạp tinh vi đến mấy thỡ cũng đều do con người sỏng tạo ra,vả lại nếu khụng cú con người thỡ hết thảy chỳng đều khụng cú ý nghĩa.Mặt khỏc trong quỏ trỡnh CNH-HĐH thỡ việc cú thiết bị mỏy múc tốt chưa đủ,mà cũn phải cú những con người cú tay nghề phự hợp ,nắm được bớ quyết cụng nghệ,cú một bộ mỏy quản lý năng động, đủ sức tổ chức sản xuất cú hiệu quả, đỏp ứng được nhu cầu của thị trường.Do đú trong quỏ trỡnh CNH-HĐH thỡ việc quan tõm đến yếu tố con người trong cụng nghệ là vụ cựng quan trọng trong điều kiện hiện nay,khi cụng nghệ thật sự trở thành nhõn tố quyết định khả năng cạnh tranh của sản phẩm trờn thị trường quốc tế.
-Xem xột trong quan hệ với cỏc nguồn lực khỏc thỡ con người cũng tỏ rừ vai trũ quyết định của mỡnh. Điều này thể hiện ở chỗ cỏc nguồn lực khỏc như vốn,tài nguyờn thiờn nhiờn,vị trớ địa lý…nú chỉ tồn tại dưới dạng tiềm năng.chỳng chỉ phỏt huy tỏc dụng và cú ý nghĩa khi được kết hợp với nguồn lực con người,thụng qua hoạt động cú ý thức của con người.Bởi lẽ con người là nguồn lực duy nhất biết tư duy,cú trớ tuệ và ý chớ,biết “lợi dụng” cỏc nguồn lực khỏc,kết chỳng lại với nhau,tạo thành sức mạnh tổng lực,cựng tỏc động vào quỏ trỡnh cụng nghiẹp hoỏ,hiện đại hoỏ .Theo Mỏc đó lớ luận thỡ cỏc nguồn lực khỏc là những khỏch thể,chịu sự cải tạo khai thỏc của con người và hết thảy chỳng đều phục vụ cho nhu cầu,lợi ớch của con người,nếu con người biết cỏch tỏc động và chi phối chỳng.
-Trong quan hệ so sỏnh với cỏc nguồn lực khỏc thỡ cú thể thấy rừ nguồn lực con người là nguồn lực duy nhất mà nhờ nú,cỏc nguồn lực khỏc mới phỏt huy được tỏc dụng và cú ý nghĩa tớch cực đối với quỏ trỡnh CNH-HĐH.Với ý nghĩa đú nguồn lực con người là một yếu tố tất yếu và quan trọng hang đầu để xõy dựng quỏ trỡnh CNH-HĐH.
-Với nguồn lực con người thỡ sự khai thỏc khụng bao giờ đi tới cạn kiệt như cỏc nguồn lực khỏc mà với tiềm năng trớ tuệ to lớn làm cho năng lực nhận thức,sỏng tạo và hoạt động thực tiễn của con người phỏt triển như một quỏ trỡnh vụ tận.
Như vậy con người vựă là xuất phỏt điểm ,là lực lượng chủ đạo lại vừa là mục đớch mà quỏ trỡnh CNH-HĐH hướng tới.Nú là “nguồn lực của mọi nguồn lực”,là yếu tố tất yếu và trung tõm của quỏ trỡnh CNH-HĐH.Tuy nhiờn yếu tố con người khụng thể tỏch rời với cỏc yếu tố khỏc trong quỏ trỡnh CNH-HĐH.Trong thời điểm hiện nay khai mà khoa học cụng nghệ đang phỏt triển như vũ bóo cựng với kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế thỡ đũi hỏi con người Việt Nam phải cú đủ những năng lực và phẩm chất cần thiết chủ yếu cần cú ở người lao động,phải thể hiện được tinh thần yờu nước,phẩm chất đạo đức,năng lực trớ tuệ,sức khoẻ,văn hoỏ lao động cụng nghiệp,văn hoỏ sinh thỏi,những giỏ trị nhõn văn,…trong đú năng lực trớ tuệ là yếu tố quan trọng nhất.
