Việt Nam có một tài nguyên biển hết sức quan trọng,khu vực Biển Việt Nam
nằm trong phạm vi Biển ðông, có chung biên giới biển với 10 nước và vùng lãnh
thổ, là con ñường giao lưu thương mại quốc tế quan trọng giữa Ấn ðộ Dương và
Thái Bình Dương, gắn ñường hằng hải quốc tế vào loại sôi ñộng nhất thế giới, ở
trung tâm vùng kinh tế ðông Á phát triển năng ñộng nhất - ñó là một lợi thế ñịa
kinh tế. Vị thế này có tầm quan trọng cả về quốc phòng- an ninh cũng như kinh tế-
xã hội và có ý nghĩa hơn do Việt Nam có hệ thống cảng biển phong phú và có nhiều
cảng có thể xây dựng thành những cảng nước sâu như:Cam Ranh, Vân Phong, Cái
Lân và ñang hình thành như Dung Quất, Nghi Sơn.
Trong số những lợi ích mà biển mang lại, vùng ven biển còn có ý nghĩa hết sức
lớn lao, vì ñây là vùng có nhiều tài nguyên thiên nhiên phong phú, có nguồn nhân
lực dồi dào chưa khai thác hết, có tiềm năng phát triển các ngành kinh tế ñang vươn
lên mạnh của Việt Nam như: du lịch, cảng, các khu kinh tế. Việc khai thác tiềm
năng lợi thế của các vùng ven biển có ý nghĩa to lớn trong chiến lược phát triển kinh
tế xã hội của ñất nước.
Thanh Hoá là một tỉnh nằm ở cực bắc Miền Trung, cách Thủ ñô Hà Nội 150
km về phía Nam, cách Thành phố Hồ Chí Minh 1.560 km. Phía Bắc giáp với ba tỉnh
Sơn La, Hoà Bình và Ninh Bình, phía Nam giáp với tỉnh Nghệ An, phía Tây giáp
tỉnh Hủa Phăn (nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào),phía ðông là Vịnh Bắc Bộ.
Vùng ven biển của tỉnh có diện tích 110.655 ha, chiếm 9,95% diện tích toàn tỉnh,
với bờ biển dài 102 km, có bãi tắm Sầm Sơn nổi tiếng và các khu nghỉ mát khác
ñang hình thành; Có cảng Nghi Sơn ñã, ñang ñược ñầutư và phát triển, là một cảng
biển có nhiều lợi thế, là cửa ngõ vươn ra nước ngoài. Dọc bờ biển có 5 cửa lạch lớn,
thuận lợi cho tàu thuyền ñánh cá ra vào. Vùng lãnh hải rộng 17.000 km
2
, với những
bãi cá, bãi tôm có trữ lượng khoảng 100.000 - 120.000 tấn hải sản, với nhiều loại
hải sản có giá trị kinh tế cao, ñây là trung tâm nghề cá của tỉnh.
2
Nằm trong bối cảnh chung của ñất nước, tỉnh Thanh Hoá-một trong 28 tỉnh
thành trong cả nước có vùng biển cũng ñang phải ñốimặt với những vấn ñề thách
thức nghiêm trọng trong khai thác nguồn tài nguyên ven biển quý báu vì mục tiêu
phát triển kinh tế của ñịa phương và cả nước.
Những năm qua Thanh Hóa ñã có nhiều chủ trương chính sách nhằm khai thác
tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế ven biển. Tuynhiên những chủ trương chính
sách này mới là bước ñầu, thiếu ñồng bộ, nhất quán,chưa tạo môi trường thuận lợi
ñể các vùng ven biển phát huy tiềm năng lợi thế. Vìvậy, việc nghiên cứu vấn ñề
“Giải pháp chính sách phát triển kinh tế ven biển tỉnh Thanh Hoá” làm ñề tài
nghiên cứu sinh là có ý cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.
