Đề tài Vấn đề thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế - Thực trạng và những vấn đề cần hoàn thiện ở Việt Nam hiện nay

Thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước, phản ánh bản chất củas chế độ xã hội. Do vậy để đảm bảo nguồn thu cho ngân sách, đồng thời động viên được sự đóng góp của toàn dân trong việc tạo ra một nguồn lực tài chính đủ mạnh để phát triển kinh tế, xây dựng đất nước đòi hỏi phải thực hiện vấn đề quản lý thuế một cách hiệu quả.Trong những vấn đề về quản lý thuế thì thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về thuế có tầm quan trọng đặc biệt trong việc đảm bảo nguồn thu chủ yếu của ngân sách nhà nước. Vì thanh tra, kiểm tra là hoạt động tất yếu của quản lý nhà nước nói chung và quản lý về thuế nói riêng. Thanh tra, kiểm tra thuế có mục tiêu đánh giá mức độ tuân thủ pháp luật thuế của người nộp, phát hiện những hành vi vi phạm pháp luật thuế của người nộp thuế trên cơ sở đócó biện pháp xử lý kịp thời, nghiêm minh các trường hợp vi phạm pháp luật thuế. Thực tiễn cho thấy nếu họat động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế được thực hiện một cách nghiêm túc, có hiệu quả sẽ làm tăng tính tự giác tuân thủ pháp luật của người nộp thuế. Ngược lại, nếu hoạt động này lỏng lẻo, không được coi trọng sẽ là điều kiện làm lan nhanh sự không tuân thủ pháp luật, hậu quả không chỉ thiệt hại đến ngân sách nhà nước mà còn tạo ra sự bất công đối với người chấp hành tốt nghĩa vụ thuế. Do đó, nhận định về thực trạng cũng như những vấn đề cần hoàn thiện ở Việt Nam hiện nay là một nội dung cần được quan tâm một cách nghiêm túc.. I; THỰC TRẠNG VỀ THANH TRA, KIỂM TRA VÀ XỬ LÝ VI PHẠM PHÁP LUẬT THUẾ Ở VIỆT NAM HIỆN NÀY. 1)Thực trạng pháp luật về thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế ở Việt Nam hiện nay Vấn đề thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế được quy định tại Luật quản lý thuế năm 2006 ( Chương X và Chương XII) và hướng dẫn thi hành tại Nghị định của chính phủ số 85/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 quy định chi tiết một số vấn điều của luật quản lý thuế. ä Trước đây, việc kiểm tra, thanh tra thuế ở nước ta được thực hiện trên cơ sở các quy định của pháp luật về thanh tra, kiểm tra nói chung. Do đó, chưa thực sự tạo ra cơ sở pháp lý vững chắc cho hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế diễn ra một cách hiệu quả. Việc luật quản lý thuế đã dành nguyên chương X từ điều 73 đến điều 87 quy định về thanh tra, kiểm tra thuế đã khắc phục được những hạn chế pháp luật trước đây, tạo được một nền tảng pháp lý vững chắc cho hoạt động thanh tra, kiểm tra đạt được hiệu quả đáng kể. Cụ thể, các vấn đề về thanh tra, kiểm tra thuế được quy định khá đầy đủ và chi tiết, bao gồm: Nguyên tắc kiểm tra, thanh tra thuế; Xử lý kết quả kiểm tra, thanh tra thuế; Quy định về các họat động kiểm tra thuế; quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong hoạt động kiểm tra thuế; các trường hợp thanh tra thuế; Quyết định thanh tra thuế; Thời hạn thanh tra thuế; Nhiệm vụ, quyền hạn của người ra quyết định thanh tra thuế; nghĩa vụ và quyền của đối tượng thanh tra thuế, các biện pháp áp dụng trong thanh tra thuế đối với trường hợp có dấu hiệu trốn thuế, gian lận thuế. Có thể nói pháp luật về cơ bản quy định khá cụ thể và hợp lý về vấn đề này, hoàn thiện đáng kể các quy định của pháp luật về thanh tra, kiểm tra thuế. Cụ thể: Thứ nhất, Luật quản lý thuế đã quy định