Cùng với sự phát triển của nền kinh tế, ngành bảo hiểm Việt Nam cũng
ñang trên ñà trở thành một ngành kinh tế vững mạnh,ñóng vai trò ñảm bảo sự
ổn ñịnh của nền sản xuất xã hội và trở thành một kênh huy ñộng vốn lớn cho
nền kinh tế.
Do ñặc thù riêng của hoạt ñộng kinh doanh bảo hiểm là có chu trình kinh
doanh ñảo ngược, nghĩa là các doanh nghiệp bảo hiểmsẽ có doanh thu trước
(từ việc nhận phí bảo hiểm) rồi thực hiện việc bồi thường hay chi trả tiền bảo
hiểm sau nếu rủi ro hay sự kiện bảo hiểm xảy ra. Vìvậy, trong một khoảng
thời gian nhất ñịnh, nguồn thu này sẽ không dùng hết ñể bồi thường hay chi
trả ngay nên các doanh nghiệp bảo hiểm có thể sử dụng nguồn phí này ñể ñầu
tư nhằm tăng khả năng chi trả, bồi thường bảo hiểm hay thực hiện giảm phí,
cũng như gia tăng quyền lợi khác cho bên mua bảo hiểm, qua ñó sẽ giúp cho
các doanh nghiệp bảo hiểm nâng cao năng lực cạnh tranh và làm gia tăng thu
nhập của các doanh nghiệp bảo hiểm.
Mỗi nhà ñầu tư khi góp vốn ñể thành lập doanh nghiệp bảo hiểm ñều
nhận thức, có hai hoạt ñộng ñược thực hiện song song trong doanh nghiệp bảo
hiểm ñó là hoạt ñộng kinh doanh bảo hiểm và hoạt ñộng ñầu tư. ðối với
doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ, vì các hợp ñồngbảo hiểm có kỳ hạn
ngắn (trong vòng một năm) nên tính tương thích của hai hoạt ñộng này càng
ñược thể hiện rất rõ. Như vậy, ñể duy trì và phát triển, các doanh nghiệp bảo
hiểm nói riêng và các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ nói chung cần ñặt
hai hoạt ñộng này trong một tổng thể hoàn chỉnh và thực hiện một cách khoa
học, vì ñiều này sẽ thể hiện tính chuyên nghiệp củadoanh nghiệp bảo hiểm.
2
Ngoài ra, vấn ñề ñảm bảo khả năng thanh toán cũng hết sức quan trọng
ñối với các doanh nghiệp bảo hiểm. ðứng trên góc ñộquản lý Nhà nước, việc
giám sát khả năng thanh toán của các doanh nghiệp bảo hiểm sẽ ñược thực
hiện theo ñúng quy ñịnh của luật pháp nhằm ñảm bảo sự ổn ñịnh của các hoạt
ñộng trong nền kinh tế nói chung. Các quy ñịnh phápluật này phải ñược xây
dựng dựa trên sự tham khảo các quy ñịnh quốc tế, ñồng thời phải ñảm bảo
tính khoa học và phù hợp với môi trường của Việt Nam. Hiện nay, các thị
trường bảo hiểm phát triển trên thế giới ñều dựa vào khung giám sát chung
(Solvency
1
). ðối với các doanh nghiệp bảo hiểm Việt Nam hiện nay, việc
giám sát khả năng thanh toán chủ yếu sẽ dựa vào biên khả năng thanh toán tối
thiểu
2
. Và biên khả năng thanh toán cho biết mức ñộ chịu ñựng rủi ro của các
doanh nghiệp bảo hiểm trong trường hợp có rủi ro xảy ra khiến chi phí bồi
thường lớn mức dự phòng. Chính vì thế, ñể ñáp ứng biên khả năng thanh toán
ở một mức ñộ nhất ñịnh thì doanh nghiệp cần phải cómột mức vốn chủ sở
hữu tối thiểu (ñiều này phù hợp với Solvency) và cần ñảm bảo danh mục ñầu
tư của mình ñạt ñược một mức tỷ suất lợi nhuận nào ñó. Cả hai ñiều này dẫn
ñến sự gia tăng mức chênh lệch giữa tổng tài sản vàtổng nợ
3
. Do ñó, nguồn
vốn ñầu tư của doanh nghiệp bảo hiểm sẽ phụ thuộc nhiều vào lượng vốn chủ
sở hữu huy ñộng ñược và việc tiến hành các hoạt ñộng ñầu tư trên tổng vốn
ñầu tư của các doanh nghiệp bảo hiểm sẽ ảnh hưởng ñến việc ñảm bảo khả
năng thanh toán của doanh nghiệp bảo hiểm.
