Luận án Nghiên cứu tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Đại học sư phạm Hải Phòng

Mở đầu 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Thời đại ngày nay, khối lượng tri thức phát triển ngày càng nhanh so với khả năng tiếp thu của con người, do đó trong dạy học chúng ta không thể phát triển số môn lên tương ứng được, mà chúng ta phải xây dựng chương trình, nội dung môn học hợp lý, bảo đảm tính cơ bản, hiện đại, đồng thời phải đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực của người học. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn người giảng viên cần chú ý “làm thế nào cho việc học tập thiết thực, vui vẻ, không câu nệ, hình thức, tuyệt đối tránh cách nhồi sọ, lý luận và thực hành phải đi đôi với nhau”[101,34]. Người còn nói “muốn học tập có kết quả phải có thái độ đúng và phương pháp đúng” tức là trong học tập phải tự nguyện, tự giác, chịu khó, cố gắng, đào sâu suy nghĩ, học bằng mọi cách “học ở trường, học ở sách vở, học lẫn nhau và học nhân dân”, học đi đôi với hành. ở trường Đại học, học tập của sinh viên là một quá trình nhận thức đặc biệt trong đó sinh viên đóng vai trò chủ thể của hoạt động này. Tính tích cực học tập có vai trò quyết định hiệu quả học tập của sinh viên. Sinh viên chỉ có thể hiểu sâu sắc tài liệu học tập và biến nó thành giá trị riêng nếu họ kiên trì và nỗ lực hoạt động trí tuệ trong học tập để tự “khám phá” phát hiện ra tri thức. Lòng khao khát hiểu biết, tính tích cực cao trong hoạt động nhận thức và khả năng tự rèn luyện bản thân là những đức tính cần được phát triển và giáo dục cho sinh viên ngay trên ghế nhà trường. Giải quyết thành công nhiệm vụ này trước hết sẽ tạo tiền đề chắc chắn cho việc nắm vững sâu sắc tài liệu học tập. Đồng thời nó đảm bảo những điều kiện để sinh viên tiếp tục rèn luyện bản thân một cách có hệ thống và không ngừng học tập. Mặt khác trong hoạt động dạy học, tính tích cực học tập không chỉ tồn tại như một trạng thái, một điều kiện mà nó còn là kết quả của hoạt động học tập, là mục đích của quá trình dạy học. Tính tích cực học tập là một phẩm chất nhân cách, một thuộc tính của quá trình nhận thức giúp cho quá trình nhận thức luôn luôn đạt kết quả cao, giúp cho con người có khả năng học tập không ngừng. Đã có nhiều nhà nghiên cứu tính tích cực học tập của học sinh và sinh viên ở các góc độ khác nhau như Triết học, Giáo dục học, Sinh học, Tâm lý học nhưng chưa có nhà khoa học nào nghiên cứu tính tích cực học tập môn Tâm lý học dưới góc độ tâm lý - hoạt động - nhân cách một cách cụ thể ở Việt Nam. Đồng thời đi đến khẳng định mối liên hệ nhân quả giữa việc phát huy tính tích cực học tập môn Tâm lý học với kết quả học tập bộ môn có nghĩa là huy động những thành tố tâm lý nào của tính tích cực ấy một cách hệ thống thì sẽ nâng cao kết quả học tập môn Tâm lý học của các em. Cơ sở lý luận nào để giải quyết mâu thuẫn giữa ý nghĩa khách quan của nội dung môn học với yêu cầu nghề nghiệp và ý nghĩa chủ quan của sinh viên khi học tập bộ môn này. Tức là làm sao để hiểu được diễn biến tâm lý của quá trình nảy sinh, hình thành, bộc lộ của tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên từ đó điều khiển nó, khơi dậy, huy động mọi tiềm năng của các em. Cũng có nghĩa là sinh viên học môn Tâm lý học không phải do yêu cầu khách quan như chương trình, nhiệm vụ…học tập – nghiên cứu mà do chính các em ý thức được sự cần thiết