202 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1892 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Giải pháp chính sách phát triển kinh tế ven biển tỉnh Thanh Hoá, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
i
L I CAM ðOAN
Nghiên c u sinh cam ñoan r ng, trong lu n án này:
Các s li u, thông tin ñư c trích d n theo ñúng quy ñ nh
D li u kh o sát là trung th c, có ch ng c
L p lu n, phân tích, ñánh giá, ki n ngh ñư c ñưa ra d a trên quan ñi m
cá nhân và nghiên c u c a tác gi lu n án, không có s sao chép c a b t kỳ tài li u
nào ñã ñư c công b .
Nghiên c u sinh cam ñoan ñây là công trình nghiên c u ñ c l p và hoàn
toàn ch u trách nhi m v nh ng nh n xét ñã ñưa ra trong lu n án.
Tác gi lu n án
Lê Minh Thông
ii
M C L C
L I CAM ðOAN ................................................................................................... i
M C L C .............................................................................................................. ii
DANH M C CÁC T VI T T T ....................................................................... v
DANH M C B NG BI U ................................................................................... vi
DANH M C HÌNH ............................................................................................. vii
M ð U ................................................................................................................ 1
Chương 1: CƠ S LÝ LU N VÀ KINH NGHI M TH C TI N V
CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N ....................................... 13
1.1. KINH T BI N VÀ KINH T VEN BI N ............................................. 13
1.1.1. Kinh t bi n ................................................................................................ 13
1.1.2. Kinh t ven bi n.......................................................................................... 14
1.2. CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N ............................. 20
1.2.1. Khái ni m, phân lo i và ch c năng c a chính sách phát tri n kinh t ven bi n .. 20
1.2.2. N i dung chính sách phát tri n kinh t ven bi n .......................................... 31
1.2.3. Các nhân t nh hư ng ñ n chính sách phát tri n kinh t ven bi n ............. 39
1.2.4. ðánh giá chính sách kinh t ven bi n .......................................................... 44
1.3. KINH NGHI M C A CÁC ð A PHƯƠNG M T S NƯ C VÀ
M T S T NH THÀNH V CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T
VEN BI N ................................................................................................ 50
1.3.1. Kinh nghi m m t s vùng, ñ a phương m t s nư c trên th gi i............. 50
1.3.2. Kinh nghi m c a m t s t nh, thành ph nư c ta...................................... 53
1.3.3. M t s bài h c rút ra trong nghiên c u kinh nghi m trong và ngoài nư c
v chính sách phát tri n kinh t ven bi n..................................................... 66
K T LU N CHƯƠNG 1 .................................................................................... 68
Chương 2: TH C TR NG CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN
BI N T NH THANH HÓA GIAI ðO N 2000 2010 ....................................... 69
2.1. ðI U KI N T NHIÊN, TI M NĂNG, L I TH NH HƯ NG
ð N PHÁT TRI N KINH T VEN BI N T NH THANH HOÁ .......... 69
iii
2.1.1. V trí ñ a lý kinh t , chính tr vùng ven bi n Thanh Hóa.............................. 69
2.1.2. V ñ a hình vùng ven bi n Thanh Hóa. ....................................................... 71
2.1.3. V ti m năng vùng ven bi n Thanh Hóa...................................................... 72
2.1.4. Các l i th phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa................................ 74
2.1.5. Nh n xét v ti m năng và l i th phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa................ 76
2.2. TH C TR NG CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
T NH THANH HÓA TRONG TH I GIAN T 2000 2010 ................... 80
2.2.1. Chính sách ñ u tư phát tri n k t c u h t ng phát cho vùng ven bi n ............... 80
