Kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại xí nghiệp Xuất khẩu lương thực trực thuộc công ty xuất nhập khẩu nông sản thực phẩm An Giang

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH TẠ VU DẠ THẢO KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI XÍ NGHIỆP XUẤT KHẨU LƯƠNG THỰC TRỰC THUỘC CÔNG TY XUẤT NHẬP KHẨU NÔNG SẢN THỰC PHẨM AN GIANG Chuyên ngành: Kế toán doanh nghiệp KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Long Xuyên tháng 5 năm 2010 TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANG KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI XÍ NGHIỆP XUẤT KHẨU LƯƠNG THỰC TRỰC THUỘC CÔNG TY XUẤT NHẬP KHẨU NÔNG SẢN THỰC PHẨM AN GIANG Chuyên ngành: Kế toán doanh nghiệp GVHD: TRẦN THỊ KIM KHÔI SVTH: TẠ VU DẠ THẢO Lớp: DH7KT1 MSSV: DKT062093 Long Xuyên tháng 5 năm 2010 z LỜI CẢM ƠN X^ ]W Em xin gửi lời cám ơn đến quý Công ty AFIEX đã tiếp nhận em vào thực tập, cám ơn các cô chú anh chị ở phòng kế toán Công ty và phòng kế toán của Xí Nghiệp Xuất Khẩu Lương Thực đã giúp đỡ trong quá trình hoàn thành bài khóa luận. Đặc biệt em xin cám ơn chú Lâm Minh Trí kế toán trưởng của Xí nghiệp đã tận tình hướng dẫn, giải đáp những thắc mắc của em trong quá trình thực hiện đề tài. Cám ơn thầy cô đã chỉ bảo, truyền đạt những kiến thức giúp em có được nền tảng kiến thức để thực hiện đề tài. Em xin chân thành cám ơn cô Trần Thị Kim Khôi đã có những góp ý chân tình giúp em hoàn thành tốt bài khóa luận tốt nghiệp này. TÓM TẮT X^ ]W Nội dung khóa luận gồm có 5 chương Chương 1: Giới thiệu lý do chọn đề tài, nêu bật lên mục tiêu, đối tượng cần nghiên cứu và những phương pháp được lựa chọn để nghiên cứu đề tài. Chương 2: Tóm tắt khái quát nội dung lý thuyết liên quan đến đề tài nghiên cứu. Chương 3: Giới thiệu tóm lược về Công ty AFIEX và nơi để tập trung nghiên cứu đề tài là Xí nghiệp Xuất Khẩu Lương Thực, tìm hiểu về sự ra đời và phát triển, cơ cấu tổ chức, tổ chức công tác kế toán của Xí nghiệp và tình hình kinh doanh của Xí nghiệp trong những năm vừa qua và phương hướng phát triển trong năm tới. Chương 4: Đi vào trọng tâm nghiên cứu kế toán chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tại Xí nghiệp, trước hết là tìm hiểu về quá trình thu mua và chế biến gạo, giới thiệu khái quát về những đặc điểm trong công tác kế toán tại Xí nghiệp. Sau đó, tìm hiểu về những nhân tố chi phí cấu thành nên giá thành sản phẩm và cách tính giá thành. Tiếp theo lựa chọn một loại sản phẩm gạo và những nhân tố ảnh hưởng đáng kể đến giá thành sản phẩm gạo đó để phân tích. Chương 5: Nêu lên những nhận xét về những ưu điểm chung của Xí nghiệp, về cơ cấu tổ chức, công tác kế toán và một số những ưu điểm khác. Bên cạnh đó, nêu lên những mặt còn hạn chế của Xí nghiệp. Sau đó, đưa ra những kiến nghị giúp hoàn thiện những hạn chế đó ngoài ra còn đưa ra những kiến nghị giúp giảm giá thành sản phẩm. Cuối cùng đưa ra kết luận về công trình nghiên cứu. MỤC LỤC X^ ]W Trang Chương 1 PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................ 1 1. Lý do chọn đề tài............................................................................................................. 1 2. Mục tiêu nghiên cứu........................................................................................................ 1 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu................................................................................... 1 4. Phương pháp nghiên cứu................................................................................................. 1 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn......................................................................................... 2 Chương 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN....................................................................................... 3 1. Những vấn đề chung về kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm................ 3 1.1 Chi phí sản xuất.................................................................................................... 3 1.1.1 Khái niệm chi phí sản xuất....................................................................... 3 1.1.2 Phân loại chi phí sản xuất ........................................................................ 3 1.1.3 Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất .......................................................... 6 1.2 Giá thành sản phẩm.............................................................................................. 6 1.2.1 Khái niệm giá thành sản phẩm................................................................. 6 1.2.2 Phân loại giá thành sản phẩm................................................................... 6 1.2.3 Đối tượng tính giá thành sản phẩm .......................................................... 6 1.2.4 Kỳ tính giá thành sản phẩm...................................................................... 7 2. Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm...................................................... 7 2.1 Quy trình kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ........................... 7 2.2 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất .......................................................................... 7 2.2.1 Kế toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .................................... 7 2.2.1.1 Khái niệm..................................................................................... 7 2.2.1.2 Chứng từ sử dụng......................................................................... 7 2.2.1.3 Tài khoản sử dụng........................................................................ 7 2.2.2 Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp ............................................ 8 2.2.2.1 Khái niệm..................................................................................... 8 2.2.2.2 Chứng từ sử dụng......................................................................... 8 2.2.2.3 Tài khoản sử dụng........................................................................ 8 2.2.3 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung ................................................... 9 2.2.3.1 Khái niệm..................................................................................... 9 2.2.3.2 Chứng từ sử dụng......................................................................... 9 2.2.3.3 Tài khoản sử dụng...................................................................... 10 2.3 Kế toán tổng hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ......................... 11 2.3.1 Khái niệm............................................................................................... 11 2.3.2 Tài khoản sử dụng.................................................................................. 11 3. Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang..................................................................... 12 3.1 Khái niệm........................................................................................................... 12 3.2 Phương pháp đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ............................................. 12 3.2.1 Đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí NVL chính (CP NVLTT) ..... 13 3.2.2 Đánh giá sản phẩm dở dang theo sản phẩm hoàn thành tương đương... 13 3.2.3 Đánh giá sản phẩm dở dang theo chi phí định mức (kế hoạch) ............. 13 4. Phương pháp tính giá thành sản phẩm .......................................................................... 14 4.1 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp giản đơn ....................................... 14 4.1.1 Trường hợp phân xưởng chỉ sản xuất ra một loại sản phẩm.................. 14 4.1.2 Trường hợp phân xưởng sản xuất ra nhiều loại sản phẩm ..................... 14 4.1.3 Trường hợp phân xưởng sản xuất đồng thời cả sản phẩm chính và sản phẩm phụ ........................................................................................................................... 15 4.2 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp hệ số ............................................ 15 4.3 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp tỷ lệ .............................................. 16 4.4 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp phân bước .................................... 17 4.4.1 Phương pháp kết chuyển tuần tự ............................................................ 17 4.4.2 Phương pháp kết chuyển song song....................................................... 18 4.5 Tính giá thành sản phẩm theo phương pháp đơn đặt hàng ................................ 19 5. Phân tích biến động chi phí........................................................................................... 19 5.1 Khái niệm........................................................................................................... 19 5.2 Định mức chi phí................................................................................................ 19 5.2.1 Khái niệm............................................................................................... 19 5.2.2 Phân loại................................................................................................. 20 5.3 Mô hình chung ................................................................................................... 20 5.4 Phân tích biến động chi phí NVLTT.................................................................. 21 5.5 Phân tích biến động chi phí NCTT .................................................................... 21 5.6 Phân tích biến động chi phí SXC ....................................................................... 22 5.6.1 Phân tích biến động biến phí chi phí SXC ............................................. 22 5.6.2 Phân tích biến động định phí chi phí SXC............................................. 23 Chương 3 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ XÍ NGHIỆP XUẤT KHẨU LƯƠNG THỰC TRỰC THUỘC CÔNG TY XUẤT NHẬP KHẨU NÔNG SẢN THỰC PHẨM AN GIANG – AFIEX......................................................................................... 