Trong những năm gần đây hoạt động kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC)
của kiểm toán độc lập (KTĐL) ngày càng phát triển và KTĐL đã khẳng định
đƣợc vai trò, vị trí quan trọng của mình trong việc kiểm tra và đƣa ra ý kiến xác
nhận về mức độ trung thực hợp lý của thông tin đƣợc kiểm toán từ đó giúp ngƣời
sử dụng thông tin đƣa ra quyết định phù hợp. Bên cạnh đó, KTĐL còn đƣa ra ý
kiến tƣ vấn nhằm giúp đơn vị đƣợc kiểm toán hoàn thiện hệ thống kế toán, hệ
thống kiểm soát nội bộ (KSNB) của đơn vị.
Xuất phát từ tầm quan trọng và vai trò của kiểm toán BCTC do KTĐL
thực hiện trong nền kinh tế nên đã có rất nhiều nhà khoa học, các tổ chức kinh tế
quan tâm nghiên cứu. Mặc dù vậy, lý luận về kiểm toán BCTC doanh nghiệp do
KTĐL thực hiện hiện nay cũng còn nhiều quan điểm khác biệt cần tiếp tục
nghiên cứu để bổ sung và hoàn thiện để làm cơ sở cho nghiên cứu và đào tạo
nguồn nhân lực kế toán, kiểm toán. Ngoài ra, cần có lý luận về kiểm toán BCTC
của các lĩnh vực cụ thể nhƣ: khai khoáng, bƣu điện, để ứng dụng trong thực
tiễn. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại chƣa có công trình nghiên cứu khoa
học nào đề cập đến lý luận về kiểm toán BCTC các doanh nghiệp khai khoáng
(DNKK) nên các vấn đề lý luận về kiểm toán BCTC doanh nghiệp (DN) nói
chung và kiểm toán BCTC các DNKK nói riêng (trong đó có các DN khai thác,
chế biến, kinh doanh than) do KTĐL thực hiện cũng cần đƣợc nghiên cứu, bổ
sung và hoàn thiện.
Về mặt thực tiễn, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trƣờng và sự
cạnh tranh gay gắt giữa các công ty kiểm toán (CTKT), các CTKT độc lập ở Việt
Nam đều đã từng bƣớc quan tâm đến việc cải tiến và hoàn thiện nội dung, quy
trình, phƣơng pháp, kỹ thuật kiểm toán BCTC từ đó giúp nâng cao chất lƣợng và
hiệu quả của các CTKT. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, các CTKT
cần tiếp tục hoàn thiện kiểm toán BCTC DN nói chung và kiểm toán BCTC các
DN hoạt động trong các lĩnh vực đặc thù nói riêng nhƣ: khai khoáng, xây lắp,
ngân hàng, bƣu điện, để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của ngƣời sử dụng thông tin
trong điều kiện nền kinh tế phát triển và hội nhập.
349 trang |
Chia sẻ: thientruc20 | Lượt xem: 383 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận án Hoàn thiện kiểm toán Báo cáo tài chính các Công ty Cổ phần than do các công ty kiểm toán độc lập ở Việt Nam thực hiện, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
****************
ĐẶNG THỊ HƢƠNG
HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY
KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở VIỆT NAM THỰC HIỆN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
HÀ NỘI- 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ TÀI CHÍNH
HỌC VIỆN TÀI CHÍNH
****************
ĐẶNG THỊ HƢƠNG
HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY
KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở VIỆT NAM THỰC HIỆN
CHUYÊN NGÀNH: KẾ TOÁN
MÃ SỐ: 9.34.03.01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC:
PGS.TS. GIANG THỊ XUYẾN
HÀ NỘI- 2019
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan bản luận án này là công trình nghiên cứu
của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận án này là
trung thực, có nguồn gốc rõ ràng và chưa từng công bố
ở một công trình nghiên cứu khoa học nào.
Tác giả luận án
Đặng Thị Hƣơng
ii
LỜI CẢM ƠN
Nghiên cứu sinh xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Giang Thị
Xuyến- giáo viên hƣớng dẫn khoa học, đã có những định hƣớng, ý kiến đóng
góp, cách thức sửa chữa Luận án vô cùng quý báu; đồng thời luôn sát sao,
luôn động viên và giúp đỡ nghiên cứu sinh bất cứ khi nào nghiên cứu sinh gặp
khó khăn từ đó giúp nghiên cứu sinh hoàn thành luận án này đúng hạn.
