Kiểm định, hiệu chuẩn phương tiện đo trong lĩnh vực quan trắc môi trường

KIỂM ĐỊNH, HIỆU CHUẨN PHƯƠNG TIỆN ĐO TRONG LĨNH VỰC QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG TỔNG CỤC MÔI TRƯỜNG TRUNG TÂM QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG DƯƠNG THÀNH NAM Phòng Kiểm chuẩn thiết bị Hà Nội, 9/2014 NỘI DUNG TRÌNH BÀY Văn bản quy phạm pháp luật Kiểm định, hiệu chuẩn PTĐ Đơn vị thực hiện KĐ, HC Thực trạng và định hướng KĐ, HC Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật  Luật Bảo vệ môi trường số 52/2005/QH11 ngày 29/11/2005;  Luật Đo lường số 04/2011/QH13 được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá XIII, kỳ họp thứ 2 thông qua ngày 11 tháng 11 năm 2011;  Nghị định 86/2012/NĐ-CP ngày 19/10/2012 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Đo lường.  Nghị định 165/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định việc quản lý, sử dụng và danh mục các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ được sử dụng để phát hiện vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông và bảo vệ môi trường.  Nghị định 27/2013/NĐ-CP ngày 29/03/2013 của Chính phủ quy định điều kiện của tổ chức hoạt động dịch vụ quan trắc môi trường. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật  Thông tư 23/2013/TT-KHCN ngày 26/9/2013 của Bộ KHCN quy định về đo lường đối với phương tiện đo nhóm 2: • Thông tư cũng đã ban hành danh mục phương tiện đo, biện pháp kiểm soát về đo lường và chu kỳ kiểm định phương tiện đo trong lĩnh vực quan trắc môi trường như: Quả cân cấp chính xác E2, quả cân cấp chính xác đến F1; hàm lượng bụi tổng số (TSP); nồng độ SO2, CO2, CO, NOx trong không khí; phương tiện đo pH, oxy hòa tan (DO), độ dẫn điện (EC), độ đục (Tub), tổng chất rắn hòa tan (TDS) trong nước; độ ồn và độ rung.  Thông tư 24/2013/TT-KHCN ngày 26/9/2013 của Bộ KHCN quy định về hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn, Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn thử nghiệm phương tiện đo, chuẩn đo lường: • Trong đó, Điều 11 đã đề cập đến các nội dung về điều kiện, trình tự, thủ tục chỉ định thực hiện hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn (có lĩnh vực hoạt động được chứng nhận phù hợp với lĩnh vực đề nghị chỉ định; Có đủ cơ sở vật chất kỹ thuật đáp ứng yêu cầu tại văn bản kỹ thuật đo lường Việt Nam; Nhân viên kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm phải có giấy chứng nhận hoàn thành khóa đào tạo về kiểm định, hiệu chuẩn, thử nghiệm; Có đủ văn bản kỹ thuật đo lường Việt Nam về quy trình kiểm định, hiệu chuẩn).  Thông tư 28/2013/TT-BKHCN ngày 17/12/2013 của Bộ KHCN quy định kiểm tra nhà nước về Đo lường  Các TCVN, ĐLVN có liên quan đến hoạt động quan trắc môi trường Kiểm định, hiệu chuẩn PTĐ Phương tiện đo: là phương tiện kỹ thuật để thực hiện phép đo (Mục 5, Điều 3, Luật Đo lường) Hay PTĐ được hiểu là tên gọi chung để chỉ các thiết bị được dùng độc lập hoặc kết hợp với một hoặc một số thiết bị phụ để thực hiện phép đo. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Kiểm định, hiệu chuẩn PTĐ Đặc trưng Hiệu chuẩn Kiểm định Khái niệm Là việc xác định, thiết lập mối quan hệ giữa giá trị đo của chuẩn đo lường, PTĐ với giá trị đo của đại lượng cần đo Hoạt động đánh giá, xác nhận đặc tính kỹ thuật đo lường của PTĐ theo yêu cầu kỹ thuật đo lường Căn cứ Tiêu chuẩn, quy tắc, yêu cầu của khách hàng Yêu cầu của pháp luật Đảm bảo kết quả nằm trong phạm vi sai Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Mục tiêu Mối liên hệ giữa số chỉ của thiết bị và giá trị thực quy ước số lớn nhất cho phép trong thời hạn hiệu lực. Chu kỳ thực hiện Tùy thuộc vào nhu cầu của khách hàng Theo quy định của cơ quan quản lý nhà nước (ban đầu, định kỳ, sau sửa chữa) Đánh giá kết quả Bởi người sử dụng thiết