Như vậy, việc ñánh giá hiệu quả hoạt ñộng ñầu tư của các doanh nghiệp
bảo hiểm là hết sức cần thiết. Việc ñánh giá này phải dựa trên cơ sở của các
1
Là hệ thống dựa vào rủi ro ñể xác ñịnh yêu cầu vốn ñối với các DNBH nhằm ñảm bảo khả năng thanh toán
2
Theo thông tư số 156/2007/TT-BTC: biên khả năng thanh toán tối thiểu ñược tính dựa trên doanh thu phí
bảo hiểm. Các DNBH ñược coi là có ñủ khả năng thanhtoán khi ñã trích lập ñầy ñủ dự phòng nghiệp vụ và
có biên khả năng thanh toán không thấp hơn biên khảnăng thanh toán tối thiểu.
3
Biên khả năng thanh toán của DNBH là phần chênh lệch giữa giá trị tài sản và các khoản nợ phải trả của
DNBH tại thời ñiểm tính biên khả năng thanh toán.
3
nguyên tắc ñầu tư phù hợp với ñặc thù hoạt ñộng của doanh nghiệp bảo hiểm.
Khi ñánh giá hiệu quả hoạt ñộng ñầu tư của các doanh nghiệp bảo hiểm, có
hai vấn ñề liên quan nổi lên cần xem xét: thứ nhất,các quy ñịnh pháp luật về
hoạt ñộng ñầu tư của doanh nghiệp bảo hiểm; thứ hai, vấn ñề huy ñộng và sử
dụng nguồn vốn ñầu tư của doanh nghiệp bảo hiểm. Nếu xem xét ñánh giá
hiệu quả hoạt ñộng ñầu tư của doanh nghiệp bảo hiểmmột cách ñầy ñủ hơn từ
các góc ñộ thì ngoài việc ñưa ra ñược các biện phápnâng cao hiệu quả hoạt
ñộng ñầu tư của doanh nghiệp bảo hiểm, chúng ta còn có thể chỉ ra ñược
những ñịnh hướng cơ bản ñể phát triển thị trường bảo hiểm.
Do hoạt ñộng bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ gắn liền với những ñặc
ñiểm hoạt ñộng kinh doanh riêng nên hoạt ñộng ñầu tư của các doanh nghiệp
bảo hiểm nhân thọ và phi nhân thọ sẽ có những ñặc thù và yêu cầu riêng.
Trong luận án này, tác giả sẽ ñi sâu nghiên cứu hiệu quả hoạt ñộng ñầu tư của
doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ ñể góp phần trả lời câu hỏi còn chưa
ñược trả lời thỏa ñáng trong hiện nay: Làm thế nào ñể nâng cao hiệu quả
ñầu tư của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam?
217 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1751 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án hiệu quả hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Bé gi¸o dôc v ® o t¹o
Tr−êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
TR NH CHI MAI
HiÖu qu¶ ho¹t ®éng ®Çu t− cña c¸c
doanh nghiÖp b¶o hiÓm phi nh©n thä viÖt nam
Chuyên ngành : Kinh t tài chính Ngân hàng
Mã s : 62.31.12.01
LU N ÁN TI N S KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c
1. PGS.TS Tr n ðăng Khâm
2. TS. Ph m Th ð nh
Hà N i 2013
i
L I CAM ðOAN
Tôi xin cam ñoan r ng lu n án này do tôi th c hi n dư i s hư ng d n
khoa h c c a PGS.TS Tr n ðăng Khâm và TS. Ph m Th ð nh. Nh ng ñánh
giá và phân tích nêu ra trong lu n án hoàn toàn mang tính nghiên c u khoa
h c. Tôi hoàn toàn ch u trách nhi m v n i dung lu n án và tính xác ñáng c a
các tài li u trích d n.