25 1. Giới thiệu khái quát về công ty AFIEX ........................................................................ 25 1.1 Lịch sử hình thành và phát triển......................................................................... 25 1.2 Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và mục tiêu hoạt động .................................. 26 1.2.1 Chức năng .............................................................................................. 26 1.2.2 Nhiệm vụ ................................................................................................ 27 1.2.3 Quyền hạn .............................................................................................. 27 1.2.4 Mục tiêu hoạt động ................................................................................ 27 1.3 Cơ cấu tổ chức ................................................................................................... 27 2. Giới thiệu khái quát về Xí Nghiệp Xuất Khẩu Lương Thực......................................... 30 2.1 Sự ra đời và phát triển của Xí Nghiệp................................................................ 30 2.2 Chức năng, nhiệm vụ của Xí nghiệp.................................................................. 30 2.2.1 Chức năng .............................................................................................. 30 2.2.2 Nhiệm vụ ................................................................................................ 30 2.3 Cơ cấu tổ chức của Xí Nghiệp ........................................................................... 31 2.4 Tổ chức công tác kế toán tại Xí Nghiệp............................................................. 32 2.4.1 Tổ chức bộ máy kế toán ......................................................................... 32 2.4.2 Các chính sách kế toán áp dụng tại Xí Nghiệp ...................................... 33 2.4.3 Hệ thống tài khoản sử dụng ................................................................... 33 2.4.4 Hình thức kế toán áp dụng tại Xí Nghiệp .............................................. 33 2.4.4.1 Hình thức kế toán ....................................................................... 33 2.4.4.2 Trình tự ghi sổ ............................................................................ 34 2.5 Tình hình hoạt động kinh doanh trong những năm gần đây ............................. 34 2.5.1 Thuận lợi ................................................................................................ 35 2.5.2 Khó khăn ................................................................................................ 36 2.5.3 Những mặt còn tồn tại............................................................................ 36 2.6 Phương hướng phát triển trong năm 2010 ......................................................... 37 2.6.1 Mục tiêu ................................................................................................. 37 2.6.2 Những biện pháp thực hiện .................................................................... 37 Chương 4 KẾ TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI XÍ NGHIỆP XUẤT KHẨU LƯƠNG THỰC ............................................................... 38 1. Những vấn đề chung về kế toán chi phí giá thành ....................................................... 38 1.1 Quy trình thu mua gạo nguyên liệu.................................................................... 38 1.2 Quy trình chế biến gạo thành phẩm ................................................................... 38 1.3 Những đặc điểm trong công tác kế toán tại Xí nghiệp....................................... 39 1.4 Quy trình kế toán chi phí và tính giá thành........................................................ 39 2. Kế toán chi phí sản xuất ................................................................................................ 39 2.1 Kế toán tập hợp chi phí nguyên vật liệu trực tiếp .............................................. 39 2.1.1 Nội dung chi phí nguyên vật liệu trực tiếp............................................. 39 2.1.2 Chứng từ sử dụng................................................................................... 41 2.1.3 Tài khoản sử dụng.................................................................................. 41 2.1.4 Trình tự luân chuyển chứng từ ............................................................... 41 2.1.5 Trình tự hạch toán .................................................................................. 41 2.2 Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp ...................................................... 42 2.2.1 Nội dung chi phí nhân công trực tiếp..................................................... 42 2.2.2 Chứng từ sử dụng................................................................................... 43 2.2.3 Tài khoản sử dụng.................................................................................. 43 2.2.4 Trình tự luân chuyển chứng từ ............................................................... 