Luận án Hoàn thiện hệ thống chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh trong các doanh nghiệp xây dựng công trình giao thông thuộc bộ giao thông vận tải

BỘ GIÁO D ỤC VÀ ĐÀO T ẠO TR ƯỜNG ĐẠ I H ỌC KINH T Ế QU ỐC DÂN -----
0
----- NGUY ỄN TH Ị THANH H ẢI HOÀN THI ỆN H Ệ TH ỐNG CH Ỉ TIÊU ĐÁNH GIÁ HI ỆU QU Ả KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHI ỆP XÂY D ỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG THU ỘC BỘ GIAO THÔNG V ẬN T ẢI LU ẬN ÁN TI ẾN S Ỹ KINH T Ế HÀ N ỘI - N ĂM 2013 ii BỘ GIÁO D ỤC VÀ ĐÀO T ẠO TR ƯỜNG ĐẠ I H ỌC KINH T Ế QU ỐC DÂN -----
0
----- NGUY ỄN TH Ị THANH H ẢI HOÀN THI ỆN H Ệ TH ỐNG CH Ỉ TIÊU ĐÁNH GIÁ HI ỆU QU Ả KINH DOANH TRONG CÁC DOANH NGHI ỆP XÂY D ỰNG CÔNG TRÌNH GIAO THÔNG THU ỘC BỘ GIAO THÔNG V ẬN T ẢI Chuyên ngành : K ế toán (K ế toán, ki ểm toán và phân tích) Mã s ố : 62.34.30.01.KT LU ẬN ÁN TI ẾN S Ỹ KINH T Ế Ng ười h ướng d ẫn khoa h ọc: 1. PGS.TS. Nghiêm V ăn L ợi 2. TS. Ph ạm Th ị Th ủy HÀ N ỘI - N ĂM 2013 iii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c ứu c ủa riêng tôi. Các k ết qu ả nêu trong lu ận án này là trung th ực và ch ưa t ừng được ai công b ố trong b ất c ứ công trình nào khác. Tác gi ả Nguy ễn Th ị Thanh H ải iv MỤC L ỤC TRANG PH Ụ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC L ỤC DANH M ỤC CÁC B ẢNG DANH M ỤC CÁC S Ơ ĐỒ DANH M ỤC CÁC HÌNH DANH M ỤC CH Ữ VI ẾT T ẮT PH ẦN M Ở ĐẦ U ........................................................................................ 1 TỔNG QUAN V Ề CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ NGHIÊN C ỨU ............... 10 CH ƯƠ NG 1: C Ơ S Ở LÝ LU ẬN V Ề H Ệ TH ỐNG CH Ỉ TIÊU ĐÁNH GIÁ HQKD TRONG CÁC DOANH NGHI ỆP XDCGT ....................... 23 1.1. Vai trò c ủa đánh giá HQKD trong DN ......................................... 23 1.1.1. HQKD và đánh giá HQKD ................................................ 23 1.1.2. Vai trò c ủa đánh giá HQKD trong các DN ........................ 28 1.2. H ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD …………......................... 30 1.2.1. Nguyên t ắc xây d ựng các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD ........... 30 1.2.2. Các y ếu t ố ảnh h ưởng đế n h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa DN .................................................................. 38 1.2.3. Đặc điểm kinh doanh c ủa DN XDCTGT ảnh h ưởng đến ch ỉ tiêu đánh giá HQKD ................................................. 40 1.2.4. Các mô hình đánh giá HQKD của DN ………………….. 42 Kết lu ận ch ươ ng 1 ........................................................................... 65 CH ƯƠ NG 2: TH ỰC TR ẠNG H Ệ TH ỐNG CH Ỉ TIÊU ĐÁNH GIÁ HQKD TRONG CÁC DN XDCTGT THU ỘC B Ộ GTVT …………... 67 2.1. T ổng quan v ề các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT …………. 67 2.1.1. Quá trình thành l ập và phát tri ển ………………………… 67 2.1.2. Mô hình t ổ ch ức s ản xu ất kinh doanh và t ổ ch ức qu ản lý sản xu ất kinh doanh ............................................................ 72 2.1.3. L ĩnh v ực kinh doanh ……………………………………... 75 v 2.1.4. T ổ ch ức b ộ máy k ế toán và h ệ th ống k ế toán t ại các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ……………………………… 78 2.2. Th ực tr ạng h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ..................................................... 