bị Bởi cơ quan thực hiện kiểm định Đơn vị thực hiện Phụ thuộc vào năng lực PTN và đặc trưng kỹ thuật của thiết bị Sai số cho phép lớn nhất đã được quy định Phân loại PTĐ và biện pháp quản lý Đối tượng Phương tiện đo (Khoản 1, Điều 4, Thông tư 23/2013) Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Biện pháp quản lý Phân loại Nhóm 1 (Không có trong danh mục nhóm 2) Theo yêu cầu KTĐL do tổ chức, cá nhân công bố áp dụng Nhóm 2 (9 PTĐ có liên quan đến QTMT) Theo yêu cầu KTĐL quy định tại ĐLVN do cơ quan QLNN quy định áp dụng Yêu cầu đối với PTĐ? Yêu cầu cơ bản đối với PTĐ quy định tại Điều 17, Luật Đo lường:  Phải được thể hiện trên PTĐ hoặc tài liệu đi kèm:  Phạm vi đo/Giá trị danh định  Cấp, độ, chính xác hoặc sai số  Giá trị độ chia Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn  Cấu trúc của PTĐ phải đảm bảo sự ngăn ngừa sự can thiệp dẫn đến làm sai lệch kết quả đo.  Đặc tính kỹ thuật đo lường của PTĐ phải phù hợp với yêu cầu kỹ thuật đo lường đã được tổ chức, cá nhân công bố (PTĐ nhóm 1) hoặc do cơ quan quản lý nhà nước về đo lường có thẩm quyền quy định áp dụng (PTĐ nhóm 2). Yêu cầu đối với PTĐ nhóm 1  Đáp ứng các yêu cầu cơ bản đối với phương tiện đo tại điều 17 của Luật Đo lường.  Được kiểm định, hiệu chuẩn tự nguyện theo yêu cầu của tổ chức, cá nhân hoặc khi có yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn  Việc kiểm định, hiệu chuẩn PTĐ nhóm 1 do tổ chức, cá nhân sản xuất, xuất khẩu, nhập khẩu, sử dụng PTĐ tự lựa chọn, quyết định thực hiện tại tổ chức đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn. Yêu cầu đối với PTĐ nhóm 2  Đáp ứng các yêu cầu cơ bản đối với phương tiện đo tại điều 17 của Luật Đo lường và được kiểm soát một/một số yêu cầu:  Kiểm định ban đầu trước khi đưa vào sử dụng;  Kiểm định định kỳ trong quá trình sử dụng; Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn  Kiểm định sau sửa chữa.  Việc kiểm định PTĐ nhóm 2 phải được thực hiện tại tổ chức đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký hoạt động kiểm định Danh mục thiết bị QTMT phải kiểm định (Thông tư 23/2013/TT-BKHCN ngày 26/9/2013 của Bộ KHCN) Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Quản lý hoạt động KĐ, HC PTĐ? Thông tư Đăng ký cung cấp dịch vụ kiểm định, hiệu chuẩn (ĐK) Điều kiện hoạt động: - Được thành lập theo quy định - Đủ cơ sở vật chất - Tự công bố QTKĐ/HC - Nhân viên phải đào tạo - Phải đăng ký hoạt động Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn 24/2013 quy định về hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn Chỉ định thực hiện hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn - Đã được cấp GCN cung cấp dịch vụ KĐ, HC - Đủ cơ sở vật chất - Chuẩn đo lường phải được hiệu chuẩn tại tổ chức được chỉ định - Nhân viên phải đào tạo tại TĐC - QTKĐ theo ĐLVN Đơn vị thực hiện KĐ, HC? Ai thực hiện kiểm định/hiệu chuẩn?  Điều 55 của Luật Đo lường quy định trách nhiệm của Bộ/ CQ ngang Bộ  Thực hiện việc thanh tra, kiểm tra đo lường và kiểm định/hiệu chuẩn trong ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước.  Nghị định số 21/2013/NĐ-CP ngày 04/3/2013 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ TN&MT; Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn  m) Xây dựng và quản lý hệ thống quan trắc môi trường quốc gia; hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện .... kiểm chuẩn (kiểm định/hiệu chuẩn) thiết bị quan trắc môi trường;  Quyết định số 25/2014/QĐ-TTg ngày 25/3/2014 của Thủ tướng Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của TCMT;  b) Chủ trì, hướng dẫn, kiểm tra và tổ chức thực hiện ... kiểm định/hiệu chuẩn thiết bị quan trắc môi trường. Đơn vị thực hiện KĐ, HC? Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Quyết định công nhận KĐ, HC Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Danh mục năng lực KĐ, HC Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) PKC liên kết với một số đơn vị uy tín trong lĩnh vực kiểm định, hiệu chuẩn như: • Cơ quan Môi trường Hàn Quốc (KECO) Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn • Viện Nghiên cứu Tiêu chuẩn Hàn Quốc (KRISS) • Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Mỹ • Viện Đo lường Việt Nam • Phòng Hiệu chuẩn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) KĐ, HC trạm AMS tại CEM Ozon Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) Thiết bị được gửi đi hiệu chuẩn quá xa mất thời gian và mất dữ liệu. Quá trình vận chuyển thiết bị đi lại nhiều sẽ không đảm bảo được độ an toàn của thiết bị. KĐ, HC trạm AMS tại cơ sở Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) KĐ, HC thiết bị đo khí cầm tay Các thành phần chính của hệ thống bao gồm: - Bộ phận tạo khí chuẩn - Buồng kiểm chuẩn - Bộ phận điều khiển. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) KĐ, HC: Trạm quan trắc nước tự động, liên tục 1. pH 2. EC 3. ORP* 4. Độ đục 5. TDS 6. DO 21Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) KĐ, HC: Thiết bị đo nước cầm tay 1. pH 2. EC 3. ORP* 4. Độ đục 5. TDS 6. DO 22Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) - KĐ, HC: Cân 4 số, 5 số, 6 số - Hiệu chuẩn: Lưu lượng khí Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn - Hiệu chuẩn: Độ ồn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) - Hiệu chuẩn:  Tủ ấm, tủ sấy  Tủ bảo quản mẫu  Lò nung  Bếp phá mẫu COD Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Năng lực KĐ, HC (ĐK 40; VILAS 575) - Hiệu chuẩn: Máy quang phổ tử ngoại khả kiển (UV/VIS) Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Thực trạng hiệu chuẩn thiết bị  Kiểm định thiết bị hầu như chưa được thực hiện  Hiệu chuẩn thiết bị đã được chú trọng hơn (các PTN áp dụng theo ISO 17025);  Tần suất hiệu chuẩn thông thường: 1 năm;  GCN Hiệu chuẩn chưa được sử dụng vào tính kết Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn quả;  Không có dấu hiệu nhận biết "Số hiệu chính";  Không nên hiệu chỉnh ngoài hiện trường mà chỉ nên đo kiểm tra;  Chế độ hiệu chuẩn (cài đặt bằng IC hoặc trên máy tính) -> không khóa được Thực trạng hiệu chuẩn thiết bị Đảo bảo độ  Các thiết bị cần phải được KĐ, HC bởi cơ quan có thẩm quyền.  Thiết bị phải được KĐ, HC theo chu kỳ để đảm bảo độ chính xác. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn chính xác  Thiết bị/mẫu chuẩn phải được liên kết chuẩn.  Chuẩn sử dụng phải phù hợp với các chuẩn quốc gia và quốc tế.  Mẫu thử phải được đo và thử bằng một thiết bị khác Thực trạng hiệu chuẩn thiết bị Kiểm định Hiệu chuẩn Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn (QLNN) (VILAS) Thực trạng hiệu chuẩn thiết bị Hiệu chuẩn Biết tình trạng thiết bị Biết được Không có nghĩa sau giúp gì cho đơn vị độ sai lệch của thiết bị Số hiệu chính của thiết bị khi hiệu chuẩn thiết bị đảm bảo Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn Thực trạng hiệu chuẩn thiết bị Lấy thông tin gì GCN và sử dụng? Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn  Phối hợp với Bộ KHCN để tiếp tục hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật. Định hướng hoạt động KĐ, HC  Tổ chức thực hiện hướng dẫn, kiểm tra và giám sát việc chấp hành các quy định quản lý nhà nước về đo lường. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn  Đầu mối thực hiện kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị quan trắc môi trường cho các đơn vị thuộc mạng lưới QTMT quốc gia và địa phương. Định hướng hoạt động KĐ, HC  Trung tâm QTMT phấn đấu là 1 trong các tổ chức được chỉ định để thực hiện hoạt động kiểm định, hiệu chuẩn. Hội thảo, tập huấn về kỹ năng phân tích và thực hiện QA/QC trong PTN thanhnam@vea.gov.vn