Đề tài Xây dựng chiến lược kinh doanh của Công ty cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi đến năm 2020

 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 1 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT Lêi c¶m ¬n ! Sau thêi gian nghiªn cøu, t¸c gi¶ ®· hoµn thµnh luËn v¨n th¹c sÜ kinh tÕ chuyªn ngµnh Kinh tÕ tµi nguyªn thiªn nhiªn víi ®Ò tµi “X©y dùng chiÕn l-îc kinh doanh cña C«ng ty cæ phÇn ThiÕt bÞ Thuû lîi ®Õn n¨m 2020”. Cã ®-îc kÕt qu¶ nµy, lêi c¶m ¬n ®Çu tiªn, xin ®-îc bµy tá lßng biÕt ¬n s©u s¾c nhÊt ®Õn c« gi¸o PGS.TS. Ng« ThÞ Thanh V©n, ng-êi trùc tiÕp h-íng dÉn, dµnh nhiÒu thêi gian, t©m huyÕt h-íng dÉn t¸c gi¶ hoµn thµnh luËn v¨n nµy. T¸c gi¶ xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c thÇy c« gi¸o ®· gi¶ng dËy trong thêi gian häc cao häc t¹i Tr-êng §¹i häc Thuû lîi, c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa Kinh tÕ vµ Qu¶n lý thuéc Tr-êng §¹i häc Thuû lîi n¬i t«i lµm luËn v¨n ®· tËn t×nh gióp ®ì vµ truyÒn ®¹t kiÕn thøc ®Ó t«i cã thÓ hoµn thµnh ®-îc luËn v¨n nµy. T¸c gi¶ còng xin bµy ®á lßng c¶m ¬n ®Õn tËp thÓ l·nh ®¹o, anh em trong C«ng ty cæ phÇn ThiÕt bÞ Thuû lîi n¬i t«i c«ng t¸c, anh em, b¹n bÌ ®· gióp ®ì, ®ãng gãp ý kiÕn cho t¸c gi¶ trong qu¸ tr×nh lµm luËn v¨n. Lêi c¶m ¬n sau cïng xin ®-îc göi tíi mäi ng-êi trong gia ®inh lu«n quan t©m, ®éng viªn ®Ó t«i cè g¾ng hoµn thµnh luËn v¨n. Hµ néi, ngµy 25 th¸ng 11 n¨m 2010 T¸c gi¶ NguyÔn Huy Qu©n  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 2 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT MỤC LỤC MỞ ĐẦU .................................................................................................................................................. 5 1. Cơ sở lý luận của việc lựa chọn đề tài ........................................................................................ 6 2. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu ................................................................................................. 7 3. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................................................ 8 4. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài: ...................................................................... 9 CHƯƠNG 1. CƠ SƠ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH ....................... 10 1.1 KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI CHIẾN LƯỢC KINH DOANH .......................................... 10 1.1.1 Khái niệm chiến lược kinh doanh ....................................................................................... 10 1.1.2 Phân loại chiến lược kinh doanh ........................................................................................ 11 1.1.3 Các chiến lược đơn vị kinh doanh. ..................................................................................... 15 1.2 . QUY TRÌNH XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH ............................................... 15 1.2.1. Xác định mục tiêu kinh doanh ............................................................................................. 15 1.2.2. Phân tích môi trường kinh doanh bên trong và bên ngoài ................................................. 17 1.2.3 Xây dựng chiến lược kinh doanh.......................................................................................... 20 1.2.4 Các giải pháp thực hiện chiến lược kinh doanh .................................................................. 21 1.2.5 Đánh giá hiệu quả chiến lược kinh doanh ........................................................................... 23 1.3. MỘT SỐ MA TRẬN VÀ KINH NGHIỆM ĐỂ LỰA CHỌN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH .................................................................................................................................................... 25 1.3.1 Ma trận các yếu tố bên ngoài ............................................................................................... 25 1.3.2 Ma trận các yếu tố bên trong ............................................................................................... 