81 2.2.1. Các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa DN theo quy định c ủa Chính ph ủ ……………………........................................... 84 2.2.2. Các ch ỉ tiêu đánh giá hi ệu qu ả khác ……………………... 88 2.3. Nh ận xét v ề h ệ th ống các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ............................................... 100 2.3.1. Ưu điểm ………………………………………………….. 100 2.3.2. T ồn t ại ………………………………………………….... 101 Kết lu ận ch ươ ng 2 ........................................................................... 104 CH ƯƠ NG 3: GI ẢI PHÁP HOÀN THI ỆN H Ệ TH ỐNG CH Ỉ TIÊU ĐÁNH GIÁ HQKD TRONG CÁC DOANH NGHI ỆP XDCTGT THU ỘC B Ộ GTVT .................................................................................. 105 3.1. Định h ướng phát tri ển ngành GTVT ..................................... 105 3.2. S ự c ần thi ết ph ải hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ................. 109 3.3. Quan điểm hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT .............................. 111 3.4. Yêu c ầu và nguyên t ắc hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa các DN XDCTGT .......................................... 114 3.4.1. Yêu c ầu c ủa h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa DN XDCTGT ........................................................................... 114 3.4.2. Nguyên t ắc hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD của DN XDCTGT .............................................................. 116 3.5. S ử d ụng b ảng điểm cân b ằng để hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ....................................................................................... 118 3.5.1. T ầm nhìn, s ứ m ệnh và chi ến l ược kinh doanh c ủa các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ........................................................ 119 vi 3.5.2. Xây d ựng b ảng điểm c ần b ằng áp d ụng trong các DN XDCTGT ................................................................................... 120 3.5.3. Xây d ựng các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD cho các b ộ ph ận ch ủ yếu trong DN ............................................................................. 137 3.6. Nh ững điều ki ện c ần thi ết để th ực hi ện gi ải pháp hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT ..................................................... 141 3.6.1. V ề phía DN ........................................................................ 141 3.6.2. V ề phía Nhà nước ............................................................... 142 Kết lu ận ch ươ ng 3 ............................................................................ 142 KẾT LU ẬN ....................................................................................... 143 DANH M ỤC CÁC CÔNG TRÌNH C ỦA TÁC GI Ả ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LU ẬN ÁN TÀI LI ỆU THAM KH ẢO PH Ụ L ỤC vii DANH M ỤC CÁC B ẢNG Bảng 1.1. M ục tiêu, ch ỉ tiêu và bi ện pháp c ủa b ảng điểm cân b ằng …. 64 Bảng 2.1. C ơ c ấu các đố i t ượng tham gia tr ả l ời phi ếu kh ảo sát ……... 81 Bảng 2.2. S ố l ượng lao độ ng trong các DN tham gia kh ảo sát ………. 82 Bảng 2.3 Lo ại hình các DN tham gia kh ảo sát ……………………….. 82 Bảng 2.4. V ốn điều l ệ c ủa các DN tham gia kh ảo sát ……................... 82 Bảng 2.5. Th ời gian ho ạt độ ng c ủa các DN tham gia kh ảo sát ………. 