Nghiên cứu sinh xin trân trọng cảm ơn những ý kiến đóng góp chân
thành và quý báu của các nhà khoa học, sự hỗ trợ nhiệt tình của các công ty
kiểm toán, các kiểm toán viên hành nghề, Hội kế toán và kiểm toán Việt Nam,
Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam trong quá trình nghiên cứu sinh thu
thập tài liệu cho luận án.
Nghiên cứu sinh cũng xin chân thành cảm ơn Ban giám đốc Học viện
Tài chính, Bộ môn kiểm toán và các đồng nghiệp trong khoa Kế toán đã tạo
mọi điều kiện về vật chất và tinh thần, giúp đỡ nghiên cứu sinh hoàn thành
luận án.
Cuối cùng, nghiên cứu sinh xin bày tỏ lời cảm ơn chân thành tới gia đình
và bạn bè đã động viên, giúp đỡ nghiên cứu sinh trong suốt quá trình nghiên
cứu và hoàn thành luận án này.
NGHIÊN CỨU SINH
Đặng Thị Hƣơng
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN................................................................................................i
LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ............................................................. vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU ................................................................. x
DANH MỤC PHỤ LỤC .................................................................................. xi
MỞ ĐẦU ............................................................................................................ 1
Chƣơng 1: LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CÁC DOANH NGHIỆP KHAI KHOÁNG DO KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP THỰC
HIỆN ................................................................................................................ 27
1.1. TỔNG QUAN VỀ DOANH NGHIỆP KHAI KHOÁNG ........................ 27
1.1.1. Khái quát về doanh nghiệp khai khoáng ................................................ 27
1.1.2. Đặc điểm của các doanh nghiệp khai khoáng ảnh hƣởng đến báo cáo tài
chính doanh nghiệp khai khoáng...................................................................... 32
1.2. KÁI QUÁT VỀ KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
KHAI KHOÁNG DO KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP THỰC HIỆN .......................... 36
1.2.1. Các phƣơng pháp tiếp cận kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp
khai khoáng ...................................................................................................... 36
1.2.2. Các loại rủi ro trong kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp khai
khoáng .............................................................................................................. 38
1.2.3. Đối tƣợng, mục tiêu, nội dung và căn cứ kiểm toán báo cáo tài chính
doanh nghiệp khai khoáng ............................................................................... 41
1.2.4. Phƣơng pháp, kỹ thuật và quy trình kiểm toán báo cáo tài chính doanh
nghiệp khai khoáng .......................................................................................... 43
1.2.5. Các nhân tố ảnh hƣởng đến kiểm toán Báo cáo tài chính doanh nghiệp
khai khoáng do kiểm toán độc lập thực hiện.................................................... 46
1.3. QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC DOANH
NGHIỆP KHAI KHOÁNG THEO PHƢƠNG PHÁP TIẾP CẬN KIỂM TOÁN
DỰA TRÊN RỦI RO DO KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP THỰC HIỆN ................ 53
iv
1.3.1. Giai đoạn chuẩn bị và lập kế hoạch kiểm toán ...................................... 53
1.3.2. Giai đoạn thực hiện kiểm toán ............................................................... 68
1.3.3. Giai đoạn kết thúc kiểm toán ................................................................. 74
