Khóa luận Một số giải pháp phát triển hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại ngân hàng Công thương Việt Nam

TRƢỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƢƠNG KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH CHUYÊN NGÀNH KINH DOANH QUỐC TẾ -------***------- KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP Đề tài: Một số giải pháp phát triển hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế tại ngân hàng Công thƣơng Việt Nam Họ và tên sinh viên : Phạm Thị Thanh Loan Lớp : Anh 3 Khóa : 44 Giáo viên hƣớng dẫn : TS Trần Thị Kim Anh Hà Nội - 11/2009 i MỤC LỤC MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..................... 4 I. NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ...................................................................... 4 1.1. KHÁI NIỆM NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ............................................... 4 1.2. CHỨC NĂNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ................................... 4 1.2.1. CHỨC NĂNG TRUNG GIAN TÍN DỤNG ........................................ 4 1.2.2. CHỨC NĂNG TRUNG GIAN THANH TOÁN ................................. 5 1.2.3. CHỨC NĂNG TẠO RA NHỮNG CÔNG CỤ LƢU THÔNG TÍN DỤNG THAY THẾ CHO TIỀN MẶT THỰC HIỆN CÓ HIỆU QUẢ CHỨC NĂNG PHƢƠNG TIỆN LƢU THÔNG CỦA TIỀN TỆ ............................... 5 II. HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI .................................................................................................. 6 2.1. KHÁI NIỆM TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ .................................... 6 2.2. MỘT SỐ HÌNH THỨC TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..................................................................................... 8 2.2.1. TÍN DỤNG XUẤT NHẬP KHẨU ..................................................... 8 2.2.2. TÀI TRỢ TRÊN CƠ SỞ PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ ................................................................................................................... 10 2.2.3. TÀI TRỢ TRÊN CƠ SỞ PHƢƠNG THỨC NHỜ THU KÈM CHỨNG TỪ ............................................................................................................. 13 2.2.4. BẢO LÃNH NGÂN HÀNG ............................................................ 15 2.2.5. CHIẾT KHẤU HỐI PHIẾU ............................................................. 18 2.2.6. HÓA ĐƠN TÍN THÁC ..................................................................... 18 2.2.7. BAO THANH TOÁN FACTORING ............................................... 19 2.2.8. BAO THANH TOÁN FORFAITING ............................................... 22 III. VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ................................... 25 ii 3.1. SỰ CẦN THIẾT PHẢI PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ............................................................................................... 25 3.1.1. NHỜ CÓ TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CÁC DOANH NGHIỆP THAM GIA THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ MỘT CÁCH THUẬN TIỆN VÀ HIỆU QUẢ HƠN ....................................................................... 25 3.1.2. TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ GIÚP GIA TĂNG ĐÁNG KỂ DOANH THU VÀ NÂNG CAO UY TÍN CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ............................................................................................................ 27 3.1.3. TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠO ĐIỀU KIỆN ĐỂ DOANH NGHIỆP VÀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI GẮN BÓ VỚI NHAU HƠN28 3.1.4. TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ GÓP PHẦN THÚC ĐẨY TĂNG TRƢỞNG KINH TẾ ....................................................................... 28 3.2. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG TỚI PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ..................... 29 3.2.1. CÁC NHÂN TỐ BÊN TRONG NGÂN HÀNG ................................ 