của tri thức Tâm lý học đối với cuộc sống và sự nghiệp của mình trong hiện tại và tương lai. Do đó các em học tập chủ động và có hiệu quả. Thực tiễn cho thấy, sinh viên cao đẳng sư phạm, Đại học Sư phạm nói chung và Đại học Sư phạm Hải Phòng nói riêng còn gặp nhiều khó khăn trong học tập, đặc biệt môn Tâm lý học. Phương pháp học tập ở Cao đẳng Sư phạm và Đại học Sư phạm còn mới mẻ đối với các em, nhất là đối với sinh viên năm thứ nhất, các em gặp nhiều khó khăn trong học tập. Đối với môn Tâm lý học là môn học lần đầu tiên được tiếp xúc còn nhiều điều mới lạ đối với sinh viên, các em chưa nhận thức đầy đủ sự cần thiết của nó (một môn học vừa mang tính khoa học vừa mang tính nghiệp vụ) do đó chưa có thái độ học tập đúng đắn, chưa nắm được cách học còn học tập như ở Phổ thông. Tính tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập chưa được cao. Nhiều em còn có tư tưởng trung bình chủ nghĩa, học theo mùa thi cử, chưa thật quyết tâm trong học tập. Vì thế chất lượng lĩnh hội tri thức nói riêng và học tập nói chung chưa được cao. Do đó nghiên cứu tính tích cực học tập của sinh viên và tìm biện pháp để nâng cao tính tích cực học tập, góp phần nâng cao chất lượng học tập là một việc làm có ý nghĩa lý luận và thực tiễn to lớn đối với việc giảng dạy môn Tâm lý học ở các trường Đại học Sư phạm hiện nay. Hơn nữa môn Tâm lý học có một vị trí cực kỳ quan trọng trong quá trình đào tạo người giáo viên tương lai. Bởi môn học này không những cung cấp tri thức, kỹ năng tâm lý để hiểu và ứng xử có hiệu quả hơn trong cuộc sống mà còn giúp sinh viên rèn luyện nghiệp vụ, có khả năng đi sâu vào tâm hồn học sinh, góp phần nâng cao chuyên môn nghiệp vụ và nghệ thuật sư phạm. Vì vậy việc nghiên cứu tính tích cực học tập nói chung và đặc biệt đi sâu nghiên cứu tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Đại học Sư Phạm là cần thiết trong việc nâng cao chất lượng đào tạo đội ngũ giáo viên hiện nay. Xuất phát từ các lý do trên chúng tôi chọn đề tài : “Nghiên cứu tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng”. 2. mục đích nghiên cứu Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về tính tích cực học tập, phát hiện thực trạng tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng. Thử nghiệm một số biện pháp Tâm lý - Sư phạm nhằm tích cực hoá hoạt động học tập môn Tâm lý học và góp phần nâng cao nâng cao chất lượng học tập của sinh viên. 3. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu: Tính tích cực học tập môn Tâm lý học. 3.2. Khách thể nghiên cứu Sinh viên trường Đại học Sư phạm Hải Phòng. Một số giảng viên giảng dạy môn Tâm lý học trường Đại học Sư phạm Hải Phòng. 3.3. Phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu thực trạng tính tích cực học tập môn Tâm lý học được biểu hiện ở các mặt: nhận thức ý nghĩa, tầm quan trọng của môn học; thái độ học tập: hứng thú, động cơ học tập; hành động học tích cực; kết quả học tập bộ môn của sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng và nguyên nhân của nó. - Tổ chức thử nghiệm dạy học theo quan điểm lấy sinh viên làm trung tâm và hình thành cách thức học tập tích cực nhằm nâng cao tính tích cực học tập môn Tâm lý học (nhận thức ý nghĩa bộ môn, hứng thú, cách thức học tích cực, kết quả học tập) cho sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng. 4. Giả thuyết khoa học Tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng chưa cao, được biểu hiện ở các mặt: nhận thức ý nghĩa bộ môn chưa sâu sắc, thái độ học tập chưa đúng, cách học chưa tích cực nên kết quả học tập của sinh viên chưa tốt. Nếu chúng ta dạy học theo quan điểm lấy sinh viên làm trung tâm, hình thành cách thức học tập tích cực thì sinh viên sẽ nhận thức được đầy đủ ý nghĩa của môn Tâm lý học, có thái độ học tập đúng đắn, cách thức học tập tích cực bộ môn, sẽ góp phần nâng cao chất lượng học tập môn Tâm lý học ở các em. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu 5.1. Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về tính tích cực học tập, nói chung và tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên nói riêng. 5.2. Phân tích thực trạng tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng và nguyên nhân của thực trạng đó. 5.3. Thử nghiệm tác động một số biện pháp Tâm lý - Sư phạm nhằm nâng cao tính tích cực học tập môn Tâm lý học cho sinh viên Đại học Sư phạm Hải Phòng. 6. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện được những nhiệm vụ nghiên cứu đã đề ra, chúng tôi sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau: 6.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu. 6.2. Phương pháp quan sát. 6.3. Phương pháp điều tra. 6.4. Phương pháp phỏng vấn. 6.5. Phương pháp phân tích sản phẩm hoạt động. 6.6. Phương pháp thực nghiệm sư phạm. 6.7.Phương pháp thống kê toán học. 7. Đóng góp mới của luận án Đây là một trong những công trình nghiên cứu đầu tiên về tính tích cực học tập môn Tâm lý học trong trường Đại học Sư phạm. Vì thế kết quả nghiên cứu sẽ góp phần : - Làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về tính tích cực và tính tích cực học tập, tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên cũng như các biểu hiện của nó. - Chứng minh rằng có thể nâng cao tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên thông qua các biện pháp tâm lý - sư phạm. - Là căn cứ để biên soạn giáo trình môn Tâm lý học và xây dựng các biện pháp giảng dạy môn học này trong trường Đại học Sư phạm. Chương 1 Cơ sở lý luận nghiên cứu tính tích cực học tập môn tâm lý học của sinh viên Đại học sư phạm hải phòng 1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề tính tích cực học tập môn tâm lý học của sinh viên 1.1.1. Các công trình ở ngoài nước nghiên cứu về tính tích cực học tập của sinh viên Trước hết phải kể đến các tác giả nghiên cứu về tính tích cực, tính tích cực học tập và các thành phần của nó làm nền móng cho các công trình nghiên cứu tiếp theo, đó là: - Khi nghiên cứu về tính tích cực học tập - nhận thức các tác giả L.X.Vưgôtxki, X.L.Rubinstein, A.N.Lêônchiep, P.Ia.Galperin và J.Piaget cho rằng: Dựa trên quan điểm cá nhân luôn hoạt động, không có hoạt động thì cá nhân không tồn tại trong môi trường tự nhiên và xã hội xung quanh mình. Chỉ có trong hoạt động thì tính tích cực cũng như tâm lý, ý thức của con người mới bộc lộ, nảy sinh, hình thành và phát triển. X.L.Rubinxtein khẳng định “bất kỳ hoạt động nào của con người cũng xuất phát từ chỗ nó là như một cá nhân, như một chủ thể của hoạt động đó”[ dẫn theo 122;84]. Học là một hoạt động, một hành vi tích cực chứ không chỉ là tiếp nhận, có động cơ cá nhân chứ không phải không có sự khác biệt cá nhân, do xã hội qui định chứ không phải nội sinh và phụ thuộc cao độ vào phương pháp. Hoạt động học tập là một hoạt động tích cực. Bởi “sự khác biệt cơ bản giữa