1.4. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VỀ KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CÁC DOANH NGHIỆP KHAI KHOÁNG VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM ... 78
1.4.1. Kinh nghiệm quốc tế về kiểm toán báo cáo tài chính doanh nghiệp khai
khoáng .............................................................................................................. 78
1.4.2. Bài học cho các công ty kiểm toán độc lập ở Việt Nam ........................ 83
Kết luận chƣơng 1 ............................................................................................ 84
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC CÔNG
TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở VIỆT
NAM THỰC HIỆN .......................................................................................... 85
2.1. TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN THAN VÀ KIỂM TOÁN
BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG
TY KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở VIỆT NAM THỰC HIỆN ................................ 85
2.1.1. Sự ra đời và phát triển của các công ty cổ phần than ở Việt Nam ......... 85
2.1.2. Đặc điểm của các công ty cổ phần than Việt Nam ảnh hƣởng đến báo
cáo tài chính ..................................................................................................... 88
2.1.3. Khái quát về kiểm toán báo cáo tài chính của các công ty kiểm toán độc
lập ở Việt Nam có thực hiện kiểm toán BCTC các công ty cổ phần than ....... 97
2.1.4. Sơ lƣợc về thực trạng kiểm toán báo cáo tài chính các công ty cổ phần
than do kiểm toán độc lập ở Việt Nam thực hiện .......................................... 107
2.2. THỰC TRẠNG QUY TRÌNH KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC
CÔNG TY CỔ PHẦN THAN THEO PHƢƠNG PHÁP TIẾP CẬN KIỂM
TOÁN DỰA TRÊN RỦI RO DO CÁC CÔNG TY KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở
VIỆT NAM THỰC HIỆN .............................................................................. 112
2.2.1. Thực trạng giai đoạn chuẩn bị kiểm toán ............................................. 113
2.2.2. Thực trạng giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán ...................................... 114
2.2.3. Thực trạng giai đoạn thực hiện kiểm toán ........................................... 122
2.2.4. Thực trạng giai đoạn kết thúc kiểm toán ............................................. 131
v
2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC
CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở
VIỆT NAM THỰC HIỆN .............................................................................. 134
2.3.1. Những ƣu điểm trong kiểm toán báo cáo tài chính các công ty cổ phần than134
2.3.2. Những hạn chế trong kiểm toán báo cáo tài chính các công ty cổ phần
than và nguyên nhân của những hạn chế ....................................................... 136
Kết luận chƣơng 2 .......................................................................................... 147
Chƣơng 3: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH
CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY KIỂM TOÁN ĐỘC
LẬP Ở VIỆT NAM THỰC HIỆN ................................................................. 148
3.1. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN, NGUYÊN TẮC VÀ YÊU CẦU HOÀN
THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN
THAN ............................................................................................................. 148
3.1.1. Định hƣớng phát triển các công ty kiểm toán độc lập kiểm toán Báo cáo
tài chính cho các công ty cổ phần than ở Việt Nam ...................................... 148
3.1.2. Nguyên tắc và yêu cầu hoàn thiện kiểm toán Báo cáo tài chính các công