30 3.2.2. CÁC NHÂN TỐ BÊN NGOÀI NGÂN HÀNG ................................. 32 CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ........................ 35 I. KHÁI QUÁT VỀ NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM.............. 35 1.1. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ...................................................................................... 35 1.2. HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ............................................................................................................... 36 1.2.1. HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN .................................................... 36 1.2.2. HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG ............................................................... 38 1.2.3. MỘT SỐ HOẠT ĐỘNG KHÁC ....................................................... 40 II. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ....................................... 42 2.1. TÀI TRỢ TRÊN CƠ SỞ PHƢƠNG THỨC TÍN DỤNG CHỨNG TỪ ....... 43 2.1.1 TÀI TRỢ NHẬP KHẨU BẰNG TÍN DỤNG CHỨNG TỪ ............... 43 2.1.2. TÀI TRỢ XUẤT KHẨU BẰNG TÍN DỤNG CHỨNG TỪ .............. 47 2.2. TÀI TRỢ TRÊN CƠ SỞ NHỜ THU KÈM CHỨNG TỪ ............................ 50 2.2.1. QUẢN LÝ RỦI RO TRONG NGHIỆP VỤ NHỜ THU .................... 50 iii 2.2.2. TÀI TRỢ BỘ CHỨNG TỪ NHỜ THU NHẬP KHẨU (NHỜ THU ĐẾN) .......................................................................................................... 51 2.2.3. TÀI TRỢ BỘ CHỨNG TỪ NHỜ THU XUẤT KHẨU (NHỜ THU ĐI) .............................................................................................................. 52 2.3. NGHIỆP VỤ BẢO LÃNH ........................................................................ 54 2.3.1. CƠ SỞ PHÁP LÝ ............................................................................. 54 2.3.3. QUY ĐỊNH CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM VỀ NGHIỆP VỤ BẢO LÃNH NGÂN HÀNG ........................................... 54 2.3.2. KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG BẢO LÃNH NGÂN HÀNG TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM .................................................... 55 III. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ............................................... 57 3.1. THÀNH TÍCH ĐẠT ĐƢỢC TRONG CÁC NĂM GẦN ĐÂY ..................... 57 3.1.1. DOANH SỐ THỰC HIỆN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ KHÔNG NGỪNG TĂNG TRƢỞNG QUA CÁC NĂM ........... 57 3.1.2. CHẤT LƢỢNG DỊCH VỤ TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ĐÃ ĐƢỢC CẢI THIỆN .................................................................................... 57 3.1.3. NÂNG CAO UY TÍN CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM TRÊN TRƢỜNG QUỐC TẾ ............................................................ 58 3.2. NHỮNG MẶT CÒN HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN .............................. 59 3.2.1. HẠN CHẾ ........................................................................................ 59 3.2.2. NGUYÊN NHÂN ............................................................................. 61 CHƢƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ........................................................................................ 68 I. XU HƢỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI TRÊN THẾ GIỚI TRƢỚC TÁC ĐỘNG CỦA KHỦNG HOẢNG KINH TẾ .......................................................................................................................... 68 1.1. PHÁT TRIỂN CÁC SẢN PHẨM TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TRỌN GÓI ..................................................................................................... 68 1.2. TĂNG PHÍ DỊCH VỤ VÀ GIẢM KHẢ NĂNG CUNG CẤP DỊCH VỤ TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ..................................................................... 68 1.2.1. PHÍ DỊCH VỤ TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TĂNG MẠNH. ................................................................................................................... 