các nguyên tắc cơ bản về thanh tra, kiểm tra thuế nhằm định hướng cho việc đổi mới, nâng cao hiệu quả của công tác thanh tra, kiểm tra thuế. Bao gồm 3 nguyên tắc: 1)Thanh tra, kiểmt tra thuế được thực hiện trên cơ sở phân tích thông tin, dữ liệu liên quan đến người nộp thuế, đánh giá việc chấp hành pháp luật của người nộp thuế, xác minh và thu thập chứng cứ để xác định hành vi vi phạm pháp luật vê thuế; 2) Không cản trở họat động bình thường của cơ quan, tổ chức,cá nhân là người nộp thuế; 3) Tuân thủ quy định của Luật quản lý thuế và quy định khác của pháp luật có liên quan. Theo tinh thần các nguyên tắc trên có thể thấy pháp luật đã xác định được đối tượng thanh tra kiểm tra một cách tập trung, không dàn trải, đó là chú ý vào các đối tượng nghi ngờ là có vấn đề. Đồng thời, đảm bảo hoạt động cho các đối tượng bị thanh tra, kiểm tra… Thứ hai, pháp luật quản lý thuế đã có sự phân biệt giữa việc thanh tra và kiểm tra thuế. Theo đó, kiểm tra thuế là công việc thường xuyên mang tính nghiệp vụ của cơ quan quản lý thuế được thực hiện ngay tại trụ sở của cơ quan quản lý thuế hoặc tại trụ sở của người nộp thuế. Nội dung của kiểm tra thuế là kiểm tra sự đầy đủ,chính xác của các thông tin, tài liệu trong hồ sơ thuế nhằm đánh giá sự tuân thủ pháp luật về thuế của người nộp thuế. Thanh tra thus là kiểm tra đối tượng nộp thuế ở mức độ cao hơn, toàn diện hơn. Thanh tra thuế được thực hiện định kỳ đối với người nộp thuế lớn, ngành nghề kinh doanh đa dạng, quy mô lớn và phức tạp hoặc đối với người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật thuế và thanh tra để giải quyết các khiếu nại, tố cáo về thuế hoặc theo yêu cầu của thủ trưởng cơ quan quản lý thuế các cấp hoặc bộ trưởng Bộ tài chính. Thứ ba, Luật quản lý thuế xác định một cách rõ ràng, minh bạch quyền, nghĩa vụ của đối tượng thanh tra, kiểm tra thuế và nhiệm vụ, quyền hạn của các chủ thể có thẩm quyền. Điều này tạo cơ sở quan trọng cho hoạt động thanh tra, kiểm tra có hiệu quả Thứ tư, pháp luật thuế quy định rõ về nội dung của công tác kiểm tra thuế. Cụ thể bao gồm kiểm tra tại trụ sở cơ quan thuế và kiểm tra tại trụ sở của người nộp thuế (quy định chi tiết tại Điều 77, 78 Luật quản lý thuế 2006). Đồng thời vấn đề về những nội dung thanh tra thuế cũng được Luật quản lý thuế quy định khá chi tiết và hợp lý bao gồm chỉ rõ đối tượng thanh tra thuế, có sự phân tách hai loại thanh tra thuế là thanh tra thuế theo kế hoạch và thanh tra thuế không theo kế hoạch với các đối tượng được xác định rõ. Thứ năm, Luật quản lý thuế còn quy định rõ các biện pháp áp dụng trong thanh tra đối với trường hợp có dấu hiệu trốn thuế, gian lận thuế. Khi có người nộp thuế có đủ dấu hiệu trốn thuế, gian lận thuế liên quan đến tổ chức, cá nhân khác hoặc khi dấu hiệu trốn thuế, gian lận thuế có tính chất phức tạp thì người có thẩm quyền có quyền áp dụng các biện pháp sau: Thu thập thông tin liên quan đến hành vi trốn thuế, gian lận thuế; Tạm giữ tài liệu, tang vật liên quan đến hành vi trốn thuế, gian lận thuế; Khám nơi cất giữ tài liệu ,tang vật liên quan đến hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Thứ sáu, Luật quản lý thuế quy định khá cụ thể về việc xử lý kết quả kiểm tra, thanh tra thuế. Cụ thể: Căn cứ vào kết quả thanh tra, kiểm tra thủ trưởng cơ quan quản lý thuế ra quyết định xử lý về thuế, xử phạt vi phạm hành chính theo thẩm quyền hoặc đề nghị người có thẩm quyền ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế. Trường