Hà n i, ngày 20 tháng 1 năm 2013
Ngư i th c hi n
Tr nh Chi Mai
ii
M C L C
L I CAM ðOAN ....................................................................................................... i
DANH M C VI T T T .......................................................................................... v
DANH M C SƠ ð , B NG BI U........................................................................ vi
DANH M C HÌNH V ........................................................................................... vi
L I NÓI ð U ........................................................................................................... 1
CHƯƠNG 1: NH NG V N ð LÝ LU N CƠ B N V HI U QU HO T
ð NG ð U TƯ C A DOANH NGHI P B O HI M PHI NHÂN TH ....... 14
1.1. T ng quan v doanh nghi p b o hi m phi nhân th ..............................14
1.1.1. Khái ni m doanh nghi p b o hi m phi nhân th .........................................14
1.1.2. Các ho t ñ ng ch y u c a doanh nghi p b o hi m phi nhân th ...............17
1.1.3. ð c ñi m ho t ñ ng c a doanh nghi p b o hi m phi nhân th ..................19
1.1.4. Mô hình hóa m i quan h gi a các ho t ñ ng c a doanh nghi p b o
hi m phi nhân th ........................................................................................28
1.1.5. Vai trò c a doanh nghi p b o hi m phi nhân th ........................................29
1.2. Hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m phi
nhân th .......................................................................................... 33
1.2.1. Ho t ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m phi nhân th .......................33
1.2.2. Hi u qu ñ u tư c a các doanh nghi p b o hi m phi nhân th ................... 49
1.2.3. Các mô hình ñư c s d ng ñ ñánh giá hi u qu ñ u tư c a các doanh
nghi p b o hi m phi nhân th ..................................................................... 53
1.3. Các nhân t nh hư ng t i hi u qu ñ u tư c a các doanh nghi p
b o hi m phi nhân th ..............................................................................59
1.3.1. Các nhân t vi mô........................................................................................59
1.3.2. Các nhân t vĩ mô........................................................................................63
K T LU N CHƯƠNG 1........................................................................................ 66
iii
CHƯƠNG 2: TH C TR NG HI U QU ð U TƯ C A CÁC DOANH
NGHI P B O HI M PHI NHÂN TH VI T NAM......................................... 67
2.1. Khái quát v s phát tri n c a th trư ng b o hi m phi nhân th
Vi t Nam và v n ñ huy ñ ng v n ñ u tư c a DNBH phi nhân th
Vi t Nam.....................................................................................................67
2.1.1. Khái quát v s phát tri n c a th trư ng b o hi m phi nhân th Vi t Nam ......67
2.1.2. V n ñ huy ñ ng v n ñ u tư c a các DNBH phi nhân th Vi t Nam ........70
2.2. Th c tr ng hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các DNBH phi nhân th
Vi t Nam năm 2007 2011.........................................................................85
2.2.1. Th c tr ng t ng v n ñ u tư c a các DNBH phi nhân th Vi t Nam ..........85
2.2.2. Th c tr ng cơ c u danh m c ñ u tư c a các DNBH phi nhân th
Vi t Nam.......................................................................................... 95
2.2.3. Th c tr ng hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các DNBH phi nhân th Vi t
Nam năm 2007 – 2011 ................................................................................97
2.3. ðánh giá th c tr ng hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các doanh nghi p
b o hi m phi nhân th Vi t Nam ..............................................................122
2.3.1. K t qu ......................................................................................................122
2.3.2. H n ch và nguyên nhân ...........................................................................128
K T LU N CHƯƠNG 2...................................................................................... 138
CHƯƠNG 3: GI I PHÁP NÂNG CAO HI U QU HO T ð NG ð U TƯ