69 iv 1.2.2. THẮT CHẶT CHÍNH SÁCH CHO VAY TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ................................................................................................... 70 II. MÔI TRƢỜNG KINH DOANH TRONG NGÀNH NGÂN HÀNG VIỆT NAM THỜI GIAN TỚI ................................................................................... 70 2.1. CẠNH TRANH TRONG NGÀNH NGÂN HÀNG NGÀY CÀNG GAY GẮT 70 2.2. XU HƢỚNG SÁP NHẬP TRONG NGÀNH NGÂN HÀNG ĐANG ĐẾN GẦN ............................................................................................................... 70 2.3. CÁC NGÂN HÀNG DÈ DẶT HƠN TRONG CÁC KHOẢN CHO VAY ..... 71 III. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM .................... 72 3.1. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ CHIẾN LƢỢC CHỦ YẾU CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ........................................................................... 72 3.2. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN TỚI ....................................................................................................... 74 IV. GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ TẠI NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ....................................................................................................... 75 4.1. GIẢI PHÁP XUẤT PHÁT TỪ PHÍA NGÂN HÀNG CÔNG THƢƠNG VIỆT NAM ............................................................................................................... 75 4.1.1. HOÀN THIỆN CHU TRÌNH KINH DOANH CÁC NGHIỆP VỤ TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ KHÉP KÍN ................................................ 76 4.1.2. TĂNG CƢỜNG MỐI LIÊN HỆ VỚI CÁC HOẠT ĐỘNG, PHÒNG BAN ĐỂ CÓ THỂ NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG DỊCH VỤ HƠN NỮA ... 77 4.1.3. PHÁT TRIỂN HỢP TÁC VỚI NGÂN HÀNG KHÁC TRONG LĨNH VỰC TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ................................................. 78 4.1.4. ĐA DẠNG HÓA CÁC SẢN PHẨM DỊCH VỤ TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ, ĐẶC BIỆT CHÚ TRỌNG ĐẾN CÁC HÌNH THỨC TÀI TRỢ XUẤT KHẨU .................................................................................... 79 4.1.5. TĂNG CƢỜNG NĂNG LỰC TÀI CHÍNH ...................................... 80 4.1.6. TĂNG CƢỜNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ RỦI RO ........................ 81 4.1.7. PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC ĐÁP ỨNG ĐƢỢC NHU CẦU VÀ CÓ KHẢ NĂNG CẠNH TRANH VỚI CÁC NGÂN HÀNG TRONG VÀ NGOÀI NƢỚC ................................................................................... 82 v 4.1.8. TRANG BỊ ĐẦY ĐỦ CƠ SỞ VẬT CHẤT, HỆ THỐNG KỸ THUẬT, CÔNG NGHỆ HIỆN ĐẠI ............................................................................ 84 4.2. KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI CHÍNH PHỦ ........................................................ 85 4.2.1. TẠO MÔI TRƢỜNG PHÁP LÝ THUẬN LỢI CHO PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ ................................. 85 4.2.2. HOÀN THIỆN VÀ PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG NGOẠI TỆ LIÊN NGÂN HÀNG ............................................................................................ 86 4.2.3. CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ NGÀNH NGÂN HÀNG TRƢỚC KHỦNG HOẢNG TÀI CHÍNH TOÀN CẦU ............................................................ 87 4.3. KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG .................................................... 88 4.3.1. THIẾT LẬP MỐI QUAN HỆ TỐT GIỮA DOANH NGHIỆP VÀ NGÂN HÀNG ............................................................................................ 88 4.3.2. CỦNG CỐ NÂNG CAO TRÌNH ĐỘ NGHIỆP VỤ NGOẠI THƢƠNG ................................................................................................... 89 4.3.3. NGHIÊN CỨU TÌM HIỂU KỸ THỊ TRƢỜNG ĐỂ LỰA CHỌN ĐÚNG BẠN HÀNG ................................................................................... 