27 1.3.3 Ma trận hình ảnh cạnh tranh ............................................................................................... 28 1.3.4 Ma trận SWOT ................................................................................................................... 29 1.3.5 Ma trận BCG – Ma trận quan hệ tăng trưởng và thị phần ................................................ 29 CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ THUỶ LỢI ............................................................................................................................................. 34 2.1 GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ THUỶ LỢI ................... 34 2.1.1. Sự hình thành và phát triển ................................................................................................. 34 2.1.2. Đặc điểm về vốn và khả năng tài chính .............................................................................. 39 2.2 TÌNH HÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH CHÍNH CỦA CÔNG TY TRONG NHỮNG NĂM GẦN ĐÂY ......................................................................................................................................... 39 2.2.1 Kết quả kinh doanh .............................................................................................................. 39 2.2.2 Tình hình tài chính ............................................................................................................... 42 2.2.3 Thị phần kinh doanh thiết bị cơ khí thuỷ công, thiết bị nâng hạ cho ngành thuỷ lợi và thuỷ điện ............................................................................................................................................ 42 2.2.4 Công nghệ và quy mô sản xuất ............................................................................................ 43 2.2.5 Năng lực quản lý .................................................................................................................. 43  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 3 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT 2.3. PHƯƠNG THỨC QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG CÁC SẢN PHẨM CỦA CÔNG TY THEO ISO .................................................................................................................................................... 45 2.3.1. Phương pháp quản lý chất lượng ...................................................................................... 45 2.3.2. Các công cụ cơ bản trong quản lý chất lượng .................................................................. 48 2.4 TÌNH HÌNH XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY ........................ 54 2.4.1 Chiến lược đầu tư................................................................................................................. 54 2.4.2 Chiến lược về sản xuất kinh doanh ...................................................................................... 54 2.5 CÁC NHÂN TỐ RỦI RO ẢNH HƯỞNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY 55 2.5.1 Rủi ro về kinh tế ................................................................................................................... 55 2.5.2 Rủi ro về tỷ giá ..................................................................................................................... 56 2.5.3 Rủi ro về thị trường .............................................................................................................. 56 2.5.4 Rủi ro về kỹ thuật ................................................................................................................. 56 2.5.5 Rủi ro về lãi suất .................................................................................................................. 57 2.5.6 Rủi ro khả năng thanh toán.................................................................................................. 57 2.5.7. Rủi ro về luật pháp .............................................................................................................. 