C A CÁC DOANH NGHI P B O HI M PHI NHÂN TH VI T NAM.... 139
3.1. Cơ h i và thách th c c a Vi t Nam trong phát tri n kinh t xã h i
trong giai ño n t i ...................................................................................139
3.1.1. B i c nh qu c t và trong nư c.................................................................139
3.1.2. Cơ h i và thách th c trong phát tri n kinh t xã h i c a Vi t Nam giai
ño n t i......................................................................................................142
3.2. Cơ h i và thách th c ñ i v i ngành b o hi m Vi t Nam nói chung
và th trư ng b o hi m phi nhân th nói riêng ....................................146
iv
3.2.1. Nh ng cơ h i.............................................................................................146
3.2.2. Nh ng thách th c ......................................................................................148
3.3. ð nh hư ng ho t ñ ng ñ u tư ñ i v i các doanh nghi p b o hi m
phi nhân th Vi t Nam............................................................................153
3.3.1. ð nh hư ng phát tri n th trư ng b o hi m nói chung và th trư ng b o
hi m phi nhân th Vi t Nam nói riêng......................................................153
3.3.2. ð nh hư ng ho t ñ ng ñ u tư ñ i v i các doanh nghi p b o hi m phi
nhân th Vi t Nam ....................................................................................154
3.4. Gi i pháp nâng cao hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p
b o hi m phi nhân th Vi t Nam..........................................................155
3.4.1. Nhóm gi i pháp vi mô...............................................................................156
3.4.2. Nhóm gi i pháp vĩ mô...............................................................................173
3.4.3. L trình th c hi n các gi i pháp ñ nâng cao hi u qu ho t ñ ng ñ u tư
c a các doanh nghi p b o hi m phi nhân th Vi t Nam...........................179
K T LU N ............................................................................................................ 181
DANH M C CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN C U KHOA H C .................. 182
DANH M C TÀI LI U THAM KH O............................................................. 183
PH L C
v
DANH M C VI T T T
BCðKT B ng cân ñ i k toán
BCKQKD Báo cáo k t qu kinh doanh
BH B o hi m
DN Doanh nghi p
DNBH Doanh nghi p b o hi m
DPNV D phòng nghi p v
Hð ðTTC Ho t ñ ng ñ u tư tài chính
HSSDVðT Hi u su t s d ng v n ñ u tư
KD Kinh doanh
KNSL Kh năng sinh l i
KNTTNH Kh năng thanh toán ng n h n
TCTD T ch c tín d ng
TLBðS T l ñ u tư b t ñ ng s n
TLDPNV T l d phòng nghi p v
TLðTNH T l ñ u tư ng n h n
TSLNTTVðT T su t l i nhu n trên t ng v n ñ u tư
TTBH Th trư ng b o hi m
TTDH Tr trư c dài h n
TVðT Ngu n v n ñ u tư
VCSH V n ch s h u
RR R i ro
GT Giá tr
TT Tăng trư ng
HHBHVN Hi p h i b o hi m Vi t Nam
vi
DANH M C SƠ ð , B NG BI U
B ng 2.1. Th ph n doanh thu phí b o hi m c a các DNBH phi nhân th
Vi t Nam 2007 2011........................................................................... 68
B ng 2.2. T c ñ tăng trư ng doanh thu phí b o hi m g c theo nghi p v
b o hi m c a toàn th trư ng BH phi nhân th 2007 2011 ................ 71
B ng 2.3. T tr ng doanh thu phí b o hi m g c c a các DNBH phi nhân
th l n trên th trư ng b o hi m phi nhân th Vi t Nam ................... 73
B ng 2.4. T l b i thư ng theo nghi p v c a toàn th trư ng năm 2007 2011 ......74
B ng 2.5. T l b i thư ng b o hi m g c c a các DNBH phi nhân th Vi t
Nam năm 2007 2011........................................................................... 76
B ng 2.6. Tình hình nh n và như ng tái b o hi m c a m t s DNBH phi
nhân th 2007 – 2011.......................................................................... 77
B ng 2.7. T ng d phòng nghi p v b o hi m phi nhân th năm 2007 – 2011...........80
B ng 2.8: B ng s li u so sánh VCSH v i các ch tiêu khác .................................81
B ng 2.9. S li u t ng s v n ñ u tư c a các DNBH phi nhân th Vi t Nam
2007 – 2011......................................................................................... 86