ty cổ phần than ............................................................................................... 151
3.2. GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO CÁO TÀI CHÍNH CÁC
CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở
VIỆT NAM THỰC HIỆN .............................................................................. 155
3.2.1. Hoàn thiện quy trình kiểm toán BCTC các công ty cổ phần than theo
phƣơng pháp tiếp cận kiểm toán dựa trên rủi ro do các công ty kiểm toán độc
lập ở Việt Nam thực hiện ............................................................................... 155
3.2.2. Một số giải pháp khác trong kiểm toán BCTC các công ty cổ phần than 193
3.3. ĐIỀU KIỆN THỰC HIỆN GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN KIỂM TOÁN BÁO
CÁO TÀI CHÍNH CÁC CÔNG TY CỔ PHẦN THAN DO CÁC CÔNG TY
KIỂM TOÁN ĐỘC LẬP Ở VIỆT NAM THỰC HIỆN ................................ 196
3.3.1. Về phía cơ quan quản lý Nhà nƣớc ...................................................... 196
3.3.2. Về phía hiệp hội nghề nghiệp .............................................................. 198
3.3.3. Về phía các kiểm toán viên và các công ty kiểm toán độc lập ............ 199
vi
3.3.4. Về phía các công ty cổ phần than ........................................................ 201
Kết luận chƣơng 3 .......................................................................................... 202
KẾT LUẬN .................................................................................................... 203
DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN
ĐẾN LUẬN ÁN ................................................................................................. 1
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................... 3
vii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt Viết đầy đủ
ACCA Association of Chartered Certified Accountants
Hội kế toán công chứng Anh quốc
AASC Công ty TNHH Hãng kiểm toán AASC
AFC Viet Nam Công ty TNHH Kiểm toán AFC Việt Nam
AISC Công ty TNHH Kiểm toán và Dịch vụ Tin học Thành phố
Hồ Chí Minh
AVA Công ty TNHH kiểm toán và Thẩm định giá Việt Nam
BCKT Báo cáo kiểm toán
BCTC Báo cáo tài chính
BDO Audit Công ty TNHH Kiểm toán BDO
BGĐ Ban Giám đốc
BQT Ban quản trị
BTC Bộ Tài chính
CĐKT Cân đối kế toán
CMKT Chuẩn mực kiểm toán
CPA VIETNAM Công ty TNHH Kiểm toán CPA VIETNAM
CSDL Cơ sở dẫn liệu
CTCP Công ty cổ phần
CTKD Chu trình kinh doanh
CTKT Công ty kiểm toán
DN Doanh nghiệp
DNKK Doanh nghiệp khai khoáng
GTLV Giấy tờ làm việc
HĐQT Hội đồng quản trị
HSKT Hồ sơ kiểm toán
HTK Hàng tồn kho
viii
INTOSAI International Organization of Supreme Audit Institutions
Tổ chức quốc tế các cơ quan kiểm toán tối cao
KH Khách hàng
KQKD Kết quả kinh doanh
KSNB Kiểm soát nội bộ
KTĐL Kiểm toán độc lập
KTNB Kiểm toán nội bộ
KTNN Kiểm toán Nhà nƣớc
KTV Kiểm toán viên
LCTT Lƣu chuyển tiền tệ
NCS Nghiên cứu sinh
NĐ Nghị định
NV Nghiệp vụ
NVKTPS Nghiệp vụ kinh tế phát sinh
NVL Nguyên vật liệu
NY Niêm yết
PKF Viet Nam Công ty TNHH PKF Việt Nam
PPKTCB Phƣơng pháp kiểm toán cơ bản
PPKTTT Phƣơng pháp kiểm toán tuân thủ
PPTCKT Phƣơng pháp tiếp cận kiểm toán
QĐ Quyết định
RRKD Rủi ro kinh doanh
RRKS Rủi ro kiểm soát
RRKT Rủi ro kiểm toán
RRTT Rủi ro tiềm tàng
SDTK Số dƣ tài khoản
SXKD Sản xuất kinh doanh
SSTY Sai sót trọng yếu
THKQKS Tổng hợp kết quả khảo sát
ix
TNCB Thử nghiệm cơ bản
TNKS Thử nghiệm kiểm soát
TSCĐ Tài sản cố định
TTTM Thông tin thuyết minh
UHY ACA Công ty TNHH Kiểm toán và Tƣ vấn UHY ACA
VACO Công ty TNHH Kiểm toán Vaco
VACPA Hội kiểm toán viên hành nghề Việt Nam
Vinacomin Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam
XDCB Xây dựng cơ bản
x
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
1. SƠ ĐỒ