83 Bảng 2.6. Tình hình s ử d ụng các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD theo Quy ết định s ố 224/2006/Q Đ-TTg ngày 06/10/2006 c ủa Th ủ t ướng Chính ph ủ trong các DN được kh ảo sát ………............................................... 87 Bảng 2.7. Các ch ỉ tiêu ph ản ánh kh ả n ăng sinh l ời …………………... 89 Bảng 2.8. Các ch ỉ tiêu ph ản ánh hi ệu qu ả s ử d ụng tài s ản …………… 90 Bảng 2.9. Các ch ỉ tiêu ph ản ánh hi ệu qu ả s ử d ụng v ốn vay …………. 91 Bảng 2.10. Các ch ỉ tiêu ph ản ánh hi ệu qu ả s ử dụng chi phí …………. 93 Bảng 2.11. S ự hài lòng c ủa các quy ết đị nh khen th ưởng, b ổ nhi ệm dựa trên k ết qu ả c ủa h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa DN …….. 97 Bảng 2.12. M ối quan h ệ gi ữa h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD v ới nh ững khía c ạnh quan tr ọng quy ết đị nh s ự thành công c ủa DN ……... 98 viii Bảng 2.13. Nhu c ầu hoàn thi ện m ột h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD của DN ……………………………………………………………….. 99 Bảng 2.14. Nhu c ầu g ắn k ết h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD v ới chi ến l ược và nh ững khía c ạnh quan tr ọng có ảnh h ưởng quy ết đị nh đến s ự thành công c ủa DN …………………………………………… 100 Bảng 3.1. Các ch ỉ tiêu ph ản ánh khía c ạnh tài chính trong m ối quan hệ v ới các khía c ạnh khách hàng, quy trình n ội b ộ, nh ận th ức và phát tri ển …………………………………………………………………... 133 Bảng 3.2. Các ch ỉ tiêu đánh giá hi ệu qu ả ho ạt độ ng c ủa Phòng k ỹ thu ật ………………………………………………………………….. 137 ix DANH M ỤC CÁC S Ơ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Mô hình tháp h ệ s ố tài chính …………………………….. 43 Sơ đồ 1.2. Mối liên h ệ gi ữa các ch ỉ tiêu trong mô hình Dupont …….. 44 Sơ đồ 2.1. C ơ c ấu t ổ ch ức c ủa TCT Công trình giao thông 4 ……….. 73 Sơ đồ 2.2. C ơ c ấu t ổ ch ức c ủa m ột CTCP công trình giao thông ….... 75 Sơ đồ 2.3. Quy trình kinh doanh c ủa các DN XDCTGT ……………. 77 Sơ đồ 2.4. T ổ ch ức b ộ máy k ế toán c ủa các DN XDCTGT ………... 78 Sơ đồ 2.5. Trình t ự ghi s ổ k ế toán theo hình th ức k ế toán trên máy vi tính c ủa các DN XDCTGT ………………………………………….. 80 Sơ đồ 2.6. Tác d ụng c ủa h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD được s ử dụng trong các DN ………………………………………………….. 96 Sơ đồ 2.7. Tình hình s ử d ụng các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa các b ộ ph ận trong DN ………………………………………………………. 97 Sơ đồ 2.8. Tác d ụng c ủa h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá hi ệu qu ả kinh doanh h ỗ tr ợ đánh giá th ực hi ện chi ến l ược c ủa DN ……... 99 Sơ đồ 3.1: B ảng điểm cân b ằng đề xu ất cho DN XDCTGT ………... 136 x DANH M ỤC CÁC HÌNH Hình 1.1. Mô hình ma tr ận đánh giá HQKD c ủa Keegan, Eiler và Jones (1989) …………………………………………………………. 53 Hình 1.2. Mô hình Kim t ự tháp c ủa Lynch và Cross ………………… 54 Hình 1.3. Mô hình k ết qu ả và y ếu t ố quy ết đị nh của Fitzgerald ……... 55 Hình 1.4. Mô hình Đầu vào - Quy trình - Đầu ra - K ết qu ả của Brown 56 Hình 1.5. Mô hình câu h ỏi đánh giá HQKD (Performance Measurement Questionnaire) ………………………………………... 57 Hình 1.6. Mô hình L ăng kính hi ệu su ất (The Performance Prism) ….. 58 Hình 1.7. Mô hình b ảng điểm cân b ằng c ủa Kaplan và Norton ……... 