B ng 2.10. Ngu n v n ch s h u c a các DNBH phi nhân th Vi t Nam
năm 2007 2011 ................................................................................... 88
B ng 2.11. Ngu n v n t qu DPNV b o hi m c a các DNBH phi nhân th
Vi t Nam năm 2007 2011................................................................... 89
B ng 2.12. T tr ng ñ u tư c a các DNBH phi nhân th Vi t Nam 2007 2011.........95
B ng 2.13. B ng t ng k t t ng s v n ñ u tư và doanh thu t ho t ñ ng
ñ u tư c a các DNBH phi nhân th năm 2007 2011 ..................96
B ng 2.14. Hi u su t s d ng v n theo doanh thu t ho t ñ ng ñ u tư
tài chính ....................................................................................98
B ng 2.15. T su t l i nhu n theo t ng v n t ho t ñ ng ñ u tư tài chính .......... 99
B ng 2.16. T su t l i nhu n theo doanh thu t ho t ñ ng ñ u tư tài chính ...... 102
B ng 2.17. T l chi tr b i thư ng c a BH phi nhân th năm 2007 – 2011 ..... 103
vii
B ng 2.18. B ng tính t su t l i nhu n/doanh thu t ho t ñ ng KDBH c a
m t s DNBH phi nhân th năm 2007 2011 .................................... 104
B ng 2.19: T l d phòng dao ñ ng l n trên doanh thu phí b o hi m ................107
B ng 2.20. B ng t ng h p ch tiêu ñánh giá kh năng thanh toán c a m t s
DNBH phi nhân th Vi t Nam năm 2007 2011 ............................... 109
B ng 2.21. T tr ng ñ u tư tài chính c a m t s DNBH phi nhân th Vi t
Nam năm 2007 2011......................................................................... 112
B ng 2.22. T tr ng ñ u tư c a t ng nhóm ñ u tư phân chia theo m c ñ r i
ro do B Tài chính quy ñ nh ............................................................. 115
B ng 2.24. T tr ng l i nhu n t ho t ñ ng ñ u tư trong 1 t ñ ng .....................124
viii
DANH M C HÌNH V
Hình 2.1. Th ph n doanh thu phí b o hi m c a m t s DNBH phi nhân th
2007 2011 ....................................................................................................68
Hình 2.2. Doanh thu phí b o hi m g c theo nghi p v b o hi m c a toàn
th trư ng BH phi nhân th 2007 2010 ...................................................72
Hình 2.3. T tr ng doanh thu phí b o hi m g c c a các DNBH phi nhân
th l n trên th trư ng b o hi m phi nhân th Vi t Nam ......................73
Hình 2.4. T l b i thư ng theo nghi p v c a toàn th trư ng b o hi m phi
nhân th 2007 2011 ....................................................................................75
Hình 2.5. T ng d phòng nghi p v BH phi nhân th năm 2007 – 2011 ............80
1
L I NÓI ð U
1. Lý do ch n ñ tài
Cùng v i s phát tri n c a n n kinh t , ngành b o hi m Vi t Nam cũng
ñang trên ñà tr thành m t ngành kinh t v ng m nh, ñóng vai trò ñ m b o s
n ñ nh c a n n s n xu t xã h i và tr thành m t kênh huy ñ ng v n l n cho
n n kinh t .
Do ñ c thù riêng c a ho t ñ ng kinh doanh b o hi m là có chu trình kinh
doanh ñ o ngư c, nghĩa là các doanh nghi p b o hi m s có doanh thu trư c
(t vi c nh n phí b o hi m) r i th c hi n vi c b i thư ng hay chi tr ti n b o
hi m sau n u r i ro hay s ki n b o hi m x y ra. Vì v y, trong m t kho ng
th i gian nh t ñ nh, ngu n thu này s không dùng h t ñ b i thư ng hay chi
tr ngay nên các doanh nghi p b o hi m có th s d ng ngu n phí này ñ ñ u
tư nh m tăng kh năng chi tr , b i thư ng b o hi m hay th c hi n gi m phí,
cũng như gia tăng quy n l i khác cho bên mua b o hi m, qua ñó s giúp cho
các doanh nghi p b o hi m nâng cao năng l c c nh tranh và làm gia tăng thu
nh p c a các doanh nghi p b o hi m.
M i nhà ñ u tư khi góp v n ñ thành l p doanh nghi p b o hi m ñ u
nh n th c, có hai ho t ñ ng ñư c th c hi n song song trong doanh nghi p b o
hi m ñó là ho t ñ ng kinh doanh b o hi m và ho t ñ ng ñ u tư. ð i v i
doanh nghi p b o hi m phi nhân th , vì các h p ñ ng b o hi m có kỳ h n
ng n (trong vòng m t năm) nên tính tương thích c a hai ho t ñ ng này càng
ñư c th hi n r t rõ. Như v y, ñ duy trì và phát tri n, các doanh nghi p b o
hi m nói riêng và các doanh nghi p b o hi m phi nhân th nói chung c n ñ t
hai ho t ñ ng này trong m t t ng th hoàn ch nh và th c hi n m t cách khoa
h c, vì ñi u này s th hi n tính chuyên nghi p c a doanh nghi p b o hi m.