57 2.5.8. Rủi ro đặc thù...................................................................................................................... 57 2.5.9. Rủi ro của dự án đầu tư ...................................................................................................... 58 2.5.10. Rủi ro khác ........................................................................................................................ 58 CHƯƠNG 3. XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THIẾT BỊ THUỶ LỢI ĐẾN NĂM 2020 ................................................................................................................ 60 3.1. CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG ĐẾN 2020 ..................................................... 60 3.1.1. Tình hình kinh tế, chính trị xã hội trong nước, cơ hội và thách thức .................................. 60 3.1.2. Phân tích môi trường ngành tác động tới phát triển thị trường của Công ty cổ phần thiết bị thuỷ lợi .......................................................................................................................................... 63 3.1.3. Xây dựng lợi thế canh tranh cho các sản phẩm của công ty ............................................... 69 3.1.4. Chiến lược phát triển thi trường của công ty cổ phần thiết bị thuỷ lợi đến giai đoạn 2010 đến 2020 ........................................................................................................................................ 71 3.2. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN CHIẾN LƯỢC KINH DOANH ................................................... 80 3.2.1. Nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo uy tín trên thị trường ................................................. 80 3.2.2. Tăng cường cải tiến kỹ thuật áp dụng công nghệ mới trong sản xuất ................................ 83 3.2.3. Tăng cường xúc tiến thương mại ........................................................................................ 86 3.2.4. Thay đổi tư duy quản trị sát với thực tế .............................................................................. 88 3.2.5. Đầu tư nhiều vào nguồn nhân lực ....................................................................................... 90 KẾT LUẬN ............................................................................................................................................ 94 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................................................... 97  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 4 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1: Quy trình xây dựng chiến lược theo 3 giai đoạn Bảng 1.2: Ma trận các yếu tố bên ngoài Bảng 1.3: Ma trận các yếu tố bên trong Bảng 1.4: Ma trận SWOT của doanh nghiệp Bảng 2.1: Một số chỉ tiêu chính của Công ty giai đoạn 2007-2009 Bảng 2.2: Doanh thu, lợi nhuận của Công ty giai đoạn 2007-2009 Bảng 2.3: Doanh thu các sản phẩm chỉnh của Công ty giai đoạn 2007-2009 Bảng 2.4: Một số chỉ tiêu tài chính của Công ty giai đoạn 2007-2009 Bảng 3.1: Lựa chọn chiến lược phát triển thị trường theo mô hình SWOT DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 1.1: Chuỗi giá trị của M.Porter Hình 1.2: Ma trận hình ảnh cạnh tranh Hình 1.3: Ma trận quan hệ tăng trưởng và thị trường (BCG) Hình 2.1: Vòng tròn quản lý chất lượng ISO 9000 Hình 2.2: Vòng tròn Deming nhằm cải tiến chất lượng Hình 2.3: Biểu đồ Pareto Hình 2.4: Biểu đồ xương cá Hình 2.5: Biểu đồ kiểm soát Hình 2.6: Sơ đồ lưu trình tổng quát  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 5 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT WTO (World Trade Organization): Tổ chức thương mại thế giới AFTA (Asia Free Trade Area): Khu vực mậu dịch tự do ASIAN Website: là một địa chỉ gồm một hay nhiều trang web trưng bày thông tin, hình ảnh về một hay những chủ đề nào đó, có dạng địa chỉ www.abc.com, www.abc.com.vn, www.xyz.net, www.abc.com.xyz, ... ISO ( International Organization for Standardization): tên viết tắt của tổ chức Quốc tế về tiêu chuẩn