Sơ đồ TQ01 – Sơ đồ mục tiêu và cách thức tiếp cận luận án .............................. 19
Sơ đồ 1.1: Quy trình kiểm toán BCTC DNKK do KTĐL thực hiện ................... 55
Sơ đồ 1.2: Tổng hợp các bƣớc công việc trong giai đoạn kết thúc kiểm toán, lập
và phát hành Báo cáo kiểm toán .......................................................................... 74
Sơ đồ 3.1: Giải pháp hoàn thiện giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán ................... 160
Sơ đồ 3.2: Quy trình nhập kho nguyên vật liệu ................................................. 167
Sơ đồ 3.3: Giải pháp hoàn thiện phân tích sơ bộ BCTC CTCP than ................. 168
Sơ đồ 3.4: Giải pháp hoàn thiện đánh giá hệ thống KSNB cấp độ toàn DN ..... 171
Sơ đồ 3.5: Giải pháp hoàn thiện việc xác định mức trọng yếu .......................... 174
Sơ đồ 3.6: Giải pháp hoàn thiện giai đoạn thực hiện kiểm toán ........................ 180
Sơ đồ 3.7: Giải pháp hoàn thiện giai đoạn kết thúc kiểm toán .......................... 188
2. BẢNG
Bảng 1.1: Các thủ tục kiểm toán cần thực hiện đối với một số khoản mục đặc thù
trên BCTC của doanh nghiệp khai khoáng .......................................................... 72
Bảng 2.1. Các loại thuế, phí CTCP khai thác than phải nộp cho Nhà nƣớc ........ 96
Bảng 2.2: Các thủ tục kiểm toán đối với các khoản mục đặc thù trên BCTC của
CTCP than ở Việt Nam ........................................................................................ 98
Bảng 2.3: Hệ thống văn bản pháp lý hiện hành về KTĐL ................................. 102
Bảng 2.4: Kết quả thu thập Phiếu khảo sát ........................................................ 107
Bảng 3.1: Mẫu thu thập thông tin khách hàng ................................................... 157
Bảng 3.2A: Bảng mô tả các thủ tục kiểm soát của công ty khai thác than ở Việt
Nam đối với chu trình bán hàng- phải thu- thu tiền ........................................... 163
Bảng 3.2B: Bảng mô tả các thủ tục kiểm soát của công ty khai thác than ở Việt
Nam đối với chu trình mua hàng- phải trả- trả tiền............................................165
Bảng 3.3: Bảng tổng hợp phân tích hệ số .......................................................... 169
Bảng 3.4: Mẫu bảng tổng hợp các vấn đề soát xét............................................. 189
xi
DANH MỤC PHỤ LỤC
Số hiệu
phụ lục
Tên phụ lục
2.1 Danh sách các công ty cổ phần than ở Việt Nam hiện nay
2.2 Tổng hợp một số chỉ tiêu chính của các CTKT đã kiểm toán BCTC
các CTCP than từ năm 2012 đến nay
2.3A Danh sách các cá nhân NCS đã phỏng vấn sâu
2.3B Bảng câu hỏi phỏng vấn sâu
2.4A Phiếu khảo sát
2.4B1 Bảng câu hỏi khảo sát về kiểm toán BCTC các CTCP than đối với
các nhà quản lý, các lãnh đạo công ty kiểm toán
2.4B2 Tổng hợp kết quả khảo sát về kiểm toán BCTC các CTCP than đối
với các nhà quản lý, các lãnh đạo công ty kiểm toán
2.4C1 Bảng câu hỏi khảo sát về kiểm toán BCTC các CTCP than đối với
các KTV và trợ lý kiểm toán
2.4C2 Tổng hợp kết quả khảo sát về kiểm toán BCTC các CTCP than đối
với các KTV và trợ lý kiểm toán
2.5 Danh sách các CTKT là thành viên hãng kiểm toán quốc tế
2.6 Chƣơng trình kiểm toán BCTC mẫu của VACPA
2.7 Trích GTLV- Xem xét chấp nhận khách hàng và đánh giá rủi ro
hợp đồng của CTKT PKF Viet Nam
2.8 Trích GTLV- Đánh giá và chấp nhận khách hàng hiện tại của
CTKT AASC
2.9 Đánh giá tính độc lập của KTV tham gia cuộc kiểm toán của
CTKT AASC
2.10 Trích GTLV-Tìm hiểu về CTCP than và môi trƣờng hoạt động của
CTCP than do CTKT BDO thực hiện
2.11 Trích GTLV-Tìm hiểu về hoạt động kinh doanh của CTCP than do
xii
CTKT AASC thực hiện.
2.12 Trích GTLV- Phân tích sơ bộ BCTC của CTCP than do CTKT
BDO thực hiện
2.13 Trích GTLV- Phân tích sơ bộ Bảng CĐKT của CTCP than do
CTKT AASC thực hiện