43 2.2.5 Trình tự hạch toán .................................................................................. 43 2.3 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất chung ............................................................. 44 2.3.1 Nội dung chi phí sản xuất chung............................................................ 44 2.3.2 Chứng từ sử dụng................................................................................... 45 2.3.3 Tài khoản sử dụng.................................................................................. 46 2.3.4 Trình tự luân chuyển chứng từ ............................................................... 46 2.3.5 Trình tự hạch toán .................................................................................. 46 3. Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm....................................... 49 3.1 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất ........................................................................ 49 3.1.1 Nội dung................................................................................................. 49 3.1.2 Chứng từ sử dụng................................................................................... 49 3.1.3 Tài khoản sử dụng.................................................................................. 50 3.1.4 Trình tự hạch toán .................................................................................. 50 3.2 Kế toán tính giá thành sản phẩm........................................................................ 51 3.2.1 Đánh giá sản phẩm dở dang cuối kỳ ...................................................... 51 3.2.2 Tính giá thành sản phẩm ........................................................................ 51 4. Phân tích biến động chi phí sản xuất............................................................................. 56 4.1 Phân tích chung.................................................................................................. 56 4.2 Phân tích biến động chi phí nguyên vật liệu trực tiếp........................................ 57 4.3 Phân tích biến động chi phí nhân công trực tiếp................................................ 58 4.4 Phân tích biến động chi phí sản xuất chung....................................................... 58 Chương 5 NHẬN XÉT - KIẾN NGHỊ VÀ KẾT LUẬN ......................................... 61 1. Nhận xét ........................................................................................................................ 61 1.1 Ưu điểm.............................................................................................................. 61 1.1.1 Ưu dđiểm chung..................................................................................... 61 1.1.2 Công tác kế toán..................................................................................... 61 1.1.3 Kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành ............................................. 62 1.1.4 Những ưu điểm khác.............................................................................. 62 1.2 Hạn chế .............................................................................................................. 62 2. Kiến nghị ....................................................................................................................... 63 3. Kết luận ......................................................................................................................... 64 DANH MỤC KÝ HIỆU VÀ VIẾT TẮT X^ ]W BHXN Bảo hiểm xã hội BHYT Bảo hiểm y tế KPCĐ Kinh phí công đoàn BHTN Bảo hiểm thất nghiệp NVL Nguyên vật liệu TTSX Trực tiếp sản xuất CP Chi phí NCTT Nhân công trực tiếp TK Tài khoản TSCĐ Tài sản cố định SXC Sản xuất chung SDCK Số dư cuối kỳ SXDD Sản xuất dở dang SPDD Sản phẩm dở dang GĐ Giai đoạn DDĐK Dở dang đầu kỳ TGLĐTT Thời gian lao động trực tiếp UBND Ủy ban nhân dân TP Thành phố XN Xí nghiệp TA Thức ăn CH KD Cửa hàng kinh doanh KCS Bộ phận kiểm tra chất lượng sản phẩm CCDC Công cụ dụng cụ VNĐ Việt Nam đồng GTGT Giá trị gia tăng BH và CCDV Bán hàng và cung cấp dịch vụ SL Số lượng CB CNV Cán bộ công nhân viên DANH SÁCH CÁC BẢNG X^ ]W Bảng 3.1: Bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh năm 2008 – 2009 .................... 35 Bảng 4.1: Bảng nguyên vật liệu đưa vào chế biến......................................................... 40 Bảng 4.2: Bảng kê giá thành phụ phẩm tháng 12/2009 ................................................. 52 Bảng 4.3: Bảng tính giá thành sản phẩm gạo 5% xuất khẩu.......................................... 52 Bảng 4.4: Bảng tính giá thành sản phẩm gạo 15% xuất khẩu........................................ 53 Bảng 4.5: Bảng tính giá thành sản phẩm gạo 20% xuất khẩu........................................ 53 Bảng 4.6: Bảng tính giá thành sản phẩm gạo 25