hợp kiểm tra, thanh tra thuế mà phát hiện hành vi trốn thuế, có dấu hiệu tội phạm thì trong thời hạn 10 ngày làm việc, kể từ ngày phát hiện cơ quan quản lý thuế chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền để điều tra theo quy định của pháp luật tố tụng hình sự. Cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm phối hợp với cơ quan điều tra trong việc thực hiện điều tra tội phạm về thuế theo quy định củ pháp luật ä Các quy định của pháp luật về xử lý vi phạm pháp luật thuế cũng được quy định khá hợp lý và cụ thể: + Luật quản lý thuế chỉ rõ 4 hành vi vi phạm pháp luật về thuế của người nộp thuế bao gồm: Vi phạm các thủ tục thuế; Chậm nộp tiền thuế: Khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc tăng số tiền thuế được hoàn; Trốn thuế, gian lận thuế. Đồng thời pháp luật cũng quy định rõ các hành vi vi phạm của cơ quan quản lý thuế, cán bộ công chức quản lý thuế; Ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác, người bảo lãnh tiền nộp thuế; tổ chức,cá nhân có liên quan. Như vậy, có thể thấ pháp luật đã bao quát hầu như các đối tượng có thể vi phạm pháp luật về thuế cũng như các hành vi vi phạm pháp luật về thuế mà các đối tượng này có thể mắc phải + Quy định các nguyên tắc, thủ tục để xử lý vi phạm pháp luật thuế. Quy định này tạo cơ sở quan trọng cũng như định hướng đúng đắn trong việc xử lý vi phạm pháp luật thuế. + Điều 105 đến 108 của Luật quản lý thuế đã xác định cụ thể các hành vi trong từng nhóm hành vi vi phạm pháp luật thuế và các chế tài áp dụng. Cách thức cử lý đối với các đối tượng có thẩm quyền, Ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng khác, người bảo lãnh tiền nộp thuế; tổ chức,cá nhân có liên quan cũng được xác định khá rõ ràng + Vấn đề về thẩm quyền xử phạt, thời hiệu xử phạt và miễn xử phạt cũng được đề cập đến và quy định khá hợp lý. à Như vậy, về cơ bản có thể thấy vấn đề thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế được quy định khá đầy đủ, cụ thể, đáp ứng được yêu cầu pháp lý đặt ra đối với vấn đề này.Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số quy định chưa thực sự hợp lý và cần phải làm rõ hơn. Pháp luật về thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm thuế vẫn có những lỗ hổng nhất định cần được hoàn thiện. Điều này bộc lộ rõ trong quá trình áp dụng pháp luật trong vấn đề này trong thời gian qua 2) Thực trạng triển khai thanh tra, kiểm tra và sử lý vi phạm pháp luật thuế ở Việt Nam hiện nay Trong thời kỳ trước khi Luật quản lý thuế năm 2006 được thông qua, do cơ sở pháp lý cho hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế bộc lộ nhiều vấn đề “yếu kém” nên họat động này thực sự chưa phát huy được vai trò, hiệu quả của nó, chưa thể là công cụ hữu hiệu để ngăn ngừa các hành vi vi phạm pháp luật thuế như các hành vi trốn thuế, lậu thuế…Chỉ nhìn số liệu thống kê từ năm 1999 đến năm 2005 chỉ phát hiện 30% số vụ có trốn lậu thuế trong tổng số 915.993 vụ thanh tra, kiểm tra có thể thấy được thực trạng công tác này trong thời kỳ trước. Hiện nay, với cơ sở pháp lý cho họat động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế được hoàn thiện so với thời kỳ trước và nhiều yếu tố tích cực khác thực trạng triển khai việc thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật về thuế ở Việt Nam hiện nay đã có những cải thiện đáng kể, thực sư phát huy được phần nào vai trò của hoạt động này trong quản lý thuế. Cụ thể: ²Chỉ sau một năm Luật quản lý