các quá trình thích nghi theo đúng nghĩa của nó và các quá trình tiếp thu, lĩnh hội là ở chỗ quá trình thích nghi sinh vật là quá trình thay đổi các thuộc tính của loài và năng lực của cơ thể và hành vi loài của cơ thể. Quá trình tiếp thu hay lĩnh hội thì khác. Đó là quá trình mang lại kết quả là cá thể tái tạo lại được những năng lực và chức năng người đã hình thành trong quá trình lịch sử.” Muốn học sinh, sinh viên chuyển tri thức nhân loại thành kiến thức của bản thân thì người thày phải tổ chức cho sinh viên tích cực tham gia vào hoạt động [37;11], [89]. Dựa vào các tư tưởng trên các nhà Tâm lý học, Giáo dục học G.I.Sukina, Nizamov.R.A, L.Aristôva, B.P.Exipop, I.I.Rodak … (Liên xô) đã nghiên cứu bản chất tính tích cực nhận thức, mối quan hệ giữa tính tích cực và tính độc lập nhận thức, phân loại tính tích cực nhận thức…[4], [34], [105], [127] - Các nhà Tâm lý học, Giáo dục học phương tây tiếp thu thành tựu nghiên cứu sinh lý học, triết học, tâm lý học macxit đã coi học là một hoạt động. Trong tác phẩm “dạy trẻ học” của mình, Robert Fisher đã giới thiệu công trình nghiên cứu 10 chiến lược dạy học. Xuất phát từ quan điểm “những người học thành công không chỉ giàu kiến thức mà họ còn biết phải học thế nào”; mục đích của công trình là làm cho người học có tư duy để học tập có hiệu quả. Tác giả đã trình bày khung hình cho một chính sách học tập tích cực cho học sinh, sinh viên. Đó là “1. Tư duy để học; 2. Đặt câu hỏi; 3. Lập kế hoạch; 4. Thảo luận; 5. Vẽ sơ đồ nhận thức; 6. Tư duy đa hướng; 7. Học tập hợp tác; 8. Kèm cặp; 9. Kiểm điểm; 10. Tạo nên một cộng đồng học tập”. Tác giả đã nêu lên các cách thức học tập hiệu quả và một hệ thống bài tập để học sinh, sinh viên bộc lộ, hình thành, phát triển các cách thức học tập đó, một thành phần của hoạt động học tập, đó là hành động tích cực lĩnh hội tri thức, kỹ năng, kỹ xảo của nhân loại chuyển thành tâm lý, ý thức của bản thân [ 120]. - Carrol.E.Jzard trong tác phẩm “những cảm xúc của người” đã công bố công trình nghiên cứu về hệ thống thái độ của con người – thành phần không thể thiếu của tính tích cực của con người, bởi “có thể phán đoán vị trí xã hội trên bậc thang văn minh theo mức độ phổ biến tính tò mò trong các thành viên của nó, rằng sự phát triển và sự sụp đổ của các nền văn minh có liên quan ở mức độ nào đó, đến những bộ óc vĩ đại của những nền văn minh này theo đuổi khát vọng khái quát lý luận và tìm kiếm cái mới, chứ không phải là suy ngẫm những thành tựu của quá khứ” [15]. Tác giả đã trình bày ảnh hưởng chi phối của cảm xúc với ý thức, mức độ phát triển cao của tính tích cực. Tác giả còn nghiên cứu sâu sắc thành phần tâm lý quan trọng của tính tích cực của con người mà biểu hiện từ mức độ thấp là “tính tò mò” và ở mức độ cao là “khao khát nghiên cứu”, khao khát khám phá cũng như tính lựa chọn trong tri giác và chú ý …Trong tác phẩm này tác giả đã tiếp thu thành tựu của các tác giả nghiên cứu về các hiện tượng trên một cách có chọn lọc, có phê phán như Freud, Tomkins, Murphy, Mc Dougall, Berlyne, Shand…[ 15] - Các nhà Tâm lý học ở Đức như H.Hipsơ, M. Forvec, S. Franz… cũng đã nghiên cứu về thái độ, thái độ học tập và các biểu hiện của nó một cách công phu, cụ thể. Đặc biệt nghiên cứu của S.Franz về những biểu hiện thái độ học tập tích cực đã được công nhận và sử dụng rộng rãi đó là: 1/ trên lớp chú ý nghe giảng; 2/ học bài và làm bài đầy đủ; 3/ cố