hóa CNC (Computer Numberical Control): điều khiển tự động bằng máy tính  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 6 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT MỞ ĐẦU 1. Cơ sở lý luận của việc lựa chọn đề tài Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi là một đơn vị trực thuộc Tổng công ty Cơ điện Xây dựng Nông nghiệp và Thuỷ lợi - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn. Trong những năm qua Công ty đã đạt được nhiều thành tích trong sản xuất kinh doanh, đóng góp đáng kể cho ngành thuỷ lợi của Việt Nam. Việt nam với nền kinh tế mà hơn 70% dân số sống nhờ sản xuất nông nghiệp thì phát triển ngành thuỷ lợi để tạo động lực phát triển nền nông nghiệp đang trở thành vấn đề hết sức cần thiết và cấp bách. Quá trình phát triển ngành nông nghiệp mở ra thị trường phát triển lĩnh vực thuỷ lợi rất lớn cho rất nhiều công ty. Rất nhiều công ty hoạt động trong ngành thuỷ lợi trong những năm gần đây. Để hoà nhịp vào sự phát triển chung đó, mỗi doanh nghiệp đều có những bước chuyển mình, phải tự thân vận động để tìm ra hướng đi đúng. Đây là một bài toán không mấy dễ dàng mà doanh nghiệp nào cũng phải cố tìm ra. Bởi lẽ trong nền kinh tế thị trường các doanh nghiệp luôn phải đương đầu với sự cạnh tranh khốc liệt của các đối thủ trong và ngoài ngành. Vì vậy thị trường của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi hiện nay có mức độ cạnh tranh rất cao. Do đó để tồn tại và phát triển trong nền kinh tế thị trường với nhiều áp lực cạnh tranh thì Công ty cần phải xây dựng cho mình một hướng đi đúng đắn bằng một chiến lược kinh doanh hiệu quả. Xuất phát từ tình hình thực tế đã nêu trên và phù hợp với vị trí công việc nên tác giả đã chọn đề tài: “Xây dựng chiến lược kinh doanh của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi đến năm 2020”  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 7 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT 2. Mục tiêu và phạm vi nghiên cứu * Mục tiêu: Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá một cách khái quát và toàn diện về thực trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi cũng như nghiên cứu về môi trường kinh doanh của công ty. Từ đó xác định được những lợi thế, những yếu kém, những cơ hội và thách thức, và xây dựng chiến lược phát triển hiệu quả cho Công ty đến năm 2020. * Phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu trong giai đoạn từ năm 2000- 2010 - Không gian nghiên cứu: Nội bộ công ty Thiết bị Thủy lợi và các xí nghiệp. - Giới hạn nghiên cứu: Lĩnh vực hoạt động của công ty rất rộng nên đề tài này chỉ chọn mặt hàng chủ lực của công ty là thiết bị phục vụ các công trình thủy lợi để nghiên cứu. - Đối tượng khảo sát: Khảo sát các yếu tố bên trong và bên ngoài của công ty chủ yếu là các yếu tố liên quan đến hoạt động Kinh doanh. * Nội dung nghiên cứu Chương 1: Cơ sở lý luận về chiến lược và xây dựng chiến lược kinh doanh: Phần này nêu một cách cơ bản nhất khái niệm về chiến lược kinh doanh và quy trình để hoạch định một chiến lược kinh doanh. Đồng thời cũng nêu một số ma trận giúp lựa chọn chiến lược kinh doanh và một số kinh nghiệm rút ra từ việc nghiên cứu lý luận về xây dựng chiến lực kinh doanh. Chương 2: Thực trạng kinh doanh của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi trong thời gian vừa qua: Phần này sẽ giới thiệu sự ra đời và phát triển của công ty, loại sản phẩm sản xuất kinh doanh chính, đánh giá tóm tắt tình hình sản xuất kinh doanh của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi trong thời gian gần đây. Từ đó tìm ra những cơ hội, những điểm mạnh và điểm yếu  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 8 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT của công ty làm cơ sở cho việc xây dựng chiến lược kinh doanh của Công ty ở chương 3 của đề tài. Chương 3: Định hướng chiến lược phát triển kinh doanh của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi đến năm 2020: Phần này nêu rõ mục tiêu; phân tích môi trường bên trong, bên ngoài, xây dựng các ma trận lựa chọn chiến lược, từ đó thiết lập chiến lược kinh doanh của Công