thuế có hiệu lực, theo đánh giá của các chuyên gia vấn đề thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế đã đạt được một số kết quả nhất định như: Ý thức của người nộp thuế trong việc kê khai, nộp thuế tự giác và kịp thời hơn, do đó kết quả thu ngân sách ở hầu hết các địa phương chuyển biến tốt hơn. Tổng thu ngân sách 6 tháng cuối năm 2007 tăng 31,5% so với 6 tháng đầu năm 2007 (chưa thực hiện Luật QLT). Tổng thu ngân sách 6 tháng đầu năm 2008 tăng 37,8% so với cùng kỳ 2007... Theo VOV trong 6 tháng đầu năm 2011, số thu Ngân sách Nhà nước do ngành Thuế quản lý ước đạt gần 300.000 tỷ đồng, bằng 55,3% so dự toán, tăng 24,4% so cùng kỳ năm trước.50/63 địa phương trên cả nước có số thu đạt  hơn 52% dự toán pháp lệnh. Bên cạnh việc hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách nhà nước, ngành Thuế đã đẩy mạnh thanh tra, chống thất thu ngân sách. Toàn ngành đã thực hiện thanh, kiểm tra 7.262 đơn vị, truy thu 1.733 tỷ đồng vào Ngân sách Nhà nước. Kiểm tra 516.651 hồ sơ khai thuế tại trụ sở cơ quan thuế, ngành Thuế đề nghị điều chỉnh 7.161 hồ sơ, tăng nghĩa vụ thuế 153 tỷ đồng.... 6 tháng cuối năm ngành Thuế sẽ tăng cường thanh, kiểm tra, chống thất thu thuế, quản lý nợ đọng thuế. Ngành sẽ xử lý triệt để số nợ ảo, bảo đảm hoàn thành vượt mức 10% số thu ngân sách nhà nước năm 2011. Như vậy, có thể thấy, hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế hiện nay đã từng bước được đẩy mạnh thực hiện và thực hiện ngày càng nghiêm túc có hiệu quả. Hoạt động thanh tra, kiểm tra thực sự là công cụ hữu hiệu để phát hiện các sai phạm trong việc thực hiện pháp luật thuế, trên cơ sở đó răn đe, ngăn ngừa và xử lý các hành vi tiêu cực như gian lận thuế, lậu thuế, trốn thuế, nhằm đảm bảo nguồn thu cho ngân sách nhà nước, đồng thời nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật thuế của người dân.Hoạt động thanh tra, kiểm tra thuế được triển khai thường xuyên,kết hợp hiệu quả với hoạt động thanh tra, kiểm tra một số lĩnh vực khác và phát hiện được nhiều sai phạm về thuế. Ví dụ như: Theo số liệu Finance Online cung cấp thì năm 2010, Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã phối hợp với Thanh tra Bộ kiểm tra về giá bán và chi phí sản xuất điện tại 16 Công ty phát điện ngoài Tập đoàn Điện lực Việt Nam.Qua thanh tra đã phát hiện một số tồn tại, sai phạm của doanh nghiệp  trong việc kê khai, nộp các khoản thuế vào NSNN. Cụ thể: Thứ nhất, một số công ty có vốn đầu tư nước ngoài được ưu đãi thuế nhập khẩu, thuế thu nhập doanh nghiệp nhưng chưa thực hiện được điều kiện ưu đãi như đã đăng ký; Một số doanh nghiệp được cấp Giấy phép ưu đãi đầu tư miễn thuế, giảm thuế TNDN cao hơn mức quy định; Có doanh nghiệp xác định chưa đúng điều kiện ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp dẫn đến thất thu NSNN.   Thứ hai, việc hướng dẫn xác định khoản phí bản quyền để xác định trị giá hải quan đối với hàng hoá nhập khẩu và thực hiện tính thuế nhập khẩu chưa cụ thể, rõ ràng dẫn đến các doanh nghiệp chưa kê khai và nộp NSNN.   Thứ ba, một số mặt hàng được phân phối đến người tiêu dùng thông qua các hộ kinh doanh áp dụng cơ chế thuế khoán, đồng thời chưa có cơ chế quản lý giá của các doanh nghiệp đầu mối dẫn đến các hộ kinh doanh tăng giá bán nhưng kê khai doanh thu thấp làm thất thu NSNN.   