gắng vươn lên học được nhiều; 4/ không vội vàng phản ứng tiêu cực nếu có chỗ nào chưa hiểu hoặc không nhất trí với bài giảng; 5/ đảm bảo kỷ luật để học tốt; 6/ cố gắng đạt thành tích học tập tốt và nâng cao thành tích học tập của mình một cách trung thực; 7/ thích độc lập thực hiện nhiệm vụ học tập; 8/ hăng hái nhiệt tình trong giờ thảo luận và chữa bài tập; 9/ hoàn thành nhiệm vụ học tập một cách nghiêm túc; 10/ giữ gìn tài liệu học tập cẩn thận. Cơ sở lý luận này đã được Đào Lan Hương vận dụng “nghiên cứu sự tự đánh giá phù hợp về thái độ học toán của sinh viên cao đẳng sư phạm Hà Nội” khá thành công. Đây cũng là cơ sở lý luận cho việc nghiên cứu thực trạng và thực nghiệm về tính tích cực học tập của sinh viên sư phạm trong nghiên cứu của chúng tôi [ 47 ], [48], [73]. Thứ hai: Các tác giả nghiên cứu về vấn đề hình thành tính tích cực và tính tích cực học tập của học sinh, sinh viên: - V.B.Kôminxkaia cùng các đồng nghiệp đã tìm hiểu mối quan hệ giữa tính tích cực nhận thức và dạy học. Tính tích cực của trẻ phụ thuộc vào mức độ kiến thức. Càng hiểu biết về thế giới xung quanh và càng nắm vững các kỹ năng, kỹ xảo bao nhiêu thì trẻ càng tích cực và chủ động sáng tạo bấy nhiêu. Do đó nhà sư phạm phải biết kích thích lòng say mê hoạt động, ham hiểu biết, tính tích cực, tính sáng tạo của trẻ. - V.Ôcôn trong cuốn “Những cơ sở của việc dạy học nêu vấn đề” cho rằng tính tích cực là lòng mong muốn hành động được nảy sinh một cách không chủ định và gây nên những biểu hiện bên ngoài hoặc bên trong của sự hoạt động. Chủ thể đã ý thức được mục đích hành động [113]. - K.Đ .Usinxki, nhà giáo dục Nga đề cập tới tính tích cực độc lập trong quá trình dạy học như là “Cơ sở vững chắc cho mọi sự học tập có hiệu quả” [ dẫn theo18]. - G.Pôlia, trong cuốn “Sáng tạo toán học” 1977, Iu.K.Babanxki 1981, I.F.Kharlamôp trong cuốn “Phát huy tính tích cực học tập của học sinh như thế nào” đã cho rằng tính tích cực là trạng thái hoạt động của chủ thể [5], [78]. Như vậy các nhà Giáo dục học và Tâm lý học đều cho rằng tính tích cực của học sinh là sự huy động các chức năng tâm lý ở mức độ cao nhằm nhận thức và cải tạo thế giới đồng thời cũng nhận thức và cải tạo chính bản thân mình. Tính tích cực học tập của học sinh chỉ có thể được nảy sinh, hình thành và phát triển trong hoạt động, và bằng hoạt động. Muốn đào tạo con người đáp ứng được yêu cầu xã hội vừa “hồng” vừa “chuyên” thì chỉ có thể để cho người học tự chiếm lĩnh và khám phá ra tri thức từ đó tự rèn luyện, hoàn thiện bản thân dưới sự hướng dẫn, chỉ đạo của giáo viên . 1.1.2. Các công trình ở trong nước nghiên cứu về tính tích cực học tập môn Tâm lý học của sinh viên Vấn đề phát huy tính tích cực nói chung và tính tích cực học tập của học sinh, sinh viên nói riêng luôn được các nhà lãnh đạo, các nhà Giáo dục học, các nhà Tâm lý học có tâm huyết với nghề dạy học thường xuyên trăn trở, bởi lẽ đây là một trong những yếu tố quyết định kết quả học tập. Có thể kể đến một số tác giả nghiên cứu về vấn đề này một cách nổi bật nhất, đó là: Thứ nhất : Những tác giả nghiên cứu về tính tích cực, tính tích cực học tập và các thành phần của nó: - Các nhà Tâm lý học Việt Nam như Phạm Minh Hạc, Phạm Tất Dong, Nguyễn Quang Uẩn, Trần Trọng Thuỷ, Hồ Ngọc Đại, Trần Hữu Luyến, Nguyễn Kế Hào, Bùi Văn Huệ, Ngô Công Hoàn…tiếp cận quan điểm duy vật biện chứng và hoạt động đều coi nhân cách là chủ thể có ý