Chương II
Thực trạng nguồn lực con người Việt Nam hiện nay và những vấn đề đặt ra trước yờu cầu CNH-HĐH
A-Thực trạng nguồn lực con người ở VN hiện nay:
Như đó lý luận ở trờn thỡ yờu cầu về phỏt triển con người là yờu cầu quan trọng hang đầu của quỏ trỡnh CNH-HĐH.Tại hội nghị lần 4 BCH Tw khoỏ VII Đảng ta cũng đó đề ra và thụng qua nghị quyết về việc phỏt triển con người ViệtNam toàn diện với tư cỏch là động lực của sự nghiệp xõy dựng xó hội mới.Tuy nhiờn để phỏt triển được con người thỡ điều cần thiết là đỏnh giỏ đỳng được thực trạng nguồn lực con người là một cơ sở thực tiễn quan trọng.Nguồn lực con người tuy là một phạm vi rộng,tuy nhiờn để xem xột được thực trạng nguồn lực con người hiện nay một cỏch chớnh xỏc chỳng ta tỡm hiểu trờn 3 khớa cạnh chớnh là số lượng,cơ cấu và chất lượng của nguồn lực con người:
•Số lượng nguồn lực con người:
Số lượng nguồn lực con người được phản ỏnh qua quy mụ dõn số,lực lượng lao động và tốc độ gia tăng dõn số trong một thời kỡ nhất định.theo số liệu thống kờ thỡ trong những năm gần đõy tốc độ tăng dõn số và lực lượng lao động ở nước ta tăng khỏ cao và liờn tục nờn nguồn bổ sung vào đội ngũ lao động là rất lớn.tốc độ tăng dõn số từ 1930 đến 2001 mỗi năm tăng bỡnh quõn 2,13%.trong 20 năm gần đõy số dõn mỗi năm tăng tương đương dõn số của một tỉnh trung bỡnh,lực lượng lao động tăng bỡnh quõn 3% một năm.Trờn thực tế quy mụ nguồn lao động ở nước ta cũn lớn hơn mức gia tăng của lực lượng lao động bởi vỡ số người ra khỏi độ tuổi lao động hang năm vẫn cú nhu cầu việc làm.
-Ngoài số lao động ra tăng tự nhiờn hang năm là khỏ cao thỡ những người ngoài lực lượng lao động như người về hưu,trẻ em,học sinh sinh viờn đang đi học cỏc trường chuyờn nghiệp cũng cú nhu cầu việc làm khỏ lớn.Hiện tại lực lượng lao động tăng thờm hàng năm trờn 1 triệu người ,cụng thờm với 2 triệu lao động hiện chưa cú việc làm thường xuyờn,tiếp nữa để đảm bảo đủ việc làm cho người lao động ở nụng thụn,tận dụng hết quỹ thời gian lao động cần cú thờm xấp xỉ 8 triệu chỗ làm việc.chớnh phủ ViệtNam đề ra chỉ tiờu kế hoạch 2001-2005 tạo mới 7,5 triệu việc làm nhưng trờn thực tế 3 năm 2001-2003 mới chỉ tạo được 4,3 triệu việc làm.Do đú sức ộp về việc làm ở nước ta là rất lớn.
Quy mụ lao động lớn,dồi dào là một thuận lợi cho quỏ trỡnh CNH-HĐH. Đõy là thuận lợi cho quỏ trỡnh CNH-HĐH ở nước ta xột từ gúc độ cung ứng số lượng lao động,tuy nhiờn đú cũng là khú khăn nếu nền sản xuất xó hội khụng đỏp ứng đủ việc làm cho người lao động.Do nước ta là một nước chậm phỏt triểnkhả năng mở rộng và phỏt triển sản xuất rất hạn chế,nguồn vốn trang thiết bị nguyờn nhiờn vật liệu thiếu thốn,cơ sở hạ tầng cũn yếu kộm…thỡ nguồn lao động đụng và t