89 4.3.4. TÌM RA CON ĐƢỜNG RIÊNG, ĐỨNG VỮNG TRONG THỜI KỲ KHỦNG HOẢNG ...................................................................................... 90 KẾT LUẬN .......................................................................................................... 92 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................ 94 PHỤ LỤC vi DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ Các bảng, biểu đồ Nội dung Trang Bảng 2.1 Tổng nguồn vốn huy động tại NHCTVN giai đoạn 2003-2007 36 Bảng 2.2 Doanh số mua bán ngoại tệ với khách hàng của toàn hệ thống NHCTVN giai đoạn 2003 - 2007 40 Bảng 2.3 Doanh số tài trợ nhập khẩu bằng tín dụng chứng từ tại NHCTVN giai đoạn 2003 - 2008 44 Bảng 2.4 Doanh số tài trợ xuất khẩu bằng tín dụng chứng từ tại NHCTVN giai đoạn 2003 – 2008 46 Bảng 2.5 Doanh số chiết khấu và cho vay thế chấp bộ chứng từ L/C xuất khẩu tại NHCTVN những năm gần đây 48 Bảng 2.6 Doanh số tài trợ bộ chứng từ nhờ thu đến tại NHCTVN giai đoạn 2003 - 2008 49 Bảng 2.7 Doanh số tài trợ bộ chứng từ nhờ thu đi tại NHCTVN giai đoạn 2003 - 2008 50 Bảng 2.8 Doanh số chiết khấu bộ chứng từ nhờ thu xuất tại NHCTVN những năm gần đây 51 Bảng 2.9 Doanh số tài trợ bằng hình thức bảo lãnh ngân hàng tại NHCTVN giai đoạn 2003 - 2008 53 Bảng 2.10 Tình hình một số hình thức hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam giai đoạn 2003-2008 57 Biểu đồ 2.1 Dƣ nợ đầu tƣ và cho vay tại NHCTVN giai đoạn 2004-2007 37 Biểu đồ 2.2 Doanh số mua bán ngoại tệ với khách hàng của toàn hệ thống NHCTVN 40 Biểu đồ 2.3 Kim ngạch xuất khẩu Việt Nam giai đoạn 2003-2008 47 vii Biểu đồ 3.1 Tỷ lệ các ngân hàng biến động chi phí dịch vụ tài trợ TMQT 67 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT TỪ VIẾT TẮT NGUYÊN VĂN CNTT Công nghệ thông tin DNNN DOANH NGHIỆP NHÀ NƢỚC NHNN Ngân hàng nhà nƣớc NHTM NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI NHCTVN Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam TCTD TỔ CHỨC TÍN DỤNG TMQT Thƣơng mại quốc tế TTTM TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI SGD Sở giao dịch XNK XUẤT NHẬP KHẨU 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Thƣơng mại quốc tế (TMQT) ra đời đánh dấu bƣớc ngoặt trong lịch sử kinh tế thế giới, các quốc gia có thể tận dụng đƣợc lợi thế cạnh tranh của mình khi tham gia vào thƣơng mại quốc tế. Điều này đã mang lại lợi ích rất lớn đối với sự phát triển của kinh tế thế giới. Qua năm tháng hoạt động thƣơng mại quốc tế ngày càng phát triển, đóng vai trò không thể thiếu đối với sự phồn vinh của mỗi quốc gia. Và tài trợ thƣơng mại quốc tế ra đời nhƣ một đòn bẩy cho sự phát triển của hoạt động thƣơng mại quốc tế. Tài trợ thƣơng mại quốc tế dần dần khẳng định đƣợc tầm quan trọng của mình đối với thƣơng mại quốc tế. Thông qua hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế, các doanh nghiệp có thể dễ dàng tham gia vào thƣơng mại quốc tế hơn, các ngân hàng có thể mở rộng hoạt động kinh doanh của mình và trên hết là tài trợ thƣơng mại quốc tế thúc đẩy tăng trƣởng kinh tế. Việt Nam gia nhập tổ chức thƣơng mại thế giới (WTO) mở ra triển vọng phát triển kinh tế mới, rất nhiều doanh nghiệp nắm đƣợc cơ hội làm ăn lớn trên thƣơng trƣờng quốc tế. Thế nhƣng chính các doanh nghiệp này lại gặp rất nhiều khó khăn về tài chính và các dịch vụ hỗ trợ khác để có thể tham gia vào thƣơng mại quốc tế hiệu quả. Tài trợ thƣơng mại quốc tế của ngân hàng thƣơng mại là lời giải cho bài toán khó của các doanh nghiệp, là hành trang để doanh nghiệp vƣơn mình ra biển lớn, là động lực thúc đẩy các doanh nghiệp tham gia vào thƣơng mại quốc tế. Hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế còn khá mới ở Việt Nam, song những năm gần đây các ngân hàng thƣơng mại đã có sự quan tâm đáng kể đến hoạt động này và đạt đƣợc những bƣớc phát triển đáng kể. Tuy nhiên, do sự phức tạp của nghiệp vụ nên hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế của hệ thống ngân hàng thƣơng mại nói chung và Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam (NHCTVN) nói riêng còn nhiều hạn chế cả về chất lƣợng và quy mô. Trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế thế giới lan