62 xi DANH M ỤC CÁC CH Ữ VI ẾT T ẮT Ch ữ vi ết t ắt Ch ữ vi ết đầ y đủ BOT Xây d ựng - kinh doanh - chuy ển giao CTCP CTCP CTGT Công trình giao thông DN DN DNNN DNNN ĐTXD Đầu t ư xây d ựng EPS Lợi nhu ận m ột c ổ phi ếu ph ổ thông GTVT Giao thông v ận t ải HĐQT Hội đồ ng qu ản tr ị HQKD Hiệu qu ả kinh doanh MTV Một thành viên ROA Tỷ su ất sinh l ời c ủa tài s ản ROE Tỷ sinh l ời c ủa v ốn ch ủ s ở h ữu ROS Tỷ su ất l ợi nhu ận thu ần TCCB Tổ ch ức cán b ộ TCT Tổng công ty TNHH Trách nhi ệm h ữu h ạn TSCÐ Tài s ản c ố đị nh XDCTGT XDCTGT XN Xí nghi ệp 1 PH ẦN M Ở ĐẦ U 1. TÍNH C ẤP THI ẾT C ỦA ĐỀ TÀI NGHIÊN C ỨU Trong điều ki ện c ạnh tranh và ngu ồn l ực ngày càng khan hi ếm, để đứ ng vững trên th ị tr ường và không ng ừng phát tri ển, DN c ần ph ải s ử d ụng có hi ệu qu ả các ngu ồn l ực c ủa mình. Mu ốn s ử d ụng hi ệu qu ả các ngu ồn l ực có h ạn, DN c ần ph ải đánh giá được hi ệu qu ả s ử d ụng các ngu ồn l ực. Nói cách khác, DN ph ải đánh giá đúng đắ n HQKD c ủa DN. Đánh giá HQKD có vai trò quan tr ọng trong qu ản tr ị DN. Theo Zairi: “đánh giá HQKD nh ư là máu c ủa DN, n ếu thi ếu nó thì không th ể ra được quy ết đị nh” [1996:35]. H ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD tin c ậy và phù h ợp không ch ỉ giúp cho DN đánh giá đúng đắn HQKD mà còn t ạo độ ng l ực để động viên m ỗi b ộ ph ận, cá nhân trong DN ho ạt độ ng có hi ệu qu ả nh ằm nâng cao kh ả n ăng c ạnh tranh c ủa DN. H ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD không ch ỉ cung c ấp thông tin v ề tình hình th ực hi ện các m ục tiêu ng ắn h ạn mà còn cho phép DN d ự đoán kh ả n ăng th ực hi ện m ục tiêu chi ến l ược, cung c ấp thông tin v ề nh ững c ải thi ện c ần thi ết trong quy trình kinh doanh n ội b ộ để đạ t được m ục tiêu chi ến l ược. Trong h ơn hai th ập k ỷ qua, đã có r ất nhi ều công trình nghiên c ứu v ề h ệ th ống ch ỉ tiêu đo l ường và đánh giá HQKD. Nói v ề vai trò c ủa h ệ th ống ch ỉ tiêu đo lường và đánh giá hi ệu qu ả trong DN, R. Kaplan và D. Norton cho rằng “ Đo l ường nh ư th ế nào thì nh ận được nh ư th ế” và “H ệ th ống đo l ường hi ệu qu ả có ảnh h ưởng m ạnh m ẽ đế n hành vi c ủa các nhà qu ản tr ị và ng ười lao động (Kaplan và Norton, 1992). Hai ông cho r ằng c ũng ch ỉ ra h ạn ch ế c ủa hệ th ống đo l ường và đánh giá hi ệu qu ả ch ỉ d ựa trên các th ước đo v ới các s ố li ệu tài chính có th ể d ẫn đế n nh ững sai l ầm [45]. Các công trình nghiên c ứu 2 trong g ần 20 n ăm tr ở l ại đây c ũng cho th ấy quan điểm v ề đánh giá HQKD trên thế gi ới đã có nh ững thay đổ i đáng k ể. Tr ước đây ng ười ta ch ỉ chú ý đế n HQKD ng ắn h ạn thì ngày nay, các DN chú ý nhi ều h ơn đến đánh giá HQKD dài h ạn (Schiemann & Lingle, 1999) Các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ũng có nhi ều thay đổ i, n ếu nh ư tr ước đây các DN s ử d ụng các ch ỉ tiêu tài chính là ch ủ y ếu thì trong nh ững n ăm g ần đây xu h ướng k ết h ợp các ch ỉ tiêu tài chính với các ch ỉ tiêu phi tài chính để đánh giá HQKD c ủa DN ngày càng ph ổ bi ến (Kaplan và Norton, 1992). Nền kinh t ế n ước ta chuy ển sang ho ạt độ ng theo c ơ ch ế kinh t ế th ị tr ường đị nh h ướng xã h ội ch ủ ngh ĩa đã h ơn 20 n ăm. Tuy nhiên, các DN Vi ệt Nam, đặc bi ệt các DN nhà n ước v ẫn b ị ảnh h ưởng n ặng n ề c ủa th ức qu ản lý DN theo c ơ ch ế t ập trung. Trong h ơn 20 n ăm qua, m ặc dù c ơ ch ế qu ản lý kinh tế đã thay đổi, môi tr ường kinh doanh và ph ươ ng pháp qu ản tr ị, v.v... đã có nhi ều thay đổ i nh ững h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD v ẫn ch ưa có nh ững thay đổi t ươ ng ứng. Các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa DN l ệ thu ộc ch ủ y ếu vào các s ố li ệu tài chính, không g ắn v ới th ị tr ường và chi ến l ược c ủa DN. Cũng trong g ần 20 n ăm qua, ở n ước ta c ũng ch ưa có nhi ều các công trình nghiên c ứu v ề h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD và ảnh h ưởng c ủa nó đế n ho ạt độ ng k ết qu ả c ủa DN. Ho ạt độ ng trong n ền kinh t ế th ị tr ường, để đứ ng v ững và th ắng th ế tr ước các đối th ủ c ạnh tranh, các DN c ần ph ải có chi ến l ược và m ọi ho ạt độ ng của DN c ần ph ải t ập trung vào th ực hi ện chi ến l ược. Để th ực hi ện thành công chi ến l ược, các DN c ần ph ải có h ệ th ống đánh giá HQKD phù h ợp v ới chi ến lược. H ệ th ống đánh giá này không ch ỉ giúp cho các nhà qu ản tr ị đánh giá được li ệu DN có th ực hi ện thành công chi ến l ược hay không mà còn ph ải giúp cho DN huy động được m ọi ngu ồn l ực t ập trung vào th ực hi ện chi ến l ược, tránh t ập trung quá m ức vào các m ục tiêu ng ắn h ạn. 3 Để đánh giá đúng đắ n HQKD, các DN c ần ph ải s ử d ụng các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD tin c ậy và phù h ợp để đo l ường HQKD. K ế toán, đặ c bi ệt là kế toán qu ản tr ị có vai trò thi ết l ập và cung c ấp thông tin ph ục v ụ cho qu ản tr ị DN. Thi ết k ế h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá phù h ợp để giúp các nhà qu ản tr ị có th ể đánh giá đúng đắ n HQKD c ủa DN, đồng th ời huy độ ng m ọi ngu ồn l ực vào th ực hi ện thành công chi ến l ược c ủa DN là m ột trong nh ững nhi ệm v ụ của k ế toán. Vi ệt Nam là m ột qu ốc gia đang phát tri ển, do v ậy GTVT đóng vai trò quan tr ọng đố i v ới s ự phát tri ển c ủa đấ t n ước. Kh ẳng đị nh vai trò quan tr ọng của h ệ th ống GTVT, Ngh ị quy ết Đạ i h ội Đả ng toàn qu ốc l ần th ứ VI (1986) đã nh ấn m ạnh: “GTVT là khâu quan tr ọng nh ất c ủa k ết c ấu h ạ t ầng’’ và “GTVT ph ải đi tr ước m ột b ước để đáp ứng yêu c ầu phát tri ển c ủa n ền kinh t ế qu ốc dân’. Nói đến s ự phát tri ển c ủa ngành GTVT không th ể không k ể đế n s ự đóng góp c ủa các DN XDCTGT b ởi chính s ự ho ạt độ ng có hi ệu qu ả c ủa các DN này đã mang l ại nh ững thành tích đáng k ể cho ngành giao thông C ũng gi ống nh ư các DN trong các ngành khác, các DN XDCTGT luôn quan tâm t ới HQKD vì đó là s ự s ống còn c ủa DN. Tuy nhiên, qua th ực t ế nghiên c ứu, h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT còn nhi ều b ất c ập. H ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong h ầu h ết các DN XDCTGTVT v ẫn là các ch ỉ tiêu tài chính d ựa trên các s ố li ệu k ế toán. Các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD đều t ập trung vào các ch ỉ tiêu ng ắn h ạn. Các DN ch ưa xây d ựng được h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD c ủa các DN ch ưa g ắn v ới chi ến l ược [Neely, 2007] V ới h ệ th ống đánh giá HQKD hi ện t ại, các DN XDCTGT s ẽ khó để th ực hi ện thành công chi ến l ược và có th ể đứ ng v ững trong điều ki ện c ạnh tranh ngày càng gay g ắt. Xu ất phát t ừ vai trò và t ầm quan tr ọng c ủa h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá ho ạt độ ng kinh doanh trong các DN và ch ức n ăng c ủa k ế toán trong vi ệc thi ết 4 kế h ệ th ống thông tin k ế toán ph ục v ụ qu ản tr ị DN, v ới mong mu ốn nghiên cứu sâu v ề h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGTVT nh ằm đưa ra nh ững đề xu ất góp ph ần hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN này, tác gi ả ch ọn đề tài: “ Hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá hi ệu qu ả kinh doanh trong các DN xây d ựng công trình giao thông thu ộc B ộ Giao thông v ận t ải” làm đề tài nghiên c ứu cho lu ận án ti ến s ĩ của mình. 2. M ỤC ĐÍCH NGHIÊN C ỨU Đề tài t ập trung nghiên c ứu để đạ t được các m ục đích sau: - H ệ th ống hóa nh ững v ấn đề lý lu ận c ơ b ản v ề HQKD và xu h ướng đánh giá HQKD c ủa DN theo yêu c ầu h ội nh ập và phát tri ển. - Nghiên c ứu, đánh giá th ực tr ạng h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT hi ện nay. - Đề xu ất hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT, giúp cho các DN này có th ể đánh giá đúng đắ n HQKD đáp ứng yêu c ầu hội nh ập và phát tri ển trong điều ki ện toàn c ầu hóa. 3. ĐỐI T ƯỢNG VÀ PH ẠM VI NGHIÊN C ỨU Đối t ượng nghiên c ứu c ủa lu ận án là các v ấn đề lý lu ận v ề HQKD và h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD. Lu ận án c ũng nghiên c ứu th ực tr ạng h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD và ph ươ ng h ướng hoàn thi ện h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT. Do h ạn ch ế v ề th ời gian và kh ả n ăng nên lu ận án không nghiên c ứu hi ệu qu ả xã h ội. Ph ạm vi nghiên c ứu c ủa đề tài được gi ới h ạn trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT. Các DN này t ập trung ch ủ y ếu ở 7 t ổng công ty, g ồm: T ổng công ty XDCTGT 1; T ổng công ty XDCTGT 4; T ổng công ty XDCTGT 5; 5 Tổng công ty XDCTGT 6; T ổng công ty XDCTGT 8; T ổng công ty xây d ựng Th ăng Long và T ổng công ty xây d ựng đường th ủy. Tác gi ả không kh ảo sát và đánh giá h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD ở các DN kinh doanh đa ngành ngh ề ho ặc kinh doanh các ngành không ph ải là XDCTGT thu ộc 7 t ổng công ty ở trên. Danh sách các DN được kh ảo sát được trình bày t ại ph ụ l ục 01. Trong quá trình thu th ập thông tin để ph ục v ụ cho đề tài nghiên c ứu c ủa lu ận án, do h ạn ch ế v ề th ời gian và kh ả n ăng thu th ập d ữ li ệu nên k ết qu ả kh ảo sát thu được khá khiêm t ốn. Trong t ổng s ố 150 phi ếu kh ảo sát g ửi đi, tác gi ả lu ận án ch ỉ thu v ề được 84 phi ếu kh ảo sát được tr ả l ời. Tuy nhiên, không ph ải t ất c ả các câu h ỏi trên các phi ếu kh ảo sát đề u được tr ả l ời m ột cách đúng đắn. Thông qua các câu h ỏi trên phi ếu kh ảo sát tác gi ả đã lo ại tr ừ các câu tr ả lời có s ự mâu thu ẫn để có th ể đưa ra k ết qu ả kh ảo sát t ươ ng đối tin c ậy nh ằm đánh giá được th ực tr ạng s ử d ụng các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT. Kết qu ả kh ảo sát sau khi lo ại tr ừ các k ết qu ả b ất h ợp lý được t ổng h ợp và x ử lý để làm c ơ s ở đánh giá th ực tr ạng h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD của các DN XDCTGT. 4. CÂU H ỎI NGHIÊN C ỨU Trên c ơ s ở xác định được m ục đích nghiên c ứu, đối t ượng và ph ạm vi nghiên c ứu. Các câu h ỏi nghiên c ứu được đặt ra nh ư sau: - Quan điểm và xu h ướng đánh giá HQKD trong các DN hi ện nay? Các mô hình đánh giá HQKD đã và đang được áp d ụng trong các DN hi ện nay? - Th ực tr ạng h ệ th ống ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT và ảnh h ưởng c ủa nó đến HQKD c ủa DN? H ệ th ống các ch ỉ tiêu đánh giá HQKD trong các DN XDCTGT thu ộc B ộ GTVT đã đáp ứng yêu cầu qu ản tr ị ng ắn h ạn và dài h ạn (chi ến l ược) c ủa các DN này nh ư th ế nào? 6 - H ệ th ống ch ỉ tiêu đánh g