2.2.2. Chính sách h tr ti p c n ñ t ñai................................................................ 83
2.2.3. Chính sách ñ u tư tài chính, tín d ng và phát tri n th trư ng...................... 84
2.2.4. Chính sách phát tri n ngu n nhân l c.......................................................... 89
2.2.5. Chính sách ñ u tư nghiên c u phát tri n KH&CN....................................... 90
2.3. ðÁNH GIÁ CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
THANH HÓA. ........................................................................................... 92
2.3.1. Nh ng thành t u và k t qu ch y u . ......................................................... 92
2.3.2. Nh ng h n ch ch y u c a chính sách phát tri n kinh t ven bi n ............105
2.4. NGUYÊN NHÂN H N CH C A CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N
KINH T VEN BI N T TH C TI N THANH HÓA ........................112
K T LU N CHƯƠNG 2 ...................................................................................118
Chương 3: GI I PHÁP CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VEN BI N
T NH THANH HÓA ð N 2015, T M NHÌN ð N NĂM 2020 ......................119
3.1. M C TIÊU, ð NH HƯ NG PHÁT TRI N KINH T XÃ H I VÀ
PHƯƠNG HƯ NG HOÀN THI N CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N
KINH T VEN BI N THANH HÓA ð N 2015, T M NHÌN ð N
NĂM 2020 ................................................................................................119
3.1.1. M c tiêu phát tri n kinh t ven bi n Thanh Hóa ñ n năm 2015, t m nhìn 2020 119
3.1.2. ð nh hư ng phát tri n các ngành kinh t ven bi n Thanh Hóa ñ n năm
2015, ñ nh hư ng ñ n năm 2020 ................................................................124
iv
3.1.3. Phương hư ng hoàn thi n chính sách phát tri n kinh t ven bi n t nh
Thanh Hóa nh ng năm t i..........................................................................133
3.2. CÁC GI I PHÁP CHÍNH SÁCH PHÁT TRI N KINH T VÊN
BI N T NH THANH HÓA NH NG NĂM T I ...................................143
3.2.1. V chính sách ñ u tư phát tri n k t c u h t ng cho vùng ven bi n ............143
3.2.2. Chính sách ti p c n ñ t ñai.........................................................................147
3.2.3. Chính sách ñ u tư, tài chính và th trư ng cho phát tri n kinh t ven bi n ..148
3.2.4. Tăng cư ng ñào t o, phát tri n ngu n nhân l c cho vùng ven bi n Thanh Hóa.153
3.2.5. ð y m nh chính sách khuy n khích nghiên c u và ng d ng khoa h c
công ngh vào các ngành s n xu t kinh doanh vùng ven bi n ....................157
3.3. CÁC ðI U KI N TH C HI N GI I PHÁP CHÍNH SÁCH PHÁT
TRI N KINH T VEN BI N T NH THANH HÓA ð N NĂM 2015,
T M NHÌN ð N NĂM 2020 ..................................................................161
3.3.1. Hoàn thi n môi trư ng th ch cho phát tri n kinh t ven bi n t nh Thanh Hóa.161
3.3.2. Nâng cao ch t lư ng, ñ m b o tính ñ ng b và hi u qu trong quy ho ch
t ng th phát tri n kinh t xã h i ven bi n Thanh Hóa .............................163
3.3.3. Tăng cư ng năng l c t ch c ph i h p th c thi chính sách phát tri n kinh
t ven bi n t nh Thanh Hóa ........................................................................171
3.3.4. Coi tr ng vi c xây d ng ñ i ngũ cán b qu n lý có ñ năng l c và trình ñ
qu n lý ñô th vùng ven bi n ......................................................................174
3.3.5. Nâng cao nh n th c toàn xã h i v phát tri n kinh t ven bi n ...................175
K T LU N .........................................................................................................177
CÁC CÔNG TRÌNH C A TÁC GI CÓ LIÊN QUAN ..................................179
TÀI LI U THAM KH O ..................................................................................180
PH L C ............................................................................................................186
v
DANH M C CÁC T VI T T T
BHXH B o hi m xã h i
CHLB C ng hòa liên bang
CCN C m công nghi p
CBTSXK Ch bi n thu s n xu t kh u
CTCP Công ty C ph n
CPSXSP Chi phí s n xu t s n ph m
CPSX Chi phí s n xu t
CNH, HðH Công nghi p hoá, hi n ñ i hoá
DNNN Doanh nghi p nhà nư c
ðKKT ð c khu kinh t
ðT&PT