2
Ngoài ra, v n ñ ñ m b o kh năng thanh toán cũng h t s c quan tr ng
ñ i v i các doanh nghi p b o hi m. ð ng trên góc ñ qu n lý Nhà nư c, vi c
giám sát kh năng thanh toán c a các doanh nghi p b o hi m s ñư c th c
hi n theo ñúng quy ñ nh c a lu t pháp nh m ñ m b o s n ñ nh c a các ho t
ñ ng trong n n kinh t nói chung. Các quy ñ nh pháp lu t này ph i ñư c xây
d ng d a trên s tham kh o các quy ñ nh qu c t , ñ ng th i ph i ñ m b o
tính khoa h c và phù h p v i môi trư ng c a Vi t Nam. Hi n nay, các th
trư ng b o hi m phát tri n trên th gi i ñ u d a vào khung giám sát chung
(Solvency 1). ð i v i các doanh nghi p b o hi m Vi t Nam hi n nay, vi c
giám sát kh năng thanh toán ch y u s d a vào biên kh năng thanh toán t i
thi u2. Và biên kh năng thanh toán cho bi t m c ñ ch u ñ ng r i ro c a các
doanh nghi p b o hi m trong trư ng h p có r i ro x y ra khi n chi phí b i
thư ng l n m c d phòng. Chính vì th , ñ ñáp ng biên kh năng thanh toán
m t m c ñ nh t ñ nh thì doanh nghi p c n ph i có m t m c v n ch s
h u t i thi u (ñi u này phù h p v i Solvency) và c n ñ m b o danh m c ñ u
tư c a mình ñ t ñư c m t m c t su t l i nhu n nào ñó. C hai ñi u này d n
ñ n s gia tăng m c chênh l ch gi a t ng tài s n và t ng n 3. Do ñó, ngu n
v n ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m s ph thu c nhi u vào lư ng v n ch
s h u huy ñ ng ñư c và vi c ti n hành các ho t ñ ng ñ u tư trên t ng v n
ñ u tư c a các doanh nghi p b o hi m s nh hư ng ñ n vi c ñ m b o kh
năng thanh toán c a doanh nghi p b o hi m.
Như v y, vi c ñánh giá hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các doanh nghi p
b o hi m là h t s c c n thi t. Vi c ñánh giá này ph i d a trên cơ s c a các
1 Là h th ng d a vào r i ro ñ xác ñ nh yêu c u v n ñ i v i các DNBH nh m ñ m b o kh năng thanh toán
2 Theo thông tư s 156/2007/TT BTC: biên kh năng thanh toán t i thi u ñư c tính d a trên doanh thu phí
b o hi m. Các DNBH ñư c coi là có ñ kh năng thanh toán khi ñã trích l p ñ y ñ d phòng nghi p v và
có biên kh năng thanh toán không th p hơn biên kh năng thanh toán t i thi u.
3 Biên kh năng thanh toán c a DNBH là ph n chênh l ch gi a giá tr tài s n và các kho n n ph i tr c a
DNBH t i th i ñi m tính biên kh năng thanh toán.
3
nguyên t c ñ u tư phù h p v i ñ c thù ho t ñ ng c a doanh nghi p b o hi m.
Khi ñánh giá hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các doanh nghi p b o hi m, có
hai v n ñ liên quan n i lên c n xem xét: th nh t, các quy ñ nh pháp lu t v
ho t ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m; th hai, v n ñ huy ñ ng và s
d ng ngu n v n ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m. N u xem xét ñánh giá
hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m m t cách ñ y ñ hơn t
các góc ñ thì ngoài vi c ñưa ra ñư c các bi n pháp nâng cao hi u qu ho t
ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p b o hi m, chúng ta còn có th ch ra ñư c
nh ng ñ nh hư ng cơ b n ñ phát tri n th trư ng b o hi m.
Do ho t ñ ng b o hi m nhân th và phi nhân th g n li n v i nh ng ñ c
ñi m ho t ñ ng kinh doanh riêng nên ho t ñ ng ñ u tư c a các doanh nghi p
b o hi m nhân th và phi nhân th s có nh ng ñ c thù và yêu c u riêng.