2.14 Trích GTLV- Đánh giá chung về KSNB và rủi ro gian lận của
CTKT BDO
2.15 Trích GTLV- Đánh giá rủi ro cấp độ BCTC của CTKT AASC
2.16 Trích GTLV- Đánh giá rủi ro cấp độ CSDL của CTKT AASC
2.17 GTLV- Đánh giá rủi ro và xác định mức độ trọng yếu của BDO
2.18 Trích GTLV- Đánh giá rủi ro và xác định mức độ trọng yếu của
CTKT AASC
2.19 GTLV- Thử nghiệm chi tiết về kiểm soát đối với tiền lƣơng
(Payroll TOC) của CTKT BDO
2.20 Trích GTLV- Thủ tục phân tích HTK của CTKT BDO
2.21 Trích GTLV- Tìm hiểu về quy trình tập hợp chi phí, tính giá thành
của đơn vị của CTKT BDO
2.22 Trích GTLV- Kiểm tra việc tính giá thành sản phẩm than của
CTKT BDO
2.23 Trích GTLV- Xem xét tình hình kế hoạch sửa chữa lớn TSCĐ
của CTKT AASC
2.24 GTLV- Soát xét sự kiện phát sinh sau niên độ của CTKT BDO
2.25 GTLV-Xem xét đánh giá khả năng hoạt động liên tục của CTKT
PKF Viet Nam
3.1 Bảng đánh giá rủi ro gian lận tại CTCP than
3.2 Tổng hợp đánh giá rủi ro có sai sót trọng yếu ở cấp độ BCTC và
cấp độ CSDL trong giai đoạn lập kế hoạch kiểm toán
3.3 Bảng xác định yếu tố độ tin cậy
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Trong những năm gần đây hoạt động kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC)
của kiểm toán độc lập (KTĐL) ngày càng phát triển và KTĐL đã khẳng định
đƣợc vai trò, vị trí quan trọng của mình trong việc kiểm tra và đƣa ra ý kiến xác
nhận về mức độ trung thực hợp lý của thông tin đƣợc kiểm toán từ đó giúp ngƣời
sử dụng thông tin đƣa ra quyết định phù hợp. Bên cạnh đó, KTĐL còn đƣa ra ý
kiến tƣ vấn nhằm giúp đơn vị đƣợc kiểm toán hoàn thiện hệ thống kế toán, hệ
thống kiểm soát nội bộ (KSNB) của đơn vị.
Xuất phát từ tầm quan trọng và vai trò của kiểm toán BCTC do KTĐL
thực hiện trong nền kinh tế nên đã có rất nhiều nhà khoa học, các tổ chức kinh tế
quan tâm nghiên cứu. Mặc dù vậy, lý luận về kiểm toán BCTC doanh nghiệp do
KTĐL thực hiện hiện nay cũng còn nhiều quan điểm khác biệt cần tiếp tục
nghiên cứu để bổ sung và hoàn thiện để làm cơ sở cho nghiên cứu và đào tạo
nguồn nhân lực kế toán, kiểm toán. Ngoài ra, cần có lý luận về kiểm toán BCTC
của các lĩnh vực cụ thể nhƣ: khai khoáng, bƣu điện,để ứng dụng trong thực
tiễn. Tuy nhiên, tính đến thời điểm hiện tại chƣa có công trình nghiên cứu khoa
học nào đề cập đến lý luận về kiểm toán BCTC các doanh nghiệp khai khoáng
(DNKK) nên các vấn đề lý luận về kiểm toán BCTC doanh nghiệp (DN) nói
chung và kiểm toán BCTC các DNKK nói riêng (trong đó có các DN khai thác,
chế biến, kinh doanh than) do KTĐL thực hiện cũng cần đƣợc nghiên cứu, bổ
sung và hoàn thiện.
Về mặt thực tiễn, cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trƣờng và sự
cạnh tranh gay gắt giữa các công ty kiểm toán (CTKT), các CTKT độc lập ở Việt
Nam đều đã từng bƣớc quan tâm đến việc cải tiến và hoàn thiện nội dung, quy
trình, phƣơng pháp, kỹ thuật kiểm toán BCTC từ đó giúp nâng cao chất lƣợng và
hiệu quả của các CTKT. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, các CTKT
cần tiếp tục hoàn thiện kiểm toán BCTC DN nói chung và kiểm toán BCTC các
DN hoạt động trong các lĩnh vực đặc thù nói riêng nhƣ: khai khoáng, xây lắp,
ngân hàng, bƣu điện, để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của ngƣời sử dụng thông tin
trong điều kiện nền kinh tế phát triển và hội nhập.
2
Khai thác than là một trong các ngành công nghiệp đƣợc hình thành sớm
nhất ở Việt Nam, luôn đƣợc coi là ngành công nghiệp mũi nhọn, đã có những
đóng góp to lớn cho sự phát triển kinh tế xã hội của đất nƣớc. Các công ty than
có nhiệm vụ đáp ứng nguồn than, đảm bảo an ninh năng lƣợng quốc gia. Bên
cạnh đó, các công ty than còn có những đóng góp to lớn vào ngân sách Nhà nƣớc
và đã tạo công ăn việc làm cho hàng trăm nghìn ngƣời lao động. Tuy nhiên, khai
thác than cũng có ảnh hƣởng mạ