thức. Tính tích cực là một thuộc tính của nhân cách. Tính tích cực của nhân cách bao gồm các thành tố tâm lý như nhu cầu, động cơ, hứng thú, niềm tin, lý tưởng. Các thành tố tâm lý này của tính tích cực luôn tác động qua lại lẫn nhau, được thể hiện ở những hoạt động muôn màu, muôn vẻ và đa dạng nhằm biến đổi, cải tạo, thế giới xung quanh, cải tạo bản thân con người, cải tạo những đặc trưng tâm lý của mình [39], [46], [64], [124], [148]. - Tác giả Nguyễn ánh Tuyết cho rằng “hoạt động bao giờ cũng do chủ thể tiến hành. Đó chính là con người đang hoạt động. Tính chủ thể bao hàm trước hết tính tích cực. Đây cũng là đặc tính chung của sự sống và đến con người tính tích cực phát triển tới đỉnh cao thành tính chủ động, say mê, nhiệt tình. Con người là chủ thể hoạt động, đồng thời con người càng tích cực hoạt động tính chủ thể càng phát triển cao và do đó con người sẽ dần dần hoàn thiện”. Như vậy tác giả đã vạch ra được mối liên hệ chặt chẽ giữa tính tích cực với hoạt động của con người [147,24]. - Tác giả Hoàng Đức Nhuận và Lê Đức Phúc khi nghiên cứu thực trạng thái độ học tập của học sinh cũng đã nêu ra các chỉ số như chú ý, hăng hái tham gia vào mọi hình thức của hoạt động học tập, hoàn thành mọi nhiệm vụ được giao, đọc thêm và làm các bài tập khác, vận dụng hay chuyển tải những gì đã học vào thực tế, hình thành và phát triển các quan hệ với thày, với bạn nhằm mục đích giúp bản thân học tập tốt hơn. Có thể nói các tác giả đã thành công trong quá trình nghiên cứu thái độ học tập – một thành phần không thể thiếu của tính tích cực học tập của học sinh - bởi khi học sinh có thái độ học tập đúng đắn thì các em mới tích cực tìm ra các cách thức tối ưu để lĩnh hội tri thức từ đó mới chuyển thành tâm lý, ý thức của bản thân một cách có hiệu quả [112]. - Luận án PTS của Nguyễn Xuân Thức với đề tài “Nghiên cứu tính tích cực giao tiếp của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong hoạt động vui chơi” đã rất thành công trong việc chỉ ra cơ sở lý luận về tính tích cực nói chung và tính tích cực học tập của học sinh nói riêng. Về mặt thực tiễn tác giả đã đi sâu nghiên cứu tính tích cực giao tiếp của trẻ em mẫu giáo trong hoạt động vui chơi. Do đó nghiên cứu tính tích cực học tập nói chung và tính tích cực học tập môn Tâm lý học nói riêng vẫn còn bỏ ngỏ đã thôi thúc chúng tôi đi sâu nghiên cứu luận án này [136]. - Luận án Tiến sĩ Tâm lí học của Đào Lan Hương với đề tài “Nghiên cứu sự tự đánh giá phù hợp về thái độ học toán của sinh viên Cao đẳng Sư phạm Hà Nội” cũng đã nghiên cứu lý luận và thực tiễn về thái độ học tập tích cực của sinh viên (một thành phần rất quan trọng trong tính tích cực học tập của sinh viên). Dựa vào đây chúng tôi đã phân tích nội dung và biểu hiện thái độ học tập của sinh viên [73]. Thứ hai : Những tác giả nghiên cứu về vấn đề hình thành tính tích cực và tính tích cực học tập của học sinh, sinh viên: - Cố thủ tướng Phạm Văn Đồng vừa là nhà chính trị vừa là nhà sư phạm cũng đã từng nhấn mạnh “Bí quyết quan trọng nhất là phương pháp học tập”, Người thường xuyên đòi hỏi người dạy phải làm cho sinh viên luôn phải suy nghĩ, huy động tiềm năng học tập của học sinh, sinh viên còn người học thì phải say mê, kiên trì, học có phương pháp, đặc biệt là tư duy [32,1], [33]. - Tại Hội nghị giáo dục Đại học, tổ chức từ 1-3/10/2001 tại Hà Nội, Thủ tướng Phan Văn Khải cũng đã nhấn mạnh “Dạy ở đại học chủ