Trong lu n án này, tác gi s ñi sâu nghiên c u hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a
doanh nghi p b o hi m phi nhân th ñ góp ph n tr l i câu h i còn chưa
ñư c tr l i th a ñáng trong hi n nay: Làm th nào ñ nâng cao hi u qu
ñ u tư c a các doanh nghi p b o hi m phi nhân th Vi t Nam?
2. M c tiêu, ñ i tư ng và ph m vi nghiên c u c a lu n án
M c tiêu c a lu n án:
Khái ni m hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a DNBH cho ñ n nay v n chưa
ñư c xác ñ nh v i các tiêu chí rõ ràng. Nhìn chung, không có s phân bi t
gi a khái ni m hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a DNBH v i các DN khác. T i
Vi t Nam, khái ni m hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a m t DN nói chung v n
ch xoay quanh v n ñ c n ñ t ñư c t su t l i nhu n ñ u tư cao. Trong khi
ñó theo như lý thuy t tài chính, ñ u tư hi n ñ i c n xem xét ho t ñ ng ñ u tư
dư i góc ñ l i nhu n ñi ñôi v i r i ro. Và m i yêu c u ñ u tư c a m t nhà
ñ u tư còn kèm theo nh ng ñ c ñi m riêng do ñ c thù c a ho t ñ ng ñ u tư,
do quan ñi m c a nhà ñ u tư hình thành nên. Vì v y, mu n ñánh giá hi u qu
4
ho t ñ ng ñ u tư c a DNBH nói chung và DNBH phi nhân th nói riêng c n
xây d ng khái ni m hi u qu ho t ñ ng ñ u tư v i nguyên t c, tiêu chí phù
h p v i ñ c thù c a ngành kinh doanh b o hi m. Trên cơ s khái ni m hi u
qu ho t ñ ng ñ u tư ñã ñư c hình thành m t cách khoa h c, c n v n d ng
các phương pháp tính toán, nghiên c u trong tài chính hi n ñ i ñ ñánh giá
hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a DNBH. ð nghiên c u m t cách h th ng và
sâu s c, lu n án s ñi vào v n ñ hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a DNBH phi
nhân th .Vì gi a DNBH nhân th và phi nhân th có s khác bi t ñáng k
trong ñ c ñi m ho t ñ ng kinh doanh, do s khác bi t v kỳ h n c a h p ñ ng
b o hi m, ñ i tư ng b o hi m... Chính vì v y, lu n án ñ t ra các m c tiêu sau:
H th ng hóa lý thuy t v hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a doanh nghi p
b o hi m phi nhân th
Phân tích th c tr ng hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các doanh nghi p
b o hi m phi nhân th Vi t Nam
ð xu t h th ng các gi i pháp nh m nâng cao hi u qu ho t ñ ng ñ u
tư c a các doanh nghi p b o hi m phi nhân th Vi t Nam
ð i tư ng nghiên c u:
Hi u qu ho t ñ ng ñ u tư c a các doanh nghi p b o hi m phi nhân th .
Ph m vi nghiên c u:
Hi u qu ho t ñ ng ñ u tư tài chính c a các doanh nghi p b o hi m phi
nhân th Vi t Nam giai ño n 2007 ñ n 2011.
3. T ng quan các công trình nghiên c u trong và ngoài nư c
* Các công trình nghiên c u nư c ngoài
Tác gi Boleat trong công trình nghiên c u “The insurance industry and
the financial services authority” vào năm 1998 ñã xem xét vai trò và tác ñ ng
c a chính ph t i ho t ñ ng c a các doanh nghi p b o hi m. Vi c các chính
5
ph gi m d n s phân bi t gi a doanh nghi p b o hi m và các th ch tài
chính khác có th mang l i l i ích cho m t s doanh nghi p b o hi m song
m t khác l i t o ra các ñi u ki n b t l i v chi phí và các v n ñ chuy n ñ i.
Hai tác gi Masters và Dupont trong công trình nghiên c u ““Insurance
companies: waking up to international standards” vào năm 2002 ñã ch ra
r ng vi c các DNBH tuân theo các nguyên t c k toán qu c t là m t vi c
không mu n cũng ph i th c hi n. Tuy nhiên, ñ ñ t ñư c ñi