rộng và Việt Nam cũng không thể tránh khỏi vòng xoáy này, kéo theo hoạt động xuất nhập khẩu đã ít nhiều 2 bị ảnh hƣởng. Từ đó hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế của các ngân hàng thƣơng mại đã có những biến động. Vậy giải pháp nào để các ngân hàng thƣơng mại Việt Nam có thể phát triển hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế của mình hơn nữa về cả chất lƣợng dịch vụ lẫn quy mô tài trợ? Xuất phát từ thực tế đó ngƣời viết xin chọn đề tài: “Một số giải pháp phát triển hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế tại ngân hàng Công thƣơng Việt Nam” cho khóa luận tốt nghiệp của mình. 2. Mục đích nghiên cứu Tìm hiểu và hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế của các ngân hàng thƣơng mại. Nghiên cứu, phân tích thực trạng hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam từ đó đề xuất một số giải pháp để phát triển hơn nữa hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam nói riêng cũng nhƣ các ngân hàng thƣơng mại nói chung. 3. Phạm vi và phƣơng pháp nghiên cứu Khóa luận nghiên cứu hoạt động tài trợ thƣơng mại quốc tế của Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam từ năm 2003 đến năm 2008. Do hoạt động tài trợ TMQT khá rộng và phong phú về nội dung nên khóa luận chỉ giới hạn nghiên cứu, phân tích thực trạng một số hình thức điển hình tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam nhƣ Tín dụng chứng từ, Bảo lãnh ngân hàng, Nhờ thu kèm chứng từ. Khóa luận sử dụng hệ thống phƣơng pháp khoa học: Phƣơng pháp duy vật biện chứng, duy vật lịch sử, Phƣơng pháp thống kê, bảng, biểu số liệu, Phƣơng pháp phân tích, so sánh tổng hợp số liệu. 4. Kết cấu của khóa luận Ngoài phần mở đầu, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục từ viết tắt và kết luận, nội dung khóa luận kết cấu gồm 3 chƣơng: Chương 1: Một số vấn đề lý luận về hoạt động tài trợ thương mại quốc tế của ngân hàng thương mại Chương 2: Thực trạng hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng Công thương Việt Nam 3 Chương 3: Giải pháp và kiến nghị nhằm phát triển hoạt động tài trợ thương mại quốc tế tại Ngân hàng Công thương Việt Nam Mặc dù đã cố gắng, nhƣng do những hạn chế về năng lực, trình độ cũng nhƣ kinh nghiệm thực tiễn nên khóa luận không thể tránh khỏi những thiếu sót. Rất mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của quý thầy cô và bạn đọc để khóa luận đƣợc hoàn thiện hơn. Qua đây ngƣời viết xin đƣợc gửi lời cám ơn đến sự hƣớng dẫn, chỉ bảo tận tình của cô giáo TS. Trần Thị Kim Anh đã giúp tôi hoàn thành khóa luận trong suốt thời gian qua. Đồng thời, ngƣời viết cũng xin gửi lời cảm ơn đến các cô chú tại phòng thanh toán xuất nhập khẩu tại Hội sở chính Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam, các anh chị tại phòng khách hàng doanh nghiệp tại Ngân hàng Công thƣơng Việt Nam chi nhánh Chƣơng Dƣơng, đã tạo điều kiện rất nhiều về mặt thực tiễn cho khóa luận. 4 CHƢƠNG 1: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ THƢƠNG MẠI QUỐC TẾ CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI I. Ngân hàng thƣơng mại 1.1. Khái niệm ngân hàng thương mại Ngân hàng thƣơng mại (NHTM) là loại hình ngân hàng hoạt động vì mục đích lợi nhuận thông qua việc kinh doanh các khoản vốn ngắn hạn là chủ yếu. Khái niệm về ngân hàng đang thay đổi vì sự pha trộn các hoạt động truyền thống của ngân hàng với các loại hình trung gian tài chính khác. 1 Ngân hàng thƣơng mại là chủ thể chủ yếu của các trung gian tài chính tham gia thanh toán quốc tế. Ngân hàng là một trung gian tín dụng tài chính có mạng lƣới bao trùm rộng khắp trong toàn quốc, nó nắm trong tay hầu hết toàn bộ của cải xã hội dƣới hình thức bằng tiền, nó có mạng lƣới đại lý ở hầu hết các quốc gia đối tác trên phạm vi toàn cầu.2 Về mặt sở hữu, ngân hàng thƣơng mại có thể tồn tại ở nhiều dạng sở hữu khác nhau: ngân hàng thƣơng mại quốc doanh, ngân hàng thƣơng mại tƣ nhân, ngân hàng thƣơng mại cổ phần, ngân hàng thƣơng mại liên doanh hoặc chi nhánh ngân hàng thƣơng mại nƣớc ngoài. 1.2. Chức năng của ngân hàng thương mại 3 1.2.1. Chức năng trung gian tín dụng Trong quá trình tái sản xuất xã hội do chu kỳ sản xu