ty Cổ phần Thiết bị Thuỷ lợi đến năm 2020. Đồng thời đề xuất giải pháp để thực hiện chiến lược đó và một số kiến nghị với cơ quan cấp trên và Nhà nước. 3. Phương pháp nghiên cứu Dựa trên cơ sở lý thuyết về xây dựng chiến lược của các nhà kinh tế học kết hợp với kinh nghiệm công tác quản lý và việc thu thập đánh giá các thông tin về công ty mà tác giả đang công tác để xây dựng chiến lược kinh doanh cho Công ty đến năm 2020. Xây dựng chiến lược được bằng các phương pháp như sau: 3.1. Phương pháp thu thập số liệu: Thu thập số liệu sơ cấp: bằng cách quan sát thực tế trong công ty, phỏng vấn cá nhân (thường là các Cán bộ- Công nhân viên trong công ty), gởi thư điện tử, Thu thập số liệu thứ cấp: thu thập từ các báo cáo, tài liệu của cơ quan quản lý cấp trên, các niên giám thống kê, thông tin trên báo chí, truyền hình, internet và các nghiên cứu trước đây. 3.2. Phương pháp so sánh, tổng hợp: So sánh một chỉ tiêu với cơ sở (chỉ tiêu gốc) đối với các số liệu kết quả kinh doanh, các thông số thị trường, các chỉ tiêu bình quân, các chỉ tiêu có thể so sánh khác. Điều kiện so sánh là các số liệu phải phù hợp về không gian, thời gian, nội dung kinh tế, đơn vị đo lường, phương pháp tính toán, qui mô và điều kiện kinh doanh.  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 9 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT 3.3. Phương pháp thống kê bằng bảng, biểu: thống kê tìm ra xu hướng hay đặc điểm chung của các yếu tố phân tích. 3.4. Phương pháp chuyên gia: tham khảo ý kiến nhiều chuyên gia để rút ra kết luận. 3.5. Phương pháp SWOT: tìm ra điểm mạnh, điểm yếu bên trong doanh nghiệp, cơ hội và nguy cơ bên ngoài doanh nghiệp. Đây là phương pháp then chốt trong hoạch định chiến lược. 4. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài: Ý nghĩa khoa học: Xây dựng cơ sở khoa học về việc xây dựng chiến lược kinh doanh cho doanh nghiệp, đặc biệt là cho các doanh nghiệp cùng lĩnh vực hoạt động làm cơ sở khoa học cho việc hoạch định chính sách. Ý nghĩa thực tiễn: Với kết quả nghiên cứu của đề tài có ý nghĩa rất thiết thực với Công ty trong việc xây dựng chiến lược, chính sách và kế hoạch thực hiện cho những năm tới, nhằm tăng trưởng và phát triển bền vững. Và, Kết quả của nghiên cứu cũng là tài liệu rất thiết thực cho các Công ty khác cùng lĩnh vực tham khảo và áp dụng.  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 10 Học viên: Nguyễn Huy Quân Lớp: Cao học 16KT CHƯƠNG 1. CƠ SƠ LÝ LUẬN VỀ XÂY DỰNG CHIẾN LƯỢC KINH DOANH 1.1 KHÁI NIỆM VÀ PHÂN LOẠI CHIẾN LƯỢC KINH DOANH 1.1.1 Khái niệm chiến lược kinh doanh Chiến lược kinh doanh được hiểu một cách chung nhất là phương thức để thực hiện mục tiêu. Hiện nay có rất nhiều khái niệm khác nhau về chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp tuỳ theo góc độ và khía cạnh nghiên cứu mà ta có thể đưa ra một số quan niệm về chiến lược kinh doanh như sau: Theo cách tiếp cận truyền thống, chiến lược kinh doanh được coi như là một bản kế hoạch thống nhất, toàn diện mang tính chất phối hợp nhằm đảm bảo cho những mục tiêu cơ bản của doanh nghiệp được thực hiện. Điều này có nghĩa là chiến lược kinh doanh của một tổ chức là kết quả của một quá trình hợp lý, đưa ra những bản kế hoạch cụ thể. Chiến lược kinh doanh bao hàm việc ấn định các mục tiêu cơ bản dài hạn của doanh nghiệp đồng thời lựa chọn tiến trình hành động phân bổ các nguồn lực cần thiết cho việc thực hiện các mục tiêu đó. Theo M. Porter cho rằng: "Chiến lược kinh doanh là nghệ thuật tạo lập các lợi thế cạnh tranh". Cũng có người đưa ra định nghĩa chiến lược kinh doanh là một cách thức theo đó một doanh nghiệp cố gắng thực sự để có một sự khác biệt rõ ràng hơn hẳn đối thủ cạnh tranh, để tận dụng những sức mạnh tổng hợp của mình để thoả mãn một cách tốt hơn, đa dạng hơn, đúng với thị hiếu của khách hàng. Có một cách tiếp cận khá phổ biến hiện nay là: "Chiến lược kinh doanh đó là tập hợp các mục tiêu dài hạn, các chính sách và giải pháp lớn về sản xuất kinh doanh, về tài chính và về nhân tố con người nhằm đưa hoạt động  LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Trang 11 Học viên: Nguyễn