Thứ tư, việc ban hành giá tính thuế tài nguyên theo thẩm quyền của UBND các tỉnh, thành phố nhiều bất cập. Có địa phương đã ban hành quyết định để doanh nghiệp thực hiện, có địa phương chưa ban hành quyết định dẫn đến các doanh nghiệp áp dụng giá tạm tính; giá tính thuế tại các địa phương cao, thấp khác nhau, đối với địa phương chưa ban hành quyết định giá chính thức có tình trạng mỗi doanh nghiệp khai giá tạm tính khác nhau. ² Họat động thanh tra, kiểm tra được thực hiện một cách hiệu quả, từng bước xác định đúng đối tượng thanh tra, kiểm tra để tránh các phiền hà có thể đem lại. Kết quả này thể hiện rõ qua con số: năm 2007, tổng số doanh nghiệp toàn ngành đã tiến hành thanh tra và kiểm tra tăng khoảng 25% so với năm 2006 nhưng số thuế truy thu tăng gấp 1,3 lần so với cùng kỳ năm 2006.( Theo số liệu tại  ² Xây dựng được các kế hoạch thanh tra, kiểm tra nhằm định hướng, khoanh vùng cho hoạt động thanh tra, kiểm tra có hiệu quả. ² Trên cơ sở có hiệu quả của hoạt động thanh tra, kiểm tra về thuế đã phát hiện ra các sai phạm của người nộp thuế thì việc xử lý pháp luật về thuế cũng được thực hiện ngày càng nghiêm minh. Hàng loạt các hành vi vi phạm pháp luật của người nộp thuế như vi phạm về thủ tục thuế, gian lận thuế, chậm nộp tiền thuế….bị xử lý. Chỉ tính riêng trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh qua thanh tra, kiểm tra 3 năm từ năm 2008 đến 30/9/2010 đã phát hiện 312 doanh nghiệp sai phạm trong lĩnh vực thuế trên địa bàn tỉnh và xử lý thu hồi 29.733 triệu đồng (trong đó năm 2008 xử lý thu hồi 7.989 triệu đồng của 93 doanh nghiệp, năm 2009 xử lý thu hồi 9.640 triệu đồng ở 136 doanh nghiệp và 9 tháng đầu năm 2010 xử lý thu hồi 12.104 triệu đồng ở 83 doanh nghiệp); xử lý thu hồi 455 giấy phép đăng ký kinh doanh; kiểm tra, rà soát năng lực trên 1000 doanh nghiệp hành nghề xây dựng cơ bản; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành văn bản qui định năng lực được phép hoạt động xây dựng trên từng lĩnh vực. Các doanh nghiệp nhà nước từ năm 2007 đến 2009 qua thanh tra đã xử lý cắt giảm chi phí 4.535 triệu đồng, tăng lợi nhuận 2.384 triệu đồng; xử phạt hành chính trong lĩnh vực kế toán tại 20 doanh nghiệp.( Theo số liệu cung cấp trong bài viết “từ công tác thanh tra kiểm tra tỉnh Hà Tĩnh” – tạp chí thanh tra số 3/2011) Không chỉ vậy các sai phạm của cơ quan quản lý thuế, công chức quản lý thuế và các tổ chức, cá nhân có liên quan cũng được đưa ra ánh sáng. Có lẽ tiêu biểu cho việc xử lý công chức quản lý thuế và các cá nhân có liên quan là vụ việc đường dây “chạy” miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp xảy ra tại Đồng Nai(năm 2007) có liên quan đến cán bộ cục quản lý thuế Đồng Nai và Bộ tài chính được xử lý với tội danh "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" bao gồm 6 đối tượng: Phạm Văn Ngọ( nguyên Trưởng phòng đầu tư nước ngoài )Đặng Thị Bạch Tuyết ( nguyên Đội trưởng Đội kiểm tra quyết toán thuế năm 2003 tại Công ty Grobest) và Nguyễn Thị Lan (nguyên Đội trưởng Đội kiểm tra quyết toán thuế năm 2004 và năm 2005 tại Công ty Grobest); Hoàng Ngọc Nắng Hồng, (nguyên Trưởng phòng đầu tư nước ngoài thuộc Vụ Tài chính đối ngoại - Bộ Tài chính;) Phan Văn Hiển( nguyên Phó vụ trưởng Vụ Tài chính đối ngoại -Bộ Tài chính) và Vũ Xuân Hiểu ( nguyên Phó vụ trưởng Vụ Tài chính đối ngoại - Bộ Tài chính.). Với lợi thế hiểu biết pháp luật, được đào tạo bàn bản và có quyền lực trong tay các đối tượng trên đã tìm cách “lách luật” nhằm trục lợi. Lợi dụng chính sách ưu đãi, miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, một số cán bộ là “sâu mọt” của cục thuế Đồng Nai được giúp sức bởi một số người “tai to mặt lớn” ở Bộ tài chính đã hình thành đường dây “chạy thuế”, hào phóng miễn giảm thuế cho cả những doanh nghiệp không thuộc diện này. Sự việc chỉ thực sự đổ bể vào năm 2007 khi Cục Thuế Đồng Nai tiến hành thanh tra việc miễn, giảm thuế tại các doanh nghiệp. à Như vậy, có thể thấy hoạt động thanh tra, kiểm tra về thuế trong thời gian qua đã được triển khai khá nghiêm túc, phát hiện được nhiều sai phạm về thuế trên cơ sở đó có thể xử lý các hành vi vi phạm pháp luật thuế, đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật. Tuy nhiên, hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế trong thời gian qua vẫn có những khó khăn, vướng mắc nhất định. vViệc xác định đối tượng cần kiểm tra, thanh tra còn chủ yếu dựa vào năng lực và kinh nghiệm của các chủ thể có thẩm quyền. Do đó, công tác thanh tra, kiểm tra trên thực tế vẫn còn hiện tượng chồng chéo, xác định đối tượng để thực hiện họat động thanh tra,kiểm tra một cách tùy tiện, tràn lan thay vì hướng vào các đối tượng có nghi vấn vi phạm pháp luật về thuế lại tiến hành thanh tra, kiểm tra đối với các đối tượng chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật thuế (Theo số liệu tại Do đó, gây ảnh hưởng, phiền hà đến hoạt động của doanh nghiệp trong khi hiệu quả của hoạt động thanh tra được triển khai không đạt được. Đồng thời bỏ qua các sai phạm lớn đáng ra phải được phát hiện và xử lý kịp thời ở những đối tượng tiềm ẩn sai phạm nhưng vì nhiều lý do lại được “ngó lơ”. vHọat động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm pháp luật thuế đôi khi còn mang tính chất hình thức, chưa thực sự phát huy hết vai trò mà công cụ quản lý thuế này mang lại. Đơn cử như việc tiến hành thanh tra, kiểm tra thuế đại lý xe máy trên toàn quốc và kết quả đạt được mà báo chí vẫn gọi bằng các từ mang nghĩa tiêu cực như “gây sốc”, “kết quả thất vọng”. Cụ thể: Cuộc thanh kiểm tra các đại lý xe gắn máy trên toàn quốc do Tổng cục Thuế chỉ đạo tiến hành được người tiêu dùng cả nước đón đợi và ca ngợi là "nước cờ dẹp loạn giá xe gắn máy". Công cuộc này tiến hành từ tháng 5/2009. Mục đích của cuộc thanh kiểm tra được Tổng cục Thuế xác định rất rõ với các chi cục thuế địa phương: "Tổ chức thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật về thuế tại các đại lý kinh doanh xe gắn máy trên địa bàn, đảm bảo thu thuế sát theo giá bán thực tế".Theo lệnh ngày ấy của Tổng cục Thuế, "trường hợp có đủ căn cứ để kết luận đại lý thu tiền cao hơn giá ghi trên hoá đơn, không theo dõi chênh lệch trong sổ sách kế toán, không kê khai nộp thuế thì ngoài việc thu đủ số thuế phải nộp vào ngân sách Nhà nước theo giá bán thực, sẽ còn phạt về hành vi trốn thuế. Nếu phát hiện đại lý trốn thuế với số tiền lớn, cơ quan thuế sẽ chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để điều tra, xử lý theo pháp luật". Tuy nhiên, kết quả đạt lại chệch ra ngoài sự mong đợi của người dân, gây nên một luồng dư luận bức xúc trong xã hội. Bởi, sau hơn nửa năm (tháng 6- 12/2009) thanh, kiểm tra các đại lý xe máy trên toàn quốc Tổng Cục Thuế (Bộ Tài chính) cho biết: các chi cục thuế địa phương đã "rà" 395 lượt đối tượng nộp thuế, xử lý thu vào ngân sách nhà nước số tiền 2 tỷ 573 triệu 78.194 đồng, trong đó số thuế truy thu là 2 tỷ 262 triệu 630.020 đồng, gồm thuế giá trị gia tăng 777 triệu 341.045 đồng, thuế Thu nhập DN 1 tỷ 485 triệu 288.975 đồng và xử lý phạt 311 triệu 248.174 đồng. (theo số liệu do Việt Nam net